Менингококты инфекция

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Ф КГМУ 4/3-04/02

ИП №6 УМС при КазГМА

от 14 июня 2007 г.

ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

№1 ІШКІ АУРУЛАР КАФЕДРАСЫМЕН ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАР КУРСЫ

ДӘРІС

Тақырыбы: Менингококты инфекция

Пәні: ZhA 3221 «Жұқпалы аурулар»

Мамандығы : 051302- Стоматология

Курс: - III

Уақыт: - 1 сағат

ҚАРАҒАНДЫ 2011

Курстың әдістемелік жиналысында бекітілген

«_01__» 09 2011 ж. № _1 Хаттама

Курсқа жауапты м. ғк., доцент Ким А. А.

Тақырыбы: Менингококты инфекция (МИ)

Мақсаты: Студентті менингококты инфекциямен таныстыру. Инфекцияның құрамын, клиникалық ағымын, генерализденген түрін және лабороториялық диагностикасы, емі мен профилактикасы түсіндіру.

Дәрістің жоспары:

1. Менингококты инфекция анықтама.

2. Тарихи анықтама

3. Менингококты инфекция этиологиясы

4. Эпидемиологиялық белгілері

5. Менингококты инфекция потогенезі

6. Менингококты инфекция клиникасы, орналасу формасы

7. МИ генерлизденген формасы

8. МИ диагностикасы

9. МИ емі мен профилактикасы

Менингококкты инфекция (МИ ) -антропонозды жедел инфекциялы ауру, берілу механизімі ауа- тамшылы жол, Жоғары темпиратура, интоксикация, тері жамылғысында қызарған бөрітпелер және бас миының қыртысты зақымдалумен жүреді.

Тарихи анықтама - МИ тарихи атауы «эпидемиялық жұлын менингитті » Жеке назологиялық форма ретінде 1805 жылы қаланды. Бұл кезде Щвецарияда эпидемиялық кезең болған. Аурудын ашылуы 1887 жылы болды. ХХ ғ Дүние жүзілік денсаулықсақтау ассамблеясында ауруға нақты анықтама берді. Яғни «Менингококты инфекция» деп аталды. МИ дамуына біздің ғалымдарда үлес қосты. Олар:В. А. Власов, Л. А. Фаворова, В. И. Покровский және олардын оқушылары.

Аурудын аз таралуына қарамастан, инфекциялық аурулардын арасында үлкен орын алады. Олар келесі тәртіппен қалыптасқан:

Ағымы ауыр, жоғары летальды;
Ауру басталғанда, шұғыл террапиялық көмек көрсету;
Көп түрлі назологиялық формасы мен ажыратпалы диагностика жасау;
Аурудын аяқталуы жағымсыз;

Этиологиясы - менингококты инфекция қоздырғышы Neisseria meningitidis, Neisseriaceae туыстастығына, Neisseria тұқымдастығына жатады. Грамм теріс, диплококты инфекция, диаметірі 0, 6-1 мкм; көлемі кофе түйіріндей; орналасуы клетка ішілік және клеткадан тыс. (№1 клетка ішілік және клеткадан тыс менингококты инфекция ) . Қоршаған ортада төзімсіз, өз денесінен эндо және экзотоксин бөліп шығарады. Қоздырғышы денеге сүскенде ден температурасы субфибрильді болады. Жасанды ортада менингококты инфекция қиын түрде өсіріледі. Өсіру үшін қоректі ортаға қан белогын, адам сарысуын немесе сүт тамызу керек.

Менингококты инфекция қазіргі кезде 13 серотипі белгілі. Аз уақыт алдында, МИ-дің А серогруппасы қаралған, ал сол уақытта МИ-дің В серотипі эпидемиялық жұқпалы ауру болды. Бірақ кецінде МИ етек алып таралуы В серогруппамен жүрді.

Эпидемиялогиясы - МИ антропанозды инфекцияның ошағы. Минингитті таратушы науқас назофорингиялды және генерализденген инфекциялар болып табылады. Берілу механизімі - ауа-тамшылы. Таралуы - науқас адаммен ұзақ уақыт сөйлескенде, түшкіргенде, жөтелгенде инфекция жоғарғы тыныс алу жолымен енеді. МИ барлық тыныс алу инфециялар лайық: маусымдылық, жас балалардың арасында аурудың таралуы өте жоғары. Яғни, 10-15 жас аралығында байқалады. Маусымдылығы қыс-көктем айлалары (ақпан, наурыз, мамыр) . Жас балалардың арасында ауруға шалдығы 80% ал, ересектер арасында 40-45% . Себебі типоспецификалық иммунитет қалыптасады.

Патогенезі - МИ мұрынның шырышты қабатына ауа-тамшылы жол арқылы енеді. Иесіне ешқандай зиян келттірмейді (менингококты инфекция тасымалдаушылар) . Организнің резистентілігі төмендегенде мұрын-жұтқыншақ жолда қабыну процессі дамиды. Ол менингакокты назофарингит. Кей жағдайларда, МИ қан және лимфа түйіндеріне таралады (лимфогематогенді диссминанттық) . Осының нәтижесінде генерализденген инфекция форма дамиды. Гематоэнцофалиттік бариерден іріңді менингит, менингоэнцефалит және менингококцемиялық дамиды. Сирек жағдайларда инфекция басқа да организмдерде кездеседі, яғни бауыр, мияқарт, эндокарт, бүйрек, өкпе т. б.

