Синто діні

Кіріспе бөлім ... ... ... ...2
1.Синто дінінің шығу тарихы ... ... ... ... ... ... ... ..3
2.Жапон самурайлары ... ... ... ... ... 6
3.Ғибадат орындары ... ... ... ..7
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ...10

Синтоизм – бұл Жапонияның VІ-VІІ ғасырларда қалыптасқан дәстүрлі діні. "Синто” ("құдайлар жолы”) ежелден жапондықтар дәріптейтін құдайлар мен рухтар әлемін ("ками”) білдіреді. Синтоистер өздерінің діндерін күн құдай-анасы және жапон императорларының ілкі анасы саналатын Аматэрасудан бастау алады деп есептейді. Аматэрасу – синтоистік құдайлар пантеонының басты құдайы.
Синтоизм қағидалары VІ-VІІІ ғасырларға жататын басты үш дереккөзге негізделген, олар: "Кодзики”, "Нихон секи” (тарихи-жылнамалық жинақ), "Синсэн седзироку” (генеалогиялық тізімдер)
Синтоизм жапондық дүниетанымды қалыптас¬тыруда маңызды рөл атқарды, ол басты бес концепцияға негізделді. Бірінші концепцияға сай, әлем өздігінен пайда болған, әлем жоғарғы күш арқылы емес, өздігінен реттеліп отырады. Екінші концепция жер бетіндегі өмір қуатын сипаттайды. Үшінші концепцияда табиғат пен тарихтың бірлігі, әлемнің тірі және тірі емес деп бөлінбеуі (себебі табиғаттың барлық құбылыстары мен адамда камилер өмір сүреді) айтылады. Камилер осы әлемде тіршілік ететіндіктен, о дүниеден пана іздеудің қажеттілігі жоқ. Төртінші концепция көпқұ¬дайлықты көрсетеді, себебі синто¬ның өзі жергілікті табиғат культ¬терінен, жергілікті, рулық және тайпалық құдайларға табынудан пайда болған. ХХ ғасыр тізімде¬месіне сәйкес синтоның құдайлар пантеоны 3132 құдайдан тұрған, кейінірек олардың саны едәуір өскен. Бесінші концепция бойынша синто жапон ұлтымен етене бай¬ланысты, дегенмен, бұл жақындық жапондыққа кез келген басқа дінді ұстануына кедергі жасамайды.
Синто дінінде әр түрлі культ¬тердің ортақ сипаттары біріктіріліп, біртұтас рәсімділіктің күрделі жүйесі жасалды. Синтоистік діни табынудың негізінде Аматэрасуға дейінгі ататектен бастау алатын ата-баба культі жатыр. Адам әлемі "ками” әлемінен бөлінбеген-діктен, белгілі мағынада адамның өзі де "ками” болып табылады, сондықтан оған о дүниедегі аман қалуды іздеу жат нәрсе. Діни тазалық "камиге” және өз ата-бабаларына деген қастерлеуді, табиғатпен үйлесімді өмір сүруді, құдайылықпен рухани байланысты қажет етеді. Синтоизм этикасы өте қарапайым: иррига¬ция¬лық жүйелерді бұзбау, қасиетті орындарды тазалықта ұстау, жан-жануарларға қамқорлықпен қарау.

1. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007.
2. Дінтану негіздері: Жоғары оқу орындарына арналған оқулық. (Яблокова И.Н. 5-е баспасы, 2006.
3. 22. Ислам. Қысқаша ақпараттық анықтамалық құрал. /Құрастырушы Бегалинова К.К., Рүстембекова А.М./. - Алматы, Жібек жолы, 2007. - 24 б.
4. 22. Ислам. Қысқаша ақпараттық анықтамалық құрал. /Құрастырушы Бегалинова К.К., Рүстембекова А.М./. - Алматы, Жібек жолы, 2007. - 24 б.
5. Синтоизм. // Философиялық сөздік. – Алматы 1996. – 384
6. Синтоизм. // Философиялық сөздік. – Алматы 1996. – 384

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...2
1.Синто дінінің шығу тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
2.Жапон самурайлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
3.Ғибадат орындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10

