Кремний

1 Табиғатта таралуы
2 Физикалық қасиеттері
3 X и м и я л ы қ қ а с и е т т е р і.

Табиғатта таралуы жағынан кремний оттегінен кейін екінші орында —/27% (салмағы жағ.). Егер көміртегі органикалық дүние элементі болса. кремний --минералдық дүние элементі болып табылады. Ол бос күйінде кездеспейді. Кремний табиғатта кремний кышқылының тұздары — силикаттар түрінде кездеседі. Силикаттар әр түрлі минераддар (дала шпаты, слюда, асбест) және тау жыныстарын (гранит, базальт) құрайды. Ол, әсіресе. кремнезем (3і02) түрінде көп кездеседі. Кремнезем кристалл және аморфты болады.
Кристалл кремнеземға белгілі минерал кварц жатады. Алты қырлы кварц кристалын тау хрусталі деп атайды. Оны оптикалық аспаптар жасау үшін, радиотехникада пайдаланады. Тау хрусталінің құрамында әр түрлі қосалқы заттар болса, ол түрлі-түсті болады. Қызыл түсті тау хрусталін — аметист, көкшіл түстісін — топаз деп атайды. Олар бағалы тастар. Өзіміз білетін кәдімгі құмның құрамында өте кішкене кварц бөлшектері болады.
Кварц құмы аппақ,құрамында темір болса сары келеді. Құм топырақпен бірге жердің минерал бөлігін құрайды.
Кристалл кремнеземнің балқу температурасы 1755 С,суығанда шыны тәрізді массаға айналады. Оны кварц шывнысы деп атайды. Кварц шынысы жоғары температураға берік,қыздыру мен суытуға төзімді,ультракүлгін сәулені жақсы өткізеді. Одан химиялық ыдыстар,аспаптар және медицинада қолданылатын кварц шамын жасайды. Кварц кристалы электр өрісінде деформацияланады