Оба ауруының таралу жолдары
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
а) Оба ауруы.
ә) Оба ауруының таралу жолдары
б) Оба ауруының түрлері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
ІІ Негізгі бөлім
а) Оба ауруы.
ә) Оба ауруының таралу жолдары
б) Оба ауруының түрлері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Оба — ауыр түрде уланып, без түйіндері, өкпе және басқа мүшелері ерекше зақымданғаны білінетін жедел жұқпалы ауру.
Ағымы ауыр, жоғарғы өлімді ауру, көп жерге таралу мақсатымен аса қауіпті аурулар тобына кіреді.
Тарихы. Оба адамзатқа ерте заманнан қаһарлығымен белгілі, көп көлемді жерлерді ойрандатушылығымен танымал. Көп жерлерге таралуына байланысты миллиондаған адамдардың өмірлерін алып кетті. Тарихта 3 белгілі обаның пандемиясы (көп құрлықтарға тараған ауруды осылай атайды) болып өтті. Бірінші тарихқа "юстинианов обасы" (531-580 ж.ж.) деп аталды. Ол Египетте басталып Жақын Шығысқа, Африканың Солтүстігіне және Европа елдеріне енеді. Осы пандемияда 100 млн.ға жақын адам өлген. Екінші пандемия XIV ғасырда "қара өлім" аталды, 1334 жылы Қытайда басталып, кейіннен Индияны, Африканы және Европа елдерін қамтыған. Екінші пандемияда 50 млн.нан астам адамдар өлген. Сонда оба ауруы Ресейдің солтүстік - батысына, орталық және оңтүстік - шығыс облыстарына кірген.
Ағымы ауыр, жоғарғы өлімді ауру, көп жерге таралу мақсатымен аса қауіпті аурулар тобына кіреді.
Тарихы. Оба адамзатқа ерте заманнан қаһарлығымен белгілі, көп көлемді жерлерді ойрандатушылығымен танымал. Көп жерлерге таралуына байланысты миллиондаған адамдардың өмірлерін алып кетті. Тарихта 3 белгілі обаның пандемиясы (көп құрлықтарға тараған ауруды осылай атайды) болып өтті. Бірінші тарихқа "юстинианов обасы" (531-580 ж.ж.) деп аталды. Ол Египетте басталып Жақын Шығысқа, Африканың Солтүстігіне және Европа елдеріне енеді. Осы пандемияда 100 млн.ға жақын адам өлген. Екінші пандемия XIV ғасырда "қара өлім" аталды, 1334 жылы Қытайда басталып, кейіннен Индияны, Африканы және Европа елдерін қамтыған. Екінші пандемияда 50 млн.нан астам адамдар өлген. Сонда оба ауруы Ресейдің солтүстік - батысына, орталық және оңтүстік - шығыс облыстарына кірген.
1. Ш.Шоқанов. Микробиология. Алматы. "Санат", 1997ж.
2. К.Құрманова. Адамға малдан жұғатын аурулар. Алматы. "Қазақстан", 1983ж.
3. Е.П.Шувалова. Инфекционные болезни. Учебник. Москва, 1990г..
4. Р.Ф.Сосов. Эпизоотология. Учебник. Москва. "Колос", 1974г.
5. Я.Е.Коляков. Ветеринарная микробиология. Учебник. Москва. Колос", 1965г.
6. И.Карақұлов, Т.Кдлжеков. Бәрі СПИД жайында. Алматы. "Білім" қоғамы, 1989ж.
7. Б.Әйтбембетов, Н.Әлішеров. Гепатит - бауырдың қабынуы. Алматы. "Қазақстан". 1991ж.
8. К.Е.Саудабеков, Э.А.Алманиязов, Л.Ю.Лухнова. Безопасность жизнедеятельности и формирования здорового образа жизни. Учебное пособие. Алматы КазГЮУ, 1999г.
2. К.Құрманова. Адамға малдан жұғатын аурулар. Алматы. "Қазақстан", 1983ж.
3. Е.П.Шувалова. Инфекционные болезни. Учебник. Москва, 1990г..
4. Р.Ф.Сосов. Эпизоотология. Учебник. Москва. "Колос", 1974г.
5. Я.Е.Коляков. Ветеринарная микробиология. Учебник. Москва. Колос", 1965г.
6. И.Карақұлов, Т.Кдлжеков. Бәрі СПИД жайында. Алматы. "Білім" қоғамы, 1989ж.
7. Б.Әйтбембетов, Н.Әлішеров. Гепатит - бауырдың қабынуы. Алматы. "Қазақстан". 1991ж.
8. К.Е.Саудабеков, Э.А.Алманиязов, Л.Ю.Лухнова. Безопасность жизнедеятельности и формирования здорового образа жизни. Учебное пособие. Алматы КазГЮУ, 1999г.
Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
а) Оба ауруы.
ә) Оба ауруының таралу жолдары
б) Оба ауруының түрлері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Оба ауруы.
Оба — ауыр түрде уланып, без түйіндері, өкпе және басқа мүшелері
ерекше зақымданғаны білінетін жедел жұқпалы ауру.
Ағымы ауыр, жоғарғы өлімді ауру, көп жерге таралу мақсатымен аса
қауіпті аурулар тобына кіреді.
Тарихы. Оба адамзатқа ерте заманнан қаһарлығымен белгілі, көп көлемді
жерлерді ойрандатушылығымен танымал. Көп жерлерге таралуына байланысты
миллиондаған адамдардың өмірлерін алып кетті. Тарихта 3 белгілі обаның
пандемиясы (көп құрлықтарға тараған ауруды осылай атайды) болып өтті.
Бірінші тарихқа "юстинианов обасы" (531-580 ж.ж.) деп аталды. Ол Египетте
басталып Жақын Шығысқа, Африканың Солтүстігіне және Европа елдеріне енеді.
Осы пандемияда 100 млн.ға жақын адам өлген. Екінші пандемия XIV ғасырда
"қара өлім" аталды, 1334 жылы Қытайда басталып, кейіннен Индияны, Африканы
және Европа елдерін қамтыған. Екінші пандемияда 50 млн.нан астам адамдар
өлген. Сонда оба ауруы Ресейдің солтүстік - батысына, орталық және оңтүстік
- шығыс облыстарына кірген.
Обаның үшінші пандемиясының басталуы 1894 жылға жатады. Кантоне және
Гонконгте басталып 100 мыңнан астам адамдар өлген Соңғы 10 жылдары оба
ауруы 87 порттағы қалаларға негізгі пароходтар жүретін барлық құрлықтарға
тараған. Ең адамы көп өлген Индия болыпты, өлген адамдары 12 млн-нан асқан.
Оба ауруы Ресейдің Одесса қаласында 1901, 1902 және 1910 жылдары болғаны
байқалған. Обаның үшінші пандемиясы зерттеген ғалымдардың өте үлкен жаңалық
ашқандарымен танылды: қоздырғылық тапты, егеуқұйрықтың (крыса) жұқпалы
ауруды үзбей жалғастырып отыратын маңызы дәлелденген. Орыс ғалымдары
Д.С.Самойлович, Г.И.Минх, Н.Ф.Гамалея, Д.К.Заболотный, И.И.Мечников,
Н.Н.Клодницкий, В.А.Хавкин и Д.А.Деминский оба ауруын зерттеп мың жылдық
адамзаттың жауымен күресіп, батырлық еңбектерін тарихтың бетінде қалдырды.
Қазақстанда 1926 жылы оба ауруы тышқандардың арасында көп тарағаннан
кейін адамға да жұғып үлкен өpic алған. Эпизоотия түйелер мен қояндарға
тарап екі айға созылған. Түйенің обасы кейінгі жылдары Индияда, Пакистанда,
Индонезияда, Йндоқытайда, Африканың экватор аймағында, Бразилияда, Перу
және Аргентинада кездесіп тұр; Егеуқұйрық арқылы обаның таралуы соңғы
уақыттарда Азия, Африка, Америка, Франция, Испания, Италия порттьқ
қалаларында болып жүр.
Біздің Қазақстанда сирек кездеседі. Көбінесе Арал аумағының
құмдарында, Қызылқұммен Мойынқұмарда құмтышқанмен үлкен сұр
тышқандардың арасында кездесіп, олардың денесінен оба қоздырғыш
табылып тұрады. Осы жұмыстарды Арал, Ақтөбе, Оңтүстік Казақстан,
Атырау обаға қарсы станциялары өз уақытысында анықтап оба ауруының
қоздырғыштарын табылған жерлерде қарсы көп жұмыстар жүргізеді.
Тышқандардың ініне түрлі улы заттар тастап, оларды өлтіреді. Алматыдағы
Орта Азиялық обаға карсы институтга тиянақты ғылыми зерттеу жұмыстары
жүргізіледі.
Аурудың қоздырғышы — Pasteurella pestis. Осы қоздырғышты бірінші рет
француз ғалымы Иерсен Гонконг қаласындағы эпидемия кезінде 1894 жылы ашқан.
Қоздырғыш — қозғалмайды, спора шығармайды, кілегейлі капсуласы болады, ауа
жоқ жерде өседі.
Қоздырғыштың тұрақтылығы ағзадан басқа жерде 0 — + 100 С-да 10 айға
дейін сақталады. Суда, тамақтарда, үйдегі түрлі ыдыстар мен заттардың
үстінде 30-90 күнге дейін сақгалады. 30° С суьтқга үзақ уақыттарға төзеді.
60" С ыстықта жарты сағаттан кейін өледі, 80° С ыстықта 5 минутта, 100°С —
бірнеше секундта өледі. Сулема, Лизол, формалин, хлорамин, хлор известі
ерітінділері тағы антибиотиктерден - стрептомицин, тетрациклин т.б. оба
қоздырғыштарын жояды.
Эпидемиология мен эпизоотология. Академик Е.Н.Павловскийдің
жұқпалының табиғи ошақтары туралы ғылымына оба ауруында табиғи
ошақтар трансмиссивтік жұқпалы аурулар тобына жатқызады. Оба қоздырғышының
табиғаттағы бұлағы денесінде өсіріп, сақтайтын кеміргіштер болып табылады.
Олардың 300 ден астам түрлері белгілі. Орта Азияда өз денесінде оба
микробын өсіріп, сақтайтын кеміргіштердің саны мол. Олар: құмтышқан, сұр
тышқан, саршұнақ, атжалман. Кеміргіштер оба ауруымен ауырып, көп өлім-
жетімге ұшырайды. Огата 1897 жылы және осы аталған кеміргіштердің денесінде
болатын бүргелер оба қоздырғышын ауру егеуқұйрықтан сау егеуқұйрықтарға
жұқтырып отырады, адамға да бүргелер қан сорғанда жұқтырады. Түйелерге оба
ауруы бүрге арқылы, жанасумен, тамақпенен және демалу жолдары арқылы
жұғады. Бүргелердің 120 түрлері болады, соның біразының ішінен оба
ауруының қоздырғышы табылған. Кеміргіштердің обамен ауырып, өлер
алдында бүргелердің қан соруы көбейе түседі. Обаның қоздырғышы бүргенің
ағзасында тез таралып, өсіп көбейеді, келесі қан сорарында кеміргіштерге,
түйелерге және адамға жұқтырады.
Адамға обаның жұғу жолдары бірнеше: жұқпалы бүргенің шағуы, ауру
кеміргіштердін терісін алғанда жанасу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
а) Оба ауруы.
ә) Оба ауруының таралу жолдары
б) Оба ауруының түрлері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Оба ауруы.
Оба — ауыр түрде уланып, без түйіндері, өкпе және басқа мүшелері
ерекше зақымданғаны білінетін жедел жұқпалы ауру.
Ағымы ауыр, жоғарғы өлімді ауру, көп жерге таралу мақсатымен аса
қауіпті аурулар тобына кіреді.
Тарихы. Оба адамзатқа ерте заманнан қаһарлығымен белгілі, көп көлемді
жерлерді ойрандатушылығымен танымал. Көп жерлерге таралуына байланысты
миллиондаған адамдардың өмірлерін алып кетті. Тарихта 3 белгілі обаның
пандемиясы (көп құрлықтарға тараған ауруды осылай атайды) болып өтті.
Бірінші тарихқа "юстинианов обасы" (531-580 ж.ж.) деп аталды. Ол Египетте
басталып Жақын Шығысқа, Африканың Солтүстігіне және Европа елдеріне енеді.
Осы пандемияда 100 млн.ға жақын адам өлген. Екінші пандемия XIV ғасырда
"қара өлім" аталды, 1334 жылы Қытайда басталып, кейіннен Индияны, Африканы
және Европа елдерін қамтыған. Екінші пандемияда 50 млн.нан астам адамдар
өлген. Сонда оба ауруы Ресейдің солтүстік - батысына, орталық және оңтүстік
- шығыс облыстарына кірген.
Обаның үшінші пандемиясының басталуы 1894 жылға жатады. Кантоне және
Гонконгте басталып 100 мыңнан астам адамдар өлген Соңғы 10 жылдары оба
ауруы 87 порттағы қалаларға негізгі пароходтар жүретін барлық құрлықтарға
тараған. Ең адамы көп өлген Индия болыпты, өлген адамдары 12 млн-нан асқан.
Оба ауруы Ресейдің Одесса қаласында 1901, 1902 және 1910 жылдары болғаны
байқалған. Обаның үшінші пандемиясы зерттеген ғалымдардың өте үлкен жаңалық
ашқандарымен танылды: қоздырғылық тапты, егеуқұйрықтың (крыса) жұқпалы
ауруды үзбей жалғастырып отыратын маңызы дәлелденген. Орыс ғалымдары
Д.С.Самойлович, Г.И.Минх, Н.Ф.Гамалея, Д.К.Заболотный, И.И.Мечников,
Н.Н.Клодницкий, В.А.Хавкин и Д.А.Деминский оба ауруын зерттеп мың жылдық
адамзаттың жауымен күресіп, батырлық еңбектерін тарихтың бетінде қалдырды.
Қазақстанда 1926 жылы оба ауруы тышқандардың арасында көп тарағаннан
кейін адамға да жұғып үлкен өpic алған. Эпизоотия түйелер мен қояндарға
тарап екі айға созылған. Түйенің обасы кейінгі жылдары Индияда, Пакистанда,
Индонезияда, Йндоқытайда, Африканың экватор аймағында, Бразилияда, Перу
және Аргентинада кездесіп тұр; Егеуқұйрық арқылы обаның таралуы соңғы
уақыттарда Азия, Африка, Америка, Франция, Испания, Италия порттьқ
қалаларында болып жүр.
Біздің Қазақстанда сирек кездеседі. Көбінесе Арал аумағының
құмдарында, Қызылқұммен Мойынқұмарда құмтышқанмен үлкен сұр
тышқандардың арасында кездесіп, олардың денесінен оба қоздырғыш
табылып тұрады. Осы жұмыстарды Арал, Ақтөбе, Оңтүстік Казақстан,
Атырау обаға қарсы станциялары өз уақытысында анықтап оба ауруының
қоздырғыштарын табылған жерлерде қарсы көп жұмыстар жүргізеді.
Тышқандардың ініне түрлі улы заттар тастап, оларды өлтіреді. Алматыдағы
Орта Азиялық обаға карсы институтга тиянақты ғылыми зерттеу жұмыстары
жүргізіледі.
Аурудың қоздырғышы — Pasteurella pestis. Осы қоздырғышты бірінші рет
француз ғалымы Иерсен Гонконг қаласындағы эпидемия кезінде 1894 жылы ашқан.
Қоздырғыш — қозғалмайды, спора шығармайды, кілегейлі капсуласы болады, ауа
жоқ жерде өседі.
Қоздырғыштың тұрақтылығы ағзадан басқа жерде 0 — + 100 С-да 10 айға
дейін сақталады. Суда, тамақтарда, үйдегі түрлі ыдыстар мен заттардың
үстінде 30-90 күнге дейін сақгалады. 30° С суьтқга үзақ уақыттарға төзеді.
60" С ыстықта жарты сағаттан кейін өледі, 80° С ыстықта 5 минутта, 100°С —
бірнеше секундта өледі. Сулема, Лизол, формалин, хлорамин, хлор известі
ерітінділері тағы антибиотиктерден - стрептомицин, тетрациклин т.б. оба
қоздырғыштарын жояды.
Эпидемиология мен эпизоотология. Академик Е.Н.Павловскийдің
жұқпалының табиғи ошақтары туралы ғылымына оба ауруында табиғи
ошақтар трансмиссивтік жұқпалы аурулар тобына жатқызады. Оба қоздырғышының
табиғаттағы бұлағы денесінде өсіріп, сақтайтын кеміргіштер болып табылады.
Олардың 300 ден астам түрлері белгілі. Орта Азияда өз денесінде оба
микробын өсіріп, сақтайтын кеміргіштердің саны мол. Олар: құмтышқан, сұр
тышқан, саршұнақ, атжалман. Кеміргіштер оба ауруымен ауырып, көп өлім-
жетімге ұшырайды. Огата 1897 жылы және осы аталған кеміргіштердің денесінде
болатын бүргелер оба қоздырғышын ауру егеуқұйрықтан сау егеуқұйрықтарға
жұқтырып отырады, адамға да бүргелер қан сорғанда жұқтырады. Түйелерге оба
ауруы бүрге арқылы, жанасумен, тамақпенен және демалу жолдары арқылы
жұғады. Бүргелердің 120 түрлері болады, соның біразының ішінен оба
ауруының қоздырғышы табылған. Кеміргіштердің обамен ауырып, өлер
алдында бүргелердің қан соруы көбейе түседі. Обаның қоздырғышы бүргенің
ағзасында тез таралып, өсіп көбейеді, келесі қан сорарында кеміргіштерге,
түйелерге және адамға жұқтырады.
Адамға обаның жұғу жолдары бірнеше: жұқпалы бүргенің шағуы, ауру
кеміргіштердін терісін алғанда жанасу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz