Қара және заравшан тминінен липофилді заттарды алу жолын қарастыру

НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
АНЫҚТАМАЛАР, БЕЛГІЛЕУЛЕР ЖӘНЕ ҚЫСҚАРТУЛЕР
КІРІCПЕ 8
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ 10
1.1 Қара тмин (Сarum black) және Заравшан тмин (Bunium seravschanicum) өсімдіктері туралы қысқаша түсінік
10
1.2 Жоғары май қышқылдары 13
1.2.1 Май қышқылдары 15
1.2.2 Май қышқылдарының физикалық қасиеттері. 19
1.2.3 Май қышқылдарының реакциясы 20
1.2.4 Поли қанықпаған май қышқылдары 21
1.3 E витамині 21
1.3.1 Е витаминінің қасиеті 23
1.3.2 Е витаминінің косметикалық қасиеті 23
1.3.3 Е витаминінің фармакологиялық қасиеті 24
1.4 Амин қышқылдары 24
1.4.1 Амин қышқылдардың физико.химиялық қасиеттері 25
1.5 Табиғи полифенолдар туралы жалпы түсінік 27
1.5.1 Флавоноидты қосылыстарды анықтау әдістері 31
1.5.2 Флавоноидтарды идентификациялау 31
1.5.2.1 Қағазды хроматография 31
1.5.2.2 Флавоноидтардың аммиак, алюминий хлориді және барий
Хлоридімен реакциясы 32
1.5.2.3 Сілтілік ыдырату
Қышқылдық гидролиз 33
1.5.2.4 33
1.5.2.5 Сатылы қышқылдық гидролиз 34
1.5.3 Флавоноидтардың антиоксиданттық белсенділігі 34
1.6 Минералды элементтердің биологиялық маңызы 36
2 ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ АНЫҚТАУ 39
3 ТӘЖІРИБЕЛІК БӨЛІМ 59
3.1
3.1.1 Қағазды хроматография үшін еріткіштер жүйесі
Қағазды хроматография үшін айқындағыштар 59
59
3.2 Биологиялық белсенді заттарды сандық анықтау 59
3.2.1 Өсімдік шикізатының ылғалдылығын анықтау 59
3.2.2 Күлділікті анықтау 60
3.2.3 Шикізаттағы экстрактивті заттардың құрамын анықтау 60
3.2.4 Амин қышқылдарды фотометриялық әдіс арқылы анықтау 61
3.2.5 Кверцетин бойынша флавоноидтардың сандық мөлшерін
анықтау 62
3.2.6 Шикізат құрамынан тері илегіш заттарды перманганатты
әдіспен Анықтау 62
3.2.7 Сапониндерді сандық анықтау 63
3.2.8 Кумариндерді сандық анықтау 64
3.2.9 Органикалық қышқылдарды анықтау
Полисахаридтердің құрамын анықтау 64
65
3.2.10
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 66
67
ҚОСЫМША А
ҚОСЫМША Б 71
72
ҚОСЫМША В
ҚОСЫМША Г 74
75
ҚОСЫМША Ғ 76

Жұмыстың жалпы сипаттамасы: Бұл жұмыста Оңтүстік Қазақстанда өсірілген Қара тмин (Carum black) және Тәжікстанда өсетін Заравшан тмин (Bunium seravschanicum) өсімдіктерінің химиялық құрамы зерттелді, биологиялық белсенді кешендерді және заттарды бөліп алу технологиясының сызбанұсқасы жасалынды, лифофильді заттар бөліп алынды.
Қарастырылған мәселенің қазіргі кездегі жағдайын анықтау: Қазақстан флорасында 6000 – ға жуық өсімдік түрі бар, солардың аз мөлшері ғана халықтың пайдасына жұмсалады. Сондықтан қазақстанда тамақ өнеркәсібінде жаңа концервант (антиоксидант), фармацептикада жаңы биологиялық белсенді кешен, халық шаруашылығында көкеністің өсуін реттеу және өнімділігін арттыру үшін отандық жоғары эффективті биологиялық белсенді кешендер тудру қазіргі таңда негізгі мәселелердің бірі. Бұл дипломдық жұмыс осы айтылған талаптарға сай жүргізіліп отыр.
Жұмыстың өзектілігі: Бүгінгі күнде Қазақстан фармацефтика өндірісі жеткіліксіз дамуда, сондықтан шетелден келетін фитопрепараттардың саны әзірге көптеу. Кейбір препараттардың адам ағзасына әсер ету белсенділігі кейде шамалы және көбі синтездеп жасалынғандықтан бактерияларды ағзадан түбегейлі шығара алмайды, өзі де солармен бірге қалып қояды. Бұл халық денсаулығы үшін тиімсіз болып табылады.
Қазақстанда фармацефтика өндірісі жаңа дамып келе жатқан салалардың бірі. Әсіресе біздің елімізде бұл өндіріс айтарлықтай емес, еліміздің көп жері сортаң және тұзды болып табылады. Сондықтан жабайы өсетін дәрілік препараттар құрамындағы ауыр металдармен басқада заттардың болуына байланысты олардың белсенділігі кейде шамалы болады және жабайы түрлері күннен-күнге сиреп барады. Сондықтан дәрілік препараттарды мәдениеттендіру кезек күттірмес мәселе болып табылады.
Қазіргі кезде әртүрлі ауруларды емдеу үшін дәрілік өсімдіктерге ерекше көңіл бөліне бастады. Бұрыннан ата-бабаларымыз пайдаланып келген дәрілік шөптердің құрамын зерттеп, белсенділігін анықтап, оларды халық денсаулығы үшін пайдалану және халықтық медицинаны жаңғыртып, Фармацевтикалық өндірістің мұқтаждығын қамтамасыз ету өзекті мәселе болып табылады. Дәрілік өсімдіктердің әсер ету белсенділігі олардың құрамына, өсетін жеріне және тағы басқада факторларға тәуелді болады.
Органикалық химияның көптеген бөлімдері мен өнлірістің әртүрлі бағыттарының пайда болуы өсімдіктерден бөлінген заттарды зерттеумен тікелей байланысты .
Соңғы жылдары озық технологияның дамуына байланысты жаңа технологиялармен дәрілік өсімдіктер құрамындағы жаңа заттар анықталынып, олардың белсенділіктері де анықталынып жатыр. Өкінішке орай елімізде жаңа озық қондырғылар жоқтың қасы.
Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттері: Тминнің екі түрінің Қара тмин (Carum black) және Заравшан тмин (Bunium seravschanicum) құрамындағы липофилді заттарды алу жолын қарастыру.
Жұмыстың мақсатына жету үшін алға қойған міндеттер:
- Зерттеуге алынған 2 түрдің құрамына сандық және сапалық сараптама жасау;
- Зерттеуге алынған екі түрдің сараптама нәтижесіне сүйене отырып, биологиялық белсенді заттарды алу технологиясын жасау;
- Жасалған технология бойынша екі түр құрамындағы липофилді заттарды бөліп алу.