Қышқылдық-негіздік титрлеу қисық сызықтары. Индикаторлар. Қышқылды-негіздік титрлеудің индикаторлық қателері. Фармацевтикалық анализде қышқылдық-негіздік титрлеудің қолданылуы



1.Қышқылдық.негіздік титрлеу қисық сызықтары.
2.Индикаторлар.
3.Қышқылды.негіздік титрлеудің индикаторлық қателері.
1. Күшті қышқылды күшті негізбен ( немесе қарама –қарсы ) титрлеу қисығы.
Күшті қышқылды күшті негізбен титрлеу механизмі мынандай теңдеумен сипатталады:
+ О рН = 7
Күшті қышқылды күшті негізбен немесе қарама-қарсы титрлегенде эквиваленттік нүкте нейтралдану нүктесіне сәйкес келеді (рН=7), себебі күшті қышқыл мен күшті негізден түзілген тұз гидролизденбейді және бейтарап орта көрсетеді, яғни рН = 7. Мысалы: 100 мл 0,1 н күшті қышқылдың ( ерітіндісі 0,1 н күшті негіздің (NaOH) ерітіндісімен титрленеді.
НСІ + NaOH NaCL + O
+ O
Титрлеу үрдісіне дейін рН = 1 күшті қышқылдың 0.1 н ерітіндісі болады. Осы ерітіндіге 90 мл 0.1 н сілті (NaOH) ерітіндісі құйылғанда, қышқылды 90% титрленеді. Бос қышқылдың мөлшері бастапқыдан он есе азаяды, яғни бос қышқылдың концентрациясы 0.01 немесе моль/л , ал рН =2 болуы керек. Қышқылдың ерітіндісіне 99 мл сілті құйылғанда, қышқылдың мөлшері тағыда он есе төмендейді, яғни оның концентрациясы 0.001 немесе моль/л болып, ерітіндінің рН жуық шемемен болып, ерітіндінің рН жуық шемемен 3 тең болады. Ал қышқылдың ерітіндісіне 99,9 мл сілті құйылатын болса, қышқылдың концентрациясы 0.0001 немесе моль/л ге дейін төмендеп ерітіндінің рН 4 ке дейін жоғарылайды.
Титрлеу үшін алынған 100 мл 0.1 н қышылдың ерітіндісіне концентрациясы сондай 100 мл сілті құйылғанда, яғни эквивалентті мөлшері қосылғанда, эквиваленттік нүкте орнайды. Бұл уақытта ерітіндіде осы реакцияның нәтижесінде пайда болған тұз ғана болады. Түзілген тұз гидролизге ұшырамайтындықтан pH=7. Дәл осы кезде титрлеуді тоқтату керек.
Бірақ күшті қышқылды күшті негізбен титрлеу барысындағы рНтың өзгерісі туралы толық мәлімет алу үшін есептеулерді сілтінің 100 %ті артық мөлшеріне дейін жалғастырамыз.
Айталық, сілтінің артық қосылған мөлшері 0.1 мл , яғни 100,1 мл болсын. Сілтінің осы қосылған артық мөлшері (0.1 мл ) пайда болған иондардың концентрациясы, қышқылдың тура осындай артық мөлшерінен пайда болған иондардың концентрациясына тең болады. Яғни [ ] = моль/л, осыдан [ ]= моль/л, ал рН=10. Осылайша сілтінің артық мөлшері бір мл болса, [ ] = , [ ]= моль/л, рН=11 т.т. Алынған нәтижелерін титрлеу қисығы түрінде көрсетуге болады
Қисықтың солдан оңға қарай бағыты қышқылды сілтімен титрлеу кезіндегі рНтың өзгерісін, ал қарама-қарсы, оңнан солға қарай сілтіні қышқылмен титрлеуді сиппаттайды. Титрлеу қисығы бойынша эквиваленттік нүкте нейтралдану нүктесіне (рН=7) сәйкес келеді.
1. Құлажанов С.Қ. Аналитикалық химия. Алматы:Бiлiм,1994
2. Ногаева А.Н., Сотченко Р.К. Аналитикалық химия: сапалық анализ. Оқу-әдістемелік құрал. Қарағанды: ҚММА, 2010-72б.
3. Молдақасымова А.Ж. Аналитикалық химия пәнінен сапалық.
Орыс тілінде:
1. Харитонов Ю.А. Аналитическая химия.кн.1,2. М.; ВШ, 2003
2. Харитонов Ю.Я. Аналитическая химия:практикум.- М:ГЭОТАР-Медиа,2009.-296с.
3. Цитович И.К. Курс аналитической химии. М., 2004.
4. Васильев В.П. Аналитическая химия. кн. 1,2. М., Дрофа, 2003.
5. Кельнер Р., Мерме Ж.М., Отто М., Видмер Г.М. Аналитическая химия. т. 1, 2. Перевод с англ. яз. М., Мир, 2004.
6. Отто М. Современные методы аналитической химии т.1,2. М., Техносфера, 2003.
Примеры и задачи по аналитической химии.-М:ГЭОТАР-Медиа, 2009.-304с.

Пән: Химия
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Тақырыбы: Қышқылдық-негіздік титрлеу қисық сызықтары. Индикаторлар.
Қышқылды-негіздік титрлеудің индикаторлық қателері. Фармацевтикалық
анализде қышқылдық-негіздік титрлеудің қолданылуы

Тақырыбы: Қышқылдық-негіздік титрлеу қисық сызықтары. Индикаторлар.
Қышқылды-негіздік титрлеудің индикаторлық қателері. Фармацевтикалық
анализде қышқылдық-негіздік титрлеудің қолданылуы.

Мақсаты: Қышқылдық-негіздік титрлеу және оның жіктелуі туралы түсінікті
қалыптастыру.

Дәріс жоспары:
1.Қышқылдық-негіздік титрлеу қисық сызықтары.
2.Индикаторлар.
3.Қышқылды-негіздік титрлеудің индикаторлық қателері.

Дәріс тезистері:
1. Күшті қышқылды күшті негізбен ( немесе қарама –қарсы ) титрлеу қисығы.
Күшті қышқылды күшті негізбен титрлеу механизмі мынандай теңдеумен
сипатталады:
+ О рН = 7
Күшті қышқылды күшті негізбен немесе қарама-қарсы титрлегенде
эквиваленттік нүкте нейтралдану нүктесіне сәйкес келеді (рН=7), себебі
күшті қышқыл мен күшті негізден түзілген тұз гидролизденбейді және
бейтарап орта көрсетеді, яғни рН = 7. Мысалы: 100 мл 0,1 н күшті
қышқылдың ( ерітіндісі 0,1 н күшті негіздің (NaOH) ерітіндісімен
титрленеді.
НСІ + NaOH NaCL + O
+ O
Титрлеу үрдісіне дейін рН = 1 күшті қышқылдың 0.1 н ерітіндісі
болады. Осы ерітіндіге 90 мл 0.1 н сілті (NaOH) ерітіндісі құйылғанда,
қышқылды 90% титрленеді. Бос қышқылдың мөлшері бастапқыдан он есе азаяды,
яғни бос қышқылдың концентрациясы 0.01 немесе мольл , ал рН =2
болуы керек. Қышқылдың ерітіндісіне 99 мл сілті құйылғанда, қышқылдың
мөлшері тағыда он есе төмендейді, яғни оның концентрациясы 0.001 немесе
мольл болып, ерітіндінің рН жуық шемемен болып, ерітіндінің рН жуық
шемемен 3 тең болады. Ал қышқылдың ерітіндісіне 99,9 мл сілті құйылатын
болса, қышқылдың концентрациясы 0.0001 немесе мольл ге дейін
төмендеп ерітіндінің рН 4 ке дейін жоғарылайды.
Титрлеу үшін алынған 100 мл 0.1 н қышылдың ерітіндісіне концентрациясы
сондай 100 мл сілті құйылғанда, яғни эквивалентті мөлшері қосылғанда,
эквиваленттік нүкте орнайды. Бұл уақытта ерітіндіде осы реакцияның
нәтижесінде пайда болған тұз ғана болады. Түзілген тұз гидролизге
ұшырамайтындықтан pH=7. Дәл осы кезде титрлеуді тоқтату керек.
Бірақ күшті қышқылды күшті негізбен титрлеу барысындағы рНтың өзгерісі
туралы толық мәлімет алу үшін есептеулерді сілтінің 100 %ті артық мөлшеріне
дейін жалғастырамыз.
Айталық, сілтінің артық қосылған мөлшері 0.1 мл , яғни 100,1 мл болсын.
Сілтінің осы қосылған артық мөлшері (0.1 мл ) пайда болған иондардың
концентрациясы, қышқылдың тура осындай артық мөлшерінен пайда болған
иондардың концентрациясына тең болады. Яғни [] = мольл, осыдан
[]= мольл, ал рН=10. Осылайша сілтінің артық мөлшері бір мл
болса, [] = , []= мольл, рН=11 т.т. Алынған
нәтижелерін титрлеу қисығы түрінде көрсетуге болады
Қисықтың солдан оңға қарай бағыты қышқылды сілтімен титрлеу кезіндегі
рНтың өзгерісін, ал қарама-қарсы, оңнан солға қарай сілтіні қышқылмен
титрлеуді сиппаттайды. Титрлеу қисығы бойынша эквиваленттік нүкте
нейтралдану нүктесіне (рН=7) сәйкес келеді.

Бұл жағдайда титрлеу соңына жақындағанда рНтың күрт өзгеретінін байқауға
болады. Шынында да сілтінің жуық шамамен барлық мөлшері құйылғанда
(99,9мл) рН 1-ден 4-ке дейін өзгереді де, ал қышқылдың артық мөлшерінен
сілтінің артық мөлшеріне ауысқанда рН 4-тен 10-ға дейін күрт өзгереді.
Жұмысшы ертіндінің аздаған артық мөлшерінен болатын рН күрт өзгерісі
титрлеу секірмесі деп аталады.
Іс жүзінде ертінділердің кішірек көлемдері қолданылатын болғандықтан, бұл
өзгеріс жұмысшы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Сандық талдау әдістері
Аналитикалық химия пәнінен дәрістер жинағы
Титрлеу қисықтары
Аналитикалық химия. 1-2 бөлімдер
Қышқылдық-негіздік титрлеу әдісінің индикаторлары
Комплексонометриялық титрлеу әдістері
СТАНДАРТТЫ ЕРІТІНДІЛЕР ДАЙЫНДАУ
Титрлеу әдістерімен танысу
Аналитикалық химия - Дәрістік кешендер
Қышқылдар жайлы теориялар
Пәндер