Әдістемелік жұмыстың мысал ретіндегі түрлері

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Әдістемелік жұмыстың мысал ретіндегі түрлері

Педагогикалық ұйымдарда әдістемелік жұмыстың жаңаруы: тексерістің атқаратын қызметі тәрбиешілерге көрсетілетін әдістемелік көмекпен алмасады, олардың тәжірибелеріне назар аудару олардың өз бетінше шығармашылық жүріс-тұрысын қалыптастырумен алмасады. Осы мақсатта балабақшада әдістемелік жұмыстың - жаңа технологиясы жасалынады: сенімге арналған жұмыс, тәжірибелік жұмыста көмек көрсету. Баяндамада басты орын алған әдістемелік жұмыстың дәстүрлі түрлері, оның тиімділігінің аздығынан, кері байланыстың жеткіліксіздігінен өз мағынасын жоғалтты. Шығармашылықты, кәсіби шеберлігін дамытатын педагогтар ұжымымен, жеке педагогтармен жаңа, белсенді жұмыс түрлері мен әдістері кеңінен қолданылуда. Бұл әр түрлі іскерлік ойындар болып табылатын миға шабуыл, КТК түріндегі дисскусия, педагогикалық ринг, педагогикалық қонақ бөлме мен клубтар және т. б. Олардың құндылығы сонда, кері байланыс қамтамасыз етеді, ашық түрде пікір алмасу, нақты мәселелерді талдауға мүмкіндік береді, керекті шешім қабылдау, дисскусия мәдениетін үйретеді, ұжымды топтастырады, әріптестер арасындағы қарым-қатынас дәрежесін көтереді.

Әдістемелік жұмыстың озық түрлерінің өзегі ұжымдық талқы болып табылады, қатысушылар талқылайтын, өз қорытындыларын дәлелдеу, оппоненттермен дисскисияға түседі, яғни ақыл мен талант жарысқа түседі, ойлаудың бірсарындылығы талқыланады, жұмысқа қалыпты жол таба білу догматикалық көзқарас пен бағалау. Психилогия ғылымы әр педагогтар ұжымы қайталанбас ерекшеліктері бар, жасырын мүмкіндіктері бар. Бұл қайрат, күш, қуат ұзақ уақыт бойы аз қолданылды. Мұны босатудың ең дұрыс жолы - әріптестердің арасындағы диалогтық қатынас орнатуға, ұжымдық толғау, талқылау француз философы Вольтер тұжырымдамасы: « Сіздің пікіріңіз маған терең қас, бірақ сіздің құқыңыз үшін мен өмірімді қиюға дайынмын».

Педагогикалық ұжымның әдістемелік жұмыстың кейбір түрінің жоспар-даңғылына мысал келтірейік, біздің көзқарастарға, белсенділікті дамытуға және тәрбиенің шығармашылығы.

Іскерлік ойын. Ол ойынға қатысушыларды барынша жақындатады шынайы жағдай, педагогикалық дұрыс шешімдерді тез қабылдауға әдет қалыптастырады, қателіктерді көріп түзете алуды. Педагогикалық шеберлікті жетілдіруге арналған іскерлік ойындар, жұмыстарда педагогикалық ойындар, рольдік және жарыстық түрлері аталып өтеді. Рольдік ойынның құрылымы мынандай: дайындық ойын мақсатын анықтау, ойынның міндеті, ұйымдастырған ережелер, ойынның реттік жүрісі, әр рольде сәйкес келетін әрекет ететін адамдар таңдау, керекті материалдар мен құралдарды дайындайды; ойын жүрісі, ойын қатысушыларының қорытынды әрекеті; анализде оның нәтижесін көрсететін ойынның қорытындысы.

«Біз және біздің балаларымыз» атты рольдік ойынның құрылымын мысалға келтірейік (ата-аналар жиналысы) .

Мақсат : балалардың бір-бірімен машықтарды өндіру және бекіту, түсіністік, ортақ тіл таба алу тәсілдері, дау-жанжалдың алдын алу.

Рөльдері: тәрбиеші, меңгеруші, анасы, әже, әке, үлкен әпке, ата-анасы, ата-аналар комитетінің мүшелері педагогтар.

Көмекші арнайы бақылау карточкасы арқылы өз объектісіне бақылау жүргізеді.

Көмекшінің бақылау карточкасы

Тәрбиешінің ата-аналармен әңгімесі. Сұхбатты саралау:

- тәрбиеші теория мен тәжірибені қаншалықты меңгергені;

-сұхбаттың құрылымы жиналыстың тақырыбына қаншалықты сәйкес келеді;

-сұхбаттың құрылымы топтағы балалардың өмірімен қаншалықты байланысты;

-бұл сұхбат ата-ананың қызығушылығымен, берілген сұрақтың төңірегінде білімін қаншалықты ескерілді;

-тәрбиеші мәселеге қаншалықты қызығушылық танытады, сұрақ қоюға құлшынысы, жұрт алдында сөйлеуі, тәрбиеші өз ойын қаншалықты қисынды, дәйекті түрде, дәлелді түрде баяндайды;

-тәрбиеші кенеттен пайда болған мәселені тез әрі дұрыс шеше алады ма.

Ата-ананың сұрағына педагогтың жауаптарын саралау:

-ата-ана сұрақтарының түрлері, олар нені айғақтайды;

-тәрбиеші ата-аналармен сұхбатта баланың жеке ерекшеліктері жайлы айқындама;

-жанұя тәрбиесінің нақты шарттарын ескеру;

-ата-аналар тәрбиешінің қандай жауаптарына қанағаттанады, ал қайсысына жоқ және не үшін;

-тәрбиеші қай сұрақтарға сәтсіз жауап берді, қалай жауап беру керек еді.

Ұқсас бақылау карточкалар басқа рольдерді орындау анализіне дайындайды.

Ата- аналарға саралауға және өзінің талғап-талдауға бірнеше жағдаяттар беріледі, мысалы:

«Балабақшаның қақпашығынан анасы мен баласы шығады. Анасы асығып: «Тезірек Сережа, менің уақытым жоқ!». Баласы анасына көңілді бір нәрселер айтып келе жатады. Анасы баласын тыңдамай, оны алға қарай ауаландырады. Бірде бала сұрайды: «Мама, ал сен менің сыйлығымды қайда қойдың?» - «Тағы не? - деді анасы - сенің қоқысыңды пәтерде сақтау жетпеген еді». Бала тоқтап қалды. -«Жүрсейші! Балабақшаның бір бұрышына лақтырып жібердім». Сережа қолын үзді де жүгіріп кетті. - «Сережа қайда кеттің? Қайт арқаңа тез!» - деді анасы, бірақ бала қайтпады.

Жағдаятты талдауға арналған сұрақтар: Сережаның анасының жасаған қылығын қалай бағалайсыз? Сережа неге қайтып оралмады? Бұл дерекке психологиялық түсініктеме беріңіз.

Ойын қатысушыларының мінез-құлқының анализіне салыстырмалы түрде сұрақтар құрастырылады.

Ойын ұйымдастыру және дайындық барысында оның қатысушыларына рөльді бөліп бергенде, әріптестері барлық білімін жинақтауға және нақты педагогикалық жағдаяттарды шешуге қажеттілік тудыратын.

Ойын қатысушыларының талаптары әріптестеріне бір емес, бірнеше шешімі бар тапсырмалар беру, педагогикалық ойынның басқа түрлілігі - жарысу арқылы рөльдік ойындарды жақындатады. Олар пайда болған жағдаяттарды тезірек шешуге үйренуге ойынның кенеттен пайда болуын бұрылыстарға, көпшілік ортасына шығу маңызын талдау, өзінің көзқарасын сауатты түрде дәлелдеу, жюрилермен қоса меңгеруші, аға тәрбиеші, тәрбиеші педагогтар, құрамына кіретін ойындар бір немесе бірнеше команданың құрамын анықтайды. Бұл аса көп немесе тым аз күштің біркелкі бөліп тарауы негізінде және жеке мейір мен ұйымдастырудың негізенде құрылуы мүмкін.

Педагогикалық алаң(ринг) . Бұл әдістемелік жұмыстың берілген түрі тәрбиешілерді психология педагогика ғылымының қазіргі жетістіктерін, әдіскерлік әдебиетін зерттеуге, педагогикалық мәселерге түрлі амалдар табуға жағдай жасайды, өз анықтамасының қисынды ой тұжырым мен дәлелдеме жасауға дағдыландырады, өз пікірлерінің қысқа да нұсқа болғанын, тапқырлықты, әзілдік сезімді дамытуға.

Қатысушылардың іс-әрекетінің, сөз сөйлеуі, жауаптарын бағалаудың өлшемі:

Жалпы эрудиция;
Кәсіби білім, ептілік әдет;
Қиын жағдайлардан шыға алу, кенет;
Нақтылық, анықтылық, қысқа айтушылық;
Дисскусия жүргізе алу қабілеті, әзілдік сезім, педагогикалық такт.

Педагогикалық ринг түріндегі мәселелерді талқылаудың бір түрі «Балабақшадағы оқыту процессін жетілдіру жолы және оның ұйымдасқан түрінің абсолютін жеңу.

Педагог-новатордың қандай пікірлері балабақша дидактикасына жақын деп ойлайсыз? Мұны дәлелдеңіз.
«Жекеше» және «саралап» оқытудың мәні мен айырмашылығы неде?
Сіздң жұмысыңыздың тәжірибеңізде оқытудың ізгілендіру қағидасы жүзеге асады ма және қандай жолмен?
Балабақшадағы оқыту әдістері, түрлері, құрамы таңдауға не арқылы себепті?
Заманауи балаларды оқуға қабылдау және белсенді әдістерді атаңыз. Олар дәстүрлі түрімен қандай өзара қатынаста?
Әр түрлі сабақтағы қолданылатын үлгілеу, модельдеу әдістеріне мысал келтіріңіз.
Әр түрлі жастағы балаларды оқытудағы ойынның рөлі мен орнын анықтаңыз.
Неліктен балабақшадағы жоғарғы топтарға қарағанда мектепте 1-ші сыныпта ойын кеңінен қолданылады?
Сіз өз жұмысыңызда оқыту қызметін ұйымдастырудың қандай жаңа түрлерін білесіз және қолданасыз ба?
Мектепке дейінгі дидактика жаңа зерттеулерді атаңыз және оған баға беріңіз.

Әр команда берілген сұрақтардың жартысына жауап береді. Толықтыруға, дұрыстауға, қосымша жауапқа ұпайдың біраз бөлігі алынып қарсы командаға есептелінеді.

Ақылмандар талқысы әдісі жіне ойдың банкісі. Бұл дәстүрлі әдіс шешіміне бейімделмейтін, тәжірибелік мәселелерді шешудің ұжымдық тиімді әдісі.

Өткізу тәсілдері шектелмеген: мысалы, қандай да бір мәселені шешудің жиынтығы жарияланады, мысалы, «Ойын экологиясы: балабақша өміріне ойынды қалай қайтарамыз». Идея банкінің ашылу мерзімі анықталады (1 айдан кейін, жарты жыл немесе 1 жылдан соң т. б. ) . банк ұжым қатысында ашылады: ұсыныстар мен идеяларды есептейді. Мәселені шешудің ойша процессі талқылау процесінің кезең қатары арқылы өтеді: пайда болған қиындықтар мен проблемалардың жанды екенін түсіну, логикалық анализ арқылы проблемаларды шешу тәсілдерін табу; жорамал дәйектемсі және ұйғарым ұсынысы; жорамал дәлелдемесі пролема шешімінің дұрыстығын тексеру.

Идея жиынтығын басқа нұсқада әр түрлі сұрақ бойынша ұйғарады. Әрбір творчествалық жұмыс істейтін тәрбиеші біледі, ұмытылатын, қайтымы жоқ қолданылатын, дер кезінде сұрауы жоқ кенеттен жарық беретін тамаша идеялар келеді. Творчествалық жұмыс істейтін ұжым бұл әдістемелік жұмыстың бұл түрінің басқа нұсқасын ұсынады.

Дискуссиялық домалақ үстел. Оның негізгі міндеті - психология-педагогикалық сын-пікірдің бағасы мен әдістемелік әдебиет өндіру, балабақшадағы практикалық жұмыстағы нақты сұрақтардың әр түрлі жол табу; өз ой-пікірін дәлелді түрде дискуссия жүргізу мәдениетін қалыптастыру. Әдістемелік жұмыс формаларын дайындау барысында өз орнын, өз бағдарламасын өндіретін творчествалық топтың жұмысшылары жасау. Дискуссияда ұсынылған бағдарлама мен ұжымдық шешім - кепілдеменің ұжымдық талқылау болады. Дискуссиялық клубқа музыкалық-көркем пауза (музыка, поэзия, би және т. б. минуттары) . Дискуссия столдарының тақырыптары әр түрлі болуы мүмкін, бірақ оның құрамында өз тұжырымдамаларына балама элементтер болуы керек. Мысалы, «Заманауи кезеңдегі жанұялық және қоғамдық тәрбиесіндегі қарым-қатынасындағы мәселелер», «Балабақша қандай болуы керек?», «Тәрбиешінің тұлғалық күші неде?», «Ұлттық және патриоттық тапсырмалардың шешіміне диалектикалық жол табу», «Мектепке дейінгі тәрбиенің қоғамдық тұжырымдамаларының абзалдықтары мен әлсіз жақтары» и т. д.

КТК педагогикалық жағдаяттарда жылдам әрекеттесу, тапсырмаларды орындаудың тиімді тәсілдерін таба білу кезінде жиі қолданылады.

Сәлемдесу. «Тәрбиеші қайраткер және жеке тұлға ұраны».
Капитандар сайысы: «Өз тобыңыздың балаларын білесіз бе?» (Балаларды олардың әрекеттері, сөйлеген сөздері арқылы білу) .
Мамандыққа байланысты конкурс: а) «Алтын қолдар» (тез әрі сапалы ойыншықтар, атрибут және т. б. заттар) ; б) «Балалар әдебиетін, музыка, кескіндеме білесіз бе?» (авторларын және шығарманың атауын еске түсіру) ; в) «Балалармен жұмыста көркем сөздер» (мақалдар, өлеңдер жатқа білу және оларды қандай жағдайда қолданылатын атап өту) ; г) «Тапқырлығыңызды көрсетіңіз» (берілген қияңқы балалар сұрағына тапқыр жауап қайтару) ; д) «Балалармен жұмыста практикалық дағдыларды иемдену» (сергіту сәттерін, қимыл-қозғалысты ойындар, балалар жұмыстарын талдау және т. б. ) .
«Тәрбиеші барлығын істей алу керек» конкурсы: а) сіз демала аласыз ба?» (демалыс күнінің, тематикалық мерекелердің кеші және т. б. ) ; б) «Әр тәрбиеші - әртіс» (фразаны он түрлі реңкпен айту, жаңылтпаш айту, би билеу, берілген кейіпкерлерді бейнелеу және т. б. ) ; в) «Конкурс иесі» (түйме қадау, тағам дайындау және т. б. ) .

Педагогикалық ұжыммен әдістемелік жұмыста педагогикалық процесстің анализі мен көру кеңінен қолданылады. Жұмыстың бұл дәстүрлі формаларының кемшілігі тәрбиеші аз да болса бейтарап бақылаушы рөліне енеді. Мұндай дайындық бақылаушыны болып жатқан процестердің белсенді қатысушылардың белсенді айқындамаға және талқылау дәрежесіне әсер етеді, ең әсерлі амалдарды, формасы мен балалармен жұмыс істеу әдісін айқындауға себеп болады.

Педагогикалық ұжыммен жұмыстың сиппаттайтын формалары мен әдістері әдістемелік жинақтаудың азғантай бөлігін ұсынады, нақты жұмыс шартынан ауытқып әрбір педагогикалық ұжымда қолданылуы мүмкін, беталыс пен қызығушылық, педагогикалық кадрларды дайындау деңгейі, жұмыс стажы және т. б. Әр тәрбиешінің және ұжымның мүмкіндіктері мен қажеттіліктерін анықтау үшін аға тәрбиешіге мына диагностикалық карта көмек береді:

Қандай тәрбиешінің тәжірибелері зерттеу жинақтау, енгізуге лайық? Жұмыстың негізгі бағыттары:

Жұмыстағы үлгіден бас тарту, таптаурынды меңгеру;
Дәстүрлі және жаңа жол енгізу және жүзеге асыру, тәуекел элементінің бар болуы, өзіне жауапкершіліктерді алу;
Жаңа ойларды игеруге қабілеттілік, оларды пайдаланудың құрылымдық жолы;
Педагогикалық және жалпы мәдениеттің жоғары дәрежеде иемдену;
Объектінің құрылымының көрінуі, құбылыс, тиісті зерттеу, білімін жеткізе алу қабілеті және жаңа жағдайға дағдылану, таныс жағдайлардағы жаңа мәселелерді көре білу.

Жеке тәрбиешілер мен ұжымға қандай мәселе тұрғысынан және қандай формада көмек қажет? Жұмыстың негізгі бағыттары:

Тәжірибелі және жауапкершілігі мол тәрбиешілерге сенімді жұмыстарды тапсыру;
Тәжірибелік көрсетілім, жаңа тәрбиенің жанындағы жұмыс;
Тәлімгерлік;
Жеке тәрбиешінің жұмысын тексеру.

Аға тәрбиешіге педагогикалық ұжым жігерлілік стратегиясын және тактикасын анықтауда жас маманның жұмысын зерттеуге көмектеседі. Анкеттеу жұмысын жүргізуге болады.

Тәрбиеші-жас мамандардың сауалнамасы