Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша бала асырап алудың өзекті мәселелері

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Қазақ Гуманитарлық Заң Университеті

Қолжазба құқығында: Қолжазба құқығында

Шаяхметова Асель Адиловна

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢНАМАСЫ БОЙЫНША БАЛА АСЫРАП АЛУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ

мамандығы

6N0301-«Құқықтану»

магистрлік диссертацияның

Авторефераты

Қазақстан Республикасы

Астана, 2011

Диссертациялық зерттеу жұмысы Қазақ Гуманитарлық Заң Университетінің

Азаматтық құқық кафедрасында орындалды

Ғылыми жетекші: заң ғылымдарының докторы,

профессор Т. Е. Каудыров

Ресми оппонент: заң ғылымдарының кандидаты,

доцент А. З. Каскеева

Жетекші мекеме: Қазақ Гуманитарлық Заң Университеті

Диссертация 2011 жылдың «» сағат Мемлекеттік аттестациялық комиссияның отырысында Қазақ Гуманитарлық Заң Университетінің мәжілісінде қорғалады.

Мекен-жайы: Қазақстан Республикасы, 01, Қорғалжын тас жолы, 8

Диссертациямен Қазақ Гуманитарлық Заң университетінің кітапханасында танысуға болады. Мекен-жайы: 01, Астана қаласы, Қорғалжын тас жолы, 8.

Автореферат 2011 жылы «___» таратылды.

ЖҰМЫСТЫҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ

Бұл жұмыста Қазақстан Республикасы заңнамасы бойынша бала асырап алудың ерекшеліктері мен қазіргі таңдағы өзекті мәселелеріне қарастырып, олардың шешу жолдарын автор тауып шешуге тырысқан.

Диссертациялық зерттеу тақырыбының өзектілігі. Диссертациялық зерттеу тақырыбының себебі болып балалар үшін жақсы, толық отбасы мүмкіндіктерін беру ретінде бала асырап алу институты түсіндіріледі.

Бала асырап алу сұрақтары толық түрде зерттеу алмаған. Сонымен қоса Қазақстанның негізгі халықаралық құқықтық пакт яғни бала құқықтарын қорғау Конвенциясына қосуы, адамдардың құқықтарын қорғауға балалық шақты, әкелікті, аналықты қорғауға үлкен мән беретін 1995 жылғы Конституция сонымен қатар құқық туралы жалпы тенденциялар, оның гуманизациясы мәселелерін реттеуге негіздейді.

Қазақстанда әлі күнге дейін бала асырап алу мәселесіне байланысты теоретикалық көзқарастар бекітілмеген. Бала асырап алуға байланысты қолданыстағы нормативтік база, осы сұрақ бойынша тәжірибе уақыт талабына сәйкес келмейді.

Бала асырап алуды реттейтін материалдық нормалар мен азаматтық іс жүргізу құқығы арасында маңызды диссонанс көрінеді. Іс жүргізу нормалары мен сот тәжірибесінде осы істердің құқықтық табиғатын толық түрде ескермейді.

1998 жылғы ҚР «Неке және отбасы туралы» заңында бала асырап алу соттық тәртібімен жүзеге асырылады. Бірақта бала асырап алуды құқықтық реттеуді жетілдіруде балалар қызығушылығы толық түрде қарастырылмаған. Осы айтылған заңда және өзге де нормативтік актілерде қойылған мақсатқа деген білместік теріс әсер ету орын алады.

Бала асырап алу құқықтық механизмінің дұрыс әсер етуін қамсыздандыру біздің қоғамдағы қарым-қатынасқа байланысты болып келеді, яғни кәмелетке толмаған жастар тарапынан құқықбұзушылық кешенін сақтап қалуына негіздейді. Ал бұл өз кезегінде дені сау ұрпақтың өсуіне және жанұяның тұрақтылығын көтеруге балалы бола алмайтын тұлғаларға моральдық жағынан көмектеседі. Жоғарғы соттың жалпылауында маңызсыз бұзушылықтар кездеседі., бала асырап алу тәжірибесінде құқық қолдану маңыздылығын көтеру мәселелері айтылмаған. Мемлекеттік органдар бала құқықтарының бұзылуына аса мән бермейді, әсіресе шетел азаматтарымен бала асырап алуға қатысты. Бала асырап алу жарамсыздығының саны жалпы қарастырылған істің 1/100 құрайды. Сонымен қоса балалардың құқықтары мен қызығушылықтарын қорғау аясында сәтсіздіктер туындайды. Мысалы, Қазақстанда балаларды құқықтарын заңсыз шетелге шақыру арқылы қол сұғушылық статистикасы жөніндегі ақпарат бекітілмеген. Осындай қолсұғушылықтар із-түзсіз жоғалған адамдардың статистикасынан көрінеді, яғни онда із-түзсіз жоғалған балалардың арнайы көрсеткіші бекітілмеген. Осы орын алған жағдайға байланысты жалпылау бойынша теоретикалық зерттеумен соған сәйкес талқылау қажет. Бала асырап алу әлеуметтік құқықтық феномені ретінде жеке құқық теориясында толық түрде қабылданбаған, ал дәл осындай сұрақ негізінде сөз қозғау керек. Ол өзінің дамуы негізінде отбасы және материалдық құқық нормаларына сүйенуі тиіс. Қазіргі кездегі бала асырап алудың заңды процедурасы мақсатқа сай бағытталған зерттеудің объектісі ретінде болған жоқ. Ал 1999 жылғы әрекет еткен және қазіргі кездегі бала асырап алу тәртібінің арасында үлкен айырмашылықтар бар.

Асырап алынғандардың құқықтық кепілдігін, осы құқықтық қатынастың өзге де қатысушыларын кепілдіктерін жан-жақты қамтамасыз ету керек, бала асырап алудың іс жүргізушілік тәртібін жетілдіру қажет. Мәселенің маңыздылығы жаңа заңнамамен көбінесе ескертіледі, яғни оның негізінде оны жетілдіру бойынша ұсыныстарды енгізіп жалпыландыру қажет. ҚР Президенті өзінің «Қазақстан - 2030» бағдарламасында айта кеткен: «бізге жергілікті аумақта да жанұяны, жүктілік кезінде әйелдерді және балаларды тәрбиелеуде жаңа демеу жолдарын табуымыз қажет. Егер біз адамгершілікті қоғам болғымыз келсе ерлі-зайыптылардың арасындағы жауапкершілікті көтеруіміз қажет. Ата-анасы балаларына, ал өскен балалары қартайған ата-анасына қамқорлық жасаса және әйел отбасында және қоғамда құрметке ие болса, онда біздің мемлекет тыныш күйде болуымызға болады. »

Қазіргі кездегі қоғамдағы жағдай бұрынғы кездегідей азаматтардың құқық декларациясымен шектелуге негіз бермейді. Міндетті түрде әлеуметтік жетімдік мәселесін шешетін тәжірибелік тетіктер қажет. Ондай тәжірибелік тетіктер әрбір құқық саласында орын алуы тиіс, әсіресе отбасы, азаматтық, азаматтық іс жүргізу құқық салалары. Көрсетілген құқық салаларында нормаларды қолдану мүмкіндігін жетілдіру қажет.

Осы жұмыс өзге есептерді шешумен қатар, отбасы құқығы аясында зерттеу қажеттігін көрсетеді. Бала асырап алу тетіктерімен қоса отбасыда баланы тәрбиелеу нысандары да дұрыс орын алмаған. Қарастырылған мәселелер бойынша отбасы және азаматтық құқықтың арақатынасы зерттелмеген. Жеке құқықтық бастамаларды түсіндіретін бастаулар қажет.

Тақырыптардың нақты сұрақтары бойынша анализ құқықтық қабылдау догматикасыз осы және өзге таптаурындарға өзгерту енгізусіз жүргізілген. Зерттеулердің санын өсіру, яғни жеке құқық салаларына өз дамуында тоқтауға мүмкіндік туғызбау әрқашанда жағымды болып келеді. Зерттеудің маңыздылығы осындай негізгі факторларға байланысты болып келеді.

Диссертацияның зерттелу деңгейі. Бала асырап алу мәселелері отбасы құқығына арналған мәселелерде, сонымен қоса отбасында бала тәрбиелеуге байланысты сұрақтарда қаралған. Отбасы құқығының сұрақтарын сонымен қоса бала асырап алуға байланысты істерді жекелей қарастыратын қазақстандық ғалымдар арасында мыналарды жатқызуымызға болады: З. К. Абдуллина, Б. Б. Базарбаев, Ю. Г. Басин, А. Г. Диденко, А. Ж. Жакипов, М. К. Сулейменов. Отбасы құқықтық аспектілерде қарапайым қазақтардың құқығына түбегейлі көлемде еңбектер арнаған С. З. Зиманов, З. Ж. Кенжалиев, С. У. Созақбаев. Отбасы құқығының аталған мәселерімен айналысатын Ресей авторларына жататындар: К. Д. Басаева, А. М. Белякова, В. И. Бошко, Я. Р. Веберс, Е. М. Ворожейкин, А. Г. Гойхбарг, В. И. Данилин, О. Н. Кудрявцев, Г. К. Матвеев, С. И. Реутовый, И. А. Ростовский, В. А. Тарховый, Б. Л. Хскельбергом, М. К. Цатурова, В. П. Шахматовый, В. А. Анисимов, М. В. Антокольская, Ю. А. Королев, И. М. Кузнецова, С. А. Муратова, А. М. Нечаева, Л. М. Пчелинцева, Н. Ю. Тарсамаева.

Бала асырап алу сұрақтарын кешенді түрде қарастыруға арналған монографиялық зерттеулер сонымен қоса диссертациялар жоқтың қасы. Тек қана жеке ғылыми мақалалар немесе ғылыми-теоретикалық конференцияларда орындалған баяндамалар бар. Бала асырап алу аспектісіне арналған талқылаулар жоқ.

Зерттеу мақсаты мен міндеттері. Жоғарыда айтылғандармен қоса зерттеудің мақсаты болып табылады.

Зерттеудің алдына қойған міндеттері болып, бала асырап алу институтының маңызды сұрақтарын талдау, шешілмеген мәселелерді және сот тәжірибесіндегі сонымен қоса қорғаншылық пен қамқоршылық органдарындағы қателіктерді ашу.

бала асырап алу құқықтық регламенттеуге байланысын отбасы, азаматтық, азаматтық- іс жүргізу заңнамасын талдау, оны жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізу;
бала асырап алу құқықтық тетігін жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізу, оның негізінде асырап алушылардың қызығушылығын қорғау қажет.
бала асырап түсінігін бүтін түрлі аспектіде өндіру.
бала асырап алу барысында қорғаншылық және қамқоршылық органдарының қызметтері мен ролін анықтау;
бала асырап алудың ұтымды белгілерін бағалау, асырап алудағы құқықтық салдарды толық талқылау,
асырап алу ісі бойынша іс жүргізу тәртібінің ұсыныстарын өндіру;
асырап алу, жалған асырап алу барысында еріктің теңін тұжырымдау
өзге еріктің теңі мағынасын бағалау.

Зерттеудің әдістемелік негізі . Автор зерттеудің жалпы әдістемелік негіздерін шығарған және жалпы басшылыққа арналған: диалектикалық, тарихи, салыстырмалы және өзге де талқылау әдістерімен. Ол бұрын бала асырап алуға байланысты маңызды сұрақтарды шешудегі ғалым-заңгерлермен алынған нәтижелерге негізделеді. Сонымен қоса азаматтық материалдық құқық мәселелермен айналысатын ғалымдардың еңбектері зерделенді.

Зерттеудің қайнар көзі ретінде бала асырап алу сұрақтарын және қорғаншылық және қамқоршылық органдарының қызметіне байланысты сұрақтарды реттейтін ҚР «Неке және отбасы туралы» (ары қарай- ҚР НжОтЗ), ҚР азаматтық кодексі (ары қарай - ҚР АК), Қазақстан Республикасының азаматтық іс жүргізу кодексі (ары қарай - ҚР АІЖК), Қазақстан Республикасының қылмыстық-іс жүргізу кодексі (ары қарай - ҚР ҚІЖК), басқада нормативтік актілер.

Зерттеудің әдістемелік негізі болып жалпы-ғылыми, логикалық және танудың арнайы ғылыми тәсілдері танылады. Тарихи-логикалық, жүйелік-құрылымды, кешенді, салыстырмалы-құқықтық, формальды-заңды және өзге де ғылыми зерттеу тәсілдер қолданылды.

Жұмыстың ғылыми негізі. Бала асырап алудың тарихи-құқықтық кешенінде балаларды тәрбиелеудегі өзге нысандармен арақатынасы сонымен қоса ішкі тәртібі мен жүйесіне жаңа ғылыми негіздегі ұсыныстар мен жағдайлар келтіріледі.

Қорғауға ұсынылатын тұжырымдар.

1. Бала асырап алуды үш аспектіде қарастырамыз: 1. құқықтық тетік ретінде 2. заңды процедура 3. құқықтық қатынас.

А) бала асырап алуды құқықтың тетігі ретінде бала асырап алушы мен асырап алынғанның арасындағы қатынасты реттейтін, фактілік және құқықтық жағынан да ата-ана мен бала арасындағы қатынасты реттейтін материалдық құқықтық нормалардың негізі ретінде қарастыру керек. Осы нормаларға бала асыраушының мақсатын және негізін көрсету қажет.

Б) бала асырап алу заңды процедура ретінде - бұл соттар мен қатысты адамдармен жасалатын әрекеттер. Заң бұл процедураның құқықтық негізі болып асырап алу туралы соттың шешімі табылады.

В) асырап алу құқықтық қатынас ретінде жалпытеориялық жағдайларда сонымен қоса отбасы құқығында құқықтық қатынастар базаланады. Бала асырап алу құқықтық қатынасына субъектілер, объектілер және мазмұны бар.

2. Неке және отбасы нормалары және қорғаншылық және қамқоршылық органдардың жағдайлары қорғаншылық және қамқоршылық органдардың қызметтерін тікелей анықтамайды және осының негізінде балалардың құқықтары бұзылады. Бұл қызметтер біздің ойымызша келесі негізде болуы тиіс:

А) түрлі тәрбиедегі, әрекет қабілетсіз, шектеулі әрекет қабілетсіз, физикалық түрде куатсыз кәмелетке толмаған адамдардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау мен күзетуді қамтамасыз ету;

Б) Үнемі неке және отбасы заңнамасын орындау бойынша жанұя мүшелерін, қамқоршыларын, қорғаншыларын қадағалау жасау

В) көрсетілген тұлғалардың құқықтары мен қызығушылықтарының бұзылуына байланысты арнайы жедел шаралар мен шешімдер қабылдау

Г) кәмелетке толмағандарға, әрекетке қабілетсіздерге қатысты құқықбұзушылық жасаған тұлғаларды жауаптылыққа тарту

Д) көрсетілген тұлғалардың құқықтары мен бостандықтарының бұзылуын қалпына келтіру.

3. Бала асырап алу құқықтық институт болып табылады, яғни ол материалдық-құқықтық нормалардың кешенін байланыстырады, оның негізінде отбасыда балаларды тәрбиелеуге алу қатынастары реттеледі. Бала асырап алудың мақсаты болып толық көлемде баланың заңнамаға байланысты құқықтарын қамтамасыз ету.

А) бала асырап алу барысында асырап алынғанның еркін ескермеуге болмайды. Баланың кәмелет жасқа толмағанына қарамастан соттар мүмкіндігі жеткенше баланың асыранды болуға деген тілегі анықтау қажет.

Б) асырап алу барысында баланы тәрбиелеу негізін, оның этникалық шығу тегін, діни және мәдени негізін есепке алу керек, әсіресе егер бұл Қазақстан аумағынан тыс жерде жүзеге асырылса оны есепке алу маңыздырақ болып табылады, сонымен қоса кейбір мемлекеттер балалардың шығуы үшін жағымсыз болып табылуы мүмкін, өйткені онда оларға қауіптілік тууы мүмкін. Олардың құқықтары мен қызығушылықтары қамтамасыз етілмейді. Осыдан айта кететін жайт, негізінде бала асырап алудың арнайы бүкіл әлемнің аумақтары бойынша карта жасаған жөн және сол баланың ұлтына, дініне, тәртібіне байланысты аумақтарды белгілеген дұрыс, сонымен қоса бұл картада төмен өмір жағдайындағы, саяси тұрақсыздықтағы, яғни әлеуметтік таң қалулар, табиғи катализмалар, эпидемиялар болатын аумақтарды белгілеген дұрыс. Бізбен ұсынылған бала асырап алу картасы жедел және тиімді түрде қазіргі әлемде болып жатқан өзгерістерді белгілеп отыруы керек.

В) бала асырап алудың салдары болып бала асырап алу кезеңінде барлық жақтардың құқықтары мен міндеттерінің тууына себеп болады: асырап алынғандар, асырап алушылар, асырап алынғандардың бұрынға ата-аналары. Әрбір бөлек жағдайда ол әртүрлі. Сонымен қоса бала асырап алу балалар мен оның жаңа жанұсы мүшелері мен құқықтары мен міндеттерінің туындауына әкеледі. Сонымен қоса жанұялық отбасы құқықтық қатынастармен қоса азаматтық құқықтық қатынастар да туындайды. Оған көбінесе асырап алынғанның мүліктерінің сақтаулы күйінде болуын қамтамасыз ету. Ол үшін мүлікті басқаруда басқару институты қолданылады. Сонымен қоса заңды өкілінің мүліктік және мүліктік емес жеке қатынастары анықталады. Сонымен қоса потенциалдық деликті міндеттемелері пайда болады, егерде асырап алушының мүліктері мен мұралық қызығушылықтарын сақтаулы күйінде қамтамасыз етпесе.

Г) бала асырап алу олардың субъектілерінің заңнама барысында құпия режимін дәлелдеу керек сонымен қоса құпия бала асырап барысында асырап алушы тарапынан асырап алынушыға қауіп төнуі мүмкін. Біздің көзімізше асырап алу құпиясы оның барлық отбасы мүшелеріне таралады.

Д) бала асырап алу құпиясы бала асырап алудың ақпараттары мен олардың міндеттемелері туралы оңашалық режимі болып табылады. Ол кандидатурасының таңдауы бойынша қамқорлық және қамқоршылықтың органдарында бұл рет бойынша оның үндеу асырап алатын бала қылып алушысының кез келген даярлайтын әсерлерi туралы хабар-ошарлары жарияланатында жағдайлар сақталмаған сол болып есептелуi керек, бiрақ бала асырап алу сияқты шартта өттi.

Е) бала асырап алушы асырап алынушы балаға келтірілген зиянды өтеуі тиіс, бірақта ескеретін жайт, баланың тәрбиесін бұрынғы ата-анасынан алған тәрбиесіне байланысты өзгеруі мүмкін. Сондықтан асырап алудың орындысы болып баланы белгілі бір мерзімге асырап алу болып табылады, ол кезде жауапкершілік жүктелмеуі тиіс.

4. ҚР АК ерекше бөліміндегі нормаға сәйкес (927-бап) егерде ата-аналық құқығынан ата-анасы айырылған жағдайда кәмелетке толмаған баласына қатысты 3 жыл ата -аналық құқығынан айыруға соттың құқығы бар, яғни оның себебі болып ата-анасының бала тәрбиесіне қатысты өз міндетін атқармауы болып табылады. Осы норманы бала асырап алу жарамсыз немесе бас тартылған жағдайда да тарату қажет.

5. Бала асырап алу ісіне талап қою сипаты ұсынылады. Яғни оның негізі констатацияның заңды жағдайымен немесе заңды фактісімен жүргізіледі. Осы категорияның шеңберінде істер асырап алынушының субъективтік құқықтары мен міндеттері туралы сұрақтары шешіледі, асырап алушының істері сотпен шешіледі, кейбір жағдайларда ата-аналардың еркі тоқтатылады. Азаматтық сот өндірісінің шеңберінде асырап алушы алдағы уақыттағы субъектілердің тәртібін анықтауды қажет етеді, бұндай тәртіп талап қоюшының талап қою шеңберіне тән.

6. Асырап алудағы құқықтық қатынастағы жеке тәртіпте асырап алушы мен асырап алынушының ата-аналары тарапынан олардың қатысуымен өкілдікті қоспағанда азаматтық өндірісте өкілдік институты жіберілмейді.

7. Бала асыраудағы еріктің кемістігі дұрыс емес (басқа факторлардың әсерінен) бала асырап алуға ата-аналардың еркіне байланысты, оның негізінде аталған субъектілер өзінің жанұялық құқықтық статусына негативті және бейтарап қарайды, асырап алушының болашақтағы жанұялық отбасы статусына бейтарап немесе жағымды қарайтын болады, сонымен қоса өзінің азаматтық құқықтарын жүзеге асырудан бас тартады.

8. Жалған бала асырап алу асырап алу негізінде заңды салдар туғызбау ретінде жүргізілетінін бала асырап алу ретінде түсіну керек. Кәмелетке толмағандардың және үшінші тұлғалардың құқықтары мен қызығушылықтары асырап алушылар тарапынан ешқандай қамсыздандырусыз және жүргізілуінсіз өткізіледі.

9. Егер асырап алушы нақты түрде асырап алуды тілесе, бірақ оған заңға қарсы тәсілдермен жететін болса, онда жарамсыз асырап алу болып есептеледі. Оның негізінде асырап алу барысында өзге де қатысушылардың баланың ата-аналарының, қорғаншылық және қамқоршылық органдарының және соттың кемісту сипаты анықталады, осындай істерге бала асырап алудың баланың және оның ата-ансының қызығушылығы ескере отырып бірдей құқықтық тәртіп туындайды.

Ж ұмыстың теориялық және тәжірибелік маңыздылығы. Жұмыста бала асырап алу тәжірибесіне байланысты ғылыми зерттеулердің орнын толтыруға негіздейді. Соның негізінде ҚР-да жүргізілетін бала асырып алу тәртібінің тиімділігін көтеруге бағытталған. Асырап алынатын балалардың құқықтарын күшейтеді.

ҚР АІЖК, АК, ҚР «Неке және отбасы туралы» заңында «тұрмыстық зорлықққа қарсы күрес» ҚР заңының жобасына қамқоршылық және қорғаншылық органдарының жағдайына өзгерту мен толықтырулар енгізу туралы ұсыныстар берілді.

Зерттеу жұмысының нәтижелерін апробациялау. Диссертация Қазақ гуманитарлық заң университеті азаматтық құқық кафедрасында орындалды және талқыланды.

Диссертациялық зерттеу жұмысының негізгі ұсыныстары мен тұжырымдары екі келесідей республикалық ғылыми - тәжірибелік конференцияларда баяндалды.

Диссертациялық жұмыстың көлемі мен құрылымы.

Диссертация 94 машиналық жазбадағы текстен тұрады. Және кіріспеден, үш бөлім, бөлімшелерден, қорытындыдан және пайдаланған қайнар көздер тізімінен тұрады.

Жұмыстың негізгі мазмұны.

Кіріспеде таңдалған зерттеу тақырыбының маңыздылығы негізделеді, оның мақсаты, міндеті анықталады және зерттеудің әдістемелік және империкалық негізі сипатталды. Жұмыстың ғылыми негізі көрсетіледі. Зерттеу қорытындысының теориялық және тәжірибелік маңыздылығы анықталады. Зерттеудің ресми түрде мақұлдау қорытындысының негізі көрсетіледі, өзге ғылыми-зерттеу жұмыстармен байланысы көрсетіледі. Қорғауға берілетін негізгі тұжырымдар көрсетіледі. Диссертацияның негізгі жүйесі көрсетіледі.

бөлім «асырап алу отбасы құқығының институты ретінде»2 бөлімшеден тұрады.

Бірінші бөлімшеде «бала асырап алу түсінігі және тарихи аспектісі» қоғам өміріндегі бала асырап алу институтының туындау және даму кезеңдері көрсетіледі оны құқықтық бедерлеу кезеңі, өзге мемелекетпен байланысты оның түсінігі мен негізділігі ашылады. Жұмыста ғалымдар тарапынан ғылыми түрде бала асырап алу сұрағына байланысты адамзаттың тарихи дамуы барысында оның әлеуметтік дамуы барысында талқылау жүргізіледі, тарихи аспектіде жүргізіледі, яғни рулық саладан бастап бала асырап алу құқықтық институтының туындауындағы мемлекет және құқықтық институтының пайда болуына дейін.

Қазақтардың арасындағы отбасы және неке қатынастары қазақстандық авторлар тарапынан жеткілікті түрде ашылмаған.

Бала асырап алу алдыңғы асырап алу қатынастары сияқты қазақ қоғамында түрлі нысандарда өмір сүрді. Олардың бірі әмеңгерлік институтымен тығыз байланысты, яғни кеңестік отбасы құқығында дәстүрлі түрде өткен өткеннің талабы ретінде қарастырылды. Бұл әкесіз немесе анасыз қалған балаларға қамқоршылық ретінде қарастырылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.