Грипп

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Грипп

Грипп (франаузша - grippe - ұстап алу) вирустар қоздыратын жіті инфекциялы сырқат болып, клиникалық белгілерінің тез дамуымен, күшті токсикозбен, негізінен тыныс, нерв және жүрек-қан тамырлар жүйесінің зақымдануымен сипатталады.

Гриптің басқа респираторлы вирусты инфекциялардан айырмашылығы, ол зпидемиялық, кейде паңцемиялық түр алады. 1918-1920 жылдардағы грипп пандемиясы 20 млн. адамның өлуіне себеп болды.

Этиологиясы. Грипп вирусының үш серологиялық түрі бар. А, В және С. А вирустарының өзі үш топқа бөлінеді: Ао. А ₁ , А ₂ . Вирустың көлденеңі 80-120 нм болып сыртында липогликопротеидті қабық, ішінде РНҚ шиыршығы жатады. Грипп вирусы өзінің құрылысын биологиялық қасиеттерін жиі өзгертіп тұрады, сондықтан оның әрбір эпидемиясы вирустың жаңа түрімен қоздырылады. Инфекция көзі ауру адам болып есептеледі. Ол бірінші күннен бастап-ақ грипті жұқтыра алады.

Патогенезі. Грипп вирусы бірінші минуттарда-ақ өкпе альвеолаларына жетеді. 2-ші типтегі альвеолоциттерде бронх эпителиінде және эндотелиоциттерде көбейе бастайды. Осы жерден қанға өтеді (виремия) . Вирустар көбейген клеткалар диетрофиялық, некроздық өзгерістер нәтижесінде түсе бастайды. Грипп вирусы жоғарыда айтылған жергілікті өзгерістерден басқа жалпы вазопатиялық және иммунодепрессивті әсер ете алады. Бұл өзгерістер вирус токсиндерінің, бұзылған клеткалар өнімдерінің қанға сорылуына байланысты болады. Осылайша эпителий қабаттары бұзылып екіншілік, бактериялы инфекциялардың дамуына жол ашылады.

Патологиялық анатомиясы. Грипке тән морфологиялық өзгерістердің көрінісі оның клиникалық ағымдарының ауырлығына байланысты. Гриптің жеңіл түрінде тыныс жолдарында қатаральды қабыну процесі дамиды. Мұрынның, тамақтың, жұтқыншақтың, көмейдің шырышты қабаттары қанмен толып қызарып ісінеді, олардың беті кемескі шырышты затпен (секретпен) жабылып, мұрыннан ағып тұрады. Микроскоппен қарағанда жыбырлақ эпителий кірпікшелерінің жоқтығы, цитоплазмасында шырышты және вакуолді дистрофиялар дамығаны, бездер секрециясының күшейгені көрінеді. Шырышты қабаттың астында лимфоидты клеткалардан тұратын сіңбелер пайда болады.

Вирус пен клетка арасындағы өзара әсерлесу нәтижесінде эпителий клеткалар цитоплазмасында майда базофилді, РНҚ-ға бай, қоспалар (вирустардың микроко-лониясы) және фуксинофилді қоспалар пайда болады. Фуксинофилді қоспалар вирус көбеюі нәтижесінде некрозға ұшыраған клеткаларда түзілген аутофагосомалар екені анықталған. Гриптің жеңіл түрі 5-6 күнде толық жазылып кетеді.

Гриптін орташа ауырлықта өтетін турінде қабыну процесі тыныс жолдарының төменгі бөлігіне өтеді. Кенірдектін, бронхтардын шырышты қабықтарында қан құйылу, қейде некрозға тән өзгерістер көрінеді, өкпеде ателектаз және дистелектаз, тіпті пневмония ошақтары болады. Қабыну негізінен серозды - геморрагаялық сипат алады. Гриптік пневмония үшін альвеолалар ішінде сероз ды экссудат, альвеола макрофаптары, бірлі-жарымды нейтрофилді лейкоциттер және эритроциттер болуы тән.

Гриптің осы түрі асқынусыз өткенде науқас 3-4 ааптадан соң айығып кетеді.

Гриптің ауыр түрі клиникада токсикозбен, науқас ыстығының өте жоғары болуымен сипатталады. Гриптің кенеттен дамитын және өкпедегі өзгерістердің басымдығымен өтетін екі түрі бар. Аурудың кенеттен дамитын түрінде науқас интоксикация нәтижесінде бірінші күндеріақ өліп қалуы мүмкін. Өлікті ашып көргенде серозды және шырышты қабықтарға, бүйрекүсті безіне қан құйылғанын (ге-моррагиялық диатез), ми қабақтарының және ми тканінің қанмен толып ісінгендігі көрінеді. Өкпеде геморрагиялық ісік көрінісі дамиды.

Аурудың екінші түрінде өкпеде гриптік пневмония пайда болады. Гриптің вирустық пневмонияны қоздыра алатаны әдейі жүргізілген эксперименттерде жеткілікті түрде дәлелденген. Тек айта кететін бір жағдай науқас өлімінен кейін өкпеде табылатын өзгерістер көбінесе вирусты-бактериялы, екіншілік пневмония үшін тән. Яғни, вирус қоздыратын пневмонияға бақтериалар қоздырытын қабыну қосылып морфологиясы бойынша серозды-геморрагиялық, серозды-іріңді пневмония ошақтары пайда болады. Гриптің асқынған түрлерінде кеңірдекте, бронхтарда кейде фибринозды-геморрагиялық немесе некроздық, екіншілік инфекциялары әсерінде дамитын өзгерістер көрінеді.

Өкпедегі қабыну ошақтары да іріңдеп, абсцестер пайда болып, ірінді процесс кейде өкпе қабына (плеврит) немесе көкірек аралығына (медиастенит) етіп кетеді.

Мида, ми тканінің ісінуімен бірге стаз, гиалинді тромбтар, диапедезді қан құйылу ошақтары пайда болады. Вирустар орталық нерв жүйесінің нейрондарында да көбейе алады. Осыған байланысты клеткаларда дистрофиялық өзгерістер дамып, ми тканінде лимфоидты сіңбелер, . глиялық түйіншелер көрінеді (гриптік энцефалит) . Сонымен қатар гриптік серозды-геморрагиялық менингит, арахноидит, неврит, радикулит дамуы мүмкін.

Жүректе дистрофиялық өзгерістермен қатар кейде қабыну процестері де (миокардит, перикардит) көрінеді.

Гриппен ауырған науқас өкпедегі асқынулар ңәтижесінде, ал кейде (әсіресе жасы ұлғайған кісілерде) жүректің жіті жетіспеушілігінен өледі.

Парагрипп

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.