Маркетингтің негізгі принциптері
І.Кіріспе
1. Маркетингтің мазмұны және әлеуметтік . экономикалық мазмұны.
1.1. Маркетингтің негізгі принциптері.
1.2. Кәсіпорынның мүмкіндіктерін зерттеу.
ІІ. Негізгі бөлім
2. Тұтынушылардың талап . тілектерін, сұраныстарын қанағаттандыру.
2.1. Нарықты сегменттеу.
2.2. Кәсіпорын жүйесіндегі маркетингтің орны.
2.3. Кәсіпорындағы (фирма) басқару жүйесіндегі маркетингтің орны, маркетинг тұжырымдамасы.
2.4. Маркетинг . рынокқа әсер ететін белсенді жүйе ретінде.
ІІІ.Қорытынды.
Әдебиеттер тізімі.
1. Маркетингтің мазмұны және әлеуметтік . экономикалық мазмұны.
1.1. Маркетингтің негізгі принциптері.
1.2. Кәсіпорынның мүмкіндіктерін зерттеу.
ІІ. Негізгі бөлім
2. Тұтынушылардың талап . тілектерін, сұраныстарын қанағаттандыру.
2.1. Нарықты сегменттеу.
2.2. Кәсіпорын жүйесіндегі маркетингтің орны.
2.3. Кәсіпорындағы (фирма) басқару жүйесіндегі маркетингтің орны, маркетинг тұжырымдамасы.
2.4. Маркетинг . рынокқа әсер ететін белсенді жүйе ретінде.
ІІІ.Қорытынды.
Әдебиеттер тізімі.
Кәсіпорында (фирмада) маркетингті ендіру - бұл бұрын қалыптасқан практикадан сапалы айырмашылығы бар, жаңа принципке негізделген барлық өндірістік, өткізу, қаржы саясатын түбегейлі қайта құру. Арнайы маркетингтік құрылым құрылады. Ол нарықты, сатып алушыларды зерттеумен, жаңа тауарларды жасау, жарнама қызметі және тауарларды өткізумен айналысады. Жоғарыда айтылған нарықты талдау негізінде белгілі үш мәселені шешеді: нені өндіру керек? Кім үшін өндіру керек? Қалай өндіру керек?
Маркетинг құрылымы - бұл оның мақсаттық бағытының нақты мазмұны. Оған “М” (маркетингтің) төрт міндеттері енеді.
- рынокқа нені ендіруге болады? Білімді ме әлде қызмет көрсетуді ме?
- өнімді қалай өткізген жөн? Тікелей тұтынушыға ма әлде делдал арқылы ма?
- өнімді тұтынушыларға қандай әдіспен қозғалту керек? өткізуді қандай тәсілдермен ынталандырамыз: әртүрлі құралдарды қолданумен, жарнаманы жандандырумен, делдалды марапаттау жүйесімен, өткізушімен тұтынушыны қатыстырумен?
- Баға құрылымының қандай стратегиясын жүргізу қажет?
Сондықтан кәсіпорынға қазіргі жағдайда рынокқа өтуде мүмкіндіктері шектеулі көрінуі мүмкін. Бұл кәсіпорынның алдағы келешегін болждай алуынан, немен айналысуын білмегендігінен туындайды.
Маркетинг құрылымы - бұл оның мақсаттық бағытының нақты мазмұны. Оған “М” (маркетингтің) төрт міндеттері енеді.
- рынокқа нені ендіруге болады? Білімді ме әлде қызмет көрсетуді ме?
- өнімді қалай өткізген жөн? Тікелей тұтынушыға ма әлде делдал арқылы ма?
- өнімді тұтынушыларға қандай әдіспен қозғалту керек? өткізуді қандай тәсілдермен ынталандырамыз: әртүрлі құралдарды қолданумен, жарнаманы жандандырумен, делдалды марапаттау жүйесімен, өткізушімен тұтынушыны қатыстырумен?
