Ландшафттар морфологиясындағы типологиялық проблемалар
1 Әртүрлі қатардағы морфологиялық бірліктер
2 Ландшафтардың морфологиялық құрылымы
3 ландшафттардың морфологиялық құрылымының толық математикалық бейнелеуі
2 Ландшафтардың морфологиялық құрылымы
3 ландшафттардың морфологиялық құрылымының толық математикалық бейнелеуі
Әртүрлі қатардағы морфологиялық бірліктер, күрделі_ территориялық үйлесімдер құрып ландшафттардың ішкі өрнегін айкындайды да картада әр алуан контурлар арқылы белгіленеді. Көптеген ландшафттарға белгілі бағытка бағытталған морфологиялық элементтердің ауысып отыруы тән. Ландшафттардың морфологиялық бірліктерінің бір-бірің белгілі бір жүйелілікпен, әсіресе, жалпы жер бетінің еңкіштігіне байланысты ауысып отыратыны белгілі. ЬІлғалдылығы жеткілікті жазықтық ландшафттарда мекендер табиғи дренаж жүйесінен өзен аралық аймақтың орталығына қарай ауысады. (ІІ-сурет). Дәл осыған ұқсас заңдылықтар, негізіңде басқа фактор жатса да, эрозиялық Үстірттердегі ландшафттарда да байқалады. Көптеген жағдайларда жергілікті геосистемалардың орналасуында көзге көрінерліктей заңдылықтар байқалмайды да морфологиялық "өрнектер" ретсіз ала-құлалығымен немесе доминантты мекендерде дақ түрінде кездесетін тәуелсіз мекендермен бейнеленеді.
Лаңдшафттардың морфологиялық - "өрнектерін" белгілі бір системаға, яғни саңшық типке жүйелеу туралы әрекеттер де жасалды. Сандық типтің алуан түрлілігі ландшафттардың ішкі құрылымының геометриялық моделін сапа жағынан айқындау арқылы іске асады. Мысалы, мынандай типтер жіктеледі: белдеулік, диффуздік, дендритовидтік, тілімдік. Әрине геометриялық терминдерді қолдану морфологиялық, бірліктердің формасы мен қарым-қатынасы туралы шамалаған, жуық мағына береді.
Сонымен қатар ландшафттардың ішкі морфологиялық құрылымы көп өлшемді болып келеді: бірінші қатардағы морфологиялық бірліктер (Мысалы, қоныстар) кеңістіктегі қарым-қатынасымен, өзіндік кескін ерекшеліктерімен өздері екінші қатардағы бірліктерден (мекендерден) құралады: әрбір мекен өз кезегімен фациялық қүрылым жиынтығынан түрады (үшінші қатар). Морфологиялық өрнектердің бір-біріне сыргқы геометриялық үқсастығын тапқан күннің өзінде де осы үқсастықтан пайда болуы мен структуралық функциональдьіқ айырмашылықтарын табуға болады. Ландшафттардың геометриялық "суреті" дегеніміз - геосистемалардың ішкі даму ерекшеліктерініц сыртқы көрінісі.
Лаңдшафттардың морфологиялық - "өрнектерін" белгілі бір системаға, яғни саңшық типке жүйелеу туралы әрекеттер де жасалды. Сандық типтің алуан түрлілігі ландшафттардың ішкі құрылымының геометриялық моделін сапа жағынан айқындау арқылы іске асады. Мысалы, мынандай типтер жіктеледі: белдеулік, диффуздік, дендритовидтік, тілімдік. Әрине геометриялық терминдерді қолдану морфологиялық, бірліктердің формасы мен қарым-қатынасы туралы шамалаған, жуық мағына береді.
Сонымен қатар ландшафттардың ішкі морфологиялық құрылымы көп өлшемді болып келеді: бірінші қатардағы морфологиялық бірліктер (Мысалы, қоныстар) кеңістіктегі қарым-қатынасымен, өзіндік кескін ерекшеліктерімен өздері екінші қатардағы бірліктерден (мекендерден) құралады: әрбір мекен өз кезегімен фациялық қүрылым жиынтығынан түрады (үшінші қатар). Морфологиялық өрнектердің бір-біріне сыргқы геометриялық үқсастығын тапқан күннің өзінде де осы үқсастықтан пайда болуы мен структуралық функциональдьіқ айырмашылықтарын табуға болады. Ландшафттардың геометриялық "суреті" дегеніміз - геосистемалардың ішкі даму ерекшеліктерініц сыртқы көрінісі.
1. «Геохимические основы типологии и методики иследований природных ландшафтов» М-1964г. М.А.Глазовская
2. «Ландшафттану негіздері және Қазақстанның ландшафт географиясы» Н.Молдағұлов
3. «Геохимия ландшафта. Географгиз» М-1962г. Перельман.А.И
4. Учение о ландшафтах «Вопр. Географии» 1953г. сб-33. Полинов.Б.Б
2. «Ландшафттану негіздері және Қазақстанның ландшафт географиясы» Н.Молдағұлов
3. «Геохимия ландшафта. Географгиз» М-1962г. Перельман.А.И
4. Учение о ландшафтах «Вопр. Географии» 1953г. сб-33. Полинов.Б.Б
ЛАНДШАФТТАР МОРФОЛОГИЯСЫНДАҒЫ ТИПОЛОГИЯЛЫҚ ПРОБЛЕМАЛАР
Әртүрлі қатардағы морфологиялық бірліктер, күрделі_ территориялық
үйлесімдер құрып ландшафттардың ішкі өрнегін айкындайды да картада әр алуан
контурлар арқылы белгіленеді. Көптеген ландшафттарға белгілі бағытка
бағытталған морфологиялық элементтердің ауысып отыруы тән. Ландшафттардың
морфологиялық бірліктерінің бір-бірің белгілі бір жүйелілікпен, әсіресе,
жалпы жер бетінің еңкіштігіне байланысты ауысып отыратыны белгілі.
ЬІлғалдылығы жеткілікті жазықтық ландшафттарда мекендер табиғи дренаж
жүйесінен өзен аралық аймақтың орталығына қарай ауысады. (ІІ-сурет). Дәл
осыған ұқсас заңдылықтар, негізіңде басқа фактор жатса да, эрозиялық
Үстірттердегі ландшафттарда да байқалады. Көптеген жағдайларда жергілікті
геосистемалардың орналасуында көзге көрінерліктей заңдылықтар байқалмайды
да морфологиялық "өрнектер" ретсіз ала-құлалығымен немесе доминантты
мекендерде дақ түрінде кездесетін тәуелсіз мекендермен бейнеленеді.
Лаңдшафттардың морфологиялық - "өрнектерін" белгілі бір системаға, яғни
саңшық типке жүйелеу туралы әрекеттер де жасалды. Сандық типтің алуан
түрлілігі ландшафттардың ішкі құрылымының геометриялық моделін сапа жағынан
айқындау арқылы іске асады. Мысалы, мынандай типтер жіктеледі: белдеулік,
диффуздік, дендритовидтік, тілімдік. Әрине геометриялық терминдерді қолдану
морфологиялық, бірліктердің формасы мен қарым-қатынасы туралы шамалаған,
жуық мағына береді.
Сонымен қатар ландшафттардың ішкі морфологиялық құрылымы көп өлшемді
болып келеді: бірінші қатардағы морфологиялық бірліктер (Мысалы, қоныстар)
кеңістіктегі қарым-қатынасымен, өзіндік кескін ерекшеліктерімен өздері
екінші қатардағы бірліктерден (мекендерден) құралады: әрбір мекен өз
кезегімен фациялық қүрылым жиынтығынан түрады (үшінші қатар). Морфологиялық
өрнектердің бір-біріне сыргқы геометриялық үқсастығын тапқан күннің өзінде
де осы үқсастықтан пайда болуы мен структуралық функциональдьіқ
айырмашылықтарын табуға болады. Ландшафттардың геометриялық "суреті"
дегеніміз - геосистемалардың ішкі даму ерекшеліктерініц сыртқы көрінісі.
Соіщықтан ландшафітардың морфологиялық типтерін жүйелегенде оларға
геометриялық термин аттарын іздеп әуре болмай-ақ оларды пайда болу
ерекшеліктеріне қарай жіқтеген дүрыс. Мысалы біз эрозияық, криогендік,
төбешікті мореналык, пролювиальдық морфологиялық типтері туралы сөз
козғағаіща ландшафтгардың ішкі морфологиялық ерекшеліктерінің пайда болу
факторы мен себебі туралы мағлүмат аламыз. Сонымен катар оның сыртқы
құрылымы айқын болады, мысалы, эрозиондық тілімденуден дритовидтік
өрнектеп, суффозиялық-диффузды өрнекпен ерекшеленеді.
Ландшафтгардың морфологиялық құрылымының сапалық тәжірибемен қатар
олардың морфологиялық ерекшеліктерін сандық жағынан бағалау жұмыстары да
жүргізілді. Осы уакытқа дейін морфологиялық бірліктердің формасы, келемі,
орналасуы және олардың күрделену дәрежесі туралы сандық керсеткіштердің
ондаған түрлері ұсынылды.
Қарапайым сандық керсеткіштерді - ландшафт шеңберіндегі типологиялық
бірліктердің санын (мысалы, мекендердің), жекелеген контурлардың санын,
әpбip контур мен типтің ауданын, олардың сызыктық мөлшерін, шекаралардың
ұзындығын - ландшафттык карталарды пайдалана отырып есептеп шығаруға
болады. (кез мелшерімен немесе қарапайым картометрия-лық әдіспен). Осындай
алғашқы мәліметтердің негізінде контурдың орташа ауданы, әpбip бірліктердің
ауданының қарым-қатынасы, олардың ландшафттағы контур саны сияқты
керсеткіштерін анықтау оңайға түседі.
Сонымен қатар, картометриялық елшемдердің нәтижесінде алынған алғашкы
материалдар ландшафттар морфологиясының әртүрлі жақтары туралы
математикалық сипаттама алатын негіз болып саналады-контурдың өрнегінің
күрделілігі (бөлшектену денгейі), ландшафттың морфологиялық құрылымының
біртекті емес деңгейі (бытыраңқылығы), сонымен қатар кершілес контурлардың
орналасу ерекшеліктері. Осы ұсынылып отырған салыстырмалы қарапайым
көрсеткiштермен күрделі коэффициенттерді есепке алу арнайы формулалар ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Әртүрлі қатардағы морфологиялық бірліктер, күрделі_ территориялық
үйлесімдер құрып ландшафттардың ішкі өрнегін айкындайды да картада әр алуан
контурлар арқылы белгіленеді. Көптеген ландшафттарға белгілі бағытка
бағытталған морфологиялық элементтердің ауысып отыруы тән. Ландшафттардың
морфологиялық бірліктерінің бір-бірің белгілі бір жүйелілікпен, әсіресе,
жалпы жер бетінің еңкіштігіне байланысты ауысып отыратыны белгілі.
ЬІлғалдылығы жеткілікті жазықтық ландшафттарда мекендер табиғи дренаж
жүйесінен өзен аралық аймақтың орталығына қарай ауысады. (ІІ-сурет). Дәл
осыған ұқсас заңдылықтар, негізіңде басқа фактор жатса да, эрозиялық
Үстірттердегі ландшафттарда да байқалады. Көптеген жағдайларда жергілікті
геосистемалардың орналасуында көзге көрінерліктей заңдылықтар байқалмайды
да морфологиялық "өрнектер" ретсіз ала-құлалығымен немесе доминантты
мекендерде дақ түрінде кездесетін тәуелсіз мекендермен бейнеленеді.
Лаңдшафттардың морфологиялық - "өрнектерін" белгілі бір системаға, яғни
саңшық типке жүйелеу туралы әрекеттер де жасалды. Сандық типтің алуан
түрлілігі ландшафттардың ішкі құрылымының геометриялық моделін сапа жағынан
айқындау арқылы іске асады. Мысалы, мынандай типтер жіктеледі: белдеулік,
диффуздік, дендритовидтік, тілімдік. Әрине геометриялық терминдерді қолдану
морфологиялық, бірліктердің формасы мен қарым-қатынасы туралы шамалаған,
жуық мағына береді.
Сонымен қатар ландшафттардың ішкі морфологиялық құрылымы көп өлшемді
болып келеді: бірінші қатардағы морфологиялық бірліктер (Мысалы, қоныстар)
кеңістіктегі қарым-қатынасымен, өзіндік кескін ерекшеліктерімен өздері
екінші қатардағы бірліктерден (мекендерден) құралады: әрбір мекен өз
кезегімен фациялық қүрылым жиынтығынан түрады (үшінші қатар). Морфологиялық
өрнектердің бір-біріне сыргқы геометриялық үқсастығын тапқан күннің өзінде
де осы үқсастықтан пайда болуы мен структуралық функциональдьіқ
айырмашылықтарын табуға болады. Ландшафттардың геометриялық "суреті"
дегеніміз - геосистемалардың ішкі даму ерекшеліктерініц сыртқы көрінісі.
Соіщықтан ландшафітардың морфологиялық типтерін жүйелегенде оларға
геометриялық термин аттарын іздеп әуре болмай-ақ оларды пайда болу
ерекшеліктеріне қарай жіқтеген дүрыс. Мысалы біз эрозияық, криогендік,
төбешікті мореналык, пролювиальдық морфологиялық типтері туралы сөз
козғағаіща ландшафтгардың ішкі морфологиялық ерекшеліктерінің пайда болу
факторы мен себебі туралы мағлүмат аламыз. Сонымен катар оның сыртқы
құрылымы айқын болады, мысалы, эрозиондық тілімденуден дритовидтік
өрнектеп, суффозиялық-диффузды өрнекпен ерекшеленеді.
Ландшафтгардың морфологиялық құрылымының сапалық тәжірибемен қатар
олардың морфологиялық ерекшеліктерін сандық жағынан бағалау жұмыстары да
жүргізілді. Осы уакытқа дейін морфологиялық бірліктердің формасы, келемі,
орналасуы және олардың күрделену дәрежесі туралы сандық керсеткіштердің
ондаған түрлері ұсынылды.
Қарапайым сандық керсеткіштерді - ландшафт шеңберіндегі типологиялық
бірліктердің санын (мысалы, мекендердің), жекелеген контурлардың санын,
әpбip контур мен типтің ауданын, олардың сызыктық мөлшерін, шекаралардың
ұзындығын - ландшафттык карталарды пайдалана отырып есептеп шығаруға
болады. (кез мелшерімен немесе қарапайым картометрия-лық әдіспен). Осындай
алғашқы мәліметтердің негізінде контурдың орташа ауданы, әpбip бірліктердің
ауданының қарым-қатынасы, олардың ландшафттағы контур саны сияқты
керсеткіштерін анықтау оңайға түседі.
Сонымен қатар, картометриялық елшемдердің нәтижесінде алынған алғашкы
материалдар ландшафттар морфологиясының әртүрлі жақтары туралы
математикалық сипаттама алатын негіз болып саналады-контурдың өрнегінің
күрделілігі (бөлшектену денгейі), ландшафттың морфологиялық құрылымының
біртекті емес деңгейі (бытыраңқылығы), сонымен қатар кершілес контурлардың
орналасу ерекшеліктері. Осы ұсынылып отырған салыстырмалы қарапайым
көрсеткiштермен күрделі коэффициенттерді есепке алу арнайы формулалар ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz