“Тафсир” пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 44 бет
Таңдаулыға:

Қ. А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Тарих-педагогика факультеті

«Археология-этнология және дінтану» кафедрасы

" Бекітемін"

Қ. А. Ясауи атындағы ХҚТУ

Тарих-педагогика факультетінің деканы

т. ғ. к., профессор К. Жетібаев

""2010ж.

“ТАФСИР”

пәні бойынша

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

(5В020600-Дінтану мамандығына арналған )

Оқу формасы күндізгі

Курс 3

Семестр 6

Барлық сағат (кредит) саны 90

Лекция 30

Семинар (практикалық) 15

ОБСӨЖ 45

СӨЖ 30

Қорытынды бақылау - емтихан

Блоктар саны 2

Түркістан 2010

Оқу-әдістемелік кешенді құрастырған(дар) : И. Чалышкан

Кафедрадағы жұмыс уақыты : 9 ⁰⁰ - 17. 00 сағ.

СӨЖ қабылдау уақыты: Жұма, сағ. 11 ⁰⁰ - 12. 00, тармх- ғимарат ауд. 208

Оқу-әдістемелік кешенге түсініктеме: «Тафсир» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен екі бөлімнен тұрады: пәннің оқу бағдарламасы және пән бойынша лекция тезистері. Пәннің оқу бағдарламасында пән туралы пәннің пререквизиттері мен мәліметтер, пәннің қысқаша түсініктемесі, әдебиеттер тізімі, студенттердің білімін бағалау туралы ақпараттар бар. Осы пән бойынша лекция сабақтарының тезистері қамтылған.

Дінтану мамандығына арналған «Тафсир» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен

. . . 2010 ж. кафедра мәжілісінде талқыланып бекітілуге ұсынылды. № хаттама.

14 . Лекция тезистері

1- лекция. Тақырыбы: ІІ- Тафсир методикасы пәні

Жоспары:

-Тафсир методикасы пәні

-Тафсир сөзінің мағынасы

-Тафсирдің анықтамасы

Лекция мақсаты: Тафсир методикасы пәні, оның мақсаты және міндеттерін білу. Лекция мәтіні (қысқаша)

Тәфсир методикасы дінтанудың бөлімі ретінде дінтану мамандарын кәсіби дайындауға тікелей қатысты.

Тәфсир методикасы дінтану мамандығы бойынша оқитын студенттердің құран кәрім аясындағы адам және оның жаратушыға, қасиеттілікке қатынасы, сонымен бірге құранның шығуы мен мақсаты, адам табиғаты мен тіршілігінің мәні туралы түсінік пен ұғымдарды, құран аяттары тереңірек зерттеп танып-білуге мүмкіндік береді. Бұл пәннің ислам дінінің негізі болып табылатын Құран Кәрімді және оның негізгі қағидаларын дұрыс түсінуде маңызы үлкен. Құран аяттарының көркемділігі мен мағыналарының тереңдігіне үңіле білуде көмекші құрал болып табылады.

Пєнніњ мақсаты: Дінтану мамандарын дайындауда тафсир методикасы негізгі және профилдік пән болып табылады. Бүгінгі күнде исламның негізі болып табылатын құран кәрім, адамның рухани әлемі, жаратушы мен адам арақатынасы, сенім мен білім сынды өмірлік маңызды тақырыптарды зерделеп зерттеу уақыт талабы. Елімізде ұлтаралық пен дін аралық келісім мен төзімділік Құрандық мәселелерді көтеру және шешумен ұштасып жатыр.

Бұл пәннің мақсаты - елімізде гуманитарлық білімнің жаңа жағдайында дінтану пәндерін оқытуды ғылыми-әдістемелік тұрғыдан қамтамассыз ету.

Пєнніњ міндеттері:

Құран кәрімдегі негізгі мәселелерді зерделеу, құран аяттары мен қазіргі таңдағы маңыздылығы, адамның рухани әлемі, харатушы мен адам арақатынасы, сенім мен білім сынды мәселелерді қарастыру.

Бақылау сұрақтары:

Тафсир методикасының қарастыратын мәселелері
Тафсир методикасының мақсаты
Міндеттері

Әдебиеттер тізімі:

À. Ëóòôè Êàçàíæû, Ислам акайды, Ñòàíáóë, 1995
Àäàì Õóäàâåðäè, Кәлам ғылымының кейбір мәселелері, Ñàêàðèÿ, 1998
Àáäóë Þñð Ìұõàììåä Ïåçäåâè, àóä. Ø. Ãоëæуê, Кәлам ілімі, Ñòàíáóë, 1994
Áåêèð Òîïàëîғëû, Кәлам ілмі, Ñòàíáóë, 1996
Èñëàì ýíöèêëîïåäèÿëûқ ñоçäiê, Àëìàòû, 1995
Èñëàì ýíöèêëîïåäèÿñû, Ñòàíáóë, 1986
Ì. Èñàұëû; Қ. Æîëäûáàéұëû, Ислам ғылымхалы, Àëìàòû, 2003
Ì. Æàìàë Ñîïûîғëû, Ислам діні негіздері, Èçìèð, 1996
Ì. Ñ. Áèëãå, Ислам ғылымхалы, Ñòàíáóë
Ì. Ñåéiò Өçâàðëû, XIX-XX- ғàñûðëàðäàғû Êәëàìíûң æàңà çåðòòåóëåði, Ñòàíáóë, 1998
Îìàð Íәñàôè, äàé: Ñåéiò Àõñåí, Èñëàì ñåíiì íåãiçäåði, Ñòàíáóë, 1995
Ñ. ßçûæû, Äií íåãiçäåði, Àíêàðà, 1996
Ñуëåéìåí Óëóäàғ, Èñëàìäà ñåíiì æәíå ñåíiì ìәзһàáòàðû, Ñòàíáóë, 1996

2- лекция. Тақырыбы: ІІ- Уахи

Жоспары:

-Уахи

- Уахидің түрлері

- Сүре

Лекция мақсаты: Уахидің анықтамасын білу, Құран сүрелерін анықтау.

Лекция мәтіні (қысқаша)

Уахи

Қасиетті кітабымыз құран х. з. Мұқаммадке уахи жолымен түскен . Уахидың сөзік мағанасы жасырын сөйеу әмәр ету, ишарат беру, асығу, хат жазу не. т. бмағанада береді .

Уахидің келу түрлері

1. Уахидің ағашқы трі пайыздық ұйқыда жатады түс ретінде кеуі . Кейде Түсінде көрген нәрсеер өңінде боатын

2. х. з. . Пайғамбар ояу отырғанда періштелерді көрмей жүрегіне Аланың уахи салу .

3. Жабық періштелердің адам бейнесінде пайғабарымызға уахи әкелуі . Бұл пайғамбарымызға уахидің ең оңай түрде келеген уахи . Кейін Дихия адам бейнесінде келген .

4. Қоңыраудың үніне ұқсаған бір сыңғырлаған дыбыс пен келуі . Пайғамбарымызға ауыр келеген уахидің түрі осы Дыбыс тоқтаған уақытта Пайғамбарымызға уахимен келген сөзді есіне сақтап қаатын еді .

5. Жаб-л Пайғамбарымыздың өз бейнесінде келіп Алланың айтуы . Бұндай уахи 2-рет болған 1-сі Хира Үңгірінде алғашқы уахи келгенде, 2-сі Миғражға шыққанда .

6. Пайғамбарымыздың ояу уақытында Алламен тікелей сөйлесу . Миғраж түнінде намаздың фарз болуы не Бақара сүресінің соңғы 3 аятында Алла х. з. Мұхаммедке тікелей айтқан .

7. Пайғамбарымыз ұйқыда жатқанда уахи әкелуі . Кейбір тәфсиршілер Каусар сүресінің осындай уахи аралығы айтқан .

Уахи келген кезде Пайғамбарымыз бірнеше халдер көрінетін еді . Мыс ; денесі дірілдеп жүзінің түсі өзгеретін еді . Күн қанша суық болса да пайғамбарымыз тереп, дем алғанда қарғаға ұқсас дем шығатын еді .

Уахидің келгенні пайғамбарымыздың жанында отырғандарға да сезілетін еді . Ухидің келген уақытында байланысты есімдері . Пайғамбарымызға түрі уақытта, түрлі жағдайлармен мекендерді уахилер берілген . Олар

Әл-Хадари ; Пайғамбарымыздың сапарда болған уақытында келген .
Әс-Сафари : Пайғамбарымыздың сапарда, соғыс уақытында келген уахилер
Ән-Каһари : Күндіз келген Уахилер

Сүре

Сүре сөздік сағанасы сәртебесі қатар, абырой дегенд білдіреді . Сүренің орналасу тәртібі н иафсириінің бір бөлігі пайғамбарымыздың өзі жасаған десе бір бөлігі сахабаардың ижтихад жасаумен тртіптелген дейді . Сүренің Мекке және Мәдиналық болып бөлінуіне байланысты тафсирдің 3 пікірі бар

1. Уахидің түскен жеріне қарай бөлінуі . Яғни Меккеде түскен сүренің Меккелік ал Мадинада түскенге Мадинаық деп аесім берген . Сонымен қатар Мина, Арафат, және Худайбия сияқты жерлердің төңірегінде түскен аяттағы Мадиналық деп атаған . Бұдан басқа да пайғамбарымыз сапарда жүргенде түскен аяттардың Сафари деп аталған

2Пайғамбарымыздың хижіретіне қарай есімделуі . Яғни хижреттен бұрын түскен аяттарға Мекке ал хижреттен түскен Мадинаның деп есім берген .

3Мекке мен Мадиналық тұрғындарына қарай бөлініуі Мысал ; Ей имам еткендер деген аят дина тұрғындарына, а Ей адамдар деген аят Мекке тұрғындарына қатысты .

Бақылау сұрақтары:

1. Уахи

2. Уахидің түрлері

3. Сүре

Әдебиеттер тізімі:

À. Ëóòôè Êàçàíæû, Ислам акайды, Ñòàíáóë, 1995
Àäàì Õóäàâåðäè, Кәлам ғылымының кейбір мәселелері, Ñàêàðèÿ, 1998
Àáäóë Þñð Ìұõàììåä Ïåçäåâè, àóä. Ø. Ãоëæуê, Кәлам ілімі, Ñòàíáóë, 1994
Áåêèð Òîïàëîғëû, Кәлам ілмі, Ñòàíáóë, 1996
Èñëàì ýíöèêëîïåäèÿëûқ ñоçäiê, Àëìàòû, 1995

3- лекция. Тақырыбы: - Құран

Жоспары:

Құран
Құранның жинақталуы
Құранның харекеленуі

Лекция мақсаты: Құран туралы студенттерге мағлұмат беру.

Лекция мәтіні (қысқаша)

Құранның жинақталуы

Асыра Саадетте құранның жиналыуы х. з. Пайғамбарымызға түскен уахилер бір жерге жинақталып тәртіптелименген еді . Бірақ пайғамбарымзға жақын болған сахабалар әрдайым келген уахилерді жазып немесе жаттап жүрген . Олардың қатарына Зейд бин Сабит, Мауыз бин Жебел, Убей бин Каб, Ибн Месуд х. з. Али не хз. Осман болған .

Әбу Бәкір заманында құранның жиналуы . Пайғамбарымыз қайтыс болуына аз уақыт қалғанда құранның аяттың қайсысы жеке жеке жинақталған кейін діс -тәсілімен тәртіптері әртүрлі болған . Құранның кітап халінде жинақталуға х. з. Әбу Бәкір бел буып, бұл іске басшы етіп пайғамбарымыздан келген уахиді жазып жүрген Сеид бин Сабиті сайлайды . Құранның аяттарының көптігі тақтаарға, құрма ағаштарына, жазылған еді . Құранның аяттары бір жерге жинақталған кейін Зейд бин Сабит оны ХЗ. Әбу Бәкірдің өлімінен кейін бұл түпнысқа Омардың қолына түседі .

Құранның харекеленуі және нүкте қойылуы

Ислам діні келерден бұрын арабтардың жазуларына бүгінгі таңдағыдай емес еді, хареке мен нүктелері жоқ еді . Құранның алғашқы нұсқасыда осылай жазыған еді . Бірақ бұны арабтардың өзі түсініп дұрыс оқитын еді . Ислам діні жайылып арабтардың басқа елдермен араласқаннан кейін араб тілінде өзгеріске ұшыраудан сақтап қалу керек болды . Сол уақытта араб граматикасын жақсы білетін Әбу -Асвед еді . Оған Құранға харекемен нүкте қойылу керек екендігін айтылғанда ол бас тартты . Кейіннен көшеде кетіп бара жатып біреудің Құранды қате оқып отырғанын естиді . Содан кейін Әбул -Асвед құранға нүктеер қояды . Бұл нктеер алғашқыда әріптің нүктеермен араасып кетпеу үшін түрлі түсті бояулармен боялған . Кейіннен хареке ретде қойылған . Біаз уақыт өткеннен кейін Құранға хамза мен ташдит қойылады . Бірақ көптеген сахабалар ұны дұрыс көрмеді . Құранға сырттан бір көрсе қосуға болмайды деді . Кейіннен Құранның харекеленіуіне керек екендігін пайғамбарымыз өзі айтып кеткедгі ортаға шығады .

Құран Кәрім - Хз. Мұмаммедке уахи етілген және барлық адамзатқа жіберілген илаһи кітаптың аты. Тікелей немесе жәбірейіл арқылы Ислам пайғамбарына уахи етілген, 23 жыл пайғамбарлық кезінде Хз Мұхаммедке аят-аят, сүре-сүре болып түскен. Хз Мұхаммед те өзіне уахи етілгендерді адамдарға үйреткен, жаттауды және жазып алуды ұсынған. Уахи жазушылардың тарапынан Хз Мұхаммедтің сау кезінде жазылған және жатталған Құран уахиі халифа Хз Әбу бакір заманда бір кітапқа жинақталады. Хз Мұхаммедтің өмір сүрген кезде уахидің келуі жалғасып тұрғандықтан, бір кітап болып жинақталуы мүмкін емес еді. Құран Кәрім «оқы» аятымен басталған аят және 114 сүреден тұрады. Алғашқы уахи 610 жылы Хира тауында, ал соңғы уахи Меккеде веда қажылығынан (Хз Мұхаммедтің соңғы қажылығы) кейін келген. Олай болса Құран Кәрім Хз Мұхаммедке түскен, мусхафтарға жазылған, теватүр (ауыздан ауызға айтылуы) жолымен жеткен, оқу арқылы ғибадат етілген және онымен іс-істелетін илаһи кітап. Оның бірнеше аты бар: Құран, Мусхаф, Фуркан, Беян Рух және тағы басқа.

Құран Кәрім Ислам дінінің негізгі көзі, мұсылмандардың панасы, тура жол көрсетушісі. Адамдардың оған ұқсас кітап жазуға күші жетпейді. Осы жөнінде Құран адамдар мен жындардың алғашқы аятқа да ұқсас ешнәрсе жаза алмайтынын сеніммен атайды. Құранның сөздері, үкімдері мен теориялық толық тәртіптелген.

Анық және түсінуге оңай араб тілінде түсірілген Құран жалпы сенім, ғибадат және ахлақ (мінез-құлық) негіздеріне тоқталған. Адамдардың әлеуметтік, мәдени және экономикалық мәселелерін шешуші ережелер ұсынған. Оның үкімдері, бұйрықтары және тиымдары арасында қайшылық жоқ.

Құран Кәрімнің негізі адам. Адам және адамзаттың бақытты болуын мақсат етеді. Ұсынған мәліметтері, түсініктері мен теориялық нақты ғылым мен санаға сәйкес келеді. Әйтседе Құран ғайыб, рух, қиямет күні және ажал сияқты тақырыптарды Аллаға қалдырады. Адамдарды әлем туралы ойлауға шақырады. Еліктеу және жалқаулықтан құтылуы кеңес береді. Тарихты және тарихи оқиғаларды тура және ақиқат жағын көрсетіп үйретеді. Адамдардың дүниеде өмір сүру тәсілдері мен ережелерін анықтайды. Жаратылғандардың жағдайлары, ұлттар мен мемлекеттердің өткендеріне қатысты толық мәліметтер береді.

Құран Кәрім жақсы ахлақтың, (мінез құлықтың) негізгі көзі. Жақсы ахлақтың, яғни мінез құлықттың барлық адамның өмірінде көрініс табуын қалайды. Барлық адамды бейбітшілік пен тыныштыққа өмір сүруге, сүйіспеншілік және қайырымдылықпен әрекет етуге шақырады. Жеке адам мен қоғамның мәдениетті және бақытты болуын тілейді.

Өзін жүректегі аурулар үшін шипа болғандар үшін тура жол ретінде ұсынған Құран Кәрім дұрыс білім мен жаңашыл түсініктің, өшпес мәдениет пен өркениеттің негізгі көзі болып табылады.

Құран - Хз Мұхаммедтің пайғамбарлығының анық дәлелі, адамдарды тура жолға салатын ең толық илаһи заң.

Құранда айтылған басты мәселелер .

Дін мен шариғат ұғымдары арасындағы айырмашылықты бақылау үшін Құранның негізгі мәселелеріне және бұлардың мазмұны тоқталайық.

а) Сенім мәселелі (ақайд)

б) Ахлақтың (мараль) қағидалары

в) Амал (іс-әрекет) мәселесі

с) Ғибадат (жеке және жалпы)

д) Муамалит (қарым-қатынас)

А) Сенім мәселесі.

Сенім мәселелері Аллаға, Алланың сипаттарына, Алла жіберген пайғамбарларға, ақірет күніне қатысты мәселелер болып табылады. Олар кәләм немесе таухид ғылымдарында зерттеліп, бір Алланың бар екендігі туралы пікірді негізге алады. Құранда мұны дәлелдеп қолдау мақсатында көптеген қисса, мысал айтылады және адамдар ақылдарын пайдалануға шақырады.

Мұсылман ғалымдар пайғамбар ақылын қолданған адамның ешқандай пайғамбар және қасиетті кітап болмаса да, Алланың бар және бір екендігін ақылмен біле алатынын айтады.

Басқа сенім негіздері де осы негізден туындайды. Алла жаратқан құлдарына тура жолды көрсететін пайғамбарларды жіберіп, бұл пайғамбарларға кітаптар берген. Кітапта көрсетілген қағидаларға сай іс-әркет жасаған адамдарға силық, оған кері іс-әрекет жасағандарға жаза берілетінін айтқан.

Мұсылмандықта негізгі сенімдер алтыға бөлінеді.

1) . Аллаға сену.

2) . Періштелерге смену.

3) . Кітаптарға сену.

4) . Ақырет күніне сену.

5) . Пайғамбарларға сену.

6) . Тағдырға сену.

Ә - Ахлахтық (мараль) қағидалары .

Құранда әділдікті, туралықты, адалдықты туыстарға көмектесуді, көршілермен жақсы қарым-қатынаста болуды, сабырлықты, мейрімділікті бурайтын және оларды қолдайтын, әділетсіздікке, өтірікке, менмендікке, дөрекілікке тиым салынатын көптеген аяттар бар.

Бұл бұйрықтардың барлығы нәпсі мен көңілдің кек жек көрушілік және менмендіктен тазалануын қамтамасыз етуге бағытталған. Бұл мәселелер көбінесе суфизм ғалымдарына қолға алынады.

Ахлақтық қағида мен ережелердің негізгі мақсаты жетілген кемелденген адамдар тәрбиелену. Ахлақ жағынан жетіліп кәмелденген адамдар құқықтың табысқа жетуіне үлкен үлес қосқан.

Б - Амал (іс-әрекет) мәселесі .

Амал мәселесі - адамның Алла үшін орындауы тиіс іс-әркеттері мен басқалармен жасайтын қарым-қатынастары мәселерін қамтиды. Адамның Алла алдындағы міндеттері - ғибадат, ал басқа амалдармен жасайтын қарым-қатынастары муамлат деп аталады.

С - Ғибадаттар .

Ислам ғалымдары адамдарға пайдалы әр-бір іс-әрекетті ғибадат құрамында қарастырған. Мысалы, адамның білім алып, еліне, және барлық адамдарға көмек беруі ғибадат болып табылады.

Д - Муамлат (қарым-қатыс) .

Муамат - жалпы алғанда адамдар арасындағы сауда-саттық, үйлену, ажырасу, қылмыс және жазаларды түсіндіретін ұғым. Муамлат мәселелері қазіргі кезде құқық ретінде кеңінен таралып, қолданыла бастады.

Құран - Кәрімде муамлат мәселелеріне байланысты үкімдер де бар.

Бақылау сұрақтары:

1. Құранда айтылған басты мәселелер

2. Құранның жинақталуы

3. Құранның харекеленуі

4- лекция. Тақырыбы: Сүннет

Жоспары: І- Кіріспе: Ислам құқық методикасындағы сүннет үкімі

1. Сүннет анықтамасы

2. Құрылымы тұрғысынан сүннеттің түрлері;

3. Риуаят тұрғысынан сүннеттің түрлері.

Лекция мақсаты: Ислам құқық методикасындағы сүннет үкімі туралы студенттерге мағлұмат беру. Ол туралы күнделікті өмірдегі қолданыстағы фыкыхтық ұғымдардың мағынасы мен мәнін түсіндіру.

Лекция мәтіні (қысқаша)

А) Анықтамасы:

Тілдік жағынан әдет, жол деген мағыналарға ие болған сүннет, құқық және құқық методикасы ғылымдарында әр түрлі түсіндіріледі. Кейбір фықых ғалымдары парыз және уәжіптің сыртындағы нәпіл болған ғибадаттарға сүннет деп, ал басқалары құқықтық қарым-қатынастардың мендуп болғандарына да сүннет деп атайды. Мысалы: таң намазында парыздан алдын оқылатын 2 ракат намаз сүннет. Бірақ, біз сүннет деп айтайын дегеніміз бұлар емес. Методистерге қарай сүннет Пайғамбарымыз (с. а. с. ) нің сөз, әрекет және мақұлдағандары. Сүннет пен хадис кей кезде синоним ретінде қолданылады. Кейде тек Пайғамбарымыз (с. а. с) сөздерін хадис деп атайды. Кейде сүннеттің жазумен жазылуына да хадис делінеді. Б) Сүннеттің бір заң жинағы болуы.

Бүкіл Ислам білімдарлары, сүннетті Құраннан кейінгі заң кітабы ретінде көреді және осыған байланысты аяттар мен хадистерді дәлел ретінде көрсетеді.

Б. 1 Аяттар.

1. Хз. Пайғамбар (с. а. с) адамдарға үлгі болу үшін жіберілген болғандықтан басқа адамдарға қарағанда илаһи бақылауда болатын еді. Илаһи бақылауда болмаса адам болғандығы үшін қателіктері болатын еді. Қателері болған бір адам басқаларға үлгі бола алмайды. «Ол өз ойынан сөйлемейді. Сөйлегені көкейіне салынған уаһи ғана. (Нәжім сүресі 3-4 аят) аяты Хз. Пайғамбар(с. а. с) айтатын мәселелерінің барлығын уаһиға қарап айтатындығына дәлел. Осыған қарай Құран, сүннеттің бастауы. Уаһи тек Құран уаһи-и матлу (оқылған уаһи) ал сүннет уаһи-и ғайри матлу (оқылмаған уаһи) . Яғни Құранның мағынасы мен сөздері, ал сүннеттің тек мағынасы уаһи. Сүннеттің сөздері Пайғамбардікі.

2. Құран аяттарын ашықтау Пайғамбарымызға (с. а. с) міндеттелген. « муғжизалармен, кітаптармен (пайғамбарлар жібердік) Саған да адамдар үшін түсірілгенді ашық баян етерсің деп, Құранды түсірдік. Әрине олар түсінер» (Нахыл с. - 44 аят) аяты дәлел. Осыған байланысты сүннет Құранның аяқтаушысы деп айтуға болады.

3. Құранның көптеген аяттары сүннетке мойынсынудың парыз болғандығын ескертеді. Мысалы: « Кім Пайғамбарға бағынса, расында Аллаһқа бағынған болады. Ал және кім бет бұрса, оларға сені аңдушы етіп жібермедік» (Ниса-80)

«Әй мүминдер! Аллаға бой ұсынып, Пайғамбарға әрі өздеріңнен болған әмір иелеріне бой ұсыныңдар. Сонда егер бір нәрсеге талассаңдар, оны Аллаға пайғамбарға ұсыныңдар: Егер сендер Аллаға, Ақырет күніне иман келтірген болсаңдар. Міне осы хайырлы да нәтиже де жақсы»( Ниса-59)

«Раббыңа серт! Олар өзара таласқан нәрселерінде сені би қылып, сонсоң берген билігіңнен көңілдерінде ақау таппай толық бой алмайды» (Ниса-65)

«Аллаһтың елшісіне бір кент тұрғындарынан қалдырған олжалары; Аллаға; Елшісіне, жақындарына, жетімдерге және жолда қалғандарға тән. Сендерден байлар арасында айналып жүрмеуі керек. Сендерге Пайғамбар не берсе алыңдар, да неменеден тыйса, одан тыйылыңдар, әрі Алладан қорқыңдар. Сөзсіз Алла қатты азап иесі» (Хашр-7)

4. Сүннет, Пайғамбарымыздың Аллаһтан алған кітапты баяндауы.

«Раббың тарапынан түсірілгенді жалғастыр. Егер оны істемесең, елшілік міндетін жалғастырмаған боласың. Аллаһ сені адамдардан қорғайды. Күдіксіз Аллаһ қарсы болған елді тура жолға салмайды» (Майда-67)

Сүннетке бойынсыну Аллаһқа мойынсыну деген сөз.

5. Құран адамдардың Пайғамбарларға иман етуін ашық білдіруде.

«Әй адамбаласы! Мен барлығынға Алланың елшісімін. Ол сондай Алла, жер мен көктің иелігі оған тін. Одан басқа тәңір жоқ. Ол тірілтеді де өлтіреді. Аллаға жіне Алланың сөздеріне сенген, жіберілген сауытсыз Пайғамбарға иман келтіріңдер жіне оған еріңдер. Әрине тура жол табасыңдар» де.

Б. 2 Хадистер.

1. Маған Құран жіне онымен бірге соған ұқсасы (сүннет) берілді. Жақында біреу: «Сізге бұл Құран жетеді, сол жерде нені халал деп тапсаңыз, оны халал деп қабылдаңыз, нені харам деп тапсаңыз оны харам деп қабылдаңыз» дейді. Пайғамбарымыздың харам еткені де Аллаһтың харам еткендігі сияқты.

2. Наби Муаз бин Жебелге «Саған бір арыз келгенде немен үкім шығарасың?» деп сұрады. Муаз бин Жебел Аллаһтың кітабынан тапқаныммен үкім етемін деді. Одан таппасаң ше? Жебел: Пайғамбардың сүннетімен деп жауап берді. Пайғамбарымыз осы жауапқа өте қуанды және Аллаһқа шүкір етті.

3. Сізге екі нәрсе қалдырдым: Аллаһтың кітабы мен Пайғамбардың сүннеті.

В) Сахабалардың әрекеттері. Сахабалар әр түрлі тақырыптарда Пайғамбарымыздың сүннетіне мойынсынады, пәтуа және үкім берерде Құраннан соң сүннетке жүгінеді. Халифа Хз. Абу Бакир Набидің өлімінен соң өзіне келген әрбір мәселенің үкімін айту үшін Құранға, одан таппаса Сүннетке жүгінген. Исламның алғашқы дәуірінен осы заманға дейін бүкіл ислам ғалымдары Құраннан соң сүннетті бір заң қайнары ретінде қабылдаған.

Г) Ақли дәлел.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.