Радионуклидті сәулелер
Медицинада атом мен ядролық физикалық факторларды диагностика мен емдеу ісінде қолданады. Соның ішінде диагностикалық бағытта қолдану В. Рентгеннің 1895 ж. Х- сәулесін ашқандығы туралы мәлімдемесінен басталады және ол рентгендиагностика (РД) деп аталады. Осы тақырыптарды өтуде болашақ дәрігерлерге рентген сәулесін алудың физикалық механизмін ашып түсіндіру, әсіресе рентген сәулесін электрондарды тежеу және оларды үдету арқылы алудың ерекшеліктерін, рентген сәулесінің әсерін сипаттайтын: доза түрлері мен олардың өз ара қатынастары, рентген, миллирентген, микрорентген сияқты физикалық өлшем бірліктерді пайдалануға баса назар аударған жөн. Пациентерді, рентген аппаратымен жұмыс істейтін дәрігерлерді рентген сәулесінен қорғау мәселесіне де жеткілікті түрде мән беру қажет. Томографиялық және магнитті-резонанстық әдістердің негізгі ерекшеліктеріне, жұмыс істеу принциптеріне жете көңл бөлген дұрыс.
Рентгендиагностика мынадай түрлерге бөлінеді: рентгенграфия, флюорография, электрентгенография, рентгенскопия және томография.
Бұл диагностикалық әдістердің бір бірінен айрымашылы алынған кескінді-рентгенограмманы бақылу мен тіркеуде ғана, ал кескінді алудың физикалық негізі барлығында бірдей. Рентгенграфияда зерттелінетін адам мүшесінің кескіні рентгенограмма – фотопленка бетіне түсіріледі, ал флюорграфияда –көлемі шағын фотопленкада тіркеледі. Рентгенскопияда- кескін люминесценциялы экранында пайда болады. Экранның люминофорлы қабаты 60% цинк сульфидынан, 40% кадмии сульфитынан тұрады. Мұндай экранға түскен рентген сәулесінің интенсивтілігіне сәйкес, оның люминофорлы қабаты сәуле шығарады. Рентген сәулесінің ішкі мүшелерде әр түрлі дәрежеде жұтылғандықтан, денеден өткен сәуленің интенсивтілігі әр түрлі болып, соған сәйкес экран бетінде ішкі мүшелердің кескіндері әр түлі болады. Электрлі рентгенграфияда- пациенттен немесе оның белгілі бір ішкі мүшесі арқылы өткен рентген сәулесі жартылай өткізгішті селен пластинкасына келіп түседі. Мұндай пластинкалардың беті γ- сәулесіне пропорционалды түрде зарядталады, яғни пластинка бетінде көзге байқалмайтын, тексерілген дене құрылымын қайталайтын жасырын электрлік кескін пайда болады. Осылайша пайда болған жасырын кескінді көру үшін, селен пластинкасын бетін графит ұнтағымен өңдеп, кейінен оны қағазға аударып, пайда болған көрінентін кескінді ацетон буымен бекітеді. Бұл әдістің басты артықшылығы бір селен пластинкасы арқылы 1000 астам кескін алуға болады және адам ағзасына әсер ететін рентген сәулесінің дозасының төмен болуы.
Компьютерлік техника және көріністі (кескінді) математикалық жолмен өңдеудің дамуы арқасында ХХ ғасырдың 70 жылдары санды рентгенграфияның пайда болуына қол жеткізілді. Санды рентген аппараттарында кескінді алу үшін фотопленка қолданылмайды, оның
орнынан рентген фотондарын тіркейтін детекторлар матрицасы орнатылған пропорционалдық камера деп аталатын қондырғы қолданылады.
Рентгендиагностика мынадай түрлерге бөлінеді: рентгенграфия, флюорография, электрентгенография, рентгенскопия және томография.
Бұл диагностикалық әдістердің бір бірінен айрымашылы алынған кескінді-рентгенограмманы бақылу мен тіркеуде ғана, ал кескінді алудың физикалық негізі барлығында бірдей. Рентгенграфияда зерттелінетін адам мүшесінің кескіні рентгенограмма – фотопленка бетіне түсіріледі, ал флюорграфияда –көлемі шағын фотопленкада тіркеледі. Рентгенскопияда- кескін люминесценциялы экранында пайда болады. Экранның люминофорлы қабаты 60% цинк сульфидынан, 40% кадмии сульфитынан тұрады. Мұндай экранға түскен рентген сәулесінің интенсивтілігіне сәйкес, оның люминофорлы қабаты сәуле шығарады. Рентген сәулесінің ішкі мүшелерде әр түрлі дәрежеде жұтылғандықтан, денеден өткен сәуленің интенсивтілігі әр түрлі болып, соған сәйкес экран бетінде ішкі мүшелердің кескіндері әр түлі болады. Электрлі рентгенграфияда- пациенттен немесе оның белгілі бір ішкі мүшесі арқылы өткен рентген сәулесі жартылай өткізгішті селен пластинкасына келіп түседі. Мұндай пластинкалардың беті γ- сәулесіне пропорционалды түрде зарядталады, яғни пластинка бетінде көзге байқалмайтын, тексерілген дене құрылымын қайталайтын жасырын электрлік кескін пайда болады. Осылайша пайда болған жасырын кескінді көру үшін, селен пластинкасын бетін графит ұнтағымен өңдеп, кейінен оны қағазға аударып, пайда болған көрінентін кескінді ацетон буымен бекітеді. Бұл әдістің басты артықшылығы бір селен пластинкасы арқылы 1000 астам кескін алуға болады және адам ағзасына әсер ететін рентген сәулесінің дозасының төмен болуы.
Компьютерлік техника және көріністі (кескінді) математикалық жолмен өңдеудің дамуы арқасында ХХ ғасырдың 70 жылдары санды рентгенграфияның пайда болуына қол жеткізілді. Санды рентген аппараттарында кескінді алу үшін фотопленка қолданылмайды, оның
орнынан рентген фотондарын тіркейтін детекторлар матрицасы орнатылған пропорционалдық камера деп аталатын қондырғы қолданылады.
Радионуклидті сәулелер
Медицинада атом мен ядролық физикалық факторларды диагностика мен
емдеу ісінде қолданады. Соның ішінде диагностикалық бағытта қолдану В.
Рентгеннің 1895 ж. Х- сәулесін ашқандығы туралы мәлімдемесінен басталады
және ол рентгендиагностика (РД) деп аталады. Осы тақырыптарды өтуде болашақ
дәрігерлерге рентген сәулесін алудың физикалық механизмін ашып түсіндіру,
әсіресе рентген сәулесін электрондарды тежеу және оларды үдету арқылы
алудың ерекшеліктерін, рентген сәулесінің әсерін сипаттайтын: доза түрлері
мен олардың өз ара қатынастары, рентген, миллирентген, микрорентген сияқты
физикалық өлшем бірліктерді пайдалануға баса назар аударған жөн.
Пациентерді, рентген аппаратымен жұмыс істейтін дәрігерлерді рентген
сәулесінен қорғау мәселесіне де жеткілікті түрде мән беру қажет.
Томографиялық және магнитті-резонанстық әдістердің негізгі ерекшеліктеріне,
жұмыс істеу принциптеріне жете көңл бөлген дұрыс.
Рентгендиагностика мынадай түрлерге бөлінеді: рентгенграфия,
флюорография, электрентгенография, рентгенскопия және томография.
Бұл диагностикалық әдістердің бір бірінен айрымашылы алынған кескінді-
рентгенограмманы бақылу мен тіркеуде ғана, ал кескінді алудың физикалық
негізі барлығында бірдей. Рентгенграфияда зерттелінетін адам мүшесінің
кескіні рентгенограмма – фотопленка бетіне түсіріледі, ал флюорграфияда
–көлемі шағын фотопленкада тіркеледі. Рентгенскопияда- кескін
люминесценциялы экранында пайда болады. Экранның люминофорлы қабаты 60%
цинк сульфидынан, 40% кадмии сульфитынан тұрады. Мұндай экранға түскен
рентген сәулесінің интенсивтілігіне сәйкес, оның люминофорлы қабаты сәуле
шығарады. Рентген сәулесінің ішкі мүшелерде әр түрлі дәрежеде
жұтылғандықтан, денеден өткен сәуленің интенсивтілігі әр түрлі болып, соған
сәйкес экран бетінде ішкі мүшелердің кескіндері әр түлі болады. Электрлі
рентгенграфияда- пациенттен немесе оның белгілі бір ішкі мүшесі арқылы
өткен рентген сәулесі жартылай өткізгішті селен пластинкасына келіп түседі.
Мұндай пластинкалардың беті γ- сәулесіне пропорционалды түрде зарядталады,
яғни пластинка бетінде көзге байқалмайтын, тексерілген дене құрылымын
қайталайтын жасырын электрлік кескін пайда болады. Осылайша пайда болған
жасырын кескінді көру үшін, селен пластинкасын бетін графит ұнтағымен
өңдеп, кейінен оны қағазға аударып, пайда болған көрінентін кескінді ацетон
буымен бекітеді. Бұл әдістің басты артықшылығы бір селен пластинкасы арқылы
1000 астам кескін алуға болады және адам ағзасына әсер ететін рентген
сәулесінің дозасының төмен болуы.
Компьютерлік техника және көріністі (кескінді) математикалық жолмен
өңдеудің дамуы арқасында ХХ ғасырдың 70 жылдары санды рентгенграфияның
пайда болуына қол жеткізілді. Санды рентген аппараттарында кескінді алу
үшін фотопленка қолданылмайды, оның
орнынан рентген фотондарын тіркейтін детекторлар матрицасы орнатылған
пропорционалдық камера деп аталатын қондырғы қолданылады. Комптьютерлік
программа көмегімен детекторлардан келген электрлік сигналдарды өңдеп,
кескінге айналдырады. Осылайша алынған кескінде диагностикалық мәлімет
стандарты рентген кескініне салыстырғанда әлде қайда көп, оның үстіне
кескінннің кез келген қажетті бөлігін өңдеуге, жеткізуге т.б. медициналық
талаптарға байланысты іс әркеттер жүргізуге үлкен мүмкіндік бар. Санды
рентгенграфия кезінде пациенттің алатын рентген дозасы 100 есеге дейін
кемиді, сонымен қатар шағын компьютердің қатты дискісінде 4000 дейін
кескіндерді сақтауға болады. Мұндай санды рентгендік қондырғыларға
Сибирь(РФ), Siregraph(ГФР), DigiSpor (АҚШ) т.б. жатады.
Жоғарыда қарастырылған Рентгендиагностика әдістерінің барлығында
зерттелінетін дене көрнісін белгілі бір бетке (фотопленкаға, жартылай
өткізгішт селен пластинкасының бетіне, люминофор экранға т.б.
жазықтықтарға) проекциялану нәтижесінде алынатын кескін деп санау қажет.
Мұндай әдісте зерттелінетін дене мен оның кескінін тіркейтін құрылғы
арасындағы кеңестіктегі барлық денелердің кескіндері де проекцияланады,
соның әсерінен алынған кескінді жеке-жеке денелердің беттескен
проекцияларының қосындысының көрнісі ретінде санауға тура келеді. Бұл
дененің жеке бөлігін зертетуді қиындатады. Осындай жағдайлар ескеріліп,
зерттелінетін денені өлшеу нәтижесінде алынған мәліметтерді компьютер
көмегімен математикалық жолмен өңдеу арқылы, дененің әр түрлі қалындықтағы
қимасын монитор бетінде кескіндеуге мүмкіндік алынды, бұл әдіс компьютерлік
томография(КТ) деп аталынды. Мұндай әдістің негізіне жазық беттегі белгіл
бір шеңбермен(сызықпен) тұйықталған фигураны қиып өтетін түзулердің сызықты
интегралын есептеу арқылы тұйық фигураның ішкі құрылымын (көрнісін)
анықтауға болатындығы туралы математикалық теория алынған.
КТ жұмыс принципін мына түрде қарстырған жөн. Рентген түтігінен
шығатын γ- сәулесі коллиматор арқылы жазықтықпен, веер тәрізді ағын түрінде
тарайды. Ол зерттелінентін объектіні қиып өтіп, қарсы беттегі қабылдағыш –
детекторға (саны 12-1200 аралығында) келіп түседі, осылайша сәуленің денеде
жұтылу шамасын анықтаймыз. КТ рентген түтігі мен оған қарама-қарсы бетке
орнатылған детекторлар жүйесі бірге, шеңбер бойымен 40-500 сектор ішінде,
рентген түтігі мен детекторлар арасына орналасқан зерттелінетін денені
айнала қозғалады. Зертелінентін денеден өткен рентген сәулесін детекторлар
электр сигналына айналдырады. Бұл процесс денені немесе оны бір аймағын
толығымен зерттеп біткенше жалғасады. Соған сәйкес зертелінетін дененің
ілгерілемелі қозғалыс әсерінен алға жылжыған келесі қабаты (бөлігін) арқылы
γ- сәулесі өтеді, бұл жолы да рентген түтігі мен детекторлар денені 40-500
сектор аралығында айнала қозғалады. Осылайша дененің қажетті аймағы немесе
бөлігі белгілі бір қадаммен және қалыңдықпен қиып зерттелінеді. Жинақталған
мәліметтер жоғарыдағы математикалық теорияның принциптеріне сәйкес
компьютерде
өңделініп, жазық түрдегі жеке-жеке проекциялар жинақталып, дененің фронталь
немесе осі бойынша жазықтықтағы көлемдік көрнісі, көлденең қабыты бойынша
белгілі бір қалыңдықта кесілген қиынды көрнісі т.б. диагностикалық
мәліметтер алынады. Қазіргі заманғы КТ, зерттелінетін дененің 1; 3; 5; 8;
10 және 12 мм қалыңдықтағы көлденең кескіндерін бере алады. Кейбір КТ-да
детекторлар зерттелінетін дене айналысына шеңбер бойымен орнатылған, ал
рентген түтігі болса денені айнала қозғалады, кейбір КТ керісінше рентген
түтігі мен детекторлар бірге, зерттелінетін денені айнала қозғалады. КТ
арқылы ауруларды анықтау дәлдігі басқа әдістермен салыстырғанда жоғары
болатындығын көптген зерттеулер көрсетіп отыр. Бронхы туберкулезін
анықтауда рентгенграфия, флебобронхоскопия, бронхография әдістермен
салыстырғанда КТ көмегімен анықтау дәлдігі 91% болған (Лепихин Н.М., Мудров
В.В.), осындай көрсеткіш ас қазан рагын анықтауда (Седых С.А. ), омыртқа,
бас т.б. ішкі мүшелердегі патологиялық ошақтарды анықтауда қол жеткізілген.
Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде КТ арқылы жүргізілген диагностикалық
мәліметтердің дәлдігі жоғары болатындығы анықталды.
Қазірге кезеңде КТ негізінен шет ел фирмалары шығарады, олардың
қатарына Philips Tomoscan R 7000 (Голландия), Siemens (Германия),
Toshiba(Жапония) т.б. жатқыуға болады.
Соңғы жылдары диагностикалық әдістердің ішінде магнитті резонанстық
томографияға (МРТ) ерекше көңіл бөлінуде. Бұл әдістің басқа әдістерге
салыстырғандағы басты ерекшелігі: физикадағы ядролық магнитті резонанс
құбылысты қолдана отырып, биологиялық денені иондашуы қаблеті төмен,
радиотолқындар диапозонда жатқан электромагниттік толқынмен әсер ету арқылы
зерттелінетін дененің көрінісін(қимасын) алу. Халық арасында атом ядросы
сөзінің кері пікір тудыратыны ескеріліп, бұл әдістегі ол сөздер алынып
тасталған, сондықтан қазірге кезеңде бұл әдіс магнитті резонас деп
аталынады.
Болашақ дәрігерлерге бұл әдістің физикалық негізін түсіндіруді
мынандай ретпен жүргізген дұрыс деп санаймыз:
1. Спектрлердің пайда болуы және оның түрлері.
2. Атомдық және молекулалық спектрлердің пайда болу механизмі және оның
түрлері туралы мәлімет.
3. Атом мен молекуланың энергияны жұтуы мен шығарудағы резонанстық
құбылыстың маңызы.
4. Спин туралы түсінік.
5. Спектрдің пайда болуындағы спиннің ролі.
6. МРТ әдісінде кескіннің пайда болуы
7. Магнитті резонанстық томографтың құрлысы және оның түрлері.
Бастапқы бес сұрақ туралы теориялық мәліметтер физика оқулықтарында
толық қамтылған, сондықтан бұл тарауда оған көңіл бөлмедік. Оның орнына
негізгі ойды МРТ құрлысын қарастырауға арнадық, оған басты себеп,
медициналық ЖОО арналған оқулықтарда МРТ туралы мәліметтер әзірше толық
және жеткілікті түрде берілмей отыр. Бұл тақырыпты талдауда ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Медицинада атом мен ядролық физикалық факторларды диагностика мен
емдеу ісінде қолданады. Соның ішінде диагностикалық бағытта қолдану В.
Рентгеннің 1895 ж. Х- сәулесін ашқандығы туралы мәлімдемесінен басталады
және ол рентгендиагностика (РД) деп аталады. Осы тақырыптарды өтуде болашақ
дәрігерлерге рентген сәулесін алудың физикалық механизмін ашып түсіндіру,
әсіресе рентген сәулесін электрондарды тежеу және оларды үдету арқылы
алудың ерекшеліктерін, рентген сәулесінің әсерін сипаттайтын: доза түрлері
мен олардың өз ара қатынастары, рентген, миллирентген, микрорентген сияқты
физикалық өлшем бірліктерді пайдалануға баса назар аударған жөн.
Пациентерді, рентген аппаратымен жұмыс істейтін дәрігерлерді рентген
сәулесінен қорғау мәселесіне де жеткілікті түрде мән беру қажет.
Томографиялық және магнитті-резонанстық әдістердің негізгі ерекшеліктеріне,
жұмыс істеу принциптеріне жете көңл бөлген дұрыс.
Рентгендиагностика мынадай түрлерге бөлінеді: рентгенграфия,
флюорография, электрентгенография, рентгенскопия және томография.
Бұл диагностикалық әдістердің бір бірінен айрымашылы алынған кескінді-
рентгенограмманы бақылу мен тіркеуде ғана, ал кескінді алудың физикалық
негізі барлығында бірдей. Рентгенграфияда зерттелінетін адам мүшесінің
кескіні рентгенограмма – фотопленка бетіне түсіріледі, ал флюорграфияда
–көлемі шағын фотопленкада тіркеледі. Рентгенскопияда- кескін
люминесценциялы экранында пайда болады. Экранның люминофорлы қабаты 60%
цинк сульфидынан, 40% кадмии сульфитынан тұрады. Мұндай экранға түскен
рентген сәулесінің интенсивтілігіне сәйкес, оның люминофорлы қабаты сәуле
шығарады. Рентген сәулесінің ішкі мүшелерде әр түрлі дәрежеде
жұтылғандықтан, денеден өткен сәуленің интенсивтілігі әр түрлі болып, соған
сәйкес экран бетінде ішкі мүшелердің кескіндері әр түлі болады. Электрлі
рентгенграфияда- пациенттен немесе оның белгілі бір ішкі мүшесі арқылы
өткен рентген сәулесі жартылай өткізгішті селен пластинкасына келіп түседі.
Мұндай пластинкалардың беті γ- сәулесіне пропорционалды түрде зарядталады,
яғни пластинка бетінде көзге байқалмайтын, тексерілген дене құрылымын
қайталайтын жасырын электрлік кескін пайда болады. Осылайша пайда болған
жасырын кескінді көру үшін, селен пластинкасын бетін графит ұнтағымен
өңдеп, кейінен оны қағазға аударып, пайда болған көрінентін кескінді ацетон
буымен бекітеді. Бұл әдістің басты артықшылығы бір селен пластинкасы арқылы
1000 астам кескін алуға болады және адам ағзасына әсер ететін рентген
сәулесінің дозасының төмен болуы.
Компьютерлік техника және көріністі (кескінді) математикалық жолмен
өңдеудің дамуы арқасында ХХ ғасырдың 70 жылдары санды рентгенграфияның
пайда болуына қол жеткізілді. Санды рентген аппараттарында кескінді алу
үшін фотопленка қолданылмайды, оның
орнынан рентген фотондарын тіркейтін детекторлар матрицасы орнатылған
пропорционалдық камера деп аталатын қондырғы қолданылады. Комптьютерлік
программа көмегімен детекторлардан келген электрлік сигналдарды өңдеп,
кескінге айналдырады. Осылайша алынған кескінде диагностикалық мәлімет
стандарты рентген кескініне салыстырғанда әлде қайда көп, оның үстіне
кескінннің кез келген қажетті бөлігін өңдеуге, жеткізуге т.б. медициналық
талаптарға байланысты іс әркеттер жүргізуге үлкен мүмкіндік бар. Санды
рентгенграфия кезінде пациенттің алатын рентген дозасы 100 есеге дейін
кемиді, сонымен қатар шағын компьютердің қатты дискісінде 4000 дейін
кескіндерді сақтауға болады. Мұндай санды рентгендік қондырғыларға
Сибирь(РФ), Siregraph(ГФР), DigiSpor (АҚШ) т.б. жатады.
Жоғарыда қарастырылған Рентгендиагностика әдістерінің барлығында
зерттелінетін дене көрнісін белгілі бір бетке (фотопленкаға, жартылай
өткізгішт селен пластинкасының бетіне, люминофор экранға т.б.
жазықтықтарға) проекциялану нәтижесінде алынатын кескін деп санау қажет.
Мұндай әдісте зерттелінетін дене мен оның кескінін тіркейтін құрылғы
арасындағы кеңестіктегі барлық денелердің кескіндері де проекцияланады,
соның әсерінен алынған кескінді жеке-жеке денелердің беттескен
проекцияларының қосындысының көрнісі ретінде санауға тура келеді. Бұл
дененің жеке бөлігін зертетуді қиындатады. Осындай жағдайлар ескеріліп,
зерттелінетін денені өлшеу нәтижесінде алынған мәліметтерді компьютер
көмегімен математикалық жолмен өңдеу арқылы, дененің әр түрлі қалындықтағы
қимасын монитор бетінде кескіндеуге мүмкіндік алынды, бұл әдіс компьютерлік
томография(КТ) деп аталынды. Мұндай әдістің негізіне жазық беттегі белгіл
бір шеңбермен(сызықпен) тұйықталған фигураны қиып өтетін түзулердің сызықты
интегралын есептеу арқылы тұйық фигураның ішкі құрылымын (көрнісін)
анықтауға болатындығы туралы математикалық теория алынған.
КТ жұмыс принципін мына түрде қарстырған жөн. Рентген түтігінен
шығатын γ- сәулесі коллиматор арқылы жазықтықпен, веер тәрізді ағын түрінде
тарайды. Ол зерттелінентін объектіні қиып өтіп, қарсы беттегі қабылдағыш –
детекторға (саны 12-1200 аралығында) келіп түседі, осылайша сәуленің денеде
жұтылу шамасын анықтаймыз. КТ рентген түтігі мен оған қарама-қарсы бетке
орнатылған детекторлар жүйесі бірге, шеңбер бойымен 40-500 сектор ішінде,
рентген түтігі мен детекторлар арасына орналасқан зерттелінетін денені
айнала қозғалады. Зертелінентін денеден өткен рентген сәулесін детекторлар
электр сигналына айналдырады. Бұл процесс денені немесе оны бір аймағын
толығымен зерттеп біткенше жалғасады. Соған сәйкес зертелінетін дененің
ілгерілемелі қозғалыс әсерінен алға жылжыған келесі қабаты (бөлігін) арқылы
γ- сәулесі өтеді, бұл жолы да рентген түтігі мен детекторлар денені 40-500
сектор аралығында айнала қозғалады. Осылайша дененің қажетті аймағы немесе
бөлігі белгілі бір қадаммен және қалыңдықпен қиып зерттелінеді. Жинақталған
мәліметтер жоғарыдағы математикалық теорияның принциптеріне сәйкес
компьютерде
өңделініп, жазық түрдегі жеке-жеке проекциялар жинақталып, дененің фронталь
немесе осі бойынша жазықтықтағы көлемдік көрнісі, көлденең қабыты бойынша
белгілі бір қалыңдықта кесілген қиынды көрнісі т.б. диагностикалық
мәліметтер алынады. Қазіргі заманғы КТ, зерттелінетін дененің 1; 3; 5; 8;
10 және 12 мм қалыңдықтағы көлденең кескіндерін бере алады. Кейбір КТ-да
детекторлар зерттелінетін дене айналысына шеңбер бойымен орнатылған, ал
рентген түтігі болса денені айнала қозғалады, кейбір КТ керісінше рентген
түтігі мен детекторлар бірге, зерттелінетін денені айнала қозғалады. КТ
арқылы ауруларды анықтау дәлдігі басқа әдістермен салыстырғанда жоғары
болатындығын көптген зерттеулер көрсетіп отыр. Бронхы туберкулезін
анықтауда рентгенграфия, флебобронхоскопия, бронхография әдістермен
салыстырғанда КТ көмегімен анықтау дәлдігі 91% болған (Лепихин Н.М., Мудров
В.В.), осындай көрсеткіш ас қазан рагын анықтауда (Седых С.А. ), омыртқа,
бас т.б. ішкі мүшелердегі патологиялық ошақтарды анықтауда қол жеткізілген.
Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде КТ арқылы жүргізілген диагностикалық
мәліметтердің дәлдігі жоғары болатындығы анықталды.
Қазірге кезеңде КТ негізінен шет ел фирмалары шығарады, олардың
қатарына Philips Tomoscan R 7000 (Голландия), Siemens (Германия),
Toshiba(Жапония) т.б. жатқыуға болады.
Соңғы жылдары диагностикалық әдістердің ішінде магнитті резонанстық
томографияға (МРТ) ерекше көңіл бөлінуде. Бұл әдістің басқа әдістерге
салыстырғандағы басты ерекшелігі: физикадағы ядролық магнитті резонанс
құбылысты қолдана отырып, биологиялық денені иондашуы қаблеті төмен,
радиотолқындар диапозонда жатқан электромагниттік толқынмен әсер ету арқылы
зерттелінетін дененің көрінісін(қимасын) алу. Халық арасында атом ядросы
сөзінің кері пікір тудыратыны ескеріліп, бұл әдістегі ол сөздер алынып
тасталған, сондықтан қазірге кезеңде бұл әдіс магнитті резонас деп
аталынады.
Болашақ дәрігерлерге бұл әдістің физикалық негізін түсіндіруді
мынандай ретпен жүргізген дұрыс деп санаймыз:
1. Спектрлердің пайда болуы және оның түрлері.
2. Атомдық және молекулалық спектрлердің пайда болу механизмі және оның
түрлері туралы мәлімет.
3. Атом мен молекуланың энергияны жұтуы мен шығарудағы резонанстық
құбылыстың маңызы.
4. Спин туралы түсінік.
5. Спектрдің пайда болуындағы спиннің ролі.
6. МРТ әдісінде кескіннің пайда болуы
7. Магнитті резонанстық томографтың құрлысы және оның түрлері.
Бастапқы бес сұрақ туралы теориялық мәліметтер физика оқулықтарында
толық қамтылған, сондықтан бұл тарауда оған көңіл бөлмедік. Оның орнына
негізгі ойды МРТ құрлысын қарастырауға арнадық, оған басты себеп,
медициналық ЖОО арналған оқулықтарда МРТ туралы мәліметтер әзірше толық
және жеткілікті түрде берілмей отыр. Бұл тақырыпты талдауда ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz