ХVІ ғасырдағы және ХVІІ ғасырдыың басындағы Франция

1. ХVІ ғ. бірінші жартысыында Францияның әлеуметтік.экономикалық дамуы.
2. ХVІ ғ. ортасына таман француз монархиясының дағдарысқа ұшырауы.
3. ХІІІ Людовик. 1641 жылғы Бас штаттар. Абсолютизмнің нығаюы.

ХҮІ ғ бүкiл Батыс Европа ең үлкен бiрiккен мемлекет Франция болды. Франция экономикасы бiршама жетiстiкке жеттi. Оның экономикалық дамуы Испания, Германия, Италияның дамуынан жоғары болды. Сол кезеңде бiрқатар өнеркәсiбi цехтық қолөнерден шығып мануфактура дәрежесiнде болды. Мысалы: шұға өндiрiсi, жiбек өндiрiсi, зергерлiк пен парфюмерия дамыды. Сонымен бiрге Италияиен бiрге-кiлем айна, т.б. заттар өндiретiн кәсiпорындар болды. Осы өнiмдерiмен Франция жерорта теңiзiндегi саудаға белсене қатысты. Әсiресе Марсель порты Францияның ең үлкен сауда порты болды. Соныменқатар Атлант мұхиты жағалауындағы порттарының да маңызы күшейдi. Бiрақ осы жетiстiктерiнеқарамай экономикалық дамуы жөнiнен Англия мен Нидерландыдан жайқарқынмен дамыды артта болды. Францияда көпшiлiк халық ауыл шаруашылығымен шұғылданды. ХҮІ ғ крепосниктiк қатынас сақталды. Шаруалардың көпшiлiгi рента төледi. Англиядан Франция шаруаларының артықшылығы олар жерiненқуылмады. яғни Француз шаруаларын жерсiзқалуқауiпi шошытпады. Ауыл шаруаларының техникалық жағдайыда нашар болды. Бұл процесс ауыл шаруашылығы екi мынадай жағдайда дүниеге келтiрдi. Бiрiншiден өнiм бұрынғыдай аз болды. Екiншiден мемлекеттiк салықтың көлемi аз болды. Себебi салық орталықтанған мемлекеттiк аппаратты сақтау үшiн болды. Корольдi жерiн, бюрократияны, армияны, шiркеудi осы салық арқылы ұстады. Бұл салықтың бiр бөлiгi дваряндарға пенсия, сыйлық т.б. беру үшiн жұмсалды.
Жалпы Францияда өнеркәсiп (мануфактура) жұмысшаларының да, шаруаларының да жағдайы өте ауыр жағдайда болды. Бiрақ Франция абсалютизмi екенiн көрсеттi. яғни дваряндық феодалдық топтар елдегi ең жоғарғы сословиедегi тап болып Француз самодержавиесiнiң әлеуметтiк базасына айналды. Француз корольiнiң бұл саясатына католик шiркеуi көмек көрсеттi. Ал ендi қалыптасып келе жатқан буржуазия финанс мәселесiмен елдегi Францияның король өкiметiмен уақытша тiл табысуға тура келдi. Кей уақыттарда буржуазия ескi дваряндардың титулдары мен шендерiнен пайдаланып отырды. Ал кiшi буржуазия болса шаруалар сияқты мемлекеттiк салықтарды көп төлеп отырды. Сондықтан елдегi салық саясатына қарсы болған көтерiлiстердiң барлығын бүкiл ХҮІ-ХҮІII ғ ғасырлардақолдапқуаттап отырды.

1. История средних веков /Под ред. З.В.Удальцовой и С.П.Карпова М., 1991 т.1, 2.
2. Орта ғасырлар тарихы т.1, 2. /Под ред. С.Д.Сказкина, Е.В.Гутнова, А.И.Данилов, А.Я.Левицкий, Алматы 1976.
3. История средних веков А.Я.Гуревич, Д.Э.Харитонович М., 1995.
4. Хрестоматия по истории средних веков т.1, 2 изд.2 /Под ред. Н.А.Грацианского и С.Д.Сказкина М., 1949-1950.
5. Всемирная история. Т.4. /Под ред. М.А.Сидировой, М.И.Когерада, И.В.Петрушевского и Л.В. Черешина М., 1951.,
6. Практикум по истории средних веков. Сост. М.Л.Аврамсон М., 1961.
7. Полянский Ф.Я. Очерки социально-экономической политики цехов в городах западной Европы ХІII-ХҮ вв. М., 1952.
8. История средних веков. Учеб. для студентов. Под ред. Н.Ф.Колесницкого М., 1986.
9. Всемирная история I-III том. М., 1958
10. Всеобщая история. Сост. под. ред. Э.Левисса и А.Рамба т.IҮ-Ү М., 1898