Уақыт нормативтерін базалық жүйе негізінде әзірлеу

1. Еңбек процестері және оларды сыныптау.
2. Еңбек процесінің құрылымы.
3. Жұмысшының жұмыс уақытының, жабдықты пайдалану уақытының шығындарын зерттеу және бақылау нәтижелерін өңдеу

Өнімді жасаған кезде үнемі үш элемент қатысады: өндіріс құралы, еңбек нысаны және жұмыс күші. Өзара байланысты өнімді жасауға бағытталған осы элементтердің жиынтығы өндірістік процесс деп аталады.
Әрбір өндірістік процесс жұмысшының тікелей еңбек процессі мен онымен байланысты жұмысшының бақылауы мен басқаруымен жүргізілетін физикалық, химиялық және механикалық процестердің үйлесімін білдіреді. Бұл ретте, тікелей еңбек процессі деген жұмысшының дене және ой еңбегі бірлігінің еңбек нысанына әсер ету процесін білдіреді. Бұл процесс жұмысшының еңбек нысанының тікелей өзгертуіне, машинаны оңтайлы толтыруды қамтамасыз етуіне байланысты қосымша еңбек әрекеттерін орындауына, машинаны басқару және оның жұмыс механизмдерін ауыстыруға, бөлшектерді өлшеуге, технологиялық процесс барысын, қызмет көрсетілетін машиналар мен агрегаттардың жұмысын, машиналардың (агрегаттардың) жекелеген тетіктерін ретке келтіруден пайда болған процестің қалыпты барысынан ауытқуын жоюды, сондай-ақ өндірілетін еңбек өнімінің сапасынан ауытқуды байқау, басқару және бақылауға бағытталған еңбек әрекеттерін орындауынан тұрады.
Еңбекті нормалаудың мақсаттары үшін әр түрлі еңбек процестері жіктеледі, яғни белгілі бір сипаттары бойынша бірыңғай топтарға бірігеді. Нормалау әдістеріне әсер ететін айтарлықтай маңызды сипаттары мыналар болып табылады:
еңбек процессін жүзеге асыруда жұмысшының қатысу сипаты;
кезеңділік және процестің ұзақтығы;
өндірісті ұйымдастыру типі (дара, ұсақ сериялы, сериялы, ірі сериялы, жалпы).
Еңбек процессіне жұмысшылардың қатысу сипатына қарай еңбек процессі олардың салалық ерекшелігіне қарамастан былай бөлінеді:

- қолмен жасалатын;
- машинамен және қолмен жасалатын;
- машинамен жасалатын;
- автоматтандырылған.