«Еуропа Одағының бірқатар елдері арасында төлқұжаттық және кедендік бақылауды алып тастау туралы келісімі»

1 Британ достастығы
Қызметі
2 Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы (МЭЕҰ)
3 Америка мемлекеттері ұйымы

Шенген деген жердеЕуропаның жетімемлекеті: Бельгия,Голландия,Люксембург, Франция,Алмания, Португалияжәне Испания қол қойған болатын. Ол1995 ж. наурыздакүшіне енді.Қазіргі уақытта Шенген визасы аумағына Еуроодақтың 13 елі — Аустрия (1995 ж.), Белгия, Алмания, Грекия, Дания (1996 ж.), Испания (1991ж.), Италия (1990 ж.), Люксембург, Голландия, Португалия, Швеция (1996 ж.), Финландия (1996ж), Франция және Еуроодаққа қосылмаған 3 мемлекет — Швейцария, Исландия (1996 ж.) және Норвегия (1996 ж.) кіреді. Словакия, Словения, Эстония, Мажарстан, Латвия, Литуания, Малта, Польша және Чехия 2007 жылғы желтоқсанның 31-інде өздерінің құрлықтағы жолдарын, ал 2008 жылғы наурыздан бастап әуе жолдарын ашады. Осылайша 2007 жыл аяғында Шенген аймағы тағы жаңа 9 елмен кеңімек.
Британ достастығы (ағылшынша: Commonwealth) — Ұлыбритания мен оның бұрынғы отарлары және доминиондарын (Австралия, Жаңа Зеландия, Канада, Камерун, Мозамбик, Үндістан, Пәкстан, Оңтүстік Африка Республикасы, т.б. 54 мемлекет) біріктіретін мемлекеттер қауымдастығы. 1947 жылға дейін Британ ұлттар достастығы деп аталған. Бұған кіретін елдердің кейбіреулері Ұлыбритания королевасын өздерінің мемлекет басшысы ретінде мойындайды. (Королеваның сол елдегі өкілі генерал-губернаторболып табылады). Британ достастығының құқылық мәртебесі 1931 жылы Вестминстер статуcымен бекітілген, 1942 жылы кейбір түзетулер енгізілді. Британ достастығының жұмысын арнайы құрылған Секретариат үйлестіреді. Ол жыл сайын достастыққа мүше мемлекеттердің бірлескен конференцияларын өткізіп отырады. Бұған қоса Ұлыбританияүкіметінде тек осы достастық істерімен айналысатын арнайы министрлік жұмыс істейді. Экономикалық Ынтымақтастық Ұйымы аймақтың ынтымақтастық даму құқығына ие, 1985 жылы құрылған Үкіметаралық аймақтық ұйым болып есептеледі. ЭЫҰ үш құрылтайшысы мемлекеттің Иран Ислам Республикасы, ПәкістанИслам Республикасы және Түркия Республикасының Измиршартының келісімі бойынша қол қойылған устав аясында әрекет жасады.1992 жылға дейін ЭЫҰ шеңберіндегі ынтымақтастық екі жақты қатынастағы сипатта болды. 1992 жылдан бастап Ұйым қызметі жаңа жеті мемлекеттің Қазақстан, Әзірбайжан, Тәжікстан,Түркменстан, Ауғанстан, Қырғызстан және Өзбекстанныңқосылуына байланысты белсенді түрде дамыды. Қазақстанның ЭЫҰ-на ресми түрде қабылдануы 1992 жылы 28 қарашада Исламабад қаласында Ұйымның сыртқы істер Министрлері төтенше Кеңесінің отырысында толық мүшесі болып сайланды. Бұл күн ресми түрде ЭЫҰ күні болып есептеледі. Ағылшын тілі ЭЫҰ ресми тілі болып саналады. Бүгінгі күні ЭЫҰ мемлекеттерінің 7 млн. шаршы километр жерді алып жатқан халқының саны 380 млн. адамнан асып жығылатын, ЭЫҰ экономикалық күш-қуатының мол екендігіне көзімізді жеткізеді. ЭЫҰ шеңберіндегі ынтымақтастық, ұйым мемлекеттерінің әріптестік және өзара түсіністік сонымен бірге, тәуелсіздігі тепе-теңдік принципінде негізделген. ЭЫҰ негізгі міндеті аймақтың экономикалық дамуы үшін қолайлы мүмкіндіктер жасау, ішкі аймақтық қатынасты өзара ынтымақтасты түрде қарқынын күшейте отыру арқылы әлеуметтік-мәдени ғылыми-техникалық салаларды дамыту соның ішінде аймақтағы елді әлемдік жүйе бойынша интеграциялау болып табылады.