Тұтас педагогикалық процесте тәрбиенің формалары мен әдістер жүйесі



Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Тәрбиенің формалары мен әдістері туралы түсінік.
2.Тәрбие әдістерінің жіктелуі.
3.Сананы қалыптастыру әдістері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Педагогика ғылымы өзінің пәнін зерттей отырып, оқыту-тәрбиелеу процесінің теориясын жасайды. Теориялық білімге ұтым (категория), зандар, зандылыктар жатады, оларды зерттеу теорияны жасауға және оқыту — тәрбиелеу жұмысын педагогикалық процесті ұйымдастыру әдістері бағыт береді.
Ұғымдардың көмегімен педагогикалық шындықты, сонымен бірге мұғалімнің іс - әрекетінің объектісі — біртұтас педагогикалық процеске де сипаттама беруге болады. Педагогикалық процестің заңдарын білу мұғалімнің іс -әрекетін ұйымдастыруға жол табуға әсер етеді. Заңдылықтар мен принциптер педагогикалық процестің қызметін және оны нақтылы жағдайға сәйкес құрауда болжауға болады. Жалпы философиялық бағытта "заң универсалының қозғалысындағы мәнді көрсету" (В.И.Ленин). Заң сондықтан, мәннің нақтылы дәлірек айтқанда, танымның құрамының бірін көрсетеді, ал ол эмпирикалық деңгейде теорияға көшуге мүмкіндік береді.Педагогика тәрбие туралы ғылым ретінде дамиды, сол қоғамдық қызметіне сай биологиялық мұра болмайтын, өткен ұрпақтың әлеуметтік тәжірибенін өсіп келе жатқан мұрагерлердің меңгеруіне байланысты.Демек, тәрбиенің мәні және оның мақсаты индивидтің, адамның барлық қоғамдық қатынастардың бірлігі ретіндегі қалыптасуы болады. Әлеуметтік тәжірибені меңгеру процесі барысында қалыптасатын коғамдық болмыстың барлық жақтарымен қатынастары.
Бала өткен ұрпақтардың әлеуметтік тәжірибелерінің мұрагері тек қана өзінің белсенді творчестволық шығармашылық іс - әрекетінің арқасыыда ғана бола алады; -индивидтің өзін жүзеге асыра алатын және өз орнын таба алуға дайын белгілі бір әлеуметтік — азаматтық дәрежесі бар (барлық қоғамдық қатынастардың бірлігі тұлға ретінде дамуы, әлеуметтену процесі барысында, әлеуметтік белсенділік кеңістігінің бірте-бірте кеңеюі барысында жүзеге асады.
Пайдаланылған әдебиеттер

1. Вопросы обучения и воспитания сост. Э.Г. Костеликин. М., 1972. Ленин
2. В.И. Философские тетради ПСС, т. 29.
3. Макаренко А.С. Проблемы школьного советского воспитания.
Собр. Соч. В 7 т. Т.5 М., 1958ж
4. Проблемы методологии педагогики, методологического исследования Под ред. М.А. Данилова и Б.БолдыреваМ., 1971.
5. Хмель Н.Д. Теоретические основы профессиональной подготовки учителя. — Алматы, Ғылым, 1998.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
Тұтас педагогикалық процесте тәрбиенің формалары мен әдістер жүйесі

Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Тәрбиенің формалары мен әдістері туралы түсінік.
2.Тәрбие әдістерінің жіктелуі.
3.Сананы қалыптастыру әдістері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Педагогика ғылымы өзінің пәнін зерттей отырып, оқыту-тәрбиелеу
процесінің теориясын жасайды. Теориялық білімге ұтым (категория), зандар,
зандылыктар жатады, оларды зерттеу теорияны жасауға және оқыту — тәрбиелеу
жұмысын педагогикалық процесті ұйымдастыру әдістері бағыт береді.
Ұғымдардың көмегімен педагогикалық шындықты, сонымен бірге мұғалімнің
іс - әрекетінің объектісі — біртұтас педагогикалық процеске де сипаттама
беруге болады. Педагогикалық процестің заңдарын білу мұғалімнің іс
-әрекетін ұйымдастыруға жол табуға әсер етеді. Заңдылықтар мен принциптер
педагогикалық процестің қызметін және оны нақтылы жағдайға сәйкес құрауда
болжауға болады. Жалпы философиялық бағытта "заң универсалының
қозғалысындағы мәнді көрсету" (В.И.Ленин). Заң сондықтан, мәннің нақтылы
дәлірек айтқанда, танымның құрамының бірін көрсетеді, ал ол эмпирикалық
деңгейде теорияға көшуге мүмкіндік береді.Педагогика тәрбие туралы ғылым
ретінде дамиды, сол қоғамдық қызметіне сай биологиялық мұра болмайтын,
өткен ұрпақтың әлеуметтік тәжірибенін өсіп келе жатқан мұрагерлердің
меңгеруіне байланысты.Демек, тәрбиенің мәні және оның мақсаты индивидтің,
адамның барлық қоғамдық қатынастардың бірлігі ретіндегі қалыптасуы
болады. Әлеуметтік тәжірибені меңгеру процесі барысында қалыптасатын
коғамдық болмыстың барлық жақтарымен қатынастары.
Бала өткен ұрпақтардың әлеуметтік тәжірибелерінің мұрагері тек қана
өзінің белсенді творчестволық шығармашылық іс - әрекетінің арқасыыда ғана
бола алады; -индивидтің өзін жүзеге асыра алатын және өз орнын таба алуға
дайын белгілі бір әлеуметтік — азаматтық дәрежесі бар (барлық қоғамдық
қатынастардың бірлігі тұлға ретінде дамуы, әлеуметтену процесі барысында,
әлеуметтік белсенділік кеңістігінің бірте-бірте кеңеюі барысында жүзеге
асады.

Тәрбиенің формалары мен әдістері туралы түсінік

Мектеп пен жанұяның педагогикалық процесінде оқушылардың жеке тұлғасын
қалыптастыру жүзеге асады. Педагогикалык процесті сауатты ұйымдастыру үшін
мұғалім оның теориялық негіздерін тұсініп, оның мақсаттарын, міндеттерін,
мазмұнын, формалары және әдістерін, тәсілдерін ажырата алуы қажет. Формалар
мен әдістер педагогикалық процеске қатысушылардың іс-әрекетінін қозғаушы
күші болып табылады, соның арқасында жеке түлғаның қалыптасуы жүзеге
асады. (Н. Д. Хмель).
Материалистік диалектика адам таоиғатын биологиялық пен әлеуметтіктің
(тұқым қуалаушылық мүмкіндіктер мен әлеуметтік ортаның) бірлігі деп
түсіндіреді. Адам, басқа да тіршілік иесі сияқты, табиғат және қоғаммен
өзара әрекеттестікте болады, оларды өзінше қабылдайды, яғни осы
әрекеттестіктің белсенді қатысушысы.
Қоршаған дүниені өзгерте отырып, адам өзінде өзгертеді (К. Маркс).
Бұл ретте әртүрлі іс-әрекеттің орны ерекше. Адамның психикасы мен санасы
қоршаған ортамен әрекеттестігі арқасында және нақты бір іс-әрекет барысында
дамиды. Бұл ретте индивидумның іс-әрекеті жеке дара емес, басқа адамдардың
(ата-ана, мұғалімдер, оқушылар т.б.) іс-әрекетімен тығыз байланыста жүзеге
асады. Сондықтан жалпы адамзаттық мәдениетті игеру үшін бала қоршаған
ортамен басқа адамдар арқылы әрекеттестікте болуы керек, яғни олармен қарым-
қатынас жасауы қажет. Осылайша, іс-әрекет пен қарым-қатынас жеке тұлғаның
қалыптасуының ең маңызды шарты болып табылады. Педагогикалық ықпал етудің
амалдары да осылар.
Педагогикалық ықпал ету тәсілдері дегеніміз жеке тұлғаның қоршаған
ортамен мақсатты әрекеттестігін ұйымдастыруға жағдай жасау. Сондықтан
педагогикалық процесте жеке тұлғаның әрекеттестік жасайтын ортасы (табиғи,
әлеуметтік, материалдық, рухани) және осы әрекеттестікті ұйымдастыратын іс-
әрекеттің түрлері (қарым-қатынас, таным, ойын, еңбек, сабақт.б.) жатады.
Педагогикалық процеске қатысушылардың іс-әрекеті мен қарым-қатынасы
педагогикалық ықпал ету арқылы жүзеге асады. Оқу-тәрбие процесінің
субъектілері әрекеттестігінің формалары мен әдіс-тәсілдер арқылы шешілетін
белгілі бір мақсаттары мен міндеттері, тиісті мазмұны бар, логикалық
тұрғыдан аяқталған, белгілі бір уақыт аралығындағы педагогикалық процесс.
Ұйымдастыру формалары тұтас педагогикалық процеске қатысушылардың
қарым-қатынасы мең әрекеттестігінің тәсілі ретінде де қарастырылады.
Педагогикалық процестің ұйымдастыру формаларын былай жіктеуге болады.
-қатысушылар құрамы (жеке даралық, шағын топтық, топтық, ұжымдық,
жаппай);
-тұтас педагогикалық процестің оқу жұмысында қолданылуы;
-таным іс-әрекетінің сыныпта және сыныптан тыс уақыттағы байланысы
(сабақ, "хемпнар, факультатнв, экскурсия т.б.);
-оқушылардың сыныптан тыс іс-әрекеті кезіндегі өзара әрекеттестігі
(ертеңгілік, пәндік кеш, конференция, олимпиада т.б.).
Тұтас педагогикалық процесті ұйымдастыру формалары әдістер
менәдістемелік тәсілдер арқылы жүзеге асады, Тәрбие әдістері дегеніміз
тәрбие Мақсат-міндеттерін шешуге бағытталған тәрбиеші мен оқушының өзара
байланысты іс-әрекеті. Педагогикалық процеске қатысушылардың тәрбие
мақсаттарына бағытталған оқушылардың белсенді іс-әрекетін ынталандырудың
тәсілдері мен нақты әрекегі. Әдістәсіл деген де ұғым бар. Әдістемелік тәсіл
дегеніміз әдістің жеке көрінісі. Әдіске қарағанда ол бағыныңқы сипатта
болады.
Формалар, әдістер, тәсілдер сияқты үғымдар шынайы педагогикалық
процесте өзара тығыз байланыста болады. Біріншіден, олар бір-біріне тәуелді
(формалар мен әдістер, тәсілдер арқылы жүзеге асады); екіншіден, күнделікті
тәжірибеде олардың арасында белгілі бір айырмашылық жоқ. Тәрбие әдістері
мен тәсілдері әрдайым бірін-бірі алмастырып отырады: кей жағдайларда әдіс
тәсілге айналадьқ.
Педагогикалық процестің қозғаушы күші ретінде формалар мен
әдістердің сыныпта және сыныптан тыс уақытта қолданылуына байланысты өз
ерекшеліктері бар. Таным оқу процесіндегі негізгі іс-әрекет болып табылады.
Сондай-ақ, оқуда іс-әрекеттің басқа тұрлері де (ойын, қарым-қатынас, еңбек
т.б.) қолданылады. Әртүрлі іс-әрекетті қолданғанда ғана жеке тұлғаға
толығымен әсер етуге болады. Оқу-танымдық іс-әрекетті ұйымдастырудың
әдістері мен формалары ойын, өнер мен қарым-қатынас қоса жүзеге асырылуы
тиіс. Ұжымдық танымдық-іс әрекетін мұғалім мен оқушының ғана емес, сондай-
ақ оқушылардың өзара қарым-қатынасы ретінде қарастыруға болады.
Оқу әдістері оқыу процесінің негізі болып табылады (мұғалімнің
баяндамасы, оқулықпен жұмыс әртүрлі әңгіме-сұқбаттар, жаттығулар),
бірақолармен қоса мадақтау, көңіл-күй жағдайларын тудыру, сендіру, талап
қою және ұялту сияқты ынталандыру әдістері де қолданылады.
Сабақ — оқуды ұйымдастырудың басты формасы. Соңғы жылдардағы
педагогика технологияларының дамуы оқыту формаларын айтарлықтай молайтуда:
конференциялар, ғылыми айтыстар, оқуға байланысты кездесулер, пікірталастар
кеңінен қолданылуда.
Оқушылардың сыныптан тыс іс-әрекетін ұйымдастыруда оқыту мен
тәрбиенің барлық амалдары, формалары мен әдістері қолданылуда. Алайда, Бұл
ретте іс-әрекеттің барлық түрлері кеңінен қолданылады: танымдық (ұйірмелер,
факультативтер, оқушылардың ғылыми қоғамдастықтары), еңбек (өз өзіне қызмет
ету, еңбек десанттары, әртүрлі мектеп бизнесі), ойын (танымдық, спорттық,
іскерлік), эстетикалық (студиялар, мектеп театрлары, фестивальдар). Іс-
әрекеттің барлық түрлері қарым-қатынас арқылы жүзеге асады. Бұл іс-
әрекеттер барысында мұғалім оқушылардың санасы, сезімі мен ерік-жігерінің
қалыптасуына, олардың мінез-құлқы мен тіршілік әрекетін ұйымдастыруға әсер
ететін тәрбие әдістерін қолданады.
Тәрбие әдістері, әсіресе ынталандыру әдістері, сыныптан тыс жұмыспен
қоса оқу-танымдық іс-әрекетті ұйымдастыруда да кеңінен қолданылады (әртүрлі
мадақтаулар, жарыстар). Олар оқушылардың танымдық тілек-қалаулары мен
қажеттіліктерінің дамуына әсер етеді. Оқыту әдістері ақпаратты игеруге,
жалпы оқу және арнайы сипаттағы білік пен дағдыларды (оқу пәндері бойынша
біліктерді) қалыптастыруға бағытталған.
Оқыту мен тәрбие әдістері, өзінің арнайы қызметтері бола тұра (оқыту
міндеттері, тәрбие міндбттері), тұтас педагогикалық процесте бірлікте
қолданылады.
Тәрбие әдістерінің жіктелуі.
Педагогикалық әдебиеттер мен тәжірибеде тәрбие әдістерінің көптеген
түрлерінің сипаттамасын кездестіруге болады. Тәжірибеде мақсат пен нақты
жағдайларға сай әдістерді таңдап алу қиын. Сондықтан оларды тәртіпке
келтіру, яғни жіктеу қажет.
Жіктеу — арнайы белгілері арқылы құрастырылған жүйе. Әдістерді ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Тәрбиенің әдістері мен формалары
Тәрбие әдістері. Тәрбие әдістерінің түрлері. Әдістердің анықтамасы
Тәрбие жұмысының негізгі бағыттары
Қазіргі педагогикадағы тәрбие әдістері, құралдары
Тәрбие мен оқыту бірлігінің маңыздылығы
Педагогикалық процестің принциптері
Тұтас педагогикалық процес
Тәрбиенің жалпы әдістері
Мінез-құлық мәдениеті
Педагогика. Оқулық
Пәндер