Басты морфологиялық белгілері - трамбо-геморрадиялық синдром мен іріңді-шырышты өзгерістермен анықталады. Көп жағдайларда, организмде қан құйылулар болады. Яғни, тотальді және екіжақтық (бүйрекүсті қан құйю 90% өлімге әкеледі)

Патоморфологиялық бұзылыстар - іріңді-шырышты өзгерістер анықталады. Олар менингакокты инфекциялармен шақырылған. Мидың жұмсақ қыртысты қабатында қабыну өзгерістері анықталады. Ол іріңді менингит белгілерімен жүреді. МИ жоғары тыныс жолының жедел инфекциясына ұқсас, грипп.

Клиникасы - Ми поллиморфты. Клиникалық ағымы симтомсыз басталып, ауыр формасына ауысады.

Ми-дың классификациясы.

І. Локальді формасы: менингококкты сақтаушы, жедел назофарингит.

ІІ. Генералды формасы: менинголкокцемия: нағыз түрі. Өте жедел. Менингококкты сепсис. Созылмалы менингит. Менингоэнцофалит. Араласқан формасы. Менингококкты эндокардит.

ІІІ. Өте сирек кездесетін форма. Менингококты артрит, полеартрит, менингококты пневмания, менингококты эридациклит.

Локальді формасы: менингококты тасымалдаушыға ұқсас. МИ мұрын-жұтқыншақ жолына еңгенде, ешқандай клиникалық шағымы болмайды. МИ-ды тасымалдаушы ересек адамдар, инфекцияны тасымалдау орта есеппен 10-20 күн ал, созылған түріне енсе, бірнеше айға созылады.

Менингококкты назофарингит: басталуы дене қызыуының орташа көтерілуімен және аз интоксикациямен жүреді. Науқас адам тамақтың ауруына кейде, вестибулярлы бұзылысына шағымданады. Науқасты жалпы тексергенде, бет-әлпеті бозарға, склерада иннеркция, жұтқыншақтың қызарып, артқы қабырғасында түйіндерді көреміз, сонымен қатар, таңдайдың жұмсарғаны, риноскапиялы тексергенде, артқы мұрын шырышты қабатында гиперимияны көруге болады. Тыныс алу мұрын арқылы қиындаған, қанда орташа мөлшерде лейкоцитоз және ЭТЖ жоғары болады немесе қалыпты болу байқалады. Аурудың 5-7 күнініде толық айығуы мүмкін.

Генералды формасы: менинголкокцемия 20-30% құрайды, басталуы өте жедел, температура да өте жоғары. Жалпы интоксикация мен дене жамылғысында бөртпелердің п. б. жүреді. Температура сызығы қисық түзу емес, дене қызуының жоғарылауы 2-3 күнен 8-10 күнге созылады. Науқас шаршағыштық, терісінің сезімталдығы жоғары, бастың маңдай бөлігінің ауыруы, көп реттік құсық, тәбеттің төмендігі, кейде тахикордия, тыныс жетіспеушілігі болады. Аурудың ауыр дәрежесінде шыдамсыздық, қозғыштық немесе тежелу және ақыл-естің жоғалуы мен де байқалады. Аурудың басталғаннан кейін бөртпелер п. б. бөрітпелер дене терісінен шамалы көтеріліп тұрады басқанда жоғалып кетпейді, ал жарысғанда менингококты қоздырғыш сыртқа шығады. Бөртпелер түрлері әртүрлі болады. Розеолалы, папулезді, макулезді, геморагиялық түрлері анықталады. Бөрітпелердің орналасуы: жамбас, сан, бөксе аймақтарында.

Жеңіл формасы - бөрітпелер розеолалы, папулезді ұсақ көлемде жұлдызшаға ұқсас жеке-жекеден орналасады. 1-2 күнде бөртпелер толық жойылады.

Орташа формасы - бөртпелер басым геморагиялық, элементтері үлкен көлемді, ал кейбір бөртпелер некроздалады. Бөртпелер 1 апта сақталады.

Өте ауыр формасфы - бөртпелердің үлкен көлемді өсу күшейеді, некрозды ошақтар анықталады, ол тіндерде ғана емес, барлық тері астына дейін терең жайылады. Бөртпе некроздардың жазылуы теріде тыртықты өзгерістермен аяқталады. Сонымен қатар, жеке мүшелерде, мұрын, саусақ басында кездессе, олардың орнынан ығысуы болады. Менинголкокцемия ауыр түрінде мұрыннан жатырдан қан кетулер болады, сирек жағдайларда жүрек зақымдалады.

Қан аназизінде лейкоцитоз, нейтрофильдердің солға ығысуы, ЭТЖ-ның жоғарылауы және коагулогарамманың бұзылысы болады. Температураның жоғарылауы интоксикацияның ұзақтылығы аурудың формасына байланысты.

Менингит аурудың басталуы жедел өршімелі болады. Тіпті, туысқандары науқастың қай күні, қай уақытта ауырғанын дәл айтады. Менингококкты назофарингит, менинголкокцемия температураның жоғарылауымен, қатты бастың ауруы, көздің ауруы, қайталамалы құсық тамақ ішуге байланыссыз, дененің қол тигенде тітіркендіргіштігі болады, срнымен қатар, жарық күге, қатты шуға, есісінің анық еместігі, сандырақтау болады. Аурудың алғашқы сағаттарында ауырсыну сезімі өршіп, ми қыртысын зақымдайды (симптом Кернинг, Брудзинский анықталады) . Іш-құрсақ қатты ауырсынуы аппендицитке күмән тудырады.

Ауыр формасы - менингококкты менингит п. б. бас ми нервтерінің паталогиясына әкеледі, яғни көз қозғалтқыш нервтің зақымдалуы. Науқастың алдыңғы өмірінде көздің қылилығы, жеңіл дәрежелі птозға, кейде анизокороия болуы мүмкін. Ал, бет нерві зақымдалса, бет ассиметрриясы болады. 1-күндері сирек жағдайларда есту қабілеті бұзылады.

Қан анализінде лейкоцит жоғарылайды, нейтрофилоз, ЭТЖ-нің жоғарылауы және анэозинофия байқалады. Жұлын ми сұйықтығы бұлыңғыр мөлдір емес, ақ сүт секілді, жұлын ми сұйықтығын ағызған кезде қатты қысыммен ағады. Емделуді дер кезінде тағайындаса, аурудың аяқталуы қолайлы, интоксикация ұзақтылығы - 3-8 күн. Лейкорсанациясы аурудың 8-12 күнінде басталады.

Менингоэнцофалит бұл сирек кездесетін формаға жатады 3-6%. Басталуы жоғары температура және айқын интаксиикациямен жүреді, қатты бастың ауруы, бірнеше реттік құсық, ақыл-естің бұзылуы, сөйлеу қалыпының бұзылуы, сопорроздық қалып. Ауруыдың 1-2 күндері ошақты өзгерістер болады. Бас миы қыртысында парез паралич болады. Ауру ағымы өте ауыр қолайсыз түрде жүреді.

Гипертоксикалық - науқастың өміріне өте қауіп тудырады, бұл формада инфекция токсикалық шок тудырады, сонымен қатар бас миының ісігімен жүреді.

ИТШ бірінші дәрежесі - науқас жағдайы ауыр, бет-әлпеті қызғылт және тері жамылғысы бозарған, шеткері мүшелері салқын, көп мөлшеде тершендік, терісі құрғақ, температурасы 38, 5-40 қалшылдау болады. Сонымен қатар, қалшылдау, тахикордия, тахипной, АҚ жоғарылауы ЦВД орташа немесе төмендеген болады, зәр шығару орташа. Метобалиттік ацитон.

ИТШ екінші дәреже - науқас жағдайы өте ауыр, бет-әлпеті бозарған және тері жамылғысы сұр түсті, шеткері мүшелері салқын, көп мөлшеде тершендік, терісі құрғақ, температурасы субнормальды қалшылдау болады. Сонымен қатар, тахикордия, тахипной, пуль жиеленген, жүрек тондары әлсіз, АҚ, ЦВД төмендеген болады, зәр олигурия, метобалиттік ацидоз екінші дәрежелі ДВС синдромы болады.

ИТШ үшінші дәреже - науқас жағдайы өте ауыр, ақыл-есі анық емес, тері жамылғысы көгілдір түсті, шеткері мүшелері салқын, көп мөлшеде тершендік, терісі құрғақ, тотальды цианоз, көп ошақты геморагиялық некроздалған элементтер, венозды дақтар анық байқалады. Пульсі анықталмайды, тыныс жетіспеушілігі ентігу болады. АҚ, ЦВД өте төмендеген болады, зәр олигурия, компенсациялық емес метобалиттік ацидоз 3-4 дәрежелі ДВС синдромы, фибрин типті болады.

ИТШ төртінші дәреже - огониялық қалыпта, үдемелі өкпе мен ми ісігі дамиды, бас миының ісігі немесе ісінудің дамуы жедел аяқ астынан болады. Ағымы өте ауыр. 1-ші белгісі бастың қатты ауыруы, құсық сонымен қатар, ақыл-естің төмендеуі. Бет алдында қызарып, соңынан цианоз дамиды, қарашық тарылған, жарыққа реакциясы төмен, пульс саналмайды, брадикордия. Тыныс алу органдарынан ентігу, аритмия, өкпенің сусінуі болуы мүмкін. Өлімге жиі ұшырау тыныс алу жетіспеушілігінен.

Диагностикасы - диагнозды дұрыс қою үшін клиника эпидемиялық мәліметтерге сүйенеміз.

Лабораториялық диагностикасы - бактериялогиялық, сералогиялық тексеріс жүргіземіз.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.