Қазіргі нарықтық экономиканың өзгеру үдерісінде ел ішінде психологиялық күйзеліске түсу

1 Психологиялық кеңес беру
2 Психолог.кеңес берушінің міндеті
3 Кеңес беру психологиясын жүргізу кезеңдері

1. Немов.Р.С. «Основы психологического консультирования» 1999 «Владос» Москва, 528 бет.
2. Григорьевич.Л.А. «Введение в профессию психолог», 2006, Москва.
3. Галустова. О. В. «Психологическое консультирование», 2006, Москва.
4. Кочюнас.Р. «Психологическое консультирование и групповая психотерапия», 2005, Москва.
5. Колесникова. Г.И. «Психологическое консультирование», 2006, Феникс.
6. Кочюнас.Р. «Основы психологического консультирования», 2000, Москва.

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қазіргі нарықтық экономиканың өзгеру үдерісінде ел ішінде психологиялық күйзеліске түсу жайттары күнбе-күн өсуде. Яғни дүние жүзілік экономикалық дағдарыс адам бойында әр түрлі психологиялық қарама-қайшылықтарды туғызуда. Демек осындай жағдайларда адамдарға психологиялық көмек көрсету қажет. Қандай да болмасын күйзеліске түскен адам психологиялық көмекті қажет етеді. Ол психологиялық көмекті көрсету барысында маман психолог кеңес беру психологиясының негізгі техникалары мен кезеңдерін ұйымдастыра алуы керек.

Сол себептерге байланысты қарастырылып отырған тақырыптың маңыздылығы зор. Осыған байланысты кеңес беру психологиясы- психологияның көмегімен адамның қалыптасуы және олардың жеке дамуы, өмірге деген көзқарасы тұрғысынан дамытуға көмектеседі. Психологиядағы ең негізгі бағыт процестегі шарттардың мүмкіндікке ұласуы. Кеңес беру психологиясы жаңадан пайда болған кәсіби психологияның дамуы яғни өзіндік сфераның дамуы және сонымен қатар форманың дәстүрлі жұмысының біздің елде бөлінуі, мұны психологиялық білімге жатқызуға болады. Ол нағыз кәсіби дайындықты қажет етеді. Психологиялық кеңес берудегі білім нағыз психолог болатын адамдарға ғана емес, сонымен қатар, жұмыскерлермен кәсіби нағыз психологияның аумағына қажет. Қазір мамандарды жоғары білімге даярлау бағдарламалары кеңес беру психологиясынсыз өтпейді, алдағы уақытта психологтардың практикамен айналысуы әсіресе, алғашқы кезде Россияда кең құлаш жайды. Олар мамандарды психологиялық кеңес беруші ретінде жоғары білімге дайындайды.

Соңғы жылдары көптеген психологтар өздерінің жоғары білімдерімен Ресейде танылған болатын. Олар психологиялық кеңес берудегі өздерінің жоғарғы білімдерін тәжірибе жүзінде көрсетті. Психологиялық кеңес беру- бұл психологтың кәсіби іс-әрекетінің бір түрі. Психологиялық кеңес беру практикалық психологияда жалпы негізгі аймақ болып табылады. Психологиялық кеңес берудің негізгі әрекеті тек клиентпен ғана. Ол біріншіден, оның яғни клиенттің сенімінен шыға білуі. Ал, екіншіден оны түсінуі керек. Оның қиын проблемаларынын көңілді әрі оңай түрде шығуына көмектесіп, кеңестер, бағыттар беріп отыруы қажет. Кеңес беру психологиясы клиентпен жұмыс кезінде клиент проблемаларының күрделілігіне қарай бірнеше сеанстарға созылуы мүмкін. Алғашқы сеанс аясында психолог пен клиент арасында өзара әңгіме жүреді. Яғни, клиент өзі туралы баяндап, ненің алаңдататынын және қандай проблема мазалайтынын айтып береді. Оның 10 минуттан 30 минутқа немесе бір сағаттан екі сағатқа созылуы мүмкін. Ал, психолог өз кезегінде клиентін ұқыпты тыңдап, проблемаларын талқылай бастайды. Сеанс кезінде клиенттің проблемаларын практикалық түрде шешу және клиенттің жекелілігі (тұлғалылығы) бағаланады. Кеңестер немесе нұсқаулар кезінде клиентке қойылатын талап: психолог- консультантқа сеніп, толықтай проблемаларын шешуге көмектесетініне илануы керек. Кеңес беру кезінде психологтың әр түрлі әдістерді де қолдануға болады. Олар кеңес беруге лайықты әдістемелер.

Клиенттің проблемалары ауыр немесе қиын болатын болса, жоғарыда айтылғандай бір немесе екі сеанспен нәтиже шығаруы мүмкін емес. Клиенттің бір емес, бірнеше проблемаларының болуы мүмкін. Сол кезде психолог әр проблемаға жеке-жеке (проблемаға сай) кеңесті қолданады. Клиент тұрғысынан аталған проблемалардан бірден нәтиже шығаруы мүмкін емес. Оған кеңес беруші жағынан да көмек болуы керек. Егер кеңес беруші клиентке деген яғни, оның проблемаларынан арылуға деген сенімділігі жеткіліксіз болса, онда ол клиенттен болмақ. Себебі, ол өз эмоциясын және мінез-құлқын басқара алмайды деген сөз. Көбінесе, психолог-консультантқа адамдар физиологиялық-психологиялық денсаулығы жағынан да келуі мүмкін. Психологиялық кеңес беру практик-психологтың кәсіби іс-әрекетіндегі негізгі бағыт: адамға танымдық деңгейі жоғары, өзіндік таңдалған өмірлік стратегиясын жүзеге асыра алатын, өз өміріне жауапты тұлға ретінде қалыптастыру. Психологиялық кеңес беру психотерапиядан шартты түрде бөлініп шыққан ғылым саласы. Себебі, кеңес беру кезінде психотерапиялық әдіс тәсілдер жиі қолданылады. әйтсе де, кеңес беру психологиясы психотерапия саласынан жоғарылау болып есептелінеді.

Психолог-кеңес берушіге қойылатын жалпы талаптар:
- Психолог-кеңес беруші өзінің клиентке берген ұсыныстарына толық жауапкершілікте болуы керек.
- Психолог-кеңес берушінің практикалық қызметі моральді этикалық және заңгерлік негіздерге сүйенілуіі керек. - Психолог-кеңес беруші қызметі адамгершілік мақсаттарға және клиенттің интелектуалды және тұлғаның даму жолындағы кедергілерді жоюға, көмектесуге бағытталады.
- Психолог-кеңес беруші өзінің жұмысын клиенттің жеке тұлғасын, құндылықтарын сыйлау арқылы жүзеге асырылады. Психолог-кеңес беруші адамгершілік құқықтарды сыйлауы керек.
- Клиентпен жұмыс барысында психолог-кеңес беруші шыншылдық пен ашықтық принциптерін басшылыққа алады. Сонымен қатар ол өзінің берген ұсыныстарында өте сақ болуы қажет.

Кеңес беру психологиясы практикалық психологияның түрі ретінде алдына мынадай мақсаттар қояды:
1. Клиентте пайда болған проблемаларды оперативтік тұрғыда шешу. Адамдар көмекті қажет ететін,тығырықтан шыға алмайтын жағдайға көп түсіп жатады. Сол жағдайда клиент психолог-консультанттың алдында көп күш жұмсап, уақытын көп алуға болмайды. Жалпы ауыр проблемаларды шұғыл деп атайды. Осындай кезек күттірмес, шұғыл проблемаларға тез арада психологиялық көмек көрсету, яғни ауызша кеңес білу немесе проблемасын шешу ауыстырылмайды. Мысалы, бала мен ата-ана арасында маңызды проблеманың болуы мүмкін, сол кезде олар өзара қарым - қатынас ұйымдастыра алмайды. Бұл балаға физикалық және психологиялық жағынан да зиян болады.
2. Психолог-консультант өзінің жоғары психологиялық біліміне сүйене отырып клиенте туындаған сұрақтарғаа толықтай жауап іздеуі және өзінің проблемасына басқа адамдардың араласуына жол бермей, өзінің шығуын қамтамасыз етуі керек. Психолог тек кеңес, бағыт қана береді.
3. Клиентке көмек беру кезінде психолог-консультант клиентке ішіндегі жағымсыз эмоцияларын сыртқа шығаруға көмектесуі керек және ол тек психолог пен психотерапевт алдында ғана емес, жеке өзара іс-әрекетте де шығара білуі қажеттігін ескертеді.
4. Клиентте өзінің проблемасына деген дұрыс түсінік қалыптасқан кезде, бірақ толықтай дұрыстығына көзі жетпесе, онда психолог-консультант клиентке кәсіби және моральді көмек беріп, өзіне толықтай сенім қалыптастыру керек. 5. Клиентпен жұмыс кезінде психолог тек кеңес берудің ғана қажеттілігімен шектелмей, психокоррекциялық және психотерапиялық көмектің де жеткілікті түрде проблемесын шешуде оңтайлы көмек болатынын түсіндіруі керек.

Кеңес беру психологиясының ұйымдастыруда әр психолог мынадай міндеттері орындаулары қажет:
1. Туындаған проблемада клиентке шұғыл көмек көрсету. Шұғыл көмек көрсетуде психолог тарапынан берілген кеңес оңтайлы шешімдерді үлестіру мақсатында болуы керек. Мысалы, ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынастың жақсаруы.
2. Белгілі бір жағдайда ғана берілетін психолог- консультанттың кеңесі.
3. Уақытша көмек көрсету ( яғни депрессиялық жағдайға түскен клиентпен жұмыс).
4. Егер, тіпті психологтың беретін нақты кеңесі болмайтын жағдайда, минимальды болса да (аз мөлшерде) көмектесу, кеңес беру.

Психолог-кеңес берушінің міндеті:
1. Клиенттің проблемасын анықтау, яғни клиентте туындаған мәселе қандай жағдайда екенінен құлағдар болу.
2. Клиентті өзіндегі пайда болған проблемаларымен құлақтандыру яғни, түсіндіру.
3. Психолог-кеңес беруші клиенттің өз проблемасын шеше алатынын немесе шеше алмайтынын анықтау.
4. Клиент проблемасының шешу жолдарын қарастыру.
5. Психолог-кеңес беруші элементарлы, өмірлік қажет кеңестерін беру. Психологиялық кеңес беру - адамға, яғни клиентке өзінің өмірлік қиындығына сырт көзбен қарауға, өзінің жағымсыз қылығы мен іс-әрекетін сырт көзбен көруге жағдай туғызады. Ол клиенттің жеке өмірін дұрыстауға, өзінше шешім қабылдауға, өз тағдырына жауап беретіндей сенімділік туғызады.

Психолог-кеңес беруші психоаналитакалық теорияға сүйене отырып, клиенттің ішкі жан дүниесін үш жағдайда қарастырады. Олар: - динамикалық ( әр түрлі психологиялық даулы қарым-қатынастың нәтижесі ретінде) - экономикалық (оның энергетикалық мінездемесі ретінде) - топикалық (психологиялық құрылымы бойынша қарайды).

Кеңес беру психологиясының әдісі мен түрлері.
1. Теориялық қабылдау қабілеті бойынша (психоаналитикалық, тәртіптік, гуманистік, гештальт кеңес беру аясында).
2. Клиенттің жасы бойынша (бала, жеткіншек, ересек).
3. Ұйымдастыру түрі бойынша (іштей бетпе-бет сөйлеу, хат арқылы, интернет, телефон арқылы).
4. Клиенттердің саны бойынша (жеке, топтық).
5. Психологиялық проблема бойынша (тіл табысу проблемалары, жеке проблемалар, көңіл-күй проблемалары).
6. Қосымша жүйе (мектептік, жұмыстық, жанұялық, ерлі-зайыптылық, бизнестік). Психологиялық кеңес беру түрлеріне тоқталатын болсақ, ол әр түрлі адамдар мұқтаж болып және түрлі жағдайлармен келетіндіктен психологиялық кеңес беруді клиенттердің жеке ерекшеліктеріне байланысты және олардың проблемалық мүшелеріне байланысты бірнеше түрге бөлуге болады.

Ең бірінші, жеке тұлғалық психологиялық кеңес беру. Бұл түрге адамдардың жеке проблемаларына байланысты кеңес алу жатады. Мысалы, адамның арылғысы келетін психологиялық және мінез-құлықтық кемшіліктері немесе адамдармен қарым-қатынас арасындағы жеке басына қатысты проблемалар, әр түрлі қарым-қатынастар, жолы болмаушылық, психогенді аурулар жатады. Бұл жерге соныымен қатар, адамның өз-өзіне көңілі толмауын, интимді проблемаларды да жатқызуға болады. Екінші түріне, психологиялық кеңес беруде көп кездесетін және өте маңызды мәселе отбасының кеңеске жүгінуі. Бұл жерге отбасындағы немесе отбасы мәселесінде туындайтын әр түрлі жағдайдағы кеңес беруді жатқызамыз. Сонымен қатар, болашақ жарды таңдауда да психологиялық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.