Қазақстанда қандай секталар бар?

Жоспар
Кіріспе

1 Орталық Азия моджахедтерінің ұйымы
2 Өзбекстанның ислам қозғалысы
3 «Талибан» козғалысы
4 Шығыс Түркістанды азат ету ұйымы
5 «Сопылық» . Ислам әлемінде кеңінен тараған діни қозғалыс.
6 Сопылық мектептері:

Елімізде сот шешімімен қызметіне тыйым салынған 14 бірлестік бар. Жеке – жеке тоқталсақ…
Орталық Азия моджахедтерінің ұйымы алғаш 2001 жылдың соңы мен 2002 жылдың басында кұрылған. Осыған дейін ұйым мұшелері Өзбекстан ислам қозғалысында болғанмен, оның жетекшісі Т. Юлдашевпен орын алған келіспеушіліктен кейін аталмыш қозғалыстың құрамынан шығып, «Аль Каида» ұйымына кіреді. Ұйым мүшелері өздерінің басшыларынан бастап Усама Бен Ладеннің жеке өзіне адалдықгары жөнінде ант береді. Моджахедтердің басшысы Өзбекстан азаматы Н. Жалолов («Усмон») болды. Кейбір деректерге қарағанда ол казіргі таңда Пәкстанның Пешавар қаласында жасырынып жүр. Ұйымның негізгі максаты: террористік актілер жасау арқылы Өзбекстан Республикасындағы конституциялық құрылысты өзгерту; АҚШ, Ұлыбритания, Израиль елдерінің өкілдікгеріне террористік актілер жасау; т.б.
Шығыс Түркістанның ислам партиясы (ары қарай ШТИП) дербес ұйым ретіиде алғаш 1998 жылы Қытайдағы сепаратистер көсемдерінің бірі Айса Мақсұмның жетекшілігімен құрылған. «ШТИП» 1990 жылдардың соңына қарай «Талибан» және «Әл Каида» козғалыстарымен тығыз байланыс орнатудың арқасында арнайы лагерлер кұрып, Қытай билігімен күрес жүргізу үшін Ауғанстан және Пәкстан елдерінің аумақтарында өздерінің жан-жақты дайындықтан өткен 700-ге тарта адамын орналастырады. Ал өз кезегінде ресми Исламабад бұларға кедергі жасамайды. Пәкстанның аумағында ұйғыр радикалды күштерінің орналасуының нәтижесінде 1999 жылы елдін жаңа басшылығы билікті қолға алғаннан кейін бұл ұйымның Талибанмен қатынастары ары карай дами түседі. Ауғанстанда орналасқан содырлар өздеріне деген талибандардың жылы қарым-қатынасына ие болды. Есесіне бұлар Ахмад шах Масудтын басқаруындағы «Солтүстік Альянс» коалициялық күшіне қарсы қатысатын болып келіседі.
Өзбекстанның ислам қозғалысы (ӨИҚ) ұйымы алғаш 1997 жылы құрылған. Ұйымының басшысы («Амир-аль-муминун») Т.Юлдашев. Қозғалыстың рухани көсемі 1952 жылы туылған Мухаммад Садық Мүхаммад Юсуф болды. Ол Триполи қаласындағы (Ливия) бүкілалемдік ислам университетінің проректоры, Орталық Азия мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, бас муфтиі болып қызмет атқарды.
Қозғалыстың дала командирлерінің бірі, әрі басшысы 1969 жылы туылған Ходжиев Жұмабай Ахмаджанұлы (Жұма Намангани деген атпен белгілі) болды. Ол Өзбекстан Республикасы, Наманган облысынын тұрғыны, ұлты өзбек. Кейінірек Ауғанстандағы антитеррорлық іс-әрекеттерінде қаза болады.

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Қазақстанда қандай секталар бар?
Былтыр Қазақстанда терроризм мен діни экстремизмнің кең қанат жая бастағаны анық байқалып қалды. Оған дәлел болатын елді дүрліктірген оқиғаларды елдің есіне салу да керек емес сияқты. Сонда бейбіт елде бүлік салып жүрген қандай ұйымдар? Олардың қайсысының қызметіне тыйым салынған? Қайсылары әлі күнге тайраңдап жүр? Әртүрлі ақпарат көздеріне сүйене отырып, Қазақстанда әрекет ететін діни бірлестіктер мен қозғалыстарға жан - жақты анықтама беруге әрекет жасаған едік.

Елімізде сот шешімімен қызметіне тыйым салынған 14 бірлестік бар. Жеке - жеке тоқталсақ...
Орталық Азия моджахедтерінің ұйымы алғаш 2001 жылдың соңы мен 2002 жылдың басында кұрылған. Осыған дейін ұйым мұшелері Өзбекстан ислам қозғалысында болғанмен, оның жетекшісі Т. Юлдашевпен орын алған келіспеушіліктен кейін аталмыш қозғалыстың құрамынан шығып, Аль Каида ұйымына кіреді. Ұйым мүшелері өздерінің басшыларынан бастап Усама Бен Ладеннің жеке өзіне адалдықгары жөнінде ант береді. Моджахедтердің басшысы Өзбекстан азаматы Н. Жалолов (Усмон) болды. Кейбір деректерге қарағанда ол казіргі таңда Пәкстанның Пешавар қаласында жасырынып жүр. Ұйымның негізгі максаты: террористік актілер жасау арқылы Өзбекстан Республикасындағы конституциялық құрылысты өзгерту; АҚШ, Ұлыбритания, Израиль елдерінің өкілдікгеріне террористік актілер жасау; т.б.
Шығыс Түркістанның ислам партиясы (ары қарай ШТИП) дербес ұйым ретіиде алғаш 1998 жылы Қытайдағы сепаратистер көсемдерінің бірі Айса Мақсұмның жетекшілігімен құрылған. ШТИП 1990 жылдардың соңына қарай Талибан және Әл Каида козғалыстарымен тығыз байланыс орнатудың арқасында арнайы лагерлер кұрып, Қытай билігімен күрес жүргізу үшін Ауғанстан және Пәкстан елдерінің аумақтарында өздерінің жан-жақты дайындықтан өткен 700-ге тарта адамын орналастырады. Ал өз кезегінде ресми Исламабад бұларға кедергі жасамайды. Пәкстанның аумағында ұйғыр радикалды күштерінің орналасуының нәтижесінде 1999 жылы елдін жаңа басшылығы билікті қолға алғаннан кейін бұл ұйымның Талибанмен қатынастары ары карай дами түседі. Ауғанстанда орналасқан содырлар өздеріне деген талибандардың жылы қарым-қатынасына ие болды. Есесіне бұлар Ахмад шах Масудтын басқаруындағы Солтүстік Альянс коалициялық күшіне қарсы қатысатын болып келіседі.
Өзбекстанның ислам қозғалысы (ӨИҚ) ұйымы алғаш 1997 жылы құрылған. Ұйымының басшысы (Амир-аль-муминун) Т.Юлдашев. Қозғалыстың рухани көсемі 1952 жылы туылған Мухаммад Садық Мүхаммад Юсуф болды. Ол Триполи қаласындағы (Ливия) бүкілалемдік ислам университетінің проректоры, Орталық Азия мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, бас муфтиі болып қызмет атқарды.
Қозғалыстың дала командирлерінің бірі, әрі басшысы 1969 жылы туылған Ходжиев Жұмабай Ахмаджанұлы (Жұма Намангани деген атпен белгілі) болды. Ол Өзбекстан Республикасы, Наманган облысынын тұрғыны, ұлты өзбек. Кейінірек Ауғанстандағы антитеррорлық іс-әрекеттерінде қаза болады.
Алғашқы кезде қозғалыс өкілдігі Пәкстанның Пешавар қаласына орналасты, кейін Кабул және Кундуз қалаларына көшіріледі. Ұйым қатарында 2001 жылдары шамамен екі мыңға жуық сарбаз болған. Қозғалыстың максаттары:
- Өзбекстандағы коғамдық қатынастарды барынша исламдандыру;
- Қоғамдық-саяси ахуалды тұрақсыздандыру;
- Өзбекстанға жиһад жариялау - кәпірлер режимі мен қоғамына қарсы соғысу;
- Қазіргі режимді жою және саяси билікті алу; т.б.
Курд халықтық конгресі ұйымының көшбасшысы - Абдулла Оджалан. Ол 1978 жылы кұрылған Күрдістан жұмысшы партиясының жетекшісі болды. Түркиялық сот органдарының қаулысымен өмірлікке бас бостандығынан айырылған, қазіргі кезде Түркия абақтыларының бірінде жазасын өтеп жатқан А.Оджалан кедей шаруа отбасында дуниеге келген. Түркияның Санлиурф провинциясында тұрған. 1974 жылы белгісіз себептермен Анкара университетіндегі оқуын тастап кетеді. Кейіннен Түркиядағы курді сепаратистерінің біріне айналады. 1980 жылы Түркияда орын алғаи төңкеріске дейін-ақ ол, саяси көзқарастарына байланысты Сирияға бой тасалауға мәжбүр болады. Маркстік-лениндік көзкарастарды берік ұстанатын А.Оджалан Күрдістан жұмысшы партиясының идеологиясын тарату бойынша қарулы күрес жүргізудің нағыз жақтаушысы болды.
Ұйымның мақсаты мен міндеттері:
- Курді азаттык қозғалысына халықаралық дәрежеде сипат беру және күрд проблемасына әлемдік кауымдастықтың назарын аудару.
- Барлық курд коғамдық ұйымдарын өз партиясының аясына біріктіру;
- Түркияға қарсы террористік акцияларды жүзеге асыру; т.б. Курдстан жұмысшы партиясы соңғы 25 жылдың көлемінде жақсы қаруланған және жоғары дәрежеде қаржыланған әскер құрады. 1984 жылы ұйым Түркия шекарасында күрділердің этникалық автономиясын құру бойынша қарулы күреске дайын тұрды. Олар 1990 жылдары өз қатарларын 15000-нан аса сарбазбен толықтырады.
АУМ синрике ұйымының мүшелері өздерін будда қауымдастығы деп атайды. Ұйымның басшысы және негізін қалаушы - Секо Асахара (шын есімі - Тидзуо Мацумото). 1986 жылы ұйым өзіне діни реңк береді. Осы жылы Асахара Гималайда сонғы құткарылуға қол жеткізіп, оның ұйымы 1987 жылы шілде айынан бастап, АУМ Синрике (АУМ шындығы жөніндегі жол) атауын иеленеді. АУМ дегеніміз буддалық және индуистік мантрлардың бірі.
Барлық адамзатты құтқару идеясын ұстанушы бұл ұйымның қызметі 3 принципке негізделген:
1) адамдарды аурудан арылту;
2) бақытқа осы өмірде қол жеткізу;
3) бостандыққа және жақсылыққа қол жеткізу. Эксперттер АУМ Синрикені белгілі жанжалшыл халықаралық діни ұйымға, тоталитарлық сектаға жатқызады.
Бұлар өз қатарларын толықтыру үшін шығыстық жекпе-жек өнері мен йоганы да пайдаланады. 1994 жылы шілде айында аталмыш ұйым уландыру заттарын қолданып, террористік акт жасау арқылы 7 адамның ажалына себепкер болады. Ал 1995 жылы 20 наурызда Токио каласындағы метрополитенде террористік акт ұйымдастырып, нәтижесінде 5,5 мың адам зардап шегіп, 11 адам қаза табады.
Түрлі қылмыстық істердің ұйымдастырылуы, оның ішінде адам өлтіру мен ұрлау фактілері бойынша 1996 жылы ұйымның 400-ден аса мүшелері тұтқындалып, оларға әртүрлі жазалар белгіленген.
Әлеуметтік реформалар қоғамы ұйымы өткен ғасырдың 70 жылдары құрылып, штаб-квартирасы Кувейтте орналасқан. Үкіметтік емес кайырымдылық ұйым статусы бар. Әлеуметтік реформалар коғамы 40 жыл шамасында қайырымдылық акцияларын көп мемлекеттерде жүргізеді: Индонезия, Бангладеш, Үндістан, Пәкстан, Қытай, ТМД елдері және т.б. Олар қаржыларының көбін неғізінен өз жақтастарына бөліп отырды. Сонымен бірге өздерінің мүдделестерін жергілікгі билік органдарына кіргізу әрекеттерін де жасауға әрекет етті.
Ұйымның тарапынан өзге елдерді коспағанда ТМД мемлекеттерінің эскери-географиялык, әлеуметтік-саяси, экономикалық жағдайларын зерттеп, оларға арнайы экспансиялық жоспарлар құру үшін де каржы жұмсалып отырды.
Ұйымның қызметі әлемнің 50 мемлекетінде жүргізілді.
Ұйымның ТМД-дағы Бас үйлестірушісі иорданиялық Әли Салах Әли Зайтер болды. Ол сондай-ақ, Қазакстанда аумақтық ортаазиялық филиалдың жұмысын да ұйымдастырды.
Лашкар-и Тайба (мағынасы таза әскер) уаһабшылдық бағыттағы пәкстандық әскериленген экстремистік топ болып табылады. Ұйым алғаш Ауғанстанның Кунар провинциясында 1990 жылы құрылады. Ұйымның басты мақсаты - Орталық Азия мемлекеттеріндегі және өзге де елдердегі мұсылмандық аумақтарда өз ықпалдарын кеңейту.
Ұйымның тағы бір басты мақсаттарының бірі - Үндістандағы барлық мұсылмандарды азат ету болып табылады.
Ұйымға 2001 жылдың соңына дейін Хафиз Мұхаммед Саид жетекшілік етті. Ол 2001 жылдың соңынан бері Джамаат уль -Дауа ұйымының басшысы болып келеді.
Лашкар-и Тайба ұйымы әлемдік масштабтағы әрекет жасаушы террористік ұйымдармен байланыс орнатқан, оның ішінде Аль Каида ұйымы да бар. Бұдан бөлек, ұйым 2001 жылы 11 қыркүйектегі АҚШ-тағы оқиғадан кейін Аль Каида ұйымына Ауғанстанда бірқатар материалдық көмектер көрсеткен (адам күші, қару-жарақтар ұсыну, т.б.).
Аль Каида ұйымын алғаш 1988 жылы Ауғанстанда Усама бен Ладен (толық аты-жөні: Усама бен Мухаммед бен Авад бен Ладен) құрған. Ол 1957 жылы саудиялық миллионер Мұхаммед бин Ладеннің отбасында туылған. 1979 жылы Джидда қаласындағы (Сауд Араб елі) король Абдель Азиз атындағы университеттің экономика және менеджмент факультетін бітіреді.
1980 жылы Ауғанстанға келіп, жиһад ретінде Кеңестер Одағына қарсы әскери іс-қимылдарға катысады. Онда ауған моджахедтеріне қару-жарақ пен ок-дәрілер тасымалдаумен айналысып, араб елдерінен қаржылай көмектердің берілуін ұйымдастырады.
Аль Каида ұйымының ең басты мақсаты - бүкіл әлемде мұсылман мемлекетін кұру болып табылады.
Бүгінгі таңда бұл ұйым халықаралық дәрежедегі ірі құрылымға айналды. Әлемдегі бірде бір ыстық нүкте бұл ұйымның қатысуынсыз немесе қаржылык қолдауынсыз жүзеге асырылмайды.
Аль-Каида ұйымынын Суданда жатғығу лагерлері құрылып, ол жерден көптеген ислам сарбаздары көптеген жаттығулар жасады. АҚШ-тың Мемлекеттік департаменті Суданды халықаралық терроризмді қолдаушы елдердің қатарына қосқаннан кейін Усама бен Ладен бұл едден кетуге мәжбур болды.
Асбат ал - Ансар ұйымы 1985 жылы шейх Хишам Шрейдидің бастамашылығымен кұрылған. Ұйымның штаб-пәтері палестиналық Айн әл-Хильва лагерінде, Ливанның Саида қаласында орналасқан.
Ұйым заңсыз кұрылған. Оның негізгі қызметі - терроризм саудасы болып табылады. Яғни, арнайы тапсырыс бойынша акциялар өткізу, өзге де экстремистік ұйымдарды арнайы дайындықтан өткен жауынгерлермен қамтамасыз ету.
Талибан козғалысы Ауғанстаннын Қандагар каласында 1990 жылдардың алғашқы жартысында кұрылған. Бұрынғы моджахед Мухаммед Омар молда алғашында бірқатар радикалды көзкарастағы мұсылман студенттерінен топ кұрып, оларды Аллаһ жолындағы шәкірттер ретінде Исламды тазартуға, ел аумағында діни билікті орнатуға бастайды. Ал Талиб сөзі оқушы деген мағынаны білдіреді. Талибандар 1996 жылы Ауғанстанда билікке келіп, олар елде ислам әмірлігі мемлекетінің кұрылғандығын жариялайды. Соңынан шариат заңдарын енгізеді. Талибан билігі 1996 жылдың желтоқсан айында Ауғанстанда арнайы декрет қабылдайды: соған сәйкес, әйелдер үйдегі қамауда ұсталып, олардың оқуына тыйым салынады. Ал еркектер сақал өсіруге міндетті болады.
Талибандар Пәкстанмен, Сауд Араб елімен және АҚШ-пен әріптестік карым-қатынас орнатты.
Талибандардың Ауғанстанды басқару билігі Усама бен Ладенге баспана беруімен және оны 2001 жылғы 11 кыркұйектегі АҚШ-тағы террористік актіден соң Америкаға беруден бас тартуынан кейн көп ұзамай аяқталды.
"Хизб-ут-тахрир" діни - саяси партиясы" ұйымы 1953 жылы Палестина жерінде кұрылған. Құрушысы Тақиюддин ан-Набахани есімді азамат. Ұйымның қызметтік мақсаты - халифат кұру. Хизб-ут-Тахрир ұйымының 1983 жылдан бері айына 1 реттен шығатын Аль ваъи (Сана сезім) атты журналы әлемнің жүздеген тілдеріне аударылып, жасырын тарқатылып келеді. Бұдан бөлек, жұртшылыкты жиһадка шақыратын үнпарақшалары да астыртын таратылады.
Ұстанымдары: мұсылман емес адам және әйел Шура мәжілісіне мүше бола алады; аурат (көруге, көрсетуге болмайтын ұятты жерлер) жерлері көрініп тұрған адамдардың суреттерін көруге болады; мұсылман ғарышқа шыққан кезде оғаи намаз оқу парыз емес; солтүстік немесе оңтүстік полюстерде тұратын адамдарға намаз оқымаса да, ораза ұстамаса да болады, т.б.
Мұсылман бауырлар ұйымы 1928 жылы кұрылған. Негізгі идеологиясы-уаһабшылдықты ұстану. Негізгі жұмысы: мұсылман әскерлерін дайындау, әлемдегі қарулы шиеленістерге қатысу, сепаратистік сипаттағы мәселелерге идеологиялык, каржылық және әскери тұрғыдан көмектер көрсету. Ұйымның басшысы: Хасан аль-Банна. Ұйымның бөлімшелері Сирияда, Ливанда, Иракта, Иорданияда, Саудая да, Палестинада орналасқан. Ұйымның мақсаты -исламдық коғам құру. Елдегі кұқыктык, моралды-этикалық ережелердің барлығы да мұсылмандыққа негізделуі тиіс. Сонымен бірге, барлық мұсылмандарды Батыс елдеріне қарсы бірігуге шақырады. Жер бетінде халифат орнатуды колдап. мемлекеттердің қолданыстағы заңдарына Құрандағы ережелердің енгізілуін қарастырады.
Боз гурд - пантюркизмге негізделген әскериленген ұйым. Алғаш 1948 жылы Түркия мемлекетінде құрылған. Негізгі идеялық концепциясы - тұранизм (түрік халықтарының бірыңғай мемлекетін құру) орнату. Басшысы полковник Алпарслан Тюркеш. Қазіргі танда ұйымның 30 мың мүшесі бар. Және де ұйымның 80-нен астам филиалдары түрік диаспоралары бар Европа мемлекеттерінде, Араб және ТМД аумағындағы елдерде, т.б. жұмыстар жүргізеді.
Шығыс Түркістанды азат ету ұйымы 1996 жылы Түркия жерінде құрылған. Ұйымның қызметі Қытайда, Қырғызстанда, Өзбекстанда, т.б. өңірлерде террористік актілер ұйымдастыруға бағытталған. Ұйымның негізгі қызметтік бағыттарының бірі - сепаратизмге бой ұру болып отыр. Сонымен бірге, ұйым қызметі қару-жарақтар мен жарылғыш заттарды сатып алуға, сатуға және халықаралық террористік ұйымдардың лагерьлерінде өз жақтастарын оқытуға, өз қатарларына жаңа мүшелер тартуға, т.б. қызметтерге бағытталған деуге болады.
Жоғарыда айтқанымыздай бұл діни ағымдардың қызметіне сот үкімімен тыйым салынған. Бірақ, олардың кейбірі атын өзгертіп, кейбірі қайта тіркеліп негізігі бағыты бойынша жұмыс жасауда. Солардың бірқатарын атап өтсек дейміз. Өйткені, былтыр күзде қабылданған ҚР Діни бірлестіктер және діни қызмет туралы Заңына сәйкес елде діни ұйымдарды тексеріп, тергеп, қайта тіркеу жүріп жатыр. Негізінде ешкімге жөн сілтеп, ақыл үйрету ниетіміз жоқ. Біздікі пиғылының терістігі мен ниетінің бұзықтығы көзге ұрып тұрған осы бір ағымдар елде қайта тіркеліп кетпесе деген ой. Сонымен...
Уаһабилік немесе Сәләфилік - діни - саяси ағымы ХҮІІІ ғасырда Арабстанның Нәжд өлкесінде пайда болған. Уаһһабилік оны мекенде туып өскен әрі өзінің діни көзқарастарын таратқан Мұхаммед ибн Әбдәл-Уаһһаб деген кісімен байланысты. Ал, салафилік Мұхаммед (с.ғ.с.) Пайғамбар мен оның сахабаларының дәуірін қайтару ұғымына жақын. Сәләф сөзі алдыңғы өткендер, бұрынғылар деген мағынаны береді. Кейбір ислам ғұламалары мұсылмандардың алдыңғы үш толқынын сәләфилер деп атады. Олар - сахабаларды (Пайғамбарды (с.ғ.с.) көргендер), тәбиғиндер (сахабаларды көргендер) және табаға-тәбиғиндер (табиғиндерді көргендер). Өздерін сәләфи деп санайтын мұсылмандар сол сәләфилер сияқты Құран Кәрім мен сүннетке ғана сүйенеміз дейді. Сәләфилар мұсылмандарды Алланың бірлігіне шақыру, ислам дінін хұрафат-бидағат амалдардан тазалау, дінімізді Пайғамбарымызды (с.ғ.с.) заманындағыдай қалпына қайтару, араб әлемін біріктіру сияқты мақсаттарды ұранға айналдырып алған.
Сәләфилік ағымының негізін қалаған Мұхаммед ибн әл-Уаһһаб Ханбали мазһабын ұстанған. Алғашқы діни білімді өз әкесінен алды. Кейін Меккеде Мадинада, Басрада, Бағдадта оқыды. Көп жыл саяхатта болды. Әкесі дүниеден қайтқаннан кейін өз еліне қайтып, діни жетекші қызметін атқарды.
ХVІІІ ғасырдың 40 жылдарынан бастап өзінің діни-саяси күресін ауқымды жүргізе бастады. Араб елдерін біріктіру деген ұранмен шыққан бұл әрекет көп ұзамай Саудтың туына, кейіннен династияның ресми идеологиясына айналды. Қазіргі таңда олар барлық жерде өкіметті қолға алу және сол арқылы өз мақсатына жету үшін тоқсаусыз күрес жүргізуде. Осы ниеті амалға асу үшін дінді құрал ретінде пайдалануда. Уаһабилер әрекеті тарихта қанды іздерін қалдырған. ХІХ ғасырдың басында олар Мекке, Мадина қаласындағы барлық қабір тастарды, тіпті Айша мен Фатима аналарымыздың және көптеген сахабалардың сағанасын жермен жексен етті.
Олар отаршылдардың көмегімен, Осман түріктеріне соғыс ашады, ал олардың ұстанған ханафи мазһабын күпірлік деп жариялайды. Мұхаммед ибн әл-Уаһһаб өзіне дейінгі мұсылмандарды қасиетті Құран мен сүннадан ауытқып келген деп санады. Олар тариқат сопыларын мүшрикке шығарды; дінсіздерге, зекет бермейтіндерге және намаз оқымайтынтарға қарсы жиһад ашуға рұқсат етті, дүниауи мәдениет және өнермен айналысуды (музыка, театр, көркемсурет және т.б.) кешірілмейтін күнә санайды. Олар Ислам әлемі 14 ғасырдан бері мойындап келе жатқан 4 мазһабты мойындамайды.
Олар тыйым салған амалдар:
1. Өлгендерге Құран оқу, бағыштау;
2. Мазарларға бару;
3. Тәспі қолдану;
4. Дұғаларда пайғамбарлардың, әулиелердің, періштелердің есімдерін айту;
5. Мешіттерге садақа беру;
6. Пайғамбарымыздық туылған күні, яғни мәуліт күнін атап өту, т.б..
Олар мен ханбали мазһабы арасындағы айырмашылықтар:
1. Намазды міндетті түрде жамағатпен оқу;
2. Иман калимасын айтумен, иманды саналмайды;
3. Тәспінің орнына саусақ буындарынқолданады;
4. Мешіттердің мұнарасы болуына, сәнделуіне қарсы;
5. Пайғамбарымыздың с.ғ.с.) қабірін зиярат етуді көптәңірлікке теңейді.
Тәкфир немесе һижрат жамағаты өздерін ғана мұсылман, ал қалғандарды кәпір санайды. Сондықтан жамағаттың аты да өзіне сай тәкфир яғни жамағаттан басқаларды кәпір дейтіндер және һижрат яғни басқалармен араласпайтындар деп аталады. Бұл жікшіл ұйым. Жамағаттың алғашқы идеологиясы Мысыр түрмелерінде өріс алып, соңынан бас бостандыққа шыққан мүшелерінің ой-пікірлері қисынға келтіріп, тұжырымдалды. Солтүстік Мысырда және сол елдің университет студенттері арасында олардың ізбасарлары көбейді.
Тәкфир және һижрат жамағаты деп даңқы шыққан мұсылмандар жамағаттың ұстанымы мен ой-пікірлері Мысыр түрмелерінде, әсіресе 1965 жылы жалпы тұтқынға түскен мұсылмандар ішінен Мысыр презинденті Жамал Әбднәсырдың бұйрығымен Сайд Құтб пен оның пікірлестері өлім жазасына кесілген соң бір жүйе түсті.
Түрмелердегі дінді ұстанған мұсылмандар қатты азап тартты. Сол азапқа шыдамай қайтыс болғандар да болды. Осындай үрейлі жағдайда мұсылмандардың ашу-ызасынан туындаған тәкфир идеологиясы арқылы діни көзқарасты қабылдап, қолдайтын адамдарда табыла қалды. Олар қоғамның жас бозбалалыр еді.
1967 жылы Мысыр ұлттық қауіпсіздік комитеті қамаудағы дағуатшы мұсылмандарды президент Жамал Әбднәсырға бағынып, оның саясатын қолдауға шақырды. Тұтқындар бұл талапты түрліше қабылдап, мынау топтарға бөлінді:
1. Мұсылмандардың бір тобы қызметтеріне қайта оралу мақсаттында тәубеге келіп, президентті және оның саясатын қолдауға асықты. Олар ислами әркетке адасып кіріп қалған бір топ жұмысшылар мен дағуаттан үлкен пайда көздеп қосылған саясаткер болатын.
2. Қамаудағы дағуатшылар тобының бірі мемлекеттің талабына қарсылық көрсетпейтін әрі оны қолдамайтын, орта позицияны ұстанатын мұсылмандар.
3. Жастардан құралған дағуатшылардың азшылығы мемлекеттің саяси бағытын қабыл алмады, ал президентті кәпір деп жариялады. Олардың мәлімдемесі бойынша, зайырлы мемлекет құрғысы келген президентті қолдаған өздерінің діндес бауырларын ислам дінінен қайтқан опасыз, сатқын, өздерінен басқа қоғамдағы басшыларына мойынұсынған әрі сүйенген барша жұотты кәпір санады. Жамағатқа қосылмағандардың намазы да, оразасы да қабыл емес. Бұл жамағат ұстанымының негізін салған шейх Әли Исмаил болатын.
Жамағаттың негізгі құрамы тәкфир, яғни кәпірге шығару, кәпір деп санау ұғымы. Үлкен күнәларды істеген, бастан аяғына дейін күнәға батқан адам кәпір. Оның тәубесі қабыл болмайды. Сондай-ақ Алланың түсірген шариғатымен үкім швғармайтын басшылар мен сол үкімді разылықпен қабылдайтын жұрт та кәпір. Бұларды кәпір демейтін дін ғалымдарды да кәпір. Тәкфир жамағатының пікірін қабыл алмаған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.