MS Access программасын оқып үйрену және оны қолдану
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1 Есептің қойылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 6
1.1 Бағдарламау жүйесінің шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.2 Кестерлерді құру және олармен жұмыс атқару ... ... ... ... ... ... ... ... .7
1.3 Кесте режимі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
2 Бағдарламалық қамтамасыздандыруды жобалау және өңдеу ... ... ... 10
2.1 Мәліметтердің шарттарын мен ұсыныстары ... ... ... ... ... ... ...10
2.2 Қала аралық байланыс торабының мәліметтер ... ... ... ... ... ... . 11
2.3 Access.те мәлімет енгізу, өзгертуге формаларын дайындау ... ... . 12
2.4 Форма шебері мен конструкторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.5 Access.тегі мәліметтер қорның физикамен байланысы ... ... ... ...15
3 Құжаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 16
3.1 Қолданушыға нұсқау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
3.2 Қала аралық байланыс торабы туралы мәліметтер қорын құру ... .18
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1 Есептің қойылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 6
1.1 Бағдарламау жүйесінің шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.2 Кестерлерді құру және олармен жұмыс атқару ... ... ... ... ... ... ... ... .7
1.3 Кесте режимі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
2 Бағдарламалық қамтамасыздандыруды жобалау және өңдеу ... ... ... 10
2.1 Мәліметтердің шарттарын мен ұсыныстары ... ... ... ... ... ... ...10
2.2 Қала аралық байланыс торабының мәліметтер ... ... ... ... ... ... . 11
2.3 Access.те мәлімет енгізу, өзгертуге формаларын дайындау ... ... . 12
2.4 Форма шебері мен конструкторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.5 Access.тегі мәліметтер қорның физикамен байланысы ... ... ... ...15
3 Құжаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 16
3.1 Қолданушыға нұсқау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
3.2 Қала аралық байланыс торабы туралы мәліметтер қорын құру ... .18
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
Кіріспе
Windows жүйесінің элементтерімен таныс кез келген қолданушының MS Access программасын оқып үйренуіне және оны қолданып, БҚ – мен жұмыс істеуіне мүмкіндігі бар. Өйткені,Access программасымен жұмыс істеу принциптері Windows жүйесіне негізделген, оның обьектілері терезе түрінде ашылады.Берілгендер қорын басқару жүйесі (БҚБЖ) – берілгендер қорымен жұмыс істеуге арналған программа. Олардың қатарында DBASE, FOXPRO,MICROSOFT ACCESS т.б. программалар бар. Microsoft office пакетінің құрамындағы Microsoft Access программасының Access2.0, Access7.0, Access 95, Access97 сияқты бірнеше нұсқалары бар. Біз бұлардың ортақ қасиеттерін қарастырып, алдағы уақытта программа атауларын қысқаша MS Access немесе жай Access деп атаймыз.
Access – сыртта құрылған түрлі файлдық деректерді импорттай алады.
Кестені сорттау, пароль орнату - кестені деректердің өсу реті бойынша сорттау үшін кестені ашу режимінде ашып алып таңдау және аспаптар панелінің өсуі бойынша сорттау түймесін шерту керек.
Пароль орнату үшін сервис – қорғау – пароль орнату командасын беріп көрінген терезе өрісіне пароль орнату жеткіліктіИнформацияны сақтау – компьтердің ең маңызды функция ларының бірі. Оның ең көп тараған құралы берілгендер қоры болып табылады. БҚ – берілген құрылымдағы информациялардан тұратын арнайы форматтағы файл.
Көптеген БҚ кестелік құрылымда болады. Кестелік құрылымда берілгендердің адрестері жол мен бағанның қиылысуымен анықталады. БҚ – да бағандарды өрістер деп, ал жолдарды жазбалар деп атайды. Өрістер БҚ – ның құрылымын, ал жазбалар ондағы информацияларды құрайды.
MS Access – ті пайдаланатындар – көбіне есептеу техникаларымен жұмыс істейтін, бірақ программалаумен айналыспайтын адамдар. Мұндай қолданушыларды бұл программаның оқып – үйрену жеңілдігі, көптеген мәселелерді өздері программалай – ақ шешу мүмкіндігі, сондай – ақ БҚ – дағы қажетті обьектілерді жылдам құруға мүмкіндік жасайтын құралдары бар болғандығы қызықтырады. MS Access – тің тағы бір артықшылығы – жергілікті желіні қолданудағы мүмкіндіктері.
MS Access – ті басқарудың әр түрлі тәсілдері бар: мәзір жүйесі, саймандар тақтасы, контексті мәзір, тышқан көрсеткішін және клавиштер комбинациясын қолдану. Бұлардың көбі бір команданы қайталауы мүмкін, сондықтан олардың бәрін бірдей қолданудың қажеті жоқ. Негізінде, ең ыңғайлысы – констексті мәзір мен тышқан. Констексті мәзірді керек уақытында тышқанның оң жақ түймесін басу арқылы кез келген обьектіге байланысты шығаруға болады. Сондай – ақ, контексті мәзірден осы обьектіге байланысты қандай операциялар жасауға болатыны да көрінеді.
Windows жүйесінің элементтерімен таныс кез келген қолданушының MS Access программасын оқып үйренуіне және оны қолданып, БҚ – мен жұмыс істеуіне мүмкіндігі бар. Өйткені,Access программасымен жұмыс істеу принциптері Windows жүйесіне негізделген, оның обьектілері терезе түрінде ашылады.Берілгендер қорын басқару жүйесі (БҚБЖ) – берілгендер қорымен жұмыс істеуге арналған программа. Олардың қатарында DBASE, FOXPRO,MICROSOFT ACCESS т.б. программалар бар. Microsoft office пакетінің құрамындағы Microsoft Access программасының Access2.0, Access7.0, Access 95, Access97 сияқты бірнеше нұсқалары бар. Біз бұлардың ортақ қасиеттерін қарастырып, алдағы уақытта программа атауларын қысқаша MS Access немесе жай Access деп атаймыз.
Access – сыртта құрылған түрлі файлдық деректерді импорттай алады.
Кестені сорттау, пароль орнату - кестені деректердің өсу реті бойынша сорттау үшін кестені ашу режимінде ашып алып таңдау және аспаптар панелінің өсуі бойынша сорттау түймесін шерту керек.
Пароль орнату үшін сервис – қорғау – пароль орнату командасын беріп көрінген терезе өрісіне пароль орнату жеткіліктіИнформацияны сақтау – компьтердің ең маңызды функция ларының бірі. Оның ең көп тараған құралы берілгендер қоры болып табылады. БҚ – берілген құрылымдағы информациялардан тұратын арнайы форматтағы файл.
Көптеген БҚ кестелік құрылымда болады. Кестелік құрылымда берілгендердің адрестері жол мен бағанның қиылысуымен анықталады. БҚ – да бағандарды өрістер деп, ал жолдарды жазбалар деп атайды. Өрістер БҚ – ның құрылымын, ал жазбалар ондағы информацияларды құрайды.
MS Access – ті пайдаланатындар – көбіне есептеу техникаларымен жұмыс істейтін, бірақ программалаумен айналыспайтын адамдар. Мұндай қолданушыларды бұл программаның оқып – үйрену жеңілдігі, көптеген мәселелерді өздері программалай – ақ шешу мүмкіндігі, сондай – ақ БҚ – дағы қажетті обьектілерді жылдам құруға мүмкіндік жасайтын құралдары бар болғандығы қызықтырады. MS Access – тің тағы бір артықшылығы – жергілікті желіні қолданудағы мүмкіндіктері.
MS Access – ті басқарудың әр түрлі тәсілдері бар: мәзір жүйесі, саймандар тақтасы, контексті мәзір, тышқан көрсеткішін және клавиштер комбинациясын қолдану. Бұлардың көбі бір команданы қайталауы мүмкін, сондықтан олардың бәрін бірдей қолданудың қажеті жоқ. Негізінде, ең ыңғайлысы – констексті мәзір мен тышқан. Констексті мәзірді керек уақытында тышқанның оң жақ түймесін басу арқылы кез келген обьектіге байланысты шығаруға болады. Сондай – ақ, контексті мәзірден осы обьектіге байланысты қандай операциялар жасауға болатыны да көрінеді.
Қолданылған әдебиеттер
1. Қадірбаева Р. MS Access
2. А. Нейбауэр. Access 7 для занятых/Перевод с англ. Санкт-Петербург, “Питер Пресс”, 1997
3. А. Гончаров. Microsoft Access7.0 в примерах. Санкт-Петербург, “Питер Пресс”, 1997
4. А. Гончаров. Microsoft Access95 в примерах. Санкт-Петербург, “Питер Пресс”, 1998
5. Ю. Бекаревич, Н. Пушкина. Microsoft Access 2000, за 30 занятий. Санкт-Петербург, “БХВ-Петербург”, 2000
6. Вейскас Д. Эффективная работа с Microsoft Access 7.0 «Microsoft Press», 1997.
7. Е.Балапанов, Б.Бөрiбаев, А.Б.Дәулетқұлов “Информатикадан 30 сабақ”. А., Шартарап, 1998.
8. Шаг за шагом Access 97, электрондык окулык.
9. О.Камардинов “Есептеуiш техника және программалау” А., 1997.
10. В.Е.Фигурнов ”IBM PC для пользователя“ Краткий курс. М., 1998.
1. Қадірбаева Р. MS Access
2. А. Нейбауэр. Access 7 для занятых/Перевод с англ. Санкт-Петербург, “Питер Пресс”, 1997
3. А. Гончаров. Microsoft Access7.0 в примерах. Санкт-Петербург, “Питер Пресс”, 1997
4. А. Гончаров. Microsoft Access95 в примерах. Санкт-Петербург, “Питер Пресс”, 1998
5. Ю. Бекаревич, Н. Пушкина. Microsoft Access 2000, за 30 занятий. Санкт-Петербург, “БХВ-Петербург”, 2000
6. Вейскас Д. Эффективная работа с Microsoft Access 7.0 «Microsoft Press», 1997.
7. Е.Балапанов, Б.Бөрiбаев, А.Б.Дәулетқұлов “Информатикадан 30 сабақ”. А., Шартарап, 1998.
8. Шаг за шагом Access 97, электрондык окулык.
9. О.Камардинов “Есептеуiш техника және программалау” А., 1997.
10. В.Е.Фигурнов ”IBM PC для пользователя“ Краткий курс. М., 1998.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:
Мазмұны
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1 Есептің қойылымы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... . 6
1.1 Бағдарламау жүйесінің шарттары
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2 Кестерлерді құру және олармен жұмыс
атқару ... ... ... ... ... ... ... . ... 7
1.3 Кесте режимі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
2 Бағдарламалық қамтамасыздандыруды жобалау және өңдеу ... ... ... 10
2.1 Мәліметтердің шарттарын мен ұсыныстары ... ... ... ... ... ... ...10
2.2 Қала аралық байланыс торабының
мәліметтер ... ... ... ... ... ... . 11
2.3 Access-те мәлімет енгізу, өзгертуге формаларын дайындау ... ... . 12
2.4 Форма шебері мен конструкторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.5 Access-тегі мәліметтер қорның физикамен байланысы ... ... ... ...15
3 Құжаттау
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .. 16
3.1 Қолданушыға нұсқау
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 1
6
3.2 Қала аралық байланыс торабы туралы мәліметтер қорын құру ... .18
Қорытынды
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... 21
Қолданылған әдебиеттер
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..22
Кіріспе
Windows жүйесінің элементтерімен таныс кез келген қолданушының MS Access
программасын оқып үйренуіне және оны қолданып, БҚ – мен жұмыс істеуіне
мүмкіндігі бар. Өйткені,Access программасымен жұмыс істеу принциптері
Windows жүйесіне негізделген, оның обьектілері терезе түрінде
ашылады.Берілгендер қорын басқару жүйесі (БҚБЖ) – берілгендер қорымен жұмыс
істеуге арналған программа. Олардың қатарында DBASE, FOXPRO,MICROSOFT
ACCESS т.б. программалар бар. Microsoft office пакетінің құрамындағы
Microsoft Access программасының Access2.0, Access7.0, Access 95, Access97
сияқты бірнеше нұсқалары бар. Біз бұлардың ортақ қасиеттерін қарастырып,
алдағы уақытта программа атауларын қысқаша MS Access немесе жай Access деп
атаймыз.
