Ақша қаражаты

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 75 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Экономика кафедрасы

Қорғауға жіберілді

“___” 20__ жыл

қолы

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Ақша қаражаты

Ғылыми жетекші:

Студент:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 5

АҚША ЭКОНОМИКАЛЫҚ КАТЕГОРИЯ РЕТІНДЕ . . . 7Ақшаның тарихи алғышарттары . . . 7Ақшаның қызметтері . . . 10
АҚША ҚАРАЖАТТАРЫ ЕСЕБІНІҢ ҚАЗІРГІ ТӘРТІБІ . . . 18Кассадағы ұлттық валютада ақша қаражаттарының есебі . . . 18Есеп айырысу шотындағы ақша қаражаттарының есебі . . . 24Шетел валютасында ақша қаражаттарының есебі . . . 30Банкілердегі басқа да шоттардағы ақша қаражаттары есебі . . . 37

АҚША ҚАРАЖАТТАРЫ АУДИТІНІҢ ҚАЗІРГІ ПРАКТИКАСЫ . . . 41Кәсіпорынның ақша қаражаттары аудитін жүргізу әдістемесі . . . 41Кассалық операциялардың аудиті . . . 49

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 57

КІРІСПЕ

Ақша бұл тауарлар мен қызметтерді және басқа да индивиттерді алуға әрдайым пайдаланылатын активтердің жиынтығы. Ақшалар кең пайдаланатындылықтан, біз өте бағалы құрал екендігін сирек ойлаймыз. Қазіргі экономика ақшасыз қалыптасу мүмкін емес.

Ақша кәсіпорын үшін жоспарлау, есеп және бақылау құралы ретінде, яғни олар шаруашылық әрекеттің маңызды элементі болып табылады. Кәсіпорын олар арқылы сыртқы өмірімен байланысқа түседі, табыс табады және есеп айырысулар жүргізеді. Өйткені кәсіпорынның негізгі мақсаттарының бірі табыс табу болып табылады, ол үшін ақша қаражаттарының есебін дұрыс жүргізу қажет. Қаржылық жағдайын бақылаудан тыс өндіріс көлемін жылдам өсірудің өзі кәсіпорынды сұраным жоқ өнімі өндіру сияқты жылдам банкротқа ұшырау шегіне әкелуі мүмкін.

Касса және банктік шоттар бойынша операциялар маңызды орын алады, өткені бірде-бір заңды тұлға касса мен есеп айырысу шотынсыз әрекет ете алмайды. Оларсыз кәсіпорын әрекетсіз, берекесіз болады.

Кез-келген бухгалтер мен аудитордың міндеті құрылған ұйымның қалыпты қалыптасуын қамтамасыз етуінің негізі болып табылатын ақшалай операциаларды дұрыс және дермезгілде көрсету жолымен кәсіпорынның әрекет қабілеттілігін қамтамасыздандыру болып табылады. Сондықтан ақша қаражаттары есебінің жүргізілуге, олардың сақтығына, ақша қаражаттарын кіріске алу толықтығын тексеруге, еспе айырысу жағдайын және төлемдердің дер мезгілділігін бақылауға, кассалық тәртіптің және тағы басқа сақталуына аса көңіл бөлу қажет.

Дипломдық жұмыстың мақсаты ақша қаражттарының есебі мен аудитінің қазіргі тәртібін қарастыру.

Мақсатқа жету үшін келесі міндетте қойылып шешіледі:

- ақшаның теориялық негізін оқып-үйрену;

- ақша айналымын реттейтін әрекеттегі заңмен танысу;

- нақты кәсіпорынның ақша қаражаттары неден құралатынын қарастыру;

- ақша қаражаттарының құжатта рәсімделуін көрсету;

- ақша қаражаттары қозғалысының есебін көрсету;

- ақша қаражаттары аудитын жүргізу әдістемесін қарастыру;

- кассалық және банктік операциялар аудитін жүргізу;

- ақша қаражаттары қозғалысын талдау;

Зерттеу объектісі жауапкершілігі шектелген серіктестік “Х” болып табылады.

ЖШС “Х” негізгі қызметі күрделі және ағымдағы жөндеу, сонымен қатар ЖЭО және басқа да кәсіпорындардың жылу энергетикалық жабдықтарын жаңарту. Негізгі қызметі бойынша тапсырыстар санының аз болуымен байланысты көбінесе бас тапсырмасы ЖАҚ “ҚКМЗ” үшін субмердігерлік жұмыстар орындайды. Сонымен қатар ЖШС энергетикалық жабдықтардың қосалқы бөлшектері мен басқа да тауарлардың көтерме саудасымен айналысады. Сатып алынатын қосалқы бөлшектердің басым бөлігі Ресей мен Украинада шығарылады.

Жұмысты жазда әдістемелік негіз болып нормативтік қуаттар, Қазақстан және ресей оқымыстыларының монографиялары, ғылыми және оқу әдебиеттері, кезеңдік баспа материалдары және зерттеліп отырған, объектінің материалдары табылды.

1 АҚША ЭКОНОМИКАЛЫҚ КАТЕГОРИЯ РЕТІНДЕ

1. 1 Ақшаның тарихи алғышарттары

Ақша - бұл тауар өндірісіне тән тарихи категория. Ақша пайда болғанға дейін табиғи айырбас жүрді. Алғашқы қауымдастық арасындағы қоғамдық еңбек сенімінің айырбасы кездейсоқ сипатта болды. Тауарлық айрбастың дамуы алғашқы ірі қоғамдық еңбек бөлінісімен байланысты, яғни шаруашылығы және жер иеленуші клиенттері арасында. Еңбек бөлінісінің ірі екінші базасында - жер иеленудегі саланың бөлінуінен тауар өндірісі және жеке меншік иелері арасындағы жиі айырбас. Тауар айырбасының ұзақ мерзімді даму нәтижесінде барлық тауарлардан ерекше тауар ақша бөлінеді. Ақшаның пайда болуы айырбас кезінде пайда болатын тауар қайшылықтарымен түсіндіріледі. Тауар бір мерзімде құн ұстанушы және тұтыну құралы болып табылады, яғни тауар өндірушілердің еңбегін жүзеге асырады. Осыдан тауардың бірінші қайшылығы туындайды-адамның нақты қажеттіліктерін қанағаттандыратын тұтыну құны және айырбас құны түрінде айырбас кезінде көрініс табатын құн арасындағы қайшылық.

Бірде -бір тауар тұтыну құнын жеке меншік құны ретінде көрсете алмайды.

Екі бір-біріне тауар қасиетінің қайшылығы мынада қорытындылады, тауарды құн ретінде қолдану кезінде оны тұтынудан бас тарту қажет, ал таурды тұтыну құны ретінде қолдану кезінде айырбастауға болмайды. Тауар тұтыну құны ретінде сапасы жағынан бір текті және саны жағынан өлшенбейтін нақты еңбекті көрстеді. Құн сапасы жағынан бір текті және саны жағынан өлшенбейтін абстракты еңбекті қалыптастырады. Осыдан тауардың тауар өндірісін кеткен абстракты және нақты еңбек арасындағы екінші қайшылық туындайды.

Еңбектің екі жақты сипаты тауардың үшінші қайшылығын көрсетеді-еңбектің жеке және қоғамдық сипаты арасында. Қоғамдық еңбек бөлінісін тереңдету нәтижесінде жеке тауар өндірушілердің жалпы тәуелділігі дамиды. Тауар өндірісі қоғамдық сипатта болды. Негізінде жеке еңбек шығындары жатқан тауар айырбасы мүмкінсіз болады, себебі нақты еңбектің біртексіздігі жұмыс уақытымен өлшеуге болмайды.

Тауар қойшылығын шешу формасы болып жалпы эквивалент ролін атқаратын ерекше тауар түріндегі жалпы тауар массасынан дағдарыстық ерекшелеу табылады. Ақша құнның эквиваленттік формасының еркешелігіне орай тауар қайшылығын шешеді.

Құн қатнастарының туындау процесінде алғашқы айырбас құны құнды көрсетудің формасы ретінде пайда болды. Бір тауардың құны оған қарсы жеке тауар боламасында көрінеді. Бұл құнның қарапайым немесе кездейсоқ формасы, А тауарының Х-і В тауарының У-не айырбасталғанда. Осы айырбаста А тауары өз құнын көрсете отырып, оны В тауарының тұтыну құнына жатқызады, яғни құнның қатысты формасында болады. Құнның қатынасы және эквиваленттік формасы тауар құнын көрсетудің екі қайшы жағынан құрайды.

Жалпы эквивалент түрінде ақшаны анықтау оның мүмкіншілігін сипаттайды, тауарды қамтылған қоғамдық еңбек шығындарын көрсетеді және соның негізінде олардың жалпы айырбастылығын қамтамасыз етеді. Яғни ақша өз құрамы бойынша тауардың айырбас құнының болмысын көрсетеді. Айырбас құны, ақша, т. б. Категориялардың ішкі бірігуі ақшаны өндірістік қатынасытң тарихи анықталған формасы ретінде мәнін түсіну негізі құрайды. Ақшалар: біріншіден, жеке өндірушілердің өзара байланыстарын; екіншіден, қоғамдық тұтыну мен жалпы қоғамдық еңбекке кеткен жеке шығындар қатынасын; үшіншіден, жеке тауардың қоғамда өндірілген барлық тауар массасына қатынасын қамтиды. Ақшалар тауарды өлшмейді, ақшалай формада көрсетілетін қоғамдағы қажетті еңбек өлшейді.

Ақшалар тауар өндірісінің әрбір этапы үшін сипаты бар өндірістік қатынастарды көрсетіді. Ақшалар капитализмге өлшмейді бірыңғай айырбам мәмлесінің тауарды өндіруші-қатысушысының арасында негізделген өндірістік қатынастарды көрсеткен. Монополистік капитализмге дейінгі жағдайларда тауар өндіруші мен қоғам арасында, ал монополистік капитализм кезінде тауар өндіруші мен әлемдік нарық арасында болды.

Тауар өндірушілердің әлемдік нарыққа тәуелділігінің күшейу шаралары бойынша еңбекке кеткен жеке шығындарды қоғамның мойындауы тек ұл жағынан ғана емес, сонымен бірге әлемдік нарықтағы өсу дәрежесіменде жүзеге асырылды. Тауар өндірісі дамудың әр түрлі этапында ақшаға деген әртүрлі талаптар қояды, ол оның эволюциясын анықтайды.

Алғашқы қауымдық жүмыс кезеңінде ақша ретінде түтынудың маңызды заттары қолданылды, ол айырбас құнын көрсетудің туындаған табиғи формасын көрсетті. Ақшанаың бұрынғы түріне күн сайын қолданылатын тауарлар жатады, а айырбас кезінде жалпы эквивалент ретінде қызмет атқарады. Тауарлық ақшалар арасында сатылатын (қой, тұз, шай, бидай, күріш және басқалары), еңбек жабдықтары (балта, былғалылар, күректер), әшекейлі заттар (сақина, білезіктер, алқалар) ерекшеленді.

Тауарды айырбастау жүйесін сипатта болғанда тауарды өндірушіде жалпы эквиваленттің ролін орындау үшін жарамды ақшалай тауарда қажеттіліктер туындады. Одан басқа, жер иелену мен саланың дамуында малдар айырбастың негізгі көзі болмай қалды, ал сала өндірісінде металдар маңызды орын алады.

Ақшаның рай металға алдымен әртүрлі кесектер формасында, ал б. э. д. 8-ғасырдан бастап басып шығарылған тиын формасында болды. Капитализмг дейін ақшаның райн мыс, күміс, кейбір елдердеежелде алтын (Ассириа және Египетте) атқарды. Тауар өндірісінің дамуымен алтын және күміс ақшалай тауарға айналды. Асыл металдардың табиғи қасиеттеріжалпы эквивалентке қажетті шарттарға сәйкес келеді: олар біртектілік, бөліну, нормативтік және сақтау қасиеттерін иемденді. Олар үлкен құнды кіші көлемде көрстеді, нәтижесінде құнның эквивалентті формасы белгілі бір тауардың табиғи формасымен алтынмен, күміспен байланыстырылады, тауар әлемі тауар мен ақшаға бөлінеді.

1. 2 Ақша қызметтері.

Ақша қызметтерінің дамуы тауар өндірісімен капиталистікке өту тарихи процесін көрсетді. Империум кезінде монополияның әсерінен, капиталистік жалпылау және жоспарлау әсерінен тауар өндірісінің құлдырауы орын алды. Дегенмен оған сай нарықтық заңдармен өмір сүреді. Осыған орай ақша қызметтерінің арақатынасының ерекшелігімен сипаты өзгереді.

Ақша теориясының мәселелерімн айналыстың эквиваленттердің көбісі олардың мәне мен атқаратын қызметтерін бөліп көрсетеді, және адамдар ақша деп танитын және олардың қызметтерін атқаратындарының барлығы ақша бола алады деп санайды.

Ақша, құн өлшемі және баға масштабы ретінде ақшаның құн өлшемі қызметі арқылы тауар құны жалпы қоғамдық еңбект біртекті өлшем сипатын алады. Сонымен қатар, тауарлардың ақшаның белгілі бір сомасына теңестіру тарау құнының сандық өлшемін береді. Осыдан құн өлшемі қызметінің екі ерекшелігі туындайды: бірінщіден, оны толық құнды бағалар атқарады.

Тауар құнының сандық өлшемін жүзеге асыру үшін ақшалардың өзі, еңбекпен жасалға, құнмен иемдену қажет. Бірақ, тауар өлшемін ақша жасамайды, өйткені құн ретінде барлық тауарлар сапалы, біртекті, абстрактіліқоғамды еңбекті өзіне енгізеді.

Екіншіден, ақшалар оймен елестетілген құн өлшемі қызмтін атқарады. Құн өлшемі тауардың ақшаға айырбасы кезінде пайда болады. Тауардың құнын өлшну үшін қолмақол ақшалардың болуы шарт емес, өйткені еңбек өнімін ақшаға теңестіру қоғамдық жүзег асырушы ретінде ойда жүзеге асырылады. Бның нәтижесі болып тауар құнының ақшалай көрінісі болып табылады. Ол еңбек өнімі мен ақшалай тауарлардың біртекті өлшем, құн ретінде қатынасын сипаттайды, алтын заттай түрде емес, қоғамдық еңбектің жиынтығы ретінде көрінеді.

Тауардың ақшалай түрде көрсетілген құны оның бағасы болып табылады. Толық құнды айналым ретінде алтынның құны болған жоқ. Алтынның ақшалай құны басқа тауарлардың тұтыну құны ретінде көрсетілді. Тауар басқа да кез-клген тауарлармен айырбаста болғандықтан, оның салыстырмалы құны әртүрлі тауарлар да шексіз бірқатар көріністеріне ие болды.

Алтын айналымнан шыққаннан бастап жағдай өзгрді. Ол несиелік ақшаларға тауар ретінде сатылды. Мұнда ақшалай тауардың екі жақты тұтыну құны көрінеді. Алтын ақшалай сыйақы сияқты өзінің бағасы жоқ, ол тк қана қоғамдық қажетті жұмыс уақытын және баға қалыптастыру процесн жүзеге асырады.

Алтын сұраным мен ұсыным заңына сай әдеттегі тауарлар сияқты несиелік ақшамен нақты нарықтық бағамен сатып алынады. Бұл құн өлшемі ретінде ақшаның қалыптасуын қиындатады. . теңдік кезіндегі алтын мен тауар өндірісіне кеткен жұмыс уақытының қажеттілігі бағалардың белгілі жиілікте болу үшін жекеше салыстыру ретінде айырбастың қарапайым формасында жүзеге асырылған. Дамыған ақшалай қатынас кезінде күш өлшемі қызметі бағаның масштабы негізінде көрінеді. Осы процесті сипаттай отырып. К. Маркс алтынның бағасын қалыптастыру процесі баға масштабындағы құн өлшемімен ауысады деп жазған. Металл ақшалардың (алтын, күміс, мыс) айналымы кезінде мемлекет заңды түрде ақшалай бірлікте бекітілеген металдың салмақтық сомының бағасының масштабын тіркеді. Алғашқыда манеталарды басып шығара бастағанда, баға масштабы өзінің салмақты маңыздылығынан түсіп кетті. Алайда тарихи дамуы процессінде баға масштабы жалпы маңыздылыққа негізделді.

Бұл манеталардың тозылуымен, мемлекеттік биліктің салмақ құрамын азайтумен, неғрлым аз құнды металлдан құндырақ металға өтумен (мыстан, күміске, кейін алтынға) байланысты. Оның нәтижесінде бағаның реми көлемң мен ақша бірлігінің нақты метелдық құрамы арасында қайшылық туындады.

Құн өлшемі мен баға масштабы түріндегі ақша қызметі арасында мәнді айырмашылқтар бар.

Құн өлшемі-мемлекетке тәуілсіз ақшаның экономикалық қызметі. Ақша құн өлшемі түрінде қоғамдық құндық этолон, абстрактілі еңбекті қоғамдық қамту және барлық тауардың құнын көрсету болып табылады. Сондықтан, бұл қызмет құн заңымен анықталды.

Баға масштабы-мемлекет еркіне тәуелді және құнды емес, тауар бағасын көрсетуге қызмет ететін ақшаның техникалық қызмет. Мысалы, 40 жыл ішінде ақша масштабы алтынның ресми бағасы негізінде бекітілді. Бұл баға АҚШ қазынасымен үштік ункцияға 35доллардан келеді (31, 1 грамм) .

Ол өзгрмейтін деңгейде доллардың девольвациясына 1971 жән 1973 жж-на дейін сақталды және бастапқыда 38 долларға, кейін 42, 22 долларға дейін жоғарлады. Алтынның бекітілген мемлекеттік бағасының оның құнынан ауытқуына байланысты бағалардың ресми масштабы экономикалық мәнін жоғаллты. Ямайканың валюталық реформаның (1976-1978) нәтижесінде алтынның ресми бағасы және алтын артықшылықтар алынып тасталынды. Қазіргі кезде алтынның тауарға тікелей айырбасы болмайды, бағалар құнының әреккт етуші заң базасында алтынның салмақтық сандарында көрсетілмейді. Алтынды айналымнан шешілмейтін несиелік ақшалармен шығару жағдайларды құн өлшемінің қызметтерінің ерекшелігі операциялар кезінде алтынның нарықтарында ақшалай тауар тікелей тауарлық массаға емес, несие ақшаларына қарсы тұратындығында болды.

Яғни тауар құндық көріністі тікелей ақшалай тауардың құнында емес, несие ақшаларының салыстырмалы құн арқылы алады.

Құн өлшемінің қызметі ақшаның басқа қызметтерімен, ң алдымен, айналым қызметімен байланысқан. Азия айналым құралы ретінде. Тауар айналымынң процессі айналым құралы ретінде ақшаға объективті қажеттілікті тудырады. Бұл құнның ақшалай көрінісі құн өлщемінің қызметі арқылы тауардың сатылуын білдіретіндігімен шартталған. Баға тауар айналымының процессіндегі тауардың ақшаға нақты айырбасы кезінде жүзеге асырылады. Т-А-Т.

Тауарларды сату процесінде ақша олардың айырбасында делдал болып, айырбас құралы қызметін атқарады. Мұнда тауар жүйесінің 2 айналу түрінен өтеді: 1) тауар ақшаға сатылады, оның құны тауарлық құнының ақшалай құнға айналды (Т-А) ; 2) алынған ақшаға тауар алынады, яғни құнның ақшалай түрі тауарлық құнға айналды. (А-Т) .

Тауар өндірушінің тауарды бүгін сатып, тауарды тек 1 жұмадан, бір күннен, 1 айдан кейін сатып алуға мүмкіндігі бар. Ол тауарды 1 нарықта сатып, өзіне қажетті тауарды басқа нарықтан сатып ала алады. Осылайша, ақша айналым құралы ретінде тікелей айырбастың (Т-Т) жеке, уақытша, кеңістік шекеараларынан өтеді.

Өзінің құнын жүзеге асырып, айналымнан кететін тауарларға қарағанда, айналым құралы ретіндегі ақша әр қашан айналымда болып, тауар айырбастау актілеріне үзіліссіз қызмет көрсетеді. Тауар айналымы - бастапқы, анықтаушы, ақша айналымы-туынды, сонымен қоса тауар айналымының үзіліссіздігі үшін қажетті болып табылады. Осыдан, айналым құралы ретіндегі ақша функциясының 2 ерекшелігі туындайды.

1. Оны идеалды емес, нақты ақша орындалды;

2. Бұл функцияда ақша айналымы кезінде өтпелі делдал ретінде болғандықтан ақшалай тауарды металдық және қағаздық құн белгілеріне ауыстыру мүмкіндігі туындалды.

Ақша құн өлшемі және айналым құралы ретінде қарама қайшылықтық бірлігін тудырады. 1 функция 2-ін көрсетеді. Металл айналым кезінде, егер айырбас құралы ретінде қызмет тпесе, ақша құн өлшемі функциясын орындамаушы еді. Онда толық металл ақшалар айналымы құралы болмаушы еді. Біріншіден, ақшаның құн өлешемі ретінде ақша идеалды. өйткені, айналым құралдарының функциясының ішінде өзіндік құны жоқ ақшалай белгімен ауыстырылады.

Құн өлшемі қызметі мен айналым құралдарының арасындағы қайшылықты алтын айналымынан алып тастауы алтын мен оның қағаз және несиелік ақшалары арасындағы сыртқы қайшылықтан өседі. Ақша айналым құралының қызметін атқаратындықтан, оның айналымына қажетті саны шығаратын тауардың бағасы мен массасын, яғни тауар бағасыларының қосындысымен анықталады.

Бір ақша бірлігі бірнеше тауарлық келісім-шарттарға қызмет көрсте алады. Ақшалардың айналымдылығы өскен сайын, сонша олар айналым үшін аз қажет.

Сонымен, айналым үшін қажтті әрекеттегі ақшалардың саны (АС) өткізілген тауарлар бағаларының қосындысы (ТБҚ) бір атаулы ақша бірлігінің айналым санына (А) бөлу арқылы анықталады:

Ақша қазына, жинақ және жинақтық қалыптасу құралы ретінде. Т-А-Т айналымның екі жеке актіге (Т-А және А-Т) бөлінуі ақшаларды жинау мүмкіндігі мен қажеттілігін тудырады. Егер тауар өндіруін өзінің тауарын өткізіп, ұзақ уақыт ағымында басқа тауар сатып алмаса, онда айналымнан жинау мақсатында алынған ақшалар қазынасы қалыптастыру құралы функциясын орындайды. Жиналған байлық “таза қазына” түрінде, яғни ақшаларды қарапайым жинау капиталистікке дейінгі қоғамдық формацияға тән болды.

Капмтализм кезінде қазынаны қалыптастыру құралы фукцияның қажеттілігі тауарлық өндіріс процесімен анықталды. Тауар өндіруші өндіріс құралдары мен тұтыну заттарын сатып алу үшін алдын- ала ақша жинау қажет. өндіріс құралдарының амортизациясы әр өндірілетін тауарлар партиясына есептеліп, олардың құнына қосылады және тауарды өткізуден түсімнің бір бөлігін құрайды. Бұл түсімді амортизацияланған өндіріс құралдарының орнына жаңаларын сатып алу ұшін іс жүзінде пайдаланылуы белгілі бір уақыт ағымында ақшалар жинақталғаннан кейін болады. Ақшаларға сапалы шексіз жинау мен сандық шектелуі арасындағы қайшылық банктердің шаруашылық айналымына қолданылатын, қоғамдық байлықты жалпы көрсету ретінде тойымсыз көксеуді тудырады. әр тауар белгілі бір қажеттілікті қанааттандырады және барлық байлықты емес, оның білгілі бір сәтін көрстеді. Материалданған құн ретінде толық ақшалар байлықтың жалпы көрінісі болып табылады. Бұл ақшалардың анықтауыш сипаттарының бірі. Бұдан қазынаның функциясының ерекшелігі шығады, оны тек толық ақшалар ғана атқара алады. Қазынаны жинау алтын мен күмістен жасалған тиын, кесектер, сонымен қатар сән-салтанат заттары түрінде болады.

Металл ақшаларының айналымы кезеңіндегі қазына ақша айналымын реттеуші ролін атқарады. Егер өндіріс пен тауар айналымының масштабы кеңейсе, онда қазына ретіндегі металл ақшалар нарыққа тауарлар сатып алу үшін түсіп отырады, яғни айналым құралы функциясын атқарады. өндіріс пен тауар айналымы қысқарған жағдайда, артық қалған ақшалардың бір бөлігі қазынаға айналды. Сондықтан нарықта толық металл ақшаларының айналымы кезінде тауарлардың өткізу үшін қажетті ақшалардың саны қатысты.

Сонымен, қазынаның пайда болу құралы ретінде ақшаның функциясын алтын аиқарады, өйткені оның заттай формасы ақшалай тауар талаптарына сәйкес болды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.