Стиль және сән

Жоспар
Кіріспе

1. Стиль және сән
2. Сәннің қызметі және құрылымы

Стиль (ағылш.style) - сөзінің астарында көркем идеялық мағынаға негізделген шығармашылық тәсілдер, айқындалған көркемдеу құралдары, тарихи негізделген жалпы белгілер, тұрақты бейне жүйелері деген мағына жатыр. Осы ортақ белгілер сәулет өнерінде, әдебиетте, сурет, кескіндеме өнерінде, костюм үлгісінде көрініс тапқан.
Стиль жүйесінің тұрақты:
- формальды;
- көркем-бейнелі;
-әлеуметтік-психологиялық сипаттамалары бар.
Формальдылыққа талапқа сәйкес силуэтті сызықтар конструктивтік және композициялық құрылым, орындау техникасы, декорациялық және түстік өрнектеу шешімі жатады.
Көркем-бейнелі сипаттама адам пропорциясы, этникалық менталитетке негізделген сұлулық типі мен идеалы жөніндегі түсінік.
Әлеуметтік-психологиялық аспект адамның мінез-құлқының, жас ерекшелігінің киім үйлесімділігіне сай келуін қарасырады.
Әрбір ғасыр стиль, мәдениет, қоршаған орта және киімнің, сәулет өнері мен қолданбалы өнердің арасындағы байланыстың міндетті түрде болуын талап етеді. Қоршаған ортадағы заттар мен сәулет өнерінің костюммен үйлесімділігі мәдениеттің стильдік белгісі боп саналады. Негізінде, стильде сол заманға сәйкес сұлулық иделы көрініс табады. Стиль қоймасы – өз идеяларын айқындауға ұмтылған суретшілер тудырған бейнелер мен пішіндер. Кез келген тарихи кезеңде костюм пішіні идеясының негізіне бейне мен адамның толық не артық дене бітімі есепке алынады. Дене бітім сәулет өнерінде де модуль ретінде саналады. Ежелгі сәулет өнерінде жеке стиль мен алғашқы бейне негізге алынған. Әрбір ғасырда адамның дене бітімінің эстетикалық идеалы, пропорциясы мен масштабы, түстің және геометриялық пішіннің көлемі дамытылған.
Стиль және сән – өзара байланысқан жүйе, олар бір-бірінсіз дамып, өрби алмайды. Әдетте, әр заманда бір уақытта бір неше стиль өмір сүреді. Атап айтқанда, оларға қоданыстан шыққан, дәл сол кезеңде салтанат құрған және болашақ стильді қалыптастыратын элементтері ба стиль жатаы. Әрбір елде басқа елдермен мәдени қарым-қатынас дәрежесіне қарай, саяси-әлеуметтік, экономикалық дамуына, мәдениеттінің өркендеу дәрежесіне байланысты көркемдік стильді даму эволюциясы бар.
Мысалы: 1890-1900 жылдары «жаңа готика», «жаңа орыс», т.б. стильдер: «арт деко» стилінде (120ж) – «орыс», «африкандық», «геометриялық» стильдер, т.б. болған.
ХХ ғасырда киім үлгісінде классикалық, романтикалық, спорттық және фольклорлық стильдер қалыптасып, орныққан. Өткен дәуірлердегі көркем стильдерге қарағанда аталған стильдер функционалдылығымен және костюмді орынды пайдалануымен сипатталады.

Пән: Өнер, музыка
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Стиль және сән
Стиль (ағылш.style) - сөзінің астарында көркем идеялық мағынаға
негізделген шығармашылық тәсілдер, айқындалған көркемдеу құралдары, тарихи
негізделген жалпы белгілер, тұрақты бейне жүйелері деген мағына жатыр. Осы
ортақ белгілер сәулет өнерінде, әдебиетте, сурет, кескіндеме өнерінде,
костюм үлгісінде көрініс тапқан.
Стиль жүйесінің тұрақты:
- формальды;
- көркем-бейнелі;
-әлеуметтік-психологиялық сипаттамалары бар.
Формальдылыққа талапқа сәйкес силуэтті сызықтар конструктивтік және
композициялық құрылым, орындау техникасы, декорациялық және түстік өрнектеу
шешімі жатады.
Көркем-бейнелі сипаттама адам пропорциясы, этникалық менталитетке
негізделген сұлулық типі мен идеалы жөніндегі түсінік.
Әлеуметтік-психологиялық аспект адамның мінез-құлқының, жас
ерекшелігінің киім үйлесімділігіне сай келуін қарасырады.
Әрбір ғасыр стиль, мәдениет, қоршаған орта және киімнің, сәулет өнері
мен қолданбалы өнердің арасындағы байланыстың міндетті түрде болуын талап
етеді. Қоршаған ортадағы заттар мен сәулет өнерінің костюммен
үйлесімділігі мәдениеттің стильдік белгісі боп саналады. Негізінде, стильде
сол заманға сәйкес сұлулық иделы көрініс табады. Стиль қоймасы – өз
идеяларын айқындауға ұмтылған суретшілер тудырған бейнелер мен пішіндер.
Кез келген тарихи кезеңде костюм пішіні идеясының негізіне бейне мен
адамның толық не артық дене бітімі есепке алынады. Дене бітім сәулет
өнерінде де модуль ретінде саналады. Ежелгі сәулет өнерінде жеке стиль мен
алғашқы бейне негізге алынған. Әрбір ғасырда адамның дене бітімінің
эстетикалық идеалы, пропорциясы мен масштабы, түстің және геометриялық
пішіннің көлемі дамытылған.
Стиль және сән – өзара байланысқан жүйе, олар бір-бірінсіз дамып, өрби
алмайды. Әдетте, әр заманда бір уақытта бір неше стиль өмір сүреді. Атап
айтқанда, оларға қоданыстан шыққан, дәл сол кезеңде салтанат құрған және
болашақ стильді қалыптастыратын элементтері ба стиль жатаы. Әрбір елде
басқа елдермен мәдени қарым-қатынас дәрежесіне қарай, саяси-әлеуметтік,
экономикалық дамуына, мәдениеттінің өркендеу дәрежесіне байланысты
көркемдік стильді даму эволюциясы бар.
Мысалы: 1890-1900 жылдары жаңа готика, жаңа орыс, т.б. стильдер:
арт деко стилінде (120ж) – орыс, африкандық, геометриялық стильдер,
т.б. болған.
ХХ ғасырда киім үлгісінде классикалық, романтикалық, спорттық және
фольклорлық стильдер қалыптасып, орныққан. Өткен дәуірлердегі көркем
стильдерге қарағанда аталған стильдер функционалдылығымен және костюмді
орынды пайдалануымен сипатталады.
Адам өнері мен қоғамның қарқындап дамуы, ақпараттық процестердің өсуі,
жаңа технология мен көпшілік нарықтың көбеюінің әсері адамзатқа бір ғана
стиль емес, бірнеше стиль пішіні мен пластикалық үлгілерді таңдауын
әкеледі. 1940 жылдары АҚШ-та сәнді костюм үлгісінде кантри, вестерн,
латынамерикандық стильдері, 1950 жылдары нью лук, шанель, 1960ж
космостық, 1970ж романтикалық, ретро, фольклорлық, этникалық,
спорттық, джинсылық, диффузиялық, әскери , іш киімдік, диско,
сафари, панк-стиль, 1980ж экологиялық стиль, жаңа пираттар, жаңа
классика, жаңа барокко, секси, корсетті, этникалық, 1990ж гранж,
гламур, нео-панк, кибер-панк, нео-хиппи, минимализм, милитари,
т.б. стильдер болды.
Қазіргі заманғы сәнді стиль көптігі ерікті түрде туды деп айтуға
болмайды. Саяси оқиғалармен, адамзатты толғандратын әлеуметтік мәселелермен
байланысты туған стильдер дамып, құндылығын арттыруда. Жаңа стильдердің
пайда болуына әсерін тигізеді.
ХХ ғасырда сән мен костюмге айтарлықтай әсер еткен ағым – эклектизм
болды. Эклектиканың басты белгісі – стильдер қосындысы, мысалы,
романтикалық пен спорттық стильдің үйлесімді байланысы.
Соңғы онжылдықтағы киім үлгісінде, әсіресе эклектика ағымы күшейді.
Бүгінгі күнгі диайнда дәстүрдегі қиыспайтын нәрселерді қиыстыру әдісінің
алатынорны ерекше. Суретшілер жаңашылдық іздеудің шексіз мүмкіндігін
қарастыруда. Әлемдік сән мінбесіне жібек пен қалың жайма, табиғи тері мен
жұқа шифон, қамқа мен қарапайым ағылшын твидін киген модельдер терілуде.

Зерттеушілердің сипаттамасы бойынша, стиль - сәнге қарағанда тұрақты
әлеуметтік феномен, бірақ қазіргі қоғам үшін сәннің маңызы өте зор.
Сән қоғамдағы барлық (материалды жене рухани құндылығы бар) мәдени
көріністерге қатысты, атап айтатқанда: өнер, әдебиет, медицина,
элеуметтану, экономика, философия, техника, саясат, спорттың дамуына
байланысты өзгеріп отырды. Сән механизмінің белсенділігі, әсіресе мәдениет
саласында, түптеп келгенде, костюм дизайнында керініс табады.
Әр еуропалық тілде сән - мода сөзінің аналогы бар: латынша “modus”
(өлшем, әдіс, ерсже), французша “mode”, итальянша “mode”, немісше “mode”,
ағылшынша “mode” және “fashion”.
Сән ұғымының бірнеше анықтамасы былайша беруге болады:
Сән – белгілі бір қоғамдық ортада қандайда бір көз қарастың, тұрмыстың
сырт пішінге, әсіресе костюмге қысқа мерзімді үстемдігі.
Сән – бұл айрықша әдіс, бейне, әлеуметтік ақпаратты өңдеудің өлшемі.
Сән – адам тіршілігінің енрдегі, тілдегі, киімдегі мезгілдік
өзгерістері.
Сәндік өзгерістер өздерінің айқын, ашық үстемділігіне қарамастан ұзақ
сақталмайды, өйткені адам баласы әр уақытта жаңалыққа, түрленуге ұмтылады.
Сәннің ауысып отыруы, өмірдің тынысы тәрізді, ырғаққа бағынышты. Сәнді
киімге әр түрлі себептер, мәселен, көркем бағыт та, әлуеуметтік оқиғалар
да, тоқымашылардың экономикалық құлығы да, ұрпақтардың қақтығысы да,
өткенге деген сағыныш та әсерен тигізеді.
Өткен ғасырларда костюмдегі өзгерістер өте баяу өтетін, сәннің үлгілері
ондаған немесе жуздеген жылдар бойы езгеріссіз қалып отырған. Киімнің
негізгі пішіні мен конструкциясы өз қалпында болып, тек аксессуарлары,
матасы, жаға - жеңнің әшекейлері турленіп отырған.
Бүгінгі кунгі сәннің өміршендік айналымы өте қысқа. Устем стильдің
аясында жаңа идеялар туындап, жаңа сән үлгілері күшіне еніп, керкемдік
ерекшеліктерін шыңдап, өзінің ізашарын ақырындап ығыстыра бастайды. Ал үш -
төрт жылдан кейін шыңына шығады және сол шыңда бес жылдай устемдігін
ұстайды. Сәннің ішіне әр түрлі вариациялар, ұсақ - туйек өзгерістер, бір
сағаттык калифтер туындап отырады. Бірақ сән өзәндегі барды толығымен
шығармай өзінің негізгі бағытын өзгертпейді. Осылайша, бір сәннің орнына
келесі сән алмасып келіп отырады, сәнді киім стилінің алмасу процесі он
жылдай уақытқа созылады, бұл циклдар XX ғасырда кунтізбелік онжылдықтармен
сәйкес келіп отырады, сондықтан 20 - жылдардын сәні, 50 – жылдардың
сәні, т.б. айтады.

Сәннің қызметі және құрылымы

Сән барлық әлеуметтәк өзгерістер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.