Күйе көбелектер



1 Күйе көбелектер
2 Мақта көбелегі
3 Түн көбелектері
4 Бұйра көбелек
Күйе көбелектер - қарапайым көбелектердің көптеген тұқымдастарының жалпы аты. Қанаттары шашақталған ұсақ көбелектер. 15 мыңдай түрі белгілі. Нағыз күйе көбелектердің (Tineidae) 2000 түрі бар. Оның 200 ТМД-да таралған. Жұлдыз құрттары жібек түтікшесінде, өсімдік және жануарлар қалдықтарынан жасалған құндақтарында, саңырауқұлақтарда,қыналарда өмір сүреді. Көпшілігі зиянкестер, азық-түлікті бөлдіреді, (дақылдар күйе көбелегі, Nemapogon granellus), жүн, тері, қауырсынды құртады, (көйлек күйесі, Tineola biselliella, тоң күйесі, Tinea pellionella т.б.).Актістілер, (Yponomentidae), түсі ақ, қара түйіршікті дақтары бар; жұлдыз құрттары ағаш-бұталарда өрмек тәрізді ұялап тіршілік жасайды. Белгілі түрлері, алма күйесі, (Yponomenta malinellus), жеміс күйесі, (padellus). Ойық қанаттылар, (Gelechiidae), артқы қанаттарының ұшы ойықталған; жұлдыз құрттары жапырақтарды жапсырып, өсімдік сабақтары мен жемісте ұя салады. Бұлардан басқа да табиғатта толып жатқан тұқымдастары тіршілік етеді. [1
Мақта көбелегі (Helіcoverpa atmіgera) — түнгі көбелектер тұқымдасына жататын зиянкестерҚазақстанда шөл аймақтардан басқа барлық жерде кең таралған. Қанатының жайғандағы ұзындығы 30 — 40 мм. Қанатының алдыңғы жағы сарғыш сұр түсті, ал артқы бөлігі — ақшылдау келеді. Қуыршақтары топырақта қыстайды да, көктемде топырақтың беткі қабатының температурасы 17 — 20°С болғанда ұшып шығып, өсімдіктің сабағына, жапырағына жұмыртқа (500-ге жуық) салады. Көбелектің жұлдызқұрттары 120-дай өсімдік түрлерін (әсресе мақта, жүгері, темекі, т.б.) зақымдайды. Жұлдызқұрттары жапырақты ойып жеп, қаңқасын ғана қалдырады. Гүл шанағын, гүлдерді, түйіндерді зақымдап, соның салдарынан өсімдік солып қалады. Мақтаның қауашағын тесіп, ішіндегі тұқымын жейді, осыған байланысты кейде оларды мақта “қауашағының құрты” деп те атайды. Күресу шаралары: күзде топырақты аударып, кесектерін ұсақтап қопсыту; көктемде арамшөптен тазарту; мақта алқабын түйнек салған кезде инсектицидтермен бүрку қажет.