- Баға құрылымының қандай стратегиясын жүргізу қажет?
Сондықтан кәсіпорынға қазіргі жағдайда рынокқа өтуде мүмкіндіктері шектеулі көрінуі мүмкін. Бұл кәсіпорынның алдағы келешегін болждай алуынан, немен айналысуын білмегендігінен туындайды.
Жоспар
І.Кіріспе
1. Маркетингтің мазмұны және әлеуметтік – экономикалық мазмұны.
1.1. Маркетингтің негізгі принциптері.
1.2. Кәсіпорынның мүмкіндіктерін зерттеу.
ІІ. Негізгі бөлім
2. Тұтынушылардың талап – тілектерін, сұраныстарын қанағаттандыру.
2.1. Нарықты сегменттеу.
2.2. Кәсіпорын жүйесіндегі маркетингтің орны.
2.3. Кәсіпорындағы (фирма) басқару жүйесіндегі маркетингтің орны, маркетинг
тұжырымдамасы.
2.4. Маркетинг – рынокқа әсер ететін белсенді жүйе ретінде.
ІІІ.Қорытынды.
Әдебиеттер тізімі.
2.3. Кәсіпорынды (фирма) басқару жүйесіндегі маркетингтің орны.
Маркетинг тұжырымдамасы.
Кәсіпорында (фирмада) маркетингті ендіру - бұл бұрын қалыптасқан
практикадан сапалы айырмашылығы бар, жаңа принципке негізделген
барлық өндірістік, өткізу, қаржы саясатын түбегейлі қайта құру.
Арнайы маркетингтік құрылым құрылады. Ол нарықты, сатып алушыларды
зерттеумен, жаңа тауарларды жасау, жарнама қызметі және
тауарларды өткізумен айналысады. Жоғарыда айтылған нарықты талдау
негізінде белгілі үш мәселені шешеді: нені өндіру керек? Кім үшін
өндіру керек? Қалай өндіру керек?
Маркетинг құрылымы - бұл оның мақсаттық бағытының нақты
мазмұны. Оған “М” (маркетингтің) төрт міндеттері енеді.
- рынокқа нені ендіруге болады? Білімді ме әлде қызмет көрсетуді
ме?
- өнімді қалай өткізген жөн? Тікелей тұтынушыға ма әлде делдал
арқылы ма?
- өнімді тұтынушыларға қандай әдіспен қозғалту керек? өткізуді
қандай тәсілдермен ынталандырамыз: әртүрлі құралдарды
қолданумен, жарнаманы жандандырумен, делдалды марапаттау
жүйесімен, өткізушімен тұтынушыны қатыстырумен?
- Баға құрылымының қандай стратегиясын жүргізу қажет?
Сондықтан кәсіпорынға қазіргі жағдайда рынокқа өтуде мүмкіндіктері
шектеулі көрінуі мүмкін. Бұл кәсіпорынның алдағы келешегін болждай
алуынан, немен айналысуын білмегендігінен туындайды.
өзінің келешегін пайымдау – бұл кімдер үшін өндіру керектігін
шеш деген сөз. Қазіргі кезде мамандандырудың күшеюімен
бәсекелестіктің артуында өз кәсіпорнына нарықты анықтау ғана маңызды
емес, одан ең тар саланы жиірек іздеп табу қажет, яғни ешкім
игермеген сондай “қуысты” немесе бәсеклестер толық қолданбаған
жерді тапқн абзал.
Қазіргі жағдайда кәсіпорынның жұмысы нарықты өз сегментін
іздеуден басталады немесе жоғарыда айтылғандай “қуысын” табу абзал.
“Қуысты” іздеу, сатып алушылардың сұранысы мен зерттеу деген
сөз. Сатып алушылар (тұтынушылар) белгісіне қарай топтарға бөлінкуі
мүмкін: географиялық, табиғи – климаттық, ұлттық, демографиялық, жас
ерекшелігіне, кәсібіне, мүлікті иемденуіне және басқа да
критерийлерге қарай.
Сегменттенудің нәтижесі – кәсіпорын өнімінің 60 % бастап, 80 %
дейінгісін алуға қабілетті әлеуетті сатып алушыларды (тұтынушыны,
тұтынушыға кәсіпорында (фирма) жатуы мүмкін) табуы болмақ, яғни
кәсіпорын “жалпы” тұтынушыны емес, нақты тұтынушыны іздейді.
Табылған сегмент (“қуысы”) төмендегідей бағыттармен бағаланады:
- сегменттің сандық параметрі анықталады, яғни оның бір тауар
немесе тауарлар тобы арқылы көлемі және нарықтың осы сегменттегі
тауар циклының өміршеңдігі қаралады;
- ары қарай таңдаған сегменттің маңыздылығы анықталады, яғни
оның болашағы қандай, ол өсе ме әлде өспей ме, егер өссе ұзақ
мерзімге ме екен?
- келесіде осы рынок сегментінде кәсіпорын жұмысы қаншалықты
тиімді болғандығы анықталады;
- келесі қадамда сегменттеудің негізгі бәсекелесетр рыноктың
(қайшылықсыздығы) анықтау болмақ, яғни осы кәсіорынның өнімі негізгі
бәсекелестер мүддесіне қаншалықты әсер еткендігін (тиісетіндігін)
байқау;
- ең соңында кәсіпорын мынаны анықтауы керек: таңдаған сегментте
жұмыс істеуге қажетті ресурстар мен мамандар бар ма?
Нәтижесінде кәсіпорын немесе тауар немесе тауарлар тобын
өндіру жоспарын жасауға кіріседі. Кәсіпорын (фирма) екі жоспарды –
жылдық және перспективалы бес жылдықты жасайды. Жыл сайын бес
жылдық жоспарды қайта қарайды, және түзетеді. Себебі, фирмада
үнемі көздеген өнімді іске асыратын өндірістің алдағы бес жылға
жоспары болуы керек. Өнімді жоспарлау процесінде жаңа тауарлардың
рынокта пайда болуын анықтау өте маңызды. Мұны анықтауға тауардың
циклдық өміршеңдігі көмектеседі. Тауардың циклдық өміршеңдігіне
сатушының әрбір төрт фазадағы (стадия) айда деңгейі тікелей
тәуелді: а) нарыққа тауарды ендіру; ә) сату көлемінің өсуі; б)
жетілуі (пісу) фазасы; в) құлдырау (төмендеу) фазасы. Тауардың циклдық
өміршеңдігінің типтік моделі график түрінде төмендегі суретте
бейнеленген.
уақыт Т
І – ші өндіру ІІ өсу фазасы ІІІ –
ші жетілу фазасы ІV – ші құлдырау
фазасы
фазасы
Тауардың циклдық өміршеңдігі.
Ендіру фазасы – бұл нарықта пайда болу кезеңі. Тауар жаңалық
болып, оның өткерілу көлемі әлі аздау. Оның сату көлемін жайлап
ұлғайту үшін кәдімгідей уақыт қажет және көптеген ақшалай қаржы
керек болады.
Өту фазасы - бұл тауардың нарықта мойындалу кезеңі. Оған
сұраным кәдімгідей өсе түседі. Рыноктың шеңбері ұлғайады.
Жарнамалаудың арқасында жаңа тауарлардың әйгілігі мен бедел
сипаты өсіп, қайтадан және көбірек сатып алудың көлемі мен сан
өседі.
Жетілу фазасы – сату көлемінде өсу қарқынының тұрақты төмендеу
кезеңі. Бұл кезеңде тауарларды көптеген сатып алушылар
мойындайды. Жетілу фазасы енуінің басты белгісі – рыноктың толып
қалуы. Бұл фаза басқаларына қарағанда ұзақтау болады. Осы фаза
мүмкіндіктерді іздестіру мен модификация, жаңалау мақсаттарын анықтау
және бар тауарларды жан – жақты жетілдіру кезеңі ретінде
сипатталады. Егер бар тауарлардың 50% - і өткерілсе, онда нарықта
болған болып есептелінеді.
Құлдырау фазасы – бұл сату көлемінің тез төмендеу кезеңі.
Төменгі деңгейде өткізу тұрақтап, ол ұзақ уақыт сақталады немесе
өткізу мүлде тоқтауы мүмкін. Тауар өзінің циклдық өміршеңдігін
тоқтатады, себебі жаңа әрі перспективалы тауардың кезектесе нарыққа
келуі оны ығыстырады.
Тауардың циклдық өміршеңдігін бағалаудың негізгі критерийі -
сатудан түскен табыстың көлемі болмақ. Себебі, ол тауарды өндіруге
және оны өткеруге кеткен шығындарды қамтамасыз етіп, пайда әкеледі.
Қазақстан Республикасында маркетинг элементтерін қолданудың
жекелеген талпыныстары бар: сұранымды, жарнаманы қарастыру, тауар
сапасы мен ассортиментінің дамуы тұжырымдамасын жасау. Маркетинг
бұл іскерлік операциялардың өзіндік методологиясы болып табылады.
Сондықтан, қазіргі әлемде маркетингті қолдану объективті қажеттілікке
айналды.
Маркетинг тұжырымдамасы.
Сонымен маркетингтің арасыда кәсіпорынның сұранымға және оның
сипатына әсер етуге, тұтынушы нарығына жұмыс істеуге, нақты
тұтынушының талаптарын орындауға мүмкіндік туды. Кәсіпорын осыны
ескере отырып, өзінің нарықтық маркетинг тұжырымдамасын жасайды.
Маркетинг өндірістік тұжырымдамасы кәсіпорынның өндірісті
ұйымдастырумен технологиясын тұрақты қажеттілікпен жетілдіру сеніміне
негізделген. Тауарға деген сұранымның ұсынымынан асқан кезде
немесе тауарға өзіндік құнды төмендету қажеттілігі туғанда бұл
тұжырымдаманы қолдану ыңғайлырақ.
Тауар тұжырымдамасы мынаған негізделеді: кәсіпорын үлкен
жетістікке жоғарғы сапалы тауарды ұсыну арқылы жету мүмкін.
Практикада мұндай тұжырымадаманы жүзеге асыру кейде тәуекелділікпен
байланыстырылады. Себебі, тауарды дайындаушылар оның арғы жағындағы
сатып алушылардың сұранымын көрмей қалуы ғажап емес.
Өткізу тұжырымдамасы былай жүзеге асады: өнімнің сандық
мөлшерінің өндірісте көп болуы, кейін оны барлық мүмкіндіктерді
қолдана отырып, нарықта өткізу. Бұл тұжырыддаманың мән – жағдайы -
тауар өндірушілер өнімінің өзгешеліктерін іздестіргенде онымен
қамтамасыз ететін жағдайды қарастыру керек.
Маркетингтің нарықтық тұжырымдамасы кәсіпорынды мынаған
сендіреді: нарықтық сұранымның анықтау арқылы ол коммерциялық
жетістікке жетуі мүмкін және басқа бәсекелестерге қарағанда оны
тиімді әдіспен қанағаттандырады. Бұл тұжырымдама өткізу
тұжырымдамасына қарағанда тауарға бағытталған, қайта тұтынушыны
жіктеп беруге негізделген. Бұл үшін дайындаушы - кәсіпорын
маркетингтік зерттеуді тек өткізу стадиясында ғана емес кешенді
түрде жүргізеді. Алайда өзінің мақсатына жету үшін клиенттердің
ұсынысын қабылдап болжауымен және осы тауар жайлы нарықты
сегменттеумен айналысуы қажет.
