Электр маштналарының құрылысы мен түрлері
Кіріспе 3
1 Электр машиналары 4
1.1 Жалпы мағлұматтар 4
1.2 Тұрақты ток машиналарының құрылысы 6
2. Трансформаторлар 12
2.1 Трансформаторлардың қолданылуы 12
2.2 Трансформатордың қызмет принципі 13
2.3 Трансформаторлардың құрылысы 16
3 Асинхронды машиналар 19
3.1 Жалпы мағлұматтар 19
3.2 Асинхронды қозғалтқыштың құрылысы 20
4. Синхронды машиналар 24
4.1 Жалпы мағлұматтар 24
4.2 Синхронды машиналардың жұмыс істеу принципі 25
4.3 Синхронды машиналардың құрылысы 26
Қорытынды 30
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 31
1 Электр машиналары 4
1.1 Жалпы мағлұматтар 4
1.2 Тұрақты ток машиналарының құрылысы 6
2. Трансформаторлар 12
2.1 Трансформаторлардың қолданылуы 12
2.2 Трансформатордың қызмет принципі 13
2.3 Трансформаторлардың құрылысы 16
3 Асинхронды машиналар 19
3.1 Жалпы мағлұматтар 19
3.2 Асинхронды қозғалтқыштың құрылысы 20
4. Синхронды машиналар 24
4.1 Жалпы мағлұматтар 24
4.2 Синхронды машиналардың жұмыс істеу принципі 25
4.3 Синхронды машиналардың құрылысы 26
Қорытынды 30
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 31
Тұрақты токтың электр машиналары өзінің қолдананылу саласына қарай механикалық энергиялық энергияны кернеуі тұрақты болатын электр энергиясына түрлендіретін электр генераторлары және тұрақты токтын электр энергиясын түрлендіретін электрқозғалтқыштары деп бөлінеді.Бұл механикалық энеригия іс жүзінде,өндірісте қандай да болмасын орындаушы механизмдерді іске қосу үшін қызмет етеді.Туракты токтын электр машинасынын ишки кориниси(1 сурет).
Ең алғашқы электр машинасы тұрақты токтың электр қозғалтқышы болды.Қазіргі уақытта,өндірістен шығарылатын арнайы электр машиналарының түрлері көп,мысалы,тұрақты токтың энергиясын айнымалы ток энергиясына түрлендіретін машиналар немесе керісінше,автоматты реттеу жүйелеріндегі өлшеу,санау-есептеу құрылғыларында датчик есебіндегі микромашиналар және т.б.
Электротехника өндірісінде әр түрлі кернеуге және куаттарға арналған тұрақты токтың машиналарын шығарады.Оларды қуаттарына қарай шартты түрде мынадай топтарға бөлуге болады.
Ең алғашқы электр машинасы тұрақты токтың электр қозғалтқышы болды.Қазіргі уақытта,өндірістен шығарылатын арнайы электр машиналарының түрлері көп,мысалы,тұрақты токтың энергиясын айнымалы ток энергиясына түрлендіретін машиналар немесе керісінше,автоматты реттеу жүйелеріндегі өлшеу,санау-есептеу құрылғыларында датчик есебіндегі микромашиналар және т.б.
Электротехника өндірісінде әр түрлі кернеуге және куаттарға арналған тұрақты токтың машиналарын шығарады.Оларды қуаттарына қарай шартты түрде мынадай топтарға бөлуге болады.
1. Проектирование электрических машин: Учеб. пособие для вузов/
И. П. Копылов, Ф. А. Горяинов, Б. К. Клоков и др.; Под ред. И. П. Копылова. –
М.: Энергия, 1980. – 496 с.
2. Проектирование электрических машин: учебник для вузов/ под
ред. И. П. Копылова. – 4-е изд., перераб. и доп. – М. : Издательство Юрайт,
2011. – 767 с.
3. Шубов И. Н. “Шум и выбрация электрических машин” под редак-цией Ю.Г.Барыбина и др. – М. Энергоатомиздат, 1991 г, 464 с.
4. Кучер В. Я. “Вибрация и шум электрических машин”.: Письмен-ные лекции. – СП6.: СЗТУ, 2004. – с.
5. Смирнов А. Д., Антипов К. М. “Справочная книжка энергетика”. –
5-е изд., перераб. и доп. – М. Энергоатомиздат, 1987. – 568 с.
6. Долин П. А. “Основы техники безопасности в электроустановках”:
Учеб. пособие для вузов. – 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Энергоатомиздат,
1984. – 448 с.
7. Охрана труда: учебник для студентов вузов /Князевский Б. А., До-лин П. А., Марусова Т. П. и др., Под ред. Б. А. Князевского. – 2-е изд., перераб.
и доп. – М.: Высш. школа, 1982. – 311 с.
8. М. К. Дюсебаев “Безопасность жизнедеятельности”.: Методиче-ские указания к выполнению раздела в дипломных проектах для студентов
всех форм обучения специальностей направления 210000- Электроэнергетика .
–Алматы.: АИЭС, 2003. – 27 с.
9. А. А. Бабич. Методические указания для экономической части
выпускной работы – для студентов всех форм обучения специальности.–
Алматы, 2009. – 19с.
И. П. Копылов, Ф. А. Горяинов, Б. К. Клоков и др.; Под ред. И. П. Копылова. –
М.: Энергия, 1980. – 496 с.
2. Проектирование электрических машин: учебник для вузов/ под
ред. И. П. Копылова. – 4-е изд., перераб. и доп. – М. : Издательство Юрайт,
2011. – 767 с.
3. Шубов И. Н. “Шум и выбрация электрических машин” под редак-цией Ю.Г.Барыбина и др. – М. Энергоатомиздат, 1991 г, 464 с.
4. Кучер В. Я. “Вибрация и шум электрических машин”.: Письмен-ные лекции. – СП6.: СЗТУ, 2004. – с.
5. Смирнов А. Д., Антипов К. М. “Справочная книжка энергетика”. –
5-е изд., перераб. и доп. – М. Энергоатомиздат, 1987. – 568 с.
6. Долин П. А. “Основы техники безопасности в электроустановках”:
Учеб. пособие для вузов. – 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Энергоатомиздат,
1984. – 448 с.
7. Охрана труда: учебник для студентов вузов /Князевский Б. А., До-лин П. А., Марусова Т. П. и др., Под ред. Б. А. Князевского. – 2-е изд., перераб.
и доп. – М.: Высш. школа, 1982. – 311 с.
8. М. К. Дюсебаев “Безопасность жизнедеятельности”.: Методиче-ские указания к выполнению раздела в дипломных проектах для студентов
всех форм обучения специальностей направления 210000- Электроэнергетика .
–Алматы.: АИЭС, 2003. – 27 с.
9. А. А. Бабич. Методические указания для экономической части
выпускной работы – для студентов всех форм обучения специальности.–
Алматы, 2009. – 19с.
Экономика және ақпараттық технологиялар колледжі
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Электр маштналарының құрылысы мен түрлері
Дайындаған: 11-512 топ студенті
Наурызғали А.Ә
Тексерген: арнайы пән оқытушысы
Жексемгазиева Ж.Н
Орал 2016
Жоспар
Кіріспе 3
1 Электр машиналары 4
1.1 Жалпы мағлұматтар 4
1.2 Тұрақты ток машиналарының құрылысы 6
2. Трансформаторлар 12
2.1 Трансформаторлардың қолданылуы 12
2.2 Трансформатордың қызмет принципі 13
2.3 Трансформаторлардың құрылысы 16
3 Асинхронды машиналар 19
3.1 Жалпы мағлұматтар 19
3.2 Асинхронды қозғалтқыштың құрылысы 20
4. Синхронды машиналар 24
4.1 Жалпы мағлұматтар 24
4.2 Синхронды машиналардың жұмыс істеу принципі 25
4.3 Синхронды машиналардың құрылысы 26
Қорытынды 30
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 31
Тұрақты токтын электр машиналары
Тұрақты токтың электр машиналары өзінің қолдананылу саласына қарай механикалық энергиялық энергияны кернеуі тұрақты болатын электр энергиясына түрлендіретін электр генераторлары және тұрақты токтын электр энергиясын түрлендіретін электрқозғалтқыштары деп бөлінеді.Бұл механикалық энеригия іс жүзінде,өндірісте қандай да болмасын орындаушы механизмдерді іске қосу үшін қызмет етеді.Туракты токтын электр машинасынын ишки кориниси(1 сурет).
1. 2. катушка 3.Вал. 4.негизги полюс. 5.косымша полюс.6.статор
Ең алғашқы электр машинасы тұрақты токтың электр қозғалтқышы болды.Қазіргі уақытта,өндірістен шығарылатын арнайы электр машиналарының түрлері көп,мысалы,тұрақты токтың энергиясын айнымалы ток энергиясына түрлендіретін машиналар немесе керісінше,автоматты реттеу жүйелеріндегі өлшеу,санау-есептеу құрылғыларында датчик есебіндегі микромашиналар және т.б.
Электротехника өндірісінде әр түрлі кернеуге және куаттарға арналған тұрақты токтың машиналарын шығарады.Оларды қуаттарына қарай шартты түрде мынадай топтарға бөлуге болады.
1 микромашиналар - қуаты ваттың үлесінен 500 Вт-қа дейін;
Қуаты аз машиналар - 500 Вт-тан 10 кВт-қа дейін;
Қуаты орташа машиналар - 10 кВт-тан бір неше жүз киловаттқа дейін;
Қуаты үлкен машиналар - бірнеше жүз киловаттан жоғары.
Тұрақты ток машиналарының автокөлікте пайдаланады кернеуі 6...12 В-ке дейін болса,радиотехникалық құрылғыларда пайдаланатын кернеуі 30 кВ-ке дейін өзгеріледі.
Тұрақты токтың ең көп қолданылатын машиналарының қуаты 200 кВт-ке дейін,кернеуі 110...400 В,айналу жиілігі бірнеше айналымнан 30000 айнмин-ке дейін жетеді.
Өнеркәсіпте,көлікте және ауыл шаруашылығында электроқозғалтқыштар кең қолданылады.Генераторларды байланыс құрылғыларын,радиотехниқалық қырылғыларды және т.б коректендіру үшін қолданылады.Соңғы жылдарда,түрақты ток көздері ретінде,көп колданылады тауып жүрген экономикалық жағынан тиімді,діргіштерді атап өтуге болады.
Тұрақты ток машиналарының құрылысы
Тұрақты ток машиналарының негізгі бөлігі-статор,якорь,колектор және щеткалық аппарат.
Тұрақты ток машинасының конструктивтік схемасы баска түрлі электр машиналарынан айрмашылығы аз,машинаның қозғалмайтын негізгі бөлігі статор,оның ішінде ротор орналысқан.Статорды куаты аса үлкен емес машиналарда куыс цилиндр түрінде,ал қуаты өте үлкен машиналарда көп кырлы цилиндр түрінде дайындайды.Статорды дайындауда материал ретінде магнит өтімділігі жоғары электротехникалық болат пайдалынады.Роторға тірек болып,қызмет ететін подшипниктер.Олар бүйірлік қалқандарға бекітіледі.
Магнит полюстерінің қоздыру орамы қозғалмайды,ал негізі якорьге тән орамы магнит өрісінде айналады.Тұрақты токтың генераторының э.қ.к-і және айналдырушы моменті.
Туракты токтын промышленный генераторы (2 сурет).
Тұрақты ток генераторының э.қ.к-інің машинаның параметрлері болып саналады якорьдің айналу жылдамдығынан және магнит ағынынан қалай тәуелді болатынын анықтайық.
Ұзындығы өткізгіш, жылдамдықпен индукциясы болатын магнит өрісінде бірқалыпты орыс ауыстырған кезде,электромагниттік индукция заңы бойынша, э.қ.к-і туады:
Енді якорь орамының өткізгішінің полюстердің магнит өрісіндегі қозғалысын қарастырайық.Бұл өткізгіштегі э.қ.к-інің орташа мәнін анықтау үшін,орташа индукция деген ұғым енгіземіз.
Тұрақты ток машиналарының қайтымдылығы.
Электр машиналарында белгілі қайтымдық принципі тұрақты ток машиналарына да қатысты генераторлық режимде,машина жұмыс жасағанды,роторды айналдыратын қозғалыстың механикалық моментін тудырады.
Бұл теңдік,бірінші қозғалтқыштан генераторға берілетін механикалық энергия,толығымен электр энергиясына түрленетінін көрсетеді.
Енді электрқозғалтқышқа тоқталайық.Генераторға қарағанда электрқозғалтқышта электр қабылдағыштарының орынына электр энергиясының көзін қосады,ал оның білігін механикалық беріліс,арқылы механикалық энергияны қабылдаушы жұмысшы машинаға қосады.
Якорьдің реакциясы
Магнит ағыны ток жүретін машинаның барлық орамдарында жасалады.Бос жүріс режімінде генератордың якорінің орамында ток болмайды,ал электроқозғалтқыштың якорінің орамында бос жүріс кезінде токтың шамасының мәні аз болады.Сондықтан машинада тек бас полюстердің қоздыру орамы тудыратын,өс сызығымен салыстырғанда симметриялы,тек қана негізгі магнит ағыны болып саналады.
Коммутация туралы түсінік
Электр машиналарының щеткаларының астында пайда болатын барлық құбылыстарды коммутация деп түсінеді.Егер щеткалар ұшқынданса,онда машинаның коммутациясы жаман;ал егер ұшқын шығаруы болмаса,онда коммутациясы жақсы деген пікірлер айтылады.Ұшқындану дәрежесін электр машиналарына арналған арнайы мемлекетік стандарттіқ шкала боынша бағалайды,олар: 1,2 және 3.
Коммутацияның сапасы белгілі дәрежеде машинаның жұмыс істеу қабілетін және оны пайдалануда сенімділігін анықтайды.
. Тұракты ток машиналары
1.Тұракты ток машиналарының колданылу аймактары және кұрылысы.
2.Тұракты ток генераторының әрекеттік паркы.
3. Якрьдін ЭҚК-і және электрлік күйінің тендеуі.
Тұракты ток машиналары куаты онымен бірдей айнымалы ток машиналарына Караганда үлкен жүргізіп жіберу моментін тудырады және олардын айналу жиілігін карапайым тетіктермен біртіндеп реттеуге болады. Міне осы артыкшылыктарының аркасында Тұракты ток машиналары өндіріс-іі әртурлі салаларында қолданылып келеді.
Тұракты ток машиналары генераторлар және қозғалткыш болып бөлінеді. Генераторларда механикалык энергия жұмсап электр энергиясы, aл козғалтқыштарда электр энергиясын пайдаланьп механикалык энергия алынады.
Тұракты ток машиналары металл сығымдау түрыкстарында, автомобиль, ұшак. троллейбус, трамвай, электрлік локомотивтердін электр кондырғыларында (генераторлар және козғалткыштар ретінде), пісірістіру жұмыстарында (генераторлар) колданылады. Бұдан баска тұракты ток машиналары автоматы баскару кұрылғыларында және әртүрлі механизмдердің айналу жиіліктерін өлшеуде колданылады.
Тұракты ток машиналарынын кернеулері мен куаты әртурлі болып келеді: мысалы. автомобиль генераторларынын кернеуі 12 В те куаты 500...800 Вт, трамвай және троллейбустарда электрлік козгалкыштардың кернеуі 550 В те куаты 45 кВт-ка дейін. электрлік локомотив козгалткыштарының кернеуі 3 кВ те куаты 450...550кВт.
Тұракты ток машиналарыньң негізгі кемшілігі -- түйіскі роліи аткаратын түкше мен коллектордын тез істен шыгатындыгы және онда элекгр үшқынының пайда болатындыгы. Электр үшкынының әсерінен коллектор тіліктері қатты кызады, жалып та кетуі мүмкін. үстері бұдырланып түкшемен арадағы түйіс нашарлайды және мұндай машиналарды жарылу каупі бар жерлерде қолдануға болмайды. Мұнымен катар. Тұракты ток. машиналары куаты осындай айнымалы ток машиналарына Караганда қымбатырақ.
Тұракты және айнымалы ток машиналарына тән бір касиет - олардың кайтымдылығы, яғни бір электр машинасынын генератор және козғалткыш өлпінде жұмыс істей алатындығы. Әрине, бір оліпке бейімдел арнайы жасалған машинанын сипаттамалары баска адпіндегі сипаттамаларынан жақсырак болатындыктан электр машиналарын жасайтын кәсіпорындары оларды генератор немесе қозгалтқышты кана шығарады.
Тұракты ток машиналарының кұжаттық калақшларында машинанын аты, түрі. номинал қуаты Р„ номинал кернеуі Pound,„ номинал тогы Л„ номинал айналу жиілігі пн, қоздыру түрі. коздыру керисуі VK, окшаулық сыныбы. жұмыс әлпі. саямағы. т. б. негізгі деректері беріледі.
Тұракты ток машиналары баска да электр машиналары секілді козғалмайтын статордан және айналмалы ротордан тұрады. Әдетте статордын сыртында машинаның каіггамасы болады. Бірак тұракты ток машиналарында (14.1-с.урет) калтама (6) статордын кызметін атқарады. Өйткені Тұрақты ток машиналарынын статорында кұйынды ток болмайтындықтан оны бөлек табакшалардан жинамай, тұтас электротехникалык болаттан жасайды. Машинанын калтамасына онын іш жағынан негізгі магнит полюстері (7) бекітіледі. Магнит полюстерін жүптап санайды: бір солтүстік полюс пен оңтүстік полюс жүп магнит полюсін құраиды. Жүп магит полюстерінін санын р әрпімен белгілейді, ендеше машинанын магнит полюстерінң саны 2р болады. Жалпы алғанда. элекгр машиналары екі полюсті, төрт полюсті, алты полюсті, сегіз полюсті т.с.с. болып жасалынады. Магнит полюстері электротехникалык болаттан жасалган озектен (7), онын полюстік ұштамасынан (8) және орамадан (9) тұрады. Магнит полюстерінің орамалары машинаның негізгі магнит өрісін коздыратындыістан оларды коздыру орамалары деп атайды. Қоздыру орамаларына тұракты кернеу беріледі.
Магнит полюстерінін ішкі ортасына ротор орналастырылады. Тұрақты ток машиналарында роторды якорь деп атайды. Якорь жука болат паракшалардан жиналған өзектен (10) және орамалардан (II) тұрады. Өзек паракшалары штамтталып жасалған, дөңгелек, сыртында орама салатын ойыктары (12) бар және бір - бірінен оқшауланған.
Якорь білікке (1) отырғызылады да каптамаға ішпек (2) қалқандары (3) арқылы ұстатылады. Якорь мен магнит полюстернін арасыңдағы саңылау шеңбер бойымен біркелкі болуы керек. Машиналардын куатына байланысты саңалаудың и:.масы 0,5... 12 мм-дей болады. Білікке якорьдың жалғасы ретінде коллектор (5) отырғызылады. Коллектор бір - бірінен және біліктен ииканитпен оқшауланған мыс тіліктерінен тұратын цилиндр. Коллектор тіліктеріне якорь орамаларының ұштары шығарылып, дәнекерленген.
