Испан әдебиеті

Жоспар
Кіріспе

1.Испан әдебиетінің жарық көруі.
1.1Сид туралы өлеңдер
1.2Романстар
1.3Тарихи деректер
1.4Ағартушылық шығарма
1.5Бастапқы әдебиет
1.6Батырлар романы
1.7Драмматургия
2.Испан әдебиетінің шарықтауы
2.1 Италияндық әсер
2.2 Фернандо де Эррера и Луис де Леон.
2.3 Испандық діңдік эпос
2.4 Тәрбие беру әдебиеті
2.5 Тарихтану
2.6 Пасторалдық роман
2.7 Плутов романы
2.8 Драмматургия
2.9 Лопе де Вега
2.10 Аларкон
2.11 Кальдерон
2.12 Сервантес
2.13 Испандық барокко
3.Әдебиет
4. Орыс тіліндегі әдебиет

Испания әдебиетінің туылуы Испан әдебиетінің бірінші кезеңі XII ғасырдан XV ғасырға дейін созылған. Испанияның Солтүстік-Батысында сақталған, тәуелсіз испан халықтары кастиль тілін пайдаланды. Бұл тіл көптеген уақыт бойы латын тілінің қарамағында ауызекі тіл болған. Ал нақты құжаттарда латын тілі өз күшін таба білді.

Сид туралы өлеңдер :
Бұл өлеңдер ежелгі испан әдебиетінің шығармасы болып, халық батыры өлең ішінде негіз болды. Бұл батыр Радриго Диас де Бивар болды. Бұл поэмада автор аты белгіленбей кеткен 1200 жылдары жазылып кешірек бізге жеткен. Өлең мағынасына қарасақ, бұл жерде ханға деген сенімділік пен құштарлығын арттырады.
Тарихи романстар батырлық ақындық мұраның үлкен бөлігін құрайды. Олардың қатарына Бернардо дель Карпио, инфантах Лар жанұясы туралы жария етеді, сонымен қатар сид туралы екі жүзден астам романстар жатады. Құрылымы жағынан романстар қарапайым сегіз буынды өлең, кейбір кезде төрт жолды болып келеді. Көне испандық романстардың тамаша ұлттық ерекшеліктері болып «ассонанс» болып табылады.
Грек поэзиясымен қатар XIII ғасыр діни ағартушылық поэзиясы дамыған. Оның ең алғашқы күні 1220-1240 өмір сүрген Гонсало де Берсео, ол өзінің поэмаларын «proza decir, tic-to» деп атаған оларды әндетпей оқу керектігін көрсеткен болатын.

Пән: Әдебиет
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Испан әдебиеті
Испан әдебиеті 12 -ші ғасырда испан тілі құрылғаннан кейін
туындады.Римдіктер мен вестгоннттар кезінде Испанияда латын тілінде жазған.

Испан әдебиетінің тарихы үлкен төрт дәуірге бөлінеді:

-Туылу дәуірінде талантты жазушылар өз күштерін тілге сынап көрген.

-Толық дамыған дәуірде-Сервантеса,Лопе де Вега,Кальдерон және Аларкон
кезеңдері.

-Құлдырау және еліктеу дәуірінде,яғни бір жарым ғасырға созылған кезде
көптеген талантты шығармаларымен көзге түсіп,19-шы ғасыр бастамасына түрткі
болды.

-Қайта туылу дәуірі,жаңару мен Испания әдебиетінің жарқырауы

Мазмұны
1.Испан әдебиетінің жарық көруі.
1.1Сид туралы өлеңдер
1.2Романстар
1.3Тарихи деректер
1.4Ағартушылық шығарма
1.5Бастапқы әдебиет
1.6Батырлар романы
1.7Драмматургия
2.Испан әдебиетінің шарықтауы
2.1 Италияндық әсер
2.2 Фернандо де Эррера и Луис де Леон.
2.3 Испандық діңдік эпос
2.4 Тәрбие беру әдебиеті
2.5 Тарихтану
2.6 Пасторалдық роман
2.7 Плутов романы
2.8 Драмматургия
2.9 Лопе де Вега
2.10 Аларкон
2.11 Кальдерон
2.12 Сервантес
2.13 Испандық барокко
3.Әдебиет
4. Орыс тіліндегі әдебиет

Испания әдебиетінің туылуы Испан әдебиетінің бірінші кезеңі XII ғасырдан
XV ғасырға дейін созылған. Испанияның Солтүстік-Батысында сақталған,
тәуелсіз испан халықтары кастиль тілін пайдаланды. Бұл тіл көптеген уақыт
бойы латын тілінің қарамағында ауызекі тіл болған. Ал нақты құжаттарда
латын тілі өз күшін таба білді.

Сид туралы өлеңдер :
Бұл өлеңдер ежелгі испан әдебиетінің шығармасы болып, халық батыры өлең
ішінде негіз болды. Бұл батыр Радриго Диас де Бивар болды. Бұл поэмада
автор аты белгіленбей кеткен 1200 жылдары жазылып кешірек бізге жеткен.
Өлең мағынасына қарасақ, бұл жерде ханға деген сенімділік пен құштарлығын
арттырады.
Тарихи романстар батырлық ақындық мұраның үлкен бөлігін құрайды. Олардың
қатарына Бернардо дель Карпио, инфантах Лар жанұясы туралы жария етеді,
сонымен қатар сид туралы екі жүзден астам романстар жатады. Құрылымы
жағынан романстар қарапайым сегіз буынды өлең, кейбір кезде төрт жолды
болып келеді. Көне испандық романстардың тамаша ұлттық ерекшеліктері болып
ассонанс болып табылады.
Грек поэзиясымен қатар XIII ғасыр діни ағартушылық поэзиясы дамыған.
Оның ең алғашқы күні 1220-1240 өмір сүрген Гонсало де Берсео, ол өзінің
поэмаларын proza decir, tic-to деп атаған оларды әндетпей оқу керектігін
көрсеткен болатын.
XIII ғасырға жататындар Хуан Лоренса Сегураның батырлық поэмалары Poema
de Alexandra Magno және Votes de Pavon .Аса маңызды бар шығармаларға
Хуан Падилья (el cante lucado ) деген кітабы жатады.

Тарихи деректер
Испан тарихтану негізін қалаушы ақын ,патша Альфонс.Ол сонымен
қатар(Cronica general o historia de Espana) тарихи

деректерін жазған.Ол бүкіл Испан тарихы мен Альфонс 3 өліміне дейін
қамтиды.Альфонс геометрия , юриспруденция және философияны аса сүйіп
оқыған.
Ағартушылық шығарма
Испан деректер циклі байлық жағынан өзіне теңдесі болмаған , Альфонсо
Мудрый бастаған Карл 5-15ғасыр таққа отырған кезге дейін 250 жылды
қамтыған.Белгілі ақындар қатарына 15-ғасырна Хуан Руис болған.Оның
сатиралық шығармалары өзінің тірлігі мен мазмұны жөнінде қатты
ерекшеленген.Дидактикалық бағытымен ерекшеленген поэзия –раби санто
поэзиясы,озінің өлеңдерінде (proverbios morales) ол ақыл ой береді және де
король Педроқатал өмір ережелерін жеткізуге тырысады.Оған арнап ол патша
поэма жазған –(Danza deneral de la muerte).
Ерте кастильдік әдебиеттің атақты ескерткіші болып-поэма (Жаңашылдық өмір
туралы өлеңдер) табылады.
Бұл поэма дидактикалық ,сатиралық көріністермен жазылған.

Бастапқы әдебиет
15-ғасыр бірінші жартысында Хуан2 Кастильскийдің патшалығын қамтитын
кезең ;
-Бастапқы кезең әдебиеттің шығуымен айқындалады.
Шегаралық облыстарда Прованс әсері сезіледі. Әсіресе Каталония мен
Арагонияда үлкен көрініс табады. Бірақ испан әдебиетіне көбіне италия
әдебиеті әсер еткен.Бокаччо және Даньте шыға бастады .Классикалық
,антиткалық әдебиетке қызығушылық туындай бастайды.Осы кезде испан
халқында батырлық романдар туындады.Бастапқы әдебиеттің ас а атақты
ақындары бұл-Энрико де Вильска(1384-1456) және Хуан де Мена(1411-1456) .
Кішігірім өлеңдерден басқа олар дидактикалық, аллегориялық поэмалар
жазған, антикалық классикалық және италяндық мысалдарға еліктеген.Энрико де
Вильена (Trabajas de hercules) авторы болып табылады. Ол философияға
,математикаға және астрономияға қызықты.Ол өмірден өткенен кейін
шығармалары баспаға шығарылды.
15-ші ғасырда испан прозасы пайда болды ,бірақ поэзияға қарағанда халық
назары төмен болды. Осы уақытта қанағаттанарлық жайда тарих жайлы шығ-ы
болды.Фернан Гомес де Сибдарел (1388-1457),корольХуан2 хаттардың авторы
ретінде танымал (Centon epistolario1425-1454 жылы жазылған.
Фернан Перес де Гусман (1400-1470) жазушы,ол Хуан 2-і жазып үлгерген және
поэзиямен айналысып жатыр.Оның жақсы шығармасы -54(бөлім) очерк .
Фернандо дель Пульгар –ханшайым Изабел жайлы жазған автор ол Плутархпен
салыстырған.
Альфонс де ла Торре дидактикалық шығарма жайлы жазған.

Батырлар романы
Тағыда 15-ші ғасырда Испанияда батырлар романы пайда болды.
Оның негізін салушысы Амадис Галльский, ол осы салада теңдесі жоқ жазушысы
болған. Өзінің шағын әдеби дәрежелеріне қарамастан, оның атағы шығып және
де оның көптеген шығармалары Бүкіл жаңа Европаға үлгі болып үлкен әсерін
тигізген болатын.
Тек Сервантестің сыны және күлкісі арқылы Испанияның ең сүйіктіоқу түрін
артқы жоспарға итеруі іске асты бірақ (Амадис),(Пальмерон ) және басқа
аналогиялық романдар одан әрі жалғасып ,18-ші ғасырдың аяғында көпшілік
оқырмандарды қызықты.

(Басқару)Драмматургия
15-ші ғасыр Кастилияда Испан театрының негізі қаланды(1492).
Басқа да мемлекеттерге тән театр Испанияда мистериядан және шіркеулік діни
көріністерден тұрды.13-ші ғасырда шіркеулерде киелі жазулар мен өмір
киелілері атты сюжеттерге көріністер қойылды. Драмматикалық жоспардың
әдебиеттік шығармашылығы, диалогтарды қосқан жәнеқимылдарды –сатиралық
пьеса эклоги формасында ,халықты суреттеген .Мәліметтерге сүйенсек бұл
пьеса 1472ж жазылды. Ол Радриго Коттенің авторлығы. Родриго де Котте
негізгі идеяны ұсынып ,1-ші акттың 21-ші акттың трагиаомедиялық прозасында
жазған.
Нағыз Испан драмасын негізін салушы Хуан де Энсиа болған (1469-1534). Оның
эклогтары мен діни пьесаларын Reprezent aciones деп атады,олар мазмұны
жағынан айырмашылығы болмады,бірақ өте жақсы нәтижемен жетістіктерге жетті.
Энсиннен кейін испандық драмматикалық өнер,Португалдық Хиль Висента
дамытты.Ол өзінің пьесса көп бөлігін кастильдік тілде жазған .Бартоломео
де Торрес нахарро драмматикалық фабуланың өсуіне үлкен үлес қосты. Оның
пьеса жинақтары (propolad) көп уақыт бойы инквизациямен рұқсат етілмеген.

Испан әдебиетінің шарықтауы
Испан әдебиетінің алтын ғасыры 16ғасыр және 17ғасыр жартысын қамтиды.Эразма
Роттердамскийдің сөздеріне сүйенсек , ғылым мен білім Испанияда өте жақсы
өрледі,Европаның барляқ ғалымдары мысал ретінде қызмет етті.Карл-5 кезінде
ол әлемдік тіл
ретінде қалыптасты.Оның деңгейі Германияда , Англияда,Италияда және
Францияда 16 ғасыр ортасында қалыптасты.
Италяндық әсер
16 ғасыр басында жаңа италяндық бұл испан поэзиясына әсерін тигізді ,испан
өлеңдері 11-7(жол)көлемі жағынан италяндық соннетке сәйкес келді.Италяндық
бағыт- испан поэзиясының көрнекті өкілі Хуан Боскан(1500-1544) және
Гарсиласол де ла Вега (1503-1536) болды.Оның шығармашылығы испан поэзиясына
қарама-қарсы болды халықтың ұлттық киімі жағынан. Б.э.д испан поэзиясы 2
формада сақталған.Италян поэзия стилі болған Кристобаль де Кастильехо
өзінің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.