Интернет торабынан ақпаратты іздестіру
Кіріспе
І.Негізгі бөлім
Іnternet ұғымы
1.1.Интернет құрылысы
1.2.Интернетке қосылу үшін не істеу керек?
ІІ.Интернет торабынан ақпаратты іздестіру
2.1.Іnternet.тің қызмет баптары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
І.Негізгі бөлім
Іnternet ұғымы
1.1.Интернет құрылысы
1.2.Интернетке қосылу үшін не істеу керек?
ІІ.Интернет торабынан ақпаратты іздестіру
2.1.Іnternet.тің қызмет баптары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Интернет осыдан 25 жыл бүрын АҚШ-ң қорғаныс министрлігінің ARPnet тармағын радио және спутникалық жүйелермен байланыстырудың нәтижесінде пайда болған. ARPnet (Advanced Research Projects Agency net) эксперименталды жүйе болған. Ол әртүрлі әскери зерттеулерді қамтамасыз ету үшін құрылған. Негізгі мақсаты жүйенің кейбір бөлімдері істен шықсада ісін жалғастырады деп жасаған. Мәселен әуе соққылары кезінде, ARPnet моделімен ЭЕМ-ң арасы және бастау адресатының арасында әрқашан байланыс бар. Торап сенімділігі төмен болып саналады. Оның кез-келген кесіндісі кез-келген уақытта жоғалып кетуі мүмкін. Мысалы, бомбылағанда, кабелді кескенде. Торап арқылы хабарды жіберу үшін ақпараттарды конвертке орналастыру керек. Бұл конверт торап аралық хаттама деп аталады.
Бұл шешімдер негізінен тораптың қолайлығы күмәнді болуы мүмкін, алайда тарих дәлелдегендей бұл дұрыс қадам. Белгілі бағдарламадан кейін ыңғайлы торап. (Бұл интернет негізін қалады.) Ғалымдар, оқытушылар және басқа мамандар Іnternet-ке кіре отырып, оның лайықты мүмкіндіктерін бағалады. Нәтижесінде тораптарға сұраныс бірден өсті. Стандарттаудың халықаралық ұйымы есептеуіш тораптарға байланысты көп жылдар бойы жұмыс істеді. Іnternet программасын шығарушылары, яғни АҚШ, Ұлыбритания ғалымдары ІP программасымен қамтамасыз етіп отырды. Бұл әртүрлі фирмалар шығаратын компьютерлерге дұрыс шешім болды. Бұл тұтынушылардың өзіне қолайлы компьютер алуға тиімді болды.
Бұндай жағдай негізінде үкімет пен университеттерді қызықтырды. Өйткені бұған дейін олар компьютерлерді бір ғана сатушыдан талап ету құқықтары жоқ еді. Интернет пайда болған кезде локальды есептеу Ethernet технологиясы ЛАС пайда болды. 1983 жылға дейін дамытылды. Ал столды жұмыс станциялары пайда болған кезде локальды торапта шынайы өзгерістер орын алды. Жұмыс станциялардың көбісі UNІX операциялары тораптарымен және ІP жұмыс жасады. Сұраныс күннен күнге көбейіп жатыр. Интернетке көптеген колледждер қосылды, енді ойда орта мектептер және кітапхананы қосу бар. Колледж бітіргендер интернет пайдасын білгендіктен өздері жұмыс істейтін фирмаларда Интернетке қосылуды өз басшыларын көндіруде. Бұның барлығы тораптың көп өсуіне, прогресті технологиялар, жаңа проблемалар пайда болды. Кейбір адамдар үйлеріндеде қоса бастады.
Бұл шешімдер негізінен тораптың қолайлығы күмәнді болуы мүмкін, алайда тарих дәлелдегендей бұл дұрыс қадам. Белгілі бағдарламадан кейін ыңғайлы торап. (Бұл интернет негізін қалады.) Ғалымдар, оқытушылар және басқа мамандар Іnternet-ке кіре отырып, оның лайықты мүмкіндіктерін бағалады. Нәтижесінде тораптарға сұраныс бірден өсті. Стандарттаудың халықаралық ұйымы есептеуіш тораптарға байланысты көп жылдар бойы жұмыс істеді. Іnternet программасын шығарушылары, яғни АҚШ, Ұлыбритания ғалымдары ІP программасымен қамтамасыз етіп отырды. Бұл әртүрлі фирмалар шығаратын компьютерлерге дұрыс шешім болды. Бұл тұтынушылардың өзіне қолайлы компьютер алуға тиімді болды.
Бұндай жағдай негізінде үкімет пен университеттерді қызықтырды. Өйткені бұған дейін олар компьютерлерді бір ғана сатушыдан талап ету құқықтары жоқ еді. Интернет пайда болған кезде локальды есептеу Ethernet технологиясы ЛАС пайда болды. 1983 жылға дейін дамытылды. Ал столды жұмыс станциялары пайда болған кезде локальды торапта шынайы өзгерістер орын алды. Жұмыс станциялардың көбісі UNІX операциялары тораптарымен және ІP жұмыс жасады. Сұраныс күннен күнге көбейіп жатыр. Интернетке көптеген колледждер қосылды, енді ойда орта мектептер және кітапхананы қосу бар. Колледж бітіргендер интернет пайдасын білгендіктен өздері жұмыс істейтін фирмаларда Интернетке қосылуды өз басшыларын көндіруде. Бұның барлығы тораптың көп өсуіне, прогресті технологиялар, жаңа проблемалар пайда болды. Кейбір адамдар үйлеріндеде қоса бастады.
1. “Іnternet для пользователя” Александр Колесников. Киев, 2000.
2. Под редакцией Резникова Ф. А. “Осваиваем работу в сети интернет быстро и легко”. “Лушие книги”, 2000.
3. Джой Крейнаж, Джой Хебрейкен. Энциклопедия Интернет. Москва, 1999.
4. Іnternet: сотни полезных рецепт. Йорге Штеффен. Киев, 1996.
5. HTML-с самого начала. Брент Хесл, Ларри Бодник.
Киев, 1997.
2. Под редакцией Резникова Ф. А. “Осваиваем работу в сети интернет быстро и легко”. “Лушие книги”, 2000.
3. Джой Крейнаж, Джой Хебрейкен. Энциклопедия Интернет. Москва, 1999.
4. Іnternet: сотни полезных рецепт. Йорге Штеффен. Киев, 1996.
5. HTML-с самого начала. Брент Хесл, Ларри Бодник.
Киев, 1997.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:
ЖОСПАР
Кіріспе
І.Негізгі бөлім
Іnternet ұғымы
1.1.Интернет құрылысы
1.2.Интернетке қосылу үшін не істеу керек?
ІІ.Интернет торабынан ақпаратты іздестіру
2.1.Іnternet-тің қызмет баптары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Интернет осыдан 25 жыл бүрын АҚШ-ң қорғаныс министрлігінің ARPnet
тармағын радио және спутникалық жүйелермен байланыстырудың нәтижесінде
пайда болған. ARPnet (Advanced Research Projects Agency net)
эксперименталды жүйе болған. Ол әртүрлі әскери зерттеулерді қамтамасыз ету
үшін құрылған. Негізгі мақсаты жүйенің кейбір бөлімдері істен шықсада ісін
жалғастырады деп жасаған. Мәселен әуе соққылары кезінде, ARPnet моделімен
ЭЕМ-ң арасы және бастау адресатының арасында әрқашан байланыс бар. Торап
сенімділігі төмен болып саналады. Оның кез-келген кесіндісі кез-келген
уақытта жоғалып кетуі мүмкін. Мысалы, бомбылағанда, кабелді кескенде.
Торап арқылы хабарды жіберу үшін ақпараттарды конвертке орналастыру керек.
Бұл конверт торап аралық хаттама деп аталады.
Бұл шешімдер негізінен тораптың қолайлығы күмәнді болуы мүмкін, алайда
тарих дәлелдегендей бұл дұрыс қадам. Белгілі бағдарламадан кейін ыңғайлы
торап. (Бұл интернет негізін қалады.) Ғалымдар, оқытушылар және басқа
мамандар Іnternet-ке кіре отырып, оның лайықты мүмкіндіктерін бағалады.
Нәтижесінде тораптарға сұраныс бірден өсті. Стандарттаудың халықаралық
ұйымы есептеуіш тораптарға байланысты көп жылдар бойы жұмыс істеді.
Іnternet программасын шығарушылары, яғни АҚШ, Ұлыбритания ғалымдары ІP
программасымен қамтамасыз етіп отырды. Бұл әртүрлі фирмалар шығаратын
компьютерлерге дұрыс шешім болды. Бұл тұтынушылардың өзіне қолайлы
компьютер алуға тиімді болды.
Бұндай жағдай негізінде үкімет пен университеттерді қызықтырды.
Өйткені бұған дейін олар компьютерлерді бір ғана сатушыдан талап ету
құқықтары жоқ еді. Интернет пайда болған кезде локальды есептеу Ethernet
технологиясы ЛАС пайда болды. 1983 жылға дейін дамытылды. Ал столды жұмыс
станциялары пайда болған кезде локальды торапта шынайы өзгерістер орын
алды. Жұмыс станциялардың көбісі UNІX операциялары тораптарымен және ІP
жұмыс жасады. Сұраныс күннен күнге көбейіп жатыр. Интернетке көптеген
колледждер қосылды, енді ойда орта мектептер және кітапхананы қосу бар.
Колледж бітіргендер интернет пайдасын білгендіктен өздері жұмыс істейтін
фирмаларда Интернетке қосылуды өз басшыларын көндіруде. Бұның барлығы
тораптың көп өсуіне, прогресті технологиялар, жаңа проблемалар пайда
болды. Кейбір адамдар үйлеріндеде қоса бастады.
Интернет арнайы компьютерге айнала отырып, эксперт қолында
ойыншықтан жұмыс құралына айналды. Интернет тораптарының тез орындауы
және қолайлылығы өз иелерін таба бастады. Жаңа қорларға, жоғарғы сапалы
интернетке сұраныс өсе түсті.
Интернетті пайдаланатындардың барлығы- тек бір нәрсені ғана
іздейді. Ол – ақпарат. Оның негізгіқайнар көздері адам және машина.
Интернет арқылы өзің сияқты адамдармен танысыуға болады.
Интернет тораптарын потенциальды пайдаланатындар деп:
- ғылым және оқу жобаларын іске асыратын оқытушы;
- құқық мамандарымен өз қолындағы ісін талқылауға арнаған адвокат;
- ата-аналары нағыз музыканы түсінбейтін 8-сынып оқушысы өз құрбыларын
іздеу үстінде, тағы сол сияқтыны айтады.
Бұл жағдайда Іnternet бір қайықта жүзіп, келе жатқан
басқалармен де танысуға мүмкіндік береді. Іnternet –тен электронды
конференцияны табуға болады.
Сонымен қатар есептеуіш қорларына кіруіне қамтамасыз етеді. Оқытушы
компьютермен НАСА арқылы космос программасынан ақпарат алуға болады. Және
де өткенді, қазіргіні, болашақтағы космос төңірегіндегі ғылымнан толық
ақпарат береді. Библия, Құран, Тору қасиетті кітаптарынан қажетті
цитаттарды алу мүмкіндігі толық бар. Бұл прогресте сіз өз ережелеріңізбен
ойлайсыз.
І.Іnternet ұғымы
Іnternet (бас әріппен жазылса) – кез-келген компьютерді жер щарында
орналасқан басқа жұмыс станциясымен, яғни телефон арнасына қосылған басқа
компьютермен жылдам байланыстыратан Дүниежүзілік Торап. Оны дүниедегі ең
үлкен ауқымды торап деп атайды. Осылай телефон арнасы арқылы байланыса
алатын компьютерлер бір-бірімен TCPІP хаттама ережелерімен мәлімет
алмасады, оларды бір тілде “сөйлейді” деп айтса да болады. Дүниежүзілік
Халықаралық телефон желісі сияқты оны ешкім басқармайды, ол ешкімнің жеке
меншігі емес. Міне, осы Интернет торабы көмегімен электрондық почта арқылы
хабар алып, басқа компьютерлердегі ақпаратты көріп, қашықтан
телеконференцияларға қатынасу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік бар.
TCPІP – Интернет торабына қосылған компьютерлер арасында ақпарат
алмасуды қамтамасыз ететін мәліметтердібір жүйеге келтіру ережелері немесе
оларды құрастыру хаттамасы.
ІP (Іnternet Protocol) – мәліметтерді оны алушының адресі көрсетілген
шағын тақырыптары бар бірнеше бөліктерге немесе дестелерге бөлетін
торапаралық хаттама.
TCP(Transmіsson Control Protocol) – мәліметті жөнелту ісін басқаратын
хаттама, ол тораптағы ақпарат дестелерін дұрыс жеткізу үшін жауапты болып
саналады.
Интернет торабын пайдалана отырып, үйден шықпай-ақ, көптеген елдерді,
қалаларды аралап, музейлерді, кітапханаларды көріп, дүниежүзілік мәдени
және ғылыми жетістіктермен танысып, оларға өркениетті елдің азаматы ретінде
өз үлесіңізді қосып, өзіңізді дүниенің бір кішкене бөлігі ретінде сезіну
мүмкіндігіне ие боласыз.
Интернет (кіші әріппен жазылса) - TCPІP хаттамалары негізінде
желіаралық байланысу технологиясы.
1.1.Интернет құрылысы
Интернетте жақсы жұмыс істеу үшін, оның құрылысын білу онша қажет
болмайды. Бірақ интернет жұмысы және пайдаланылатын терминдер туралы
біршама білу керек. Бұл жағдай интернетті тезірек меңгеруге көмектеседі.
Әрбір тұтынушы компьютерді телефон арналарымен түйінді машиналармен
байланысады. Ал түйінді немесе негізгі машиналар бір-бірімен қуатты
оптикалық талшықты немесе спутникті арналармен жалғасады. Түйінді машиналар
кез-келген жай компьютерлер арасында байланыс орнату үшін қажет, олар:
тәулік бойынша үзіліссіз жұмыс істеп, байланыс сеанстарының арасындағы
уақытта жолда жүрген ақпараттарды уақытша сақтайды, ақпараттық серверлер
деп аталатын мәлімет жинақтауыш компьютерлермен жылдам істейтін оптикалық
түрдегі байланыстыру ісін қамтамасыз етеді.
Ақпараттық сервер дегеніміз - қалың көпшілікке арналған, әрбір
тұтынушы пайдалана алатын көптеген ақпараттар түрлері жинақталған арнаулы
компьютер. Мұнда жаңалықтар, мерзімді баспасөз, жарнамалар, т.б. мәліметтер
сақталады.
Торапқа қосылған әрбір компьютерге қайталанбайтын адрес (ІP-адрес)
беріледі, адрес компьютердің типімен (ІBM, Macіntoch), операциялық жүйенің
түрімен (MS DOS, Wіndows 98, Wіndows NT) байланыста болмайды, демек
жіберілген ақпарат тура адрес көрсетілген компьютерге келіп түседі. Түйінді
машина мәліметтерді тасымалдау кезінде хабарды жіберген және оны алатын
компьютерлер арасындағы ең қысқа жолды таңдайды, жұмыс барысында ол
байланыс арнасының бос аралықтарын тиімді түрде пайдаланады. Бұл мүмкіндік
Интернетті қазіргі кездегі ең жылдам, әрі арзан, әрі сенімді байланыс
жабдығына айналдырды деуге болады.
Ал, енді түйінді машиналар жұмысы қалай ұйымдастырылған, Интернетте
адресті кім тағайындайды, компьютерлар арасындағы байланыс қалай қамтамасыз
етіледі, компьютер телефонмен қалай қосылады деген мәселелерге келсек,
бұның бәрін істейтін арнайы қоғам - Интернет провайдері деген ұйым, мекеме
бар. Мысалы, Алматыда Интернет порвайдері болып қызмет атқаратын Интерент
трейнинг орталығы, Nursat, S&G Communіcatіons, Parasang, Қазақтелеком,
Астел Арна Спринт т.б. мекемелер жұмыс істейді.
Іnternet-те қызмет көрсету провайдері – ІSP (Іnternet Servіce
Provіder), Іnternet-пен қарапайым тұтынушылардың тікелей қатынас құруын
жүзеге асыратын заңды тұлға.
1.2.Интернетке қосылу үшін не істеу керек?
Айтылып кеткендей интернетке қосылу үшін өзіңіздің қалаңызда немесе
аймақтарыңызда жұмыс істейтін провайдерлердің біреуімен келісімге отыру
керек. Келісімге отырып провайдер қойған бағамен ақшасын төлегеннен кейін,
сіз өзіңізге керекті деректі аласыз: қолданушының аты, пароль, телефон
номері, файл – сценарияй және т.б. Сонымен қатар провайдер торабына
қосылудың инструкциясын аласыз. Осыдан кейін барып модемді қойып, оның
жұмысының параметрін баптайсыз. Егер де сізде модем болмаса оны сатып алу
үшін провайдердің мамандарынан кеңес алуыңыз керек. Сіз провайдерде бар
модемді пайдалансаңыз жақсы сапа ала аласыз. Мысалы, егер де провайдерде
ІДС типіндегі модем тұрса, сізге де сол типтегі модемді алуға кеңес береді.
Модемді орнатқаннан кейін міндетті түрде интернеттің шеттетілген қатынауына
бағдарламаның орнатылғанын тексеру керек. Қажетті жағдайда провайдерден
алған деректерге сәйкестендіріп баптап орнату керек. Осыдан кейін
интернеттің жұмысына керекті желілік ТСРІР хаттамасының компьютерде
орнатылғанын тексеру қажет. Орнатылмаған жағдайда орнату керек. Келесі
кезеңде шеттетілген қатынауды жаңадан біріктіріп, провайдерталаптарына
сәйкестіріп баптау керек. Барлық баптау орындалып біткеннен кейін қажет
номерді теріп шеттетілген қатынау сервері арқылы жаңа бірігуді тексеру
керек. Сіз провайдерге қосылудың оңай жұмыс екеніне көңіліңіз жеткеннен
кейін, сіз жұмыс істегенде қолданатын WWW, FTP бағдарламасын почтамен,
телеконференциямен және басқа да сервиятермен бірге орнатуыңыз қажет.
ІІ.Интернет торабынан ақпаратты іздестіру
Бүгінгі таңда интернетте ондаған миллион тораптар жұмыс атқарады.
Алайда интернетте тораптар қорларының біркелкілік жүйелілігі жоқ. Сондықтан
да мұндай мәліметтер кеңістігінде бағыт сілтеу қиынға соғады. Әсіресе
керекті мәліметтің компьютердегі электрондық мекен-жайы белгісіз болған
жағдайда қиын. Тәжірибе жүзінде интернеттегі барлық тораптар бір-бірімен
байланысты, сондықтан да теоретикалық тұрғыдан керекті тораптар табуға
мүмкіндік бар, мұның өзін сілтеу көмегімен саяхат жасай жүріп жүзеге
асыруға болады. Дегенімен, мұндай іздестіру жұмыстарына бүкіл өмірің де
жетпейді.
Қажетті ақпаратты іздестіру үшін, қазіргі заманғы іздестіру
машиналарын пайдаланған дұрыс. Өйткені, олар іздестру барысында қажетті
ақпараттарды тез, әрі дәл және толық табуға мүмкіндік береді. Әдетте бұл
машиналармен жұмыс істеу кезінде белгілі сөзді қолданған дұрыс. Бұл сөз
ізделіп отырған ақпараттарды дәлірек бейнелеп көрсетеді немесе іздестіру
облысында қиын сөздерді нақтылау үшін белгілі сөзді қолданады. Сұрастырудан
кейін іздестіру үшін сіз, интернеттен құжаттарды сілтеу тізімін аласыз.
Бұл құжаттарда құпия, белгілі сөздер сақталынған. Ереже бойынша құжаттан
табылған текст үзінділерінен сілтеме толықтырылады. Бұл толықтырулар
табылған беттер тематикасын тез арада белгілеу үшін жиі-жиі көмек береді.
Сілтемеде тышқанды шертіп жіберу, таңдап алынған құжатқа көше беруге
болады. Кейде қорытындылар барысында іздестіру машиналары құжаттарға
миллиондаған сілтемелерді қайта қайтарып жіберіп жатады. Қажетті құжаттарға
доступты жеделдету үшін көптеген машиналар іздестіру нәтижесінде сұрастыру
мен сәйкес болуы үшін тізім басындағы беттерде сілтемелер орналасуы қажет.
Мысалы, ең басында сілтемелер құжаттарға әсер етуі мүмкін. Өйткені, оларда
белгілі сөздер жиі кездеседі немесе олар бір-бірімен жақын орналасса,
немесе ең бірінші беттен басталатын болғандықтан бір-бірімен жиі
әсерлеседі. Қазіргі кезеңдегі бүкіл әлемдік тор құжаттарында көмекші
ақпарат араласып жүреді. Мұның өзі берілген беттерге түсіндірме жасайды.
Берілген ақпараттар табылған сілтемелердің орналасуына да өз әсерін тигізуі
мүмкін.
Ақпараттарды іздестіру кезінде машина интернеттің ақпараттық қорларына
айналмайды. Іздестіру машиналарының қорларында құжаттарға сілтемені
күнделікті тілде тәжірибе түрінде сақталынады. Іздестіру машиналарының
арнайы бағдарламалары өз ақпарат қоймаларын күнделікті толықтырып отырады.
Мұның өзі интернет қорларының өзгергенін, кеңейгенін білдіріп тұрады.
Ақпараттар қоймасын толықтыру кезінде сілтемелер көмегімен бәрін танымал
бағдарламалар беттерінің тораптары бүкіл әлемдік тораптар құжаттарын
тексеріп шығады. Келесі бір тәсіл машиналар қоймасының толықтырылуы
қызығушы тұлғалардың жаңа құжаттарға сілтемелердің қосылуы арқаылы көмек
береді.
Интернеттің ақпараттық толығуының соншалықты өскендігі көп, тіпті
іздестіру машиналары өздерінің мәліметтер қоймасын толтыруға үлгермей де
қалып жатты.
Қазіргі таңда неғұрлым толықтырылған қоймалар интернеттің барлық
мәліметерінің не бары жиырма пайызын қабылдай алмай жатыр. Іздестіру
нәтижелерін жоғарлату үшін бірнеше машиналарды пайдаланған дұрыс.
2.1.Іnternet-тің қызмет баптары
Іnternet-тің қызмет баптары – WWW (World Wіde Web) деп аталатын
дүниежүзілік тармақталған өрмек, яғни торап, оны WWW немесе Web деп те айта
береді. Электрондық почта (E-maіl), Іnternet News (Usenet) – Интернеттік
жаңалықтар жүйесі, FTP, Copher, Іnternet Talk Radіo, Іnternet Relay Chart
(ІRC), Telnet т.б. Бұлардың ішіндегі ең жиі қолданылатындары – алғашқы
үшеуі.
Іnternet торабы - өзара байланыс арналары мен біріктірілген ірі
тораптар жиынтығы. Әрбір торап UNІX операциялық жүйесімен жұмыс істейтін
бір немесе бірнеше компьютер сервері.
Іздеу серверлері
Интернет жүйесіндегі мәліметтерді миллиондаған мекемелер даярлайды.
Олардың кейбіреулері өз мәліметтерін 3-5 минут сайын жаңартып отырады.
Осындай ақпарат мұхитында керекті мәліметті қалай тауып алуға болады!
Мұндайда көмек беретін іздеу серверлері бар. Оларда мыңдаған іріктелген
құжаттардың, сайыттардың және парақтардың адрестер сақталады.
Көптеген іздеу серверлерінің ішінде кең тараған іздеу каталогтары
(dіrectorіes) мен машиналары (search engіnes) бар. Олар сатылы
құрылымдардан тұрады. Керекті құжат төменгі деңгейлерден біртіндеп анықтау
тәсілімен ізделеді. Мысалы, сервер – каталогтың алғашқы деңгейінде Қаржы,
Білім, Компьютерлер деген атаулар болса, Қаржы ұғымының екінші деңгейінде –
Биржалар, Компаниялар, Банктар тәрізді сөздер кездеседі. Ал, үшінші
деңгейде – банктар ұлттық, жеке меншіктегі, акционерлік т.б. топтарға
бөлінеді. Осылай пирамида тәрізді біртіндеп керекті ұғымды айқындап отырып,
қажетті мәліметтерді жылдам тауып алуға болады.
Каталогтар құжаттарды ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
І.Негізгі бөлім
Іnternet ұғымы
1.1.Интернет құрылысы
1.2.Интернетке қосылу үшін не істеу керек?
ІІ.Интернет торабынан ақпаратты іздестіру
2.1.Іnternet-тің қызмет баптары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Интернет осыдан 25 жыл бүрын АҚШ-ң қорғаныс министрлігінің ARPnet
тармағын радио және спутникалық жүйелермен байланыстырудың нәтижесінде
пайда болған. ARPnet (Advanced Research Projects Agency net)
эксперименталды жүйе болған. Ол әртүрлі әскери зерттеулерді қамтамасыз ету
үшін құрылған. Негізгі мақсаты жүйенің кейбір бөлімдері істен шықсада ісін
жалғастырады деп жасаған. Мәселен әуе соққылары кезінде, ARPnet моделімен
ЭЕМ-ң арасы және бастау адресатының арасында әрқашан байланыс бар. Торап
сенімділігі төмен болып саналады. Оның кез-келген кесіндісі кез-келген
уақытта жоғалып кетуі мүмкін. Мысалы, бомбылағанда, кабелді кескенде.
Торап арқылы хабарды жіберу үшін ақпараттарды конвертке орналастыру керек.
Бұл конверт торап аралық хаттама деп аталады.
Бұл шешімдер негізінен тораптың қолайлығы күмәнді болуы мүмкін, алайда
тарих дәлелдегендей бұл дұрыс қадам. Белгілі бағдарламадан кейін ыңғайлы
торап. (Бұл интернет негізін қалады.) Ғалымдар, оқытушылар және басқа
мамандар Іnternet-ке кіре отырып, оның лайықты мүмкіндіктерін бағалады.
Нәтижесінде тораптарға сұраныс бірден өсті. Стандарттаудың халықаралық
ұйымы есептеуіш тораптарға байланысты көп жылдар бойы жұмыс істеді.
Іnternet программасын шығарушылары, яғни АҚШ, Ұлыбритания ғалымдары ІP
программасымен қамтамасыз етіп отырды. Бұл әртүрлі фирмалар шығаратын
компьютерлерге дұрыс шешім болды. Бұл тұтынушылардың өзіне қолайлы
компьютер алуға тиімді болды.
Бұндай жағдай негізінде үкімет пен университеттерді қызықтырды.
Өйткені бұған дейін олар компьютерлерді бір ғана сатушыдан талап ету
құқықтары жоқ еді. Интернет пайда болған кезде локальды есептеу Ethernet
технологиясы ЛАС пайда болды. 1983 жылға дейін дамытылды. Ал столды жұмыс
станциялары пайда болған кезде локальды торапта шынайы өзгерістер орын
алды. Жұмыс станциялардың көбісі UNІX операциялары тораптарымен және ІP
жұмыс жасады. Сұраныс күннен күнге көбейіп жатыр. Интернетке көптеген
колледждер қосылды, енді ойда орта мектептер және кітапхананы қосу бар.
Колледж бітіргендер интернет пайдасын білгендіктен өздері жұмыс істейтін
фирмаларда Интернетке қосылуды өз басшыларын көндіруде. Бұның барлығы
тораптың көп өсуіне, прогресті технологиялар, жаңа проблемалар пайда
болды. Кейбір адамдар үйлеріндеде қоса бастады.
Интернет арнайы компьютерге айнала отырып, эксперт қолында
ойыншықтан жұмыс құралына айналды. Интернет тораптарының тез орындауы
және қолайлылығы өз иелерін таба бастады. Жаңа қорларға, жоғарғы сапалы
интернетке сұраныс өсе түсті.
Интернетті пайдаланатындардың барлығы- тек бір нәрсені ғана
іздейді. Ол – ақпарат. Оның негізгіқайнар көздері адам және машина.
Интернет арқылы өзің сияқты адамдармен танысыуға болады.
Интернет тораптарын потенциальды пайдаланатындар деп:
- ғылым және оқу жобаларын іске асыратын оқытушы;
- құқық мамандарымен өз қолындағы ісін талқылауға арнаған адвокат;
- ата-аналары нағыз музыканы түсінбейтін 8-сынып оқушысы өз құрбыларын
іздеу үстінде, тағы сол сияқтыны айтады.
Бұл жағдайда Іnternet бір қайықта жүзіп, келе жатқан
басқалармен де танысуға мүмкіндік береді. Іnternet –тен электронды
конференцияны табуға болады.
Сонымен қатар есептеуіш қорларына кіруіне қамтамасыз етеді. Оқытушы
компьютермен НАСА арқылы космос программасынан ақпарат алуға болады. Және
де өткенді, қазіргіні, болашақтағы космос төңірегіндегі ғылымнан толық
ақпарат береді. Библия, Құран, Тору қасиетті кітаптарынан қажетті
цитаттарды алу мүмкіндігі толық бар. Бұл прогресте сіз өз ережелеріңізбен
ойлайсыз.
І.Іnternet ұғымы
Іnternet (бас әріппен жазылса) – кез-келген компьютерді жер щарында
орналасқан басқа жұмыс станциясымен, яғни телефон арнасына қосылған басқа
компьютермен жылдам байланыстыратан Дүниежүзілік Торап. Оны дүниедегі ең
үлкен ауқымды торап деп атайды. Осылай телефон арнасы арқылы байланыса
алатын компьютерлер бір-бірімен TCPІP хаттама ережелерімен мәлімет
алмасады, оларды бір тілде “сөйлейді” деп айтса да болады. Дүниежүзілік
Халықаралық телефон желісі сияқты оны ешкім басқармайды, ол ешкімнің жеке
меншігі емес. Міне, осы Интернет торабы көмегімен электрондық почта арқылы
хабар алып, басқа компьютерлердегі ақпаратты көріп, қашықтан
телеконференцияларға қатынасу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік бар.
TCPІP – Интернет торабына қосылған компьютерлер арасында ақпарат
алмасуды қамтамасыз ететін мәліметтердібір жүйеге келтіру ережелері немесе
оларды құрастыру хаттамасы.
ІP (Іnternet Protocol) – мәліметтерді оны алушының адресі көрсетілген
шағын тақырыптары бар бірнеше бөліктерге немесе дестелерге бөлетін
торапаралық хаттама.
TCP(Transmіsson Control Protocol) – мәліметті жөнелту ісін басқаратын
хаттама, ол тораптағы ақпарат дестелерін дұрыс жеткізу үшін жауапты болып
саналады.
Интернет торабын пайдалана отырып, үйден шықпай-ақ, көптеген елдерді,
қалаларды аралап, музейлерді, кітапханаларды көріп, дүниежүзілік мәдени
және ғылыми жетістіктермен танысып, оларға өркениетті елдің азаматы ретінде
өз үлесіңізді қосып, өзіңізді дүниенің бір кішкене бөлігі ретінде сезіну
мүмкіндігіне ие боласыз.
Интернет (кіші әріппен жазылса) - TCPІP хаттамалары негізінде
желіаралық байланысу технологиясы.
1.1.Интернет құрылысы
Интернетте жақсы жұмыс істеу үшін, оның құрылысын білу онша қажет
болмайды. Бірақ интернет жұмысы және пайдаланылатын терминдер туралы
біршама білу керек. Бұл жағдай интернетті тезірек меңгеруге көмектеседі.
Әрбір тұтынушы компьютерді телефон арналарымен түйінді машиналармен
байланысады. Ал түйінді немесе негізгі машиналар бір-бірімен қуатты
оптикалық талшықты немесе спутникті арналармен жалғасады. Түйінді машиналар
кез-келген жай компьютерлер арасында байланыс орнату үшін қажет, олар:
тәулік бойынша үзіліссіз жұмыс істеп, байланыс сеанстарының арасындағы
уақытта жолда жүрген ақпараттарды уақытша сақтайды, ақпараттық серверлер
деп аталатын мәлімет жинақтауыш компьютерлермен жылдам істейтін оптикалық
түрдегі байланыстыру ісін қамтамасыз етеді.
Ақпараттық сервер дегеніміз - қалың көпшілікке арналған, әрбір
тұтынушы пайдалана алатын көптеген ақпараттар түрлері жинақталған арнаулы
компьютер. Мұнда жаңалықтар, мерзімді баспасөз, жарнамалар, т.б. мәліметтер
сақталады.
Торапқа қосылған әрбір компьютерге қайталанбайтын адрес (ІP-адрес)
беріледі, адрес компьютердің типімен (ІBM, Macіntoch), операциялық жүйенің
түрімен (MS DOS, Wіndows 98, Wіndows NT) байланыста болмайды, демек
жіберілген ақпарат тура адрес көрсетілген компьютерге келіп түседі. Түйінді
машина мәліметтерді тасымалдау кезінде хабарды жіберген және оны алатын
компьютерлер арасындағы ең қысқа жолды таңдайды, жұмыс барысында ол
байланыс арнасының бос аралықтарын тиімді түрде пайдаланады. Бұл мүмкіндік
Интернетті қазіргі кездегі ең жылдам, әрі арзан, әрі сенімді байланыс
жабдығына айналдырды деуге болады.
Ал, енді түйінді машиналар жұмысы қалай ұйымдастырылған, Интернетте
адресті кім тағайындайды, компьютерлар арасындағы байланыс қалай қамтамасыз
етіледі, компьютер телефонмен қалай қосылады деген мәселелерге келсек,
бұның бәрін істейтін арнайы қоғам - Интернет провайдері деген ұйым, мекеме
бар. Мысалы, Алматыда Интернет порвайдері болып қызмет атқаратын Интерент
трейнинг орталығы, Nursat, S&G Communіcatіons, Parasang, Қазақтелеком,
Астел Арна Спринт т.б. мекемелер жұмыс істейді.
Іnternet-те қызмет көрсету провайдері – ІSP (Іnternet Servіce
Provіder), Іnternet-пен қарапайым тұтынушылардың тікелей қатынас құруын
жүзеге асыратын заңды тұлға.
1.2.Интернетке қосылу үшін не істеу керек?
Айтылып кеткендей интернетке қосылу үшін өзіңіздің қалаңызда немесе
аймақтарыңызда жұмыс істейтін провайдерлердің біреуімен келісімге отыру
керек. Келісімге отырып провайдер қойған бағамен ақшасын төлегеннен кейін,
сіз өзіңізге керекті деректі аласыз: қолданушының аты, пароль, телефон
номері, файл – сценарияй және т.б. Сонымен қатар провайдер торабына
қосылудың инструкциясын аласыз. Осыдан кейін барып модемді қойып, оның
жұмысының параметрін баптайсыз. Егер де сізде модем болмаса оны сатып алу
үшін провайдердің мамандарынан кеңес алуыңыз керек. Сіз провайдерде бар
модемді пайдалансаңыз жақсы сапа ала аласыз. Мысалы, егер де провайдерде
ІДС типіндегі модем тұрса, сізге де сол типтегі модемді алуға кеңес береді.
Модемді орнатқаннан кейін міндетті түрде интернеттің шеттетілген қатынауына
бағдарламаның орнатылғанын тексеру керек. Қажетті жағдайда провайдерден
алған деректерге сәйкестендіріп баптап орнату керек. Осыдан кейін
интернеттің жұмысына керекті желілік ТСРІР хаттамасының компьютерде
орнатылғанын тексеру қажет. Орнатылмаған жағдайда орнату керек. Келесі
кезеңде шеттетілген қатынауды жаңадан біріктіріп, провайдерталаптарына
сәйкестіріп баптау керек. Барлық баптау орындалып біткеннен кейін қажет
номерді теріп шеттетілген қатынау сервері арқылы жаңа бірігуді тексеру
керек. Сіз провайдерге қосылудың оңай жұмыс екеніне көңіліңіз жеткеннен
кейін, сіз жұмыс істегенде қолданатын WWW, FTP бағдарламасын почтамен,
телеконференциямен және басқа да сервиятермен бірге орнатуыңыз қажет.
ІІ.Интернет торабынан ақпаратты іздестіру
Бүгінгі таңда интернетте ондаған миллион тораптар жұмыс атқарады.
Алайда интернетте тораптар қорларының біркелкілік жүйелілігі жоқ. Сондықтан
да мұндай мәліметтер кеңістігінде бағыт сілтеу қиынға соғады. Әсіресе
керекті мәліметтің компьютердегі электрондық мекен-жайы белгісіз болған
жағдайда қиын. Тәжірибе жүзінде интернеттегі барлық тораптар бір-бірімен
байланысты, сондықтан да теоретикалық тұрғыдан керекті тораптар табуға
мүмкіндік бар, мұның өзін сілтеу көмегімен саяхат жасай жүріп жүзеге
асыруға болады. Дегенімен, мұндай іздестіру жұмыстарына бүкіл өмірің де
жетпейді.
Қажетті ақпаратты іздестіру үшін, қазіргі заманғы іздестіру
машиналарын пайдаланған дұрыс. Өйткені, олар іздестру барысында қажетті
ақпараттарды тез, әрі дәл және толық табуға мүмкіндік береді. Әдетте бұл
машиналармен жұмыс істеу кезінде белгілі сөзді қолданған дұрыс. Бұл сөз
ізделіп отырған ақпараттарды дәлірек бейнелеп көрсетеді немесе іздестіру
облысында қиын сөздерді нақтылау үшін белгілі сөзді қолданады. Сұрастырудан
кейін іздестіру үшін сіз, интернеттен құжаттарды сілтеу тізімін аласыз.
Бұл құжаттарда құпия, белгілі сөздер сақталынған. Ереже бойынша құжаттан
табылған текст үзінділерінен сілтеме толықтырылады. Бұл толықтырулар
табылған беттер тематикасын тез арада белгілеу үшін жиі-жиі көмек береді.
Сілтемеде тышқанды шертіп жіберу, таңдап алынған құжатқа көше беруге
болады. Кейде қорытындылар барысында іздестіру машиналары құжаттарға
миллиондаған сілтемелерді қайта қайтарып жіберіп жатады. Қажетті құжаттарға
доступты жеделдету үшін көптеген машиналар іздестіру нәтижесінде сұрастыру
мен сәйкес болуы үшін тізім басындағы беттерде сілтемелер орналасуы қажет.
Мысалы, ең басында сілтемелер құжаттарға әсер етуі мүмкін. Өйткені, оларда
белгілі сөздер жиі кездеседі немесе олар бір-бірімен жақын орналасса,
немесе ең бірінші беттен басталатын болғандықтан бір-бірімен жиі
әсерлеседі. Қазіргі кезеңдегі бүкіл әлемдік тор құжаттарында көмекші
ақпарат араласып жүреді. Мұның өзі берілген беттерге түсіндірме жасайды.
Берілген ақпараттар табылған сілтемелердің орналасуына да өз әсерін тигізуі
мүмкін.
Ақпараттарды іздестіру кезінде машина интернеттің ақпараттық қорларына
айналмайды. Іздестіру машиналарының қорларында құжаттарға сілтемені
күнделікті тілде тәжірибе түрінде сақталынады. Іздестіру машиналарының
арнайы бағдарламалары өз ақпарат қоймаларын күнделікті толықтырып отырады.
Мұның өзі интернет қорларының өзгергенін, кеңейгенін білдіріп тұрады.
Ақпараттар қоймасын толықтыру кезінде сілтемелер көмегімен бәрін танымал
бағдарламалар беттерінің тораптары бүкіл әлемдік тораптар құжаттарын
тексеріп шығады. Келесі бір тәсіл машиналар қоймасының толықтырылуы
қызығушы тұлғалардың жаңа құжаттарға сілтемелердің қосылуы арқаылы көмек
береді.
Интернеттің ақпараттық толығуының соншалықты өскендігі көп, тіпті
іздестіру машиналары өздерінің мәліметтер қоймасын толтыруға үлгермей де
қалып жатты.
Қазіргі таңда неғұрлым толықтырылған қоймалар интернеттің барлық
мәліметерінің не бары жиырма пайызын қабылдай алмай жатыр. Іздестіру
нәтижелерін жоғарлату үшін бірнеше машиналарды пайдаланған дұрыс.
2.1.Іnternet-тің қызмет баптары
Іnternet-тің қызмет баптары – WWW (World Wіde Web) деп аталатын
дүниежүзілік тармақталған өрмек, яғни торап, оны WWW немесе Web деп те айта
береді. Электрондық почта (E-maіl), Іnternet News (Usenet) – Интернеттік
жаңалықтар жүйесі, FTP, Copher, Іnternet Talk Radіo, Іnternet Relay Chart
(ІRC), Telnet т.б. Бұлардың ішіндегі ең жиі қолданылатындары – алғашқы
үшеуі.
Іnternet торабы - өзара байланыс арналары мен біріктірілген ірі
тораптар жиынтығы. Әрбір торап UNІX операциялық жүйесімен жұмыс істейтін
бір немесе бірнеше компьютер сервері.
Іздеу серверлері
Интернет жүйесіндегі мәліметтерді миллиондаған мекемелер даярлайды.
Олардың кейбіреулері өз мәліметтерін 3-5 минут сайын жаңартып отырады.
Осындай ақпарат мұхитында керекті мәліметті қалай тауып алуға болады!
Мұндайда көмек беретін іздеу серверлері бар. Оларда мыңдаған іріктелген
құжаттардың, сайыттардың және парақтардың адрестер сақталады.
Көптеген іздеу серверлерінің ішінде кең тараған іздеу каталогтары
(dіrectorіes) мен машиналары (search engіnes) бар. Олар сатылы
құрылымдардан тұрады. Керекті құжат төменгі деңгейлерден біртіндеп анықтау
тәсілімен ізделеді. Мысалы, сервер – каталогтың алғашқы деңгейінде Қаржы,
Білім, Компьютерлер деген атаулар болса, Қаржы ұғымының екінші деңгейінде –
Биржалар, Компаниялар, Банктар тәрізді сөздер кездеседі. Ал, үшінші
деңгейде – банктар ұлттық, жеке меншіктегі, акционерлік т.б. топтарға
бөлінеді. Осылай пирамида тәрізді біртіндеп керекті ұғымды айқындап отырып,
қажетті мәліметтерді жылдам тауып алуға болады.
Каталогтар құжаттарды ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz