Азаматтық құқық (Ерекше бөлім)
1. Кәсiпорынды жалдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .1
2.Сыйға тарту шартының түсінігі және нысаны ... ... ... .1
3.Мүлiк жалдау шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2
4. Мердiгерлiк шакрты және түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... .2
5.Заем шарты және тараптардың құқ және міндеттері...2
6.Комиссия шарты және элементті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
7. Энергиямен жабдықтау шарты мазм ерекшелгі ... ... ..3
8.29. Рента шарты тараптардың құқ және міндеттері ... .4
9.28. Көлік экспедиция шарты құқ ерекшелігі ... ... ... ... ..4
10. Құрылыс мердiгерлiк шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
11.13. Зиян келт. сал. туындайтын міндеттемелер ... ... ..5
12. Тасымалдау шарты түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
14.Тұрғын үйді жалдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
15. Авторлық құқық түсініг,оны қоргау ... ... ... ... ... ... ... .6
18. Заңды мұрагерлік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
19.Тауар жеткiзiлiмi шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
20. Банктiк шот шарты,нысаны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
21. Жолаушы тасымалдау шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
23. Өсиет бойынша мұрагерлі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
24.25. Сақтандыру шарты ,нысаны ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
26. Айырбас шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
27.Лизинг шарты мазміұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
31. Кешенді кәсіпкерлік лицензия (франчайзинг ... ... ... .10
32.Конкурстық міндеттемелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
2.Сыйға тарту шартының түсінігі және нысаны ... ... ... .1
3.Мүлiк жалдау шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2
4. Мердiгерлiк шакрты және түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... .2
5.Заем шарты және тараптардың құқ және міндеттері...2
6.Комиссия шарты және элементті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
7. Энергиямен жабдықтау шарты мазм ерекшелгі ... ... ..3
8.29. Рента шарты тараптардың құқ және міндеттері ... .4
9.28. Көлік экспедиция шарты құқ ерекшелігі ... ... ... ... ..4
10. Құрылыс мердiгерлiк шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
11.13. Зиян келт. сал. туындайтын міндеттемелер ... ... ..5
12. Тасымалдау шарты түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
14.Тұрғын үйді жалдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
15. Авторлық құқық түсініг,оны қоргау ... ... ... ... ... ... ... .6
18. Заңды мұрагерлік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
19.Тауар жеткiзiлiмi шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
20. Банктiк шот шарты,нысаны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
21. Жолаушы тасымалдау шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
23. Өсиет бойынша мұрагерлі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
24.25. Сақтандыру шарты ,нысаны ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
26. Айырбас шарты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
27.Лизинг шарты мазміұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
31. Кешенді кәсіпкерлік лицензия (франчайзинг ... ... ... .10
32.Конкурстық міндеттемелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
Кәсiпорынды жалдау шарты бойынша жалға берушi жалға алушыға кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыруы үшiн кәсiпорынды ақы төлеп уақытша иеленуге және кәсiпорынды толығымен бiртұтас мүлiк кешенi ретiнде пайдалануға (осы Кодекстiң 119-бабы), оның iшiнде құқық иесiнiң фирмалық атауына және (немесе) коммерциялық белгiсiне, қорғалатын коммерциялық ақпаратқа құқығын, сондай-ақ жалға берушiнiң басқа тұлғаларға беруге құқығы жоқ құқықтар мен мiндеттердi қоспағанда, шартта көзделген басқа да айрықша құқықтағы объектiлердi - тауар белгiсiн, қызмет көрсету белгiсiн және т.б. (айрықша құқықтар кешенiн) беруге мiндеттенедi. 2. Жалға берушiнiң тиiстi қызметпен айналысуға берiлген лицензия негізінде алған құқықтары, егер заң актілерінде өзгеше белгіленбесе, жалға алушыға берiлмеуге тиiс. Шарт бойынша берiлетiн кәсiпорынның құрамына осындай арнаулы рұқсаты (лицензиясы) болмаған жағдайда жалға алушының орындауы мүмкiн болмайтын мiндеттемелердi енгiзу жалға берушiнi кредит берушiлер алдындағы тиiстi мiндеттемелерден босатпайды. Кәсiпорынды жалдау шартының нысаны 1. Кәсiпорынды жалдау шарты тараптар қол қойған бiрыңғай құжат жасау жолымен жазбаша түрде жасалады 2. Кәсiпорынды жалдау шартының нысанын сақтамау шарттың жарамсыздығына әкеп соғады.
1. Кәсiпорынды жалдау
573-бап. Кәсiпорынды жалдау шарты
1. Кәсiпорынды жалдау шарты бойынша жалға берушi жалға
алушыға кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыруы үшiн кәсiпорынды ақы төлеп
уақытша иеленуге және кәсiпорынды толығымен бiртұтас мүлiк кешенi ретiнде
пайдалануға (осы Кодекстiң 119-бабы), оның iшiнде құқық иесiнiң фирмалық
атауына және (немесе) коммерциялық белгiсiне, қорғалатын коммерциялық
ақпаратқа құқығын, сондай-ақ жалға берушiнiң басқа тұлғаларға беруге құқығы
жоқ құқықтар мен мiндеттердi қоспағанда, шартта көзделген басқа да айрықша
құқықтағы объектiлердi - тауар белгiсiн, қызмет көрсету белгiсiн және т.б.
(айрықша құқықтар кешенiн) беруге мiндеттенедi. 2. Жалға берушiнiң тиiстi
қызметпен айналысуға берiлген лицензия негізінде алған құқықтары, егер заң
актілерінде өзгеше белгіленбесе, жалға алушыға берiлмеуге тиiс. Шарт
бойынша берiлетiн кәсiпорынның құрамына осындай арнаулы рұқсаты
(лицензиясы) болмаған жағдайда жалға алушының орындауы мүмкiн болмайтын
мiндеттемелердi енгiзу жалға берушiнi кредит берушiлер алдындағы тиiстi
мiндеттемелерден босатпайды.
Кәсiпорынды жалдау шартының нысаны
1. Кәсiпорынды жалдау шарты тараптар қол
қойған бiрыңғай құжат жасау жолымен жазбаша түрде жасалады
2. Кәсiпорынды жалдау шартының нысанын
сақтамау шарттың жарамсыздығына әкеп соғады.
2.Сыйға тарту шартының түсінігі және нысаны
506-бап. Сыйға тарту шарты 1.
Сыйға тарту шарты бойынша бiр тарап (сыйға тартушы) басқа тараптың (сыйды
алушының) меншiгiне затты немесе өзiне немесе үшiншi адамға мүлiктiк
құқықты (талапты) тегiн бередi немесе беруге мiндеттенедi не оны өзiнiң
немесе үшiншi тұлғаның алдындағы мүлiктiк мiндеттен босатады немесе
босатуға мiндеттенедi. Затты немесе құқықты қарсы беру не қарсы мiндеттеме
болған кезде шарт сыйға тарту шарты деп танылмайды. Мұндай шартқа осы
Кодекстiң 160-бабының 2-тармағында көзделген ережелер қолданылады. 2.
Әлдекiмге затты немесе мүлiктiк құқықты тегiн беруге уәде ету не әлдекiмдi
мүлiктiк мiндеттен (сыйға тартуға уәде беруден) босату сыйға тарту шарты
болып танылады және егер уәде тиiстi нысанда (508-баптың 2-тармағы) жасалса
және алдағы уақытта нақты тұлғаға затты немесе құқықты тегiн беру не оны
мүлiктiк мiндеттен босатуға айқын ниет бiлдiрiлген болса, уәде берушiнi
босатпай тастайды. Сыйға тарту шартының нысаны 1. Сый алушыға сыймен қоса
сыйға тарту осы баптың 2 және 3-тармақтарында көзделген жағдайларды
қоспағанда, ауызша жасалуы мүмкiн. Сыйды беру оны тапсыру, символдық беру
(кiлттердi табыс ету және т.б.) не құқық белгiлейтiн құжаттарды тапсыру
арқылы жүзеге асырылады. 2. Қозғалмайтын мүлiктi сыйға тарту шарты: 1)
заңды тұлға сый берушi болған және сыйдың құны заң актiлерiнде белгiленген
он айлық есептiк көрсеткiштен асатын; 2) шартта алдағы уақытта сыйға
тартуға уәде етiлген жағдайларда жазбаша түрде жасалуға тиiс. Ауызша
жасалған сыйға тарту шарты осы тармақта көзделген жағдайларда жарамсыз
болады. 3. Қозғалмайтын мүлiктi сыйға тарту шарты мемлекеттiк тiркелуге
тиiс.
3.Мүлiк жалдау шарты
1. Мүлiк жалдау (аренда) шарты бойынша жалға берушi жалға алушыға мүлiктi
ақы төлеп уақытша иеленуге және пайдалануға беруге мiндеттенедi.
2. Жалға алушы жалға алған мүлiкке осы Кодексте белгiленген жағдайлар мен
тәртiп бойынша иелiк етуге құқылы.
3. Лизинг, прокат шарттары да, сондай-ақ мүлiктi ақы төлеп уақытша иелену
мен пайдалануға беруге байланысты шарттардың өзге түрлерi де мүлiк жалдау
шарттарына жатады. . Мүлiк жалдау шартының нысаны
1. Бiр жылдан астам мерзiмге жасалған, ал егер тараптардың бiреуi заңды
тұлға болса, мерзiмiне қарамай-ақ, мүлiк жалдау шарты жазбаша түрде
жасалуға тиiс.
2. Қозғалмайтын мүлiктi мүлiктiк жалдау шарты, егер заңда өзгеше
белгiленбесе, мемлекеттiк тiркеуге жатады. 3. Азаматтар арасындағы бiр
жылға дейiнгi мерзiмге мүлiк жалдау шарты ауызша түрде жасалуы мүмкiн. 4.
Мүлiкке меншiк құқығының кейiннен жалға алушыға ауысуын көздейтiн мүлiк
жалдау шарты сондай мүлiктi сатып алу-сату шарты4
4. Мердiгерлiк шакрты және түрлері
616-бап. Мердiгерлiк шарты
1. Мердiгерлiк шарты бойынша бiр тарап (мердiгер) екiншi тараптың
(тапсырысшының) тапсырмасы бойынша белгiлi бiр жұмысты атқаруға және
белгiленген мерзiмдеоныңнәтижесiн тапсырысшыға өткiзуге мiндеттенедi, ал
тапсырысшы жұмыс нәтижесiн қабылдап алуға және оған ақы төлеуге (жұмыстың
бағасын төлеуге) мiндеттенедi. Егер заң актiлерiнде немесе шартта өзгеше
көзделмесе, жұмыс мердiгердiң тәуекелiмен орындалады. 2. Егер шартта өзгеше
көзделмесе, мердiгер тапсырысшының тапсырмасын орындау әдiстерiн дербес
айқындайды. 3. Мердiгерлiк шартының жекелеген түрлерiне 1.тұрмыстық
мердiгерлiк, құрылыс мердiгерлiгi,2.жобалау немесе iздестiру жұмыстарына
мердiгерлiк, 3.ғылыми-зерттеу, 4.тәжiрибелiк-конструкторлық және
технологиялық жұмыстарға мердiгерлiк,
5.Заем шарты және тараптардың құқ және міндеттері
715-бап. Заем шарты 1. Заем шарты бойынша бiр тарап (заем берушi) басқа
тараптың (заемшының) меншiгiне (шаруашылық жүргiзуiне, оралымды басқаруына)
ақша немесе тектiк белгiлерiмен айқындалған заттарды бередi, ал осы
Кодексте немесе шартта көзделген жағдайларда оларды беруге мiндеттенедi, ал
заемшы заем берушіге дәл осындай ақша сомасын немесе осы тектегi және
сападағы заттардың тең мөлшерiн уақытында қайтаруға мiндеттенедi. 2.
Орындалуы ақша немесе тектiк белгiсiмен айқындалған заттарды беруге
байланысты шарттарда заем, егер заң актiлерiнде өзгеше белгiленбесе және
тиiстi мiндеттемелердiң мәнiне қайшы келмейтiн болса, аванс, алдын ала ақы
төлеу, тауарларға (жұмысқа және қызмет көрсетулерге) мерзiмiн ұзартып және
бөлiп-бөлiп төлеу түрiнде беру көзделуi мүмкiн. 3. Заңды тұлғалар мен
азаматтарға кәсiпкерлiк қызмет ретiнде азаматтардан заем түрінде ақша
тартуға тыйым салынады және мұндай шарттар олар жасалған кезден бастап
жарамсыз деп танылады. Бұл тыйым салу заемшылар депозиттер қабылдауға
уәкiлеттi мемлекеттiк органның лицензиясы бар банктер болған жағдайларда,
сондай-ақ шығарылуы заңдарда белгiленген тәртiппен тіркелген бағалы
қағаздарға ақшаны айырбасқа қабылдау жағдайларында қолданылмайды.
6.Комиссия шарты және элементті
865-бап. Комиссия шарты 1. Комиссия шарты бойынша бiр тарап (комиссионер)
екiншi тараптың (комитент) тапсыруы бойынша сыйақы үшiн комитент есебiнен
өз атынан бiр немесе бiрнеше мәмiле жасауға мiндеттенедi. 2. Комиссия шарты
жазбаша нысанда жасалуы тиiс.Комиссия шартының элементтерi. Жоғарыда
бiрнеше атап өтiлгендей, комиссия шартыныңтараптары – комиссионер жəне
комитент деп аталады.Мүддесiне комиссия шарты бекiтiлетiн жеке немесе заңды
тұлға комитент болып табылады.Комиссионер болып, əдетте, кəсiпкерлiк қызмет
субъектiсi – жеке немесе заңды тұлға табылады. Кəсiпкер болып табылмайтын
азаматтар бiр жолғы негiзде ғана комиссионерлер ретiнде көрiне алады.
Коммерциялық емес заңды тұлғалар, егер олар заңмен рұқсат етiлген
кəсiпкерлiк қызметттi жүзеге асырмаса, тəжiрибе жүзiнде комиссионерлер
ретiнде комиссия
шарттарын бекiтпейдi. Заңнамада комиссонерлерге арнайы талаптар белгiленуi
мүмкiн.Комиссия пəнiне комиссионердiң тек мəмiленiң өзiн ғана емес,
сондайақ оны жасауға қажеттi iсшараларды да жүзеге асыру кiре алады.
Комиссия шартының мазмұны Комиссионердiң құқықтары мен мiндеттерi.
Комиссионер кəсiпкер бола отырып бiрқатар жағдайларда өзiмен комиссия
шартын бекiтуге жария оферта жасайды. Оның құқықтары мен мiндеттерi қосылу
шартының шектерi мен анықталады.
7. Энергиямен жабдықтау шарты мазм ерекшелгі
482-бап. Энергиямен жабдықтау шарты
1. Энергиямен жабдықтау шарты бойынша энергиямен жабдықтаушы ұйым
абонентте (тұтынушыға) жалғанған желi арқылы энергия беруге мiндеттенедi,
ал абонент алынған энергия үшiн ақы төлеуге, сондай-ақ оны тұтынудың шартта
көзделген режимiн сақтауға, өзiнiң қарауындағы энергетика желiлерiн
пайдалану қауіпсіздігін және энергияны тұтынуға байланысты пайдаланылатын
аспаптар мен жабдықтардың ақаусыздығын қамтамасыз етуге мiндеттенедi. 2.
Энергиямен жабдықтау шарты жария болып табылады (осы Кодекстiң 387-бабы).
3. Тараптар үшiн мiндеттi болып табылатын энергиямен жабдықтау шартының
талаптары осы Кодекске және басқа да заң актiлерiне сәйкес белгiленедi. .
Энергиямен жабдықтау шартын жасасу және ұзарту 1. Энергиямен жабдықтау
шарты абонентпен онда энергиямен жабдықтаушы ұйымның желілеріне жалғанған
қажетті жабдық болған жағдайда, Қазақстан Республикасының заңдарында
белгіленген тәртіппен жасалады. 2. Энергиямен жабдықтау шарты бойынша
энергияны тұрмыстық тұтыну үшiн пайдаланатын азамат абонент болған
жағдайларда белгiленген тәртiппен абоненттi жалғанған желiге алғаш рет iс
жүзiнде қосылған кезден бастап шарт жасалған болып есептеледi.
8-29. Рента шарты тараптардың құқ және міндеттері 517-бап.
Рента шарты 1. Рента шарты бойынша бiр тарап (рента алушы) екiншi тараптың
(рента төлеушiге) меншiгiне мүлiк бередi, ал рента төлеушi алған мүлiкке
айырбас ретiнде рента алушыға белгiлi бiр ақша сомасы түрiнде немесе оны
ұстау үшiн өзге де нысанда қаражат беру түрiнде мезгiл-мезгiл рента төлеп
отыруға мiндеттенедi. 2. Рента шарты бойынша рента алушыға рентаны
мерзiмсiз (тұрақты рента) немесе өмiр бойы төлеу (ғұмырлық рента) мiндетiн
бекiтуге жол берiледi. Ғұмырлық рента азаматты өмiр бойы асырап отыру
жағдайларында белгiленуi мүмкiн.. Рента шартының нысаны ,Рента шартын
нотариат куәландыруға тиiс, ал рентаны төлеу үшiн қозғалмайтын мүлiктi
иелiктен айыру көзделетiн шарт та мемлекеттiк тiркелуден өтуге тиiс).
Сөйтiп, рента шартыныңмазмұнында басқа сату сатыпалу, сыйға тарту т.б.
шарттармен ұқсастықтары бар. Рента шартының түрлерi Қазақстан
Республикасының заңнамасымен рента шартының үштүрi көзделген: 1) тұрақты
рента шарты; 2) ғұмырлық рента шарты; 3) өмiр бойы асыраудаұстау шарты.
9-28. Көлік экспедиция шарты құқ ерекшелігі
708-бап. Көлiк экспедициясы шарты 1.
Көлiк экспедициясы шарты бойынша бiр тарап (экспедитор) сыйақы үшiн және
басқа тараптың (клиенттiң - жүк жөнелтушiнiң немесе алушының) есебiнен
жүктi тасымалдауға байланысты экспедиция шартында белгiленген қызмет
көрсетулердi орындауға немесе орындауды ұйымдастыруға, оның iшiнде
клиенттiң атынан немесе өз атынан жүктi тасымалдау шартын (шарттарын)
жасасуға мiндеттенедi. Көлiк экспедициясы шартында қосымша қызметтер
көрсету ретiнде экспорт немесе импорт үшiн талап етiлетiн құжаттарды алу,
кедендiк және өзге шарттылықтарды орындау, жүктiң саны мен жай-күйiн
тексеру, оны тиеу мен түсiру, жөнелтушiге жүктелетiн баждарды, алымдар мен
басқа да шығындарды төлеу, жүктi сақтау, оны баратын жерiнде алу, сондай-ақ
өзге де операцияларды орындау мен қызмет көрсетулер сияқты жүктi жеткiзу
үшiн қажеттi операцияларды жүзеге асыру көзделуi мүмкiн. Жүк жөнелтушiнiң
келiсiмiмен экспедитор жөнелтушiнiң мүддесiн, тарифтер деңгейiн және
жеткізу мерзiмдерiн ескере отырып, жөнелтушiнiң жүгiн көлiктiң қай түрiмен
тасымалдауды өзi белгiлей алады. 2. Осы тарауда реттелмеген бөлiгiнде
экспедиция шартына қатысты қатынастарға, егер шарт талаптары бойынша
экспедитор клиенттiң атынан iс-әрекет жасаса
10. Құрылыс мердiгерлiк шарты
651-бап.
Құрылыс мердiгерлiгiнiң шарты 1. Құрылыс мердiгерлiгiнiң шарты бойынша
мердiгер тапсырысшының тапсырмасы бойынша шартта белгiленген мерзiмде
белгiлi бiр объектiнi салуға не өзге де құрылыс жұмысын орындауға
мiндеттенедi, ал тапсырысшы мердiгерге жұмысты орындауы үшiн қажеттi
жағдайлар жасауға, оның нәтижесiн қабылдап алуға және ол үшiн келiсiлген
бағаны төлеуге мiндеттенедi. 2. Құрылыс мердiгерлiгiнiң шарты кәсiпорынды,
үйдi (оның iшiнде тұрғын үйдi), ғимаратты немесе өзге де объектiнi салуға
немесе қайта жаңартуға, сондай-ақ монтаждау, iске қосу-жөнге келтiру және
салынып жатқан объектiмен тығыз байланысты өзге де жұмыстарды орындауға
жасалады. Егер шартта өзгеше көзделмесе, осы параграфтың ережелерi үйлер
мен ғимараттарды күрделi жөндеу кезiнде де қолданылады. Егер мұның өзi
шартта көзделген болса, мердiгер объектiнi пайдалануға берудi тапсырысшы
объектiнi қабылдағаннан кейiн шартта көрсетiлген мерзiм iшiнде қамтамасыз
етуге мiндеттеме алады. 3. Құрылысты толық аяқтау туралы шарт жасасу
кезiнде мердiгер өзiне құрылыс және оны қамтамасыз ету жөнiндегi барлық
мiндеттеменi алады және шарт ережелерiне сәйкес тапсырысшыға пайдалануға
дайын объектiнi тапсыруға тиiс.
11-13. Зиян келтірудің салдарынан туындайтын
міндеттемелер
917-бап.
Зиян келтiргенi үшiн жауаптылықтың жалпы негiздерi 1. Азаматтар мен заңды
тұлғалардың мүлiктiк немесе мүлiктiк емес игiлiктерi мен құқықтарына заңсыз
iс-әрекеттермен (әрекетсiздiкпен) келтiрiлген (мүлiктiк және (немесе)
мүлiктiк емес) зиянды, оны келтiрген тұлға толық көлемiнде өтеуге тиiс.Заң
актiлерiнде зиянды өтеу мiндетi зиян келтiрушi болып табылмайтын тұлғаға
жүктелуi, сондай-ақ өтеудiң неғұрлым жоғары мөлшерi белгiленуi мүмкiн. 2.
Зиян келтiрушi, осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, егер зиян
өзiнiң кiнәсiнен келтiрiлмегендiгiн дәлелдесе, оны өтеуден босатылады. 3.
Заңды iс-әрекеттермен келтiрiлген зиян осы Кодексте және өзге де заң
актiлерiнде көзделген жағдайларда өтелуге тиiс.. Зиян келтiрудің алдын алу
1. Болашақта зиян келтiру қаупi мұндай қауiптi тудыратын iс-әрекеттерге
тыйым салу туралы талап қоюға негiз бола алады. 2. Егер келтiрiлген зиян
оны келтiрудi жалғастыратын немесе жаңадан зиян келтiру қаупiн туғызатын
кәсiпорынды, ғимаратты пайдаланудың не өзге де өндiрiстiк қызметтiң
салдарынан болса, сот зиянды өтеуден басқа, жауапкерге тиiстi қызметiн
тоқтатуды мiндеттеуге құқылы. Егер тиiстi қызметтiң тоқтатылуы қоғамдық
мүдделерге қайшы келсе, сот оны тоқтату туралы талаптан бас тарта алады.
Мұндай қызметтi тоқтатудан бас тарту жәбiрленушiлердi осы қызметтен
келтiрiлген зиянды өтеттiру құқығынан айырмайды.
12. Тасымалдау шарты түсінігі
688-бап. Жалпы ережелер
1. Жүктердi, жолаушыларды және теңдеме жүктi тасу тасымалдау шартының
негiзiнде жүргiзiледi.
2. Тасымалдаудың жалпы талаптары көлiк туралы заң актiлерiмен, өзге де
заң актiлерiмен және оларға сәйкес шығарылған ережелермен белгiленедi.
Жүктердi, жолаушыларды және теңдеме жүктi көлiктiң жекелеген түрлерiмен
тасымалдау талаптары, егер осы Кодекспен, көлiк туралы заң актiлерiмен,
өзге де заң актiлерiмен және оларға сәйкес шығарылған ережелермен өзгеше
белгiленбесе, тараптардың келiсiмiмен белгiленедi. Тасымалдауды ұйымдастыру
туралы шарттар
Жүйелi түрде тасымалдауларды жүзеге асыру қажет болған кезде
тасымалдаушы мен жүк жөнелтушi тасымалдауларды ұйымдастыру туралы
ұзартылған шарттар жасаса алады.
Жүктердi тасымалдауларды ұйымдастыру туралы шарт бойынша тасымалдаушы
белгiленген мерзiмде жүктi қабылдауға, ал жүк жөнелтушi - келiсiлген
көлемде тасымалдауға жүк берiп тұруға мiндеттенедi.
Тасымалдауды ұйымдастыру туралы шартта тасымалдау көлемдерi, мерзiмдерi,
сапасы және көлiк құралдарын беру мен тасымалдауға жүктердi берудiң басқа
да жағдайлары, сондай-ақ тасымалдауды ұйымдастырудың заң актiлерiнде
көзделмеген өзге де жағдайлары белгiленедi.
14.Тұрғын үйді жалдау
601-бап. Тұрғын үйдi жалдау шарты
1. Тұрғын үйдi ... жалғасы
573-бап. Кәсiпорынды жалдау шарты
1. Кәсiпорынды жалдау шарты бойынша жалға берушi жалға
алушыға кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыруы үшiн кәсiпорынды ақы төлеп
уақытша иеленуге және кәсiпорынды толығымен бiртұтас мүлiк кешенi ретiнде
пайдалануға (осы Кодекстiң 119-бабы), оның iшiнде құқық иесiнiң фирмалық
атауына және (немесе) коммерциялық белгiсiне, қорғалатын коммерциялық
ақпаратқа құқығын, сондай-ақ жалға берушiнiң басқа тұлғаларға беруге құқығы
жоқ құқықтар мен мiндеттердi қоспағанда, шартта көзделген басқа да айрықша
құқықтағы объектiлердi - тауар белгiсiн, қызмет көрсету белгiсiн және т.б.
(айрықша құқықтар кешенiн) беруге мiндеттенедi. 2. Жалға берушiнiң тиiстi
қызметпен айналысуға берiлген лицензия негізінде алған құқықтары, егер заң
актілерінде өзгеше белгіленбесе, жалға алушыға берiлмеуге тиiс. Шарт
бойынша берiлетiн кәсiпорынның құрамына осындай арнаулы рұқсаты
(лицензиясы) болмаған жағдайда жалға алушының орындауы мүмкiн болмайтын
мiндеттемелердi енгiзу жалға берушiнi кредит берушiлер алдындағы тиiстi
мiндеттемелерден босатпайды.
Кәсiпорынды жалдау шартының нысаны
1. Кәсiпорынды жалдау шарты тараптар қол
қойған бiрыңғай құжат жасау жолымен жазбаша түрде жасалады
2. Кәсiпорынды жалдау шартының нысанын
сақтамау шарттың жарамсыздығына әкеп соғады.
2.Сыйға тарту шартының түсінігі және нысаны
506-бап. Сыйға тарту шарты 1.
Сыйға тарту шарты бойынша бiр тарап (сыйға тартушы) басқа тараптың (сыйды
алушының) меншiгiне затты немесе өзiне немесе үшiншi адамға мүлiктiк
құқықты (талапты) тегiн бередi немесе беруге мiндеттенедi не оны өзiнiң
немесе үшiншi тұлғаның алдындағы мүлiктiк мiндеттен босатады немесе
босатуға мiндеттенедi. Затты немесе құқықты қарсы беру не қарсы мiндеттеме
болған кезде шарт сыйға тарту шарты деп танылмайды. Мұндай шартқа осы
Кодекстiң 160-бабының 2-тармағында көзделген ережелер қолданылады. 2.
Әлдекiмге затты немесе мүлiктiк құқықты тегiн беруге уәде ету не әлдекiмдi
мүлiктiк мiндеттен (сыйға тартуға уәде беруден) босату сыйға тарту шарты
болып танылады және егер уәде тиiстi нысанда (508-баптың 2-тармағы) жасалса
және алдағы уақытта нақты тұлғаға затты немесе құқықты тегiн беру не оны
мүлiктiк мiндеттен босатуға айқын ниет бiлдiрiлген болса, уәде берушiнi
босатпай тастайды. Сыйға тарту шартының нысаны 1. Сый алушыға сыймен қоса
сыйға тарту осы баптың 2 және 3-тармақтарында көзделген жағдайларды
қоспағанда, ауызша жасалуы мүмкiн. Сыйды беру оны тапсыру, символдық беру
(кiлттердi табыс ету және т.б.) не құқық белгiлейтiн құжаттарды тапсыру
арқылы жүзеге асырылады. 2. Қозғалмайтын мүлiктi сыйға тарту шарты: 1)
заңды тұлға сый берушi болған және сыйдың құны заң актiлерiнде белгiленген
он айлық есептiк көрсеткiштен асатын; 2) шартта алдағы уақытта сыйға
тартуға уәде етiлген жағдайларда жазбаша түрде жасалуға тиiс. Ауызша
жасалған сыйға тарту шарты осы тармақта көзделген жағдайларда жарамсыз
болады. 3. Қозғалмайтын мүлiктi сыйға тарту шарты мемлекеттiк тiркелуге
тиiс.
3.Мүлiк жалдау шарты
1. Мүлiк жалдау (аренда) шарты бойынша жалға берушi жалға алушыға мүлiктi
ақы төлеп уақытша иеленуге және пайдалануға беруге мiндеттенедi.
2. Жалға алушы жалға алған мүлiкке осы Кодексте белгiленген жағдайлар мен
тәртiп бойынша иелiк етуге құқылы.
3. Лизинг, прокат шарттары да, сондай-ақ мүлiктi ақы төлеп уақытша иелену
мен пайдалануға беруге байланысты шарттардың өзге түрлерi де мүлiк жалдау
шарттарына жатады. . Мүлiк жалдау шартының нысаны
1. Бiр жылдан астам мерзiмге жасалған, ал егер тараптардың бiреуi заңды
тұлға болса, мерзiмiне қарамай-ақ, мүлiк жалдау шарты жазбаша түрде
жасалуға тиiс.
2. Қозғалмайтын мүлiктi мүлiктiк жалдау шарты, егер заңда өзгеше
белгiленбесе, мемлекеттiк тiркеуге жатады. 3. Азаматтар арасындағы бiр
жылға дейiнгi мерзiмге мүлiк жалдау шарты ауызша түрде жасалуы мүмкiн. 4.
Мүлiкке меншiк құқығының кейiннен жалға алушыға ауысуын көздейтiн мүлiк
жалдау шарты сондай мүлiктi сатып алу-сату шарты4
4. Мердiгерлiк шакрты және түрлері
616-бап. Мердiгерлiк шарты
1. Мердiгерлiк шарты бойынша бiр тарап (мердiгер) екiншi тараптың
(тапсырысшының) тапсырмасы бойынша белгiлi бiр жұмысты атқаруға және
белгiленген мерзiмдеоныңнәтижесiн тапсырысшыға өткiзуге мiндеттенедi, ал
тапсырысшы жұмыс нәтижесiн қабылдап алуға және оған ақы төлеуге (жұмыстың
бағасын төлеуге) мiндеттенедi. Егер заң актiлерiнде немесе шартта өзгеше
көзделмесе, жұмыс мердiгердiң тәуекелiмен орындалады. 2. Егер шартта өзгеше
көзделмесе, мердiгер тапсырысшының тапсырмасын орындау әдiстерiн дербес
айқындайды. 3. Мердiгерлiк шартының жекелеген түрлерiне 1.тұрмыстық
мердiгерлiк, құрылыс мердiгерлiгi,2.жобалау немесе iздестiру жұмыстарына
мердiгерлiк, 3.ғылыми-зерттеу, 4.тәжiрибелiк-конструкторлық және
технологиялық жұмыстарға мердiгерлiк,
5.Заем шарты және тараптардың құқ және міндеттері
715-бап. Заем шарты 1. Заем шарты бойынша бiр тарап (заем берушi) басқа
тараптың (заемшының) меншiгiне (шаруашылық жүргiзуiне, оралымды басқаруына)
ақша немесе тектiк белгiлерiмен айқындалған заттарды бередi, ал осы
Кодексте немесе шартта көзделген жағдайларда оларды беруге мiндеттенедi, ал
заемшы заем берушіге дәл осындай ақша сомасын немесе осы тектегi және
сападағы заттардың тең мөлшерiн уақытында қайтаруға мiндеттенедi. 2.
Орындалуы ақша немесе тектiк белгiсiмен айқындалған заттарды беруге
байланысты шарттарда заем, егер заң актiлерiнде өзгеше белгiленбесе және
тиiстi мiндеттемелердiң мәнiне қайшы келмейтiн болса, аванс, алдын ала ақы
төлеу, тауарларға (жұмысқа және қызмет көрсетулерге) мерзiмiн ұзартып және
бөлiп-бөлiп төлеу түрiнде беру көзделуi мүмкiн. 3. Заңды тұлғалар мен
азаматтарға кәсiпкерлiк қызмет ретiнде азаматтардан заем түрінде ақша
тартуға тыйым салынады және мұндай шарттар олар жасалған кезден бастап
жарамсыз деп танылады. Бұл тыйым салу заемшылар депозиттер қабылдауға
уәкiлеттi мемлекеттiк органның лицензиясы бар банктер болған жағдайларда,
сондай-ақ шығарылуы заңдарда белгiленген тәртiппен тіркелген бағалы
қағаздарға ақшаны айырбасқа қабылдау жағдайларында қолданылмайды.
6.Комиссия шарты және элементті
865-бап. Комиссия шарты 1. Комиссия шарты бойынша бiр тарап (комиссионер)
екiншi тараптың (комитент) тапсыруы бойынша сыйақы үшiн комитент есебiнен
өз атынан бiр немесе бiрнеше мәмiле жасауға мiндеттенедi. 2. Комиссия шарты
жазбаша нысанда жасалуы тиiс.Комиссия шартының элементтерi. Жоғарыда
бiрнеше атап өтiлгендей, комиссия шартыныңтараптары – комиссионер жəне
комитент деп аталады.Мүддесiне комиссия шарты бекiтiлетiн жеке немесе заңды
тұлға комитент болып табылады.Комиссионер болып, əдетте, кəсiпкерлiк қызмет
субъектiсi – жеке немесе заңды тұлға табылады. Кəсiпкер болып табылмайтын
азаматтар бiр жолғы негiзде ғана комиссионерлер ретiнде көрiне алады.
Коммерциялық емес заңды тұлғалар, егер олар заңмен рұқсат етiлген
кəсiпкерлiк қызметттi жүзеге асырмаса, тəжiрибе жүзiнде комиссионерлер
ретiнде комиссия
шарттарын бекiтпейдi. Заңнамада комиссонерлерге арнайы талаптар белгiленуi
мүмкiн.Комиссия пəнiне комиссионердiң тек мəмiленiң өзiн ғана емес,
сондайақ оны жасауға қажеттi iсшараларды да жүзеге асыру кiре алады.
Комиссия шартының мазмұны Комиссионердiң құқықтары мен мiндеттерi.
Комиссионер кəсiпкер бола отырып бiрқатар жағдайларда өзiмен комиссия
шартын бекiтуге жария оферта жасайды. Оның құқықтары мен мiндеттерi қосылу
шартының шектерi мен анықталады.
7. Энергиямен жабдықтау шарты мазм ерекшелгі
482-бап. Энергиямен жабдықтау шарты
1. Энергиямен жабдықтау шарты бойынша энергиямен жабдықтаушы ұйым
абонентте (тұтынушыға) жалғанған желi арқылы энергия беруге мiндеттенедi,
ал абонент алынған энергия үшiн ақы төлеуге, сондай-ақ оны тұтынудың шартта
көзделген режимiн сақтауға, өзiнiң қарауындағы энергетика желiлерiн
пайдалану қауіпсіздігін және энергияны тұтынуға байланысты пайдаланылатын
аспаптар мен жабдықтардың ақаусыздығын қамтамасыз етуге мiндеттенедi. 2.
Энергиямен жабдықтау шарты жария болып табылады (осы Кодекстiң 387-бабы).
3. Тараптар үшiн мiндеттi болып табылатын энергиямен жабдықтау шартының
талаптары осы Кодекске және басқа да заң актiлерiне сәйкес белгiленедi. .
Энергиямен жабдықтау шартын жасасу және ұзарту 1. Энергиямен жабдықтау
шарты абонентпен онда энергиямен жабдықтаушы ұйымның желілеріне жалғанған
қажетті жабдық болған жағдайда, Қазақстан Республикасының заңдарында
белгіленген тәртіппен жасалады. 2. Энергиямен жабдықтау шарты бойынша
энергияны тұрмыстық тұтыну үшiн пайдаланатын азамат абонент болған
жағдайларда белгiленген тәртiппен абоненттi жалғанған желiге алғаш рет iс
жүзiнде қосылған кезден бастап шарт жасалған болып есептеледi.
8-29. Рента шарты тараптардың құқ және міндеттері 517-бап.
Рента шарты 1. Рента шарты бойынша бiр тарап (рента алушы) екiншi тараптың
(рента төлеушiге) меншiгiне мүлiк бередi, ал рента төлеушi алған мүлiкке
айырбас ретiнде рента алушыға белгiлi бiр ақша сомасы түрiнде немесе оны
ұстау үшiн өзге де нысанда қаражат беру түрiнде мезгiл-мезгiл рента төлеп
отыруға мiндеттенедi. 2. Рента шарты бойынша рента алушыға рентаны
мерзiмсiз (тұрақты рента) немесе өмiр бойы төлеу (ғұмырлық рента) мiндетiн
бекiтуге жол берiледi. Ғұмырлық рента азаматты өмiр бойы асырап отыру
жағдайларында белгiленуi мүмкiн.. Рента шартының нысаны ,Рента шартын
нотариат куәландыруға тиiс, ал рентаны төлеу үшiн қозғалмайтын мүлiктi
иелiктен айыру көзделетiн шарт та мемлекеттiк тiркелуден өтуге тиiс).
Сөйтiп, рента шартыныңмазмұнында басқа сату сатыпалу, сыйға тарту т.б.
шарттармен ұқсастықтары бар. Рента шартының түрлерi Қазақстан
Республикасының заңнамасымен рента шартының үштүрi көзделген: 1) тұрақты
рента шарты; 2) ғұмырлық рента шарты; 3) өмiр бойы асыраудаұстау шарты.
9-28. Көлік экспедиция шарты құқ ерекшелігі
708-бап. Көлiк экспедициясы шарты 1.
Көлiк экспедициясы шарты бойынша бiр тарап (экспедитор) сыйақы үшiн және
басқа тараптың (клиенттiң - жүк жөнелтушiнiң немесе алушының) есебiнен
жүктi тасымалдауға байланысты экспедиция шартында белгiленген қызмет
көрсетулердi орындауға немесе орындауды ұйымдастыруға, оның iшiнде
клиенттiң атынан немесе өз атынан жүктi тасымалдау шартын (шарттарын)
жасасуға мiндеттенедi. Көлiк экспедициясы шартында қосымша қызметтер
көрсету ретiнде экспорт немесе импорт үшiн талап етiлетiн құжаттарды алу,
кедендiк және өзге шарттылықтарды орындау, жүктiң саны мен жай-күйiн
тексеру, оны тиеу мен түсiру, жөнелтушiге жүктелетiн баждарды, алымдар мен
басқа да шығындарды төлеу, жүктi сақтау, оны баратын жерiнде алу, сондай-ақ
өзге де операцияларды орындау мен қызмет көрсетулер сияқты жүктi жеткiзу
үшiн қажеттi операцияларды жүзеге асыру көзделуi мүмкiн. Жүк жөнелтушiнiң
келiсiмiмен экспедитор жөнелтушiнiң мүддесiн, тарифтер деңгейiн және
жеткізу мерзiмдерiн ескере отырып, жөнелтушiнiң жүгiн көлiктiң қай түрiмен
тасымалдауды өзi белгiлей алады. 2. Осы тарауда реттелмеген бөлiгiнде
экспедиция шартына қатысты қатынастарға, егер шарт талаптары бойынша
экспедитор клиенттiң атынан iс-әрекет жасаса
10. Құрылыс мердiгерлiк шарты
651-бап.
Құрылыс мердiгерлiгiнiң шарты 1. Құрылыс мердiгерлiгiнiң шарты бойынша
мердiгер тапсырысшының тапсырмасы бойынша шартта белгiленген мерзiмде
белгiлi бiр объектiнi салуға не өзге де құрылыс жұмысын орындауға
мiндеттенедi, ал тапсырысшы мердiгерге жұмысты орындауы үшiн қажеттi
жағдайлар жасауға, оның нәтижесiн қабылдап алуға және ол үшiн келiсiлген
бағаны төлеуге мiндеттенедi. 2. Құрылыс мердiгерлiгiнiң шарты кәсiпорынды,
үйдi (оның iшiнде тұрғын үйдi), ғимаратты немесе өзге де объектiнi салуға
немесе қайта жаңартуға, сондай-ақ монтаждау, iске қосу-жөнге келтiру және
салынып жатқан объектiмен тығыз байланысты өзге де жұмыстарды орындауға
жасалады. Егер шартта өзгеше көзделмесе, осы параграфтың ережелерi үйлер
мен ғимараттарды күрделi жөндеу кезiнде де қолданылады. Егер мұның өзi
шартта көзделген болса, мердiгер объектiнi пайдалануға берудi тапсырысшы
объектiнi қабылдағаннан кейiн шартта көрсетiлген мерзiм iшiнде қамтамасыз
етуге мiндеттеме алады. 3. Құрылысты толық аяқтау туралы шарт жасасу
кезiнде мердiгер өзiне құрылыс және оны қамтамасыз ету жөнiндегi барлық
мiндеттеменi алады және шарт ережелерiне сәйкес тапсырысшыға пайдалануға
дайын объектiнi тапсыруға тиiс.
11-13. Зиян келтірудің салдарынан туындайтын
міндеттемелер
917-бап.
Зиян келтiргенi үшiн жауаптылықтың жалпы негiздерi 1. Азаматтар мен заңды
тұлғалардың мүлiктiк немесе мүлiктiк емес игiлiктерi мен құқықтарына заңсыз
iс-әрекеттермен (әрекетсiздiкпен) келтiрiлген (мүлiктiк және (немесе)
мүлiктiк емес) зиянды, оны келтiрген тұлға толық көлемiнде өтеуге тиiс.Заң
актiлерiнде зиянды өтеу мiндетi зиян келтiрушi болып табылмайтын тұлғаға
жүктелуi, сондай-ақ өтеудiң неғұрлым жоғары мөлшерi белгiленуi мүмкiн. 2.
Зиян келтiрушi, осы Кодексте көзделген жағдайларды қоспағанда, егер зиян
өзiнiң кiнәсiнен келтiрiлмегендiгiн дәлелдесе, оны өтеуден босатылады. 3.
Заңды iс-әрекеттермен келтiрiлген зиян осы Кодексте және өзге де заң
актiлерiнде көзделген жағдайларда өтелуге тиiс.. Зиян келтiрудің алдын алу
1. Болашақта зиян келтiру қаупi мұндай қауiптi тудыратын iс-әрекеттерге
тыйым салу туралы талап қоюға негiз бола алады. 2. Егер келтiрiлген зиян
оны келтiрудi жалғастыратын немесе жаңадан зиян келтiру қаупiн туғызатын
кәсiпорынды, ғимаратты пайдаланудың не өзге де өндiрiстiк қызметтiң
салдарынан болса, сот зиянды өтеуден басқа, жауапкерге тиiстi қызметiн
тоқтатуды мiндеттеуге құқылы. Егер тиiстi қызметтiң тоқтатылуы қоғамдық
мүдделерге қайшы келсе, сот оны тоқтату туралы талаптан бас тарта алады.
Мұндай қызметтi тоқтатудан бас тарту жәбiрленушiлердi осы қызметтен
келтiрiлген зиянды өтеттiру құқығынан айырмайды.
12. Тасымалдау шарты түсінігі
688-бап. Жалпы ережелер
1. Жүктердi, жолаушыларды және теңдеме жүктi тасу тасымалдау шартының
негiзiнде жүргiзiледi.
2. Тасымалдаудың жалпы талаптары көлiк туралы заң актiлерiмен, өзге де
заң актiлерiмен және оларға сәйкес шығарылған ережелермен белгiленедi.
Жүктердi, жолаушыларды және теңдеме жүктi көлiктiң жекелеген түрлерiмен
тасымалдау талаптары, егер осы Кодекспен, көлiк туралы заң актiлерiмен,
өзге де заң актiлерiмен және оларға сәйкес шығарылған ережелермен өзгеше
белгiленбесе, тараптардың келiсiмiмен белгiленедi. Тасымалдауды ұйымдастыру
туралы шарттар
Жүйелi түрде тасымалдауларды жүзеге асыру қажет болған кезде
тасымалдаушы мен жүк жөнелтушi тасымалдауларды ұйымдастыру туралы
ұзартылған шарттар жасаса алады.
Жүктердi тасымалдауларды ұйымдастыру туралы шарт бойынша тасымалдаушы
белгiленген мерзiмде жүктi қабылдауға, ал жүк жөнелтушi - келiсiлген
көлемде тасымалдауға жүк берiп тұруға мiндеттенедi.
Тасымалдауды ұйымдастыру туралы шартта тасымалдау көлемдерi, мерзiмдерi,
сапасы және көлiк құралдарын беру мен тасымалдауға жүктердi берудiң басқа
да жағдайлары, сондай-ақ тасымалдауды ұйымдастырудың заң актiлерiнде
көзделмеген өзге де жағдайлары белгiленедi.
14.Тұрғын үйді жалдау
601-бап. Тұрғын үйдi жалдау шарты
1. Тұрғын үйдi ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz