Тәуелсіздік жылдарындағы Қазақстанның халықаралық саясатта алатын орны

1. Тәуелсіздік жылдарындағы Қазақстанның халықаралық саясатта алатын орны
2. Қазақстанның әлемдік деңгейде ядролық қарусыздану мәселесі
3. Пайдаланылған әдебиеттер

Бүгінде әлемдік саясат сахнасында жаңа тәуелсіз мемлекеттер шықты, олардың халықаралық қоғамдастықтың толық құқықты мүшелері ретінде қаз тұру процесі, олардың арасындағы мемлекетаралық қатынастар осы заманғы тарихи саясатнамалық халықаралық құқықтық білім зерттейтін өзекті мәселелердің бірі. Жаңа тәуелсіз мемлекеттердің толыққанды мемелекетаралық қатынастардың қалыптасу кезеңдерін терең талдау және бұл процестің көз алдымызда өтіп жатқанын ескерсек аса маңызды ғылыми және қоғамдық саяси міндетке айналады.
Сыртқы саясатымыздың қалыптасу кезеңі мынадай өрелі міндеттерді жүзеге асырудан басталды.
Біріншіден, біздің мемлекетіміздің тың сипатын танытуымыз;
Екіншіден, Қазақстанды халықаралық дәрежеден мойындатып оның қауіпсіздігі мен аумақтық тұтастығын қамтамасыз ету қажет болды;
Үшіншіден, әлемдік шаруашылық жүргізу мен экономикалық байланыстарға белсене араласуымыз қажет болды [1, 16-23б.].
Қазақ мемлекеттігінің қалыптасуындағы тәуелсіз еліміздің сыртқы саясатын қалыптастыруда, жүзеге асыруда Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың ролін ерекше атауға болады. 1988 жылдан бастап, республика жетекшісі Н.Ә. Назарбаевтың басшылығымен сыртқы саясат мәселелеріне деген жалпы мемлекеттік қөзқарас түбірімен өзгерді. Мемелекеттік тәуелсіздік жарияланғаннан кейін Президент Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев еліміз халықаралық қатынастардың дербес тұлғасы ретінде саяси дипломатиялық тұрғыдан таныла бастады. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары Қазақстан әлемдік державалармен беделді халықаралық ұйымдардың қолдауын қажет етті. Қазақстан сыртқы саясатында стретегияның өзегі саналатын көпжақты әріптестікті таңдады. 1991 жылы 2 желтоқсандағы президенттік сайлау қорытындыларына байланысты өткізген баспасөз конференциясында Президент Н.Ә. Назарбаев «Қазақстан Еуропа мен Азияны жалғастыратын көпір болуы керек. Әлемнің барлық мемлекеттерімен экономикалық және саяси байланыстарды қамтамасыз ететін көпвекторлық сыртқы саясатты таңдайды»,-деп атап көрсетті. Президент өзінің «Қазақстанның Егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының стратегиясы» атты 1992 жылғы еңбегінде «Қазақстан жаңа халықаралық ортаға тап болды. Оның сыртқы саясатының бағыты ұлттық мемлекеттік мүдделерге сәйкес өзіндік логикамен дами бастады. Сонымен қатар Қазақстанның сыртқы саясаты жалпы адамзаттық қуатқа ие. Ол халықтардың әлемдік қауымдастықтан өз орнын таба білгенін жақтайды», - деп атап көрсетті. Осыған орай Қазақстан өзінің сыртқы саясатында қазіргі жаһандық қатынастардағы көпполярлық саланы басшылыққа алды. Екі жақты және көп жақты сыртқы қатынастар 2009 жылы Президент Жарлығымен бекітілген «Қазақстан Республикасының сыртқы саясат концепциясы» негізінде жүзеге асырылуда. Бұл Концепцияда қазіргі халықаралық қатынастардың негізгі даму бағыттары анықталып, дипломатиялық қызметтің міндеттері көрсетілді. Қазақстанның сыртқы саясатының негізгі мақсаты елдің ұлттық мүддесін қорғау екендігі көрсетілді [2, 4-5б.].

Пайдаланылған әдебиеттер
1. Мансұров Т.А. Қазақстан және Ресей: егемендену, кірігу, стратегиялық әріптестік тәжірибесі.Алматы, «Қазақстан», 1999. - 344 бет.
2. Борбасов.С. Қазақстанның сыртқы саясат басымдықтары. Ақиқат 2012ж. №7.
3. Абдулпатаев. С. Қазақстан Біріккен Ұлттар Ұйымында. Ақиқат. 2002ж., №9.
4. Сейдін Н. ЕҚЫҰ- ға төрағалық ету халықаралық сенім мен геосаяси жауапкершілік белгісі.. Ақиқат, 2008 ж, №3.