Әлеуметтік – этикалық маркетинг тұжырымдамасы нарықтық
тұжырымдаманы толықтырады. Ол кәсіпорыннан жекелеген тұтынушылар мен
оның топтамасының, тіпті түгел қоғамның сұранысын және
мүдделерін ұзақ мерзімге сақтауды талап етеді. Бұл дегеніміз
белгілі уақыттан соң бпйқалатын тауардың өзі ғана емес оны өндіру
технологиясында тұтынущыға зиянын келтірмеуі қажет. Стратегиялық
маркетинг тұжырымдамасы тауар өндірушінің өзінің даму белгісі
барынша баяулатуға, кәсіпорынның коммерциялық жетістігін басқаруға
әсер етуді күшейтуге негізделген. Бұл кезде перспективалы
тұтынулар ғана ескерілмейді, сондай – ақ ресурсты қаматамыз етуде
шектеу мүмкіндіктері қарастырылады.
2.4. Маркетинг – рынокқа әсер ететін белсенді жүйе ретінде.
Енді маркетингтің негізгі типтерін қарастырамыз. Оны кәсіпорын
(фирма) ішкі және сыртқы нарықта сұраным жағдайына қарай
қолдануы мүмкін. Сұранымды мынадай бөлшектерге – теріс, рационалды
емес, әлеуетті, қанағаттандырылмаған (айқын, жасарын, толққанды),
қалыпты тиімді, өмір сүруші, төмендеуші, артықтылау және ретсіз,
сапырылған, икемді, икемсіз деп бөлеміз.
Егер көптеген алушылр тауарға аса зауқын (ұмтылыс)
білдірмесе, онда сұраным жағымсыз болып есептелінеді. Бұд жағдайда
маркетингтің міндеті тауарға деген жағымсыз қатынастардың себептерін
анықтау және оларды бәсеңдету немесе жою үшін шараларды жүргізу
болмақ. Лекуметтік сұраным сатып алушылар қабілеттілігі мен және
тұтынушылар мүмкіндігінің көлемімен анықталады.
Рационалды емес сұраным адам денсаулығы мен ... жалғасы
І.Кіріспе
1. Маркетингтің мазмұны және әлеуметтік – экономикалық мазмұны.
1.1. Маркетингтің негізгі принциптері.
1.2. Кәсіпорынның мүмкіндіктерін зерттеу.
ІІ. Негізгі бөлім
2. Тұтынушылардың талап – тілектерін, сұраныстарын қанағаттандыру.
2.1. Нарықты сегменттеу.
2.2. Кәсіпорын жүйесіндегі маркетингтің орны.
2.3. Кәсіпорындағы (фирма) басқару жүйесіндегі маркетингтің орны, маркетинг
тұжырымдамасы.
2.4. Маркетинг – рынокқа әсер ететін белсенді жүйе ретінде.
ІІІ.Қорытынды.
Әдебиеттер тізімі.
2.3. Кәсіпорынды (фирма) басқару жүйесіндегі маркетингтің орны.
Маркетинг тұжырымдамасы.
Кәсіпорында (фирмада) маркетингті ендіру - бұл бұрын қалыптасқан
практикадан сапалы айырмашылығы бар, жаңа принципке негізделген
барлық өндірістік, өткізу, қаржы саясатын түбегейлі қайта құру.
Арнайы маркетингтік құрылым құрылады. Ол нарықты, сатып алушыларды
зерттеумен, жаңа тауарларды жасау, жарнама қызметі және
тауарларды өткізумен айналысады. Жоғарыда айтылған нарықты талдау
негізінде белгілі үш мәселені шешеді: нені өндіру керек? Кім үшін
өндіру керек? Қалай өндіру керек?
Маркетинг құрылымы - бұл оның мақсаттық бағытының нақты
мазмұны. Оған “М” (маркетингтің) төрт міндеттері енеді.
- рынокқа нені ендіруге болады? Білімді ме әлде қызмет көрсетуді
ме?
- өнімді қалай өткізген жөн? Тікелей тұтынушыға ма әлде делдал
арқылы ма?
- өнімді тұтынушыларға қандай әдіспен қозғалту керек? өткізуді
қандай тәсілдермен ынталандырамыз: әртүрлі құралдарды
қолданумен, жарнаманы жандандырумен, делдалды марапаттау
жүйесімен, өткізушімен тұтынушыны қатыстырумен?
- Баға құрылымының қандай стратегиясын жүргізу қажет?
Сондықтан кәсіпорынға қазіргі жағдайда рынокқа өтуде мүмкіндіктері
шектеулі көрінуі мүмкін. Бұл кәсіпорынның алдағы келешегін болждай
алуынан, немен айналысуын білмегендігінен туындайды.
өзінің келешегін пайымдау – бұл кімдер үшін өндіру керектігін
шеш деген сөз. Қазіргі кезде мамандандырудың күшеюімен
бәсекелестіктің артуында өз кәсіпорнына нарықты анықтау ғана маңызды
емес, одан ең тар саланы жиірек іздеп табу қажет, яғни ешкім
игермеген сондай “қуысты” немесе бәсеклестер толық қолданбаған
жерді тапқн абзал.
Қазіргі жағдайда кәсіпорынның жұмысы нарықты өз сегментін
іздеуден басталады немесе жоғарыда айтылғандай “қуысын” табу абзал.
“Қуысты” іздеу, сатып алушылардың сұранысы мен зерттеу деген
сөз. Сатып алушылар (тұтынушылар) белгісіне қарай топтарға бөлінкуі
мүмкін: географиялық, табиғи – климаттық, ұлттық, демографиялық, жас
ерекшелігіне, кәсібіне, мүлікті иемденуіне және басқа да
критерийлерге қарай.
Сегменттенудің нәтижесі – кәсіпорын өнімінің 60 % бастап, 80 %
дейінгісін алуға қабілетті әлеуетті сатып алушыларды (тұтынушыны,
тұтынушыға кәсіпорында (фирма) жатуы мүмкін) табуы болмақ, яғни
кәсіпорын “жалпы” тұтынушыны емес, нақты тұтынушыны іздейді.
Табылған сегмент (“қуысы”) төмендегідей бағыттармен бағаланады:
- сегменттің сандық параметрі анықталады, яғни оның бір тауар
немесе тауарлар тобы арқылы көлемі және нарықтың осы сегменттегі
тауар циклының өміршеңдігі қаралады;
- ары қарай таңдаған сегменттің маңыздылығы анықталады, яғни
оның болашағы қандай, ол өсе ме әлде өспей ме, егер өссе ұзақ
мерзімге ме екен?
- келесіде осы рынок сегментінде кәсіпорын жұмысы қаншалықты
тиімді болғандығы анықталады;
- келесі қадамда сегменттеудің негізгі бәсекелесетр рыноктың
(қайшылықсыздығы) анықтау болмақ, яғни осы кәсіорынның өнімі негізгі
бәсекелестер мүддесіне қаншалықты әсер еткендігін (тиісетіндігін)
байқау;
- ең соңында кәсіпорын мынаны анықтауы керек: таңдаған сегментте
жұмыс істеуге қажетті ресурстар мен мамандар бар ма?
Нәтижесінде кәсіпорын немесе тауар немесе тауарлар тобын
өндіру жоспарын жасауға кіріседі. Кәсіпорын (фирма) екі жоспарды –
жылдық және перспективалы бес жылдықты жасайды. Жыл сайын бес
жылдық жоспарды қайта қарайды, және түзетеді. Себебі, фирмада
үнемі көздеген өнімді іске асыратын өндірістің алдағы бес жылға
жоспары болуы керек. Өнімді жоспарлау процесінде жаңа тауарлардың
рынокта пайда болуын анықтау өте маңызды. Мұны анықтауға тауардың
циклдық өміршеңдігі көмектеседі. Тауардың циклдық өміршеңдігіне
сатушының әрбір төрт фазадағы (стадия) айда деңгейі тікелей
тәуелді: а) нарыққа тауарды ендіру; ә) сату көлемінің өсуі; б)
жетілуі (пісу) фазасы; в) құлдырау (төмендеу) фазасы. Тауардың циклдық
өміршеңдігінің типтік моделі график түрінде төмендегі суретте
бейнеленген.
уақыт Т
І – ші өндіру ІІ өсу фазасы ІІІ –
ші жетілу фазасы ІV – ші құлдырау
фазасы
фазасы
Тауардың циклдық өміршеңдігі.
Ендіру фазасы – бұл нарықта пайда болу кезеңі. Тауар жаңалық
болып, оның өткерілу көлемі әлі аздау. Оның сату көлемін жайлап
ұлғайту үшін кәдімгідей уақыт қажет және көптеген ақшалай қаржы
керек болады.
Өту фазасы - бұл тауардың нарықта мойындалу кезеңі. Оған
сұраным кәдімгідей өсе түседі. Рыноктың шеңбері ұлғайады.
Жарнамалаудың арқасында жаңа тауарлардың әйгілігі мен бедел
сипаты өсіп, қайтадан және көбірек сатып алудың көлемі мен сан
өседі.
Жетілу фазасы – сату көлемінде өсу қарқынының тұрақты төмендеу
кезеңі. Бұл кезеңде тауарларды көптеген сатып алушылар
мойындайды. Жетілу фазасы енуінің басты белгісі – рыноктың толып
қалуы. Бұл фаза басқаларына қарағанда ұзақтау болады. Осы фаза
мүмкіндіктерді іздестіру мен модификация, жаңалау мақсаттарын анықтау
және бар тауарларды жан – жақты жетілдіру кезеңі ретінде
сипатталады. Егер бар тауарлардың 50% - і өткерілсе, онда нарықта
болған болып есептелінеді.
Құлдырау фазасы – бұл сату көлемінің тез төмендеу кезеңі.
Төменгі деңгейде өткізу тұрақтап, ол ұзақ уақыт сақталады немесе
өткізу мүлде тоқтауы мүмкін. Тауар өзінің циклдық өміршеңдігін
тоқтатады, себебі жаңа әрі перспективалы тауардың кезектесе нарыққа
келуі оны ығыстырады.
Тауардың циклдық өміршеңдігін бағалаудың негізгі критерийі -
сатудан түскен табыстың көлемі болмақ. Себебі, ол тауарды өндіруге
және оны өткеруге кеткен шығындарды қамтамасыз етіп, пайда әкеледі.
Қазақстан Республикасында маркетинг элементтерін қолданудың
жекелеген талпыныстары бар: сұранымды, жарнаманы қарастыру, тауар
сапасы мен ассортиментінің дамуы тұжырымдамасын жасау. Маркетинг
бұл іскерлік операциялардың өзіндік методологиясы болып табылады.
Сондықтан, қазіргі әлемде маркетингті қолдану объективті қажеттілікке
айналды.
Маркетинг тұжырымдамасы.
Сонымен маркетингтің арасыда кәсіпорынның сұранымға және оның
сипатына әсер етуге, тұтынушы нарығына жұмыс істеуге, нақты
тұтынушының талаптарын орындауға мүмкіндік туды. Кәсіпорын осыны
ескере отырып, өзінің нарықтық маркетинг тұжырымдамасын жасайды.
Маркетинг өндірістік тұжырымдамасы кәсіпорынның өндірісті
ұйымдастырумен технологиясын тұрақты қажеттілікпен жетілдіру сеніміне
негізделген. Тауарға деген сұранымның ұсынымынан асқан кезде
немесе тауарға өзіндік құнды төмендету қажеттілігі туғанда бұл
тұжырымдаманы қолдану ыңғайлырақ.
Тауар тұжырымдамасы мынаған негізделеді: кәсіпорын үлкен
жетістікке жоғарғы сапалы тауарды ұсыну арқылы жету мүмкін.
Практикада мұндай тұжырымадаманы жүзеге асыру кейде тәуекелділікпен
байланыстырылады. Себебі, тауарды дайындаушылар оның арғы жағындағы
сатып алушылардың сұранымын көрмей қалуы ғажап емес.
Өткізу тұжырымдамасы былай жүзеге асады: өнімнің сандық
мөлшерінің өндірісте көп болуы, кейін оны барлық мүмкіндіктерді
қолдана отырып, нарықта өткізу. Бұл тұжырыддаманың мән – жағдайы -
тауар өндірушілер өнімінің өзгешеліктерін іздестіргенде онымен
қамтамасыз ететін жағдайды қарастыру керек.
Маркетингтің нарықтық тұжырымдамасы кәсіпорынды мынаған
сендіреді: нарықтық сұранымның анықтау арқылы ол коммерциялық
жетістікке жетуі мүмкін және басқа бәсекелестерге қарағанда оны
тиімді әдіспен қанағаттандырады. Бұл тұжырымдама өткізу
тұжырымдамасына қарағанда тауарға бағытталған, қайта тұтынушыны
жіктеп беруге негізделген. Бұл үшін дайындаушы - кәсіпорын
маркетингтік зерттеуді тек өткізу стадиясында ғана емес кешенді
түрде жүргізеді. Алайда өзінің мақсатына жету үшін клиенттердің
ұсынысын қабылдап болжауымен және осы тауар жайлы нарықты
сегменттеумен айналысуы қажет.
Әлеуметтік – этикалық маркетинг тұжырымдамасы нарықтық
тұжырымдаманы толықтырады. Ол кәсіпорыннан жекелеген тұтынушылар мен
оның топтамасының, тіпті түгел қоғамның сұранысын және
мүдделерін ұзақ мерзімге сақтауды талап етеді. Бұл дегеніміз
белгілі уақыттан соң бпйқалатын тауардың өзі ғана емес оны өндіру
технологиясында тұтынущыға зиянын келтірмеуі қажет. Стратегиялық
маркетинг тұжырымдамасы тауар өндірушінің өзінің даму белгісі
барынша баяулатуға, кәсіпорынның коммерциялық жетістігін басқаруға
әсер етуді күшейтуге негізделген. Бұл кезде перспективалы
тұтынулар ғана ескерілмейді, сондай – ақ ресурсты қаматамыз етуде
шектеу мүмкіндіктері қарастырылады.
2.4. Маркетинг – рынокқа әсер ететін белсенді жүйе ретінде.
Енді маркетингтің негізгі типтерін қарастырамыз. Оны кәсіпорын
(фирма) ішкі және сыртқы нарықта сұраным жағдайына қарай
қолдануы мүмкін. Сұранымды мынадай бөлшектерге – теріс, рационалды
емес, әлеуетті, қанағаттандырылмаған (айқын, жасарын, толққанды),
қалыпты тиімді, өмір сүруші, төмендеуші, артықтылау және ретсіз,
сапырылған, икемді, икемсіз деп бөлеміз.
Егер көптеген алушылр тауарға аса зауқын (ұмтылыс)
білдірмесе, онда сұраным жағымсыз болып есептелінеді. Бұд жағдайда
маркетингтің міндеті тауарға деген жағымсыз қатынастардың себептерін
анықтау және оларды бәсеңдету немесе жою үшін шараларды жүргізу
болмақ. Лекуметтік сұраным сатып алушылар қабілеттілігі мен және
тұтынушылар мүмкіндігінің көлемімен анықталады.
Рационалды емес сұраным адам денсаулығы мен ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz