Қазақстан Республикасындағы қаржы нарығының қалыптасуы,және қызмет атқару механизмдері

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 51 бет
Таңдаулыға:

Тақырып:Қазақстан Республикасындағы қаржы нарығының қалыптасуы, және қызмет атқару механизмдері.

Жоспар.

І. тарау. Қазақстан Республикасындағы қаржы нарығының қалыптасуы, және қызмет атқару механизмдері.

І. 1 Қазақстанда қаржы нарығының қалыптасуы.

І. 2. Қазақстан банк жүйесінің қалыптасуы. Құрылымы.

ІІ. Тарау . Қазақстан Республикасында бағалы қағаздар нарғының

қалыптасуы.

ІІ. 1. Бағалы қағаздар нарығының қалыптасуы.

ІІ. 2. Бағалы қағаздар нарығының құрылымы.

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Қазақстан Республикасының қазіргі банк жүйесінің құрылуы 1990 ж. желтоқсанында ҚазКСР-ның Жоғары Кеңесі қабыядаған "Банктер және банк қызметі туралы, Заңынан бастау алады. Заңға сәйкес республикада екі деңгейлі банк жүйесін құрылды: жоғары (бірінші) деңгейдегі банк - ҚазКСР-ның Мемлекеттік банкі және төменгі деңгейдегі банк коммерциялық банктер жүйесі. Банк - өзінің жарғысы бар, толық шаруашылық және өзін-өзі қаржыландыру негізінде қызмет атқаратын заңды тұлға. Ол ақша қаражатын тарту, орналастыру және басқа банктік операциялар жүргізетін мекеме. Қазақ Кеңес Социалистік Республикасының территориясында жинақталған несие ресурстары осы Заң шыққан күннен бастап Республика меншігі болып саналатын болды. Мемлекеттік банк республиканың меншігі және оның Орталық банкі болып саналады. Қазақстан территориясында біртектес ақшаны пайдалану және біртектес ақша саясатын жүргізу мәселелері Одактық шартта көрсетілген. Оның айналымға монополиялы құқықпен ақша белгілерін эмиссиялауға, ақшанесие қатынастарын рет-теуге, мемлекеттік бюджетгің кассалық жұмысын жүргізуге, республика территориясында коммерциялық банктер ашуға рұқсат беретін құқығы бар. Мемлекеттік банк осы Заң бойынша қызмет атқарып, ҚазКСР-ның Жоғары кеңесіне есеп береді, жер-жерлерде өз мекемелерін ашуға құқығы бар. Мемлекеттік банктің басқару органы - оның басқармасы. Басқарманың төрағасын Республиканың Жоғары кеңесі 6 жыл мерзімге бекітеді. Банктің құрылымы мен міндеттері оның Жарғысында белгіленеді.

Кәсіпорындардың, ұйымдардың, кооперативтер мен азаматтардың несие-есеп жұмыстарын жүргізу үшін республика территориясында коммерциялық банктер мен басқа несие мекемелері ұйымдастырылады. Коммерциялық банктер өз жұмысында осы Завды және Қазақстан Мемлекетгік банкісінің нұсқаулары мен ережелерін басшылыққа алады. Клиенттерімен шарттасып қызмет көрсетеді. Коммерциялық банктер мен басқа несие мекемелері мемлекеттік, ұжымдық, жеке және аралас (шетел капиталы қосылған) меншікте болуы мүмкін. Қазақстан заңдарына сай мемлекеттік банк (Орталық - Ұлттық банктен басқа) капиталы толығынан үкімет иелігінде, немесе акционерлік капиталдың басым бөлігі мемлекеттік құрылтайшылардың (мысалы, мемлекеттік кәсіпорындар мен ұйымдардың) акциясы болғанда есептеледі.

Коммерциялық банктер өздерінің акционерлер жиналысында қабылданған Жарғысы бойынша қызмет істейді. Сонымен бірге республика территориясында шетел мекемелерімен бірігіп құрылған коммерциялық банктер қызмет істеуі мүмкін. Егер банктің жарғылық капиталын калыптастырғанда өзіміздің мемлекеттік емес кұрылым, немесе шетел мемлекеттік, ия болмаса мемлекеттік емес құрылымдары қатынасса, онда аралас банктің түрлері деп есептеледі. Аралас банктер мынадай варианттарда құрылуы мүмкін:

1. мемлекеттік-жеке мемлекеттік-кооперативтік

2. жеке-кооперативтік

3 . мемлеттік-кооперативтік

Қосылып құрылған банктермен олардың филиалдарынын қызметі Қазакстан зандарьшен реттеледі делінген Занда. Сөйтіп тәуелсіз Қазақстан Республикасының банк жүйесінің қалыптасуы мен даму жолдарың 1-кестеде өрнектелгендей шартты түрде бірнеше кезеңге бөлуге болады. Бірінші кезең, 1917 ж. мен 1930 ж. аралығы - патшалык. Ресейден қалған банк жүйесін жаңадан қалыптастыру, бұл кезде әр түрлі меншіктегі банктер мен несие мексмелері қатар қызмет істеді.

Екінші кезең, 1930 ж. мен 1987 ж. аралығы - елде КСРО Мемлекетгік банкі әмбебап кьізмет атқарды, яғни ол мемлекетгің Орталық банкі ретінде эмиссиялау және несие беру кызметімен қоса клиенттерге де қызмет көрсетті.

Үшініпі кезең, 1988-1991 жж. аралыгы - елде мемле-кеттік маманданған банктердің кұрылуы, яғни КСРО Мемле-кеттік банкі "банктердің банкісі" ретінде эмиссиялык, ереже, нұскау жэне т. б. нормативтік актілер шығарушылық, бакы-лау және басқа қызметтермен шұгылданып, ал маманданған банктер экономиканың әр түрлі салаларына кызмет көрсетті. Сонымен бірге 1990 ж. басында кооперативтік және коммер-циялық банктер де құрыла бастады.

Төртінші кезен, 1991 жылдан казіргі уакытка дейін -нарықтық банк жүйесінің калыптасу кезеңі, яғни тауелсіз республиканың нарықтык қатынастарға өту жағдайында екі деңгейлі- банк жұйесінің пайда болуы және дамуы.

І. тарау. Қазақстан Республикасындағы қаржы нарығының қалыптасуы, және қызмет атқару механизмдері.

І. 1 Қазақстанда қаржы нарығының қалыптасуы.

Қазіргі уакытта экономикасы нарықтық типпен дамыған мемлекеттердің барлығында- дерлік екі денгейлі банк жұйесі құрылып, белсенді тұрде одан әрі өрістеуде. Онын бірінші деңгейінде эмиссиялық, кадағалау, нұсқау ереже шығару, рұқсат ету және сол сиякты басқа кызметгермен шұғыл-данатын, ал екінші деңгейінде клиентгерге қызмет көрсететін коммерциялык банктер орналасқан. Бұл елдердің тәжірибесі

дәлелдегеніндей олардың банк жүйесі ақша айналымын ұйымдастыратын орталык банкпен, ал кәсіпорындарды, ұйымдарды және халықты несиелейтін коммерциялык банк-терден кұрылған. .

Банктерді эмиссиялық және іскерлік (коммерциялык) деп бөлу Қазакстан мемлекетінің жаңа экономикалык механизмін құруға септігін тигізуде. Қазақстанда банк жүйесінін калыптасу және Қазақстан даму кезеңдері.

Қазақстан Республикасының Орталық банкі еліміз тәуел-сіздік алганнан сон КСРО Мембанкінін Республикалық Кенсесінің негізінде 1990 жылдың желтоқсанында алғашқыда Қазақстанның Мемлекеттік банкі ретінде кұрылып, ал 1995 жылдың наурызынан Қазакстан Ұлттық банкі деп аталады. Ол республикадағы банк жүйееінің жоғары (бірінші) деңгейіндегі банк, өз қызметін Қазақстан Республикасы Пре-зидентінің 1995 жылғы 30 наурыздағы "Қазақстан Республи-касының Үлттық банкі туралы" Заң күші бар Жарлығы бойынша жүргізеді және осы Жарлыққа сай Президентке есеп береді. Сонымен қатар ¥лтгақ банк өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын және ёасқа зандарды, халықаралық шарттар мен келісімдерді басшы-лыққа алады.

Ұлттык банк - заңцы тұлға, дербес балансы бар, өзіне тікелей бағынатын төменгі бөлімшелерімен бірге тіке бағыныстағы біртұтас орталықтандырылған құрылым, іс-әрекетін толық шаруашылық есеп негізінде жүргізеді. Әр түрлі салық жинаудан, баж салығын және кеден салығын төлеуден босатылады. Ол республиканың кез келген жерінде және одан тыс жерлерде өзінің басқармасын және басқа да бөлімшелерін ашута құқығы бар. Өз жұмысын үкіметпен келісіп, үнемі кеңесіп жүргізеді. Үкімет Үлтшқ банктің міндеттемелері бойынша жауапты емес, дәл сол сияқгы, егер өзіне белгілі бір жауапкершілік алмаса, ¥лттық банк те үкіметгің міндеттемелері бойынша жауап бермейді. Үкімет-тің өкілдік және атқарушы органдарының Үлттык банк пен оның құрылымдық бөлімшелерінің занды қызметтерін атқаруға араласуға құқығы жоқ.

Қазақстан Үлттық банкі Қазақстан Республикасы заңдарының негізінде өзінің қызметіне қарай Үлтгақ банк берген лицензия негізінде кейбір банктік операция түрлерін жүргізетін барлық банктердің, банктік емес қаржы мекеме-лерінің міндетгі түрде орындауы үшін нормативтік актілер шығарады. Ол нормативтік актілер "Қазақстан Үлтшқ Бан-кінің хабаршысы", "Вестник Национального Банка Казахста-на" атты қазақ және орыс тщдерінде шығатын ресми басы-лымдарда жарияланады.

Ұлттык банктің иегізгі міндеті - ұлттық валютаның ішкі және сыртқы тұрлаулылығын қамтамасыз ету. Сон-дықган ол:

- ақша айналымы, несие, банктік есеп айырысу мен ва-люталық қатынастарды ұйымдастырады;

- ақша, несие және банк жүйелерінің тұрақты қызметін
қамтамасыз етеді;

- несие берушілер мен салымшылардың, сондай-ақ шетел валютасын сатып алу-сату және айырбастау операцияларын жүргізетін банктік және басқа ұйымдардың мүддесін қорғау және олардың жұмысын бақылау сияқты мемлекеттің экономикалық саясатын
жүргізеді.

Ұлттық банктін міндеті оның атқаратын қызметтері арқылы орындалады:

Қазақстан Республикасында мемлекеттік ақша-несие саясатын жүргізу, яғни ұлттық банк айналымдағы ақша массасының көлемін реттеумен және ресми проценттік мөлшердің деңгейін өзгертумен шұғылданады. Егер ақша-несиелік реттеу әдісімен инфляция деңгейін тежеу мүмкіндігі болмаған жағдайда Ұлттық банктің несие салымдарын шектеуге және банк операциялары бойынша проценттік мөлшерді өзгертуге құқығы бар. Сондай-ақ алты айға дейінгі мерзімге шығарылған бірінші кластық жай және айналмалы вексельдерді, чектерді сатып алып және қайта сатады.

Ұлттық банк өзінің бағалы қағаздарын шығарады, сонымен қатар мемлекеттік бағалы қағаздарды, облигацияларды, депозиттік сертификаттарды, дисконттық және өтеу мерзімі бір жылға дейінгі проценттік бағалы қағаздарды сатып алу және сатумен шұғылданады. Ұлтгық банкте сақталатын міндетті резервтердің нормативін белгілеп, айналымда жүретін төлем құралдарының түрлерін анықтайды.

Екіншіден, Қазақстан Республикасында қолданылатын банкнота және монетаны (теңге мен тиынды) эмиссиялау. Ол үшін ұлттық банк номиналдардың құрылымын, теңге мен тиындардың пішінін (дизайн), олардың қажет мөлшерін анықтап, дайындығын қамтамасыз етеді.

Ұлттық банктің қолма-қол ақша қаражатын шығаратын, теңге мен тиынның қолма-қол ақшасыз эквивалентін алып сату арқылы айналысқа түсіруді ұйымдастыратын айырықша құқығы бар. Сондай-ақ қолданылған ақша белгілерін айналымнан шығарып, оларды жаңасымен айырбастап, тозығы жеткендерін жоюмен шұғылданады.

Үшіншіден, банктердің банкісі кызметін атқару. Ол үшін Ұлттық банк республикадағы қайта каржыландыру жүйесін ұйымдастырып, бірінші класты (жоғары өтімді, қауіпсіз) бағалы қағаздармен және басқа активтермен қамтамасыз етілген несиені алты ай мерзімге береді. Ұлттык банк - екінші деңгейдегі банктер үшін соңгы сатыдэғы не-сие беруші. Несиені ұлттык валютамен де, шетел валютасымен де, сондай-ақ қамтамасыз етілген, ия болмаса қамтамасыз етілмеген несиені Ұлттық банктің баскармасы белгілеген тәртіппен жэне мерзімге береді. Қазақстан Республикасындағы есеп айырысу формалары мен тэртібін анықтап, казақстандык теңгемен жүргізілетін банкаралык есептесуді өз уакытымен және тоқтаусыз жүруін қамтамасыз ететін төлем жүйесінің кызметін ұйымдастырады.

Төртіншіден, үкіметтің және мемлекеттік органдардың банкі және агенті қызметін атқару үшін кепілшісі үкімет болған республиканын ішкі және сыртқы қарызын өтеуге қатысады, Қаржы министрлігінің шоттары бойынша дебеттік калдықты (сальдо) болдырмау үшін қажетті іс-шараларды қабылдайды. Қаржы министрлігімен келісілген шарт негізінде мемлекеттік бағалы қағаздарды орналастырып, олардың депозиторлық ісін жүзеге асырады.

Бесіншіден, банктердің ісін бақылау және қадағалау қызметі. Ол үшін Қазақстан территориясында, сондай-ақ одан шет жерлерде банктермен олардың филиалдарын ашуға рұқсат және банктік операциялар жүргізуге лицензия береді. Барлық банктер, банк емес қаржы мекемелері және олардың клиенттері міндетті түрде орындауы үшін банк ісі, есептеу. есептесу, валюта операцияларын жүргізу мәселелері бойынша нормативтік актілер шығарып, олардың орындалуын қадағалайды.

Банктердегі бухгалтерлік есеп айырысудың, бухгалтерлік, банктік және басқа есептің мерзімін, формасын, тізімін, тәр-тібін және әдісін бекітіп, сондай-ақ олардын орьшдалуын бақылайды. Банктер мен олардын филиалдарының қызметін жерғілІкті жерде немесе аудиторлык ұйымдарды шакырып бақылайды. Үлттық банк өзінің бақылау кызметін атқару үшін банктердің балансын, есебін жэне басқа күжаттарын тексереді.

Алтыншыдан, валюталык реттеу және валюталык бақылау кызметі. Оны атқару үшін ұлттық банк шетел валютасының және шетел валютасындағы бағалы қағаздардың айналым аясын және тәртібін белгілеп, шетел валютасымен жүргізілетін операцияларға қажетті кезде, онын ішінде проценттік мөлшер деңгейінде шектеу қояды.

Резиденттер үшін шетел валютасын және шетел валютасындағы бағалы қағаздарды Қазақстанға аудару, әкелу, әкету және салып жіберу тәртібін белгілеп, сондай-ақ Қазақстан Республикасының резидентгерінің республикадан тыс шетел валютасында шот ашуының мақсатын, тәртібін және жағдайын анықтап, шот ашуға рұқсат береді.

Ұлттық валютанын шетел валютасымен салыстырып, курсын реттейді. Халықаралық есеп айырысуды ұйымдастырып, шетелдермен валюта-қаржылық және несие-есеп қатынастарын жетілдіреді. Шетелден алынған банктік несиенің есебін жүргізеді.

Жетіншіден, елдің алтын валюта қорларын басқару қызметі. Оны атқару үшін Ұлттық банк мемлекеттің алтын валюта қорларын қалыптастырып, олармен операция жүргізеді. Қазақстан Республикасы Президентінің "Бағалы металдарға және асыл тастарға байланысты қатынастарды мемлекеттік реттеу туралы" Зан күші бар Жарлығына сай бағалы металдардың алғашқы саудасына бірінші сатып алушы құқымен қатынасып, қазақстандық және басқа өндірушілерден (сатып алушылардан) Ұлттық банктің алтын валюта қорын толтыру үшін бағалы металдарды сатып алады. Оларды сақтауға қабылдап, одан әрі сақталуын қамтамасыз етіп, қажет жағдайда заңға сәйкес сатады.

Президенттің немесе үкіметтің тапсырмасы бойынша Ұлттық банктің қоймасында сақтау үшін үкіметтік (бюджеттік) резервке алынған құндылықтарды қабылдайды. Алтын және басқа да бағалы металл құймаларын, монеталарды, өндеген және өңделмеген табиғи асыл тастарды ішкі және сыртқы нарықта сатып алу және сату операцияларын жүргізеді.

Ұлттық банк өз шығындарын өз қаражатымен өтейді. Оның өз қаражаты: жарғылық, резерв капиталынан, қайта бағалау шоттары және арнайы провизияларынан (резервтерінен) құрылады.

Ұлттық банктің жарғылық капиталы 20 млрд теңгеден қалыптасады және оның міндеттемелерін қамтамасыз етеді. Жарғылык капитал мемлекеттік бюджеттен бөлінген қаржыдан, мемлекет берген негізгі қордың құнынан және Ұлттық банктің алған пайдасынан кұрылады.

Резерв капиталы жарғылық капиталы мөлшерінен тұрады. Таза табысы есебінен толтырылып, жүргізілген операциялар бойынша шығындарды өтеуге жұмсалады.

Алтын валюта активтерін қайта бағалау шоты оларды қайта бағалаудан түскен іске асырылмаған табысты есепке алуға арналады. Бұл шоттың Ережесін Ұлттық банктің Баскармасы бекітеді. Алтын валюталық резерв теңгенің ішкі және сыртқы тұрлаулылығын қамтамасыз ету үшін құрылып және сол мақсаттарға жұмсалады. Алтын валюталық резерв төмендегі элементтерден құрылады:

Алтыннан, банкнота, монета түріндегі шетел валютасынан, шетелдердегі және республикадағы Ұлттык банктің шоттарындағы қаржылардың қалдықтарынан; ұлттық банкте сақтаулы валюталық құндылықтардан; шетел үкіметтері немесе халықаралық қаржы мекемелері шығарып, кепілдік берген бағалы қағаздардан;

шетел вапютасындағы жай және аударым вексельден;

өтімділігі және қауіпсіздігі қамтамасыз етілген
жағдайдағы шетел валютасындағы басқа сыртқы активтерден құрылады.

Арнайы провизиялар (резервтер) Ұлттық банктің шығыстары есебінен күмәнді және үмітсіз талаптарынан, оған қоса несиелерден, депозиттерден, бағалы қағаздардан, есеп аиырысу кезіндегі шығындардан, шоттардағы қалдықтардан және басқа активтерден, сондай-ақ жалпы провизиялардан құрылып, оған аяқталмаған құрылыс көлемі және Ұлттық банктің монетарлык емес талаптары және әлеуметтік сипаттағы төлемдер кіреді.

Ұлттык банктің қаржылык жылдағы таза табысы оның іс жүзінде алған кірістері мен осы жылғы шығын арасындағы айырмаға тең. Шығынға шығарылып тасталған күмәнді борыштар, активтердің, оның ішінде айналымға шығарылған банкноталар мен монеталардың амортизациясы (тозуы) қосылады. Табыс жоғарыда айтқанымыздай, жарғылықк, резерв капиталын қалыптастыруға жұмсалып, қалған бөлігі келесі қаржы жылының республикалық бюджетіне жіберіледі.

Ұлттық банктін басқарушы органы болып Басқарма және директорлар Кеңесі (Директорат) саналады. Оның жоғары органы - Басқарма, ол 9 адамнан тұрады. Оған Ұлттық банктің төрағасы, бес лауазымды адамы және президенттен бір, Респубдика Үкіметінен екі өкіл кіреді. Президенттен, Республика Үкіметінен және Ұлттық банктен кірген басқарма мүшелерін тиісінше Президент, Үкімет және Ұлттық банктің төрағасы бекітеді және қызметтен босатады.

Ұлттық банктің төрағасын республика Президенті Парламентпен келісе отырып 6 жыл мерзімге тағайындайды. Егер төраға кызметтен кеткісі келсе 2 ай бұрын алдын ала Президентке арыз жазуға құқылы. Оны қызметтен Президент босатады. Төраға Ұлттық банктің қызметіне жауапты. Оның орынбасарларын төрағаның ұсынысымен Республика Президенті төрағаның бекітілген мерзіміне тәуелсіз 6 жыл мерзімге бекітеді. Төрағаның орынбасарларын қызметінен төрағаның ұсынысымен республика Президенті босатады. Сондай-ақ төрағаның орынбасарлары өз еркінше қызметінен кеткісі келсе, онда 2 ай бұрын төраға арқылы Президентке арыз береді.

Ұлттық банктің Баскармасының мәжілістері қажетті кезде, бірақ айына кемінде 1 рет өткізіліп, онда Ұлттық банктің, жоғарыда айтылған қызметтерін орындайды, ал Ұлттық банктің күнбе-күнгі қызметін басқаратын орган - Директорлар Кеңесі. Директорлар Кедесі Президенттің "Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі туралы" Заң күші бар Жарлығына сай Ұлттық банктің қарауындағы барлық мәселелер бойынша шешім қабылдайды.

Ұлттық банктің облыстық басқармалары өз қызметін Ұлттық банк белгілеген уәкілдік шегінде атқарып, оған есеп беруге міндетті.

І. 2. Қазақстан банк жүйесінің қалыптасуы. Құрылымы.

"Қазақстан Республикасындағы банктер жяне банк кызметі туралы" республика Президентінің 1995 жылғы 31 тамыздағы Заң күші бар Жарлығында "Қазақстанда екі деңгейлі банк жұйесі бар. Ұлттық банк - мемлекеттің Орталық банкі, ол банк жұйесінің жоғары (бірінші) денгейіндегі банк. Басқа банктердің барлығы банк жүйесінің төменгі (екінші) деңгейіндегі банктер" делінген.

Ұлттық банктің статистикалық көрсеткіштері бойынша 2000 жылдың басында республикада екінші деңгейдегі 55 банк тіркелген: онын ішінде 1 мемлекеттік банк, яғни жарғылық капиталынын 100%-і республика үкіметінің қатысуымен құрылған; 1 мемлекетаралық банк; 22 шетелдердін қатысуымен құрылған (резидент емес банктердін еншілес банктерін косқанда) банктер, Республикада шетел банктерінің 17 өкілдігі ашылған. Республикада сондай-ақ тіркеуден өткен 44 ломбард, 7 несие серіктестігі және кейбір банктік операция жүргізетін 46 басқа мекемелер бар, атап айтқанда, Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінін Қазыналық департаменті, оның 14 облыстық басқармасы мен Алматы қалалық басқармасы; Ұлттық банктің Қазақстандық банкаралық есеп айырысу орталығы; "Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің зейнетақы төлеу жөніңдегі Мемлекеттік орталығы", Республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорыны; "Қазақстандық қор биржасы" ЖАҚ; "Бағалы қағаздар Орталық депозитарийі" ЖАҚ; "Кіші кәсіпкерлікті дамыту коры" ЖАҚ; "Қауымдастықтарды несиелеудін қазақстандық қоры" Қоғамдық кор; "Ауыл шаруашылығын қаржылық қолдау қоры" ЖАҚ; "Ақмола қоры" ЖАҚ; "Кәсіпорындарды қайта ұйымдастыру және жабу жөніндегі агенттігі" ААҚ; "Шағын несие" үкіметтік емес ұйым" Қоғамдық қор және т. б.

Қазіргі Қазақстанның нарықтық банк жүйесінде әр түрлі меншік формасындағы банктер мен несие мекемелері қызмет істеуде. Солардың әркайсысына сипаттама берелік.

Мемлекеттік банк - үкімет қаулысымен құрылған екінші деңгейлі банк, оның жарғылық қорының иеленушісі үкімет.

Инвестициялық банк - негізінен тікелей және портфельдік инвестиция тартумен шұғылданатын екінші деңгейдегі банк.

Шетелдің қатысуымен құрылған банк - акциясынын 50 проценттен астамы төмендегі иеленушілердің қарамағанда, меншігінде және немесе басқаруында болатын екінші денгейдегі банк:

Қазақстан Республикасының резиденті емес;

Қазақстан Республикасының резиденті - занды тұлға, акциясының 50 процентінен көбісі республиканын резиденті еместің қарамағында, меншігінде және немесе басқаруында;

Қазақстан Республикасының резиденттері еместің
қаражатын басқаратын сенімді адамы - республиканың резиденті.

Мемлекетаралық банк - халықаралық келісім негізінде құрылған банк, оның жарғылық қорының иеленушісі -Қазақстан үкіметі және келісімге қол қойған мемлекеттердің үкіметі.

Банк емес несие-каржы мекемелері - Ұлттық банктің лицензиясы негізінде кейбір банктік операция жүргізуге құқы бар банк емес заңды тұлғалар.

Коммерциялык банктер - кәсіпорындар мен ұйымдарға, сондай-ақ халыққа тікелей және жан-жақты кешенді кызмет көрсететін банктер. Бұл олардың баска арнаулы несие мекемелерінен айырмашылығы. Ал банк емес несие мекемелерінің банктерден өзгешелігі олар тек кейбір банктік операциялар жүргізумен және кейбір қызмет түрін көрсетумен шұғылданады. Коммерциялық банктердін негізгі мақсаты - неғұрлым жоғары пайда табу.

Қазақстан Республикасының Конституциясына және заңдарына сәйкес банк емес несие мекемелері өзінің негізгі немесе қосымша қызметтері ретінде депозиттер қабылдауға құқы жоқ. Сондай-ақ өзінің атауында, құжаттарында, хабарландырулар мен жарнамаларында "банк" деген сөзді, ия болмаса депозиттер қабылдап, басқа банктік операциялар жүргізеді немесе банк ісіне аудиторлык бақылау жүргізеді деген ұғым қалыптастыратын туынды сөздерді қолдануға тыйым салынады. Бұл тыйым Ұлттық банкке, банктердің филиалдары мен өкілдіктеріне, халықаралық қаржы ұйымдарына қолданылмайды. Ұлттық банктің лицензиясыз жүзеге асырылған банк операциялары жарамсыз деп табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.