Access – сыртта құрылған түрлі файлдық деректерді импорттай алады.
Кестені сорттау, пароль орнату - кестені деректердің өсу реті бойынша
сорттау үшін кестені ашу режимінде ашып алып таңдау және аспаптар панелінің
өсуі бойынша сорттау түймесін шерту керек.
Пароль орнату үшін сервис – қорғау – пароль орнату командасын беріп
көрінген терезе өрісіне пароль орнату жеткіліктіИнформацияны сақтау –
компьтердің ең маңызды функция ларының бірі. Оның ең көп тараған құралы
берілгендер қоры болып табылады. БҚ – берілген құрылымдағы информациялардан
тұратын арнайы форматтағы файл.
Көптеген БҚ кестелік құрылымда болады. Кестелік құрылымда берілгендердің
адрестері жол мен бағанның қиылысуымен анықталады. БҚ – да бағандарды
өрістер деп, ал жолдарды жазбалар деп атайды. Өрістер БҚ – ның құрылымын,
ал жазбалар ондағы информацияларды құрайды.
MS Access – ті пайдаланатындар – көбіне есептеу техникаларымен жұмыс
істейтін, бірақ программалаумен айналыспайтын адамдар. Мұндай
қолданушыларды бұл программаның оқып – үйрену жеңілдігі, көптеген
мәселелерді өздері программалай – ақ шешу мүмкіндігі, сондай – ақ БҚ – дағы
қажетті обьектілерді жылдам құруға мүмкіндік жасайтын құралдары бар
болғандығы қызықтырады. MS Access – тің тағы бір артықшылығы – жергілікті
желіні қолданудағы мүмкіндіктері.
MS Access – ті басқарудың әр түрлі тәсілдері бар: мәзір жүйесі, саймандар
тақтасы, контексті мәзір, тышқан көрсеткішін және клавиштер комбинациясын
қолдану. Бұлардың көбі бір команданы қайталауы мүмкін, сондықтан олардың
бәрін бірдей қолданудың қажеті жоқ. Негізінде, ең ыңғайлысы – констексті
мәзір мен тышқан. Констексті мәзірді керек уақытында тышқанның оң жақ
түймесін басу арқылы кез келген обьектіге байланысты шығаруға болады.
Сондай – ақ, контексті мәзірден осы обьектіге байланысты қандай операциялар
жасауға болатыны да көрінеді.
1 Есептің қойылымы
1.1 Бағдарламау жүйесінің шарттары
Ақпараттық жүйе функциясының ішкі жүйелер бөлімі басқарылатын ақпаратқа
алгоритм, әдістер және нәтижелік модельдердің алу қызметін атқарады.
Функцияның ішкі жүйелер құрамы ақпараттық жүйені қолдану облысына
байланысты, әр бір ішкі жүйе объектіні тиімді басқару үшін қажетті
ақпаратты өңдеу процедурасы мен есептер кешенін орындауды қамтамасыз етеді.
Күрделі бағдарламаны құру барысында мен өзімнің тақырыбым бойынша
Қала аралық байланыс торабы ақпараттық жүйесі туралы барлық мәліметтерді
қарастырдым.
Қала аралық байланыс торабы мемлекет жұмысын толық қамтамасыздандыратын,
қателіктерге жол бермейтін, оперативті және сенімді түрде жұмыс істеуге
мүмкіндік беретін бағдарлама жасап шығуды ойладым. Бұл бағдарламаны
пайдалану, менің ойымша, Қала аралық байланыс торабы Қала аралық байланыс
бөліміне мынадай пайда әкеледі.. Менің бағдарламамды қолданатын негізінен
базалық компьютерден білімі жоғары маман иелері болып келеді. Сол себепті
оларға тиімді, оңай және түсінікті болу үшін бағдарлама есебімен
құрастырылды. MS Access – ті пайдаланатындар – көбіне есептеу
техникаларымен жұмыс істейтін, бірақ программалаумен айналыспайтын адамдар.
Мұндай қолданушыларды бұл программаның оқып – үйрену жеңілдігі, көптеген
мәселелерді өздері программалай – ақ шешу мүмкіндігі, сондай – ақ БҚ – дағы
қажетті обьектілерді жылдам құруға мүмкіндік жасайтын құралдары бар
болғандығы қызықтырады.
1.2 Кестерлерді құру және олармен жұмыс атқару.
Кестеде – БҚ – ның негізгі обьектілері. БҚ жасау алғашқы кестені құрудан
басталады. Ал, кестеде оның өрістері және сол өрістердің типтері мен
қасиеттері анықталған. Бұл БҚ терезесіндегі Құру түймесін басудан
басталады. Сонда сурет көрсетілгендей Жаңа кесте сұқбат терезесі ашылады.
Бұл терезде кесте құрудың бірнеше тәсілдері көрсетілген.
Сурет 1.1 - Жаңа кесте терезесі
Кестені информациямен толтырмас бұрын оның өрістеріне мағынасы бар жаңа
атаулар беріледі. Ол үшін, тышқан курсорын өріс тақырыбына алып барып,
тышқан түймесін екі рет шертіп, өріс атауын клавиатурадан теру керек. Ал,
мұндағы өрістердің типтері, өзіне енгізілген информацияға байланысты,
автоматты түрде анықталады.
Windows терезелері сияқты, оның тақырыбы және Қысу, Ашу, Жабу түймелері
орналасқан. Олардың қызметтері де Windows терезелеріндегідей. Терезенің оң
жақ шекарасында да жазбалар бойымен жоғары - өмен жылжу түймелері
орналасқан тақта бар. Ал, оның соңғы жолында жазбалар бойымен жылжыту
түймелері, жазбалардың жалпы саны және жазба бойымен оңға және солға жылжу
түймелері орналасқан.
БҚ – мен жұмыс істеу кезінде берілгендерді енгізуді мүкіндігінше аз талап
етіледі. Егер қандай да бір берілгендерді бірнеше рет қайталап енгізу
керек.. Ондай өрістерді бірегей өрістер деп атайды. Сонымен, бірегей өріс –
мәндері қайталанбайтын өріс. Егер кестеде ешбір бірегей өріс болмаса, оны
қолдан жасауға болады..
Сондықтан, бірегей өрістегі жазбалар қайталанған жағдайда компьтер сигнал
беретіндей болғаны жөн. Міне, осы мақсатта кілттік өрістер құрылған.
Сонымен, кесте жабылған соң, ол арнайы белгі және атау жазылған түрде БҚ
терезесінде бейнеленеді. Сол кесте бейнесін белгілеп, терезегі Ашу түймесі
арқылы оның мазмұнын ашуға немесе Конструктор түймесі арқылы оның құрылымын
өзгертуге болады.
Конструктор тәсілін белгілеп, ОК түймесін басу керек. Сондай-ақ, БҚ-да
бұрыннан бар кестенің құрылымын өзгерту кезінде де, қажетті кестені
белгілеп, Конструктор түймесін шерту арқылы осы режимді іске қосуға болады.
Бұл терезеде кесте құрылымын құрастырушы өзі анықтайды. Терезенің жоғарғы
бөлігінде өріс атауларын, олардың типтерін және сипатын анықтау керек.
Мұндағы сипаты деген бағанды толтыру міндетті емес. Өрістің типін анықтау
үшін Берілгендер типі бағанындағы сәйкес ұяшықты шерту керек. Сонда
белгіленген ұяшықтың оң жақ шетінде тізім символы пайда болады. Әрі қарай
осы символды шертіп, ашылған тізімнен қажетті типті таңдау керек. Таңдалған
типтің қасиеттері кестенің төменгі жағындағы бланкіде анықталады. Мұнда да
тізім символын пайдаланып, қажетті қасиетті таңдауға болады.
Өрістің берілген қасиеттреіне байланысты өріске қандай мәліметтер
енгізуге болатындығы анықталады. Кез келген өрістің негізгі қасиеті - оның
ұзындығы. Осы ұзындыққа байланысты өріске қанша информация сиятыны
анықталады. Символдар бір не екі байтпен кодталатынын ескерсек, өріс
ұзындығы да байтпен өлшенеді есептеледі.
Өріске тән өзіндік қасиет – оның қолтаңбасы (подпись). Қолтаңба - өрістің
тек қана формаларда бейнеленетін арнайы атауы. Оны өріс атауымен
шатастыруға болмайды. Әр түрлі өрістерге бірдей қол таңба берілуі де
мүмкін. Бұл жағдайда, өріс атаулары әр түрлі болғандықтан, компьютер
жұмысына кедергі жасамайды. Жалпы, қолтаңбаны барлық уақытта анықтау
міндетті емес. Оны өріс атауына қарағанда толық болғандықтан ғана пайдалы
деуге болады.
Өрістің типтер тізіміндегі қысқаша мағлұмат берелік:
Текстік информацияны негізу үшін қажет. Оның негізгі қасиеті - өлшемі, ол
256 символдан аспайды.
Сандық берілгендерді енгізу үшін қажет. Осы типтегі өрістің өлшемін
бірнеше нұқалардан таңдауғу болады: бүтін, көп разрядты бүтін, жылжымалы
үтірлі. Бүтін сандар – 32768 бен 32767 аралығында, көп разрядты бүтін
сандар – 2147483648 бен 2147483647 аралығында және жылжымалы үтірлі сандар
1.401298Е-45 пен 3.402823Е38 аралығында анықталған болу керек. Нақты сандар
енгізілген өріс үшін санның бөлшек бөлігінің өлшемі де берілуі мүмкін.
Күні мен уақытын енгізу үшін қажет. Бұл типтегі өріс форматын алдын ала
таңдап алған дұрыс.Өріс форматының мүмкіндіктері: Күннің толық форматы
(мысалы, 3.01.98 09:00:12); қысқа форматы (мысалы, 12.07.74); орташа
форматы (мысалы, 31-окт-87); ұзын форматы (мысалы, 21 мая 1986г.).
Тек қана екі логикалық мәні бар (иәжоқ, 01, ақиқатжалған т.с.с.)
берілгендерді енгізу үшін қажет. Оның мәндерінің жазылу түрі өріс
форматындағы берілген тізімнен таңдап алынады. Қай формат таңдалса да
кестеде логикалық өріс жалаушалар жиынтығымен кескінделеді. Жалаушаны
тышқанмен шертіп иә мәні белгісін орнату арқылы, ал жоқ мәні бос
қалдыру арқылы енгізіледі.
Жазбалар кодын анықтау үшін қажет. Олар кәдімгі сандық тип, бірақ оаның
мәндері автоматты түрде өсіп отырады.
Басқа программалардағы объектілерді ендіру үшін қажет. Ол үшін OLE
хаттамасын пайдаланып, таңдалған объектіні берілгендер алмасуы арқылы
өріске кірістіру керек. Мұндай объектілер қатарына графикалық файлдар
жатады.
Орналастыру шебері – кестелер арасындағы байланысты орнататын шеберді
іске қосу командасы.
1.3 Кесте режимі
Кестелер – БҚ-ның негізгі БҚ жасау алғашқы кестені құрудан басталады. Ал,
кестеде оның өрістері және сол өрістердің типтері мен қасиеттері
анықталады. Бұл БҚ терезесіндегі Құру түймесінен шертуден басталады.
Жаңа кесте терезесінде Кесте режимі тәсілін, ОК түймесін басамыз.Енді
қолдануға дайын кесте жасалған соң, қолданушы оны толтырумен айналысады.
Кестені информациямен толтырмас бұрын оның өрістеріне мағынасы бар жаңа
атаулар беріледі. Ол үшін, тышқан курсорын өріс тақырыбына алып барып,
тышқан түймесін екі рет шертіп, өріс атауын клавиатурадан теру керек. Ап,
мұндағы өрістердің типтері, өзіне енгізілген информацияға байланысты,
автоматты түрде анықталады.
Көрінген терезенін бірінші жолында, Windows терезелері сияқты, оның
тақырыбы және Қысу, Ашу, Жабу түймелері орналасқан. Олардың қызметтері де
Windows терезелеріндегідей. Терезенің оң жақ шекарасында да жазбалар
бойымен жоғары-төмен жылжу түймелері орналасқан тақта бар. Ал, оның соңғы
жолында жазбалар бойымен жылжыту түймелері, жазбалардың жалпы саны және
жазба бойымен оңға және солға жылжу түймелері орналасқан.
Жалпы алғанда, кестеде бірдей немесе кілттік өрістер анықталуы мүмкін. БҚ-
мен жұмыс істеу кезінде берілгендерді енгізілуі мүмкіндігінше аз қайтлау
талап етіледі. Егер қандай да бір берілгендерді бірнеше рет қайталап енгізу
керек болса, онда БҚ-ында бірнеше байланысқан кестелер құру керек. Олардың
құрылымдары жеке-жеке анықталып, арасындағы байланыстардың сенімді жұмыс
істеуі мен қандайда бір кесте жазбасы бойынша екінші кестедегі жазбаның бір
мәнді табылуы мақсатында, арнайы өрістері болуы қажет. Ондай өрістерді
бірегей өрістер деп атайық. Сонымен, бірегей өріс – мәндері қайталанбайтын
өріс. Егер кестеде ешбір бірегей өріс болмаса, оны қолдан жасауға болады.
Мысалы, шифр өрісін анықтау арқылы. Бірақ, мұндай өріс жазбалары қайталанып
келуі мүмкін. Яғни, жазбалар саны көбейген жағдайда шифрлардың әртүрлілігін
қадағалау қиынға соғады. Сондықтан, бірегей өрістегі жазбалар қайталанған
жағдайда компьютер сигнал беретіндей болғаны жөн. Міне, осы мақсатта
кілттік өрістер құрылған. Кілттік өрістермен программа ерекше жұмыс
жасайды. Олардың бірегейлігін бақылап отырады және кестені сол өрістер
бойынша жылдам сорттай алады. Сондықтан, Access-те кесте құрылымын анықтау
кезінде оның бір өрісін кілттік өріс етіп алу қажет.
2.Бағдарламалық қамтамасыздандыруды жобалау және өңдеу
2.1 Мәліметтердің шарттарын мен ұсыныстары
Мәліметтердің тұрастығы дегеніміз - пәндік облысын адекватты көрсететін
толық ақпараты бар мәліметтер базасының қасиеті.
Тұртастықтың екі түрі бар:физикалық және логикалық тұтастық. Физикалық
тұтастық мәліметтерге физикалық рұқсатын және ол мәліметтердің жоғалмағанын
көрсетеді.
Ал логикалық тұтастық мәліметтер базасындағы қателіктердің жоқтығын
тексереді. Біз мәліметтер базасының логикалық тұтастығын қарастырамыз.
Мәліметтер базасының тұтастығын қолдауда тұтастықты тексеру және
қателіктерді тапқан жағдайда оларды қалпына келтіру көзделген. Мәліметтер
базасының тұтастық күйі - тұтастықты шектеу көмегімен құрылады. Тұтастықты
шектеу базаға қатысты емес мәліметтерді енгізуге тыйым салады. Тұтастығын
шектеу арасында екі негізгі шектеу типтерін атап өтуге болады:атрибуттар
мәндерін шектеу және құрылымды шектеу.
Құрылымды шектеулер маңыздар тұтастығы және сілтеу тұтастығы талаптарын
анықтайды. Әр маңыз экземплярына тек қана оның бір кортежі сай келеді.
Маңыздар тұтастығы талаптары - әр қатынаста кестеге қайталанған жазуларды
енгізуге тыйым салатын негізгі кілт болуы қажет. Сілтеме үйлесімділік
талаптары ішкі кілт түсінігімен тығыз байланысты.
Бір қатынастың атрибуты (еншілес) тап осы қатынастың ішкі кілті деп
аталады, егер ол басқа қатынастың (негізгі) негізгі кілті болса Ішкі
кілттер мәліметтер базасындағы кестелер арасында байланыстар орнату үшін
қажет.. Сілтеме үйлесімдік талаптары: еншілес кестенің әр ішкі кілтіне
негізгі кестеде негізгі кілті бар мәні сәйкес келуі керек.
Сілтеме үйлесімдікті қолдау үшін негізгі және ішкі кілттер мәндеріне
шектеулер қойылады. Бұл шектеулер негізгі кілттің мәндерін жаңарту немесе
өшіру, сонымен қатар ішкі кілттің мәндерін жазу және жаңарту кезінде
талаптарды орындауы қажет.
Әр қатынастың ішкі кілтіне оған қатысты негізгі кілттің мәндерінің жаңару
және өшірулуі кезінде орындалатын талаптар қойылады. Бұл жағдайда келесі
стратегияны таңдауға болады- NO ACTION, CASCADE, SET NULL, SET DEFAULT
немесе NO CHECK.
Енді DBDL (Data Base Design Language) тілінің көмегімен қатынастардың
ішкі кілттеріне қойылатын сілтемеүйлесімдік талаптарын анықтайды.
... жалғасы
Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1 Есептің қойылымы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... . 6
1.1 Бағдарламау жүйесінің шарттары
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2 Кестерлерді құру және олармен жұмыс
атқару ... ... ... ... ... ... ... . ... 7
1.3 Кесте режимі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
2 Бағдарламалық қамтамасыздандыруды жобалау және өңдеу ... ... ... 10
2.1 Мәліметтердің шарттарын мен ұсыныстары ... ... ... ... ... ... ...10
2.2 Қала аралық байланыс торабының
мәліметтер ... ... ... ... ... ... . 11
2.3 Access-те мәлімет енгізу, өзгертуге формаларын дайындау ... ... . 12
2.4 Форма шебері мен конструкторы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.5 Access-тегі мәліметтер қорның физикамен байланысы ... ... ... ...15
3 Құжаттау
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .. 16
3.1 Қолданушыға нұсқау
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 1
6
3.2 Қала аралық байланыс торабы туралы мәліметтер қорын құру ... .18
Қорытынды
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... 21
Қолданылған әдебиеттер
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..22
Кіріспе
Windows жүйесінің элементтерімен таныс кез келген қолданушының MS Access
программасын оқып үйренуіне және оны қолданып, БҚ – мен жұмыс істеуіне
мүмкіндігі бар. Өйткені,Access программасымен жұмыс істеу принциптері
Windows жүйесіне негізделген, оның обьектілері терезе түрінде
ашылады.Берілгендер қорын басқару жүйесі (БҚБЖ) – берілгендер қорымен жұмыс
істеуге арналған программа. Олардың қатарында DBASE, FOXPRO,MICROSOFT
ACCESS т.б. программалар бар. Microsoft office пакетінің құрамындағы
Microsoft Access программасының Access2.0, Access7.0, Access 95, Access97
сияқты бірнеше нұсқалары бар. Біз бұлардың ортақ қасиеттерін қарастырып,
алдағы уақытта программа атауларын қысқаша MS Access немесе жай Access деп
атаймыз.
Access – сыртта құрылған түрлі файлдық деректерді импорттай алады.
Кестені сорттау, пароль орнату - кестені деректердің өсу реті бойынша
сорттау үшін кестені ашу режимінде ашып алып таңдау және аспаптар панелінің
өсуі бойынша сорттау түймесін шерту керек.
Пароль орнату үшін сервис – қорғау – пароль орнату командасын беріп
көрінген терезе өрісіне пароль орнату жеткіліктіИнформацияны сақтау –
компьтердің ең маңызды функция ларының бірі. Оның ең көп тараған құралы
берілгендер қоры болып табылады. БҚ – берілген құрылымдағы информациялардан
тұратын арнайы форматтағы файл.
Көптеген БҚ кестелік құрылымда болады. Кестелік құрылымда берілгендердің
адрестері жол мен бағанның қиылысуымен анықталады. БҚ – да бағандарды
өрістер деп, ал жолдарды жазбалар деп атайды. Өрістер БҚ – ның құрылымын,
ал жазбалар ондағы информацияларды құрайды.
MS Access – ті пайдаланатындар – көбіне есептеу техникаларымен жұмыс
істейтін, бірақ программалаумен айналыспайтын адамдар. Мұндай
қолданушыларды бұл программаның оқып – үйрену жеңілдігі, көптеген
мәселелерді өздері программалай – ақ шешу мүмкіндігі, сондай – ақ БҚ – дағы
қажетті обьектілерді жылдам құруға мүмкіндік жасайтын құралдары бар
болғандығы қызықтырады. MS Access – тің тағы бір артықшылығы – жергілікті
желіні қолданудағы мүмкіндіктері.
MS Access – ті басқарудың әр түрлі тәсілдері бар: мәзір жүйесі, саймандар
тақтасы, контексті мәзір, тышқан көрсеткішін және клавиштер комбинациясын
қолдану. Бұлардың көбі бір команданы қайталауы мүмкін, сондықтан олардың
бәрін бірдей қолданудың қажеті жоқ. Негізінде, ең ыңғайлысы – констексті
мәзір мен тышқан. Констексті мәзірді керек уақытында тышқанның оң жақ
түймесін басу арқылы кез келген обьектіге байланысты шығаруға болады.
Сондай – ақ, контексті мәзірден осы обьектіге байланысты қандай операциялар
жасауға болатыны да көрінеді.
1 Есептің қойылымы
1.1 Бағдарламау жүйесінің шарттары
Ақпараттық жүйе функциясының ішкі жүйелер бөлімі басқарылатын ақпаратқа
алгоритм, әдістер және нәтижелік модельдердің алу қызметін атқарады.
Функцияның ішкі жүйелер құрамы ақпараттық жүйені қолдану облысына
байланысты, әр бір ішкі жүйе объектіні тиімді басқару үшін қажетті
ақпаратты өңдеу процедурасы мен есептер кешенін орындауды қамтамасыз етеді.
Күрделі бағдарламаны құру барысында мен өзімнің тақырыбым бойынша
Қала аралық байланыс торабы ақпараттық жүйесі туралы барлық мәліметтерді
қарастырдым.
Қала аралық байланыс торабы мемлекет жұмысын толық қамтамасыздандыратын,
қателіктерге жол бермейтін, оперативті және сенімді түрде жұмыс істеуге
мүмкіндік беретін бағдарлама жасап шығуды ойладым. Бұл бағдарламаны
пайдалану, менің ойымша, Қала аралық байланыс торабы Қала аралық байланыс
бөліміне мынадай пайда әкеледі.. Менің бағдарламамды қолданатын негізінен
базалық компьютерден білімі жоғары маман иелері болып келеді. Сол себепті
оларға тиімді, оңай және түсінікті болу үшін бағдарлама есебімен
құрастырылды. MS Access – ті пайдаланатындар – көбіне есептеу
техникаларымен жұмыс істейтін, бірақ программалаумен айналыспайтын адамдар.
Мұндай қолданушыларды бұл программаның оқып – үйрену жеңілдігі, көптеген
мәселелерді өздері программалай – ақ шешу мүмкіндігі, сондай – ақ БҚ – дағы
қажетті обьектілерді жылдам құруға мүмкіндік жасайтын құралдары бар
болғандығы қызықтырады.
1.2 Кестерлерді құру және олармен жұмыс атқару.
Кестеде – БҚ – ның негізгі обьектілері. БҚ жасау алғашқы кестені құрудан
басталады. Ал, кестеде оның өрістері және сол өрістердің типтері мен
қасиеттері анықталған. Бұл БҚ терезесіндегі Құру түймесін басудан
басталады. Сонда сурет көрсетілгендей Жаңа кесте сұқбат терезесі ашылады.
Бұл терезде кесте құрудың бірнеше тәсілдері көрсетілген.
Сурет 1.1 - Жаңа кесте терезесі
Кестені информациямен толтырмас бұрын оның өрістеріне мағынасы бар жаңа
атаулар беріледі. Ол үшін, тышқан курсорын өріс тақырыбына алып барып,
тышқан түймесін екі рет шертіп, өріс атауын клавиатурадан теру керек. Ал,
мұндағы өрістердің типтері, өзіне енгізілген информацияға байланысты,
автоматты түрде анықталады.
Windows терезелері сияқты, оның тақырыбы және Қысу, Ашу, Жабу түймелері
орналасқан. Олардың қызметтері де Windows терезелеріндегідей. Терезенің оң
жақ шекарасында да жазбалар бойымен жоғары - өмен жылжу түймелері
орналасқан тақта бар. Ал, оның соңғы жолында жазбалар бойымен жылжыту
түймелері, жазбалардың жалпы саны және жазба бойымен оңға және солға жылжу
түймелері орналасқан.
БҚ – мен жұмыс істеу кезінде берілгендерді енгізуді мүкіндігінше аз талап
етіледі. Егер қандай да бір берілгендерді бірнеше рет қайталап енгізу
керек.. Ондай өрістерді бірегей өрістер деп атайды. Сонымен, бірегей өріс –
мәндері қайталанбайтын өріс. Егер кестеде ешбір бірегей өріс болмаса, оны
қолдан жасауға болады..
Сондықтан, бірегей өрістегі жазбалар қайталанған жағдайда компьтер сигнал
беретіндей болғаны жөн. Міне, осы мақсатта кілттік өрістер құрылған.
Сонымен, кесте жабылған соң, ол арнайы белгі және атау жазылған түрде БҚ
терезесінде бейнеленеді. Сол кесте бейнесін белгілеп, терезегі Ашу түймесі
арқылы оның мазмұнын ашуға немесе Конструктор түймесі арқылы оның құрылымын
өзгертуге болады.
Конструктор тәсілін белгілеп, ОК түймесін басу керек. Сондай-ақ, БҚ-да
бұрыннан бар кестенің құрылымын өзгерту кезінде де, қажетті кестені
белгілеп, Конструктор түймесін шерту арқылы осы режимді іске қосуға болады.
Бұл терезеде кесте құрылымын құрастырушы өзі анықтайды. Терезенің жоғарғы
бөлігінде өріс атауларын, олардың типтерін және сипатын анықтау керек.
Мұндағы сипаты деген бағанды толтыру міндетті емес. Өрістің типін анықтау
үшін Берілгендер типі бағанындағы сәйкес ұяшықты шерту керек. Сонда
белгіленген ұяшықтың оң жақ шетінде тізім символы пайда болады. Әрі қарай
осы символды шертіп, ашылған тізімнен қажетті типті таңдау керек. Таңдалған
типтің қасиеттері кестенің төменгі жағындағы бланкіде анықталады. Мұнда да
тізім символын пайдаланып, қажетті қасиетті таңдауға болады.
Өрістің берілген қасиеттреіне байланысты өріске қандай мәліметтер
енгізуге болатындығы анықталады. Кез келген өрістің негізгі қасиеті - оның
ұзындығы. Осы ұзындыққа байланысты өріске қанша информация сиятыны
анықталады. Символдар бір не екі байтпен кодталатынын ескерсек, өріс
ұзындығы да байтпен өлшенеді есептеледі.
Өріске тән өзіндік қасиет – оның қолтаңбасы (подпись). Қолтаңба - өрістің
тек қана формаларда бейнеленетін арнайы атауы. Оны өріс атауымен
шатастыруға болмайды. Әр түрлі өрістерге бірдей қол таңба берілуі де
мүмкін. Бұл жағдайда, өріс атаулары әр түрлі болғандықтан, компьютер
жұмысына кедергі жасамайды. Жалпы, қолтаңбаны барлық уақытта анықтау
міндетті емес. Оны өріс атауына қарағанда толық болғандықтан ғана пайдалы
деуге болады.
Өрістің типтер тізіміндегі қысқаша мағлұмат берелік:
Текстік информацияны негізу үшін қажет. Оның негізгі қасиеті - өлшемі, ол
256 символдан аспайды.
Сандық берілгендерді енгізу үшін қажет. Осы типтегі өрістің өлшемін
бірнеше нұқалардан таңдауғу болады: бүтін, көп разрядты бүтін, жылжымалы
үтірлі. Бүтін сандар – 32768 бен 32767 аралығында, көп разрядты бүтін
сандар – 2147483648 бен 2147483647 аралығында және жылжымалы үтірлі сандар
1.401298Е-45 пен 3.402823Е38 аралығында анықталған болу керек. Нақты сандар
енгізілген өріс үшін санның бөлшек бөлігінің өлшемі де берілуі мүмкін.
Күні мен уақытын енгізу үшін қажет. Бұл типтегі өріс форматын алдын ала
таңдап алған дұрыс.Өріс форматының мүмкіндіктері: Күннің толық форматы
(мысалы, 3.01.98 09:00:12); қысқа форматы (мысалы, 12.07.74); орташа
форматы (мысалы, 31-окт-87); ұзын форматы (мысалы, 21 мая 1986г.).
Тек қана екі логикалық мәні бар (иәжоқ, 01, ақиқатжалған т.с.с.)
берілгендерді енгізу үшін қажет. Оның мәндерінің жазылу түрі өріс
форматындағы берілген тізімнен таңдап алынады. Қай формат таңдалса да
кестеде логикалық өріс жалаушалар жиынтығымен кескінделеді. Жалаушаны
тышқанмен шертіп иә мәні белгісін орнату арқылы, ал жоқ мәні бос
қалдыру арқылы енгізіледі.
Жазбалар кодын анықтау үшін қажет. Олар кәдімгі сандық тип, бірақ оаның
мәндері автоматты түрде өсіп отырады.
Басқа программалардағы объектілерді ендіру үшін қажет. Ол үшін OLE
хаттамасын пайдаланып, таңдалған объектіні берілгендер алмасуы арқылы
өріске кірістіру керек. Мұндай объектілер қатарына графикалық файлдар
жатады.
Орналастыру шебері – кестелер арасындағы байланысты орнататын шеберді
іске қосу командасы.
1.3 Кесте режимі
Кестелер – БҚ-ның негізгі БҚ жасау алғашқы кестені құрудан басталады. Ал,
кестеде оның өрістері және сол өрістердің типтері мен қасиеттері
анықталады. Бұл БҚ терезесіндегі Құру түймесінен шертуден басталады.
Жаңа кесте терезесінде Кесте режимі тәсілін, ОК түймесін басамыз.Енді
қолдануға дайын кесте жасалған соң, қолданушы оны толтырумен айналысады.
Кестені информациямен толтырмас бұрын оның өрістеріне мағынасы бар жаңа
атаулар беріледі. Ол үшін, тышқан курсорын өріс тақырыбына алып барып,
тышқан түймесін екі рет шертіп, өріс атауын клавиатурадан теру керек. Ап,
мұндағы өрістердің типтері, өзіне енгізілген информацияға байланысты,
автоматты түрде анықталады.
Көрінген терезенін бірінші жолында, Windows терезелері сияқты, оның
тақырыбы және Қысу, Ашу, Жабу түймелері орналасқан. Олардың қызметтері де
Windows терезелеріндегідей. Терезенің оң жақ шекарасында да жазбалар
бойымен жоғары-төмен жылжу түймелері орналасқан тақта бар. Ал, оның соңғы
жолында жазбалар бойымен жылжыту түймелері, жазбалардың жалпы саны және
жазба бойымен оңға және солға жылжу түймелері орналасқан.
Жалпы алғанда, кестеде бірдей немесе кілттік өрістер анықталуы мүмкін. БҚ-
мен жұмыс істеу кезінде берілгендерді енгізілуі мүмкіндігінше аз қайтлау
талап етіледі. Егер қандай да бір берілгендерді бірнеше рет қайталап енгізу
керек болса, онда БҚ-ында бірнеше байланысқан кестелер құру керек. Олардың
құрылымдары жеке-жеке анықталып, арасындағы байланыстардың сенімді жұмыс
істеуі мен қандайда бір кесте жазбасы бойынша екінші кестедегі жазбаның бір
мәнді табылуы мақсатында, арнайы өрістері болуы қажет. Ондай өрістерді
бірегей өрістер деп атайық. Сонымен, бірегей өріс – мәндері қайталанбайтын
өріс. Егер кестеде ешбір бірегей өріс болмаса, оны қолдан жасауға болады.
Мысалы, шифр өрісін анықтау арқылы. Бірақ, мұндай өріс жазбалары қайталанып
келуі мүмкін. Яғни, жазбалар саны көбейген жағдайда шифрлардың әртүрлілігін
қадағалау қиынға соғады. Сондықтан, бірегей өрістегі жазбалар қайталанған
жағдайда компьютер сигнал беретіндей болғаны жөн. Міне, осы мақсатта
кілттік өрістер құрылған. Кілттік өрістермен программа ерекше жұмыс
жасайды. Олардың бірегейлігін бақылап отырады және кестені сол өрістер
бойынша жылдам сорттай алады. Сондықтан, Access-те кесте құрылымын анықтау
кезінде оның бір өрісін кілттік өріс етіп алу қажет.
2.Бағдарламалық қамтамасыздандыруды жобалау және өңдеу
2.1 Мәліметтердің шарттарын мен ұсыныстары
Мәліметтердің тұрастығы дегеніміз - пәндік облысын адекватты көрсететін
толық ақпараты бар мәліметтер базасының қасиеті.
Тұртастықтың екі түрі бар:физикалық және логикалық тұтастық. Физикалық
тұтастық мәліметтерге физикалық рұқсатын және ол мәліметтердің жоғалмағанын
көрсетеді.
Ал логикалық тұтастық мәліметтер базасындағы қателіктердің жоқтығын
тексереді. Біз мәліметтер базасының логикалық тұтастығын қарастырамыз.
Мәліметтер базасының тұтастығын қолдауда тұтастықты тексеру және
қателіктерді тапқан жағдайда оларды қалпына келтіру көзделген. Мәліметтер
базасының тұтастық күйі - тұтастықты шектеу көмегімен құрылады. Тұтастықты
шектеу базаға қатысты емес мәліметтерді енгізуге тыйым салады. Тұтастығын
шектеу арасында екі негізгі шектеу типтерін атап өтуге болады:атрибуттар
мәндерін шектеу және құрылымды шектеу.
Құрылымды шектеулер маңыздар тұтастығы және сілтеу тұтастығы талаптарын
анықтайды. Әр маңыз экземплярына тек қана оның бір кортежі сай келеді.
Маңыздар тұтастығы талаптары - әр қатынаста кестеге қайталанған жазуларды
енгізуге тыйым салатын негізгі кілт болуы қажет. Сілтеме үйлесімділік
талаптары ішкі кілт түсінігімен тығыз байланысты.
Бір қатынастың атрибуты (еншілес) тап осы қатынастың ішкі кілті деп
аталады, егер ол басқа қатынастың (негізгі) негізгі кілті болса Ішкі
кілттер мәліметтер базасындағы кестелер арасында байланыстар орнату үшін
қажет.. Сілтеме үйлесімдік талаптары: еншілес кестенің әр ішкі кілтіне
негізгі кестеде негізгі кілті бар мәні сәйкес келуі керек.
Сілтеме үйлесімдікті қолдау үшін негізгі және ішкі кілттер мәндеріне
шектеулер қойылады. Бұл шектеулер негізгі кілттің мәндерін жаңарту немесе
өшіру, сонымен қатар ішкі кілттің мәндерін жазу және жаңарту кезінде
талаптарды орындауы қажет.
Әр қатынастың ішкі кілтіне оған қатысты негізгі кілттің мәндерінің жаңару
және өшірулуі кезінде орындалатын талаптар қойылады. Бұл жағдайда келесі
стратегияны таңдауға болады- NO ACTION, CASCADE, SET NULL, SET DEFAULT
немесе NO CHECK.
Енді DBDL (Data Base Design Language) тілінің көмегімен қатынастардың
ішкі кілттеріне қойылатын сілтемеүйлесімдік талаптарын анықтайды.
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz