Стерилизация

Жоспар
Кіріспе

1 Медицинада қолданылатын заттарды стерильдеудің алдындағы тазарту
2 Автоклавтың жұмысын бақылау.
Химиялық бақылау
3 Дезинфекция

Стерилизация (лат. stcrilis- ұрықсыз)- өндеуге жататын нысандардағы микробтарды толық жою.
Стерилизацияның негізгі 3 тәсілі бар: жылулық, сәулелік, химиялық.
Жылулық стерилизация микробтардың жоғары температураға сезімталдығына негізделген. 60° С -та және су бар жерде ақуыз денатурациясы, нуклейн қышқылдарынын, липидтердің деградациясы болып, нәтижесінде микробтардың вегетативті түрлері жойылады. Құрамында аз мөлшерде суы бар және онымен тығыз байланысқан тығыз қабығы бар споралар 160-170° С-де жойылады. Жылулық стерилизацияда негізінен құрғақ ыстық пен қысымды бу қолданылады.
Өндеу келесі манипуляциялардан тұрады:
1. Жарақатпен, қанмсн және инфекциялық бөлінділермен жанаспаған медициналық заттарды дезинфекциялап, екі рет шашып алады.
2. Жоғарыда аталған заттармен жанасқанда стерильдеуден бұрын алдын - ала жақсылап ендеуден өткізеді.
Сынама қойған кезде бақыланып отырған затқа екі реактивтен де тамызады. Қан немесе жуу заттарының қалдықтары бар болған жағдайда ондай заттарды қайта өндеу керек болады. Стерильдеудің алындағы тазарту сапасын бақылауга тәулігіне өнделген заттардың әр түрінің 1%-зы алынады.
Құрғақ ыстықпен стерилизациялау- ауалы стерилизаторда (бұрынғы аты - құрғақ ыстық шкафтар немесе Пастер пеші деп аталады) жүргізіледі.
Ауалы стерилизатор - термометрі бар, электр желісімен қыздырылатын, тығыз жабылатын металды шкаф. Материалдьщ залалсыздандырылуы ереже бойынша 160° С - та 120 минут жүргізіледі, басқа да тәртіп (200° С - та 30 минут. 180° С - та 40 мин.) қолданылуы мүмкін.
Құрғақ ыстықпен зертханалық ыдыстарды және т.б. шыныдан жасалған заттар, құралдар, силиконды резина, яғни жоғары температурада өзінің сапасын жоғалтпайтын нысандарды стерилдейді.
3. Ірінді опперация немесе жұкпалы аурулар кезінде қолданылатын заттарды алдымен дезинфекциялап, тазалап, стерильдеуге жібереді.
4. Шыныдан, металдан, термотөзімді полимерлерден, резинкадан жасалған заттарды стерилизаторда 30 мин. кайнатады, содан сон стерильдейді.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Стерилизация
Стерилизация (лат. stcrilis- ұрықсыз)- өндеуге жататын нысандардағы
микробтарды толық жою.
Стерилизацияның негізгі 3 тәсілі бар: жылулық, сәулелік, химиялық.
Жылулық стерилизация микробтардың жоғары температураға сезімталдығына
негізделген. 60° С -та және су бар жерде ақуыз денатурациясы, нуклейн
қышқылдарынын, липидтердің деградациясы болып, нәтижесінде микробтардың
вегетативті түрлері жойылады. Құрамында аз мөлшерде суы бар және онымен
тығыз байланысқан тығыз қабығы бар споралар 160-170° С-де жойылады. Жылулық
стерилизацияда негізінен құрғақ ыстық пен қысымды бу қолданылады.
Өндеу келесі манипуляциялардан тұрады:
1. Жарақатпен, қанмсн және инфекциялық бөлінділермен жанаспаған
медициналық заттарды дезинфекциялап, екі рет шашып алады.
2. Жоғарыда аталған заттармен жанасқанда стерильдеуден бұрын алдын -
ала жақсылап ендеуден өткізеді.
Сынама қойған кезде бақыланып отырған затқа екі реактивтен де тамызады.
Қан немесе жуу заттарының қалдықтары бар болған жағдайда ондай заттарды
қайта өндеу керек болады. Стерильдеудің алындағы тазарту сапасын бақылауга
тәулігіне өнделген заттардың әр түрінің 1%-зы алынады.
Құрғақ ыстықпен стерилизациялау- ауалы стерилизаторда (бұрынғы аты -
құрғақ ыстық шкафтар немесе Пастер пеші деп аталады) жүргізіледі.
Ауалы стерилизатор - термометрі бар, электр желісімен қыздырылатын,
тығыз жабылатын металды шкаф. Материалдьщ залалсыздандырылуы ереже бойынша
160° С - та 120 минут жүргізіледі, басқа да тәртіп (200° С - та 30 минут.
180° С - та 40 мин.) қолданылуы мүмкін.
Құрғақ ыстықпен зертханалық ыдыстарды және т.б. шыныдан жасалған
заттар, құралдар, силиконды резина, яғни жоғары температурада өзінің
сапасын жоғалтпайтын нысандарды стерилдейді.
3. Ірінді опперация немесе жұкпалы аурулар кезінде қолданылатын
заттарды алдымен дезинфекциялап, тазалап, стерильдеуге жібереді.
4. Шыныдан, металдан, термотөзімді полимерлерден, резинкадан
жасалған заттарды стерилизаторда 30 мин. кайнатады, содан сон стерильдейді.

5. Шыныдан, металдан жасалған және стоматологиялық аспаптарды 120-
130°С-та 15 мин өңдейді. Стерильдеу алдында дезинфекциялау үшін төмендегі
химиялық ерітінділердін біреуіне салып залалсыздандыруға болады:
➢ 0,5% хлорамин ерітіндісі - 30 мин.
➢ 3% сутектің асқын тотыгы + 0,5% жуу заты - 30 мин.
➢ 0,1% дезоксон ерітіндісі - 20 мин.

Медицинада қолданылатын заттарды стерильдеудің алдындағы тазарту

Осы мақсатта стерильдейтін заттарды ақуыздан, май қалдықтарынан, тағы
басқа ластардан қолмен немесе механикалық әдістермен тазартады.
Қолмен тазартқанда келесі ретпен жасалынады:
Қанмен ластанған аспаптарды 0,14%натрий олеатының (таттану ингибиторы)
ерітіндісіне 22 °С, 60 минутқа салу керек.
Су ағымымен 0,5 мин. жаксылап шайады.
"Биолот" жуғыш затына - 15 минутқа, (50 °С) батырады.
0,5 минут сумен жуады.
Ағымды және дистилденген сумен 3 мин шайады.
Ыстық ауалы стерилизаторда 80 °С - 85 °С та кептіреді.
Стерильдеудің алдындағы тазарту сапасын бақылау. Медициналық
аспаптарды, шприцтерді, инелерді, және басқа заттарды стерильдеудің
алдындағы тазарту сапасын бақылау сынамалар қою арқылы жасалады. Қан
қалдықтарын анықтау ушін амидопириндік және азопириндік сынама қойылады.
Жұғыш заттардың қалдықтарын фенолфталеиндік сынамамен, майдың кетпегенін
судан 3 - пен сынама қойып анықтайды.
Амидопириндік сынама - 5% амидопириннін спирттік ерітіндісін + 30%
сірке қышқылын + Зо сутектің асқын тотығын бірдей мөлшерде араластырады.
Нәтижесі он болғанда - көгілдір -күлгін тұс береді
Азопириндік сынама
Бақылау:
Термиялық - камераның ішіне термометр салып бақылау
Химиялык тест аркылы, аталған байланыстардың біреуін пайдаланып
жасалады: гидрохинон, шарап қышқылы, тиамочевина, левомицетин.
Стерилизациялану тиімділігі орындалганда тест түсін өзгертеді.
Бактериологиялық- биотесттер ретінде 160 °С температурада 1-1,5 сағат
ұстағанда ѳлмейтін шѳп немесе картоп таяқшаларының спораларымен
жұқтырылған, пробиркалар қолданылады.
Стерильдеуші заттардың көпшілігі мұндай ендеуге шыдамсыз, сондықтан
оларды булы стерилизаторда залалсыздандырады.
Булы стерилизаторларда қысымды бумен өңдеу (бұрынғы аты- автоклав) -
стерилдеудін эмбебап тәсілі.
Булы стерилизатор - қабырғасы мықты, герметикалық жабылатын, су буы
және стерилдеуші камерадан тұратын металды цилиндр. Аппарат манометр,
термометр және басқа да бақылау- өлшеу құралдарымен жабдықталған.
Автоклавта жоғары қысым қайнау температурасын арттырады (1 - кесте).

Микробтарга жоғарғы температурамен бірге бу әсер ететіндіктен, споралар
120°С-та жойылады. Булы стерилизатордың кең таралған жұмыс тәртібі: 2 атм
-121° С (15-20минут). Атмосфералық қысым мен температура жоғарылаган сайын
(136° С 5мин.) стерилдеу уақыты азаяды. Микробтар бірнеше секундта
жойылғанымен, материалды өңдеу уақыты ұзағырак, себебі, жоғары температура
стерилденетін материалдың ішіне енуі керек,
Автоклавта таңу материалдарын, халат, коррозияға -төзімді металды
құралдар, қоректік орталар, ерітінділер, инфекциялык материалдарды және
т.б. стерилдейді.

Автоклавтың жұмысын бақылау.
Химиялық бақылау.
а) Автоклавтағы будың температурасына (120 - 121°С) жақын балку нүктесі
бар құрамында фуксині бар бензой қышқылын 30 - 40 мм -лік ұзындықтағы шыны
түтүкшеге салып, екінші үшын балқытып дәнекерлеп тастайды (балқу нүктесі
121 - 122°С).
б) кұкұрт немесе пирокатехинді пробиркаға салып, бикске салады,
күкұрттің балқу температурасы - 112, °С, пирокатехиндікі - 102°С.
в) Д+ маннозаны үзындыгы 115 мм болатын шыны түтүкшеге себеді, екінші
ұшын дэнекерлейді. Балқу температурасы - 132°С.
Бактериологиялық бақылау - топырақтағы споралы сапрофитті микробтар
120°С температурамен 3 — 5 мин әсер еткенде өлмейді. Топырақтан сынама алып
3 пакетке салады, біреуін бикстің ішіне, ал калған екеуінің бірін
стерильденетін заттардың үстіңгі жағына, ал екншісін астыңгы жағына қояды.
Стерильдеп болғаннан кейін топырақ сынамаларын бактериологилық зертханаға
жібереді. Егерде үш сынаманың біреуінен тірі микроб себілсе қайтадан
бақылау жүргізеді. Екінші рет стерильдеудің нәтижесінде бір сынамада микроб
ѳссе, автоклавты пайдалануга тиым салынады.
Булы стерилизаторлардың жұмысына бақылау орталықтандырылған
стерилизациялык бөлімдерде кварталына 1 реттен кем емес жасалады.
Емханаларды, клиникалық зертханаларды (иммунологиялык, серологиялық,
биологиялық және т.б.) жылына екі реттен кем емес қадағалап отырады.
Инфекциялық, хирургиялық диспансерлерде, перзентханаларда, балалар
бөлімдерінде, стоматологиялық мекемелерде және кан құю орталықтарында,
жедел жәрдем станцияларында бақылау жүргізу кварталына 1 реттен кем емес,
басқа да ЕПМ — де жылына 1 реттен кем болмауы керек.
Сонымен бірге булық стерилизаторлар қойылған мекемеде жұмыс жасайтын
қызметкерлер стерильдік камераның бақылауын химиялық индикаторлардың
біреуін салып кристалдык заттың балқуы бойынша бақылайды. Олар белгілі
температурадан асып кеткен жағдайда балқиды.
Булы стерилизаторда стерилдеу тиімділігі заттарды орау, дұрыс
орналастыруға ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.