«Микрохирургия және видеоэндохирургия туралы түсінік»

1. Эндоскопиялық хирургия анықтамасы.
2. Эндоскопиялық хирургия даму этапы.
3. Эндоскопиялық хирургия жалпы принциптері, артықшылығы.
4. видеоэндохирургиялық операцияға көрсеткіш.
5. видеоэндохирургиялық операцияға қарама қарсы көрсеткіш.
6. Операцияға дайындық.
7. Лапароскопиялық операцияларға керек құралдар.
8. Операция орындалу техникасы.
9. видеоэндохирургиялық операцияның асқыныстары.
10. Лапароскопиялық операциялар мысалы: диагностикалық лапароскопия, лапароскопиялық декомпрессиялық холецистостомия

Эндоскопиялық хирургия - бұл науқастың ұлпалары мен мүшелерін зақымдай отырып орындалатын емдік - анықтамалық іс - әрекеттер (лапароскопиялық, торакоскопиялық, риноскопиялық, артроскопиялық операциялар), немесе физиологиялық тесіктер арқылы (фиброэзофагогастродуоденоскопия, колоноскопия, бронхоскопия, цистоскопия).
1990 жылдан бастап М.И. Прудков (Екатеринбург қаласы) өт тас ауруларында, жедел холециститте мини-ассистент аспаптарын қолдана отырып минилапаротомияны ұсынды. Тұл тәсілдің мағанасы оң жақ қабырға астылық 5-6 см трансректальды тілік арқылы холецистэктомияны жасау. Теріні 5-6 см ұзұна бойы болмаса көлденең тік ет үстінен тіледі. Апоневрозды көлденең кесіп, тік етті талшықтарының бойымен қуалай ажырытып, артқы апоневрозды қайтадан көлденең кеседі. Жіңішке ұзынша ілмешіктермен жараны үш жақтан кере ашып бауырдың астына сальфеткалар салып көршілес мүшелерді ығыстырып өтті жалаңыштана ілмешіктермен ашады. Мини-ассистенттің бір ерекшелігі бауырды ығыстыратын ілмешікте жарық көзі бар. Қалған операция жолы дәстүрлі түрінен айырмашылығы жоқ.
Минилапаротомияның ерекшілігі:
Операциялық зақымдалудың аздығында;
Науқас үшін операциядан кейінгі кезең өте жеңілдігінде және ерте төсектен тұруында;
Операциядан кейінгі асқынулар сирек (құрсақ қуысының жабысқақ ауруы, операциядан кейінгі жарықтар, тромбоэмболия, пневмония т.б., ) кездесуі;
Операциядан кейін науқастардың ауруханада төсекте жату мерзімінің қысқаруы;
Еңбек қабілетінің ерте жетілуі;
Минилапаротомияның жетіспеушілік жағы:
Құрсақ қуысына толық тексеріс (ревизия) жүргізе алмауында;
Арнайы аспаптың – мини-ассистентің қажеттілігі;
Тәжірибесі мол маманның (хирургтің) қажеттілігі;
Минилапаротомиялық холецистэктомия жалпы және жайылмалы перитонитте және өт жолдарына реконструктивті операцияда қолдануға болмайды.
Қазіргі заманда кеңінен қолдана бастаған операция – лапароскопиялық холецистэктомия (ЛХЭ). Қазақстанда 1990 жылдардардан бастап қолданып келеді. Бұл операциялық зақымдылығы шамалы операция түріне жатады. ЛХЭ созылмалы тасты холециститте өте жиі қолданады. Дегенменде жедел холециститтің бастапқы кезеңінде, әсіресе инфильтрат түзүлгенге дейінгі уақытта қолдануға болады. Науқасқа бұрын лапаротомия жасалса (құрсақ жабысқақ ауруы болуы мүмкін), жүрек ауруы кезінде (II, III кезеңді қан айналымының жетіспеушілігінде) бұл операцияны қолдануға болмайды.
ЛХЭ жалпы интубациялық наркоз арқылы арнайы лапароскопиялық аспаптарды қолдана отырып, құрсақ қуысына Вереш инесін енгізіп көмірқышқыл газын жіберуден бастайды. Ортаңғы сызық бойынан 1,5-2 см кіндіктің астынан, болмаса үстінен теріні апоневрозға дейін тілеміз. Апоневрозды қысқышпен көтеріп 45º көлбеулікте 10 мм троакармен құрсақ қабатын тесеміз.

1. Клиническая хирургия: национальное руководство + СД: в 3-х томах. - М.: ГЭОТАР-Мед. -2008. Т. 1. – 864 с.
2. Хирургические болезни: Учебник + СД: в 2-х т./ под ред. В.С. Савельева и др - М.: ГЭОТАР-Мед. -2008.Т. 1. – 608 с.; Т. 2. - 400с.
3. Клиническая хирургия: Нац. рук-во. В 3-х тт./Под ред. В.С.Савельева, А.И.Кириенко. -М.:ГЭОТАР-Медиа. Т.2.-2009.-825с.+ CD
4. Руководство по неотложной хирургии органов брюшной полости /Под ред. В. С.Савельева.-М.:Триада-Х,2005.-640 с.
5. Суковатых Б.С. Хирургические болезни и травмы. - М. : ГЭОТАР-Медиа, 2008. - 624 с
6. Таричко Ю.В. Хирургические болезни:Учебник для студентов мед. вузов -М.:МИА,2007.-783с.
7. Хирургические болезни: Учебник для вузов с компакт-диском в 2- х т./Под ред. В.С.Савельева, А.И.Кириенко.-2-е изд.,испр.-М.:ГЭОТАР-Медиа. Т.1.-2006.-608с.
8. Хирургические болезни: Учебник для вузов с компакт-диском в 2- х т./Под ред. В.С.Савельева, А.И.Кириенко.-2-е изд.,испр.-М.:ГЭОТАР-Медиа. Т.2.-2006.-400с
9. Видеоэндоскопические вмешательства на органах живота, груди и забрюшинного пространства. Рук-во для врачей. - СПб: Янус, 2002.-416с.
10. Неворотин, А.И. Введение в лазерную хирургию:Учеб. пос./А.И. Неворотин.-СПб.:СпецЛит,2000.-175с.
11. Прудков И.Д. Очерки лапароскопической хирургии..-Свердловск,1989.-142 с. 2 экз
12. Сухопара Ю.Н., Майстренко Н.А., Тришин В.М.Основы неотложной лапароскопической хирургии.-СПб: Элби, 2003.-92с.