Коллектор тіліктерімен түкше (4) сырғанап отырады. Түкшелер аркылы козғалткыштарда якорь орамаларына кернеу беріледі де, ал генераторларда кернеу алынады.
Түкшелер мыс немесе кола косылған графиттен жасалады да, мыс-графитті не кола-графит түкшелер деп аталады.Негізгі магнит полюстерінің арасына қосымша магнит полюстері (13) орналастырылады. Қосымша магнит полюстері якорьдің негізгі магнит поюстері коздыратың, өрісті бұрмалайтын әсерін болдырмау үшін колданылады.
Якорь орамалары тұзакты және толқынды деп аталатын екі турде жасалады ( 11.2- сурет). Мұнда орама сымдары бір ойыктан екінші ойыкка . екінші ойыктан үшінші ойыкха т.с.с. тұзак несе толкын тәрізді кіріп және шығып жатады: 1- 5-2-6-... (14.2, а- сурет) және 1-5-9-1 .-... (14.2. б- сурет). Ораманын ойыкта жаткан сымдары орама сымукыд активті бәлігі деп аталады. Жалпы алғанда орама сымдары бірізді және параллель жалганады. Мысалы, 14.2- суретте келтірілген орамаларда сымдар саны N=8: 1 мсн 5 сым, 2 мен 6 сым бірізді жалғанған да, ал 1 мен 2 сым, 3 пен 4 сым параллель жалғанған, ендеше төрт сым екі- екіден параллель жалғанған.Параллель жалғанған сымдар жүтстап саналады. Жұп параллель сымдар санын а әрпімен белгілесе 2a - 4. Ендеше карастырып отырған орамалардағы жұп параллель сымдар саны а -- 2.
Магнит полюстерінін арасында тпип өрісінін индукциясы нөлге тең болатын нүктелер болады (14.1, б-сурет). Бұл нүктелерді геометриялык бейтарап нуктелер деп атайды. Осы нүктелердің жиынынан тұратын және якорь өсіне параллель болып келетін тузу геометриялық бейтарап сызық деп аталады. Якорь осГжене геомефйялык бейтарап сызыктары аркылы жургвшген жазықтыкты геометриялық бейтарап жазықтығы деп атай ды.
Якорь шенберінің бір полюске келетін ұзындығын полюстік бөлік деп атап, оны т әрлімен белгілейді - бұл геометриялық бейтарап сызыктардың якорь шеңбері бойынша есептегендегі ара кашыктығы. Ендеше полюстік бшіік аркылы өрнектелген якорь шеңберінің ұзындығы 2рт-га тең болады.
Түкшелер коллектордын геометриялық бейтарап жазыкгығы киып өтетін түзуінін бойына орналастырылады. Өйткені геометриякык бейтарап жазықтығы киып өтетін ойыктардағы сымдардын жэәне олар жалғанған коллектор тілікп ршін потенциалы нөлге тең болады.
Тұрақты ток генераторының әрекеттік ларкы. яғни онда ЭҚК-тің пайда болуы электромагниттік индукция заңына негізделген (14.3-сурет Полюстерде тұрақты магнит өpiciн қоздыру үшін. жалпы алғанда қоздыру орамаларына (сур ле Н1.Н2) Әрқашанда тұрақты кернеу (t..) берілуі керек. Орамалардың тогы күш сызықтары жоғарыдан төмен қарай бағытгалған тұрақты магнит өpiciн қондырады. Тұрақты ток машиналарында якорь мен магнит полюстерінің арасындағы санылау бірқалыпты етіліп, ал полкх: ұцітакаларының ені b..=0.65...075)r болатындай eтіп жасалады.
Сондықтан саңылауда магнит өpici индукикясының эпюpi трапеция тәрізді де. ал жуықтап алғанда оның орташа мәні (В0) полюстік балктің ұзына бойына тұрақты болып қалады деп есептеуге болады.
Cypeттi және түсініктемені жеңілдету үшін якорьде біp ғана орама бар деп алынған. Егер якорьді қандай да болмасын бip қозғалтқышпен (бipiншігep қозғолтқыш) айналдырса, онда электромагниттік индукция заңы бойынша якорь орамасында ЭҚК пайда болады. Бұл ЭҚК-тің мәні магнит индукциясына (Во), ораманың активті ұзындығын
(i=AD+KM)
ораманың индукция күш сызықтарын қиып өту жылдамдығына (v) және ораманың күш сызықтарын қиып өтетін бұрышына (а) синусына тура пропорционал:
Бірақ саңылауда магнит күш сызықтары (магннттік индукция векторы) якорь цилиндірінің жасаушысына перпендикуляр болғандықтан орамалар күш сызықтарын тік бұрышпен қиып өтеді яғни а= 90°.
Магнит индукциясы полюстiк бөліктің ұзына бойына тұрақты болып қалатындықтан якорь орамасының ЭҚК-i (түкшелердің арасындағы потенциялдар айырымы)
Егер ЭҚК- тердің мәндерін (14.2) өрнегіне қойса онда якорь орамасының ЭҚК-i
E=Btv(AD+KM}.
Орама 180°-қа айналған кезде оның жақтаушалары орындарын ауыстырады, aл олардағы ЭҚК- тep бағыттарын өзгертеді (аАа ецм). Ендеше орама ұштарында трапеция (тік төртбұрыш деуге де болады) түрінде өзгеріп отыратын айнымалы ЭҚК пайда болады. Бipaқ орама ұштары коллектор тіліктерімен дәнекерленіп жалғанғандықтан және коллектр тіліктеpi түкшелерді жанай сырғыл айналып отыратындықтан түкшелерге әркез 6ip полярлы тіліктері келіп отырады. Сондытан түйіспелердің полярлық таңбалары өзгермейді. Мысалы, 143-суретте 1-түкшенің полярлығы әрқашанда плюс, ал 2- тукшенің полярлығы минус болады. Сөйтіп түкшелерден (оларды қысқыштар қалқаншасында Я1 және Я2 деп белгілеу қабылданған) Тұрақты ЭҚК алынады. Бұл коллектор мен түкшелердің якорь орамаларындағы айнымалы ЭҚК-ті тұрақты ЭҚК -ке түзету міндетін атқаратынын көрсетеді.
Жалпы алғанда, якорь орамасы N сымнан тұрса, ал оларда параллель жалғанған сымдар саны 2а болса, онда 6iрізді жалғанған сымдар саны N(2a) болады (14.2-cурет). Ораманың толық ЭҚК-i бірізді жалғанған сымдардың ЭҚК- терінің қосындысына тең болатындықтан
Егер якорь шеңберінің ұзындығын полюстік бөлік және полюстер саны арқылы өрнектесе, онда мұндағы: р - жұп магнит полюстерінің саны; - полюстің белік. Ендеше якорь орамасының сызықты і жылдамдығы
Жұп магнит полюстерінің саны ортадаға сымдар саны және жұп параллель сымдар саны машинаны жобалау және жасау кезінде айдап алынатын шамалар болғандықтан дайын машиналарда олардың сан мәні тұрақты болады. Сондықтан оларды ЭҚК коэффициенті деп аталатын тұрақты коэффициентпен белгілесе, яғнионда якорь орашгізрының ЭҚК-iне тең болады.
Бұл тұрақты ток генераторның ЭҚК-i оның габарттік тұрақты ток гевера-мөлшерлеріне якорьдің айналу жиілігіне және полюстердің магнит ағынына торыяыд суібаси тура пропорционал екендігін көрсетеді Егер генераторға электр қабылдағыш қосса, яғни генераторды жүктесе, онда электр қабылдағышпен және якорь орамаларының ток жүреді.
Бұл ток якорь орамаларының кедергісінде және электр кабылдағышта кернеудің түсуін тудыратындықтан Кирхгофтың екінші заңы бойынша U - электр қабылдағыштағы (якорь қысқыштарындағы) кернеу; - якорь орамаларының кедергici; - якорьдің тогы (бұл ток қабылдағышпен де жүреді яғни 1=1,); RJM- якорь орамасының кедергісіндегі кернеудің түсуі.
Бұл өрнек тұрақты ток машинасының генератор элпіндегі электрлік күйінің тендеуі деп аталады.
Асинхронды машиналар
Асинхронды машиналар генератор қозғалтқыш, түрлендіргіш, фазареттеуіш, тахогенератор және автоматика тетігі ретінде пайдаланылады. Асинхронды машиналардың генератор әлпіндегі. энергетикалық көрсеткіштері қозғалтқыштық әлпінде қарағанда нашар. Сондықтан асинхронды машиналар негізінен қозғалтқыш түрінде қолданылады. Электрлік қозғалтқыштардың ішінде ең көп тарағаны да осы асинхронды қозғалтқыш. Оның себебі: асинхронды қозғалтқыш басқа көзі алтқышарға қарағанда құрылысы жағынан қарапайым, қолданымға женіл, сенімді және арзан. Ал асинхронды қозғалтқыштардың негізгі кемшілігі оның айналу жиілігін реттеудің салыстырмалы қиындығы.
Дүние жүзінде өндірілетін электр энергиясының 40%-ын асинхронды қозғалтқыштар тұтынады, ал 2000 жылдарда барлық асинхронды қозғалтқыштардың қондырғылық қуаты 2 млрд. кВт шамасында болды. Асинхронды қозғалтқыштардың кернеуі стандарттық кернеулерге есептелген - 10 кВ-ке дейін, ал қуаты бірнеше ваттан мыңдаған киловатқа дейін барады. Мысалы, ең көп тараған 4А сериялы қозғалтқыштың қуаты 0.06 кВт-тан 400 кВт- қа дейін, ал кернеуі 200 В - тен 660 В- ке дейін.
Асинхронды қозғалттқыштардың айналу жылдамдығы қозғалтқышқа берілетін кернеудің жиілігіне және магнит полюстерінің санына ... жалғасы
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Электр маштналарының құрылысы мен түрлері
Дайындаған: 11-512 топ студенті
Наурызғали А.Ә
Тексерген: арнайы пән оқытушысы
Жексемгазиева Ж.Н
Орал 2016
Жоспар
Кіріспе 3
1 Электр машиналары 4
1.1 Жалпы мағлұматтар 4
1.2 Тұрақты ток машиналарының құрылысы 6
2. Трансформаторлар 12
2.1 Трансформаторлардың қолданылуы 12
2.2 Трансформатордың қызмет принципі 13
2.3 Трансформаторлардың құрылысы 16
3 Асинхронды машиналар 19
3.1 Жалпы мағлұматтар 19
3.2 Асинхронды қозғалтқыштың құрылысы 20
4. Синхронды машиналар 24
4.1 Жалпы мағлұматтар 24
4.2 Синхронды машиналардың жұмыс істеу принципі 25
4.3 Синхронды машиналардың құрылысы 26
Қорытынды 30
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 31
Тұрақты токтын электр машиналары
Тұрақты токтың электр машиналары өзінің қолдананылу саласына қарай механикалық энергиялық энергияны кернеуі тұрақты болатын электр энергиясына түрлендіретін электр генераторлары және тұрақты токтын электр энергиясын түрлендіретін электрқозғалтқыштары деп бөлінеді.Бұл механикалық энеригия іс жүзінде,өндірісте қандай да болмасын орындаушы механизмдерді іске қосу үшін қызмет етеді.Туракты токтын электр машинасынын ишки кориниси(1 сурет).
1. 2. катушка 3.Вал. 4.негизги полюс. 5.косымша полюс.6.статор
Ең алғашқы электр машинасы тұрақты токтың электр қозғалтқышы болды.Қазіргі уақытта,өндірістен шығарылатын арнайы электр машиналарының түрлері көп,мысалы,тұрақты токтың энергиясын айнымалы ток энергиясына түрлендіретін машиналар немесе керісінше,автоматты реттеу жүйелеріндегі өлшеу,санау-есептеу құрылғыларында датчик есебіндегі микромашиналар және т.б.
Электротехника өндірісінде әр түрлі кернеуге және куаттарға арналған тұрақты токтың машиналарын шығарады.Оларды қуаттарына қарай шартты түрде мынадай топтарға бөлуге болады.
1 микромашиналар - қуаты ваттың үлесінен 500 Вт-қа дейін;
Қуаты аз машиналар - 500 Вт-тан 10 кВт-қа дейін;
Қуаты орташа машиналар - 10 кВт-тан бір неше жүз киловаттқа дейін;
Қуаты үлкен машиналар - бірнеше жүз киловаттан жоғары.
Тұрақты ток машиналарының автокөлікте пайдаланады кернеуі 6...12 В-ке дейін болса,радиотехникалық құрылғыларда пайдаланатын кернеуі 30 кВ-ке дейін өзгеріледі.
Тұрақты токтың ең көп қолданылатын машиналарының қуаты 200 кВт-ке дейін,кернеуі 110...400 В,айналу жиілігі бірнеше айналымнан 30000 айнмин-ке дейін жетеді.
Өнеркәсіпте,көлікте және ауыл шаруашылығында электроқозғалтқыштар кең қолданылады.Генераторларды байланыс құрылғыларын,радиотехниқалық қырылғыларды және т.б коректендіру үшін қолданылады.Соңғы жылдарда,түрақты ток көздері ретінде,көп колданылады тауып жүрген экономикалық жағынан тиімді,діргіштерді атап өтуге болады.
Тұрақты ток машиналарының құрылысы
Тұрақты ток машиналарының негізгі бөлігі-статор,якорь,колектор және щеткалық аппарат.
Тұрақты ток машинасының конструктивтік схемасы баска түрлі электр машиналарынан айрмашылығы аз,машинаның қозғалмайтын негізгі бөлігі статор,оның ішінде ротор орналысқан.Статорды куаты аса үлкен емес машиналарда куыс цилиндр түрінде,ал қуаты өте үлкен машиналарда көп кырлы цилиндр түрінде дайындайды.Статорды дайындауда материал ретінде магнит өтімділігі жоғары электротехникалық болат пайдалынады.Роторға тірек болып,қызмет ететін подшипниктер.Олар бүйірлік қалқандарға бекітіледі.
Магнит полюстерінің қоздыру орамы қозғалмайды,ал негізі якорьге тән орамы магнит өрісінде айналады.Тұрақты токтың генераторының э.қ.к-і және айналдырушы моменті.
Туракты токтын промышленный генераторы (2 сурет).
Тұрақты ток генераторының э.қ.к-інің машинаның параметрлері болып саналады якорьдің айналу жылдамдығынан және магнит ағынынан қалай тәуелді болатынын анықтайық.
Ұзындығы өткізгіш, жылдамдықпен индукциясы болатын магнит өрісінде бірқалыпты орыс ауыстырған кезде,электромагниттік индукция заңы бойынша, э.қ.к-і туады:
Енді якорь орамының өткізгішінің полюстердің магнит өрісіндегі қозғалысын қарастырайық.Бұл өткізгіштегі э.қ.к-інің орташа мәнін анықтау үшін,орташа индукция деген ұғым енгіземіз.
Тұрақты ток машиналарының қайтымдылығы.
Электр машиналарында белгілі қайтымдық принципі тұрақты ток машиналарына да қатысты генераторлық режимде,машина жұмыс жасағанды,роторды айналдыратын қозғалыстың механикалық моментін тудырады.
Бұл теңдік,бірінші қозғалтқыштан генераторға берілетін механикалық энергия,толығымен электр энергиясына түрленетінін көрсетеді.
Енді электрқозғалтқышқа тоқталайық.Генераторға қарағанда электрқозғалтқышта электр қабылдағыштарының орынына электр энергиясының көзін қосады,ал оның білігін механикалық беріліс,арқылы механикалық энергияны қабылдаушы жұмысшы машинаға қосады.
Якорьдің реакциясы
Магнит ағыны ток жүретін машинаның барлық орамдарында жасалады.Бос жүріс режімінде генератордың якорінің орамында ток болмайды,ал электроқозғалтқыштың якорінің орамында бос жүріс кезінде токтың шамасының мәні аз болады.Сондықтан машинада тек бас полюстердің қоздыру орамы тудыратын,өс сызығымен салыстырғанда симметриялы,тек қана негізгі магнит ағыны болып саналады.
Коммутация туралы түсінік
Электр машиналарының щеткаларының астында пайда болатын барлық құбылыстарды коммутация деп түсінеді.Егер щеткалар ұшқынданса,онда машинаның коммутациясы жаман;ал егер ұшқын шығаруы болмаса,онда коммутациясы жақсы деген пікірлер айтылады.Ұшқындану дәрежесін электр машиналарына арналған арнайы мемлекетік стандарттіқ шкала боынша бағалайды,олар: 1,2 және 3.
Коммутацияның сапасы белгілі дәрежеде машинаның жұмыс істеу қабілетін және оны пайдалануда сенімділігін анықтайды.
. Тұракты ток машиналары
1.Тұракты ток машиналарының колданылу аймактары және кұрылысы.
2.Тұракты ток генераторының әрекеттік паркы.
3. Якрьдін ЭҚК-і және электрлік күйінің тендеуі.
Тұракты ток машиналары куаты онымен бірдей айнымалы ток машиналарына Караганда үлкен жүргізіп жіберу моментін тудырады және олардын айналу жиілігін карапайым тетіктермен біртіндеп реттеуге болады. Міне осы артыкшылыктарының аркасында Тұракты ток машиналары өндіріс-іі әртурлі салаларында қолданылып келеді.
Тұракты ток машиналары генераторлар және қозғалткыш болып бөлінеді. Генераторларда механикалык энергия жұмсап электр энергиясы, aл козғалтқыштарда электр энергиясын пайдаланьп механикалык энергия алынады.
Тұракты ток машиналары металл сығымдау түрыкстарында, автомобиль, ұшак. троллейбус, трамвай, электрлік локомотивтердін электр кондырғыларында (генераторлар және козғалткыштар ретінде), пісірістіру жұмыстарында (генераторлар) колданылады. Бұдан баска тұракты ток машиналары автоматы баскару кұрылғыларында және әртүрлі механизмдердің айналу жиіліктерін өлшеуде колданылады.
Тұракты ток машиналарынын кернеулері мен куаты әртурлі болып келеді: мысалы. автомобиль генераторларынын кернеуі 12 В те куаты 500...800 Вт, трамвай және троллейбустарда электрлік козгалкыштардың кернеуі 550 В те куаты 45 кВт-ка дейін. электрлік локомотив козгалткыштарының кернеуі 3 кВ те куаты 450...550кВт.
Тұракты ток машиналарыньң негізгі кемшілігі -- түйіскі роліи аткаратын түкше мен коллектордын тез істен шыгатындыгы және онда элекгр үшқынының пайда болатындыгы. Электр үшкынының әсерінен коллектор тіліктері қатты кызады, жалып та кетуі мүмкін. үстері бұдырланып түкшемен арадағы түйіс нашарлайды және мұндай машиналарды жарылу каупі бар жерлерде қолдануға болмайды. Мұнымен катар. Тұракты ток. машиналары куаты осындай айнымалы ток машиналарына Караганда қымбатырақ.
Тұракты және айнымалы ток машиналарына тән бір касиет - олардың кайтымдылығы, яғни бір электр машинасынын генератор және козғалткыш өлпінде жұмыс істей алатындығы. Әрине, бір оліпке бейімдел арнайы жасалған машинанын сипаттамалары баска адпіндегі сипаттамаларынан жақсырак болатындыктан электр машиналарын жасайтын кәсіпорындары оларды генератор немесе қозгалтқышты кана шығарады.
Тұракты ток машиналарының кұжаттық калақшларында машинанын аты, түрі. номинал қуаты Р„ номинал кернеуі Pound,„ номинал тогы Л„ номинал айналу жиілігі пн, қоздыру түрі. коздыру керисуі VK, окшаулық сыныбы. жұмыс әлпі. саямағы. т. б. негізгі деректері беріледі.
Тұракты ток машиналары баска да электр машиналары секілді козғалмайтын статордан және айналмалы ротордан тұрады. Әдетте статордын сыртында машинаның каіггамасы болады. Бірак тұракты ток машиналарында (14.1-с.урет) калтама (6) статордын кызметін атқарады. Өйткені Тұрақты ток машиналарынын статорында кұйынды ток болмайтындықтан оны бөлек табакшалардан жинамай, тұтас электротехникалык болаттан жасайды. Машинанын калтамасына онын іш жағынан негізгі магнит полюстері (7) бекітіледі. Магнит полюстерін жүптап санайды: бір солтүстік полюс пен оңтүстік полюс жүп магнит полюсін құраиды. Жүп магит полюстерінін санын р әрпімен белгілейді, ендеше машинанын магнит полюстерінң саны 2р болады. Жалпы алғанда. элекгр машиналары екі полюсті, төрт полюсті, алты полюсті, сегіз полюсті т.с.с. болып жасалынады. Магнит полюстері электротехникалык болаттан жасалган озектен (7), онын полюстік ұштамасынан (8) және орамадан (9) тұрады. Магнит полюстерінің орамалары машинаның негізгі магнит өрісін коздыратындыістан оларды коздыру орамалары деп атайды. Қоздыру орамаларына тұракты кернеу беріледі.
Магнит полюстерінін ішкі ортасына ротор орналастырылады. Тұрақты ток машиналарында роторды якорь деп атайды. Якорь жука болат паракшалардан жиналған өзектен (10) және орамалардан (II) тұрады. Өзек паракшалары штамтталып жасалған, дөңгелек, сыртында орама салатын ойыктары (12) бар және бір - бірінен оқшауланған.
Якорь білікке (1) отырғызылады да каптамаға ішпек (2) қалқандары (3) арқылы ұстатылады. Якорь мен магнит полюстернін арасыңдағы саңылау шеңбер бойымен біркелкі болуы керек. Машиналардын куатына байланысты саңалаудың и:.масы 0,5... 12 мм-дей болады. Білікке якорьдың жалғасы ретінде коллектор (5) отырғызылады. Коллектор бір - бірінен және біліктен ииканитпен оқшауланған мыс тіліктерінен тұратын цилиндр. Коллектор тіліктеріне якорь орамаларының ұштары шығарылып, дәнекерленген.
Коллектор тіліктерімен түкше (4) сырғанап отырады. Түкшелер аркылы козғалткыштарда якорь орамаларына кернеу беріледі де, ал генераторларда кернеу алынады.
Түкшелер мыс немесе кола косылған графиттен жасалады да, мыс-графитті не кола-графит түкшелер деп аталады.Негізгі магнит полюстерінің арасына қосымша магнит полюстері (13) орналастырылады. Қосымша магнит полюстері якорьдің негізгі магнит поюстері коздыратың, өрісті бұрмалайтын әсерін болдырмау үшін колданылады.
Якорь орамалары тұзакты және толқынды деп аталатын екі турде жасалады ( 11.2- сурет). Мұнда орама сымдары бір ойыктан екінші ойыкка . екінші ойыктан үшінші ойыкха т.с.с. тұзак несе толкын тәрізді кіріп және шығып жатады: 1- 5-2-6-... (14.2, а- сурет) және 1-5-9-1 .-... (14.2. б- сурет). Ораманын ойыкта жаткан сымдары орама сымукыд активті бәлігі деп аталады. Жалпы алғанда орама сымдары бірізді және параллель жалганады. Мысалы, 14.2- суретте келтірілген орамаларда сымдар саны N=8: 1 мсн 5 сым, 2 мен 6 сым бірізді жалғанған да, ал 1 мен 2 сым, 3 пен 4 сым параллель жалғанған, ендеше төрт сым екі- екіден параллель жалғанған.Параллель жалғанған сымдар жүтстап саналады. Жұп параллель сымдар санын а әрпімен белгілесе 2a - 4. Ендеше карастырып отырған орамалардағы жұп параллель сымдар саны а -- 2.
Магнит полюстерінін арасында тпип өрісінін индукциясы нөлге тең болатын нүктелер болады (14.1, б-сурет). Бұл нүктелерді геометриялык бейтарап нуктелер деп атайды. Осы нүктелердің жиынынан тұратын және якорь өсіне параллель болып келетін тузу геометриялық бейтарап сызық деп аталады. Якорь осГжене геомефйялык бейтарап сызыктары аркылы жургвшген жазықтыкты геометриялық бейтарап жазықтығы деп атай ды.
Якорь шенберінің бір полюске келетін ұзындығын полюстік бөлік деп атап, оны т әрлімен белгілейді - бұл геометриялық бейтарап сызыктардың якорь шеңбері бойынша есептегендегі ара кашыктығы. Ендеше полюстік бшіік аркылы өрнектелген якорь шеңберінің ұзындығы 2рт-га тең болады.
Түкшелер коллектордын геометриялық бейтарап жазыкгығы киып өтетін түзуінін бойына орналастырылады. Өйткені геометриякык бейтарап жазықтығы киып өтетін ойыктардағы сымдардын жэәне олар жалғанған коллектор тілікп ршін потенциалы нөлге тең болады.
Тұрақты ток генераторының әрекеттік ларкы. яғни онда ЭҚК-тің пайда болуы электромагниттік индукция заңына негізделген (14.3-сурет Полюстерде тұрақты магнит өpiciн қоздыру үшін. жалпы алғанда қоздыру орамаларына (сур ле Н1.Н2) Әрқашанда тұрақты кернеу (t..) берілуі керек. Орамалардың тогы күш сызықтары жоғарыдан төмен қарай бағытгалған тұрақты магнит өpiciн қондырады. Тұрақты ток машиналарында якорь мен магнит полюстерінің арасындағы санылау бірқалыпты етіліп, ал полкх: ұцітакаларының ені b..=0.65...075)r болатындай eтіп жасалады.
Сондықтан саңылауда магнит өpici индукикясының эпюpi трапеция тәрізді де. ал жуықтап алғанда оның орташа мәні (В0) полюстік балктің ұзына бойына тұрақты болып қалады деп есептеуге болады.
Cypeттi және түсініктемені жеңілдету үшін якорьде біp ғана орама бар деп алынған. Егер якорьді қандай да болмасын бip қозғалтқышпен (бipiншігep қозғолтқыш) айналдырса, онда электромагниттік индукция заңы бойынша якорь орамасында ЭҚК пайда болады. Бұл ЭҚК-тің мәні магнит индукциясына (Во), ораманың активті ұзындығын
(i=AD+KM)
ораманың индукция күш сызықтарын қиып өту жылдамдығына (v) және ораманың күш сызықтарын қиып өтетін бұрышына (а) синусына тура пропорционал:
Бірақ саңылауда магнит күш сызықтары (магннттік индукция векторы) якорь цилиндірінің жасаушысына перпендикуляр болғандықтан орамалар күш сызықтарын тік бұрышпен қиып өтеді яғни а= 90°.
Магнит индукциясы полюстiк бөліктің ұзына бойына тұрақты болып қалатындықтан якорь орамасының ЭҚК-i (түкшелердің арасындағы потенциялдар айырымы)
Егер ЭҚК- тердің мәндерін (14.2) өрнегіне қойса онда якорь орамасының ЭҚК-i
E=Btv(AD+KM}.
Орама 180°-қа айналған кезде оның жақтаушалары орындарын ауыстырады, aл олардағы ЭҚК- тep бағыттарын өзгертеді (аАа ецм). Ендеше орама ұштарында трапеция (тік төртбұрыш деуге де болады) түрінде өзгеріп отыратын айнымалы ЭҚК пайда болады. Бipaқ орама ұштары коллектор тіліктерімен дәнекерленіп жалғанғандықтан және коллектр тіліктеpi түкшелерді жанай сырғыл айналып отыратындықтан түкшелерге әркез 6ip полярлы тіліктері келіп отырады. Сондытан түйіспелердің полярлық таңбалары өзгермейді. Мысалы, 143-суретте 1-түкшенің полярлығы әрқашанда плюс, ал 2- тукшенің полярлығы минус болады. Сөйтіп түкшелерден (оларды қысқыштар қалқаншасында Я1 және Я2 деп белгілеу қабылданған) Тұрақты ЭҚК алынады. Бұл коллектор мен түкшелердің якорь орамаларындағы айнымалы ЭҚК-ті тұрақты ЭҚК -ке түзету міндетін атқаратынын көрсетеді.
Жалпы алғанда, якорь орамасы N сымнан тұрса, ал оларда параллель жалғанған сымдар саны 2а болса, онда 6iрізді жалғанған сымдар саны N(2a) болады (14.2-cурет). Ораманың толық ЭҚК-i бірізді жалғанған сымдардың ЭҚК- терінің қосындысына тең болатындықтан
Егер якорь шеңберінің ұзындығын полюстік бөлік және полюстер саны арқылы өрнектесе, онда мұндағы: р - жұп магнит полюстерінің саны; - полюстің белік. Ендеше якорь орамасының сызықты і жылдамдығы
Жұп магнит полюстерінің саны ортадаға сымдар саны және жұп параллель сымдар саны машинаны жобалау және жасау кезінде айдап алынатын шамалар болғандықтан дайын машиналарда олардың сан мәні тұрақты болады. Сондықтан оларды ЭҚК коэффициенті деп аталатын тұрақты коэффициентпен белгілесе, яғнионда якорь орашгізрының ЭҚК-iне тең болады.
Бұл тұрақты ток генераторның ЭҚК-i оның габарттік тұрақты ток гевера-мөлшерлеріне якорьдің айналу жиілігіне және полюстердің магнит ағынына торыяыд суібаси тура пропорционал екендігін көрсетеді Егер генераторға электр қабылдағыш қосса, яғни генераторды жүктесе, онда электр қабылдағышпен және якорь орамаларының ток жүреді.
Бұл ток якорь орамаларының кедергісінде және электр кабылдағышта кернеудің түсуін тудыратындықтан Кирхгофтың екінші заңы бойынша U - электр қабылдағыштағы (якорь қысқыштарындағы) кернеу; - якорь орамаларының кедергici; - якорьдің тогы (бұл ток қабылдағышпен де жүреді яғни 1=1,); RJM- якорь орамасының кедергісіндегі кернеудің түсуі.
Бұл өрнек тұрақты ток машинасының генератор элпіндегі электрлік күйінің тендеуі деп аталады.
Асинхронды машиналар
Асинхронды машиналар генератор қозғалтқыш, түрлендіргіш, фазареттеуіш, тахогенератор және автоматика тетігі ретінде пайдаланылады. Асинхронды машиналардың генератор әлпіндегі. энергетикалық көрсеткіштері қозғалтқыштық әлпінде қарағанда нашар. Сондықтан асинхронды машиналар негізінен қозғалтқыш түрінде қолданылады. Электрлік қозғалтқыштардың ішінде ең көп тарағаны да осы асинхронды қозғалтқыш. Оның себебі: асинхронды қозғалтқыш басқа көзі алтқышарға қарағанда құрылысы жағынан қарапайым, қолданымға женіл, сенімді және арзан. Ал асинхронды қозғалтқыштардың негізгі кемшілігі оның айналу жиілігін реттеудің салыстырмалы қиындығы.
Дүние жүзінде өндірілетін электр энергиясының 40%-ын асинхронды қозғалтқыштар тұтынады, ал 2000 жылдарда барлық асинхронды қозғалтқыштардың қондырғылық қуаты 2 млрд. кВт шамасында болды. Асинхронды қозғалтқыштардың кернеуі стандарттық кернеулерге есептелген - 10 кВ-ке дейін, ал қуаты бірнеше ваттан мыңдаған киловатқа дейін барады. Мысалы, ең көп тараған 4А сериялы қозғалтқыштың қуаты 0.06 кВт-тан 400 кВт- қа дейін, ал кернеуі 200 В - тен 660 В- ке дейін.
Асинхронды қозғалттқыштардың айналу жылдамдығы қозғалтқышқа берілетін кернеудің жиілігіне және магнит полюстерінің санына ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz