Сарғаю

Жоспар
Кіріспе

1 Механикалық сарғаю
2 Патологиялық сарғаю

Терінің, көздің ақ қабығының сарғыш тартуы билирубиннің ван ден Берг бойынша қандағы мөлшері 2 мг% жеткенде белгілі болып көрінеді. Даму механизміне қарай сарғаю: механикалық. гемолитикалық, паренхиматозды болып бөлінеді.
Механикалық сарғаю. Ол еттің он екі елі ішекке түсуінің қиналғанында дамиды. Өттің жүруінің қиналысы жалпы ет өзегінің абтурациясында, мысалы лямблия жиналғанда болады. Өзектің ішекке құяр жерінде ісік пайда болып қысып, өткізбей тастауы мүмкін.
Механикалық сарғаюда екі симптомдық жиынтық болады; біреуі еттің ішекке түспеуі (синдром ахолия). Екіншісі өттің қайта отрып, қанмен және Лимфамен денеде айналуы (синдром холемия).
Ахолия нәтижесінде майды қорыту және сору-сіңіру процесі бұзылады, стеаторея болады. Осыған параллелді майға ерігіш витаминдер (А,Д,Е,К) сорылуда бұзылады. Витамин К бауырда протромбинді және басқа (ҮІІ; IX, X) прокугулянттар факторларын синтездеуге керек. Уробилиноген ішекте жетіспегендіктен нәжіс түссізденеді, ахолияда холестериннің бөлініп шығуы бұзылады.
Өттің өт қапшығында іркілуі оны созып жібереді және өттің денеге сорылуына қан және лимфа айналасына қатысуына әкеледі. Холемия нәтижесінде қанда тікелей билирубин мөлшері көп көтеріледі, ол ондаған мг% жетуі мүмкін. Тікелей билирубиннің біразы несеппен шығады. Холестеринемия деңгейі жоғарылайды. Холемияда өт қышқылдарымен интоксикация симптомы дамиды, ол орталық жүйке жүйесінде рефлекстің қаналуы, адинамия, брадикардия, артериялық қысымның төмендеуі болып көрінеді. Вегетативтік жүйке жүйесінің парасимпагикалық бөлігінің тонусы симпатикалық бөліктен басым жүреді. Өт қышқылдары денеге тарап жүйке ұштарын тітіркендіріп қышыну туғызады.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Сарғаю
Терінің, көздің ақ қабығының сарғыш тартуы билирубиннің ван ден Берг
бойынша қандағы мөлшері 2 мг% жеткенде белгілі болып көрінеді. Даму
механизміне қарай сарғаю: механикалық. гемолитикалық, паренхиматозды болып
бөлінеді.
Механикалық сарғаю. Ол еттің он екі елі ішекке түсуінің қиналғанында
дамиды. Өттің жүруінің қиналысы жалпы ет өзегінің абтурациясында, мысалы
лямблия жиналғанда болады. Өзектің ішекке құяр жерінде ісік пайда болып
қысып, өткізбей тастауы мүмкін.
Механикалық сарғаюда екі симптомдық жиынтық болады; біреуі еттің ішекке
түспеуі (синдром ахолия). Екіншісі өттің қайта отрып, қанмен және Лимфамен
денеде айналуы (синдром холемия).
Ахолия нәтижесінде майды қорыту және сору-сіңіру процесі бұзылады,
стеаторея болады. Осыған параллелді майға ерігіш витаминдер (А,Д,Е,К)
сорылуда бұзылады. Витамин К бауырда протромбинді және басқа (ҮІІ; IX, X)
прокугулянттар факторларын синтездеуге керек. Уробилиноген ішекте
жетіспегендіктен нәжіс түссізденеді, ахолияда холестериннің бөлініп шығуы
бұзылады.
Өттің өт қапшығында іркілуі оны созып жібереді және өттің денеге сорылуына
қан және лимфа айналасына қатысуына әкеледі. Холемия нәтижесінде қанда
тікелей билирубин мөлшері көп көтеріледі, ол ондаған мг% жетуі мүмкін.
Тікелей билирубиннің біразы несеппен шығады. Холестеринемия деңгейі
жоғарылайды. Холемияда өт қышқылдарымен интоксикация симптомы дамиды, ол
орталық жүйке жүйесінде рефлекстің қаналуы, адинамия, брадикардия,
артериялық қысымның төмендеуі болып көрінеді. Вегетативтік жүйке жүйесінің
парасимпагикалық бөлігінің тонусы симпатикалық бөліктен басым жүреді. Өт
қышқылдары денеге тарап жүйке ұштарын тітіркендіріп қышыну туғызады.
Өт қапшығындағы қысым жоғарылай түссе бауырға қаоай әсер етеді, іркіліс әрі
қарай дамып бауыр бөліктеріндегі ет жолдарын созады, бауыр құрылысын,
жасушыларын жарақаттайды, паренхималық сарғаюға әкеледі.
Гемолитикалық сарғаю, туғаннан және жүре бара пайда болған болуы мүмкін.

Мысалы, жаңа дүниеге келген балаларда гемолитикалық сарғаю болады,
егер резус оң нәрестенің анасының резусы теріс болса, нәресте эритроциттері
ана қанына түссе, оның ағзасында иммундық өзгерістер туғызады, резуске
қарсы денелер жасалады. Ана ағзасында жасалған қарсы резус денелер қайталап
жүкті болған жағдайда резусы оң нәресте ағзасына түсіп, иммундық жанжал
туғызады, бала дүниеге гемолитикалық сарғаюмен туады.
Жүре бара пайда болатын гемолитикалық сарғаю гемотрансфузиялық асқынуда,
кейбір инфекциялық ауруларда, гемолитикалық токсиндермен уланғанда
(саңырауқұлақ уы) болуы мүмкін.
Гемолитикалық сарғаюда бұзылыстың басы көп мөлшерде жүретін гемолиз болып
табылады. Тікелей емес билирубин өте көп жасалады да бауырда тікелей
билирубинге айналып үлгере алмайды. Соңдықтан да қанда тікелей емес
билирубин көбейе түседі. Майға жақсы еритін болғандықтан тікелей емес
билирубин ми липидтарымен ұсталады, нерв жүйесінің жарақаттану симптомын
шақырады, құрысып дене еттері сіреспесіне әкелуі мүмкін.
Гемолитикалык сарғаюда бауыр қызметі негізінен бұзылмаған, онда билирубин
коньюгациясы жүреді, тіптен ол күшейген.
Сондықтан он екі ішекке түсетін өтте тікелей билирубин көп. Осыдан
пробинлиноген мөлшері де шамадан тыс, стеркобилин де уробилин де көп
бөлінгендіктен нәжіс және несеп түстері қараяды.
Паренхиматоздық сарғаю, гепатит ауруымен бірігіп жүреді.
Көбіне Боткин ауруында, бауыр қатерлі ісігінде, гепатогропты улармен
уланғанда дамиды (хлороформ, мышьяк).
Гепатиттерде бауыр жарақатын шамамен үш сатыға бөлуге болады: 1) қызметтік
өзгерістер сатысы; 2) құрылыстық өзгерістер әсіресе ісіну процесі басым; 3)
құрылыстық өзгерістер-альтерация процестері басым. Бірінші сатысында
өзгерістер патобиологиялық сипатта жүреді, әртүрлі фермекттер қабілеті
төмендейді, гепатиттің ерте білінетін бір белгісі несептің қарайа бастауы.

Екінші сатыда, бауыр ісініп, қабырғадан төмен шығады. Бауыр
бөліктерінің арасындағы өт жүретін тамырлар басылып, өт жүру тоқталады.
Осының нәтижесінде ішекке өт бөліну нашарлайды, сондықтан стеркобилин және
уробилин азаяды. Диспептикалық бұзылыстар: жүрек айну, құсу, оң жақ қабырға
астында ауырсыну пайда болады. Симптомдар тамақ ішкеннен кейін үдей түседі.
Үшінші сатыда, гепатоциттер альтерациясы күшейгендіктен бауыр функциялары
төмендейді. Өт жасалуының нашарлауымен байланысты ішектегі ас қорыту
процестері бұзылады, уробилиноген мүлдем жасалмайды, оған сәйкес соңғы
шығатын заттар уробилин және стеркобилин жоқ болады. Коньюгация процесі
бұзылғандықтан қанда тікелей емес және тікелей билирубиндер көбейеді. Қанда
өт қышқылдары да бар, холестерин мөлшері де көбейген.Дененің сарғаюы да
негізгі шағымдары жатады. Сарғаю симптомының екі түрі бар: 1) негізгі
сарғаю- патологиялық жағдайларда кездеседі, 2) алиментарлы сарғаю – қалыпты
жағдайда каротині көп тағамдарды қабылдағанда болатын сарғаю (сәбіз,
мандарин, апельсин).

Патологиялық сарғаю үш түрге бөлінеді: гемолиздік, паренхиматозды
және обтурациялық сарғаю.
Негізгі патологиялық сарғаюда науқастың біріншіден таңдайы, көзі,
алақаны сарғаяды, содан кейін барып терісі, ал алиментарлық сарғаюында –
тек терісі ғана сарғаяды.
Гемолиздік сарғаю эритроциттердің гемолизына байланысты өрбиді.
Көбінесе қан ауруларында немесе басқа топты қан адамға құйылған кезде және
уланғанда кездеседі, бұл жағдайларда терінің түсі ақшыл сары ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.