Пән: Биология
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Күйе көбелектер
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Мында өту: шарлау, іздеу
Күйе көбелектер - қарапайым көбелектердің көптеген тұқымдастарының жалпы
аты. Қанаттары шашақталған ұсақ көбелектер. 15 мыңдай түрі белгілі. Нағыз
күйе көбелектердің (Tineidae) 2000 түрі бар. Оның 200 ТМД-да таралған.
Жұлдыз құрттары жібек түтікшесінде, өсімдік және жануарлар қалдықтарынан
жасалған құндақтарында, саңырауқұлақтарда,қыналарда өмір сүреді. Көпшілігі
зиянкестер, азық-түлікті бөлдіреді, (дақылдар күйе көбелегі, Nemapogon
granellus), жүн, тері, қауырсынды құртады, (көйлек күйесі, Tineola
biselliella, тоң күйесі, Tinea pellionella т.б.).Актістілер,
(Yponomentidae), түсі ақ, қара түйіршікті дақтары бар; жұлдыз құрттары ағаш-
бұталарда өрмек тәрізді ұялап тіршілік жасайды. Белгілі түрлері, алма
күйесі, (Yponomenta malinellus), жеміс күйесі, (padellus). Ойық қанаттылар,
(Gelechiidae), артқы қанаттарының ұшы ойықталған; жұлдыз құрттары
жапырақтарды жапсырып, өсімдік сабақтары мен жемісте ұя салады. Бұлардан
басқа да табиғатта толып жатқан тұқымдастары тіршілік етеді. [1
Мақта көбелегі (Helіcoverpa atmіgera) — түнгі көбелектер тұқымдасына
жататын зиянкестерҚазақстанда шөл а ймақтардан басқа барлық жерде кең
таралған. Қанатының жайғандағы ұзындығы 30 — 40 мм. Қанатының алдыңғы жағы
сарғыш сұр түсті, ал артқы бөлігі — ақшылдау
келеді. Қуыршақтары топырақта қыста йды да, көктемде топырақтың беткі
қабатының температурасы 17 — 20°С болғанда ұшып шығып, өсімдіктің сабағына,
жапырағына жұмыртқа (500-ге жуық) салады. Көбелектің жұлдызқұрттары 120-дай
өсімдік түрлерін (әсресе мақта, жүгері, темекі, т.б.) зақымдайды.
Жұлдызқұрттары жапырақты ойып жеп, қаңқасын ғана қалдырады. Гүл шанағын,
гүлдерді, түйіндерді зақымдап, соның салдарынан өсімдік солып қалады.
Мақтаның қауашағын тесіп, ішіндегі тұқымын жейді, осыған байланысты кейде
оларды мақта “қауашағының құрты” деп те атайды. Күресу шаралары: күзде
топырақты аударып, кесектерін ұсақтап қопсыту; көктемде арамшөптен тазарту;
мақта алқабын түйнек салған кезде инсектицидтермен бүрку қажет.

Түн көбелектері, қоңыр көбелектер (Noctuіdae)
– қабыршаққанаттылар отрядының бір тұқымдасы. Жер шарында кең тараған, 15
тұқымдас тармағына жататын 25 мыңнан астам түрі белгілі. Қазақстанда шөлді
аймақтардан басқа барлық жерлерде тараған 250-ден астам түрі бар. Қанатының
жазылғандағы ұзындығы 25 – 40 мм аралығында (Бразилияда тіршілік ететін ең
үлкені – Thysanіa agrіppіna, оның қанатының ұзындығы 300 мм-ге жуық),
денелерін түк басқан, түсі сұрғылт немесе қоңырлау. Алдыңғы қанаттары
ұзынша, үшбұрышты, сұр не қоңыр, кейде ашық немесе металл түсті болады.
Қанатының үстінде 3 дөңгелек тәрізді таңбалары және бірнеше иректелген
көлденең жолақтары бар. Артқы қанаттары алдыңғыларына қарағанда ақшыл
келеді. Түн көбелектері атына сай түнде не алакөлеңкеде ұшады.
Жұмыртқаларын өсімдікке, өсімдік қалдықтарына немесе топырақ арасына
салады. Жұлдызқұрттарының денесі түксіз, тықыр. Құрттары қызғылт қоңыр,
қоңыр түсті болады, топырақ арасында жатады. Қуыршақтары (барлық түрлерінің
1 3-і) сирек жұлдызқұрттар, жұмыртқалары қыстайды, кейбір түрлерінің қыстап
шығатыны анықталмаған. Түн көбелектері – ауыл шаруашылық мен орман
ағаштарының, бақша дақылдарының қауіпті зиянкестері (мыс., күздік қо-ңыр
көбелек – өсімдіктердің жер асты бөліктерін; капуста қоңыр көбелегі –
капустаны зақымдайды). Жұлдызқұрттары өскіндермен, жапырақтармен және
жемістермен қо-ректенеді. Т. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Нағыз күйелер - (Tineidae)
Қабыршақ қанаттылар отряды саналуандылығы және Қазақстанда кездесетін түрлері
Қабыршаққанатылар немесе көбелектер тобы - LEPIDOTERA
Алма ағаштары және зиянкестері
Табиғатқа көрік берген көбелектер
Жүгері дақылының морфологиялық, биологиялық сипаттамасы
Қабыршақ қанаттылардың қанатының құрылысы
Жеміс ағаштары зиянкестерінің систематикасы
Жеміс ағаштарына зиян келтіретін кеміргіш бунақденелердің таралуы, биологиясы, зияндылығы және оларға қарсы қолданатын күресу шаралар жүйесі
Кеңірдектыныстылар тип тармағы. Көбелектер
Пәндер