Оқушыларды тәрбиелеудегі отбасы мен мектеп тәрбиесі



Әрбір отбасы қоғамның кішкентай бір бөлігі болып табылатындықтан, қоғам өркениетілікке жеткізу, ең алдымен, әрбір отбасындағы өмірді ұйымдастырудан басталмақ. Тәрбиенің бастапқы әліппесін бала отбасында алады. Салауатты отбасында ғана салауатты ұрпақ қалыпттасады.
Заманымыздың заңғар жазушысы М. Әуезовтің «Ел боламын десен, бесігінді түзе» деген нақыл сөзінің мәні тереңде жатыр. Яғни, болашақ тізгінің ұстары, елінің ертеңі болар, халқының үмітін ақтай білетін дені сау, білімді де саналы жас ұрпақты өсіру талабынан туындап отырады. Осы ұлы мақсаттарға жету жолында кеиелі де қасиетті екі түсінік бар.
Бірі, баланың бастапқы тәрбие мектебі алтын бесік - отбасы болса, екіншісі, алтын ұя - мектеп. Бұл екі ортаныңда мақсат мүддесі ортақ. Отбасы, ата-ана адамды дүниеге әкеліп, қалыптастырып, дамытып жетілдірсе, адам бойындағы бар игі қасиет мектеп қабырғасында қаланады. Бұл кеиелі жерде қызмет ететін мұғалім мен ата- анаға жауапкершіліктің үлкен жүгі артылған.
Ұлы Абай атамыз «Адамның адамшылығы- ақыл, ғылым, жақсы ата, жақсы ана, жақсы құрбы, жақсы ұстаздан болады» деп көргендікпен ой түйген. Бала өміріне қажетті тәлім-тәрбиенің іргетесы ата-ана арқылы отбасында қаланады.
Дана халқымыз «Ұядан не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» демекші, ата-ананың әрбір іс -әрекеті балаға үлкен сабақ. Әрбір ата-ана өз балаларының тұңғыш тәрбиешілері. Бала- ата –ананың адамгершілік өмірінің айнасы. Адамгершілік қасиет отбасы мүшелерінің бірін – бірі қадірлеуінен, олардың өзара бірлігі мен түсінушілігінен, ата- ана мен балалар арасындағы мейрімді, қарым- қатынастың қатынасуынан, үлкенге құрмет, кішіге ізет секілді толып жатқан жазылмаған заңдылықтар арқылы көрініс табады. Баланың жаны мен тәні таза, рухани бай, дені сау етіп өсірумен бірге еңбекке деген сүйіспеншілікке, ұлтжандылыққа, адалдыққа, жинақылыққа, адалдыққа жинақылыққа баулп өсіріу шарт. Осы тамаша қасиеттердің бәрін ата - ана бойынан тауып, соған еліктеп өссе және әрбір ата - ана баласының жүрегіне жол тауып, оның өміріндегі шынайы досына айналса, тер төккен еңбегінің жанғаны.
1. Аксарина Н.М. «Сәбилік шақтағы балаларды тәрбиелеу»
2. Алтынбай , Шарафадик «Отбасында ата-ананың балаға тәрбиелік артырудың педагогикалық шарттары»
3. Асылбеков Ә. «Ата-аналар кітапханасы»
4. Әбенбаев С.И. « Тәрбие теориясы мен әдістемесі»
5. Әбиев Ж.Ә. «Педагогика»
6. Ата- ананың баламен қарым-қатынасы жөнінде. Автореферат.
7. Журнал «Ұлт тағлымы» №1 2002 ж
8. Журнал «Қазақстан мектебі» №7-8 2006 ж
9. Журнал « Мектептегі психология» № 1 2007 ж
10. Газет «Егемен Қазақстан» 11 -сәуір 2007 ж
11. Журнал «Қазақстан мектебі» №1 2007 ж.
12. Журнал «Болашақ» №3 2007 ж.
13. Журнал «Дала мен Қала» №3 2007 ж

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Оқушыларды тәрбиелеудегі отбасы мен мектеп тәрбиесі.
Әрбір отбасы қоғамның кішкентай бір бөлігі болып
табылатындықтан, қоғам өркениетілікке жеткізу, ең алдымен, әрбір
отбасындағы өмірді ұйымдастырудан басталмақ. Тәрбиенің бастапқы
әліппесін бала отбасында алады. Салауатты отбасында ғана
салауатты ұрпақ қалыпттасады.
Заманымыздың заңғар жазушысы М. Әуезовтің Ел боламын
десен, бесігінді түзе деген нақыл сөзінің мәні тереңде жатыр.
Яғни, болашақ тізгінің ұстары, елінің ертеңі болар, халқының үмітін
ақтай білетін дені сау, білімді де саналы жас ұрпақты өсіру
талабынан туындап отырады. Осы ұлы мақсаттарға жету жолында кеиелі
де қасиетті екі түсінік бар.
Бірі, баланың бастапқы тәрбие мектебі алтын бесік - отбасы
болса, екіншісі, алтын ұя - мектеп. Бұл екі ортаныңда мақсат
мүддесі ортақ. Отбасы, ата-ана адамды дүниеге әкеліп, қалыптастырып,
дамытып жетілдірсе, адам бойындағы бар игі қасиет мектеп
қабырғасында қаланады. Бұл кеиелі жерде қызмет ететін
мұғалім мен ата- анаға жауапкершіліктің үлкен жүгі артылған.
Ұлы Абай атамыз Адамның адамшылығы- ақыл, ғылым, жақсы ата,
жақсы ана, жақсы құрбы, жақсы ұстаздан болады деп көргендікпен
ой түйген. Бала өміріне қажетті тәлім-тәрбиенің іргетесы ата-ана
арқылы отбасында қаланады.
Дана халқымыз Ұядан не көрсең, ұшқанда соны ілерсің демекші,
ата-ананың әрбір іс -әрекеті балаға үлкен сабақ. Әрбір ата-ана өз
балаларының тұңғыш тәрбиешілері. Бала- ата –ананың адамгершілік
өмірінің айнасы. Адамгершілік қасиет отбасы мүшелерінің
бірін – бірі қадірлеуінен, олардың өзара бірлігі мен
түсінушілігінен, ата- ана мен балалар арасындағы мейрімді,
қарым- қатынастың қатынасуынан, үлкенге құрмет, кішіге ізет секілді
толып жатқан жазылмаған заңдылықтар арқылы көрініс табады.
Баланың жаны мен тәні таза, рухани бай, дені сау етіп өсірумен
бірге еңбекке деген сүйіспеншілікке, ұлтжандылыққа, адалдыққа,
жинақылыққа, адалдыққа жинақылыққа баулп өсіріу шарт. Осы тамаша
қасиеттердің бәрін ата - ана бойынан тауып, соған еліктеп өссе
және әрбір ата - ана баласының жүрегіне жол тауып, оның өміріндегі
шынайы досына айналса, тер төккен еңбегінің жанғаны. Ал мектеп
баланы болашаққа дайындап, келешек өмірін қай бағытпен жүрсе
дұрыс екенін, өзідерінің керекті, бейім мамандық таңдауға жол,
бағыт беретін ұя. Отбасынан кейінгі, үйміз мектеп осы мектепте,
отбасының тәрбие бағыт беріп келген жерінен бастап, сол тәлім
–тәрбиені, бағыт беруші. Мектеп пен отбасы арасында саналы да
тәрбиелі бала тәрбиелеу үшін өте тығыз байланыста болуы
керек. Бірлік арқылы біз көздеген мақсатымызға жетеміз. Және де
адамға тән жақсы қасиеттердің бәрі бойына алған саналы ұрпақ
тәрбиелеп шығарамыз.
Тәрбие ешқандай үзіліс дегенді білмейді. Ол тұрмыста, ойын
үстінде, оқу, еңбек барысында барлық кезде жүре береді.
Сондықтан Бала тәрбиесі – баршаға ортақ екенін ескеріп, жас
ұрпақты саналы азамат етіп тәрбиелеу – ең негізгі міндетіміз.
Тәрбиенің бастапқы әліппесін бала отбасында алып, онда адамгершілік пен
ізгіліктің негізі қаланады. Әрбір отбасы қоғамның кішкентай бір бөлігі
болып табылатындықтан, қоғамды өркениеттілікке жеткізу, ең алдымен,
әрбір отбасындағы өмірді дұрыс ұйымдастырудан басталмақ
Бүгінгі отбасыларындағы ата-аналардың бала тәрбиесін заман талабына
ұйымдастырудағы қабілеттері мен мүмкіндіктері бірдей болмай отыр. Қазақ
зиялылыарының бірі М. Жұмабаевтың тәрбиедегі мақсат-баланы
тәрбиешінің дәл өзіндей етіп шығару емесе, келешек өз заманына лайық
қылып шығару деп айтуы балалар тәрбиесінде ата-аналар алдында үлкен
жауапкершілікте тұрғандығын дәлелдейді. Әрине, отбасы өзінің дербес
әрекеті арқылы тәрбие саласында ауқымды мәселелерді шешуде әлсіздік
танытады. Ол үшін отбасы мен мектептің өзара ынтымақтастығын нығайту
өте маңызды. Ал тәрби қоғамдық құбылыс болғандықтан, оны қоғам
талаптарынан тыс ұйымдастыру мүмкін емесе. Бұл тұста үштік одақ:
мектеп, отбасы және қоғамдық мекемелер жұмысндағы өзара сабақтастық
және ынтымақтастық өз үйлесімін табуы тиіс. Бүгінгі отбасы
тәрбиесінің барысын екі жақты қырынан байқауға болды. Біріншісі,
отбасының мектеппен ынтымақтаса әрекет етуге өте ынталы болып
отырғандығы. Мұнда ата-аналар балаларының сапалы білім алып, жан-жақты
дамуы үшін оларды ең таңдаулы мектепке оқуға береді. Оқушылардың
ұлыттық тәрбие алу мен қоса әлемдік тәрбие жетістіктерін пайдалану қолға
алынуда. Мектеп пен отбасының өзара ынтымақтастығы нәтижесінде ата-
аналар тарапынан мектептің педагогикалық қызметіне әр түрлі көмектер
көрсету, атап айтқанда, демеушілік жасау, тәрбие тәжірибелерімен
бөлісу, кәсіби қызмет саласын кірістіру және т.б. жүзеге асырылады.
Екіншіден, отбасының мектеппен ынтымақтастықты орнатуға немқұрайлық
пен қарауы орын алуда. Бұл күн көріс жағдайы мен отбасындағы балалар
тәрбиесіне көңілдің бөлінбеуі, тіпті, ата-аналардың жиналысқа келмеуі,
мектеппен байланыс жасауға талпыныстың болмауы, бала тәрбиесінен
қатысты аз оқитындығы және т.б. арқылы айқындалады.
Атам қазақ басынан талай Ақтабан шұбырынды, Алқа көл сұламаның
кешкен, солай болсада ортасында жүрген дана тәрбиешілерінің ғұлама
ұстаздарының болуынан өз болмысын сақтап қалғаны баршаға аян. Дүние
ауыспалы ал педагогикалық міндеті қоғам өзгерістері ізімен жалғаса,
дамып бару. Әр дәуір ұрпақтары арасындағы тартыс, бәсеке мәңгілік ,
бірақ олардың нақты кезеңдердегі шешімі әрқашан жаңаланып барғаны
дұрыс. Ал ондай шешімдерді ата-аналар есіне салу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қиын балалардың психологиясы
Бастауыш сыныптағы қиын балалар психологиясы
Қиын жасөспірімді тәрбиелеу
Мектепте жүргізілетін тәрбие жұмыстар
Қиын балалардың отбасындағы беріктігі
Қиын балаларға психологиялық көмек
Қиын балалардың пайда болуы
Баланы тәрбиелеудегі мектеп пен отбасының өзара әрекетінің педагогикалық ерекшеліктері
Мектеп пен жанұя бірлігі негізінде оқушыларды жан-жақты дамытудың теориялық негіздері
Оқушыларды тәрбиелеу барысында еңбек дағдысы мен іскерлігін қалыптастыру
Пәндер