Кәсіпкерлік құпия және оны қорғау әдістері

1 Кәсіпкерлік құпия мәні.
2 Кәсіпкерлік құпияның түрлері
3 Кәсіпкерлік құпияның шекаралары
4 Кәсіпорындағы кәсіпкерлік құпияны қорғау ұйымы
5 Кәсіпкерлік құпияны қорғау бойынша шаралар жүйесі.

Отандық заңнамамызда соңғы жылдары “кәсіпкерлік құпия” деген ұғым пайда болды. “коммерциялық құпия” фирманың ашылуымен пайда болмайды. Ол фирманың экономикалық жағдайын төмендететін ақпараттың нәтижесінен пайда болады. Кәсіпкер иегері кәсіпкерлік құпия құрайтын мәліметтердің бәрімен танысуға құқысы бар, егер бұл жағдай құрылтайшы құжаттарды қаралмаған болса немесе кәсіпорын мүдірімен келісім шартқа кіргізілмеген болса да, кәсіпорын иесі оған бағынбауға толық құқығы бар.
Кәсіпкерлік құпия – бұл өндірістік құпия, соның ішінде ғылыми зерттеушілік нәтижелер, жобалық – құрамалық нәтижелер, технологиялық іздестіру, зерттеу, көмекші міндеттерлі жеке шешу, қорыта айтқанда өндірістің іс істеу барысында туатын жағдайы болып табылады. Бұл ойлап табу, өндірістің құпиясы, «ноу-хау», қаражатын басқару әдістері, фирманың құпиясын сақтау. Бұл сонымен бір арнайы техникалық шешімдер, нақты экономикалық процесті басқару әдістеріне жататын жұмыстар.
Кәсіпкерлік құпияның негізгі мақсаты – бұл бәсекелестерден фирманың жетістігі жөніндегі ақпаратты санкцияландырылмаған пайдаланудан қорғау.
Кәсіпкерлік құпияның нысаны:
 ғылыми техникалық жетістіктер, жаңалықтар;
 шығармашылық жұмысшылар;
 коммерциялық ақпарат;
 тікелей жұмысшылар болып табылады.
Кәсіпкерлік құпиямен тығыз байланысты мыналар болып табылады:
 Коммерциялық құпия – бұл кәсіпорынның құқығы болып табылады, ұйымға жарияламау, айтпау тапсырылады;
 Банкілік құпия – банк операциясын жүргізетіндермен және тұрақты клиенттердің есебіндегі ақша көлемін жарияламау;
 Қаржылық құпия - бұл бухгалтерлік және қаржылық құжаттардың бөт тұлғаның алдында айтылмауы, сақталуы;
 Ақпарат – мәлімет соның ішінде коммерциялық құндылығы бар қимыл іс-әрекеті.