WEB-САЙТТАР ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ ОНЫ ҚҰРУ НЕГІЗДЕРІ
1 WEB.САЙТТАР ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ ОНЫ ҚҰРУ НЕГІЗДЕРІ
1.1 WEB.сайттарға шолу және оны құруға қойылатын негізгі
талаптар
1.2 WORLD WIDE WEB құрылымының сипаттамасы
1.3 WEB.сайт құрылымының сипаттамасы және білім беру
порталы
2 ЖАҢА АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ҚҰРАЛЫН
ПАЙДАЛАНА ОТЫРЫП WEB.САЙТТЫ ҚҰРУ
2.1 WEB.дизайнды және броузерлерді құру және ортаға сәйкес
дайындау
2.2 Сайттық беттерде программалау құралдарын қолдану
2.3 Программалау тілін WEB.сайт құруда және дайындауда пайдалану ерекшелігі
1.1 WEB.сайттарға шолу және оны құруға қойылатын негізгі
талаптар
1.2 WORLD WIDE WEB құрылымының сипаттамасы
1.3 WEB.сайт құрылымының сипаттамасы және білім беру
порталы
2 ЖАҢА АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ҚҰРАЛЫН
ПАЙДАЛАНА ОТЫРЫП WEB.САЙТТЫ ҚҰРУ
2.1 WEB.дизайнды және броузерлерді құру және ортаға сәйкес
дайындау
2.2 Сайттық беттерде программалау құралдарын қолдану
2.3 Программалау тілін WEB.сайт құруда және дайындауда пайдалану ерекшелігі
Информациялық қоғамда адамзаттың байланыс құралының өзгеше екенін практика көрсетіп отыр. Олай болса, жалпы білім беретін орта мектептегі Информатиканы оқыту әдістемесіндегі «Компьютерлік телекоммуникация» тақырыбы курстың өзекті тақырыптарының бірі болып табылады. Енді дүниежүзілік байланысты қамтып отырған ИНТЕРНЕТ желісінің мумкіндіктеріне, қызметіне толығырақ тоқталайық. ИНТЕРНЕТ желісінің күрт дамып кетуі (қазіргі кезде 18000 әртүрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңалықтармен толтырылуда) қашықтық үғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез келген нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді тартар ертеңі таң калдырып, өзіңнің соны пайдалана алатының қуаттады. Бірақ адам жаңалықтарға тез үйренеді, қазір де ИНТЕРНЕТ жалпыға бірдей информациялық ресурс тәрізді күнделікті қүралға айналып барады. Оның қүрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер терминалдары және қарапайым пайдаланушы адамдар бар. Кейбір есептер бойынша екі миллиондай компьютермен 30 миллионға жуық адамдар жұмыс істеп жатыр. ИНТЕРНЕТ жүйесіне күніне 1000 компьютер қосылады екен. (INTERNET Society INTERNET қоғамдастығы) президентінің жақында INTERNET желісінің пайдаланушылар саны 1000000000 жетеді деуі бекер емес те шығар. Мүнда таңғанарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті INTERNET бізге даналық көзі болып көрінсе де, оның өзін қалай пайдаланатынымызды білген артық болмайды.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:
1 WEB-сайттар түсінігі және оны құру негіздері
1.1 WEB-сайттарға шолу және оны құруға қойылатын негізгі
талаптар
2. WORLD WIDE WEB құрылымының сипаттамасы
1.3 WEB-сайт құрылымының сипаттамасы және білім беру
порталы
2 Жаңа ақпараттық технологиялар құралын
пайдалана отырып WEB-сайтты құру
2.1 WEB-дизайнды және броузерлерді құру және ортаға сәйкес
дайындау
2.2 Сайттық беттерде программалау құралдарын қолдану
2.3 Программалау тілін WEB-сайт құруда және дайындауда пайдалану
ерекшелігі
1 WEB-сайттар түсінігі және оны құру негіздері
1.1 WEB-сайттарға шолу және оны құруға қойылатын негізгі
талаптар
Информациялық қоғамда адамзаттың байланыс құралының өзгеше екенін
практика көрсетіп отыр. Олай болса, жалпы білім беретін орта мектептегі
Информатиканы оқыту әдістемесіндегі Компьютерлік телекоммуникация
тақырыбы курстың өзекті тақырыптарының бірі болып табылады. Енді
дүниежүзілік байланысты қамтып отырған ИНТЕРНЕТ желісінің мумкіндіктеріне,
қызметіне толығырақ тоқталайық. ИНТЕРНЕТ желісінің күрт дамып кетуі
(қазіргі кезде 18000 әртүрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңалықтармен
толтырылуда) қашықтық үғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез келген
нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді
тартар ертеңі таң калдырып, өзіңнің соны пайдалана алатының қуаттады. Бірақ
адам жаңалықтарға тез үйренеді, қазір де ИНТЕРНЕТ жалпыға бірдей
информациялық ресурс тәрізді күнделікті қүралға айналып барады. Оның
қүрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер терминалдары және қарапайым
пайдаланушы адамдар бар. Кейбір есептер бойынша екі миллиондай компьютермен
30 миллионға жуық адамдар жұмыс істеп жатыр. ИНТЕРНЕТ жүйесіне күніне 1000
компьютер қосылады екен. (INTERNET Society INTERNET қоғамдастығы)
президентінің жақында INTERNET желісінің пайдаланушылар саны 1000000000
жетеді деуі бекер емес те шығар. Мүнда таңғанарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті
INTERNET бізге даналық көзі болып көрінсе де, оның өзін қалай
пайдаланатынымызды білген артық болмайды.
INTERNET деген не? Ол әлемнің әрбір түкпіріндегі компьютерлер
байланысы болып табылатын кең көлемді, тармақталған желі. Кейбір мәліметтер
бойынша INTERNET жүздеген мемлекеттерді және 1,7 миллион байланыс
компьютерлері қосылған 18 мың жеке желілерді біріктіреді, және де оның 35
миллион қолданушылары бар. Егер 1988 жылы INTERNET 100-ге тарта желілерден
тұрса, ал 1989 жылы оның саны 500-ге, 1990 жылы 2218 желіге артты. 1991
жылы АҚШІ-тың Үлттық ғылыми қорының желілі ақпараттық ортасы, желілер санын
4 мыңға жуық деп бағаладьт. Ал одан кейін олардың саны 4 есеге артты. Дәл
қазіргі уақытта желілерге қосылу санының өсуі айына 15%-ті құрайды.
Компьютерлерді қолданушылардың көбі үйде де, жұмыста да INTERNET - ке
косылудын мүмкіндігін алғылары келеді. Мұның ең қарапайым шещімі-модем және
телефон сымы аркылы байланыс компьютерлеріне жалғану.
Бүгінгі күнге дейін INTERNET -ке кіру қиын болды, бірақ желіде қызмет
көрсетушілер санының көбейуі жағдайды өзгертті. 1993-1994 жылдың бірінші
жарты жылында INTERNET -ке қарапайым телефон арқылы қосылған қолданушылар
саны 50-80%-ке көбейді. Оны ойлап шығарушы АҚШ-тың қорғаныс министрлігінің
жетекшісі, Зерттеу Жобалары Агенттігінің өтініші бойынша 1969 жылы Воld,
Вегапеk аnd Newman (ВВN) компаниялары ашкан АRРАNЕТ желісі болды. АRРАNЕТ
негізін қолданушылар алғашында ғалымдарға жүйеге кіріп программаны
бөлектенген компьютерге жіберуге ғана рүқсат берді. Біраз уақыттан соң бүл
әрекеттерге файлдар жіберу, электрондык почта немесе ғылым мен техниканың
бір облысында жұмыс істейтін ғалым зерттеушілердің мәлімет алмасуын
камтамасыз ететін, тарату тізімі сияқты жетістіктер қосылды. Бірақ АRРАNЕТ-
тің дамуымен қатар басқа да желілер жетіліп отьгрды. 1973 жылдарт АRРА
агенттігі өзінің жаңа DARPА атымен Іnternetting Рroject программасын жасай
бастады. Оның мақсаты- информацияны таратудың әр түрлі әдістерін қолданатын
желілерді біріктіруді анықтау болды.
Дегенмен, ИНТЕРНЕТ тек желі ғана емес желілердің желісі. INTERNET
көптеген байланыс желілерін бір-бірімен біріктіріп, дүниедегі ең үлкен
компьютерлер торабын қүрайды. Оның қарапайым желілік нүктелері өкімет
мекемелерінде, университеттерде, коммерциялық фирмаларда, жергілікті
кітапхана жүйелеріеде, тіпті мектептерде де орнеласқан. INTERNET-тің бір
ерекшелігі оның құрамындағы көптеген компьютерлер нақты ВВ8 тәрізді жұмыс
істейді. Мұның өзі INTERNET -ке қосылған басқа жерлерде тұрған 1000-даған
компьютерлік жүйелермен байланысу деген сөз. Желідегі компьютерлерден
өкімет архивіндегі, университеттердің мәлімет қоймаларындағы, жергілікті
ресурстар көлеміндегі, кітапхана каталогтарындағы қүжаттық мәліметтерді,
суреттерді, дыбыс клиптерін, бейнелерді және т.б. цифрлық түрге айнала
алатын барлық информацияны алуға мүмкіндік бар.
INTERNET желісін сипаттау үшін оны телефон жүйесімен салыстыру
қалыптасқан. Жалғыз телефон компаниясы болмайтыны сияқты INTERNET
компаниясы да тек біреу емес. Дүниежүзілік немесе мемлекеттік телефон
желісінің иесі кім? Ешкім де емес. әрине оның бөліктерін біреулер
иемденеді, бірақ жүйеге толық ешкім ие емес:бұл жүйе өзара келісім арқылы
ортақ пайдалануға арналған. Дүние жүзіндегі ірі телефон компаниялары
бірігіп, телефон жүйесі қалай пайдаланатыны жөнінде келісіп отырады, яғни
әр елдің кодын, төлейтін ақшасын, мұхитаралық кабель күнын-кімдер, қалай
бөлісіп көретінін және де әр елдің телефон жүйесінің қосылу техникальгқ
мәселелерін бірігіп анықтап отырады.
INTERNET-ті пайдаланудың нақты себептері өте көп. Мысалы сіздің
Бурабайға барып дем алғыңыз келіп отыр, сол жердегі аквалангпен жүзуге
ыңғайлы орын туралы білгіңіз келеді делік. Олай болса, scuba (акваланг)
жаңалыктар тобын қарап шығу керек, мүмкін сонда демалған біреу мәлімет
берген болар, әтпесе сұрағыңызды сонда енгізіп, күтіңіз. Біреу сізге жауап
беріп қалар (үлкен ықтималдықпен жауап алатындығыңызға сенгіміз келеді).
Әлде әртүрлі заттар жинайтын коллекционермен танысқыңыз келе ме, жоқ
әлде торт жасау рецептерін іздейсіз бе? т.с.с. Периодты әдебиет жөніндегі
анықтамалардьт қарап, Ресей журналдарын оқуыңызға болады.3
INTERNET-тің бар мүмкіндігін, онда жиналған мәліметтерді де түгел
айтып беру қиын. Оның үстіне күнбе-күн оған жаңа мәліметтер келіп түсіп
жатады.
INTERNET технологиясы жылдам өзгеріп отырады. INTERNET –тің
білмейтіндер үшін арналған 3-ші басылымын оқып болғаныңызша, қолыңызда оның
4-ші басылымы түрады. Олардың бір-бірінен айырмашылығы соншалықты үлкен бе?
деген сүрақ тууы мүмкін. Әрине, бір жылдың ішінде көп нәрсе өзгеріп
үлгереді. INTERNET -пен жүмыс істеу оңайланғандықтан, қазіргі өзгерістер
торапты кім немесе қандай мақсатпен қолдануында болып отыр. Бүл өте қызық.
Дегенмен, "Web-тен білгім келген нәрсе туралы, информация таба аламын ба"-
деген сүрақ туындайды. Сол себепті бір жаққа телефон соғудан бүрын немесе
кітапханаға барар алдында Web-тен информация алады.
Адамдарды іздеу. Егер қажетті адамыңыздың қайда екенін білмесеңіз,
оны қайда болмаса да сіз қазіргі уақытта тауып алу мүмкіндігіңіз бар. Ол
үшін сіз қызмет каталогын немесе телефон кітапшасын қолдана аласыз.
Компанияларды, өнімдерді немесе басқа да қызметтерді іздеу. Сары
парақ (Үеllow Page) аты жаңа каталог қьгзметі- сізді қызықтыратын
мамандықтары бар компанияларды іздеуге мүмкіндік береді. Оның адресін тез
табу үшін сіз сол облысқа сәйкес кодты бере аласыз. Осылайша өзіңіз қолыңыз
жетпей жүрген затыңызды да табуыңызға болады.
Зерттеу. Заң кеңселері бүрын қажетті информациялар үшін сағатына
$8600 төлесе, қазір олар оны INTERNET -тен өте аз бағаға ала алады.
Жылжымайтын заттармен айналысатын фирмалар, олардың бағасын бағалау үшін
INTERNET INTERNET -ке сай келетін демографиялық мәліметтерді пайдаланады.
Ғалымдар өздерінің соңғы зерттеу нәтижелерімен ауысады. INTERNET көмегімен
бизнесмендер болашақтағы нарықтарды үйренеді. Білім. Мектеп мүғалімдері
бүкіл әлемдегі оқыту программаларын бақылап отыра алады. Колледж окушылары
өз шаңырақтарымен электрондық почта арқылы хабарласып, сонымен қатар
телефонмен сөйлесу ақысын үнемдейді. Студенттер компъютерде курстык
жүмыстарын жасайды. Сонымен қатар, диалогтық режимде энциклопедияның соңры
басылымын және басқа да қажетті материалдарды алуға болады.
Маркетинг және сауда. Мұнда программалық жабдықтарды шығарушы компаниялар
өз өнімдерін сатып, желіде жаңа нүсқаларын үсынады. Желі көмегімен басқа да
түрлі өнімдер сатылады. Электронды кітап және грампластинка дүкендері
оперативті режимде істейді. Клиент өзіне қажетті мәліметті каталогтардан
көре алады.
Денсаулық сақтау. Науқас адамдар мен дәрігерлер денсаулық сақтау
облысындағы соңғы ашылған жаңалықтарды біліп отырады. Өз білімдерімен
алмасып және медициналық мәселелерді шешуде бір-біріне көмектесіп отырады.
INTERNET - бүкіләлемдік анықтама жүйесі.
Бүгінгі таңда бүкіләлемдік желі-250 млн. қолданушыны біріктіретін өте
тез дамып келе жатқан жүйе. Күн сайын бүл бүкіләлемдік өрнектің тағы да
бір жарнама түрі немесе араласу ортасы ғана емес,негізінен үлкен
мүмкіндіктері бар нарықтық сайман екендігіне көз жеткіздік. INTERNET -ке
кірген атақты компаниялардың, сның ішінде ComputerWold мәліметі бойынша
2000 жылы INTERNET -тің жалпы айналымы $196 млрд. болады. Оның $30 млрд.
