Гидрогеология – геология ғылымының бір саласы

Пән: Геология, Геофизика, Геодезия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Қазақтан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Атырау Мұнай және Газ Университеті

Мәнжазба
Пәні: Геология және инженерлік геология

Орындаған: Турниязова А.Ж.
Тексерген: МырзағалиевД.М.

Атырау, 2016 жыл

Жоспары
1. Жер қыртысының құрамы мен құрылысы
2. Гидрогеология - геология ғылымының бір саласы
3. Табиғаттағы су айналымы
4. Жер асты суларының құрылысы мен жіктелуі
5. Тау жыныстарының физика - химиялық қасиеттері
6. Жер асты суының қоры
7. Жатыс жағдайларына байланысты бөлінуі

1. Жер қыртысының құрамы мен құрылысы.
Геодезиялық өлшеу жұмыстарының нәтижесі Жердің сыртқы пішіні үш осьті эллипсоидқа (сфероид) жақын екендігін көрсетеді. Жер эллипсоиды өзінің үлкен және кіші жарты осьтерімен және полярлық сығылушылығымен сипатталады. Жер - Күн жүйесіндегі планеталардың бірі және оның қыртысы әр түрлі қыраттар мен ойпаттардан тұрады. Жердің шын мәніндегі бейнесі өте күрделі. Ол ешқандай да геометриялық фигураға ұқсамайды. Сондықтан неміс ғалымы - физик Люстихтің ұсынысы бойынша Жер геоид пішінді деп саналады.
Жер қабатының құрылымы. Жер негізінен 3 геосферадан тұрады: жер қыртысы, мантия және ядро.
Жердің ішкі өзегін ядро деп атайды. Жердің ядросының радиусы 3486 км - дей құрайды. Ол сыртқы және ішкі ядроға бөлінеді. Бұл екеуі арасында сыртқы ядро құрамына кіретін аралық белдем бар.
Мантия жоғарғы және төменгі болып бөлінеді. Жер көлемінің 83% - ын, жалпы салмағының 67% - ын құрайды. Ол жер қыртысынан жұқа Мохоровичич арқылы бөлініп жатыр.
Жердің ең беткі жұқа қатты қабығы - жер қыртысы. Жер қыртысы деп литосфераның жоғарғы қабаты, жер бетіндегі барлық сулар - гидросфера, жерден 20 шақырым биіктікке дейінгі атмосфераның төменгі қабатын және бүкіл тірі ағзалардың өмір сүру аймағын айтамыз.
Жылу энергия көздеріне - күн радиациясы, радиоактивтік құлдырау кезіндегі бөлінген жылу энергиясы, радиогендік жылу жатады. Сонымен қатар жылу химимялық реакциялар, минералдардың кристалдануынан, тектоникалық процестерден, гравитациялық дифференциалдық заттардан тарайды.
Геотермиялық градиент - тау жыныстарының 100 м тереңдікке түскен сайынғы температураның көтерілуін айтамыз. Жер қойнауына әр 100 м түскен сайын 3* С - қа тең.

Жердің өлшемдері
Жердің полярлық радиусы - 6356,8 км;
Экваторлық радиусы - 6378,2 км;
Жердің орташа радиусы - 6371,11 км;
Көлемі - 1,083 млрд. Км3;
Жердің массасы - 5975 * 1027 т;
Ауданы - 510,2 млн. Км2 ;

2. Гидрогеология - геология ғылымының бір саласы.
Гидрогеология - жер асты гидросферасының тарихын, пайда болуын, таралуын, алмасуын, жер асты суларының физикалық қасиеттерін, қозғалысын, режимін, құрылымын, геологиялық және геохимиялық құрамын, оның ресурстары мен жоғарғы мантияны тау жыныстары арасындағы орналасу пішіндерін, қорының шамасын ластануын, пайдалану тәсілдерін зерттейтін геология ғылымының бір саласы. Гидрогеология жер асты суларын кәсіпорындар мен қалаларды, басқа елді мекендерді, демалыс және емдеу орындарын, мал жайылымдарын сумен қамтамасыз етуге, жер суаруға, суландыруға пайдаланудың, судан әр түрлі тұздарды және өндірістік маңызы бар химиялық элементтерді ажыратып алудың жолдарын белгілейді.Жер асты суының адам баласы үшін, жануарлар мен өсімдіктер үшін рөлі өте зор. Күрделі гидротехникалық және меморативтік құрылыс салғанда, кен өндірістеріне жер асты суының түзетін жерін анықтайды.
Гидрогеологияның мынадай негізгі салалары бар;
oo Жалпы гидрогеология;
oo Жер асты суларының алмасуы гидродинамика;
oo Аймақтық гидрогеология;
oo Жер асты суын іздеу мен барлау әдістері;
- Кен орындары гидрогеологиясы, гидрохимия, меморативті гидрогеология, минералданған сулар туралы ілім, мұнай гидрогеологиясы;
Гидрогеология жер туралы ғылымдармен, олардың ішінде кң алдымен геодинамикамен, геохимиямен, геофизикамен, гидрогеологиямен, сондай - ақ физика, химия және математикамен тығыз байланысты.
Дербес ғылым ретінде XX ғасырдың 20 - жылдары қалыптасты. Гидрогеологияның дамуына көп еңбек сіңірген Қазақстандық ғалымдар У. М. Ахмедсафин, Н. Ә. Кенесарин, Ж. Сыдықов, С. Мұхамеджанов, Ә. К. Жәкенов, В. В. Веселов және т. б.
10940 жылы геология ғылымында гидрогеология бөлімі ашылып, олар У. М. Ахмедсафиннің жетекшілік етуімен гидрогеологияның Қазақстандық мектебінің негізін қалады.

Табиғаттағы су айналымы.

Жер шарындағы судың күн қуаты мен салмақ күшінің әсерінен үздіксіз тұйық айнау процесі. Су жер шарындағы мұхиттар мен құрлықтардың бетінен буланады, су булары ауа ағыны мен жоғары көтеріледі де, қоюланып тамшыға айналады және атмосфералық жауын - шашын түрінде мұхитқа немесе құрлыққа қайта оралады, ал құрлықтан булар өзендер арқылы мұхитқа қайтадан ағып барады.
Жер асты суларының ерекшелігі және құрылысы бойынша жер үстінде орналасқан сулардан ерекшеленеді. Жер асты сулары жерге жауатын жауындардан толықтырылады. Жер асты сулары қандай қабатта орналасқанына байланысты өз сипаттамасын өзгерте алады. Осыған байланысты жер асты суларының 3 түрі белгіленеді.
Бірінші түрі жетекші деп аталады. Бұл жер үстіне жақын орналасқан сулар. Бұл қабаттан құрғақ ауа райы кезінде су толық кетіп қалуы мүмкін, ал үздіксіз жауын - шашын нәтижесінде пайда болады. Екінші атауы - артезиандық сулар. Бұл жер астының су қабаты аумақ рельефіне байланысты. Жетекші судан төмен топырақ сулары орналасады. Топырақ суы шеткі, суға берік қабатта болады. Одан төмен ағынды сулар орналасады.

3. Тау жыныстарының физика - химиялық қасиеттері

Тау жыныстарының су өткізгіштігі - тау жыныстарының су өткізу қасиеті. Олардың су өткізу қасиеті қуыс ерекшелігіне, кеуек мөлшеріне байланысты болады. Су өткізгіштік қасиетіне қарай барлық тау жыныстары мына төмендегі 3 топқа бөлінеді: 1) су өткізгіш; 2) жартылай су өткізгіш; )3 су өткізбейтін;
Біріншісіне - малта тастар, қиыршық тастар, құм және жарықшақты тығыз жыныстар, екіншісіне - құмай ізбем тас, балшықты құм, нашар жарықшақты тасты жыныстар, үшіншісіне - су өткізбейтін балшық, тұтас тас жыныстар жатады.
Тау жыныстарының кеуектілігі деп - онда қатты заттармен толтырылмаған қуыстың бар болуын түсіндіреді.Жыныстағы толтырылмаған қуыстың көлемінің жыныстың сырт көлеміне қатынасын кеуектілік коэффициенті деп атайды. Тау жыныстарының кеуектілік коэффициентін мұнайдың абсолютті қорын бағалау кезінде, сонымен қатар қабаттардың немесе сол қабаттардың бөлімдерін салыстыру үшін қолданылады.

4. Жер асты суларының жіктелуі

Сінбе сулар - атмосфералық жауын - шашыннан пайда болған жер асты суы, ауырлық күшінің әсерінен су өткізетін қабаттарда еркін қозғалатын жер асты суы. Сіңетін сулардың шамасы көптеген факторларға байланысты. Мұндай факторларға климат, рельф, өсімдік, тау жыныстарының құрамы мен олардың су сіңіргіштігі, адамның еңбек әрекеті жатады.
Ювенильдік сулар - жер бетіне алғаш рет магмалық жыныстардан тікелей келген эффузивтік жыныстар. Жердің тереңдігінен ең алғаш суайналымына түскен жер асты суы. Ювениль немесе тереңде пайда болатын сулар жердің терең қойнауынан (магмалық және метаморфикалық зоналардан) жоғары көтеріліп ыстық булардың суынып қоюлануы есесінен жиналады.
Тұнбалық (седиментациялық) немесе жұрнақ су шөгінді жцыныстарғп сіңіп жиылған және қазірге дейін сақталып келе жатқан көне алаптағы қалдық су болып табылады. Осы көмілген сулар гидрогеологиялық және мұнайлы - газды жабық құрылымдары терең бөліктерінде сақталып қалады. Өзінің жоғарғы минералдық ерекшеліктерін осы сулар химия ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.