Кіріспе

Синтоизм - бұл Жапонияның VІ-VІІ ғасырларда қалыптасқан дәстүрлі діні. "Синто" ("құдайлар жолы") ежелден жапондықтар дәріптейтін құдайлар мен рухтар әлемін ("ками") білдіреді. Синтоистер өздерінің діндерін күн құдай-анасы және жапон императорларының ілкі анасы саналатын Аматэрасудан бастау алады деп есептейді. Аматэрасу - синтоистік құдайлар пантеонының басты құдайы.
Синтоизм қағидалары VІ-VІІІ ғасырларға жататын басты үш дереккөзге негізделген, олар: "Кодзики", "Нихон секи" (тарихи-жылнамалық жинақ), "Синсэн седзироку" (генеалогиялық тізімдер)
Синтоизм жапондық дүниетанымды қалыптас - тыруда маңызды рөл атқарды, ол басты бес концепцияға негізделді. Бірінші концепцияға сай, әлем өздігінен пайда болған, әлем жоғарғы күш арқылы емес, өздігінен реттеліп отырады. Екінші концепция жер бетіндегі өмір қуатын сипаттайды. Үшінші концепцияда табиғат пен тарихтың бірлігі, әлемнің тірі және тірі емес деп бөлінбеуі (себебі табиғаттың барлық құбылыстары мен адамда камилер өмір сүреді) айтылады. Камилер осы әлемде тіршілік ететіндіктен, о дүниеден пана іздеудің қажеттілігі жоқ. Төртінші концепция көпқұ - дайлықты көрсетеді, себебі синто - ның өзі жергілікті табиғат культ - терінен, жергілікті, рулық және тайпалық құдайларға табынудан пайда болған. ХХ ғасыр тізімде - месіне сәйкес синтоның құдайлар пантеоны 3132 құдайдан тұрған, кейінірек олардың саны едәуір өскен. Бесінші концепция бойынша синто жапон ұлтымен етене бай - ланысты, дегенмен, бұл жақындық жапондыққа кез келген басқа дінді ұстануына кедергі жасамайды.
Синто дінінде әр түрлі культ - тердің ортақ сипаттары біріктіріліп, біртұтас рәсімділіктің күрделі жүйесі жасалды. Синтоистік діни табынудың негізінде Аматэрасуға дейінгі ататектен бастау алатын ата-баба культі жатыр. Адам әлемі "ками" әлемінен бөлінбеген - діктен, белгілі мағынада адамның өзі де "ками" болып табылады, сондықтан оған о дүниедегі аман қалуды іздеу жат нәрсе. Діни тазалық "камиге" және өз ата-бабаларына деген қастерлеуді, табиғатпен үйлесімді өмір сүруді, құдайылықпен рухани байланысты қажет етеді. Синтоизм этикасы өте қарапайым: иррига - ция - лық жүйелерді бұзбау, қасиетті орындарды тазалықта ұстау, жан-жануарларға қамқорлықпен қарау.
Аматэрасу культінде айна, семсер және яшма тасынан жасалған әшекейлер бейнеленген. Оларды мифологиялық дәстүрге сай, құдай ана жа - пондықтардың алғашқы императоры ретінде немересі (кейбір деректер бойынша күйеуі) Нинигиді жерге аттандырар алдында оған тарту етіп, бүкіл әлемді нұрға бөлеп, билік құруды, бағынбағандарды бағын - дыруды өсиет етеді. Мифтегі айна - адалдықты, семсер даналықты рәміздейді. Бұл қасиеттердің бәрі император тұлғасында толық көрінісін табады. Синтоистік храмдар кешеніндегі ең негізгісі Исэдегі храм - Исэ дзингу (VІІ ғ. соңында негізі қаланса керек). Исэ дзингу Аматэрасудың храмы болып саналады.

Синто дінінің шығу тарихы
Ситро - Жапопияның достүрлі діні. Жапонша ол камшюмити (сөзбе-сөз - ками, яғни құдайлар жолы) деп аталады. Бірақ еуропалық тілдерге бұл діннің қытайша синто деген атауы енген.
Синтоның негізін салушы Да, ортодоксальды қағидалары да немесе қасиетті жазулары да болмады, этикалық талаптарының жазылган кодексі де жоқ, - деп жазады Мэри Пат Фишср Жанды діндер деген кітабында. - Соған қарағанда, VI ғасырда елге буддизм келіп кіргенге дейін, синто діні егіншілер қауымдарының ешқандай атаумен аталмаған жергілікті діні ретінде пайда болған. Жапондықтардың дәстүрлі жолын бөгде ілімнен ажырату үшін, ол син (тәңір) және до (жол) деп аталатын болды. Орталық үкімет ұлтшылдык өртін тұтандыру мақсатында синтоизмді пайдаланған да замандар болған, бірақ екінші дүниежүзілік соғыс аяқталған соң, шіркеуді мемлекеттен ерікті түрде бөлген кезде, синто жайлап қана өз тамырларына орала қойды. Маңызды үш аспектіні: табиғат сұлулығымен байланысын, кезге көрінбейтін әлеммен ынтымағын және тазару салттарын атай отырып, бұл дінге сипаттама беруге болады.[2]
Синтоистердің ойынша, олардың діні әйел-құдай Аматэрасу, Аматэрасу-о-микамидан - аспанда жарқырап тұрған (көкте билік жүргізген) ұлы қасиетті әйел-құдайдан, яғни күннің әйел-құдайынан, жапон императорларының арғы ата-бабаларының анасынан бастау алады. Аматэрасу синтолық құдайлар пантсонының басшылығын қолына алған.
Синто пантеонының жалпы құрылымын үш негізгі қайнар бұлақ: тарихи-жылнамалық жинақ Кодзи мен Нихон сёки, сонымен бірге VI-VIII ғасырларға жататын Синсән сёдзироку деп атала - тын гснеалогиялық тізімдер арқылы суреттсуге болады.
Кодзики бойынша, Аматэрасуды еркектік және әйелдік бастауларға ие болған алғашқы тәңірлер - Идзанаки мен Идзанами Ёми-но-кунидан (өлілер елі) қашып құтылғаннан кейінгі тазару кезінде Идзанаки сол көзін сүрткен су тамшысынан жаратқан.
Аспан мен жерді белуге алғашқылар болып келген жоғарғы аспан құдайлары Идзанаки мен Идзанамиге әлі сұйық жағдайда, судың бетіне шыққан май құсап, медуза кейпінде теңіз толқындарында қалқып жүрген жерді қалыпқа келтіруге, сейтіп ел-жұрт құруға әмір етеді.
Аңызды тыңдасақ, аспан астындағы ағындардың көпірінде тұрып, екі құдай оларға жоғарғы құдайлардан келген найзаны теңіз суына батыра айналдырып, май шайқағанға ұқсайтын әрекеттер жасайды. Олар найзаны судан шығарғанда, одан аққан су тамшылары қоюланып, содан арал пайда болған. Ол аралға Оногородзима (өздігінен қоюланған) деген атау беріледі. Аралға түскен бойда екі құдай оны барлық жердің кіндік қазығына айналдырады да, содан кейін екеуі қазықты айнала журіп, бір-біріне сүйіспеншілік сезімдерін білдіріп, неке қито рәсімін орындайды. Алайда олардан туған ұрпақ сәтсіз болып шығады: алғашқы сәби аяқ-қолдарсыз сүлік сияқты болып туса, ал өздері бала деп атаған екіншісі Авасима [кебікті (күнәсіз) арал] болды. Мұндай сәтсіздікке қапаланған ерлі-зайыптылар енді жоғарғы аспан құдайларынан кеңес сұрағанда, өздерінің неке қию рәсімін дұрыс орындамағандарын, неке қиюға арналған сөздерді әйел-құдай Идзанами, яғни әйел айтуға тиіс болғанын біледі.
Құдайлар рәсімді қайтадан орындайды, бірақ бұл жолы алғашқы сөзді Идзанами айтады. Олардың некесінен дүниеге аралдар келіп, Жапония елі құралады, ал со дан кейін оны мекендеген құдай-рухтар: жер мен шатыр, жел мен теңіз, таулар мен ағаштар, жазықтықтар мен шатқалдардағы тұмандар және тағы да сансыз көп нәрселер жаратылады. Соңғы болып от құдайы Кагуцути жаратылады, ал ол жарық дүниеге келерде құрсағын ұлының жалыны шарпыған Идзанами көз жұмады да, өлілер патшалығы Ёми-но-куниға аттанады.
Идзанаки оны іздеп, сапарға шығады. Басынан қилы-қилы оқиғаларды еткізіп, Идзанами билейтін өлілер елінен әрең сытылып шыкқанда ғана корген азаптары ұмыт болады. Идзанаки Идзанамимен некесін бұзып, тазару рәсімін орындаған кезде дүниеге көптеген құдайлар келеді. Ақырғылар болып үш ұлы тәңір: оның сол көзін шайғаннан пайда болған күннің әйел-құдайы Аматэрасу; оң көзін айғаннан туған түн және ай құдайы Цикуёми, ал, ақыр соңында, Идзанакидің мұрнын шайған судан жел мен су кеңістігінің құдайы Сусаноо пайда болады.
Идзанаки олардың арасында әрқайсысының иеліктерін бөліп береді: Үлкен әпке Аматэрасу такамо-но харага -- биік аспан жазықтығына ие болады, Цикуёми - түн патшалығын, ал Сусаноо теңіз астындағы жазықтықты иеленеді.
Кейіннен Аматэрасуды жапон императорларының ата-тегінің бастауы деген тусінік алдыға шықты. Ол императорлар әулетінің бастауы саналатын және адамдардың жерлерін басқаруға жіберілген оның тікелей ұрпақтарының бірі Нинигидің арғы шешесі (бір жорамалда Ниниги - оның күйеуі) болып табылады.
Күні бүгінге дейін Жапонияда императорларды ерекше құрметтеп-қастерлеу, іс жүзінде оларды құдайдай көру сақталып отырғанын осыдан пайымдауга болады.
Құдайлардың күрделі иерархиясын, олардың өзара қарым-катынастарын және жапон қоғамына ықпалын түсіну үшін, бірнеше маңызды сәттерге тоқталып өткен жен:
Синто терминінің мағынасының өзі біртекті емес: синтоизмге түрлі-түрлі ру-тайпалық бірліктер мен этностардың (халықтардың) діни түсініктері енген.
Ертедегі Жапонияда әрбір рудың өзінің сақтаушысы (бұл сөздің ең кең мағынасында), яғни желеп-жебеушісі саналатын ата-бабасы (удзигами) болған және қастерленген. Удзигамилер желеп-жебеп қана қоймай, сонымен бірге бүкіл рудың өмірі мен тұтастығын қамқорлыққа алған.
Сонымен құдіретті және атақты рулардың шыққан тектері төмендегідей:
а) патшалар (императорлар);
ә) көк тәңірлері (яғни Аспанда жаратылып, Аспанда өмір сүретін тәңірлер);
б) көк тәңірлерінің немерелері (Аспанда жаратылған, бірақ
Жерде өмір сүретін тәңірлер);
в) жердегі тәңірлер (Жерде туып, сонда өмір сүретін тәңірлер);
г) корей және қытай иммигранттары.
3. Ру тәңірлерінен басқа жапондықтар, олардың түсініктері
бойынша, әрбір тауды, өзенді, кез келген орманды, тасты және т.б.
қорғайтын, яғни географиялық құдайларға сиынады.
Жапондықтар өздерін қоршаған нәрселердің бәрінен әлдебір қасиет, кереметтік көре білуге шебер-ақ. Синтоизмде қасиеттілік әлемге тән және әлемнің үстінде түр.
Осыдан ками (көптеген тәңір) деген үғым келіп шығады. Бұл ками (иероглиф син деп те оқылады) деген сөз, әдетте, құдай немесе рух деп аударылғанмен, мұндай аударма дүрыс аударма болып саналмайды. Ками жекеше түрде де, көпше түрде де болуы мүмкін, өйткені бұл сез бір мезгілде бірнеше жерде бола алатын біртұтас мәнді білдіреді. Ками индуизмнің немесе буддизмнің құдай-перілері сияқты бейне тудырмайды, ол сапаны, дәлірек айтқанда, бізде сүйсіну және әсерлену сезімін тудыратынның бәрін білдіреді. Ками жер мен аспанды үйлесімділікке келтіреді, Күн Жүйесі мен Ғарыштың жолын көрсетеді. Олар (немесе ол), әдетте, керкем және ғаламат жерлерді, тауларды, қайсыбір ағаштарды, езгеше жаралған тастарды, су құламаларын, құйындарды, жан-жануарлардың денесін мекендейді. Одаи өзге, олар (немесе ол) жаңбыр, жел, күн күркіреуі немесе найзағай түрінде білінеді. Кейбір адамдардың бойынан да ками табиғаты табылуы мүмкін. Ками есу мен ендірудің жаратушы күші ретінде де пайда бола береді.
Жапониядағы құдайлар мекендейтін жер, қасиетті шың болып киелі тау - Фудзияма (Фудзи) жанартауы саналады. Жапондықтар оны ешқашанда жай ғана Фудзи тауы деп атай салмайды, олар достықты, тауға деген жақындықты білдіріп, Фудзи-сан деп атайды. Зиярат етушілер тазару үшін, осы биік тауға кептеген қиыншылық кере отырып шығады. Фудзидің ұшар басына шыққан адамның жолы болып, ісі оңғарылады деген сенім бар.
4. Пұтқақұлдықтың (фетишизм) да, рухқақұлдықтың (анимизм) да, тотемшіліктің де күшті әлементтері сақталған.
Сол себепті де синтоизмді (синто) политеистік (көптәңірлік) дін деп еркін атауға болады.
Сонымен синтоизмнің ең маңызды әлементі -- императорды пір тұтып, құдай деп тану. Біздің білетініміздей, императорлық билік дәстүр бойынша Аматэрасу - Күннің әйел-құдайынан бастау алады. Оның үстіне, алғашқы (аты аңызға айналған) император, синто дәстүріне сәйкес, таққа б.з.д. 660 жылы отырған. Бұл күн жапондық жыл санаудың (әрине, қазір Жапонияда 2663-ші жыл өтіп жатыр) есеп жүргізу нүктесі болып саналады. Сейтіп, кейін келе, кептеген синто құдайлары іс жүзінде жалғыз тірі құдай - императормен ауыстырылды.
Рас, 1946 жылы император Хирохито өзінің киелі ата-тегінен бас тартты. Ел конституциясына тиісті өзгертулер енгізілді: император ұлт бірлігінің символына айналды. Алайда мұрагерді таққа отырғызуға байланысты салт-дәстүрлер бастапқы күйінде сақталып қалды.
Ал басқадай мемлекеттік сән-салтанаттар синтоизмнің ежелгі діни ережелеріне толық сәйкестікте еткізіледі.
1989 жылы Император Хирохито қайтыс болды (ол билік тағында алпыс үш жыл отырғанды). Қазіргі уақытта император болып оның ұлы Акихито отыр.
Синтоизм жапондық ұлттық рухты, ұлттық мәнді сақтау мақсатын көздейді. Бұған жапондықтар біршама қол жеткізе алды (олар, шындығында, ұлттық дәстүрлерді қатты ұстанады). Алайда құнтты жапондықтар діни фанатимзге бой үра бермейді. XIX гасырдың аяғынан бастап-ақ, көбінесе жапондық ғажайып деп аталатын ғаламат еркеииет құра отырып, олар өздерінің ұлттық және рухани ұстанымдарьш еуропалық білімдермен, ғылыммен, техникалык дамумен табысты ұштастырып, қатар алып жүретін болды.
Жапон императорының культі жауынгерлік сипат алып кеткен-ді. XI ғасырдың аяғы - XX ғасырдың басында Жапонияның бүкіл Оңтүстік-Шығыс Азияда үстемдік етуі және жапон халқының қасиетті миссиясы туралы идея бас көтерді.

Жапон самурайларының

Жапон самурайларының (жапон әскерінің) екінші дүниежүзілік соғыс кезінде қалай күрес жүргізгендері бүкіл әлемге белгілі. Өмір олар үшін құнды нәрсе саналмады, сондықтан да жапон армиясында өлімге бас тіккендердің жасақтарын құру аса қиын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.