мүмкіндіктер алудан, $23 млрд. қаржы сервисінен, $87 млрд. жеке саудадан
түседі екен, Осыған үқсас мәліметті "Forreester Researsh Inc компаниясы
береді. Оның мәліметі бойынша INTERNET айналымы 1996 жылғы $520 млн.-нан
2000 жылы $6,5 млрд-ка өседі екен.
Дамушы елдерде Web дүкеніндегі сату және сатып алу жаңалық емес. 1998
жылғы Commerce Report-хың зерттеу материалына сүйенсек 2002 жылы
түтынушылар Оnlіnе өнімдеріне $26 млрд. жүмсайды. Осыған байланысты
ИНТЕРНЕТ өнеркәсіптер арасындағы ең жылдам өсетін секторы болып табылады.
Бұл сектордың жылдағы берілген көлемі $26 млрд, яғни ең көп пайда дәл
осында алынады. Сонымен қатар, INTERNET -ті қолданып көп пайда табатын
секторларды келтірейік. КПЖ(компьютерді программамен жабдыктау), және
аппаратураларды сату, қаржы немесе сақтандыру қызметтері, кітап сату немесе
туристік бизнес т.б.
Қазақстанның базаларында ИНТЕРНЕТ-тің барлық мүмкіндіктерін толық
түрде меңгеру әлі басталған жоқ. Қазақстанда қор туралы информация беретін
жалғыз сервердің ашылуы, біздің еліміздегі қаржы және қор ИНТЕРНЕТ -інің
дамуын сараптауға шамасы келе бермейді. Ресей бұл жағдайда бізбен
салыстырғанда анағүрлым алда. ИНТЕРНЕТ мүмкіндіктерін меңгеруді Ресейдің
қор базары ГКО-Инвест пайда болғаннан бастады. Бүл сол уақыттағы ИНТЕРНЕТ
арқылы жүмыс істейтін және өз мәліметтерін тарату протоколын қолданатын
алғашқы жүйе болды. Қазіргі уақытта ИНТЕРНЕТ арқылы базарлар үшін берілетін
қызметтер тізімі кең көлемді және әртүрлі. ИНТЕРНЕТ -те бағалы қағаздар
базарынан профессионал қатысушы өзіне қажетті не таба алады? Мамандар айтуы
бойынша қаржы информациясының 5 түрі бар.
Аналитика. Экспертті аналитикалық басқару.
Котировка. Белгілі уақытта болатын кез-келген бір сауда алаңының
котировкалық информациясына кіру. Бүл жерде клиент тек ИНТЕРНЕТ -ке қосылса
жеткілікті.
Архивтер. Бұл өте көп мәліметтер қорына кіру, мүмкіндіктер алу.
Жаңалықтар лентасы. Жаңалықтар периодты түрде жаңарып отыратын Web-сайт
сервер жүйесін қолдану.
Деректі информация. Бүл- анықтамалық информациялар. Бүған тіркелген
мәліметтер, прессаның электронды қосылуы т.б. жатқызуға болады.
3. WORLD WIDE WEB құрылымының сипаттамасы
World Wide Web (WWW web), яғни, "дүниежүзілік өрмек" информация іздеп
бүкіл дүние жүзіне электрондық саяхат жасайтын гипертекстік жүйе болып
табылады. Қазіргі кезде әртүрлі мәлімет алуға болатын ең кең тараған жүйе
ретінде WWW есептеледі. -тің қалған бөліктерінен гөрі WWW жүйесін пайдалану
жеңіул, әрі ыңғайлы.
Мұнда бір-бірімен байланысқан сөздер арқылы іздеу жүргізіледі.
өзіңізге керекті тақырыпты таңдап алып, соған байланысты информацияны қарап
шығасыз, сол информация ішінен тағы бір тақырыпты таңдап алсаңыз, соған
байланысты ғана мәліметтерді оқи бастайсыз. Осылай бір тақырыптан
екіншісіне ауысып көре бересіз, бірақ қажет болса, кейін оралуыңыз да қиын
емес. WWW жүйесі байланыс орнатылған құжаттардан тұрады. Гипертекст деген
не, егер сіз Windows жүйесінің көмек беретін мәлеметтер құрыльшын қарап
шықсаңыз немесе Macintosh компьютерінің Нурег Сагd файлын көрсеңіз, сол
гипертекст мысалы бола алады.
Web жүйесімен жүмыс істеудің бірнеше тәсілі бар. Unix операциялық
ортасында сервистік қызмет көрсететін компания жасап қойған арнайы команда
арқылы WWW браузерімен оңай байланысу жолы бар. Оны іске қосу үшін WWW
нмесе lunx сөздерін енгізу керек.
Егер түрақты қызмет атқару қажет болса немесе тікелей теру арқылы
байланыс орнату керек болып жатса, өз WWW браузеріңізді пайдалану
мүмкіндігі де бар.
Өз компьютерін WWW -ке қосқысы келген алғашқы қолданушы- WWW пен
телефон сымының қалай байланысқанын біле бермейді. Олар ДК-дің әрбір
қолданушысы үйіндегі немесе офистегі жай телефонмен ИНТЕРНЕТ-ке шыға алады
ма? деген сұраққа жауап іздейді. Расында да бұл солай, бірақ бұл жерде
телефон желісі және ИНТЕРНЕТ желісі - әртүрлі мекемеге бағынышты екі басқа
коммуникациялық каналдар.
WWW -ті өте қарапайым түрде әлемнің әрбір түпкіріндегі сервер болып
табылатын және информация сақталатын жүздеген мың компьютерлер желісі деп
түсінуге болады. ИНТЕРНЕТ-тің әрбір бөлігіне немесе бөліктің кейбір
желісіне орнықтырылған саймандар мен байланыс каналдарына жеке мекемелер
қызмет көрсетіп түрады. Олар мемлекеттік және коммерциялық мекемелер болуы
мүмкін.
Сіз өз компьютеріңізді ИНТЕРНЕТ-ке қарапайым телефон сымы арқылы
қоссаңыз, бүл компьютеріңіздің модемі сіздің аудандық АТС арқылы жақын WWW
желісіне орналастырылған модеммен байланысуы керек. Бүл қарапайым
телефонмен сол жерге телефон шалу сияқты.
Телефон арқылы қосылған ИНТЕРНЕТ серверлерімен жүмыс істеуді
электронды жарнама тақтасы (ВВ8) мен Опііпе информация қызметіне қосылуымен
шатастырмау қажет. ВВS ИНТЕРНЕТ-тің бөлігі болып табылмайды. Оған телефон
желісін қолдана отырып, модем көмегімен тікелей қосылады. Осылайша, егер
ВВ8 Мәскеуде орналасқан болса, ал сіз Алматыдая хабарлассаңыз, онда
қалааралық байланыс үшін ақы төлейсіз.
WWW -тің жетістігі- сізге қажетті компьютер қай континентте болса да
байланыс ақысы WWW -ке қосылу уақыттарына ғана алынады. Сондықтан да WWW
-тің осы қасиетінің арқасында ранаулы программалар жасалды. ИНТЕРНЕТPhone
SoftWare - ИНТЕРНЕТ каналдарымен телефон байланысын жүргізу.
Айта кететін жағдай, ИНТЕРНЕТPhone - нің артыкшылықтарьша карамай
өзіне қатысты шектеулері бар. Біріншіден, байланыс жасау үшін сіздің
компьютеріңізде және сізбен байланысушының компьютерінде де модемнен баска,
өте қажетті мультимедия саймандары, дыбыс адаптері, микрофон болуы керек.
Екіншіден, екі компъютер де жергілікті ИНТЕРНЕТ-пен байланысқан болуы
керек және де телефон шалынған уақытта екі компьютер де қосылуы керек.
Үшіншіден, екі байланысушы адамдар сол уақытта компьютерде отыру
үшін, телефон сағатын, уақытты анықтап алулары қажет.
Төртіншіден, сіздің модеміңіз 14400 битс жылдамдықпен байланыс
каналын қамтамасыз етіп отыруы керек.
Бізге кенеттен бір файл керек болып қалды делік және онын қай жерде
екені бізге белгілі болсын. Ол файл тегін берілетін программа, жүмысқа
керекті ақпарат, сурет немесе кітап та болуы мүмкін. Енді сол файлды өз
компьютерімізге қалай әкелу жолын қарастырайық.
Мүндай мақсат үшін файлды тасымалдау протоколы деп аталатын жүйе
қолданылады (File Transfer Protocol - FTP). Практикада FTP не ftp термині
жиі үшырасады. Каталогта немесе почталық хабарда файлды алу үшін
компьютерде йр жеткізу деген сөздер кездесуі мүмкін. Ол осы файлды алу үшін
FTP жүйесі қолданылатынын білдіреді. FТР арқылы қызмет ететін арнаулы
программасы бар желіге қосылған компьютер FТР- сервер деп аталады. Көптеген
FТР — серверлер барлық адамдар үшін ашаық болады, кез-келген жан одан
администратор рүқсатымен әртүрлі мәліметтер ала-алады. Бүл тәсіл анонимдік
FTP деп аталады, өйткені мәлімет алу үшін ешкім өз атын айтпайды, белгісіз
болып қала береді. Көбінесе паролъ ретінде әркім өзінің почталық адресін
енгізеді. Ал кей жағдайда мәліметті пайдалану үшін кіру атауын (named)
немесе паролін (password) білу қажет болады.
FТР- серверінің мәліметтерімен қатынас жасау үшін әркім стандартты
кіру сүхбатын орындауы керек. Оның бір мысалы мынадай болуы ықтимал: open
ftp.reclom.ru named password - FТР серверге кірердегі сұраныс тізбегі,
мұндағы , open FTP-сервермен қатьтнас жасауды сұрау, ftp.reclom.ru FТР-
серверінің қажетті информациямен толықтырылған аты немесе апопітоиз,
password- сұраушы адамның паролі немесе оның почталық (Е-mail)
адресі; пароль немесе өз атын дұрыс енгізбегенде, FТР- сервер тек шектеулі
командалар жиынын орындай алады.
Пароль мен атау дурыс болса, қатынасу қүқығына байланысты
командалар орындауға болады. Олардың құрамына мыналар кіреді
cd-каталог аты-каталогты ауыстыру
cd..- жоғары деңгейдегі каталогқа көшу,
get файл аты- РТР -серверден файл алу,
Ьіпагу- екілік файлдарды жіберуалу режиміне ауьгсу, dіг- ағымдағы
каталог файлдары тізімін беру.
ИНТЕРНЕТ ішінен керекті мәліметті іздеп табуға мүмкіндік беретін
тағы бір мүмкіндікті қарастырып өтейік.
Сонымен ҒТР-серверімен жұмьтс істеуді меңгерсеңіз және Web жүйесінің
бірнеше адресін білсеңіз желіге кіріп жүмыс істеу қиын болмайды. Адресті
білмесеңізде, өзіңізге керекті мәліметтер тақырыбы арқылы іздеу ісіне
кірісіп кете бересіз.
Іздеу процесі адамның қатысуынсыз орындалатын болғандықтан, іздеу
серверлері каталогтарға қарағанда көптеген мәліметтерді қамти алады,
мындаған парақтан түратын мәліметтер ішінен керектісін таңдауыңыз қажет.
Егер іздейтін сервер сізге толық жауап таппаса, онда сұрағыңыздың
нақты болмағаны немесе керекті сөз тіркестерін дәл таппағаныңыз деп
біліңіз. Мүндайда басқа да және қысқа сөздерді пайдалана отырьш, тағы да
іздеу жүмысын жүргізу керек.
1998 жылы наурыз айынын басында Республика телекоммуникациялық
компанияларының басқаруымен "телекоммуникация ассоцияциясы" деген жаңа ұйым
пайда болды.Коммерциялық емес құрылымның шығу мақсаты- кәсіпорынның
іскерлігін байланыстыру, желілер телекоммуникациясынын дамуын, ақпараттық
технологияны пайдалануды және байланыс қызметін ұсынады.
Ассоцияның негізгі сан есебінде отандық және шетелдік операторлар
арасындағы құжат қатынастарын құруға практикалық көмек көрсғету көзделген.
Осыған орай- тұтынушылар мен қолданушылар арасындағы қызметті де қамтиды.
Ассоцияция әртүрлі халықаралық мекемелермен байланысып, Республиканың
үкімет комиссиясына қатысуы мүмкін.
Қазақстандағы Интернет адресациясы Kazakhstan News
Ошибка! Закладка не определена Ошибка! Закладка не определена Almaty
Oldtown.htm
Қазақстанда жаңа парк ашылды
Мұнда - электрондық WWW-тің өсуімен қоса, көптеген қызықты және арнайы
сайттар пайда болуда. Соңғы уақытта , әртүрлі анықтамалар, каталогтар және
мәліметтер қоры кіре бастады. Мысалы, сайтта http:www.hollywood.com
немесе http:cinemania.msn.com. Өзінізге керекті Голливудта түсірілген
фильмді таңдап алып, сол фильм туралы толық анықтама аласыз.
1.3 WEB-сайт құрылымының сипаттамасы және білім беру
порталы
Порталдың негізгі қасиеті - интеграциялық ақпарат көздеріне
(қосымшалар, процесстер, функциялар және контент ағындары (ішкі және сыртқы
Web – ресурстар) бірлескен ортақ Web – нүктені ұсыну, бұл ағымда, яғни,
корпоративті ортада бұл мәліметтер өмір сүреді және көбейеді. Екінші бір
маңызды қасиеті – жеке – даралық. Портал әрбір жекек қызметкерге корпорация
ішінде жетудің ортақ тізгінін барлық дүниелерге ұсынады (бұл ортақ тізгін
арқылы кез – келген корпоративті ақпаратты табуға болады). Интернет-портал
Web – құрылымдық және құрылымдық емес ақпараттарды публикациялауға
(ақпараттық жүйелер, Web – интерфейс) және (жаңа Web – беттерге қосылудың
процедуралары көмегімен) мүмкіндік береді. Желілік білім беру ресурстары
серверде орналасады және оқырман компьютеріне желі арқылы беріледі. Бәрінен
бұрын ақпараттардың форматын анықтау және сақтау құжатын, ақпараттарды
ұсынуды, білім беру процесінің аймақтары арасындағы алмасу интерфейстері
және автоматты режимдегі білім беру ресурстары үшін хаттамалар дайындау
қажет. Бұл мәселені шешіп алмай білім беру ресурсын таратушылар мен
жүздеген орындаушылармен бірлесе келісілген жұмысты ұйымдастыру мүмкін
емес. Олар – оқу процесіндегі компьютерлік және коммуникациондық техникалық
құралдарын пайдаланып жүз мыңдаған, миллионға жуық оқырмандармен жұмыс
жасаулары тиіс.
Компьютерлік желілер берілгендердің таралымды түрде өңделуін жүзеге
асырады. Бұл жағдайда берілгендерді өңдеу екі объекті арасында таралады:
клиент және сервер. Сервер – желіге қосылған және оның пайдаланушыларын
белгілі – бір қызметтермен қамтамасыз ететін қуатты компьютер. Серверлер –
желі пайдаланушыларда туындайтын қажеттіліктерге сәйкес функциялар қатарын,
берілгендерді сақтау, алыстағы ақпараттарды өңдеу, тапсырмаларды баспаға
беру т.б. істерді атқарады. Сервер – желі ресурстарының көзі. Сервердің ең
маңызды типтерін қарастырайық:
1. WWW– сервері өзара байланысқан мультимедиялық ақпараттарды және
берілгендер қорын ұсынуға арналған.
2. Электрондық почта сервері.
3. ҒТР сервері, файлдарды алмастыруға арналған.
4. Қазіргі уақытта қатынас жасауға арналған серверлер (чаттар).
5. Интернет – телефония жұмысын қамтамасыз ететін серверлер.
6. Интернет арқылы радио және видео трансляциялау жүйелері.
Клиент – компьютерлік желі тапсырмасы, жұмысшы бекет немесе
пайдаланушы. Берілгендерді өңдеу процесінде клиент, яғни, тұтынушы серверге
– күрделі процедураларды орындау үшін, файлдарды оқу, мәліметтер қорынан
ақпараттарды іздеу т.б. сұраныстар беруі мүмкін. Клиент алған мәліметтерін
өңдейді және өңдеу нәтижесін пайдаланушыға ыңғайлы түрде ұсынады. Бұндай
жүйелер үшін клиент – сервер жүйесі термині қалыптасқан. Желідегі жұмысшы
бекеттер арасындағы байланыс, ережеге сәйкес, сервер арқылы іске асырылады.
Бұндай желінің логикалық ұйымдастырылуы жұлдызша технологиясына сәйкес
көрініс табуы мүмкін. Орталық құрылғы рөлін сервер атқарады. Орталық
басқарудағы желіде жұмысшы бекеттер арасындағы ақпарат алмасу мүмкіндігі
бар. Желідегі берілгендер алмасуды берілгендерді реттеу хаттамасы
анықтайды. Хаттама – ақпарат алмасу кезіндегі әрекеттердің орындалу
ережесі болып табылады.
Оқу - әдістемелік кешенді құрудың техникалық қамтамасыздануы
Компьютерлік желілер берілгендерді үйлестірілген өңдеуді іске асырады.
Берілендерді өңдеу екі объект арасында үйлестірілген: клиент және сервер
арасында. Сервер - желіге қосылған компьютер және оның пайдаланушыларына
кейбір қызметтерді көрсетеді. Серверлер берілгендерді сақтауға,
алыстатылған тапсырмаларды өңдеуге, тапсырманы баспалау, және
пайдаланушының желіде пайда болатын басқа да функцияларын орындайды.
Сервер – желі ресурстарының көзі.
Біршама қажет серверлердің типтері:
1. WWW серверлері, өзара байланысқан мультимедиялық ақпаратпен және
мәліметтер қорын көрсету үшін арналған;
2. электрондық поштаның серверлері;
3. FTP серверлері, файлдар алмасуы үшін арналған;
4. реальды уақытта қатынас құру серверлері (чаттар);
5. Интернет-телефония жұмыс қамтамасыз ететін серверлер;
6. Интернет арқылы радио және видеоны трансляциялау.
Клиент – жұмыс станциясы немесе компьютерлік желі пайдаланушысы. Клиент
мәліметтерді өңдеу кезінде серверге, күрделі процедуралардыорындау үшін,
файлдарды оқу, мәліметтер қорында ақпаратты іздеу бойынша сұраныс жібере
алады. Клиент алынған мәліметтерді өңдеп, пайдаланушыға ыңғайлы түрінде
нәтижесін береді. Желіде жұмысшы станциялар арасында әрекет, сервер арқылы
жүргізіледі.Орталықтағы құрылғының ролін сервер орындайды.
Орталықтандырылған басқару желісінде жұмысшы станциялар арасында ақпаратпен
алмасу мүмкін. Ал желі бойынша мәліметтер алмасу мәліметерді тасымалдау
хаттамасы анықтайды.
Хаттама – ақпаратпен алмасу кезінде орындалатын әрекеттер тізбегі және
ережесі [17, 18].
ҚО негізінде глобальды желіге шығатын жоғары жылдамдықты корпоративті
ақпараттық – есептеу желісі (ИСЖ) құрайды. Яғни оқу контенті локальді
сақталынады, оны желі арқылы жібермесе де болады, кешенді басқару және
оқытушымен оқушы арасында іс-әрекет администрациялау жабдықтарынның
көмегімен орындалады. Жүйе Internet желісіне екінші деңгейлі домен ретінде
қосылады.
Домен бұл – (желідегі) аймақ, (желідегі) облысы, (желідегі) аты. Екінші
деңгейлі домен — Интернет желісінде болуының негізгі элементі, бұл сіздің
интерактивті маркаңыз. Бірдей екі домендік аттар болуы мүмкін емес.
Техникалық жағынан, WWW-адресі – бұл идентификациялау үшін пайдаланатын
және Интернетте компьютердің орналасқанын адресациялайтын конструкция.
Интернетте бір-бірін табу үшін компьютерлер сандық мәндер (IP-Адрес)
түрінде қиын еске сақтайтын адрестерді пайдаланады, ал адамдар есте жеңіл
сақтайтын адрестерді пайдаланғысы келеді. Интернетте идентификациялау,
жеңіл сөздерді есте сақтау үшін домендік аттар жүйесі дайындалған еді. [5,
21]
Оқытушы жағынан клиенттік программалық қамтамасыздану ретінде браузер
пайдаланады. Бұл – оқырмандардың программалалық жабдықты ашуға және күйге
келтіруге кететін шығындарды жоюғы мүмкіндік береді. Web-браузер –
пайдаланушы компьютерінде орналасқан клиенттік программа.
Атап кететін жайт, Microsoft Internet Explorer браузерінің жаңа
версиясы, бүгінгі таңда – браузерлер нарығындағы біршама қуаттылардың бірі.
Тұтынушылар технологияларының облысында топбасшы болуға барлық талпыныспен
ат салысатын Microsoft ең бастысы жайлы – қатардағы пайдаланушы жайлы да
ұмытпаса керек. Менің ойымша, мұндай жаңалықтарға 5.0 версияның барлық
жаңартуларындағы программа кодына қосылуды да жатқызуға болады. Бұл –
Internet Explorer 5.5 браузерін тым тұрақтырақ, сенімдірек және
қауіпсіздендірілген етеді. Бұдан кейін, Microsoft жаңа Web-стандарттардың
қатарын жүзеге асырды және барлық өнімдерді жақсарта бастады. Бұл бірінші
кезекте Dynamic HTML (DHTML) және (CSS) каскадты кестелер стилінің қолдауын
тапты. W3C ұсынған онлайндық презентацияларды құру мүмкіндігі бар, мәтін,
графика, дыбыс және видеоны қосуға болатын Synchronized Multimedia
Integration Language (SMIL) хаттамасының қолдауы.
Компьютерлік оқу – әдістемелік кешенінің программалық қамтамасыздануы
Қашықтан оқыту жабдықтарын пайдаланып оқу үрдісін өткізу, электронды
оқу – әдістемелік кешенді (ЭОӘК) интенсивті пайдалануды болжайды. Бұл
жабдықтар интеграцияланған оқу – әдістемелік кешен түрінде, оқу
материалдарын өзіндік оқу және тәжіибелік игеру үшін арналған.
Оқу – әдістемелік кешен (ОӘК) – бұл программалы – техникалық және оқу
– әдістемелік жабдықтарын біріктіретін, қашықтан оқыту жүйесінде нақты оқу
пәнін өздігінше үйрену үшін қажетті және жеткілікті ұйымдастырушылық,
әдістемелік, теориялық, практикалық, экспериментальдық, консультациялық
білім қызметтерінің толық жиынтығы.
Қашықтан оқытуды ұйымдастырда әртүрлі уақытта құрылған, қарапайым
сайттардан күрделі web- жүйелерді технологиясын әр түрлі адамдар
пайдаланған көптеген ресурстармен жұмыс орындауға тура келеді. Сонымен
қолданылатын платформа спектрі кең: Windows IIS және Apache, PHP, ASP,
Perl, JavaScript, ASP.Net и CGI. Кез келген ақпараттық жүйе, техникалық
сипаттамасынан бөлек, өзінің мазмұнымен және пайдаланушы интерфейсіне
байланысты күшті (не әлсіз) болады.
HTML гипермәтінді беттердің байланыс тілі. HTML (Hypertext Markup
Language) арнайы Web – құжаттарды құруға арналған тілдерді ұсынады. Ол
экранда көрсетілмейтін синтаксистік және арнайы нұсқаулар (тегтер)
тізбегінен тұрады және браузерге құжат мазмұнын қалай сипаттау қажеттігін
көрсетеді. Ол – Интернет желісіндегі жергілікті және жалпы желі
құжаттарында сілтеме құру үшін пайдаланылады.
Html стандарты және Web – ке арналған өзге де стандарттар W3C (World
Wide Web Consortinin) консорциумның басшылығымен жаалынған. Қазіргі
уақытта, негізгі браузерлер тарапынан өсіп келе жатқан арнайы html 4.0 –
спецификациялы жұмыс жасауда.
html өңдемесінің құралдары. html құжаттары кәдімгі ASCII – файлдар
болып табылады. Яғни, оларды құру үшін тіпті ең аз мүмкіндіктерге ие кез –
келген текстік редакторды пайдалануға болады. html -ге арналған арнайы
редактірлеу құралы бар Олар уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді, себебі,
бірнеше қайталанатын амалдарды орындауға арналған жылдам пернелерді
қамтиды, мысалы, құжаттардың бастапқы орнатылуларын беру, кестелер немесе
текстке қарапайым стильдер орнату, т.б.
Web- парақты Интернеттен шықпай -ақ құруға болады. Бүл үшін компьютерде
редактор, HTML кодын автоматты генерациялайтын бағдарлымы болу керек. Web
дизайнды меңгеру және Web қүжатты қүру принципін түсіну үшін, сізге HTML
негізін білу керек. Web парақты көру үшін Internet Explorer, Netscape
Communication браузердің көмегімен болады. Жалпы тематикамен және
орналастырумен қосылған Web парақты жинау компъютерлерде Web торап немесе
Web сайт деп аталады. Web -парақты оыс парақтың беті сияқты қарауға болады.
Web парақ негізінде текстік қүжатты көрсетеді. Web парақта қүжаттың негізгі
текстін басқа гиперсілтемелерді орналастырады. Олар сөзді немесе
фразаларды, көрсетулерді басқа түрлермен көрсетеді. Гипертекстік сілтеменің
көмегімен басқа Web параққа рұқсат алуға, яғни алдыңғы Web парақтың
мағынасын толық ашады. Интернетте Web қүжатты жария ету үшін гиперсілтеме
қосылға серверге файлды үнемі орналастыру қажет. Сонымен бірге сервер HTTP
гипертекстті жіберу хаттамасының көмегімен басқа серверлермен қарым-қатынас
жасайды. HTML гипертекстті белгілеу тілі-қүжаттың қүрылымын түсіндіретін
қарапайым команда жиыны. Ол қүжатта жеке логикалық бөлім - тақырыптарды,
абзацтарды, кестелерді және т.б. белгілейді. Бірақ нақты форматтау
атрибутын тапсырмайды. Қүжатты оқу барысында форматтауды және оны жақсы
көріну үшін браузер айналысады. HTML қүжаттың барлығының бір қүрылымы
болады, қүрылымның тег жиынтығының белгіленуін анықтайды.
html редакторы авторлық WYSIWYG – құралынан (алда қарастырылады) (html
құжаттарын құруды қолмен ереже жазу арқылы іске асыратындықтан, редакторлар
бұл жұмысты жеңілдетеді және жылдамдатады) біраз ерекшеленеді.
Windows пайдаланушыларына HomeSite ортасын тексеру қажет. Бұл ортада
html құрылымының синтаксисін түспен ерекшелеп белгілейтін құралдар,
синтаксис пен дұрыс жазуды тексеретін, бірнеше файлдарда іздеу және қайта
орналастыру – FTP функциялары бар. Оның үстіне, ол күрделі элементтерді
жасауға арналған (фреймдер, Java Script қойылымы және Dhtml) арнайы
командалар мен шаблондарды қамтиды.
WYSIWYG – авторлық құралы. Соңғы жылдары авторлық құралдар нарығы
қарыштап өсе ббастады. WYSIWYG класының HTML редакторы (What You See Is
What You Get – не көрсең соны аласың) графикалық интерфейсіне ие, бұл
интерфейс – HTML жазбасын текстік -өңдеуге немесе беттерді реттеп,
парақтауға қатты ұқсатады. Бұл программалардың бастапқы мақсаты –
пайдаланушыларды HTML тегтерін жазудан босату еді, бұл – беттерді прақтау,
реттеу өңдеушіні PostScript тілінде командаларды теруден сақтайды.
CSS құралы. Стильдердің каскадтық кестелері немесе CSS (ағылшын сөзі
Cascading Style Sheets) HTML –дің дамыған тілі болыа табылады және бізге
ақпараттарды ұсынудың келесі деңгейіне өтуге мүмкіндік береді. Стильдер
кестесі беттің мағыналық мазмұнын және реттеліп сипатталуын қарастыруға
мүмкіндік береді. Сол кезде кеңкөлмді стандартизация қабылданған еді. Соның
нәтижесінде HTML 3.2 стандарты дүниеге келеді. Ол жаңа көтеріліс нәтижесі
емес, тек жаңа өзгертулерді, енгізулерді өз орнына қойды және браузер
өңдеушілерге арнап жаңа нұсқаулар ұсынды. Көтеріліс нәтижесі жаңа HTML 4.0
–стандартына енгізілді, оны Dynamic HTML - деп атаған болатын. Бұл жерде
қабатта, стилдер кестесі және браузердің әмбебап объектілік моделі
енгізілген [15, 18].
Осылайша WWW концепциясының гипертексттік мәліметтер қоры, бұл – HTML
тілінде жазылған текстік файлдар жиыны, ол – ақпараттарды өңдеу формасын
(реттелуді) және осы файлдардың байланыс құрылымын (гипертектсік
сілтемелерді) анықтайды. Шындығында, WWW мәліметтер қоры – өте күрделі
дүние. Бұл жерде CGI спецификациясына сәйкес (Common Gateway Interface)
жазылған программалар, шлюз – программалар арқылы қол жеткізуге болатын
МҚБЖ басқаруындағы қарапайым мәліметтер қорының берілгендері және Java-
applet-тер, графика және т.б. сақталынады. Бірақ, html-ді сипаттаужеңілдігі
үшін, WWW мәліметтер қорын, html арқылы жазылған құжаттар деп есептеуге
болады.
Мұндай әдіс келесі бір технолгиялық компонентті – тіл интерпретаторын
ұсынады. World Wide Web-те интерпретатор функциясы гипертекстік берілгендер
базасының серверімен пайдаланушы интерфейсіне бөлінген. Сервер құжаттарға
жету және гипертексттік сілтемелерді өңдеумен қатар құжаттарды
препроцессорлық өңдеуді жүзеге асырады. Бұл кезде пайдаланушы интерфейсі –
ақпараттарды ұсынумен байланысты тіл конструкциясының интерпретациясын
жүзеге асырады. Сервер арқылы құжаттарды алдын - ала өңдеу нұсқаулары
кеңестер тегтеріне жазылады. Әртүрлі серверлер мұндай әрекеттерді
сипаттауының ең дамыған тілі болып html –Script табылады, бұл жерде
программа CGI –программа түрінде жүзеге асырылған.
Web – беттерді өңдеудің жаңа мүмкіндіктері: фреймдер және Java –Script.
Олар – мультимедиялық өңдеу мүмкіндіктеріне ие және Java мен Java –Script
өңдеулеріне альтернативалық орта болып табылады.
Java –Script – Web-тің “тірілген” беттерін құрудың тағы бір құралы.
Негізінде, бұл Navigator –ға орналасқан объектілі бағыттылған программалау
тілі, оның жеке компоненттері - осы тілдің объектілері болып табылады.
Көбіне, Java мен Java –Script – туыс программалар деп есептейді, бұл екеуі
туыс болғанымен, егіз емес. Біріншіден, Java Script үшін арнайы компилятор
қажет емес, скрипт дәл құжат денесінде орналасады. Оны Navigator арқылы
интерпретациялайды. Әрине, Java Script – те анимацияларды программалау
мүмкіндігі өте шектелген. Бұл жерде, жүгіртпелі қатарды, қозғалмалы
сағатты, өзгермелі суреттерді ғана ұйымдастыруға болады. Java Script-тің ең
басты артықшылығы – осының барлығын серверді пайдаланбастан ұйымдастыра
алады.
Java. HTML контекстерінде Java жайлы көп айтудың қажеті жоқ. Java –ның
мобильдік коды APPLET контейнерінің ішінде орналасады және құжатты
жүктегеннен соң интерпретаторарқылы орындалады. Java арқылы күрделі
мультимедиялық беттерді жасауға болады. Бірақ, гипертексттік тілге бұл
әрекеттердің еш қатысы жоқ. Java тілінің артықшылықтарынң бірі - ол
ақпараттық платформааға тәуелді емес, ПЖ өңдеушілер Windows, Unix немесе
Macintosh – тұтынушылар машиналарында қосымшалардың жұмысы үшін арнайы
апплеттерді жазбауы да мүмкін. Java тілінде жазылған бір апплет – Jаvа
орналасқан кез – келген тұтынушыда жұмыс істей алады. Java TCPIP
хаттамаларын, HTTP және FTP процедураларының үлкейтілген кітапханасына ие.
Java апплеттер желіде объектілер аша алады. Және оған URL арқылы еркін жете
алады, ал программистер бұл үшін жергілікті файлдық жүйемен жетер еді. Java
– желілік таралымды ортаға арналып жасалынған. Сондықтан оның
қауіпсіздігіне көп көңіл бөлінген [3, 14].
PHP (Personal Home Page – жеке үй беті) – серверлік тіл. Яғни, сіз
жазған код үнемі серверде орналасады, ол жерден Web – беттер браузерге
жіберіледі. Пайдаланушы Web–сайтқа өтер алдыңда, провайдер бұл сұранысты
серверге жібереді, ол жерде ақпарат сақталынады. PHP серверді пайдалануды
сұрайды, сондықтан да Web-сервер орнату керек. Сервердің бірнеше түрлері
бар, біздің жағдайымызда –Аpache серверін орнатамыз. Ең бастысы, бұл PHP
технологиясымен жұмыс істейтін жалғыз сервер емес, яғни, Windows 9x ОЖ –де
жұмыс істеуге мүмкіндік беретін, CGI және Perl-қойылымдарымен жұмыс істеуде
сізде Unix орнатылған болса жеңіл де қолайлы болады. Web – серверімен
қойылған қойылымдар әреетін өңдеу жергілікті желідегі Apache серверінің
көмегімен жүзеге асырылады.[12, 23]
РНР бағдарламасының инсталляциясы көптеген жағдайларда zip немесе tar
архивтарымен жүзеге асырылады (Windows-та ол орнату мастері Setup.exe
немесе msi-пакеті түрінде болуы мүмкін).
Дистрибутивтардың әр түрлерінің бар болуы және олардың әкелуіне
қарамастан интерпретатордың екі принципиалды іске қосылу қолданылады – CGI
және модульді. CGI (“Common Gateway Interface” – “Шлюздың жалпы
интерфейсі”) НТТР протоколының мүмкіншіліктеріне қарай кеңейтілу ретінде
пайда болған. Бұл протокол Web-серверге клиент сұранысы бойынша
приложениесының кез келген элементін қосуға мүмкіндік береді. Осы жұмыстың
схемасы төменде көрсетілген:
1. Броузер сервердегі скриптке Post немесе GET әдістері арқылы
сұраныс береді. Оны іске асыру үшін жолы, аты және кеңейтілуі
көрсетіледі. Және де сұраныс параметрлері көрсетілуі қажет.
2. Сервер сұранысқа түскен скрипттің барын тексереді.
3. Егер ондай скрипт болса, сервер маппинг таблицасында
кеңейтілуін тексереді, осы кеңейтілуімен редактілеуді
(интерпретациясына) қандай бағдарлама атқаратының білу қажет.
4. Егер ондай өндеуші және оның орналасқан директориясы белгілі
болса, онда сервер броузердің сұранысы бойынша оны орындауды
және оған скриптке бару жолын көрсетеді, және де серверлік
айнымалылар арқылы сұраныс және броузердің өзі жайлы кей
ақпаратты береді. Скрипттің жұмыс істеуі және скрипттік
ақпаратты броузерде шығарады.
5. Өндеуші орындалады: осы скриптте жазылған командаларды орындап,
оларды шығыс ақпаратқа генерациялап кіріс ақпараттарды
қабылдайды, белгіленген файлды өндейді. Оларды серверке
ауыстырып, жадыдан жүктейді.
Өндеушінің түріне қарай осы схеманың элементтері ауыса алады.
Осы жерде кілттік жұмыс болып оның орындалуы болып саналады. Әр
клиенттік сұранысы кезінде өндеуші жадыға жазылады да, орындалып болған соң
қайта жойылады. Егер бірнеше клиент бір мезетте бірнеше сұранысты бірден
жіберсе, онда өндеуші осы сұранысқа түскен файлды келіп түскен сұраныс
көлемінде жүктейді. Бірақ мұндай жағдайда процессордың жұмысы көптеген
өндеушілердің бір кезде қосылып тұрғанынан қиналып, тоқтап қалуы мүмкін, ал
кейбір жағдайларда тіптен жадыдағы ақпараттың жоғалуы мүмкін.
Егер сервердің қауіпсіздігі және жылдамдылығы қажет болса, онда
мұндай жағдайда альтернативті механизмдің қолдану керек. Ол дегеніміз
модульдік принципті іске асыру. Осы принциптің жоғарыда схемада бір ғана
айырмашылығы болады: өндеуші Web-серверге алдын ала (немесе клиенттің
бірінші сұранысы бойынша) жүктеледі. Бұл принциппен оның орнатылған күйіне
байланысты бір процесс кезінде бірнеше клиенттердің сұраныстарын бірдей
орындай алады. Осы күйде өндеуші әрқашан оперативті жадыда тұрғандықтан
процессордың жұмысын және жүктеуді қиындатпайды. Бірақ бұл принциптің бір
ыңғайсыздығы ол жүктеліп тұратын dll және so модульдерінің әрқашан
процессетерге орындалатынан сервер компьютердің барлық ресурстарына бақылау
жасайды (жадыға, файлдарға және т.б.).
РНР 5 версиясында СGI және модульдік режимдарды өзіне қамтыған. Және
де бұл версияда жүктеу режимі web-сервердің конфигурациясына тәуелді
болады.
Оқу - әдістемелік кешенінің мәліметтер қоры және МҚБЖ –мен ақпараттық
жабдықталуы
Барлық пайдаланатын оқу – әдістемелік кешен қызметтері – берілгендер
сервисі болып табылады. Динамикалық Web қосымшаларда қандай да бір
мәліметтерді: бұлар не тексттік файлдар не XML-файлдар (сервердің файлдық
жүйесінде сақталынатын), не берілгендер қорын басқару жүйесі т.б.
сақталынуы керек. Тәжірибелік тұрғыдан стандартты байланыс пайдалануы
керек, мысалы, Linux – Apache – MySql немесе Windows – IIS – SQL Server.
Бірнеше ЭОӘК пайдаланылатынжағдайда барлық берілгендер көшірмесін қалай
сақтауға болатындығы жайлы мәселе туындайды. Бұл мәселені шешудің бір жолы
– бірнеше ЭОӘК үшін бір МҚБЖ – н пайдалану қажеттігі болып табылады., бұл
жерде ЭОӘК берілгендер қорымен Web – сервис арқылы “тілдеседі”. Қазіргі
уақытта, берілген мәселені тым көп еңбек шығынын жібермей –ақ шешетін
инструментальді құрал –жабдықтардың бірнеше түрлері бар. Мұндай әдіс
коммерциялық МҚБЖ – н пайдалануда, оларды пайдалану бағасын төмендетеді.
web-қызметтерді пайдалану әртүрлі желілердегі ЭОӘК орналастырудағы
әкімшілік қиындықты азайтады, бұл үлкен ЖОО –ры үшін көкейкесті мәселе.
Берілгендер сервисінің дербес түрі – конфигурациондық сервис. ЭОӘК өз
жұмысында күйге келтірілетін ақпараттардың көпілігін пайдаланады, оның
ішінде берілгендер қорын біріктіру қатарлары, XML-файлдарға және XML-
схемаларға, каталогтарға жету жолы және web –қосымшалар режимін анықтайтын
параметрлер болады. ЭОӘК әртүрлі орындарда орналасуы, әртүрлі адамдар
арқылы басқарылуы мүмкін. Күйге келтірілетін ақпараттар бөлігі көптеген
ЭОӘК-ның көпшілігі үшін ортақ болып табылады, мысалы, web-сервистердің IP-
адрестері. Аудит сервисі – берілгендер сервисінің тағы да бір туындысы.
Пайдаланушы мен жүйенің әрекетін қадағалау үшін қосымшалар жұмысына журнал
арнау жағдайы да орын алады. Аудит сервисі осы әрекетті атқарады., яғни,
белгілі бір оқиғаларды орындағанда, мысалы пайдаланушы ЭОӘК-н шақырғанда
немесе тапсырма бергенде берілгендер сервисін шақырып, осы оқиғалар жайлы
қосымшалар журналына жазып отырады. Арнайы утилиттің көмегімен жүйе
администраторы журналды қарай алады, оқиғалар жайлы есеп құра алады. Осымен
қатар оқиғалар түріне байланысты сабақ жүргізетін оқытушылар мен жүйе
әкімгершілікке электрондық почта арқылы хабар жіберуге болады [6, 12].
Web-сервистің негізгі жұмысы 80 портқа жүргізілетін сұраныстарды
дайындау (көп жағдайда, кез – келген портқа) және http хаттамасын (не
https) пайдаланып ақпарат жіберу. Бұл кезде, сервер бірнеше сұраныстарды
бір мезетте өңдей алады, яғни, бірнеше пайдаланушылар жұмыс істей алады.
Онымен қатар, сервер қорғаныс деңгейін қамтамасыз етуі керек, яғни жүйенің
бұзылуына себеп болмауы үшін. Бұл талаптарды қанағаттандыратын программа
Web-сервер атағына ұсыныс білдіре алады. Бұндай программалар жеткілікті,
біз, бұл жерде Apache серверін таңдаймыз. Не үшін? Бұл сервер өзге
серверлердің алдыңда бірнеше артықшылықтарға ие. Өте танымал және мақтаулы
Apache сервері барлық атақты платформалар үшін жұмыс істей алады және
негізгі код немесе дайын модульдер түрінде таралады, жақсы техникалық
мүмкіндігі бар және қауіпсіздікке байланысты барлық жаңартулар өте жылдам
орындалады.
Бұл жүйе ыңғайлы құрылымды қамтиды: құжаттар конфигурациясы берілген
анықтамаларды өзгерткенде өзгереді, құжат аймақтарының шекаралары бойынша
қатаң тапсырмасы (есеп беру формасы, оқыту түрлері, тапсырмалар типтері,
журнал және т.б.) жоқ. Барлық құжаттар анықтамалыққа ақпарат енгізілгеннен
соң динамикалық түрде орындалады.
Клиент - сервер технологиясын қолдануда мәліметтер қорын (МҚ)
пайдалану жүйесі – реттелген жүйе келесі мүмкіндіктерге ие:
- берілгендерді орталықтан басқару (МҚ қасиетінің ең бағалы
қасиеттерінің бірі; жинақтылығы, жылдамдығы, еңбек шығынының төмендегі және
қолданылымдылығы);
- берілгендердің бүтіндігін (қарсыласпау) қамтамасыз ету;
- МҚ – на жету жолын басқаруды ұсыну;
- берілгендер семантикасы мен бүтіндігін сақтай отырып,
көппайдаланушылық режимде жұмыс істеу;
- барлық бағыт бойынша берілгендермен жұмыс істеу уақытын үнемдеу.
Мәліметтер қоры – ақпараттық жүйелердің екі өлшемді кестелерінде
сақталынатын байланыстағы берілгендер бірлігі. Мәліметтер қорын құруды,
жүргізуді және бірлесе пайдалануды қамтамасыз ететін ақпараттық жүйелердің
программалық жабдығы мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ) деп аталады.
PHP –де өзге де мәліметтер қорын басқару жүйесімен тілдесетін функциялар
бар (мысалы, Sybase, Oracle және т.б.), бірақ біз басқа қосымшаларға
қарағанда қарапайым және әмбебап MySQL жүйесіне тоқталамыз. Әрине,
MySQL–мен жұмыс істеуде сәйкес программалық жабдығы – MySQL программалық
серверді орнату керек. SQL - Structured Query Language –“сұраныстардың
құрылымдық тілі” – деген сөзден қысқартлған. SQL – реляциондық мәліметтер
қорымен жұмыс істеуге арналған. Ол арқылы пайдаланушылар мәліметтер қорын
қарастыруға, іздеуге, толықтыруға және басқаруға да болады.
MySQL — Open Source лицензиясымен таратылатын (программалық
модульдердің ашық текстерімен бірге) Интернеттегі SQL –Мәліметтер қорын
басқару жүйесінің ең танымал жүйесі. MySQL – реляциондық МҚБЖ типіне
жатады. Бұл жердегі сақталынатын ақпараттардың барлығы жеке кестелер
түрінде сақталынады (барлық берілгендер ортақ қойма түрінде сақталынбайды).
Сақтаудың мұндай үлгісі жоғарғы жылдамдықты және икемді басқаруды
қамтамасыз етеді. Кестелер өзара арнайы берілген байланыстар бойынша
біріктіріледі, бұл – бірнеше кестелерде сақталынатын әртүрлі берілгендерге
жылдам ауысуға мүмкіндік береді.
MySQL негізгі мақсаты – жылдамдық және қатеге беріктілік.
Транзакцияларды қосу әжептеуір жылдамдықты және күрделілікті жоғарылатуды
алып келеді. Қазіргі уақытта, ұқсас функциональді жауаптар беретін жоба
бар. Бұл бірнеше кестелерді бірден атомарлық өзгертудің, яғни,
модификациялаудың көмегімен орындалады.
MySQL қалыптасқан ядро – көп жылдар бойы жоғары талаппен пайдаланылған
ішкі программалар жиыны. MySQL дайындалып жатқан уақытта, бұл енді, бай
және пайдалы функциональды жиынды ұсынады [6, 12, 23].
Оқу – әдістемелік кешенінің контенті
Контент дегеніміз не? Контент – бұл мазмұн. Web-серверлердегі
ақпараттарды публикациялау, ЭОӘК-ң жасауда бірнеше ондаған статикалық
парақтарды жинақтау жеткілікті болған уақытта ... жалғасы
1.1 WEB-сайттарға шолу және оны құруға қойылатын негізгі
талаптар
2. WORLD WIDE WEB құрылымының сипаттамасы
1.3 WEB-сайт құрылымының сипаттамасы және білім беру
порталы
2 Жаңа ақпараттық технологиялар құралын
пайдалана отырып WEB-сайтты құру
2.1 WEB-дизайнды және броузерлерді құру және ортаға сәйкес
дайындау
2.2 Сайттық беттерде программалау құралдарын қолдану
2.3 Программалау тілін WEB-сайт құруда және дайындауда пайдалану
ерекшелігі
1 WEB-сайттар түсінігі және оны құру негіздері
1.1 WEB-сайттарға шолу және оны құруға қойылатын негізгі
талаптар
Информациялық қоғамда адамзаттың байланыс құралының өзгеше екенін
практика көрсетіп отыр. Олай болса, жалпы білім беретін орта мектептегі
Информатиканы оқыту әдістемесіндегі Компьютерлік телекоммуникация
тақырыбы курстың өзекті тақырыптарының бірі болып табылады. Енді
дүниежүзілік байланысты қамтып отырған ИНТЕРНЕТ желісінің мумкіндіктеріне,
қызметіне толығырақ тоқталайық. ИНТЕРНЕТ желісінің күрт дамып кетуі
(қазіргі кезде 18000 әртүрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңалықтармен
толтырылуда) қашықтық үғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез келген
нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді
тартар ертеңі таң калдырып, өзіңнің соны пайдалана алатының қуаттады. Бірақ
адам жаңалықтарға тез үйренеді, қазір де ИНТЕРНЕТ жалпыға бірдей
информациялық ресурс тәрізді күнделікті қүралға айналып барады. Оның
қүрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер терминалдары және қарапайым
пайдаланушы адамдар бар. Кейбір есептер бойынша екі миллиондай компьютермен
30 миллионға жуық адамдар жұмыс істеп жатыр. ИНТЕРНЕТ жүйесіне күніне 1000
компьютер қосылады екен. (INTERNET Society INTERNET қоғамдастығы)
президентінің жақында INTERNET желісінің пайдаланушылар саны 1000000000
жетеді деуі бекер емес те шығар. Мүнда таңғанарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті
INTERNET бізге даналық көзі болып көрінсе де, оның өзін қалай
пайдаланатынымызды білген артық болмайды.
INTERNET деген не? Ол әлемнің әрбір түкпіріндегі компьютерлер
байланысы болып табылатын кең көлемді, тармақталған желі. Кейбір мәліметтер
бойынша INTERNET жүздеген мемлекеттерді және 1,7 миллион байланыс
компьютерлері қосылған 18 мың жеке желілерді біріктіреді, және де оның 35
миллион қолданушылары бар. Егер 1988 жылы INTERNET 100-ге тарта желілерден
тұрса, ал 1989 жылы оның саны 500-ге, 1990 жылы 2218 желіге артты. 1991
жылы АҚШІ-тың Үлттық ғылыми қорының желілі ақпараттық ортасы, желілер санын
4 мыңға жуық деп бағаладьт. Ал одан кейін олардың саны 4 есеге артты. Дәл
қазіргі уақытта желілерге қосылу санының өсуі айына 15%-ті құрайды.
Компьютерлерді қолданушылардың көбі үйде де, жұмыста да INTERNET - ке
косылудын мүмкіндігін алғылары келеді. Мұның ең қарапайым шещімі-модем және
телефон сымы аркылы байланыс компьютерлеріне жалғану.
Бүгінгі күнге дейін INTERNET -ке кіру қиын болды, бірақ желіде қызмет
көрсетушілер санының көбейуі жағдайды өзгертті. 1993-1994 жылдың бірінші
жарты жылында INTERNET -ке қарапайым телефон арқылы қосылған қолданушылар
саны 50-80%-ке көбейді. Оны ойлап шығарушы АҚШ-тың қорғаныс министрлігінің
жетекшісі, Зерттеу Жобалары Агенттігінің өтініші бойынша 1969 жылы Воld,
Вегапеk аnd Newman (ВВN) компаниялары ашкан АRРАNЕТ желісі болды. АRРАNЕТ
негізін қолданушылар алғашында ғалымдарға жүйеге кіріп программаны
бөлектенген компьютерге жіберуге ғана рүқсат берді. Біраз уақыттан соң бүл
әрекеттерге файлдар жіберу, электрондык почта немесе ғылым мен техниканың
бір облысында жұмыс істейтін ғалым зерттеушілердің мәлімет алмасуын
камтамасыз ететін, тарату тізімі сияқты жетістіктер қосылды. Бірақ АRРАNЕТ-
тің дамуымен қатар басқа да желілер жетіліп отьгрды. 1973 жылдарт АRРА
агенттігі өзінің жаңа DARPА атымен Іnternetting Рroject программасын жасай
бастады. Оның мақсаты- информацияны таратудың әр түрлі әдістерін қолданатын
желілерді біріктіруді анықтау болды.
Дегенмен, ИНТЕРНЕТ тек желі ғана емес желілердің желісі. INTERNET
көптеген байланыс желілерін бір-бірімен біріктіріп, дүниедегі ең үлкен
компьютерлер торабын қүрайды. Оның қарапайым желілік нүктелері өкімет
мекемелерінде, университеттерде, коммерциялық фирмаларда, жергілікті
кітапхана жүйелеріеде, тіпті мектептерде де орнеласқан. INTERNET-тің бір
ерекшелігі оның құрамындағы көптеген компьютерлер нақты ВВ8 тәрізді жұмыс
істейді. Мұның өзі INTERNET -ке қосылған басқа жерлерде тұрған 1000-даған
компьютерлік жүйелермен байланысу деген сөз. Желідегі компьютерлерден
өкімет архивіндегі, университеттердің мәлімет қоймаларындағы, жергілікті
ресурстар көлеміндегі, кітапхана каталогтарындағы қүжаттық мәліметтерді,
суреттерді, дыбыс клиптерін, бейнелерді және т.б. цифрлық түрге айнала
алатын барлық информацияны алуға мүмкіндік бар.
INTERNET желісін сипаттау үшін оны телефон жүйесімен салыстыру
қалыптасқан. Жалғыз телефон компаниясы болмайтыны сияқты INTERNET
компаниясы да тек біреу емес. Дүниежүзілік немесе мемлекеттік телефон
желісінің иесі кім? Ешкім де емес. әрине оның бөліктерін біреулер
иемденеді, бірақ жүйеге толық ешкім ие емес:бұл жүйе өзара келісім арқылы
ортақ пайдалануға арналған. Дүние жүзіндегі ірі телефон компаниялары
бірігіп, телефон жүйесі қалай пайдаланатыны жөнінде келісіп отырады, яғни
әр елдің кодын, төлейтін ақшасын, мұхитаралық кабель күнын-кімдер, қалай
бөлісіп көретінін және де әр елдің телефон жүйесінің қосылу техникальгқ
мәселелерін бірігіп анықтап отырады.
INTERNET-ті пайдаланудың нақты себептері өте көп. Мысалы сіздің
Бурабайға барып дем алғыңыз келіп отыр, сол жердегі аквалангпен жүзуге
ыңғайлы орын туралы білгіңіз келеді делік. Олай болса, scuba (акваланг)
жаңалыктар тобын қарап шығу керек, мүмкін сонда демалған біреу мәлімет
берген болар, әтпесе сұрағыңызды сонда енгізіп, күтіңіз. Біреу сізге жауап
беріп қалар (үлкен ықтималдықпен жауап алатындығыңызға сенгіміз келеді).
Әлде әртүрлі заттар жинайтын коллекционермен танысқыңыз келе ме, жоқ
әлде торт жасау рецептерін іздейсіз бе? т.с.с. Периодты әдебиет жөніндегі
анықтамалардьт қарап, Ресей журналдарын оқуыңызға болады.3
INTERNET-тің бар мүмкіндігін, онда жиналған мәліметтерді де түгел
айтып беру қиын. Оның үстіне күнбе-күн оған жаңа мәліметтер келіп түсіп
жатады.
INTERNET технологиясы жылдам өзгеріп отырады. INTERNET –тің
білмейтіндер үшін арналған 3-ші басылымын оқып болғаныңызша, қолыңызда оның
4-ші басылымы түрады. Олардың бір-бірінен айырмашылығы соншалықты үлкен бе?
деген сүрақ тууы мүмкін. Әрине, бір жылдың ішінде көп нәрсе өзгеріп
үлгереді. INTERNET -пен жүмыс істеу оңайланғандықтан, қазіргі өзгерістер
торапты кім немесе қандай мақсатпен қолдануында болып отыр. Бүл өте қызық.
Дегенмен, "Web-тен білгім келген нәрсе туралы, информация таба аламын ба"-
деген сүрақ туындайды. Сол себепті бір жаққа телефон соғудан бүрын немесе
кітапханаға барар алдында Web-тен информация алады.
Адамдарды іздеу. Егер қажетті адамыңыздың қайда екенін білмесеңіз,
оны қайда болмаса да сіз қазіргі уақытта тауып алу мүмкіндігіңіз бар. Ол
үшін сіз қызмет каталогын немесе телефон кітапшасын қолдана аласыз.
Компанияларды, өнімдерді немесе басқа да қызметтерді іздеу. Сары
парақ (Үеllow Page) аты жаңа каталог қьгзметі- сізді қызықтыратын
мамандықтары бар компанияларды іздеуге мүмкіндік береді. Оның адресін тез
табу үшін сіз сол облысқа сәйкес кодты бере аласыз. Осылайша өзіңіз қолыңыз
жетпей жүрген затыңызды да табуыңызға болады.
Зерттеу. Заң кеңселері бүрын қажетті информациялар үшін сағатына
$8600 төлесе, қазір олар оны INTERNET -тен өте аз бағаға ала алады.
Жылжымайтын заттармен айналысатын фирмалар, олардың бағасын бағалау үшін
INTERNET INTERNET -ке сай келетін демографиялық мәліметтерді пайдаланады.
Ғалымдар өздерінің соңғы зерттеу нәтижелерімен ауысады. INTERNET көмегімен
бизнесмендер болашақтағы нарықтарды үйренеді. Білім. Мектеп мүғалімдері
бүкіл әлемдегі оқыту программаларын бақылап отыра алады. Колледж окушылары
өз шаңырақтарымен электрондық почта арқылы хабарласып, сонымен қатар
телефонмен сөйлесу ақысын үнемдейді. Студенттер компъютерде курстык
жүмыстарын жасайды. Сонымен қатар, диалогтық режимде энциклопедияның соңры
басылымын және басқа да қажетті материалдарды алуға болады.
Маркетинг және сауда. Мұнда программалық жабдықтарды шығарушы компаниялар
өз өнімдерін сатып, желіде жаңа нүсқаларын үсынады. Желі көмегімен басқа да
түрлі өнімдер сатылады. Электронды кітап және грампластинка дүкендері
оперативті режимде істейді. Клиент өзіне қажетті мәліметті каталогтардан
көре алады.
Денсаулық сақтау. Науқас адамдар мен дәрігерлер денсаулық сақтау
облысындағы соңғы ашылған жаңалықтарды біліп отырады. Өз білімдерімен
алмасып және медициналық мәселелерді шешуде бір-біріне көмектесіп отырады.
INTERNET - бүкіләлемдік анықтама жүйесі.
Бүгінгі таңда бүкіләлемдік желі-250 млн. қолданушыны біріктіретін өте
тез дамып келе жатқан жүйе. Күн сайын бүл бүкіләлемдік өрнектің тағы да
бір жарнама түрі немесе араласу ортасы ғана емес,негізінен үлкен
мүмкіндіктері бар нарықтық сайман екендігіне көз жеткіздік. INTERNET -ке
кірген атақты компаниялардың, сның ішінде ComputerWold мәліметі бойынша
2000 жылы INTERNET -тің жалпы айналымы $196 млрд. болады. Оның $30 млрд.
мүмкіндіктер алудан, $23 млрд. қаржы сервисінен, $87 млрд. жеке саудадан
түседі екен, Осыған үқсас мәліметті "Forreester Researsh Inc компаниясы
береді. Оның мәліметі бойынша INTERNET айналымы 1996 жылғы $520 млн.-нан
2000 жылы $6,5 млрд-ка өседі екен.
Дамушы елдерде Web дүкеніндегі сату және сатып алу жаңалық емес. 1998
жылғы Commerce Report-хың зерттеу материалына сүйенсек 2002 жылы
түтынушылар Оnlіnе өнімдеріне $26 млрд. жүмсайды. Осыған байланысты
ИНТЕРНЕТ өнеркәсіптер арасындағы ең жылдам өсетін секторы болып табылады.
Бұл сектордың жылдағы берілген көлемі $26 млрд, яғни ең көп пайда дәл
осында алынады. Сонымен қатар, INTERNET -ті қолданып көп пайда табатын
секторларды келтірейік. КПЖ(компьютерді программамен жабдыктау), және
аппаратураларды сату, қаржы немесе сақтандыру қызметтері, кітап сату немесе
туристік бизнес т.б.
Қазақстанның базаларында ИНТЕРНЕТ-тің барлық мүмкіндіктерін толық
түрде меңгеру әлі басталған жоқ. Қазақстанда қор туралы информация беретін
жалғыз сервердің ашылуы, біздің еліміздегі қаржы және қор ИНТЕРНЕТ -інің
дамуын сараптауға шамасы келе бермейді. Ресей бұл жағдайда бізбен
салыстырғанда анағүрлым алда. ИНТЕРНЕТ мүмкіндіктерін меңгеруді Ресейдің
қор базары ГКО-Инвест пайда болғаннан бастады. Бүл сол уақыттағы ИНТЕРНЕТ
арқылы жүмыс істейтін және өз мәліметтерін тарату протоколын қолданатын
алғашқы жүйе болды. Қазіргі уақытта ИНТЕРНЕТ арқылы базарлар үшін берілетін
қызметтер тізімі кең көлемді және әртүрлі. ИНТЕРНЕТ -те бағалы қағаздар
базарынан профессионал қатысушы өзіне қажетті не таба алады? Мамандар айтуы
бойынша қаржы информациясының 5 түрі бар.
Аналитика. Экспертті аналитикалық басқару.
Котировка. Белгілі уақытта болатын кез-келген бір сауда алаңының
котировкалық информациясына кіру. Бүл жерде клиент тек ИНТЕРНЕТ -ке қосылса
жеткілікті.
Архивтер. Бұл өте көп мәліметтер қорына кіру, мүмкіндіктер алу.
Жаңалықтар лентасы. Жаңалықтар периодты түрде жаңарып отыратын Web-сайт
сервер жүйесін қолдану.
Деректі информация. Бүл- анықтамалық информациялар. Бүған тіркелген
мәліметтер, прессаның электронды қосылуы т.б. жатқызуға болады.
3. WORLD WIDE WEB құрылымының сипаттамасы
World Wide Web (WWW web), яғни, "дүниежүзілік өрмек" информация іздеп
бүкіл дүние жүзіне электрондық саяхат жасайтын гипертекстік жүйе болып
табылады. Қазіргі кезде әртүрлі мәлімет алуға болатын ең кең тараған жүйе
ретінде WWW есептеледі. -тің қалған бөліктерінен гөрі WWW жүйесін пайдалану
жеңіул, әрі ыңғайлы.
Мұнда бір-бірімен байланысқан сөздер арқылы іздеу жүргізіледі.
өзіңізге керекті тақырыпты таңдап алып, соған байланысты информацияны қарап
шығасыз, сол информация ішінен тағы бір тақырыпты таңдап алсаңыз, соған
байланысты ғана мәліметтерді оқи бастайсыз. Осылай бір тақырыптан
екіншісіне ауысып көре бересіз, бірақ қажет болса, кейін оралуыңыз да қиын
емес. WWW жүйесі байланыс орнатылған құжаттардан тұрады. Гипертекст деген
не, егер сіз Windows жүйесінің көмек беретін мәлеметтер құрыльшын қарап
шықсаңыз немесе Macintosh компьютерінің Нурег Сагd файлын көрсеңіз, сол
гипертекст мысалы бола алады.
Web жүйесімен жүмыс істеудің бірнеше тәсілі бар. Unix операциялық
ортасында сервистік қызмет көрсететін компания жасап қойған арнайы команда
арқылы WWW браузерімен оңай байланысу жолы бар. Оны іске қосу үшін WWW
нмесе lunx сөздерін енгізу керек.
Егер түрақты қызмет атқару қажет болса немесе тікелей теру арқылы
байланыс орнату керек болып жатса, өз WWW браузеріңізді пайдалану
мүмкіндігі де бар.
Өз компьютерін WWW -ке қосқысы келген алғашқы қолданушы- WWW пен
телефон сымының қалай байланысқанын біле бермейді. Олар ДК-дің әрбір
қолданушысы үйіндегі немесе офистегі жай телефонмен ИНТЕРНЕТ-ке шыға алады
ма? деген сұраққа жауап іздейді. Расында да бұл солай, бірақ бұл жерде
телефон желісі және ИНТЕРНЕТ желісі - әртүрлі мекемеге бағынышты екі басқа
коммуникациялық каналдар.
WWW -ті өте қарапайым түрде әлемнің әрбір түпкіріндегі сервер болып
табылатын және информация сақталатын жүздеген мың компьютерлер желісі деп
түсінуге болады. ИНТЕРНЕТ-тің әрбір бөлігіне немесе бөліктің кейбір
желісіне орнықтырылған саймандар мен байланыс каналдарына жеке мекемелер
қызмет көрсетіп түрады. Олар мемлекеттік және коммерциялық мекемелер болуы
мүмкін.
Сіз өз компьютеріңізді ИНТЕРНЕТ-ке қарапайым телефон сымы арқылы
қоссаңыз, бүл компьютеріңіздің модемі сіздің аудандық АТС арқылы жақын WWW
желісіне орналастырылған модеммен байланысуы керек. Бүл қарапайым
телефонмен сол жерге телефон шалу сияқты.
Телефон арқылы қосылған ИНТЕРНЕТ серверлерімен жүмыс істеуді
электронды жарнама тақтасы (ВВ8) мен Опііпе информация қызметіне қосылуымен
шатастырмау қажет. ВВS ИНТЕРНЕТ-тің бөлігі болып табылмайды. Оған телефон
желісін қолдана отырып, модем көмегімен тікелей қосылады. Осылайша, егер
ВВ8 Мәскеуде орналасқан болса, ал сіз Алматыдая хабарлассаңыз, онда
қалааралық байланыс үшін ақы төлейсіз.
WWW -тің жетістігі- сізге қажетті компьютер қай континентте болса да
байланыс ақысы WWW -ке қосылу уақыттарына ғана алынады. Сондықтан да WWW
-тің осы қасиетінің арқасында ранаулы программалар жасалды. ИНТЕРНЕТPhone
SoftWare - ИНТЕРНЕТ каналдарымен телефон байланысын жүргізу.
Айта кететін жағдай, ИНТЕРНЕТPhone - нің артыкшылықтарьша карамай
өзіне қатысты шектеулері бар. Біріншіден, байланыс жасау үшін сіздің
компьютеріңізде және сізбен байланысушының компьютерінде де модемнен баска,
өте қажетті мультимедия саймандары, дыбыс адаптері, микрофон болуы керек.
Екіншіден, екі компъютер де жергілікті ИНТЕРНЕТ-пен байланысқан болуы
керек және де телефон шалынған уақытта екі компьютер де қосылуы керек.
Үшіншіден, екі байланысушы адамдар сол уақытта компьютерде отыру
үшін, телефон сағатын, уақытты анықтап алулары қажет.
Төртіншіден, сіздің модеміңіз 14400 битс жылдамдықпен байланыс
каналын қамтамасыз етіп отыруы керек.
Бізге кенеттен бір файл керек болып қалды делік және онын қай жерде
екені бізге белгілі болсын. Ол файл тегін берілетін программа, жүмысқа
керекті ақпарат, сурет немесе кітап та болуы мүмкін. Енді сол файлды өз
компьютерімізге қалай әкелу жолын қарастырайық.
Мүндай мақсат үшін файлды тасымалдау протоколы деп аталатын жүйе
қолданылады (File Transfer Protocol - FTP). Практикада FTP не ftp термині
жиі үшырасады. Каталогта немесе почталық хабарда файлды алу үшін
компьютерде йр жеткізу деген сөздер кездесуі мүмкін. Ол осы файлды алу үшін
FTP жүйесі қолданылатынын білдіреді. FТР арқылы қызмет ететін арнаулы
программасы бар желіге қосылған компьютер FТР- сервер деп аталады. Көптеген
FТР — серверлер барлық адамдар үшін ашаық болады, кез-келген жан одан
администратор рүқсатымен әртүрлі мәліметтер ала-алады. Бүл тәсіл анонимдік
FTP деп аталады, өйткені мәлімет алу үшін ешкім өз атын айтпайды, белгісіз
болып қала береді. Көбінесе паролъ ретінде әркім өзінің почталық адресін
енгізеді. Ал кей жағдайда мәліметті пайдалану үшін кіру атауын (named)
немесе паролін (password) білу қажет болады.
FТР- серверінің мәліметтерімен қатынас жасау үшін әркім стандартты
кіру сүхбатын орындауы керек. Оның бір мысалы мынадай болуы ықтимал: open
ftp.reclom.ru named password - FТР серверге кірердегі сұраныс тізбегі,
мұндағы , open FTP-сервермен қатьтнас жасауды сұрау, ftp.reclom.ru FТР-
серверінің қажетті информациямен толықтырылған аты немесе апопітоиз,
password- сұраушы адамның паролі немесе оның почталық (Е-mail)
адресі; пароль немесе өз атын дұрыс енгізбегенде, FТР- сервер тек шектеулі
командалар жиынын орындай алады.
Пароль мен атау дурыс болса, қатынасу қүқығына байланысты
командалар орындауға болады. Олардың құрамына мыналар кіреді
cd-каталог аты-каталогты ауыстыру
cd..- жоғары деңгейдегі каталогқа көшу,
get файл аты- РТР -серверден файл алу,
Ьіпагу- екілік файлдарды жіберуалу режиміне ауьгсу, dіг- ағымдағы
каталог файлдары тізімін беру.
ИНТЕРНЕТ ішінен керекті мәліметті іздеп табуға мүмкіндік беретін
тағы бір мүмкіндікті қарастырып өтейік.
Сонымен ҒТР-серверімен жұмьтс істеуді меңгерсеңіз және Web жүйесінің
бірнеше адресін білсеңіз желіге кіріп жүмыс істеу қиын болмайды. Адресті
білмесеңізде, өзіңізге керекті мәліметтер тақырыбы арқылы іздеу ісіне
кірісіп кете бересіз.
Іздеу процесі адамның қатысуынсыз орындалатын болғандықтан, іздеу
серверлері каталогтарға қарағанда көптеген мәліметтерді қамти алады,
мындаған парақтан түратын мәліметтер ішінен керектісін таңдауыңыз қажет.
Егер іздейтін сервер сізге толық жауап таппаса, онда сұрағыңыздың
нақты болмағаны немесе керекті сөз тіркестерін дәл таппағаныңыз деп
біліңіз. Мүндайда басқа да және қысқа сөздерді пайдалана отырьш, тағы да
іздеу жүмысын жүргізу керек.
1998 жылы наурыз айынын басында Республика телекоммуникациялық
компанияларының басқаруымен "телекоммуникация ассоцияциясы" деген жаңа ұйым
пайда болды.Коммерциялық емес құрылымның шығу мақсаты- кәсіпорынның
іскерлігін байланыстыру, желілер телекоммуникациясынын дамуын, ақпараттық
технологияны пайдалануды және байланыс қызметін ұсынады.
Ассоцияның негізгі сан есебінде отандық және шетелдік операторлар
арасындағы құжат қатынастарын құруға практикалық көмек көрсғету көзделген.
Осыған орай- тұтынушылар мен қолданушылар арасындағы қызметті де қамтиды.
Ассоцияция әртүрлі халықаралық мекемелермен байланысып, Республиканың
үкімет комиссиясына қатысуы мүмкін.
Қазақстандағы Интернет адресациясы Kazakhstan News
Ошибка! Закладка не определена Ошибка! Закладка не определена Almaty
Oldtown.htm
Қазақстанда жаңа парк ашылды
Мұнда - электрондық WWW-тің өсуімен қоса, көптеген қызықты және арнайы
сайттар пайда болуда. Соңғы уақытта , әртүрлі анықтамалар, каталогтар және
мәліметтер қоры кіре бастады. Мысалы, сайтта http:www.hollywood.com
немесе http:cinemania.msn.com. Өзінізге керекті Голливудта түсірілген
фильмді таңдап алып, сол фильм туралы толық анықтама аласыз.
1.3 WEB-сайт құрылымының сипаттамасы және білім беру
порталы
Порталдың негізгі қасиеті - интеграциялық ақпарат көздеріне
(қосымшалар, процесстер, функциялар және контент ағындары (ішкі және сыртқы
Web – ресурстар) бірлескен ортақ Web – нүктені ұсыну, бұл ағымда, яғни,
корпоративті ортада бұл мәліметтер өмір сүреді және көбейеді. Екінші бір
маңызды қасиеті – жеке – даралық. Портал әрбір жекек қызметкерге корпорация
ішінде жетудің ортақ тізгінін барлық дүниелерге ұсынады (бұл ортақ тізгін
арқылы кез – келген корпоративті ақпаратты табуға болады). Интернет-портал
Web – құрылымдық және құрылымдық емес ақпараттарды публикациялауға
(ақпараттық жүйелер, Web – интерфейс) және (жаңа Web – беттерге қосылудың
процедуралары көмегімен) мүмкіндік береді. Желілік білім беру ресурстары
серверде орналасады және оқырман компьютеріне желі арқылы беріледі. Бәрінен
бұрын ақпараттардың форматын анықтау және сақтау құжатын, ақпараттарды
ұсынуды, білім беру процесінің аймақтары арасындағы алмасу интерфейстері
және автоматты режимдегі білім беру ресурстары үшін хаттамалар дайындау
қажет. Бұл мәселені шешіп алмай білім беру ресурсын таратушылар мен
жүздеген орындаушылармен бірлесе келісілген жұмысты ұйымдастыру мүмкін
емес. Олар – оқу процесіндегі компьютерлік және коммуникациондық техникалық
құралдарын пайдаланып жүз мыңдаған, миллионға жуық оқырмандармен жұмыс
жасаулары тиіс.
Компьютерлік желілер берілгендердің таралымды түрде өңделуін жүзеге
асырады. Бұл жағдайда берілгендерді өңдеу екі объекті арасында таралады:
клиент және сервер. Сервер – желіге қосылған және оның пайдаланушыларын
белгілі – бір қызметтермен қамтамасыз ететін қуатты компьютер. Серверлер –
желі пайдаланушыларда туындайтын қажеттіліктерге сәйкес функциялар қатарын,
берілгендерді сақтау, алыстағы ақпараттарды өңдеу, тапсырмаларды баспаға
беру т.б. істерді атқарады. Сервер – желі ресурстарының көзі. Сервердің ең
маңызды типтерін қарастырайық:
1. WWW– сервері өзара байланысқан мультимедиялық ақпараттарды және
берілгендер қорын ұсынуға арналған.
2. Электрондық почта сервері.
3. ҒТР сервері, файлдарды алмастыруға арналған.
4. Қазіргі уақытта қатынас жасауға арналған серверлер (чаттар).
5. Интернет – телефония жұмысын қамтамасыз ететін серверлер.
6. Интернет арқылы радио және видео трансляциялау жүйелері.
Клиент – компьютерлік желі тапсырмасы, жұмысшы бекет немесе
пайдаланушы. Берілгендерді өңдеу процесінде клиент, яғни, тұтынушы серверге
– күрделі процедураларды орындау үшін, файлдарды оқу, мәліметтер қорынан
ақпараттарды іздеу т.б. сұраныстар беруі мүмкін. Клиент алған мәліметтерін
өңдейді және өңдеу нәтижесін пайдаланушыға ыңғайлы түрде ұсынады. Бұндай
жүйелер үшін клиент – сервер жүйесі термині қалыптасқан. Желідегі жұмысшы
бекеттер арасындағы байланыс, ережеге сәйкес, сервер арқылы іске асырылады.
Бұндай желінің логикалық ұйымдастырылуы жұлдызша технологиясына сәйкес
көрініс табуы мүмкін. Орталық құрылғы рөлін сервер атқарады. Орталық
басқарудағы желіде жұмысшы бекеттер арасындағы ақпарат алмасу мүмкіндігі
бар. Желідегі берілгендер алмасуды берілгендерді реттеу хаттамасы
анықтайды. Хаттама – ақпарат алмасу кезіндегі әрекеттердің орындалу
ережесі болып табылады.
Оқу - әдістемелік кешенді құрудың техникалық қамтамасыздануы
Компьютерлік желілер берілгендерді үйлестірілген өңдеуді іске асырады.
Берілендерді өңдеу екі объект арасында үйлестірілген: клиент және сервер
арасында. Сервер - желіге қосылған компьютер және оның пайдаланушыларына
кейбір қызметтерді көрсетеді. Серверлер берілгендерді сақтауға,
алыстатылған тапсырмаларды өңдеуге, тапсырманы баспалау, және
пайдаланушының желіде пайда болатын басқа да функцияларын орындайды.
Сервер – желі ресурстарының көзі.
Біршама қажет серверлердің типтері:
1. WWW серверлері, өзара байланысқан мультимедиялық ақпаратпен және
мәліметтер қорын көрсету үшін арналған;
2. электрондық поштаның серверлері;
3. FTP серверлері, файлдар алмасуы үшін арналған;
4. реальды уақытта қатынас құру серверлері (чаттар);
5. Интернет-телефония жұмыс қамтамасыз ететін серверлер;
6. Интернет арқылы радио және видеоны трансляциялау.
Клиент – жұмыс станциясы немесе компьютерлік желі пайдаланушысы. Клиент
мәліметтерді өңдеу кезінде серверге, күрделі процедуралардыорындау үшін,
файлдарды оқу, мәліметтер қорында ақпаратты іздеу бойынша сұраныс жібере
алады. Клиент алынған мәліметтерді өңдеп, пайдаланушыға ыңғайлы түрінде
нәтижесін береді. Желіде жұмысшы станциялар арасында әрекет, сервер арқылы
жүргізіледі.Орталықтағы құрылғының ролін сервер орындайды.
Орталықтандырылған басқару желісінде жұмысшы станциялар арасында ақпаратпен
алмасу мүмкін. Ал желі бойынша мәліметтер алмасу мәліметерді тасымалдау
хаттамасы анықтайды.
Хаттама – ақпаратпен алмасу кезінде орындалатын әрекеттер тізбегі және
ережесі [17, 18].
ҚО негізінде глобальды желіге шығатын жоғары жылдамдықты корпоративті
ақпараттық – есептеу желісі (ИСЖ) құрайды. Яғни оқу контенті локальді
сақталынады, оны желі арқылы жібермесе де болады, кешенді басқару және
оқытушымен оқушы арасында іс-әрекет администрациялау жабдықтарынның
көмегімен орындалады. Жүйе Internet желісіне екінші деңгейлі домен ретінде
қосылады.
Домен бұл – (желідегі) аймақ, (желідегі) облысы, (желідегі) аты. Екінші
деңгейлі домен — Интернет желісінде болуының негізгі элементі, бұл сіздің
интерактивті маркаңыз. Бірдей екі домендік аттар болуы мүмкін емес.
Техникалық жағынан, WWW-адресі – бұл идентификациялау үшін пайдаланатын
және Интернетте компьютердің орналасқанын адресациялайтын конструкция.
Интернетте бір-бірін табу үшін компьютерлер сандық мәндер (IP-Адрес)
түрінде қиын еске сақтайтын адрестерді пайдаланады, ал адамдар есте жеңіл
сақтайтын адрестерді пайдаланғысы келеді. Интернетте идентификациялау,
жеңіл сөздерді есте сақтау үшін домендік аттар жүйесі дайындалған еді. [5,
21]
Оқытушы жағынан клиенттік программалық қамтамасыздану ретінде браузер
пайдаланады. Бұл – оқырмандардың программалалық жабдықты ашуға және күйге
келтіруге кететін шығындарды жоюғы мүмкіндік береді. Web-браузер –
пайдаланушы компьютерінде орналасқан клиенттік программа.
Атап кететін жайт, Microsoft Internet Explorer браузерінің жаңа
версиясы, бүгінгі таңда – браузерлер нарығындағы біршама қуаттылардың бірі.
Тұтынушылар технологияларының облысында топбасшы болуға барлық талпыныспен
ат салысатын Microsoft ең бастысы жайлы – қатардағы пайдаланушы жайлы да
ұмытпаса керек. Менің ойымша, мұндай жаңалықтарға 5.0 версияның барлық
жаңартуларындағы программа кодына қосылуды да жатқызуға болады. Бұл –
Internet Explorer 5.5 браузерін тым тұрақтырақ, сенімдірек және
қауіпсіздендірілген етеді. Бұдан кейін, Microsoft жаңа Web-стандарттардың
қатарын жүзеге асырды және барлық өнімдерді жақсарта бастады. Бұл бірінші
кезекте Dynamic HTML (DHTML) және (CSS) каскадты кестелер стилінің қолдауын
тапты. W3C ұсынған онлайндық презентацияларды құру мүмкіндігі бар, мәтін,
графика, дыбыс және видеоны қосуға болатын Synchronized Multimedia
Integration Language (SMIL) хаттамасының қолдауы.
Компьютерлік оқу – әдістемелік кешенінің программалық қамтамасыздануы
Қашықтан оқыту жабдықтарын пайдаланып оқу үрдісін өткізу, электронды
оқу – әдістемелік кешенді (ЭОӘК) интенсивті пайдалануды болжайды. Бұл
жабдықтар интеграцияланған оқу – әдістемелік кешен түрінде, оқу
материалдарын өзіндік оқу және тәжіибелік игеру үшін арналған.
Оқу – әдістемелік кешен (ОӘК) – бұл программалы – техникалық және оқу
– әдістемелік жабдықтарын біріктіретін, қашықтан оқыту жүйесінде нақты оқу
пәнін өздігінше үйрену үшін қажетті және жеткілікті ұйымдастырушылық,
әдістемелік, теориялық, практикалық, экспериментальдық, консультациялық
білім қызметтерінің толық жиынтығы.
Қашықтан оқытуды ұйымдастырда әртүрлі уақытта құрылған, қарапайым
сайттардан күрделі web- жүйелерді технологиясын әр түрлі адамдар
пайдаланған көптеген ресурстармен жұмыс орындауға тура келеді. Сонымен
қолданылатын платформа спектрі кең: Windows IIS және Apache, PHP, ASP,
Perl, JavaScript, ASP.Net и CGI. Кез келген ақпараттық жүйе, техникалық
сипаттамасынан бөлек, өзінің мазмұнымен және пайдаланушы интерфейсіне
байланысты күшті (не әлсіз) болады.
HTML гипермәтінді беттердің байланыс тілі. HTML (Hypertext Markup
Language) арнайы Web – құжаттарды құруға арналған тілдерді ұсынады. Ол
экранда көрсетілмейтін синтаксистік және арнайы нұсқаулар (тегтер)
тізбегінен тұрады және браузерге құжат мазмұнын қалай сипаттау қажеттігін
көрсетеді. Ол – Интернет желісіндегі жергілікті және жалпы желі
құжаттарында сілтеме құру үшін пайдаланылады.
Html стандарты және Web – ке арналған өзге де стандарттар W3C (World
Wide Web Consortinin) консорциумның басшылығымен жаалынған. Қазіргі
уақытта, негізгі браузерлер тарапынан өсіп келе жатқан арнайы html 4.0 –
спецификациялы жұмыс жасауда.
html өңдемесінің құралдары. html құжаттары кәдімгі ASCII – файлдар
болып табылады. Яғни, оларды құру үшін тіпті ең аз мүмкіндіктерге ие кез –
келген текстік редакторды пайдалануға болады. html -ге арналған арнайы
редактірлеу құралы бар Олар уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді, себебі,
бірнеше қайталанатын амалдарды орындауға арналған жылдам пернелерді
қамтиды, мысалы, құжаттардың бастапқы орнатылуларын беру, кестелер немесе
текстке қарапайым стильдер орнату, т.б.
Web- парақты Интернеттен шықпай -ақ құруға болады. Бүл үшін компьютерде
редактор, HTML кодын автоматты генерациялайтын бағдарлымы болу керек. Web
дизайнды меңгеру және Web қүжатты қүру принципін түсіну үшін, сізге HTML
негізін білу керек. Web парақты көру үшін Internet Explorer, Netscape
Communication браузердің көмегімен болады. Жалпы тематикамен және
орналастырумен қосылған Web парақты жинау компъютерлерде Web торап немесе
Web сайт деп аталады. Web -парақты оыс парақтың беті сияқты қарауға болады.
Web парақ негізінде текстік қүжатты көрсетеді. Web парақта қүжаттың негізгі
текстін басқа гиперсілтемелерді орналастырады. Олар сөзді немесе
фразаларды, көрсетулерді басқа түрлермен көрсетеді. Гипертекстік сілтеменің
көмегімен басқа Web параққа рұқсат алуға, яғни алдыңғы Web парақтың
мағынасын толық ашады. Интернетте Web қүжатты жария ету үшін гиперсілтеме
қосылға серверге файлды үнемі орналастыру қажет. Сонымен бірге сервер HTTP
гипертекстті жіберу хаттамасының көмегімен басқа серверлермен қарым-қатынас
жасайды. HTML гипертекстті белгілеу тілі-қүжаттың қүрылымын түсіндіретін
қарапайым команда жиыны. Ол қүжатта жеке логикалық бөлім - тақырыптарды,
абзацтарды, кестелерді және т.б. белгілейді. Бірақ нақты форматтау
атрибутын тапсырмайды. Қүжатты оқу барысында форматтауды және оны жақсы
көріну үшін браузер айналысады. HTML қүжаттың барлығының бір қүрылымы
болады, қүрылымның тег жиынтығының белгіленуін анықтайды.
html редакторы авторлық WYSIWYG – құралынан (алда қарастырылады) (html
құжаттарын құруды қолмен ереже жазу арқылы іске асыратындықтан, редакторлар
бұл жұмысты жеңілдетеді және жылдамдатады) біраз ерекшеленеді.
Windows пайдаланушыларына HomeSite ортасын тексеру қажет. Бұл ортада
html құрылымының синтаксисін түспен ерекшелеп белгілейтін құралдар,
синтаксис пен дұрыс жазуды тексеретін, бірнеше файлдарда іздеу және қайта
орналастыру – FTP функциялары бар. Оның үстіне, ол күрделі элементтерді
жасауға арналған (фреймдер, Java Script қойылымы және Dhtml) арнайы
командалар мен шаблондарды қамтиды.
WYSIWYG – авторлық құралы. Соңғы жылдары авторлық құралдар нарығы
қарыштап өсе ббастады. WYSIWYG класының HTML редакторы (What You See Is
What You Get – не көрсең соны аласың) графикалық интерфейсіне ие, бұл
интерфейс – HTML жазбасын текстік -өңдеуге немесе беттерді реттеп,
парақтауға қатты ұқсатады. Бұл программалардың бастапқы мақсаты –
пайдаланушыларды HTML тегтерін жазудан босату еді, бұл – беттерді прақтау,
реттеу өңдеушіні PostScript тілінде командаларды теруден сақтайды.
CSS құралы. Стильдердің каскадтық кестелері немесе CSS (ағылшын сөзі
Cascading Style Sheets) HTML –дің дамыған тілі болыа табылады және бізге
ақпараттарды ұсынудың келесі деңгейіне өтуге мүмкіндік береді. Стильдер
кестесі беттің мағыналық мазмұнын және реттеліп сипатталуын қарастыруға
мүмкіндік береді. Сол кезде кеңкөлмді стандартизация қабылданған еді. Соның
нәтижесінде HTML 3.2 стандарты дүниеге келеді. Ол жаңа көтеріліс нәтижесі
емес, тек жаңа өзгертулерді, енгізулерді өз орнына қойды және браузер
өңдеушілерге арнап жаңа нұсқаулар ұсынды. Көтеріліс нәтижесі жаңа HTML 4.0
–стандартына енгізілді, оны Dynamic HTML - деп атаған болатын. Бұл жерде
қабатта, стилдер кестесі және браузердің әмбебап объектілік моделі
енгізілген [15, 18].
Осылайша WWW концепциясының гипертексттік мәліметтер қоры, бұл – HTML
тілінде жазылған текстік файлдар жиыны, ол – ақпараттарды өңдеу формасын
(реттелуді) және осы файлдардың байланыс құрылымын (гипертектсік
сілтемелерді) анықтайды. Шындығында, WWW мәліметтер қоры – өте күрделі
дүние. Бұл жерде CGI спецификациясына сәйкес (Common Gateway Interface)
жазылған программалар, шлюз – программалар арқылы қол жеткізуге болатын
МҚБЖ басқаруындағы қарапайым мәліметтер қорының берілгендері және Java-
applet-тер, графика және т.б. сақталынады. Бірақ, html-ді сипаттаужеңілдігі
үшін, WWW мәліметтер қорын, html арқылы жазылған құжаттар деп есептеуге
болады.
Мұндай әдіс келесі бір технолгиялық компонентті – тіл интерпретаторын
ұсынады. World Wide Web-те интерпретатор функциясы гипертекстік берілгендер
базасының серверімен пайдаланушы интерфейсіне бөлінген. Сервер құжаттарға
жету және гипертексттік сілтемелерді өңдеумен қатар құжаттарды
препроцессорлық өңдеуді жүзеге асырады. Бұл кезде пайдаланушы интерфейсі –
ақпараттарды ұсынумен байланысты тіл конструкциясының интерпретациясын
жүзеге асырады. Сервер арқылы құжаттарды алдын - ала өңдеу нұсқаулары
кеңестер тегтеріне жазылады. Әртүрлі серверлер мұндай әрекеттерді
сипаттауының ең дамыған тілі болып html –Script табылады, бұл жерде
программа CGI –программа түрінде жүзеге асырылған.
Web – беттерді өңдеудің жаңа мүмкіндіктері: фреймдер және Java –Script.
Олар – мультимедиялық өңдеу мүмкіндіктеріне ие және Java мен Java –Script
өңдеулеріне альтернативалық орта болып табылады.
Java –Script – Web-тің “тірілген” беттерін құрудың тағы бір құралы.
Негізінде, бұл Navigator –ға орналасқан объектілі бағыттылған программалау
тілі, оның жеке компоненттері - осы тілдің объектілері болып табылады.
Көбіне, Java мен Java –Script – туыс программалар деп есептейді, бұл екеуі
туыс болғанымен, егіз емес. Біріншіден, Java Script үшін арнайы компилятор
қажет емес, скрипт дәл құжат денесінде орналасады. Оны Navigator арқылы
интерпретациялайды. Әрине, Java Script – те анимацияларды программалау
мүмкіндігі өте шектелген. Бұл жерде, жүгіртпелі қатарды, қозғалмалы
сағатты, өзгермелі суреттерді ғана ұйымдастыруға болады. Java Script-тің ең
басты артықшылығы – осының барлығын серверді пайдаланбастан ұйымдастыра
алады.
Java. HTML контекстерінде Java жайлы көп айтудың қажеті жоқ. Java –ның
мобильдік коды APPLET контейнерінің ішінде орналасады және құжатты
жүктегеннен соң интерпретаторарқылы орындалады. Java арқылы күрделі
мультимедиялық беттерді жасауға болады. Бірақ, гипертексттік тілге бұл
әрекеттердің еш қатысы жоқ. Java тілінің артықшылықтарынң бірі - ол
ақпараттық платформааға тәуелді емес, ПЖ өңдеушілер Windows, Unix немесе
Macintosh – тұтынушылар машиналарында қосымшалардың жұмысы үшін арнайы
апплеттерді жазбауы да мүмкін. Java тілінде жазылған бір апплет – Jаvа
орналасқан кез – келген тұтынушыда жұмыс істей алады. Java TCPIP
хаттамаларын, HTTP және FTP процедураларының үлкейтілген кітапханасына ие.
Java апплеттер желіде объектілер аша алады. Және оған URL арқылы еркін жете
алады, ал программистер бұл үшін жергілікті файлдық жүйемен жетер еді. Java
– желілік таралымды ортаға арналып жасалынған. Сондықтан оның
қауіпсіздігіне көп көңіл бөлінген [3, 14].
PHP (Personal Home Page – жеке үй беті) – серверлік тіл. Яғни, сіз
жазған код үнемі серверде орналасады, ол жерден Web – беттер браузерге
жіберіледі. Пайдаланушы Web–сайтқа өтер алдыңда, провайдер бұл сұранысты
серверге жібереді, ол жерде ақпарат сақталынады. PHP серверді пайдалануды
сұрайды, сондықтан да Web-сервер орнату керек. Сервердің бірнеше түрлері
бар, біздің жағдайымызда –Аpache серверін орнатамыз. Ең бастысы, бұл PHP
технологиясымен жұмыс істейтін жалғыз сервер емес, яғни, Windows 9x ОЖ –де
жұмыс істеуге мүмкіндік беретін, CGI және Perl-қойылымдарымен жұмыс істеуде
сізде Unix орнатылған болса жеңіл де қолайлы болады. Web – серверімен
қойылған қойылымдар әреетін өңдеу жергілікті желідегі Apache серверінің
көмегімен жүзеге асырылады.[12, 23]
РНР бағдарламасының инсталляциясы көптеген жағдайларда zip немесе tar
архивтарымен жүзеге асырылады (Windows-та ол орнату мастері Setup.exe
немесе msi-пакеті түрінде болуы мүмкін).
Дистрибутивтардың әр түрлерінің бар болуы және олардың әкелуіне
қарамастан интерпретатордың екі принципиалды іске қосылу қолданылады – CGI
және модульді. CGI (“Common Gateway Interface” – “Шлюздың жалпы
интерфейсі”) НТТР протоколының мүмкіншіліктеріне қарай кеңейтілу ретінде
пайда болған. Бұл протокол Web-серверге клиент сұранысы бойынша
приложениесының кез келген элементін қосуға мүмкіндік береді. Осы жұмыстың
схемасы төменде көрсетілген:
1. Броузер сервердегі скриптке Post немесе GET әдістері арқылы
сұраныс береді. Оны іске асыру үшін жолы, аты және кеңейтілуі
көрсетіледі. Және де сұраныс параметрлері көрсетілуі қажет.
2. Сервер сұранысқа түскен скрипттің барын тексереді.
3. Егер ондай скрипт болса, сервер маппинг таблицасында
кеңейтілуін тексереді, осы кеңейтілуімен редактілеуді
(интерпретациясына) қандай бағдарлама атқаратының білу қажет.
4. Егер ондай өндеуші және оның орналасқан директориясы белгілі
болса, онда сервер броузердің сұранысы бойынша оны орындауды
және оған скриптке бару жолын көрсетеді, және де серверлік
айнымалылар арқылы сұраныс және броузердің өзі жайлы кей
ақпаратты береді. Скрипттің жұмыс істеуі және скрипттік
ақпаратты броузерде шығарады.
5. Өндеуші орындалады: осы скриптте жазылған командаларды орындап,
оларды шығыс ақпаратқа генерациялап кіріс ақпараттарды
қабылдайды, белгіленген файлды өндейді. Оларды серверке
ауыстырып, жадыдан жүктейді.
Өндеушінің түріне қарай осы схеманың элементтері ауыса алады.
Осы жерде кілттік жұмыс болып оның орындалуы болып саналады. Әр
клиенттік сұранысы кезінде өндеуші жадыға жазылады да, орындалып болған соң
қайта жойылады. Егер бірнеше клиент бір мезетте бірнеше сұранысты бірден
жіберсе, онда өндеуші осы сұранысқа түскен файлды келіп түскен сұраныс
көлемінде жүктейді. Бірақ мұндай жағдайда процессордың жұмысы көптеген
өндеушілердің бір кезде қосылып тұрғанынан қиналып, тоқтап қалуы мүмкін, ал
кейбір жағдайларда тіптен жадыдағы ақпараттың жоғалуы мүмкін.
Егер сервердің қауіпсіздігі және жылдамдылығы қажет болса, онда
мұндай жағдайда альтернативті механизмдің қолдану керек. Ол дегеніміз
модульдік принципті іске асыру. Осы принциптің жоғарыда схемада бір ғана
айырмашылығы болады: өндеуші Web-серверге алдын ала (немесе клиенттің
бірінші сұранысы бойынша) жүктеледі. Бұл принциппен оның орнатылған күйіне
байланысты бір процесс кезінде бірнеше клиенттердің сұраныстарын бірдей
орындай алады. Осы күйде өндеуші әрқашан оперативті жадыда тұрғандықтан
процессордың жұмысын және жүктеуді қиындатпайды. Бірақ бұл принциптің бір
ыңғайсыздығы ол жүктеліп тұратын dll және so модульдерінің әрқашан
процессетерге орындалатынан сервер компьютердің барлық ресурстарына бақылау
жасайды (жадыға, файлдарға және т.б.).
РНР 5 версиясында СGI және модульдік режимдарды өзіне қамтыған. Және
де бұл версияда жүктеу режимі web-сервердің конфигурациясына тәуелді
болады.
Оқу - әдістемелік кешенінің мәліметтер қоры және МҚБЖ –мен ақпараттық
жабдықталуы
Барлық пайдаланатын оқу – әдістемелік кешен қызметтері – берілгендер
сервисі болып табылады. Динамикалық Web қосымшаларда қандай да бір
мәліметтерді: бұлар не тексттік файлдар не XML-файлдар (сервердің файлдық
жүйесінде сақталынатын), не берілгендер қорын басқару жүйесі т.б.
сақталынуы керек. Тәжірибелік тұрғыдан стандартты байланыс пайдалануы
керек, мысалы, Linux – Apache – MySql немесе Windows – IIS – SQL Server.
Бірнеше ЭОӘК пайдаланылатынжағдайда барлық берілгендер көшірмесін қалай
сақтауға болатындығы жайлы мәселе туындайды. Бұл мәселені шешудің бір жолы
– бірнеше ЭОӘК үшін бір МҚБЖ – н пайдалану қажеттігі болып табылады., бұл
жерде ЭОӘК берілгендер қорымен Web – сервис арқылы “тілдеседі”. Қазіргі
уақытта, берілген мәселені тым көп еңбек шығынын жібермей –ақ шешетін
инструментальді құрал –жабдықтардың бірнеше түрлері бар. Мұндай әдіс
коммерциялық МҚБЖ – н пайдалануда, оларды пайдалану бағасын төмендетеді.
web-қызметтерді пайдалану әртүрлі желілердегі ЭОӘК орналастырудағы
әкімшілік қиындықты азайтады, бұл үлкен ЖОО –ры үшін көкейкесті мәселе.
Берілгендер сервисінің дербес түрі – конфигурациондық сервис. ЭОӘК өз
жұмысында күйге келтірілетін ақпараттардың көпілігін пайдаланады, оның
ішінде берілгендер қорын біріктіру қатарлары, XML-файлдарға және XML-
схемаларға, каталогтарға жету жолы және web –қосымшалар режимін анықтайтын
параметрлер болады. ЭОӘК әртүрлі орындарда орналасуы, әртүрлі адамдар
арқылы басқарылуы мүмкін. Күйге келтірілетін ақпараттар бөлігі көптеген
ЭОӘК-ның көпшілігі үшін ортақ болып табылады, мысалы, web-сервистердің IP-
адрестері. Аудит сервисі – берілгендер сервисінің тағы да бір туындысы.
Пайдаланушы мен жүйенің әрекетін қадағалау үшін қосымшалар жұмысына журнал
арнау жағдайы да орын алады. Аудит сервисі осы әрекетті атқарады., яғни,
белгілі бір оқиғаларды орындағанда, мысалы пайдаланушы ЭОӘК-н шақырғанда
немесе тапсырма бергенде берілгендер сервисін шақырып, осы оқиғалар жайлы
қосымшалар журналына жазып отырады. Арнайы утилиттің көмегімен жүйе
администраторы журналды қарай алады, оқиғалар жайлы есеп құра алады. Осымен
қатар оқиғалар түріне байланысты сабақ жүргізетін оқытушылар мен жүйе
әкімгершілікке электрондық почта арқылы хабар жіберуге болады [6, 12].
Web-сервистің негізгі жұмысы 80 портқа жүргізілетін сұраныстарды
дайындау (көп жағдайда, кез – келген портқа) және http хаттамасын (не
https) пайдаланып ақпарат жіберу. Бұл кезде, сервер бірнеше сұраныстарды
бір мезетте өңдей алады, яғни, бірнеше пайдаланушылар жұмыс істей алады.
Онымен қатар, сервер қорғаныс деңгейін қамтамасыз етуі керек, яғни жүйенің
бұзылуына себеп болмауы үшін. Бұл талаптарды қанағаттандыратын программа
Web-сервер атағына ұсыныс білдіре алады. Бұндай программалар жеткілікті,
біз, бұл жерде Apache серверін таңдаймыз. Не үшін? Бұл сервер өзге
серверлердің алдыңда бірнеше артықшылықтарға ие. Өте танымал және мақтаулы
Apache сервері барлық атақты платформалар үшін жұмыс істей алады және
негізгі код немесе дайын модульдер түрінде таралады, жақсы техникалық
мүмкіндігі бар және қауіпсіздікке байланысты барлық жаңартулар өте жылдам
орындалады.
Бұл жүйе ыңғайлы құрылымды қамтиды: құжаттар конфигурациясы берілген
анықтамаларды өзгерткенде өзгереді, құжат аймақтарының шекаралары бойынша
қатаң тапсырмасы (есеп беру формасы, оқыту түрлері, тапсырмалар типтері,
журнал және т.б.) жоқ. Барлық құжаттар анықтамалыққа ақпарат енгізілгеннен
соң динамикалық түрде орындалады.
Клиент - сервер технологиясын қолдануда мәліметтер қорын (МҚ)
пайдалану жүйесі – реттелген жүйе келесі мүмкіндіктерге ие:
- берілгендерді орталықтан басқару (МҚ қасиетінің ең бағалы
қасиеттерінің бірі; жинақтылығы, жылдамдығы, еңбек шығынының төмендегі және
қолданылымдылығы);
- берілгендердің бүтіндігін (қарсыласпау) қамтамасыз ету;
- МҚ – на жету жолын басқаруды ұсыну;
- берілгендер семантикасы мен бүтіндігін сақтай отырып,
көппайдаланушылық режимде жұмыс істеу;
- барлық бағыт бойынша берілгендермен жұмыс істеу уақытын үнемдеу.
Мәліметтер қоры – ақпараттық жүйелердің екі өлшемді кестелерінде
сақталынатын байланыстағы берілгендер бірлігі. Мәліметтер қорын құруды,
жүргізуді және бірлесе пайдалануды қамтамасыз ететін ақпараттық жүйелердің
программалық жабдығы мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ) деп аталады.
PHP –де өзге де мәліметтер қорын басқару жүйесімен тілдесетін функциялар
бар (мысалы, Sybase, Oracle және т.б.), бірақ біз басқа қосымшаларға
қарағанда қарапайым және әмбебап MySQL жүйесіне тоқталамыз. Әрине,
MySQL–мен жұмыс істеуде сәйкес программалық жабдығы – MySQL программалық
серверді орнату керек. SQL - Structured Query Language –“сұраныстардың
құрылымдық тілі” – деген сөзден қысқартлған. SQL – реляциондық мәліметтер
қорымен жұмыс істеуге арналған. Ол арқылы пайдаланушылар мәліметтер қорын
қарастыруға, іздеуге, толықтыруға және басқаруға да болады.
MySQL — Open Source лицензиясымен таратылатын (программалық
модульдердің ашық текстерімен бірге) Интернеттегі SQL –Мәліметтер қорын
басқару жүйесінің ең танымал жүйесі. MySQL – реляциондық МҚБЖ типіне
жатады. Бұл жердегі сақталынатын ақпараттардың барлығы жеке кестелер
түрінде сақталынады (барлық берілгендер ортақ қойма түрінде сақталынбайды).
Сақтаудың мұндай үлгісі жоғарғы жылдамдықты және икемді басқаруды
қамтамасыз етеді. Кестелер өзара арнайы берілген байланыстар бойынша
біріктіріледі, бұл – бірнеше кестелерде сақталынатын әртүрлі берілгендерге
жылдам ауысуға мүмкіндік береді.
MySQL негізгі мақсаты – жылдамдық және қатеге беріктілік.
Транзакцияларды қосу әжептеуір жылдамдықты және күрделілікті жоғарылатуды
алып келеді. Қазіргі уақытта, ұқсас функциональді жауаптар беретін жоба
бар. Бұл бірнеше кестелерді бірден атомарлық өзгертудің, яғни,
модификациялаудың көмегімен орындалады.
MySQL қалыптасқан ядро – көп жылдар бойы жоғары талаппен пайдаланылған
ішкі программалар жиыны. MySQL дайындалып жатқан уақытта, бұл енді, бай
және пайдалы функциональды жиынды ұсынады [6, 12, 23].
Оқу – әдістемелік кешенінің контенті
Контент дегеніміз не? Контент – бұл мазмұн. Web-серверлердегі
ақпараттарды публикациялау, ЭОӘК-ң жасауда бірнеше ондаған статикалық
парақтарды жинақтау жеткілікті болған уақытта ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz