Ұлттық шоттар жүйесінің түсінігі
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
1 Ұлттық шоттар жүйесінде қолданылатын баға түрлері
2Ұлттық шоттар жүйесінің жіктемелері мен топтамасы
III Қорытынды
IV Пайдаланған әдебиеттер
II Негізгі бөлім
1 Ұлттық шоттар жүйесінде қолданылатын баға түрлері
2Ұлттық шоттар жүйесінің жіктемелері мен топтамасы
III Қорытынды
IV Пайдаланған әдебиеттер
Ұлттық шоттар жүйесі - көрсеткіштері табыстың, тұтынудың, қорланудың мөлшерін және күрделі шығынның шамасын анықтауға арналған теңгерімдік кестелердің өзара байланысты кешені. БҰҰ-ның тұтастай және іріктемелі статистикалық байқаулардың деректерін қорытындылап, жүйелеу жөніндегі халықаралық ұсыныстарымен қабылданған. Мұндай теңгерімдік кестелер (стандарттықшоттар) ұлттық есепшілік жүйесіндегі арналу мақсатына шартты түрде үш топқа біріктіріледі.
• Бірінші топқа ел шаруашылығының қандайда болсын уақыт кезеңіндегі қаржы-экономикалық қызметінің қорытындыланған жиынтықты сипаттамалары берілген теңгерімдік кестелер кіреді.
• Екінші топтың теңгерімдік кестелерінде бірінші топ шоттарында көрсетілген қаржы-экономикалық үдерістердің неғұрлым тәптіштелген сандық сипаттамасы біріктірілген түрде беріледі.
• Үшінші топтың кестелері жекелеген институттық секторлардағы күрделі шығындардың қаржыландырылуын қоса алғанда кіріс пен шығыстың жасалу үдерісін көрсететін деректерден құралады
• Бірінші топқа ел шаруашылығының қандайда болсын уақыт кезеңіндегі қаржы-экономикалық қызметінің қорытындыланған жиынтықты сипаттамалары берілген теңгерімдік кестелер кіреді.
• Екінші топтың теңгерімдік кестелерінде бірінші топ шоттарында көрсетілген қаржы-экономикалық үдерістердің неғұрлым тәптіштелген сандық сипаттамасы біріктірілген түрде беріледі.
• Үшінші топтың кестелері жекелеген институттық секторлардағы күрделі шығындардың қаржыландырылуын қоса алғанда кіріс пен шығыстың жасалу үдерісін көрсететін деректерден құралады
1. С. Әкімбеков, А.С. Баймұхаметова, У.А. Жанайдаров. Экономикалық теория. Оқу құралы. Жалпы редакция С. Әкімбековтікі. – Астана: 2002. - 464 б.
2. Жалпы экономикалық теория. Оқулық. Ө.Қ. Шеденов, Е.Н. Сағындықов, Б.А. Жүнісов, Ү.С. Байжомартов, Б.И. Комягин. /Жалпы редакциясын басқарған Ө.Қ. Шеденов – Ақтөбе, «А-Полиграфия», 2004 – 455 бет.
3. Я. Әубәкіров, К. Нәрібаев, М. Есқалиев, Е. Жатқанбаев, т.б. Экономикалық теория негіздері. Оқулық. – Алматы, «Санат», 1998. – 479 бет.
4. Ғабит Ж.Х. Экономикалық теория: оқу-әдістемелік кешен. – Астана: 2006., 248 б.
5. Нарматов С.Р., Нарматова А.С. Экономикалық теория. Лекциялар курсы. (Оқу құралы). – Алматы: «Эверо», 2009. – 516 бет.
6. Курс экономической теории: учебник – 5-е исправленное, дополненное и переработанное издание/ Под общ. ред. Чепурина М.Н. и Киселевой Е.А. – Киров: «АСА», 2006 – 832 с.
2. Жалпы экономикалық теория. Оқулық. Ө.Қ. Шеденов, Е.Н. Сағындықов, Б.А. Жүнісов, Ү.С. Байжомартов, Б.И. Комягин. /Жалпы редакциясын басқарған Ө.Қ. Шеденов – Ақтөбе, «А-Полиграфия», 2004 – 455 бет.
3. Я. Әубәкіров, К. Нәрібаев, М. Есқалиев, Е. Жатқанбаев, т.б. Экономикалық теория негіздері. Оқулық. – Алматы, «Санат», 1998. – 479 бет.
4. Ғабит Ж.Х. Экономикалық теория: оқу-әдістемелік кешен. – Астана: 2006., 248 б.
5. Нарматов С.Р., Нарматова А.С. Экономикалық теория. Лекциялар курсы. (Оқу құралы). – Алматы: «Эверо», 2009. – 516 бет.
6. Курс экономической теории: учебник – 5-е исправленное, дополненное и переработанное издание/ Под общ. ред. Чепурина М.Н. и Киселевой Е.А. – Киров: «АСА», 2006 – 832 с.
Ұлттық шоттар жүйесінің түсінігі
Жоспары:
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
1 Ұлттық шоттар жүйесінде қолданылатын баға түрлері
2Ұлттық шоттар жүйесінің жіктемелері мен топтамасы
III Қорытынды
IV Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Ұлттық шоттар жүйесі - көрсеткіштері табыстың, тұтынудың, қорланудың
мөлшерін және күрделі шығынның шамасын анықтауға арналған теңгерімдік
кестелердің өзара байланысты кешені. БҰҰ-ның тұтастай және іріктемелі
статистикалық байқаулардың деректерін қорытындылап, жүйелеу жөніндегі
халықаралық ұсыныстарымен қабылданған. Мұндай теңгерімдік кестелер
(стандарттықшоттар) ұлттық есепшілік жүйесіндегі арналу мақсатына шартты
түрде үш топқа біріктіріледі.
* Бірінші топқа ел шаруашылығының қандайда болсын уақыт кезеңіндегі қаржы-
экономикалық қызметінің қорытындыланған жиынтықты сипаттамалары берілген
теңгерімдік кестелер кіреді.
* Екінші топтың теңгерімдік кестелерінде бірінші топ шоттарында
көрсетілген қаржы-экономикалық үдерістердің неғұрлым тәптіштелген сандық
сипаттамасы біріктірілген түрде беріледі.
* Үшінші топтың кестелері жекелеген институттық секторлардағы күрделі
шығындардың қаржыландырылуын қоса алғанда кіріс пен шығыстың жасалу
үдерісін көрсететін деректерден құралады
Ұлттық есеп-шотты жүргізу экономикалық ғылымда баланстық тәсілді дамытудың
бір бағыты болып табылады.
3
Ұлттық шоттар жүйесінде қолданылатын баға түрлері
Ұлттық есеп-шотты жүргізу жүйесі әлемдік қауымдастық елдерінің түгелдей
экономика аумағында өндіріс жағдайын өлшеуде қолданылады және оның түпкі
қортындысы тұрғындардың әл — ауқат деңгейін көрсету болып табылады.
Ұлттық өндірістің макроэкономикалық нәтижесіне алғаш рет баға беру Ф.Кенэ
бастаған физиократтардың үлесіне тиеді. Ол осы туралы өзінің көзқарасын
экономикалық кесте (1758 ж.) деген белгілі еңбегінде баяндаған. Ф.Кенэ
Францияның 18-ші ғасырдағы экономикасын негізге ала отырып, жай ұдайы
өндірістегі балансты талдауды көрсетті.
Кейінірек макроэкономикалық элементті талдауды Д. Рикардо (1771-1823ж.ж.)
Саяси экономияның басы және салық салу (1817ж.), Т.Р. Мальтус (1766-
1834ж.ж.) Тұрғындар саны заңының тәжірибесі(1798ж.), К.Маркс (1818-
1883жж.) Капитал (1867ж.) сияқты еңбектерінде қолданды. Ұлттық есеп-шот
жүйесін жүргізуге неокласикалық мектептің өкілдері.У.Джевонс (1835-1882жж.)
пен Л.Вальрас (1834-1910жж.) белгілі үлес қосты. Ұлттық есеп-шот жүргізу
теориясының дамуына Дж. М. Кейнс (1883-1946жж.) пен С.Кузнец (1901-1983жж.)
айтарлықтай еңбек сіңірді.
Өнеркәсібі дамыған барлық елдерді шалқасынан түсірген Ұлы тоқырау деп
аталған 1929-1933-ші жылдардағы экономикалық дағдарыс макроэкономикалық
талдаудың қажеттілігін көрсетті.
4
• Сондықтан ұлттық өнім құрылуының факторларын, жұмыссыздық пен
инфляция сауалдарын, экономикалық өсу қарқынын және ұлттық
өндіріс көрсеткіштерін болжай білу тек ұлттық есеп-шот жүйесін
жүргізу арқылы шешіледі. Осы кезден бастап ғалымдар экономика
нәтижесіне баға беру мәселесін және ұлттық табысты есептеуді
біліп — зерттеумен қоян — қолтық айналыса бастады. Шоттардың
бірінші тобы: активті және пассивті. Олардың аты баланстың екі
жағының аттарына сәйкес және солардың мазмұнын көрсетеді. Шотты
ашу дегеніміз оған ай басындағы қалдығын (сальдоны) жазу дегенді
білдіреді.
Активті шоттар Активті шоттар негізгі құралдардың, материалды емес
активтердің, материалдық және ақша қаражаттарының, дебиторлармен есеп
айырысу есебін жүргізу мен бақылауға арналған Олардың құрылыстары бірдей,
тек дебеттік сальдо ғана болуы мүмкін. Шоттың дебетінде материалдық және
ақша қаражаттарының бастапқы және соңғы қалдықтары, келіп түсуі көрсетілсе,
кредитінде олардың есептен шығарылуы көрсетіледі.
•
Негізгі пассивтік шоттар
• Негізгі пассивтік шоттар капиталдар мен қорлардың өзгерісінің
алынған қаржыландырудың, несиенің, қарыздың, ұйым міндеттемелері
мен кредиторлармен есеп айырысулардың есебін жүргізуге
арналған. Сальдо тек кредиттік болуы мүмкін, ол меншікті және
қарыздық қорлану көздері мен басқа ұйымдар мен жеке адамдар
алдындағы борыш сомасын көрсетеді. Бұл шоттардың кредитінде
қорлану көздері мен борыштардың нақты бары мен артуы, ал
дебетінде олардың азаюы көрсетіледі.
5
Қоғамдық өндірістің макроэкономикалық көрсеткіш-терінің ең маңыздысы:
жиынтық ... жалғасы
Жоспары:
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
1 Ұлттық шоттар жүйесінде қолданылатын баға түрлері
2Ұлттық шоттар жүйесінің жіктемелері мен топтамасы
III Қорытынды
IV Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Ұлттық шоттар жүйесі - көрсеткіштері табыстың, тұтынудың, қорланудың
мөлшерін және күрделі шығынның шамасын анықтауға арналған теңгерімдік
кестелердің өзара байланысты кешені. БҰҰ-ның тұтастай және іріктемелі
статистикалық байқаулардың деректерін қорытындылап, жүйелеу жөніндегі
халықаралық ұсыныстарымен қабылданған. Мұндай теңгерімдік кестелер
(стандарттықшоттар) ұлттық есепшілік жүйесіндегі арналу мақсатына шартты
түрде үш топқа біріктіріледі.
* Бірінші топқа ел шаруашылығының қандайда болсын уақыт кезеңіндегі қаржы-
экономикалық қызметінің қорытындыланған жиынтықты сипаттамалары берілген
теңгерімдік кестелер кіреді.
* Екінші топтың теңгерімдік кестелерінде бірінші топ шоттарында
көрсетілген қаржы-экономикалық үдерістердің неғұрлым тәптіштелген сандық
сипаттамасы біріктірілген түрде беріледі.
* Үшінші топтың кестелері жекелеген институттық секторлардағы күрделі
шығындардың қаржыландырылуын қоса алғанда кіріс пен шығыстың жасалу
үдерісін көрсететін деректерден құралады
Ұлттық есеп-шотты жүргізу экономикалық ғылымда баланстық тәсілді дамытудың
бір бағыты болып табылады.
3
Ұлттық шоттар жүйесінде қолданылатын баға түрлері
Ұлттық есеп-шотты жүргізу жүйесі әлемдік қауымдастық елдерінің түгелдей
экономика аумағында өндіріс жағдайын өлшеуде қолданылады және оның түпкі
қортындысы тұрғындардың әл — ауқат деңгейін көрсету болып табылады.
Ұлттық өндірістің макроэкономикалық нәтижесіне алғаш рет баға беру Ф.Кенэ
бастаған физиократтардың үлесіне тиеді. Ол осы туралы өзінің көзқарасын
экономикалық кесте (1758 ж.) деген белгілі еңбегінде баяндаған. Ф.Кенэ
Францияның 18-ші ғасырдағы экономикасын негізге ала отырып, жай ұдайы
өндірістегі балансты талдауды көрсетті.
Кейінірек макроэкономикалық элементті талдауды Д. Рикардо (1771-1823ж.ж.)
Саяси экономияның басы және салық салу (1817ж.), Т.Р. Мальтус (1766-
1834ж.ж.) Тұрғындар саны заңының тәжірибесі(1798ж.), К.Маркс (1818-
1883жж.) Капитал (1867ж.) сияқты еңбектерінде қолданды. Ұлттық есеп-шот
жүйесін жүргізуге неокласикалық мектептің өкілдері.У.Джевонс (1835-1882жж.)
пен Л.Вальрас (1834-1910жж.) белгілі үлес қосты. Ұлттық есеп-шот жүргізу
теориясының дамуына Дж. М. Кейнс (1883-1946жж.) пен С.Кузнец (1901-1983жж.)
айтарлықтай еңбек сіңірді.
Өнеркәсібі дамыған барлық елдерді шалқасынан түсірген Ұлы тоқырау деп
аталған 1929-1933-ші жылдардағы экономикалық дағдарыс макроэкономикалық
талдаудың қажеттілігін көрсетті.
4
• Сондықтан ұлттық өнім құрылуының факторларын, жұмыссыздық пен
инфляция сауалдарын, экономикалық өсу қарқынын және ұлттық
өндіріс көрсеткіштерін болжай білу тек ұлттық есеп-шот жүйесін
жүргізу арқылы шешіледі. Осы кезден бастап ғалымдар экономика
нәтижесіне баға беру мәселесін және ұлттық табысты есептеуді
біліп — зерттеумен қоян — қолтық айналыса бастады. Шоттардың
бірінші тобы: активті және пассивті. Олардың аты баланстың екі
жағының аттарына сәйкес және солардың мазмұнын көрсетеді. Шотты
ашу дегеніміз оған ай басындағы қалдығын (сальдоны) жазу дегенді
білдіреді.
Активті шоттар Активті шоттар негізгі құралдардың, материалды емес
активтердің, материалдық және ақша қаражаттарының, дебиторлармен есеп
айырысу есебін жүргізу мен бақылауға арналған Олардың құрылыстары бірдей,
тек дебеттік сальдо ғана болуы мүмкін. Шоттың дебетінде материалдық және
ақша қаражаттарының бастапқы және соңғы қалдықтары, келіп түсуі көрсетілсе,
кредитінде олардың есептен шығарылуы көрсетіледі.
•
Негізгі пассивтік шоттар
• Негізгі пассивтік шоттар капиталдар мен қорлардың өзгерісінің
алынған қаржыландырудың, несиенің, қарыздың, ұйым міндеттемелері
мен кредиторлармен есеп айырысулардың есебін жүргізуге
арналған. Сальдо тек кредиттік болуы мүмкін, ол меншікті және
қарыздық қорлану көздері мен басқа ұйымдар мен жеке адамдар
алдындағы борыш сомасын көрсетеді. Бұл шоттардың кредитінде
қорлану көздері мен борыштардың нақты бары мен артуы, ал
дебетінде олардың азаюы көрсетіледі.
5
Қоғамдық өндірістің макроэкономикалық көрсеткіш-терінің ең маңыздысы:
жиынтық ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz