Дипломалды есеп беру жұмысы - «MIT Travel Group» ЖШС
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 бөлім. «MIT Travel Group» туристік фирманың қызметіне жалпы сипаттама
1.1. «MIT Travel Group» туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама.
1.2. «MIT Travel Group» туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы
1.3. Жарнаманың мақсаты мен функциясы
2 бөлім. Маркетингтік коммуникациядағы жарнаманың функциясы
2.1. Маркетингтік коммуникация
2.2. «MIT Travel Group» туристік фирмасының маркетингтік саясаты
2.3. «MIT Travel Group» туристік фирмасының менеджменті және персоналы
3 бөлім. «MIT Travel Group» туристік фирмасының қаржылық жағдайы
3.1. «MIT Travel Group» туристік фирмасының қаржы саясатын жоспарлау ерекшеліктері
3.2. Шығындарды басқарудың стратегиялық бағыты
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 бөлім. «MIT Travel Group» туристік фирманың қызметіне жалпы сипаттама
1.1. «MIT Travel Group» туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама.
1.2. «MIT Travel Group» туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы
1.3. Жарнаманың мақсаты мен функциясы
2 бөлім. Маркетингтік коммуникациядағы жарнаманың функциясы
2.1. Маркетингтік коммуникация
2.2. «MIT Travel Group» туристік фирмасының маркетингтік саясаты
2.3. «MIT Travel Group» туристік фирмасының менеджменті және персоналы
3 бөлім. «MIT Travel Group» туристік фирмасының қаржылық жағдайы
3.1. «MIT Travel Group» туристік фирмасының қаржы саясатын жоспарлау ерекшеліктері
3.2. Шығындарды басқарудың стратегиялық бағыты
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ
«Сауда», «сату», «маркетинг», «жарнама» терминдері өзінің шынайы мағынасында қолданыла бермейді. Шыны керек оларды бір-біріне қарсы немесе бірінің орнына бірін қолданамыз. Алайда, атап айтқанда «маркетинг» және «жарнама» сөздерінің арасында айтарлықтай айырмашылық барын көбіміз аңғара бермейміз.
«Маркетинг» сөзінің (ағылшын тілінің «market» - нарық сөзінен шыққан) көптеген анықтамасы бар. Олардың ішінде бұл терминге кең және тар мағынада берілген анықтамалар да кездеседі. Мәселен тар мағынасында бұл сөзді – кәсіпорын немесе фирманың басқару ісіне нарықтық болжамды қамтамасыз ететін жүйе деп те түсіндірген. Осы қағидаға сүйенсек, маркетинг ол – тиімді өнімнің технологиясы. Жалпы алғанда «маркетинг» сөзінің қолдану аясы өте кең. Оған тауар өндіруді ұйымдастыру, сату, сатып алу, сатуға әсер ету, маркетинг қызметін қаржыландыру, сатылғаннан кейінгі қызмет, жарнама сынды қоғаммен байланыс түрлері жатады.
Ф.Котлердің пікірінше марткетингтік стратегиясы өзгеруінің басты тенденциясы - болжанған тауар өнімі стратегиясының орталықтанған клиент стратегия желісі бойынша дамуында жатыр. Былайша айтқанда, егер біреу тауардың көптеген қорын өндірсе немесе сатып алып, қалай тиімді сатуды ойластырса, онда бұл – бірінші стратегияның жай мысалы. Егер коммерциялық белсенділік «қазір кімге не керек» екенін білуден басталса, ұйымның барлық әрекеті шынайы табылған сұранымнан құралады. Мұны өркениетті елдерде болашағы зор болып саналатын орталықтанған клиент стратегиясына жатқызады.
ТМД елдері нарықтық экономикаға үлкен қиындықтармен бейімделуде. Экономикалық төңкеріс ТМД елдеріне құрылымы жағынан өте ауыр тигендігі айғақ бола алады. Бүгінгі жағдайда көптеген мекемелер өз жұмысын өндіре алатын тауарлардан бастайды. Сонымен қатар көптеген кездейсоқ жедел дамыған фирмалар үздік дәстүрде құрылған, лайықты өңделген маркетингтік бағдарламалар пайда болғанға дейін клиент проблемаларына көп көңіл бөледі.
Халықаралық сауда палатасы жарнамаға мынандай анықтама берген: «...ақпаратты таратушы қызметінің ақысы төленбейтін атақтыларына қарағанда жеке емес әртүрлі жарнаманы дұрыс таратқан құралға ақы төлейтін тапсырушы нақты белгілеген тауарларды, қызметті және коммерциялық пікірді нарыққа ұсыну пайдалы, оны тапсырушының кім екені анық болуы тиісті емес». Сондықтан да, жарнама – белгілі бір қайнардан тараған, нақты мақсатқа бағытталған, тауарлар туралы, қызмет пен оны өндірушілер туралы ақылы ақпарат таратады. Екінші жағынан «жарнамаға» мынадай түсініктеме беруге болады: «Жарнама бұл – халыққа тауар туралы ақпарат беретін, таныстыратын, оны сатып алудың қажеттілігін үгіттейтін үрдіс». Демек, жарнама - өнімнің өтуін құлшындыратын және оған сұраныс қалыптастыратын бұқаралық ақпарат құралы.
«Маркетинг» сөзінің (ағылшын тілінің «market» - нарық сөзінен шыққан) көптеген анықтамасы бар. Олардың ішінде бұл терминге кең және тар мағынада берілген анықтамалар да кездеседі. Мәселен тар мағынасында бұл сөзді – кәсіпорын немесе фирманың басқару ісіне нарықтық болжамды қамтамасыз ететін жүйе деп те түсіндірген. Осы қағидаға сүйенсек, маркетинг ол – тиімді өнімнің технологиясы. Жалпы алғанда «маркетинг» сөзінің қолдану аясы өте кең. Оған тауар өндіруді ұйымдастыру, сату, сатып алу, сатуға әсер ету, маркетинг қызметін қаржыландыру, сатылғаннан кейінгі қызмет, жарнама сынды қоғаммен байланыс түрлері жатады.
Ф.Котлердің пікірінше марткетингтік стратегиясы өзгеруінің басты тенденциясы - болжанған тауар өнімі стратегиясының орталықтанған клиент стратегия желісі бойынша дамуында жатыр. Былайша айтқанда, егер біреу тауардың көптеген қорын өндірсе немесе сатып алып, қалай тиімді сатуды ойластырса, онда бұл – бірінші стратегияның жай мысалы. Егер коммерциялық белсенділік «қазір кімге не керек» екенін білуден басталса, ұйымның барлық әрекеті шынайы табылған сұранымнан құралады. Мұны өркениетті елдерде болашағы зор болып саналатын орталықтанған клиент стратегиясына жатқызады.
ТМД елдері нарықтық экономикаға үлкен қиындықтармен бейімделуде. Экономикалық төңкеріс ТМД елдеріне құрылымы жағынан өте ауыр тигендігі айғақ бола алады. Бүгінгі жағдайда көптеген мекемелер өз жұмысын өндіре алатын тауарлардан бастайды. Сонымен қатар көптеген кездейсоқ жедел дамыған фирмалар үздік дәстүрде құрылған, лайықты өңделген маркетингтік бағдарламалар пайда болғанға дейін клиент проблемаларына көп көңіл бөледі.
Халықаралық сауда палатасы жарнамаға мынандай анықтама берген: «...ақпаратты таратушы қызметінің ақысы төленбейтін атақтыларына қарағанда жеке емес әртүрлі жарнаманы дұрыс таратқан құралға ақы төлейтін тапсырушы нақты белгілеген тауарларды, қызметті және коммерциялық пікірді нарыққа ұсыну пайдалы, оны тапсырушының кім екені анық болуы тиісті емес». Сондықтан да, жарнама – белгілі бір қайнардан тараған, нақты мақсатқа бағытталған, тауарлар туралы, қызмет пен оны өндірушілер туралы ақылы ақпарат таратады. Екінші жағынан «жарнамаға» мынадай түсініктеме беруге болады: «Жарнама бұл – халыққа тауар туралы ақпарат беретін, таныстыратын, оны сатып алудың қажеттілігін үгіттейтін үрдіс». Демек, жарнама - өнімнің өтуін құлшындыратын және оған сұраныс қалыптастыратын бұқаралық ақпарат құралы.
1. Жүнісов Б, Мәмбетов Ұ, Байжомартов Ү. "Нарықтық экономика негіздері", Алматы, 1994, 160-170 беттер.
2. Гладкий Ю.Н; Лавров С.Б. "Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясы", Алматы, 2001, 96-97 беттер.
3. Ахметов К.Ғ; Сағындықов Е.Н; Байжомартов Ү.С; Жүнісов Б.А. "Менеджмент негіздері", Ақтөбе, 2005,264-266 беттер.
4. Дуйсен Г.М. "Основы формирования и развития индустрии туризма в Казахстане", Алматы, 2002, 80-89 беттер.
5. Ердавлетов С.Р. "География туризма Казахстана", Алматы, Гылым, 1992, 192 бет.
6. Реалии и возможности туристского рынка Казахстана // Деловой мир – Астана, 2000, №5, 28-29 беттер.
7. Кулибаев А., Адасбаев Е., Данышпанов Б., Дуйсенгалиев Т. Туризм на Шелковом пути как фактор устойчивого развития. // Транзитная экономика, 2000, №4, 48-53 беттер.
8. Уровень жизни населения в Казахстане. Статистический сборник. Под.ред.А.А.Смаилова, Алматы, 2001, 188 бет.
9. Котлер Ф. Основы маркетинга. – М.: 1992.
10. Современный маркетинг. / В.Е.Хруцкий, И.В.Корнеева, В.Е. Автухова. – М.: 1991.
11. Беклешев В., Воронов С. Реклама в торговле. – М.: 1991.
12. Маяковский В.В. Агитация и реклама. Полн. собр. соч. Т. 12. М.: 1959.
13. Артеменко В.Г. Реклама в торговле. – Новосибирск. 1996.
14. Жарнама туралы Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 19 желтоқсандағы № 508 Заңы.
15. www.sana.gov.kz/showarticle.php, www.parlam.kz.
16. Назайкин А.Н. Эффективная реклама в прессе. - М.: Международный институт рекламы. 2001.
17. Плотникова Т. Пресса под прессом. Рекламная компания. М.: 2005.
18. Панкратов Ф.Г., Баженов Ю.К., Серегина Т.К., Шахурин В.Г. Рекламная деятельность. М.: Информационно-внедренческий центр. Маркетинг. 2001.
19. Скороделов К. В. Планирование рекламной кампании рекламным агентством. Маркетинг в России и за рубежомж. М.: №3. 2000.
20. Фарбей Э. Эффективная рекламная компания - Днепропетровск: Баланс-Клуб. 2003.
21. Назайкин А.Н. Медиапланирование на 100% . М.: Альпина Бизнес Букс. 2005.
2. Гладкий Ю.Н; Лавров С.Б. "Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясы", Алматы, 2001, 96-97 беттер.
3. Ахметов К.Ғ; Сағындықов Е.Н; Байжомартов Ү.С; Жүнісов Б.А. "Менеджмент негіздері", Ақтөбе, 2005,264-266 беттер.
4. Дуйсен Г.М. "Основы формирования и развития индустрии туризма в Казахстане", Алматы, 2002, 80-89 беттер.
5. Ердавлетов С.Р. "География туризма Казахстана", Алматы, Гылым, 1992, 192 бет.
6. Реалии и возможности туристского рынка Казахстана // Деловой мир – Астана, 2000, №5, 28-29 беттер.
7. Кулибаев А., Адасбаев Е., Данышпанов Б., Дуйсенгалиев Т. Туризм на Шелковом пути как фактор устойчивого развития. // Транзитная экономика, 2000, №4, 48-53 беттер.
8. Уровень жизни населения в Казахстане. Статистический сборник. Под.ред.А.А.Смаилова, Алматы, 2001, 188 бет.
9. Котлер Ф. Основы маркетинга. – М.: 1992.
10. Современный маркетинг. / В.Е.Хруцкий, И.В.Корнеева, В.Е. Автухова. – М.: 1991.
11. Беклешев В., Воронов С. Реклама в торговле. – М.: 1991.
12. Маяковский В.В. Агитация и реклама. Полн. собр. соч. Т. 12. М.: 1959.
13. Артеменко В.Г. Реклама в торговле. – Новосибирск. 1996.
14. Жарнама туралы Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 19 желтоқсандағы № 508 Заңы.
15. www.sana.gov.kz/showarticle.php, www.parlam.kz.
16. Назайкин А.Н. Эффективная реклама в прессе. - М.: Международный институт рекламы. 2001.
17. Плотникова Т. Пресса под прессом. Рекламная компания. М.: 2005.
18. Панкратов Ф.Г., Баженов Ю.К., Серегина Т.К., Шахурин В.Г. Рекламная деятельность. М.: Информационно-внедренческий центр. Маркетинг. 2001.
19. Скороделов К. В. Планирование рекламной кампании рекламным агентством. Маркетинг в России и за рубежомж. М.: №3. 2000.
20. Фарбей Э. Эффективная рекламная компания - Днепропетровск: Баланс-Клуб. 2003.
21. Назайкин А.Н. Медиапланирование на 100% . М.: Альпина Бизнес Букс. 2005.
ЖОСПАР
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 бөлім. MIT Travel Group туристік фирманың қызметіне жалпы сипаттама
1.1. MIT Travel Group туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама.
1.2. MIT Travel Group туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы
1.3. Жарнаманың мақсаты мен функциясы
2 бөлім. Маркетингтік коммуникациядағы жарнаманың функциясы
2.1. Маркетингтік коммуникация
2.2. MIT Travel Group туристік фирмасының маркетингтік саясаты
2.3. MIT Travel Group туристік фирмасының менеджменті және персоналы
3 бөлім. MIT Travel Group туристік фирмасының қаржылық жағдайы
3.1. MIT Travel Group туристік фирмасының қаржы саясатын жоспарлау ерекшеліктері
3.2. Шығындарды басқарудың стратегиялық бағыты
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Сауда, сату, маркетинг, жарнама терминдері өзінің шынайы мағынасында қолданыла бермейді. Шыны керек оларды бір-біріне қарсы немесе бірінің орнына бірін қолданамыз. Алайда, атап айтқанда маркетинг және жарнама сөздерінің арасында айтарлықтай айырмашылық барын көбіміз аңғара бермейміз.
Маркетинг сөзінің (ағылшын тілінің market - нарық сөзінен шыққан) көптеген анықтамасы бар. Олардың ішінде бұл терминге кең және тар мағынада берілген анықтамалар да кездеседі. Мәселен тар мағынасында бұл сөзді - кәсіпорын немесе фирманың басқару ісіне нарықтық болжамды қамтамасыз ететін жүйе деп те түсіндірген. Осы қағидаға сүйенсек, маркетинг ол - тиімді өнімнің технологиясы. Жалпы алғанда маркетинг сөзінің қолдану аясы өте кең. Оған тауар өндіруді ұйымдастыру, сату, сатып алу, сатуға әсер ету, маркетинг қызметін қаржыландыру, сатылғаннан кейінгі қызмет, жарнама сынды қоғаммен байланыс түрлері жатады.
Ф.Котлердің пікірінше марткетингтік стратегиясы өзгеруінің басты тенденциясы - болжанған тауар өнімі стратегиясының орталықтанған клиент стратегия желісі бойынша дамуында жатыр. Былайша айтқанда, егер біреу тауардың көптеген қорын өндірсе немесе сатып алып, қалай тиімді сатуды ойластырса, онда бұл - бірінші стратегияның жай мысалы. Егер коммерциялық белсенділік қазір кімге не керек екенін білуден басталса, ұйымның барлық әрекеті шынайы табылған сұранымнан құралады. Мұны өркениетті елдерде болашағы зор болып саналатын орталықтанған клиент стратегиясына жатқызады.
ТМД елдері нарықтық экономикаға үлкен қиындықтармен бейімделуде. Экономикалық төңкеріс ТМД елдеріне құрылымы жағынан өте ауыр тигендігі айғақ бола алады. Бүгінгі жағдайда көптеген мекемелер өз жұмысын өндіре алатын тауарлардан бастайды. Сонымен қатар көптеген кездейсоқ жедел дамыған фирмалар үздік дәстүрде құрылған, лайықты өңделген маркетингтік бағдарламалар пайда болғанға дейін клиент проблемаларына көп көңіл бөледі.
Халықаралық сауда палатасы жарнамаға мынандай анықтама берген: ...ақпаратты таратушы қызметінің ақысы төленбейтін атақтыларына қарағанда жеке емес әртүрлі жарнаманы дұрыс таратқан құралға ақы төлейтін тапсырушы нақты белгілеген тауарларды, қызметті және коммерциялық пікірді нарыққа ұсыну пайдалы, оны тапсырушының кім екені анық болуы тиісті емес. Сондықтан да, жарнама - белгілі бір қайнардан тараған, нақты мақсатқа бағытталған, тауарлар туралы, қызмет пен оны өндірушілер туралы ақылы ақпарат таратады. Екінші жағынан жарнамаға мынадай түсініктеме беруге болады: Жарнама бұл - халыққа тауар туралы ақпарат беретін, таныстыратын, оны сатып алудың қажеттілігін үгіттейтін үрдіс. Демек, жарнама - өнімнің өтуін құлшындыратын және оған сұраныс қалыптастыратын бұқаралық ақпарат құралы.
Жарнаманы саудада ақпарат беру құралының бір түрі және маркетингтің төрт элементінің бірі (нарықтану) деп алуға болады. Яғни, нарықтық операциялар - тауар, құн, сату, жарнамалардың элементтері.
Жарнама барынша маңызды нарықтық құралға айналып барады. Жоғары дәрежедегі бәсекелестік бар және әр сатушы тұтынушының сұранымын қанағаттандыра алатын дамыған нарықтық жағдайда, жарнама бәскелестік күрестің шешуші факторы бола алады және сол арқылы өзінің пәрменділігін арттыруда. Бірақ тауарды сатып алу циклінің әр кезеңі жарнамада өзінің ерекшеліктері бар. Жарнаманы тек коммерциялық қажеттілікті өсіру құралы (жарнамалық прессинг деп айтылатындай) ретінде қолдану тиімсіз нәтижеге әкеледі. Жарнама барынша көп ғасырлар бойы өмір сүріп келе жатса да, ХІХ ғасырдың ортасында ғана БАҚ-қа ене бастады, яғни қоғамда кеңінен орын алды.
ХІХ ғасырдың аяғында АҚШ-та, ХХ ғасырдың 30 жылдары Францияда бұрынғы қалыптасқан жарнамалық агенттіктер қайта құрылып, олардың ақпарат кеңістігіндегі бүгінгідей қажеттілікке жетуіне жарты ғасырдай уақыт кеткен.
Ресми деректерге қарағанда, Ресей территориясында қазіргі кезде 3 000 аса ірі отандас және шет елдік мықты полиграфиялық базасы және сонымен қатар ғылыми орталықтары бар жарнамалық агенттіктер жұмыс істейді екен. Жарнама өзінің ұзақ тарихында сапалық тұрғыдан қайта жаңғырды. Ол ақпараттандырудан жадыда қалу, жадыда қалудан шартты рефлекс пайда болу, шартты рефлекстен еріктен тыс есте қалу, еріктен тыс есте қалудан көз алдында символдық бейне пайда болу сияқты жолдардан жүріп өтті. Жарнама өз кезегінде, алғашқыда сатып алушының жарнамалық бейнені саналы түрде, шешіммен қабылдау арқылы сауда жасаса, бертін келе сауданы автоматты түрде жасауға қол жеткізді. Енді жарнамаға сатып алушыдан саналы түрде болмаса да шынайы келісім керек. Ендігі кезекте жарнама ақпаратты саналы басқара отырып адам өміріне белсене араласады.
Берілген есеп MIT Travel Group туристік фирмада тәжірибе өткені туралы және ол жерде жинаған мәліметтердің, жасаған талдаудың қорытындысы.
Тәжірибенің ең негізгі мақсаттары болып мыналар табылады:
- Студенттің фирманың жалпы басқару туралы және басқарудың жеке қызметтерін үйреніп, тәжірибе алу болып табылады;
- Осы сияқты тәжірбиені өткені туралы есепті жазу үшін қажетті мәліметтерді жинау және оны өңдеу;
- Экономикалық мемлекеттік басқару әдісін анықтау;
- Фирманың қаржылық қызметіне экономикалық талдау жасап және оны ұйымдастыру, сонымен қатар өнімді өткізу нарығын талдау;
- Келісім шарт, келіссөзді жүргізгенде қатысу, фирма жиналысын өткізу туралы тәжірибе алу;
- Кейбір жоспарлық және талдау әдістеріне негізделген есептерді өз бетінше орындау, күн тәртібін анықтау;
1. MIT Travel Group туристік фирманың қызметіне жалпы сипаттама
1.1. MIT Travel Group туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама.
Туристік бизнес қазіргі уақытта күрделеніп барады, себебі мұнда әр түрлі мемлекеттік және коммерциялық кәсіпорындар және қызметтер мүдделері түйіседі. Еуропалық мемлекеттер үлесіне 90 пайызға жуық барлық еуропалық шетел туризмі орын алып отыр. Шетел туризмі қазіргі кезде Францияның, Германияның, Испанияның экономикасының ең динамикалық өрлеуіне себептігін тигізеді. Олай болса, негізгі туризмнің түрлеріне тоқталамын: рекреациялық туризм, экскурсиялық туризм, ғылыми туризм, іс-қызмет бабындағы туризм, экотуризм.
Еуропа мемлекеттерімен қоса, Қазақстан Республикасында да туристік қызмет нарығы жедел қарқынмен дамуда.
Мемлекеттің туристік саясаты - бұл туристік индустрияны және туристік нарық субъектілерін дамыту, азаматтарға туристік қызмет көрсетуді жетілдіру және соның негізінде өзінің саяси, экономикалық және әлеуметтік потенциалын бекіту бойынша мемлекеттің қызметі.
Мемлекеттің туристік саясаты халық шаруашылық кешенін сақтап қалу және дамыту мақсатына жету үшін туризм саласына мемлекеттің әсер етуінің бағыттары, әдістері және формаларының жиынтығы болып табылады.
Мемлекеттің туристік саясатын жүзеге асыру механизмі мыналарды қамтиды:
- туризмді дамыту концепциясын дайындау;
- аймақ деңгейінде де, аймақтың жекелеген субъектісі деңгейінде де туризмді дамытудың мақсаттық бағдарламасын құру;
- көздеген мақсатқа жету үшін нақты шараларды қарастыру;
- туристік қызметті мемлекеттік реттеу.
Туризмді дамыту бағдарламасының негізгі міндеттері:
- бәсекені дамыту, туристік ұйымдар жұмысында мамандандыру және кооперациялау негізінде отандық туристік нарықты құру;
- туризм дамуының қазіргі заманғы нормативті-құқықтық базасын және туристік қызметті мемлекеттік реттеу жүйелерін құру;
- елдегі әлеуметтік туризмнің дамуын қамтамасыз ету;
- туристік қызмет сипатын ескере отырып, туризм саласындағы меншік қатынастарын реттеу;
- туризмдегі кәсіпкерліктің, осы саладағы отандық және орта бизнесті ынталандыру;
- дәстүрлі туризм орталықтарының қайта өрлеуіне, жаңа туристік аудандарды игеруге жағдай жасау;
- туризмнің тұрақты дамуын мәдени және табиғи ресурстарды қауіпсіз пайдалану формасы ретінде жүзеге асыру;
- отандық туристік нарыққа туристік қызмет көрсетудің прогрессивті технологияларын енгізу;
- бюджеттен тыс көздерден қаражат тарту арқылы туризмнің материалды базасын дамытуды ынталандыру, соның ішінде туристік объектілерді жаңадан немесе қайта салу үшін шетел инвестициясын тарту;
- туристік индустрияны ақпараттық қамсыздандыру, белсенді жарнама қызметі;
- туристік кадрлар дайындаудың, қайта даярлаудың, біліктілігін көтерудің жаңа жүйесін құру;
- салалық туристік ғылымды дамыту, туризм саласында базалық ғылыми зерттеулер кешенін жүзеге асыру.
Зерттеуге түсетін объект MIT Travel Group туристік фирмасы. Бұл зерттеуде туристік компанияның туристік қызметі мен қызмет көрсету нарығын келтіруге болады. Бұл туристік компанияның негізгі қызметі - туристік қызмет көрсету болып табылады.
MIT Travel Group туристік фирмасы 2003 жылы көктемде құрылып, Алматы қаласының әділет басқармасында тіркелді және №7488-2987 ЖШС 15.07.2003ж мемлекттік кәулік алды. Негізгі құрылымы туристік салада қызмет көрсету.
Өз құрылған уақыт ішінде MIT Travel Group туристік фирмасы Алматы қаласындағы үлкен туристік фирманың біріне айналды.
Сондай-ақ, бұл фирма барлық әлемдік стандарттарға сәйкес келеді.
MIT Travel Group туристік фирмасының налог бюджетінде қарызы жоқ. Фирма квартал сайын Әуезов ауданы бюджетіне 640000 теңге налог ретінде, 152947 теңге зейнетақықорына, республикалық бюджетке НДС түрінде 585279 теңге аударды.
Бұл туристік фирма туризмнің әр түрлі түрімен айналысады.
- емдеу түрі;
- демалу түрі, яғни рекреациялық туризм;
- тарихи-танымдық экскурсиялар;
- экотуризм.
Клиенттердің сатып алатын туристік қызмет түрлері көбінесе емделу, демалу және экотуризм болып табылады.
Туристік қызметтің әрбір түрінің бөлшек бағамдық сату бағасы әртүрлі. Яғни, шетелге ұшу бағасын, мекендеу жері, тамақтану, транспорт түрін таңдау және қолдану және сақтандыру бағаларын қосып, жалпы бағасын орнатады. Осыдан фирма 10% өз пайдасына алады.
Осы фирманың негізгі мақсаты - тұтынушыларға сапалы және тиімді қызмет көрсету, сонымен бірге туристтердің қажеттіліктерін қанағаттандыру болып табылады. Бұл бағытта олар туристік қызметтің көптеген түрлерін, яғни экотуризмнен бастап, әртүрлі экскурсияларға дейінгі туризмнің түрлерін ұсынады.
Фирма жұмысшылары маркетинг, юриспруденция және Қазақстандық менеджмент білімімен жетілдірілген және Қазақстандық фирмаларда тәжірибе жинаған менеджер және маркетологтар.
1.2 MIT Travel Group туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы
MIT Travel Group туристік фирмасының басқару органдарының қызметі, сондай-ақ олардың шешімдер қабылдау және басқару органдары атынан әрекет жасау тәртібі Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінде белгіленген.
Бас директор
Маркетинг бөлімі Бухгалтер Заңгер
1-cурет - MIT Travel Group туристік фирмасының басқару құрылымы
MIT Travel Group туристік фирмасының негізгі жұмыс қағидалары:
1. Сапалы қызмет - бұл тұтынушының қалауы;
2. Фирмада сапа және қауіпсіз мәселелеріне бәрі де жауапты;
3. Әрбір қызметкер өз еңбегінің сапасына жауапты;
4. Кез - келген жұмыс бірінші кезекте атқарулуы тиіс;
5. Қателіктердің алдын алу;
1.3. Жарнаманың мақсаты мен функциясы
Жарнама материалдары көптеген мақсатта қолданылады. Жарнама тек бір мақсатты ғана көздейтін сияқты болып көрінуі мүмкін, бірақ шын мәнінде олай емес. Жарнаманың негізгі мақсаттары мыналардан құралады:
oo сатып алушының көңілін аудару;
oo сатып алушыға тауар (қызмет) сатып алудың пайдасын көрсету;
oo сатып алушыға тауарды қосымша зерттеу мүмкіндігін ұсыну;
oo тұтынушыда тауар немесе қызмет туралы білімнің белгілі бір деңгейін
қалыптастыру;
oo өндіруші фирманың немесе сатып алушының жақсы бейнесін (имидж)
жасау, сонымен қатар тұтынушылардың және іскер серіктестердің сауда немесе өндіріс маркасын жасау;
oo осы тауар мен қызметке қажеттілік қалыптастыру;
oo фирмада жағымды қатынас қалыптастыру;
oo сатып алушыға бәсекелес фирмадан емес осы фирманың
жарнамаланған тауарын сатып алуын ояту;
oo тауар, қызмет сатылымы белсендігін арттыру;
oo тауар айналымын жеделдетуге әсер ету;
oo бір тұтынушыны тауарды үнемі сатып алушы ету немесе осы
фирманың тұрақты клиенті ету;
oo басқа фирмаларға сенімді серіктес бейнесін қалыптастыру;
oo тұтынушыға фирма туралы және оның тауары туралы ескеру.
Іс жүзінде жарнама бір ғана мақсатты көздемейді, тәртіп бойынша бір жарнамалық өнеркәсіпте жарнамалар байланысып жатады. Жарнаманың мәні төмендегілермен байланысады:
oo тұтынушылар үшін тауар мен қызметтің жаңа жарнамасы;
oo тауар және қызмет жарнамасы клиентке таныс, демеуші жарнама ретінде;
oo белгілі бір тұлғаның жарнамасы (мысалы, банк президенті);
oo бәсекелестіктен алшақтату;
oo жарнамашының іскерлігін әшкерелеу.
Жарнама функциясы оның мәні мен мақсаты арқылы анықталады. Олардың көп түрлілігіне төмендегілерді меңзеуге болады:
oo тауарды және оның өндірушісін немесе сатушысын идентификациялау;
oo тауарды, қызметті және идеяны алға жіберу;
oo сатып алушыларға таныстыру немесе ақпараттандыру;
oo сұраным қалыптастыру және т.б.
Жарнама осы жағдайларда тауардың бар екенін, оның құнын, ерекшелігін ақпараттандыруы керектігі туындайды. Әрине, жарнаманың функциясын ескере оотырып, ең алдымен жарнаманы сатып алуды ұйымдастыру керек. Міне, жарнаманың негізгі міндеті, басты функциясы осында. Жарнаманы - тауарды нарықта қозғалтудың оңтайлы тәсілі екендігін экономиканың бүгінгі тынысы дәлелдеп отыр.
Жарнаманың шығыны сатылған тауарлар мен істелген қызметтерден ақталғанда ғана мәні бар. Егер шарттасқан жарнамалық агенттік жақсы жарнамалық фильм, баспада хабарландыру, көшедегі ілме жарнама жасаса, оның бәрі нәтиже бермейді, яғни тауарлар мен қызметтердің сатылуының санын көбейтпейді. Мұндай жағдайда агенттік өз мүмкіндігін клиент арқылы жарнамалайды. Сникерстің бейне ролигі шығады,- деп Жарнама әлемі журналы хабарлайды. Жарнама айналмасына үлкен ақша шығындаған. Егер ол шығындар тауардың сатылуы 10-15 есеге өсу арқылы өтелмесе оның мәні болмайды. (Жарнама әлемі. 1996. №9-10.С.27.)
Жарнама өзінің негізгі міндетін орындау үшін сатып алушылардың назарын аударуға, жүрегін жаулауға, жол табуға тырысады. Содан кейін оларды еліктіреді. Ақырында тауар алуға мәжбүр етеді. Тың тәсілдерді іздеу ғасырдан ғасырға жалғасып келіп, қазіргі кездегі формаға әкелді. Жарнама шындыққа сәйкес және сенімді, қазіргі өмір талабына сай және сауатты, түсінікті және нақты болуы тиіс. Әдемі және ұсқынсыз, надан және есті жарнамалар тез есте қалады. Бұлыңғыр және қарапайым жарнамалар есте қалмайды. Жарнама белсенді және эмоционалды болғаны дұрыс. Тек сонда ғана ол тұтынушының ойлау инерциясын жаулап алады. Жарнама жоқ нәрседен құрастырылмайды, ол бар нәрсені көрсетуге, көпшілікке таратуға бағытталады. Жарнама ісіндегі бірнеше мамандар былай деп ескертеді: әр жарнамалық хабарламалар тұтынушының қоғамдық құрылымындағы жағдайын қозғайды. Басқаша айтқанда, жарнама тұтынушыға қосымша ләззат береді немесе бағыт-бағдарын жолғалтқан адамға ұқсас мазасыз күйге түсіреді.
Жарнамалық хабарландырулар, сырт көзбен қарағанда клиенттің тұлғасын, оның бүтіндей қоғамдағы әлеуметтік мәдениетінің бейімделуін көрсете алатын құрал деген көзқарас қалыптасқан.
Жарнамалық әрекет өндіруші мен сатып алушының арасында тікелей жеке байланыс орнатады және оны шынайы және нақты қолданады.
Жарнама мынадай жағдайларда қажет:
oo жаңа, ешкімге таныс емес фирма пайда болғанда;
oo сатып алушыға таныс емес тауар ұсынылған кезде;
oo нарықта бір типті тауарлар көбейгенде, сатушы өз тауарына назар
аударту үшін;
oo сату көлемі төмендегенде;
oo сатушы сату көлемін кеңейтуді жоспарлаған кезде, нарықтық жаңа
территорияны жаулап алғанда, жаңа клиенттерді өзіне тарту үшін;
Жарнама мынандай жағдайларда ақшаны текке шығындаған болып
есептеледі:
oo нарықта монополист-тауар пайда болғанда;
oo тауар өздігінен өтімді болса, басқаша айтқанда дефицит немесе
сұранымның көптігі;
oo сату көлемін басқа, жарнамалық емес жолмен қарқындатқанда немесе
барынша арзан әдіспен;
oo жарнаманы қажет етпейтін кірісі төмен тұрғындар үшін жасалған
жағдайда шыққан шығын текке кетеді.
Жарнаманың түрлері
Жарнама хабарламаларының типтерінде төмендегідей айырмашылықтар
бар:
oo сатып алушыға әсер ету тәсілі бойынша;
oo көрсету тәсілі бойынша;
oo негізгі мақсаты мен мәні жағынан;
oo жарнаманы тұтынушымен болатын кері байланысы жағынан.
Жарнама хабарламаларды көрсету тәсілі бойынша екіге бөлінеді:
oo рационалды;
oo эмоционалды.
Рационалды (заттық) жарнама - сатып алушының ой-санасына бағытталып жасалады. Ол сатып алушыны сендіру үшін, айтылған сөздерден алған әсерін күшейту үшін аргументтерді мысалға келтіре отырып, өз пікірін сызба немесе сурет арқылы сөз түрінде жеткізеді.
Эмоционалды (ассоциативті) жарнама - бір нәрсені еске түсіру арқылы жасалады. Ол терең ойды қозғауы тиіс. Санаға, сезімге, эмоцияға көңіл бөледі. Оның ең әсерлісі - сурет, өңі, түсі және аз деңгейдегі әуені.
Кейбір жарнамалар тек рационалды немесе тек эмоционалды болып келеді. Бірақ, жарнама хабарламаларының көпшілігінде, көп жағдайда екі түрлі комбинациядан құралатын жарнамалар кездеседі.
Жарнама қойылымы жағынан қатты және жұмсақ деп екі түрге бөлінеді.
Қатты жарнама өз рухы жағынан өткізуге жігер беруге жақын. Мұндай жарнамалардың аз мерзімді мақсаты бар. Олар: хабарландырудың сыртқы бейнесіне әр беретін, сатып алушы объектіге дауыстап айғайлау арқылы тезірек сатылуына ықпал етеді.
Жұмсақ жарнаманың мақсаты тауар туралы және оның маркасы туралы хабарлап қана қоймай, осы тауардың маңайында қолайлы орта тудырады. Әдетте бұлар терең мотивтегі символкада ойнайтын эмоциялы жарнама. Ол ақырындап тұрақты сатып алушының тауарға деген ынтасын жоғарлатады. Оның ішкі сатып алу қызығушылығын арттырады.
Жарнама негізгі мақсаты мен мәні жағынан келесі түрлерге бөлінуі мүмкін:
oo өнеркәсіптің қоғамдағы мүддесін, беделін көтеру мақсатындағы жарнама немесе имидж-жарнама деп аталады;
oo жігерлендіретін жарнама;
oo тұрақтылық жарнамасы;
oo фирма ішіндегі жарнама;
oo өнімді өткізуді көбейту мақсатындағы жарнама;
oo жадыда сақталатын жарнама;
oo салыстырмалы жарнама;
oo есте қалатын жарнама;
oo бекітетін немесе үстеме жарнама;
oo хабарлау жарнамасы;
oo превентивті жарнама.
Имидж (бейне) жарнама - негізінен фирманың және тауардың партнерлар мен сатып алушыларға жағымды бейне қалыптастыруына бағытталады. Онда сенімділік, жұмыстың нәтижелілігі, клиенттерге деген жақсы ниет, тұрақтылық басым болып келеді.
Жігерлендіретін жарнама - атаулы фирманың өнімін сатып алушылар сатып алу үшін құмарландыруға бағытталады. Мұнда осы фирма өнімдерінің негізгі жағымды жақтарын, басқа тауар және қызметпен салыстырғандағы жақсы сапасын айтуға үлкен мән беріледі.
Тұрақты жарнама - партнерлар мен сатып алушыларға фирма қызметінің тұрақтылығын, оның нарықтағы сенімді тұғырын хабарлауға бағытталады.
Фирма ішіндегі жарнама - әріптестердің өзінің өнеркәсібіне деген сенімін оятуға, өз тағдырымен тығыз байланыста екенін сезіндіруге бағытталған. Егер өнеркәсіптің әр қызметкері өз жұмысына қажетті шешім қабылдай алса, оған жауапкершілікпен қараса, онда қызметкерлер фирма жұмысын қанағат тұтып және осы фирманың жарнамасын қоғамға жеткізуші болып есептеледі. Фирма ішіндегі жарнаманың құралы:
oo фирма газеті;
oo басшылар мен қызметкерлер арасындағы жақсы қарым-қатынас;
oo қызметкерлер үшін көптеген әлеуметтік жеңілдіктер.
Өнім өткізуді көбейту мақсатындағы жарнама - жарнама қызметінің негізгі саласы.
Жадыда сақталатын жарнама - жарнаманың барынша агрессивті түрі. Негізгі мәселесі сатып алушыны бәсекелестердің тауары, қызметі емес, өздерінің тауары мен қызметін сатып алуға көндіру.
Салыстырмалы жарнама - бұл жадыда сақталатын жарнаманың бір түрі. Ол жаранамаланатын тауар және қызметті бәсекелсетердің тауар және қызметімен салыстыруға негізделген. Бәрімізге белгілі көптеген өркениетті елдерде бәсекелес таураларды немесе оларды өндірушілерді тікелей сынауға тыйм салынған заң бар, бірақ мұндай жарнамалар әлі күнге дейін өмір сүріп келеді.
Есте қалатын жарнама - тұрақты сатып алушыға нарықтағы атаулы тауарды немесе фирманы және оның мінездемесін есіне салып отыруға арналған жарнама.
Бекітетін немесе үстеме жарнама - есте қалатын жарнаманың бір түрі. Тауарды сатып алған тұтынушыны қолдауға, олардың таңдауының дұрыстығына сенім білдіруге бағытталған жарнама. Ол тұтынушыны тұрақтандырады.
Превентивті жарнама - өзіне қажетті шығыннан көп мөлшердегі қаржы жұмасайтын жарнама. Мұндай жарнама компаниялардың мақсаты - жарнама қызметіне көп мөлшерде сома жұмсауға жағдайы жоқ бәсекелестердің тұғырын бұзу. Қандай жарнама болмасын бір мезгілде жарнаманың бірнеше түрінен құралатыны түсінікті. Жарнама хабарламасының кең көлемін жарнама тұтынушымен болатын кері байланысы жағынан екі түрге бөлуге болады. Олар жарнама хабарламасының нақты тасымалдаушысымен төмендегі жағдайда байланысып отырады:
oo жарнама құралымен кері байланыс;
oo жарнама құралымен кері емес байланыс.
Жарнама құралымен кері байланыстағылар - жиі персонифицияланған жарнама жіберушілерді және олардың мүмкін болатын реакцияларын тікелей болжайтын жарнаманың бір түрі. Жарнаманың бұл түрлері оқулықта жеке қарастырылған. Кері емес байланыстағы жарнама құралдары ол - жалпы ақпарат құралдары, оның ішінде электронды және сыртқы жарнамалардың барлық түрлері деп айтуға болады.
Нарықтағы жарнама уақытын сату
Біздің экономикалық өсуіміз телеарна, телестанциялардың табыстарын үлкен нәтижеге жеткізді. Оның өзінде жергілікті телеарналар кабельдік және спутниктік телеарналар арасындағы қатаң бәсекелестік жағдайда өмір сүреді. Басқа салаларға қарағанда, телеарналар өз өндірісін әрдайым өсіре алмайды. Телеарна басқа арнаның аудиториясын жаулап ала алады, бірақ өз тауарын басқа нарыққа экспорттай алмайды. Сондықтан бүкіл табысты эфирлік уақыттың бағасын көтеру арқылы табады.
Мысалы, 2010 жылы республиканың барлық телерадио арналары президенттік сайлау кезінде көп табысқа кенелді. Эфирлік уақыт барлық кандидаттар арасында тең бөлінгенімен, мұнда қаржы аспектісі үлкен рөл атқарды. Бөлінген бюджеттен басқа, кандидат өз қалтасынан жарнаманы қаржыландырып отырды. Осы кезде әр кандидаттың жарнамалық компаниясы ұйымдастырылып, жарнамалық роликтерді экранға шығарып, бұл әрекеттер тек кандидат пайдаланған телеарнаның пайдасына шешіліп отырды.
Жарнаманың тиімділігі және сапасы көптеген аспектілерге тәуелді. Жарнаманың бізге белгілі түрлері мен бағасы әртүрлі. Жарнаманың бағасы оның тасымалдаушы құралымен байланысты болады. Жарнаманы тасымалдаушы құралдар мен арналарды таңдау жұмысы ерекше рөл атқарады. Бұл қандай құралдар болатынын анықтау қажет.
Баспа жарнамасы:
oo листовка: кішкентай форматты, қымбат емес басылым;
oo даңғыл: көпбетті, жақсы суреттелген басылым, бағасы графикасына байланысты;
oo каталог: формасы бойынша даңғыл сияқты, бірақ мазмұнымен ерекшеленеді: оған тауардың, қызмет жайында тек маңызды мағлұматтар кіреді. Әрине, оның бағасы қалыңдығына және суреттер санына байланысты. (1 данасының орташа бағасы 500 теңгеден басталады);
oo буклет: бір немесе бірнеше рет бүктелген, екі немесе көптүсті, жақсы суреттелген басылым, оның бағасы қағаз сапасына байланысты болады;
oo плакат: бүктелмеген, үлкен форматты көптүсті басылым. Ол белгілі бір тауар немесе фирмаға арналып жасалады. Жарнамалық ақпаратты таратады және көзге тез түседі, оның бағасы сапасына тәуелді, қазіргі кезде ең тиімді және ең қымбат глянцты қағаздан жасалған плакат болып саналады (орташа 1 данасының бағасы 150 теңгеден бастап).
Баспа басылымдардағы жарнама:
oo орталық, жергілікті газеттерде, мұндай жарнаманың бағасы мәтіндегі сөздердің санына байланысты (жеке және заңды тұлға).
oo жалпы тағайындалған, ғылыми, салалық, фирмалық журналдарда басылады. Мұндағы жарнама қымбат және көрнекті болуы тиіс (бағасы 20 мың теңгеден асуы мүмкін);
oo арнаулы анықтама кітаптарында;
oo кітаптар мен оқулықтарда;
- радио мен телеарна жарнамасында;
- теледидарда немесе видеомагнитофон арқылы көрсетілетін клиптер мен спорттық бағдарламалар беріледі. Ол ең қымбат жарнама түрлерінің бірі. Мұнда атақты адамдар шақырылуы немесе арнайы эффект қосылуы мүмкін және бұл тұста эфирлік уақыттың ұзақтығына байланысты (бағасы 1,5 - 2000 $ - дан бастап болады).
- слайдфильм (түсті және ақ-қара) әдейі жасалған көрмелерде, конференцияларда немесе экрандарда көрсетіледі.
Сыртқы жарнама:
oo планшеттер мен щиттер;
oo жарық экрандарда, яғни оны жүгіртпе жолдар деп атайды ол телеарналарда немесе көшелерде, қоғамдық көлікте;
oo көшеге ілінетін тақтайшалар (вывеска);
oo көліктердегі жарнама (поездъ, автобус, кеме);
oo әуе көліктерінің көмегімен жасалатын жарнама (шарлар, дирижабль, вертолёттар арқылы жарнамалық құжаттарды аспанға көтеру).
Сату орындағы жарнама:
oo дүкендердің тауарымен әшекейленген әйнектер;
oo баннерлер: тікбұрышты және ұшбұрышты планшеттер (мата, қағаз, пластмасса), жарнамалық мәтіні бар;
oo тауардың сыртындағы қаптамасы;
oo бағасы бар қағаздар (ценник);
Сувенирлі жарнама:
oo өндірістің жарнамасы (брелоктар, қаламдар, сөмкелер, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 бөлім. MIT Travel Group туристік фирманың қызметіне жалпы сипаттама
1.1. MIT Travel Group туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама.
1.2. MIT Travel Group туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы
1.3. Жарнаманың мақсаты мен функциясы
2 бөлім. Маркетингтік коммуникациядағы жарнаманың функциясы
2.1. Маркетингтік коммуникация
2.2. MIT Travel Group туристік фирмасының маркетингтік саясаты
2.3. MIT Travel Group туристік фирмасының менеджменті және персоналы
3 бөлім. MIT Travel Group туристік фирмасының қаржылық жағдайы
3.1. MIT Travel Group туристік фирмасының қаржы саясатын жоспарлау ерекшеліктері
3.2. Шығындарды басқарудың стратегиялық бағыты
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Сауда, сату, маркетинг, жарнама терминдері өзінің шынайы мағынасында қолданыла бермейді. Шыны керек оларды бір-біріне қарсы немесе бірінің орнына бірін қолданамыз. Алайда, атап айтқанда маркетинг және жарнама сөздерінің арасында айтарлықтай айырмашылық барын көбіміз аңғара бермейміз.
Маркетинг сөзінің (ағылшын тілінің market - нарық сөзінен шыққан) көптеген анықтамасы бар. Олардың ішінде бұл терминге кең және тар мағынада берілген анықтамалар да кездеседі. Мәселен тар мағынасында бұл сөзді - кәсіпорын немесе фирманың басқару ісіне нарықтық болжамды қамтамасыз ететін жүйе деп те түсіндірген. Осы қағидаға сүйенсек, маркетинг ол - тиімді өнімнің технологиясы. Жалпы алғанда маркетинг сөзінің қолдану аясы өте кең. Оған тауар өндіруді ұйымдастыру, сату, сатып алу, сатуға әсер ету, маркетинг қызметін қаржыландыру, сатылғаннан кейінгі қызмет, жарнама сынды қоғаммен байланыс түрлері жатады.
Ф.Котлердің пікірінше марткетингтік стратегиясы өзгеруінің басты тенденциясы - болжанған тауар өнімі стратегиясының орталықтанған клиент стратегия желісі бойынша дамуында жатыр. Былайша айтқанда, егер біреу тауардың көптеген қорын өндірсе немесе сатып алып, қалай тиімді сатуды ойластырса, онда бұл - бірінші стратегияның жай мысалы. Егер коммерциялық белсенділік қазір кімге не керек екенін білуден басталса, ұйымның барлық әрекеті шынайы табылған сұранымнан құралады. Мұны өркениетті елдерде болашағы зор болып саналатын орталықтанған клиент стратегиясына жатқызады.
ТМД елдері нарықтық экономикаға үлкен қиындықтармен бейімделуде. Экономикалық төңкеріс ТМД елдеріне құрылымы жағынан өте ауыр тигендігі айғақ бола алады. Бүгінгі жағдайда көптеген мекемелер өз жұмысын өндіре алатын тауарлардан бастайды. Сонымен қатар көптеген кездейсоқ жедел дамыған фирмалар үздік дәстүрде құрылған, лайықты өңделген маркетингтік бағдарламалар пайда болғанға дейін клиент проблемаларына көп көңіл бөледі.
Халықаралық сауда палатасы жарнамаға мынандай анықтама берген: ...ақпаратты таратушы қызметінің ақысы төленбейтін атақтыларына қарағанда жеке емес әртүрлі жарнаманы дұрыс таратқан құралға ақы төлейтін тапсырушы нақты белгілеген тауарларды, қызметті және коммерциялық пікірді нарыққа ұсыну пайдалы, оны тапсырушының кім екені анық болуы тиісті емес. Сондықтан да, жарнама - белгілі бір қайнардан тараған, нақты мақсатқа бағытталған, тауарлар туралы, қызмет пен оны өндірушілер туралы ақылы ақпарат таратады. Екінші жағынан жарнамаға мынадай түсініктеме беруге болады: Жарнама бұл - халыққа тауар туралы ақпарат беретін, таныстыратын, оны сатып алудың қажеттілігін үгіттейтін үрдіс. Демек, жарнама - өнімнің өтуін құлшындыратын және оған сұраныс қалыптастыратын бұқаралық ақпарат құралы.
Жарнаманы саудада ақпарат беру құралының бір түрі және маркетингтің төрт элементінің бірі (нарықтану) деп алуға болады. Яғни, нарықтық операциялар - тауар, құн, сату, жарнамалардың элементтері.
Жарнама барынша маңызды нарықтық құралға айналып барады. Жоғары дәрежедегі бәсекелестік бар және әр сатушы тұтынушының сұранымын қанағаттандыра алатын дамыған нарықтық жағдайда, жарнама бәскелестік күрестің шешуші факторы бола алады және сол арқылы өзінің пәрменділігін арттыруда. Бірақ тауарды сатып алу циклінің әр кезеңі жарнамада өзінің ерекшеліктері бар. Жарнаманы тек коммерциялық қажеттілікті өсіру құралы (жарнамалық прессинг деп айтылатындай) ретінде қолдану тиімсіз нәтижеге әкеледі. Жарнама барынша көп ғасырлар бойы өмір сүріп келе жатса да, ХІХ ғасырдың ортасында ғана БАҚ-қа ене бастады, яғни қоғамда кеңінен орын алды.
ХІХ ғасырдың аяғында АҚШ-та, ХХ ғасырдың 30 жылдары Францияда бұрынғы қалыптасқан жарнамалық агенттіктер қайта құрылып, олардың ақпарат кеңістігіндегі бүгінгідей қажеттілікке жетуіне жарты ғасырдай уақыт кеткен.
Ресми деректерге қарағанда, Ресей территориясында қазіргі кезде 3 000 аса ірі отандас және шет елдік мықты полиграфиялық базасы және сонымен қатар ғылыми орталықтары бар жарнамалық агенттіктер жұмыс істейді екен. Жарнама өзінің ұзақ тарихында сапалық тұрғыдан қайта жаңғырды. Ол ақпараттандырудан жадыда қалу, жадыда қалудан шартты рефлекс пайда болу, шартты рефлекстен еріктен тыс есте қалу, еріктен тыс есте қалудан көз алдында символдық бейне пайда болу сияқты жолдардан жүріп өтті. Жарнама өз кезегінде, алғашқыда сатып алушының жарнамалық бейнені саналы түрде, шешіммен қабылдау арқылы сауда жасаса, бертін келе сауданы автоматты түрде жасауға қол жеткізді. Енді жарнамаға сатып алушыдан саналы түрде болмаса да шынайы келісім керек. Ендігі кезекте жарнама ақпаратты саналы басқара отырып адам өміріне белсене араласады.
Берілген есеп MIT Travel Group туристік фирмада тәжірибе өткені туралы және ол жерде жинаған мәліметтердің, жасаған талдаудың қорытындысы.
Тәжірибенің ең негізгі мақсаттары болып мыналар табылады:
- Студенттің фирманың жалпы басқару туралы және басқарудың жеке қызметтерін үйреніп, тәжірибе алу болып табылады;
- Осы сияқты тәжірбиені өткені туралы есепті жазу үшін қажетті мәліметтерді жинау және оны өңдеу;
- Экономикалық мемлекеттік басқару әдісін анықтау;
- Фирманың қаржылық қызметіне экономикалық талдау жасап және оны ұйымдастыру, сонымен қатар өнімді өткізу нарығын талдау;
- Келісім шарт, келіссөзді жүргізгенде қатысу, фирма жиналысын өткізу туралы тәжірибе алу;
- Кейбір жоспарлық және талдау әдістеріне негізделген есептерді өз бетінше орындау, күн тәртібін анықтау;
1. MIT Travel Group туристік фирманың қызметіне жалпы сипаттама
1.1. MIT Travel Group туристік фирманың шаруашылық қызметіне сипаттама.
Туристік бизнес қазіргі уақытта күрделеніп барады, себебі мұнда әр түрлі мемлекеттік және коммерциялық кәсіпорындар және қызметтер мүдделері түйіседі. Еуропалық мемлекеттер үлесіне 90 пайызға жуық барлық еуропалық шетел туризмі орын алып отыр. Шетел туризмі қазіргі кезде Францияның, Германияның, Испанияның экономикасының ең динамикалық өрлеуіне себептігін тигізеді. Олай болса, негізгі туризмнің түрлеріне тоқталамын: рекреациялық туризм, экскурсиялық туризм, ғылыми туризм, іс-қызмет бабындағы туризм, экотуризм.
Еуропа мемлекеттерімен қоса, Қазақстан Республикасында да туристік қызмет нарығы жедел қарқынмен дамуда.
Мемлекеттің туристік саясаты - бұл туристік индустрияны және туристік нарық субъектілерін дамыту, азаматтарға туристік қызмет көрсетуді жетілдіру және соның негізінде өзінің саяси, экономикалық және әлеуметтік потенциалын бекіту бойынша мемлекеттің қызметі.
Мемлекеттің туристік саясаты халық шаруашылық кешенін сақтап қалу және дамыту мақсатына жету үшін туризм саласына мемлекеттің әсер етуінің бағыттары, әдістері және формаларының жиынтығы болып табылады.
Мемлекеттің туристік саясатын жүзеге асыру механизмі мыналарды қамтиды:
- туризмді дамыту концепциясын дайындау;
- аймақ деңгейінде де, аймақтың жекелеген субъектісі деңгейінде де туризмді дамытудың мақсаттық бағдарламасын құру;
- көздеген мақсатқа жету үшін нақты шараларды қарастыру;
- туристік қызметті мемлекеттік реттеу.
Туризмді дамыту бағдарламасының негізгі міндеттері:
- бәсекені дамыту, туристік ұйымдар жұмысында мамандандыру және кооперациялау негізінде отандық туристік нарықты құру;
- туризм дамуының қазіргі заманғы нормативті-құқықтық базасын және туристік қызметті мемлекеттік реттеу жүйелерін құру;
- елдегі әлеуметтік туризмнің дамуын қамтамасыз ету;
- туристік қызмет сипатын ескере отырып, туризм саласындағы меншік қатынастарын реттеу;
- туризмдегі кәсіпкерліктің, осы саладағы отандық және орта бизнесті ынталандыру;
- дәстүрлі туризм орталықтарының қайта өрлеуіне, жаңа туристік аудандарды игеруге жағдай жасау;
- туризмнің тұрақты дамуын мәдени және табиғи ресурстарды қауіпсіз пайдалану формасы ретінде жүзеге асыру;
- отандық туристік нарыққа туристік қызмет көрсетудің прогрессивті технологияларын енгізу;
- бюджеттен тыс көздерден қаражат тарту арқылы туризмнің материалды базасын дамытуды ынталандыру, соның ішінде туристік объектілерді жаңадан немесе қайта салу үшін шетел инвестициясын тарту;
- туристік индустрияны ақпараттық қамсыздандыру, белсенді жарнама қызметі;
- туристік кадрлар дайындаудың, қайта даярлаудың, біліктілігін көтерудің жаңа жүйесін құру;
- салалық туристік ғылымды дамыту, туризм саласында базалық ғылыми зерттеулер кешенін жүзеге асыру.
Зерттеуге түсетін объект MIT Travel Group туристік фирмасы. Бұл зерттеуде туристік компанияның туристік қызметі мен қызмет көрсету нарығын келтіруге болады. Бұл туристік компанияның негізгі қызметі - туристік қызмет көрсету болып табылады.
MIT Travel Group туристік фирмасы 2003 жылы көктемде құрылып, Алматы қаласының әділет басқармасында тіркелді және №7488-2987 ЖШС 15.07.2003ж мемлекттік кәулік алды. Негізгі құрылымы туристік салада қызмет көрсету.
Өз құрылған уақыт ішінде MIT Travel Group туристік фирмасы Алматы қаласындағы үлкен туристік фирманың біріне айналды.
Сондай-ақ, бұл фирма барлық әлемдік стандарттарға сәйкес келеді.
MIT Travel Group туристік фирмасының налог бюджетінде қарызы жоқ. Фирма квартал сайын Әуезов ауданы бюджетіне 640000 теңге налог ретінде, 152947 теңге зейнетақықорына, республикалық бюджетке НДС түрінде 585279 теңге аударды.
Бұл туристік фирма туризмнің әр түрлі түрімен айналысады.
- емдеу түрі;
- демалу түрі, яғни рекреациялық туризм;
- тарихи-танымдық экскурсиялар;
- экотуризм.
Клиенттердің сатып алатын туристік қызмет түрлері көбінесе емделу, демалу және экотуризм болып табылады.
Туристік қызметтің әрбір түрінің бөлшек бағамдық сату бағасы әртүрлі. Яғни, шетелге ұшу бағасын, мекендеу жері, тамақтану, транспорт түрін таңдау және қолдану және сақтандыру бағаларын қосып, жалпы бағасын орнатады. Осыдан фирма 10% өз пайдасына алады.
Осы фирманың негізгі мақсаты - тұтынушыларға сапалы және тиімді қызмет көрсету, сонымен бірге туристтердің қажеттіліктерін қанағаттандыру болып табылады. Бұл бағытта олар туристік қызметтің көптеген түрлерін, яғни экотуризмнен бастап, әртүрлі экскурсияларға дейінгі туризмнің түрлерін ұсынады.
Фирма жұмысшылары маркетинг, юриспруденция және Қазақстандық менеджмент білімімен жетілдірілген және Қазақстандық фирмаларда тәжірибе жинаған менеджер және маркетологтар.
1.2 MIT Travel Group туристік фирмасының жалпы басқару құрылымы
MIT Travel Group туристік фирмасының басқару органдарының қызметі, сондай-ақ олардың шешімдер қабылдау және басқару органдары атынан әрекет жасау тәртібі Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінде белгіленген.
Бас директор
Маркетинг бөлімі Бухгалтер Заңгер
1-cурет - MIT Travel Group туристік фирмасының басқару құрылымы
MIT Travel Group туристік фирмасының негізгі жұмыс қағидалары:
1. Сапалы қызмет - бұл тұтынушының қалауы;
2. Фирмада сапа және қауіпсіз мәселелеріне бәрі де жауапты;
3. Әрбір қызметкер өз еңбегінің сапасына жауапты;
4. Кез - келген жұмыс бірінші кезекте атқарулуы тиіс;
5. Қателіктердің алдын алу;
1.3. Жарнаманың мақсаты мен функциясы
Жарнама материалдары көптеген мақсатта қолданылады. Жарнама тек бір мақсатты ғана көздейтін сияқты болып көрінуі мүмкін, бірақ шын мәнінде олай емес. Жарнаманың негізгі мақсаттары мыналардан құралады:
oo сатып алушының көңілін аудару;
oo сатып алушыға тауар (қызмет) сатып алудың пайдасын көрсету;
oo сатып алушыға тауарды қосымша зерттеу мүмкіндігін ұсыну;
oo тұтынушыда тауар немесе қызмет туралы білімнің белгілі бір деңгейін
қалыптастыру;
oo өндіруші фирманың немесе сатып алушының жақсы бейнесін (имидж)
жасау, сонымен қатар тұтынушылардың және іскер серіктестердің сауда немесе өндіріс маркасын жасау;
oo осы тауар мен қызметке қажеттілік қалыптастыру;
oo фирмада жағымды қатынас қалыптастыру;
oo сатып алушыға бәсекелес фирмадан емес осы фирманың
жарнамаланған тауарын сатып алуын ояту;
oo тауар, қызмет сатылымы белсендігін арттыру;
oo тауар айналымын жеделдетуге әсер ету;
oo бір тұтынушыны тауарды үнемі сатып алушы ету немесе осы
фирманың тұрақты клиенті ету;
oo басқа фирмаларға сенімді серіктес бейнесін қалыптастыру;
oo тұтынушыға фирма туралы және оның тауары туралы ескеру.
Іс жүзінде жарнама бір ғана мақсатты көздемейді, тәртіп бойынша бір жарнамалық өнеркәсіпте жарнамалар байланысып жатады. Жарнаманың мәні төмендегілермен байланысады:
oo тұтынушылар үшін тауар мен қызметтің жаңа жарнамасы;
oo тауар және қызмет жарнамасы клиентке таныс, демеуші жарнама ретінде;
oo белгілі бір тұлғаның жарнамасы (мысалы, банк президенті);
oo бәсекелестіктен алшақтату;
oo жарнамашының іскерлігін әшкерелеу.
Жарнама функциясы оның мәні мен мақсаты арқылы анықталады. Олардың көп түрлілігіне төмендегілерді меңзеуге болады:
oo тауарды және оның өндірушісін немесе сатушысын идентификациялау;
oo тауарды, қызметті және идеяны алға жіберу;
oo сатып алушыларға таныстыру немесе ақпараттандыру;
oo сұраным қалыптастыру және т.б.
Жарнама осы жағдайларда тауардың бар екенін, оның құнын, ерекшелігін ақпараттандыруы керектігі туындайды. Әрине, жарнаманың функциясын ескере оотырып, ең алдымен жарнаманы сатып алуды ұйымдастыру керек. Міне, жарнаманың негізгі міндеті, басты функциясы осында. Жарнаманы - тауарды нарықта қозғалтудың оңтайлы тәсілі екендігін экономиканың бүгінгі тынысы дәлелдеп отыр.
Жарнаманың шығыны сатылған тауарлар мен істелген қызметтерден ақталғанда ғана мәні бар. Егер шарттасқан жарнамалық агенттік жақсы жарнамалық фильм, баспада хабарландыру, көшедегі ілме жарнама жасаса, оның бәрі нәтиже бермейді, яғни тауарлар мен қызметтердің сатылуының санын көбейтпейді. Мұндай жағдайда агенттік өз мүмкіндігін клиент арқылы жарнамалайды. Сникерстің бейне ролигі шығады,- деп Жарнама әлемі журналы хабарлайды. Жарнама айналмасына үлкен ақша шығындаған. Егер ол шығындар тауардың сатылуы 10-15 есеге өсу арқылы өтелмесе оның мәні болмайды. (Жарнама әлемі. 1996. №9-10.С.27.)
Жарнама өзінің негізгі міндетін орындау үшін сатып алушылардың назарын аударуға, жүрегін жаулауға, жол табуға тырысады. Содан кейін оларды еліктіреді. Ақырында тауар алуға мәжбүр етеді. Тың тәсілдерді іздеу ғасырдан ғасырға жалғасып келіп, қазіргі кездегі формаға әкелді. Жарнама шындыққа сәйкес және сенімді, қазіргі өмір талабына сай және сауатты, түсінікті және нақты болуы тиіс. Әдемі және ұсқынсыз, надан және есті жарнамалар тез есте қалады. Бұлыңғыр және қарапайым жарнамалар есте қалмайды. Жарнама белсенді және эмоционалды болғаны дұрыс. Тек сонда ғана ол тұтынушының ойлау инерциясын жаулап алады. Жарнама жоқ нәрседен құрастырылмайды, ол бар нәрсені көрсетуге, көпшілікке таратуға бағытталады. Жарнама ісіндегі бірнеше мамандар былай деп ескертеді: әр жарнамалық хабарламалар тұтынушының қоғамдық құрылымындағы жағдайын қозғайды. Басқаша айтқанда, жарнама тұтынушыға қосымша ләззат береді немесе бағыт-бағдарын жолғалтқан адамға ұқсас мазасыз күйге түсіреді.
Жарнамалық хабарландырулар, сырт көзбен қарағанда клиенттің тұлғасын, оның бүтіндей қоғамдағы әлеуметтік мәдениетінің бейімделуін көрсете алатын құрал деген көзқарас қалыптасқан.
Жарнамалық әрекет өндіруші мен сатып алушының арасында тікелей жеке байланыс орнатады және оны шынайы және нақты қолданады.
Жарнама мынадай жағдайларда қажет:
oo жаңа, ешкімге таныс емес фирма пайда болғанда;
oo сатып алушыға таныс емес тауар ұсынылған кезде;
oo нарықта бір типті тауарлар көбейгенде, сатушы өз тауарына назар
аударту үшін;
oo сату көлемі төмендегенде;
oo сатушы сату көлемін кеңейтуді жоспарлаған кезде, нарықтық жаңа
территорияны жаулап алғанда, жаңа клиенттерді өзіне тарту үшін;
Жарнама мынандай жағдайларда ақшаны текке шығындаған болып
есептеледі:
oo нарықта монополист-тауар пайда болғанда;
oo тауар өздігінен өтімді болса, басқаша айтқанда дефицит немесе
сұранымның көптігі;
oo сату көлемін басқа, жарнамалық емес жолмен қарқындатқанда немесе
барынша арзан әдіспен;
oo жарнаманы қажет етпейтін кірісі төмен тұрғындар үшін жасалған
жағдайда шыққан шығын текке кетеді.
Жарнаманың түрлері
Жарнама хабарламаларының типтерінде төмендегідей айырмашылықтар
бар:
oo сатып алушыға әсер ету тәсілі бойынша;
oo көрсету тәсілі бойынша;
oo негізгі мақсаты мен мәні жағынан;
oo жарнаманы тұтынушымен болатын кері байланысы жағынан.
Жарнама хабарламаларды көрсету тәсілі бойынша екіге бөлінеді:
oo рационалды;
oo эмоционалды.
Рационалды (заттық) жарнама - сатып алушының ой-санасына бағытталып жасалады. Ол сатып алушыны сендіру үшін, айтылған сөздерден алған әсерін күшейту үшін аргументтерді мысалға келтіре отырып, өз пікірін сызба немесе сурет арқылы сөз түрінде жеткізеді.
Эмоционалды (ассоциативті) жарнама - бір нәрсені еске түсіру арқылы жасалады. Ол терең ойды қозғауы тиіс. Санаға, сезімге, эмоцияға көңіл бөледі. Оның ең әсерлісі - сурет, өңі, түсі және аз деңгейдегі әуені.
Кейбір жарнамалар тек рационалды немесе тек эмоционалды болып келеді. Бірақ, жарнама хабарламаларының көпшілігінде, көп жағдайда екі түрлі комбинациядан құралатын жарнамалар кездеседі.
Жарнама қойылымы жағынан қатты және жұмсақ деп екі түрге бөлінеді.
Қатты жарнама өз рухы жағынан өткізуге жігер беруге жақын. Мұндай жарнамалардың аз мерзімді мақсаты бар. Олар: хабарландырудың сыртқы бейнесіне әр беретін, сатып алушы объектіге дауыстап айғайлау арқылы тезірек сатылуына ықпал етеді.
Жұмсақ жарнаманың мақсаты тауар туралы және оның маркасы туралы хабарлап қана қоймай, осы тауардың маңайында қолайлы орта тудырады. Әдетте бұлар терең мотивтегі символкада ойнайтын эмоциялы жарнама. Ол ақырындап тұрақты сатып алушының тауарға деген ынтасын жоғарлатады. Оның ішкі сатып алу қызығушылығын арттырады.
Жарнама негізгі мақсаты мен мәні жағынан келесі түрлерге бөлінуі мүмкін:
oo өнеркәсіптің қоғамдағы мүддесін, беделін көтеру мақсатындағы жарнама немесе имидж-жарнама деп аталады;
oo жігерлендіретін жарнама;
oo тұрақтылық жарнамасы;
oo фирма ішіндегі жарнама;
oo өнімді өткізуді көбейту мақсатындағы жарнама;
oo жадыда сақталатын жарнама;
oo салыстырмалы жарнама;
oo есте қалатын жарнама;
oo бекітетін немесе үстеме жарнама;
oo хабарлау жарнамасы;
oo превентивті жарнама.
Имидж (бейне) жарнама - негізінен фирманың және тауардың партнерлар мен сатып алушыларға жағымды бейне қалыптастыруына бағытталады. Онда сенімділік, жұмыстың нәтижелілігі, клиенттерге деген жақсы ниет, тұрақтылық басым болып келеді.
Жігерлендіретін жарнама - атаулы фирманың өнімін сатып алушылар сатып алу үшін құмарландыруға бағытталады. Мұнда осы фирма өнімдерінің негізгі жағымды жақтарын, басқа тауар және қызметпен салыстырғандағы жақсы сапасын айтуға үлкен мән беріледі.
Тұрақты жарнама - партнерлар мен сатып алушыларға фирма қызметінің тұрақтылығын, оның нарықтағы сенімді тұғырын хабарлауға бағытталады.
Фирма ішіндегі жарнама - әріптестердің өзінің өнеркәсібіне деген сенімін оятуға, өз тағдырымен тығыз байланыста екенін сезіндіруге бағытталған. Егер өнеркәсіптің әр қызметкері өз жұмысына қажетті шешім қабылдай алса, оған жауапкершілікпен қараса, онда қызметкерлер фирма жұмысын қанағат тұтып және осы фирманың жарнамасын қоғамға жеткізуші болып есептеледі. Фирма ішіндегі жарнаманың құралы:
oo фирма газеті;
oo басшылар мен қызметкерлер арасындағы жақсы қарым-қатынас;
oo қызметкерлер үшін көптеген әлеуметтік жеңілдіктер.
Өнім өткізуді көбейту мақсатындағы жарнама - жарнама қызметінің негізгі саласы.
Жадыда сақталатын жарнама - жарнаманың барынша агрессивті түрі. Негізгі мәселесі сатып алушыны бәсекелестердің тауары, қызметі емес, өздерінің тауары мен қызметін сатып алуға көндіру.
Салыстырмалы жарнама - бұл жадыда сақталатын жарнаманың бір түрі. Ол жаранамаланатын тауар және қызметті бәсекелсетердің тауар және қызметімен салыстыруға негізделген. Бәрімізге белгілі көптеген өркениетті елдерде бәсекелес таураларды немесе оларды өндірушілерді тікелей сынауға тыйм салынған заң бар, бірақ мұндай жарнамалар әлі күнге дейін өмір сүріп келеді.
Есте қалатын жарнама - тұрақты сатып алушыға нарықтағы атаулы тауарды немесе фирманы және оның мінездемесін есіне салып отыруға арналған жарнама.
Бекітетін немесе үстеме жарнама - есте қалатын жарнаманың бір түрі. Тауарды сатып алған тұтынушыны қолдауға, олардың таңдауының дұрыстығына сенім білдіруге бағытталған жарнама. Ол тұтынушыны тұрақтандырады.
Превентивті жарнама - өзіне қажетті шығыннан көп мөлшердегі қаржы жұмасайтын жарнама. Мұндай жарнама компаниялардың мақсаты - жарнама қызметіне көп мөлшерде сома жұмсауға жағдайы жоқ бәсекелестердің тұғырын бұзу. Қандай жарнама болмасын бір мезгілде жарнаманың бірнеше түрінен құралатыны түсінікті. Жарнама хабарламасының кең көлемін жарнама тұтынушымен болатын кері байланысы жағынан екі түрге бөлуге болады. Олар жарнама хабарламасының нақты тасымалдаушысымен төмендегі жағдайда байланысып отырады:
oo жарнама құралымен кері байланыс;
oo жарнама құралымен кері емес байланыс.
Жарнама құралымен кері байланыстағылар - жиі персонифицияланған жарнама жіберушілерді және олардың мүмкін болатын реакцияларын тікелей болжайтын жарнаманың бір түрі. Жарнаманың бұл түрлері оқулықта жеке қарастырылған. Кері емес байланыстағы жарнама құралдары ол - жалпы ақпарат құралдары, оның ішінде электронды және сыртқы жарнамалардың барлық түрлері деп айтуға болады.
Нарықтағы жарнама уақытын сату
Біздің экономикалық өсуіміз телеарна, телестанциялардың табыстарын үлкен нәтижеге жеткізді. Оның өзінде жергілікті телеарналар кабельдік және спутниктік телеарналар арасындағы қатаң бәсекелестік жағдайда өмір сүреді. Басқа салаларға қарағанда, телеарналар өз өндірісін әрдайым өсіре алмайды. Телеарна басқа арнаның аудиториясын жаулап ала алады, бірақ өз тауарын басқа нарыққа экспорттай алмайды. Сондықтан бүкіл табысты эфирлік уақыттың бағасын көтеру арқылы табады.
Мысалы, 2010 жылы республиканың барлық телерадио арналары президенттік сайлау кезінде көп табысқа кенелді. Эфирлік уақыт барлық кандидаттар арасында тең бөлінгенімен, мұнда қаржы аспектісі үлкен рөл атқарды. Бөлінген бюджеттен басқа, кандидат өз қалтасынан жарнаманы қаржыландырып отырды. Осы кезде әр кандидаттың жарнамалық компаниясы ұйымдастырылып, жарнамалық роликтерді экранға шығарып, бұл әрекеттер тек кандидат пайдаланған телеарнаның пайдасына шешіліп отырды.
Жарнаманың тиімділігі және сапасы көптеген аспектілерге тәуелді. Жарнаманың бізге белгілі түрлері мен бағасы әртүрлі. Жарнаманың бағасы оның тасымалдаушы құралымен байланысты болады. Жарнаманы тасымалдаушы құралдар мен арналарды таңдау жұмысы ерекше рөл атқарады. Бұл қандай құралдар болатынын анықтау қажет.
Баспа жарнамасы:
oo листовка: кішкентай форматты, қымбат емес басылым;
oo даңғыл: көпбетті, жақсы суреттелген басылым, бағасы графикасына байланысты;
oo каталог: формасы бойынша даңғыл сияқты, бірақ мазмұнымен ерекшеленеді: оған тауардың, қызмет жайында тек маңызды мағлұматтар кіреді. Әрине, оның бағасы қалыңдығына және суреттер санына байланысты. (1 данасының орташа бағасы 500 теңгеден басталады);
oo буклет: бір немесе бірнеше рет бүктелген, екі немесе көптүсті, жақсы суреттелген басылым, оның бағасы қағаз сапасына байланысты болады;
oo плакат: бүктелмеген, үлкен форматты көптүсті басылым. Ол белгілі бір тауар немесе фирмаға арналып жасалады. Жарнамалық ақпаратты таратады және көзге тез түседі, оның бағасы сапасына тәуелді, қазіргі кезде ең тиімді және ең қымбат глянцты қағаздан жасалған плакат болып саналады (орташа 1 данасының бағасы 150 теңгеден бастап).
Баспа басылымдардағы жарнама:
oo орталық, жергілікті газеттерде, мұндай жарнаманың бағасы мәтіндегі сөздердің санына байланысты (жеке және заңды тұлға).
oo жалпы тағайындалған, ғылыми, салалық, фирмалық журналдарда басылады. Мұндағы жарнама қымбат және көрнекті болуы тиіс (бағасы 20 мың теңгеден асуы мүмкін);
oo арнаулы анықтама кітаптарында;
oo кітаптар мен оқулықтарда;
- радио мен телеарна жарнамасында;
- теледидарда немесе видеомагнитофон арқылы көрсетілетін клиптер мен спорттық бағдарламалар беріледі. Ол ең қымбат жарнама түрлерінің бірі. Мұнда атақты адамдар шақырылуы немесе арнайы эффект қосылуы мүмкін және бұл тұста эфирлік уақыттың ұзақтығына байланысты (бағасы 1,5 - 2000 $ - дан бастап болады).
- слайдфильм (түсті және ақ-қара) әдейі жасалған көрмелерде, конференцияларда немесе экрандарда көрсетіледі.
Сыртқы жарнама:
oo планшеттер мен щиттер;
oo жарық экрандарда, яғни оны жүгіртпе жолдар деп атайды ол телеарналарда немесе көшелерде, қоғамдық көлікте;
oo көшеге ілінетін тақтайшалар (вывеска);
oo көліктердегі жарнама (поездъ, автобус, кеме);
oo әуе көліктерінің көмегімен жасалатын жарнама (шарлар, дирижабль, вертолёттар арқылы жарнамалық құжаттарды аспанға көтеру).
Сату орындағы жарнама:
oo дүкендердің тауарымен әшекейленген әйнектер;
oo баннерлер: тікбұрышты және ұшбұрышты планшеттер (мата, қағаз, пластмасса), жарнамалық мәтіні бар;
oo тауардың сыртындағы қаптамасы;
oo бағасы бар қағаздар (ценник);
Сувенирлі жарнама:
oo өндірістің жарнамасы (брелоктар, қаламдар, сөмкелер, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz