“Мектеп педагогикасы” пәні бойынша типтік бағдарлама
1.тақырып. Қазіргі педагогиканың әдіснамалық негіздері
2.тақырып. Педагогикалық процестің заңдылықтары
3.тақырып Тәрбиенің мақсаты, әлеуметтік келісім
4. тақырып: Дүниетаным жеке тұлғаны қалыптастырудың өзегі ретінде
5.тақырып. Педагогикалық процестегі мұғалім мен оқушының өзара әрекетінің мазмұны
МОДУЛЬ 3. Мектептің тұтас педагогикалық процесін басқару
1. тақырып Мектеп туралы нормативтік құжаттардың сипаты
2.тақырып. Мектептің оқу.тәрбие жұмысын диагностикалау.басқарудың негізі ретінде
1.тақырып.Мектептің оқу.тәрбие процесін ұйымдастырушылық әдістемелік басқару
СЕМИНАР ТАҚЫРЫПТАРЫ.
2.тақырып. Педагогикалық процестің заңдылықтары
3.тақырып Тәрбиенің мақсаты, әлеуметтік келісім
4. тақырып: Дүниетаным жеке тұлғаны қалыптастырудың өзегі ретінде
5.тақырып. Педагогикалық процестегі мұғалім мен оқушының өзара әрекетінің мазмұны
МОДУЛЬ 3. Мектептің тұтас педагогикалық процесін басқару
1. тақырып Мектеп туралы нормативтік құжаттардың сипаты
2.тақырып. Мектептің оқу.тәрбие жұмысын диагностикалау.басқарудың негізі ретінде
1.тақырып.Мектептің оқу.тәрбие процесін ұйымдастырушылық әдістемелік басқару
СЕМИНАР ТАҚЫРЫПТАРЫ.
Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі педагогика ғылымының алатын орны, оның басты ерекшеліктері: арнайы пәні, ғылыми- терменологиялық аппараты зерттеу әдістері.
Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым. Тәрбиенің тарихы мен оның негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы көрнісі. Педагогика ғылымының негізгі әдіс-тәсілдері туралы жалпы түсінік. Педагогиканың қызметі, пәні және объектісі. Педагогиканың ұғым – түсініктік аппараты. Педагогиканың негізгі категориялары. Педагогиканың методологиялық негіздері. Педагогиканың философиямен, культурологиямен, социологиямен, психологиямен, физиологиямен және басқа да ғылым салаларымен байланыстылығы. Педагогикалық жүйе. Педагогика ғылымының қазіргі міндеттері. Педагогикалық әдістердің түрлері.
Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым. Тәрбиенің тарихы мен оның негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы көрнісі. Педагогика ғылымының негізгі әдіс-тәсілдері туралы жалпы түсінік. Педагогиканың қызметі, пәні және объектісі. Педагогиканың ұғым – түсініктік аппараты. Педагогиканың негізгі категориялары. Педагогиканың методологиялық негіздері. Педагогиканың философиямен, культурологиямен, социологиямен, психологиямен, физиологиямен және басқа да ғылым салаларымен байланыстылығы. Педагогикалық жүйе. Педагогика ғылымының қазіргі міндеттері. Педагогикалық әдістердің түрлері.
1. Педагогика/ Под ред. В.А.Сластенина. –М., 2000
2. Педагогика и психология высшей школы- Ростов., 1998
3. Қоянбаев Ж.Б. Педагогика – Алматы, Рауан 1992
4. М Жұмабаев Педагогика –Алматы, Рауан 1993
5. И.П.Падласый Педагогика
6. В.И.Смирнов Общая педагогика, Москва.1999
В.В.Богословский Педагогика Алматы
2. Педагогика и психология высшей школы- Ростов., 1998
3. Қоянбаев Ж.Б. Педагогика – Алматы, Рауан 1992
4. М Жұмабаев Педагогика –Алматы, Рауан 1993
5. И.П.Падласый Педагогика
6. В.И.Смирнов Общая педагогика, Москва.1999
В.В.Богословский Педагогика Алматы
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Жалпы және этникалық педагогика кафедрасы
К.Ж. Жолтаева, Ұ.Б. Төлешова,
С.Ә. Рамазанова
МЕКТЕП ПЕДАГОГИКАСЫ
( "05010- Педагогика және психология "мамандығы үшін
оқу- әдістемелік кешені)
Қазақстан Республикасы
Алматы, 2007
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Философия және саясаттану факультеті
” Бекітілді ”
Факультеттің
ғылыми кеңесі
отырысында бекітілді
Хаттама № ---- ”----” ----- 2007 ж
Декан (аты-жөні) -------------
---
”-------” -------------- 2007
ж
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Пәні ” Мектеп педагогикасы ”
Мамандығы 050103- “педагогика және психология”
Күндізгі
Оқу бөлімі ----------------------------------
( күндізгі, кешкі, сырттай, қысқартылған)
Кредит саны
Курсы
Семестр
Дәріс сағат
Семинар --- сағат
СӨЖ – сағат
Сынақ сағат
АБ саны 2
Барлық аудиториялық сағат сағат
Алматы 2007
Оқу жұмыс бағдарламасы Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық
университеті психология-педагогика факультетінің бастауыш мектеп
педагогикасы, бастапқы әскери және дене дайындығы кафедрасының оқу-
әдістемелік бірлестігі ендірген “Мектеп педагогикасы” пәні бойынша типтік
бағдарлама негізінде жасаған.
Жалпы және этникалық педагогика кафедра мәжілісінде “-----“-----2007 ж.
қаралды. Хаттама--------№
Жалпы және этникалық педагогика кафедрасының меңгерушісі,
--------------------
Жалпы және этникалық педагогика кафедрасының әдістемелік кеңес төрайымы
(төрағасы) ---------------
Философия және саясаттану факультетінің әдістемелік кеңесінде
“-----“-----2007 ж. құпталды. Хаттама--------№
Философия және саясаттану факультетінің әдістемелік кеңес (төрағасы)
төрайымы -------------
АЛҒЫ СӨЗ
Соңғы он жылдықта білім беру жағдайындағы әлеуметтік-экономикалық
өзгерістер қоғамның сұраныстарына, талабына сәйкес тез арада жылдам жауап
беруі қажет. Ол үшін педагогика курсын оқытудың зор мәні бар, жүйелі білім
және іскерлікпен дағдыны меңгеруге бағдар беру, болашақ маманның зерттеу
және тәжірибелік міндеттерді шығармашылықпен, ғылым мен техниканың мәдени
жетістіктерін дамыта отырып өздігінен және жауапкершілікпен шешуіне
мүмкіндік береді.
Курстың мақсаты болашақ мұғалімдердің теориялық білімдер жүйесі мен
дағдысын тұтас педагогикалық процесс жағдайындағы тәжірибелік әсерін
қалыптастыру.
Курстың міндеттері:
студентерді кәсіби іс-әрекет теориясымен қаруландыру болашақ
мұғалімдерді дайындаудың негізі;
• болашақ мұғалімдерде өзіндік кәсіби іс-әрекетінің жүйелі түрде
көрінуінің қалыптастыру;
• болашақ мұғалімдерде тұлғалық, мәнді, кәсіби (гумандық,
педагогикалық ойлау, қарым-қатынас жасай білу, педагогикалық әдеп,
төзімділік т.б.) сапаларды қалыптастыру;
• студенттердің өзін-өзі білімін көтеруге, шығармашылықпен ғылыми
ізденіс жұмысына дайындығын қалыптастыру.
Бағдарлы гуманитарлық білімдер жүйесіндегі педагогика ғылым ретінде
тұлғаның интелектуалдық жағынан қалыптасуында пәнаралық байланыстарды
жүзеге асыруды “Мектеп педагогикасы“ курсын оқыту әлеуметтік-гуманитарлық
пәндер (философия,әлеуметтану, жасөспірімдер психологиясы, мәдениеттану
т.б.) сонымен қатар педагогика саласы бойынша “Педагогикалық мамандыққа
кіріспе“, “Адамзат тарихындағы педагогикалық ойлар мен мектептердің дамуы“
т.б. курстарды оқытуды талап етеді. Бұл пәнаралық байланыс жағдайында
педагогикалық процестің ерекшелігін педагогика курсын оқыту барысында түрлі
педагогикалық құбылыстарды байқауға мүмкіндік береді.
Мемлекеттік стандартқа сәйкес жоғарғы кәсіптік білім беруде педагогика
курсын оқыту барысында студенттердің міндетті түрде меңгеретін білімдері:
• педагогиканың теориялық-әдіснамалық негізі бойынша;
• теория мен тәжірибедегі тұтас педагогикалық процесс бойынша;
• тұтас педагогикалық процесті басқару;
Сонымен қатар студенттер төмендегідей іскерлікті меңгеруі тиіс:
• тұтас педагогикалық процесті таратудың технологиялары бойынша ;
• педагогикалық процестің тәрбиелік миханизмдері мен заңдылықтарына
сәйкес келетін оқу-тәрбие жұмыстарын жүзеге асыру;
• сыныптағы оқу-тәрбие процесінің диагностикасының негізгі
сипаттарына қарай (ауыспалы) және оның одан әрі қарай дамуын
болжауды жүзеге асыру;
• оқу-тәрбие міндеттерін тұжырымдау, осы міндеттерге сәйкес іс-әрекет
түрлерін, формалары мен әдістерін талдай білу;
МОДУЛЬ1. ПЕДАГОГИКАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ, МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1 апта.
1-тақырып. Қазіргі педагогиканың әдіснамалық негіздері 2 сағат
Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі педагогика ғылымының алатын орны,
оның басты ерекшеліктері: арнайы пәні, ғылыми- терменологиялық аппараты
зерттеу әдістері.
Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым. Тәрбиенің тарихы мен оның
негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы көрнісі. Педагогика
ғылымының негізгі әдіс-тәсілдері туралы жалпы түсінік. Педагогиканың
қызметі, пәні және объектісі. Педагогиканың ұғым – түсініктік аппараты.
Педагогиканың негізгі категориялары. Педагогиканың методологиялық
негіздері. Педагогиканың философиямен, культурологиямен, социологиямен,
психологиямен, физиологиямен және басқа да ғылым салаларымен
байланыстылығы. Педагогикалық жүйе. Педагогика ғылымының қазіргі
міндеттері. Педагогикалық әдістердің түрлері.
2-тақырып. Жеке тұлғаны дамытудың, тәрбиелеудің қалыптастырудың өзара
байланысы және сипаты- 2 сағат
Тұлға туралы ұғым."Адам", "тұлға", "индивид". Тұлға құрылымының көп
қырлылығы, күрделілігі, оның барлық компоненттерінің өзара байланысы.
"Тұлғаны дамыту", "тәрбиелеу", "қалыптастыру" ұғымдарына сипаттама.
Оқушының дамуы – педагогикалық проблема. Тұлғаның даму проблемасына әртүрлі
көзқарас. Баланың даму процессі. Оқушылардың жас ерекшеліктері. Оқушылардың
дербес ерекшеліктері. Әлеуметтік факторлар және тұлғаның
қалыптасуы.Тұлғаның қалыптасуына тәрбиенің өскен ортасының әсері.
2 апта.
3-тақырып. Балалардың жас және дербес ерекшеліктері, оларды оқу-тәрбие
процесінде есепке алу 2 сағат
Оқушылардың жеке тұлғалық дамуының жас ерекшелік кезеңдері, оларға
сипаттама. Жеке тұлға дамуының педагогикалық проблемасы. Жеке тұлғаның
даму проблемасына әртүрлі көзқарас. Баланың даму процесі.
Жеке тұлғаның дамуындағы жағдайаттар. Қазіргі қоғамның даму кезеңінде
жеке тұлғаны қалыптастырудың ерекшеліктері. Оқушының оқуға деген шынайы
мүмкіндіктерін педагогикалық процесте ұйымдастыруда есепке алу (мазмұны,
құралдары, түрлері мен оқу-тәрбие іс-әрекетінің әдістері).
Негізгі ұғымдар: тұлға,жас ерекшелігіне байланысты жаңа тұжырым беру,
дербес ерекшеліктері, даралап оқыту.
МОДУЛЬ 2. Тұтас педагогикалық процестің теориясы мен практикасы
3 апта.
1-тақырып. Тұтас педагогикалық процесс- педагогика пәні мен мұғалім
қызметінің объектісі 2 сағат
Педагогика пәні және мұғалімнің іс-әрекет объектісі мектеп
тәжірибесінде, оқу құралдарында, бағдарламаларда осы ұғымдардың дамуы, осы
мәселелердің көрніс табуы. Мұғалімнің объектісі туралы ұғымның қалыптасу
тарихы. Педагогикалық процестің мәні, оның құрылымдық компонентері. Оқушы-
педагогикалық процестің субъектісі.
Жеке тұлғаның тұтастығы- педагогикалық процестің үш бірліктегі
қызметін іске асыруды түсіндірудің негізі. Жеке тұлғаның шығармашылығы.
Педагогикалық процестің негізгі заңдылықтары. Педагогикалық процесс. Ұғым.
Жүйе. ,,Мектеп жүйесі,,. Оқутыдың тәрбиелеудің бірлігі – процестің негізгі
мәні. Өзара біріккен іс - әрекеті. Оқу – тәрбие процесін басқару. Оқытудың
заңдылығы мен заңы (мақсат, мазмұн, талап және тұлғаның деңгейі). Оқытудың
принципін сипаттау: дамыту, тәрбиелеу санналылық нәтижелік ғылымилық
көрнекілік өмірмен байланыстылық жүйелілік, бірізділік шамаға лайықтылық
ұжымдық және жеке оқыту.
3 апта.
2-тақырып. Педагогикалық процестің заңдылықтары 2 сағат
Педагогикалық процесс-күрделі дамушы жүйе. Оның жеке тұлғаны
қалыптастырудағы ролі. Оқу-тәрбие процесін болжау, мұғалімнің әдіснамалық
бағытына тәуелді. Оқу-тәрбие процесіне байланысты әртүрлі көзқарастар.
Табиғаттағы және қоғамдағы құбылыстардың және процестердің даму
заңдылықтарының философиялық мәні.
Педагогикалық процестің негізгі заңдылықтары, оларға сипаттама:
қоғамның әлеуметтік-экономикалық талаптарымен келісуі; оқушы мен оқытушының
екі жақты міндетті іс-әрекетімен байланыстыөзара қарым-қатынасы;
оқушылардың белсенділігін арттыру мұғалімнің алдын-ала мұқият ойланған және
ұйымдастырылңан іс-әрекетінің нәтижесі; оқушылар арсындағы өзара іс-
әрекетті мұқият ұйымдастыру педагогикалық процестің тиімділігін арттырудың
шарттары.
4 апта.
3-тақырып Тәрбиенің мақсаты, әлеуметтік келісім 2 сағат
Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің
негізгі заңдылықтары. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық
моделі.
Қоғамдық мәдениет – жас ұрпақ тәрбиесінің мақсатын айқындаудың
әдіснамалық негізі (материалдық, рухани, әлеуметтік-нормативтік мәдениет).
Сана мен мінез - құлық бірлігі. Балалардың шығармашылық белсенділігі
мен дамуын есепке алу. Тәрбиені өмірмен, әлеуметтік ортамен байланыстыру.
Жағымды тәжірибеге сүйену. Жеке бала мен қатынас. Тәрбиенің гумандық
сипаты. Тұтастығы мен бірлігі. Балаға талап пен құрметті қатар қою.
Оқушылар ұжымына сүйені.
Тәрбиенің әлеуметтік институттары. Мектеп – осы институттар жұмысын
ұйымдастырушы және біріктіруші. Педагогикалық ынтымақтастық.
Отбасылық тәрбие, оған қойылатын талаптар. Отбасының педагогикалық
мәдениеті. Республика Конституциясы отбасылық тәрбие туралы.
Мектептің ата – аналар, қоғамдық ұйымдармен жүргізілетін жұмысының
түрлері. Педагогикалық насихат. Отбасын және байланыс орнату. Ата – аналар
активін құру. Оларды мектептік тәрбие жұмысына қатыстыру.
Негізгі ұғымдар: тәрбиенің мақсаты, жалпы адамзаттық мәдениет, жеке тұлғаны
әлеуметтендіру және дербестендіру, жеке тұлғаны жан-жақты үйлесімді дамыту,
тұлғаның шығармашылық мүмкіндігі.
5 апта.
4- тақырып: Дүниетаным жеке тұлғаны қалыптастырудың өзегі ретінде 2 сағат
Дүниетанымның негізгі компоненттері мен мәні. Дүниетанымның түрлері.
Дүниетанымды қалыптастырудың әдіснамалық негіздері. Философия, оның әртүрлі
бағыттарының қалыптасушы тұлғаның дүниетанымдық көзқарасын бағалаудың
ролі. Дүниетанымды қалыптастырудың психологиялық негіздері. Жеке тұлғаның
құндылық бағыттары. Оқушылардың дүниетанымын қалыптастырудың жолдары мен
құралдары: ғылыми білімді қалыптастыруда көзқарасы мен көзін жеткіз,
оқытудың әдістері мен формаларының, мазмұнның ролі; оқушыларға әлемді
түсінуін қалыптастырудағы көзқарасын қазіргі әлеуметтік жағдайаттарға
талдау жасау; әртүрлі іс-әрекеттер түрлеріне оқушыларды қалыптакстыру;
оқушыны тұлғалық әлеуметтендіру мен дүниетанымдық көзқарасын
қалыптастырудағы мектеп пен жанұяның бірлеаскен іс-әрекеті.
5-апта.
5-тақырып. Педагогикалық процестегі мұғалім мен оқушының өзара
әрекетінің мазмұны 2 сағат
Педагогтік білім жүйесінде мұғалім тұлғасының дамуы. БПП-тің даму
жолдары. Оқытудағы дүниетанымдық сұраныс пен қызығу дәлелдеудің негізі.
Оқытудың әсерленуі, оқытудың ұйымдастырудың жүйесі және жолдары туралы
түсінік (жеке оқыту, класс – сабақ жүйесі, лекциялық - семинарлық жүйе
т.б.). Сабақтың типтері және құрылымы. Мұғалімнің БПП-ті зерттеудегі орны.
БПП-тегі әдістердің түрлері, ұйымдастырылу жолдары. Білімнің мазмұны
қоғамның және жеке субъектінің қажетінен туады. Мұғалімнің жеке басының
үлгісі. К.Ушинскийдің талабы. Баланы зерттеу және оның жеке арын сыйлау,
қадірлеу. Тәрбиеші баланың қаһарлы қожасы болмасын, жұмсақ жолдары болсын
(Мағжан).
Тәрбиедегі этникалық талаптар. Халықтың ұлттық тәрбиесі және оны
қолданудың маңызы.
Педагогикалық этика. Мұғалім мәдениеті. Оқушылар пікірімен санасу,
есепке алу.
Оқыту әдістері туралы ұғым, оның дамуы. Оқыту әдістеріне қойылатын
педагогикалық талаптар. Оның атқаратын функциялары: білім беру, дамыту,
тәрбиелеу, оқуға ынталандыру және бақылау.
- оқыту әдістері мен тәсілдері туралы жалпы түсінік.
- Оқыту әдісінің даму тарихы.
- Оқыту әдісінің классификациясы.
- Сабақ. Кітаппен жұмыс. Әдістеме.
Біртұтас педагогикалық процестің мақсаттарының тәрбие ісіндегі
заңдылықтар. Педагогикалық процесті ұйымдастырудың негізгі мақсаттары.
Өмірмен байланыс. Оқыту мен тәрбиені еңбекпен байланыстыру. Оқыту мен
тәрбиені еңбекпен байланыстыру. Оқыту мен тәрбиенің түрлері: көрнекілік,
жалғастық, бірізділік және жүйелілік.
МОДУЛЬ 3. Мектептің тұтас педагогикалық процесін басқару
5 АПТА.
1- тақырып Мектеп туралы нормативтік құжаттардың сипаты 2 сағат
Қазақстан Республикасының Конституциясындағы білім беру мәселелері.
Қазақстан Республикасының ,, Білім беру,, туралы Заңы. Қазақстан
республикасында орта білімді дамыту тұжырымдамасы. Қазақстан
Республикасының жалпы орта білім берудің мемлекеттік стандарты туралы
ереже. Базалық оқу жоспары, варианттық оқу жоспарлары, оқу бағдарламалары.
Мектеп түрлері, олардың сипаттамасы, ондағы оқу-тәрбие процесін
ұйымдастырудың ерекшеліктері.
Негізгі ұғымдар: нормативтік құжат, білім беру стандарты, әртүрлі
үлгідегі мектептер.
2-тақырып. Мектептің оқу-тәрбие жұмысын диагностикалау-басқарудың
негізі ретінде . Мектеп ішілік бақылау. 2 сағат
Халыққа білім беру жүйесіндегі оқу орны ретінде, әртүрлі үлгідегі
мектептерді басқару және жетекшілік ету. Басқару қағидалары. Әкімшілікті
басқару объектісі- мектептегі педагогикалық процесс ретінде. Мектеп
басшыларына қойылатын талаптар. Оқу-тәрбие жұмысы бойынша мектеп
директорының, орынбасарларының атқаратын қызметі.
Мұғалім еңбегі- мектептегі педагогтардың ұжымдық іс-әрекетінің негізгі
бөлігі ретінде. Педагогикалық қарым-қатынас құрылымы. Педагогикалық қарым-
қатынас – шығармашылық іс-әрекет. Бірлесіп қарым- қатынас жасаудағы
педагогтың тәсілдері мен шешімдері. Педагогтың қарым- қатынастық әр
кезеңдегі іске асырылу жағдайлары. Педагогикалық қарым - қатынас қойылатын
талаптар. Қарым - қатынас жасаудың ауызша және басқа түрде жүргізілетін
тәсілдері. Педагогтің жеке тұлғалық қарым-қатынас жасау стилін айқындаудың
әдісі және оның педагогтың кәсіптік өзін - өзі тәрбиелеудегі қалыптасуы.
6 апта.
1-тақырып.Мектептің оқу-тәрбие процесін ұйымдастырушылық әдістемелік
басқару 2 сағат
Оқу-тәрбие процесінің әртүрлі кезеңдеріндегі жағдайы мен оның жұмыс
істеуі туралы ақпарат –диагностиканың негізі. Педагогикалық процестің
жағдайы туралы ақпарат түрлері: бастапқы тактикалық, оперативті.Мектеп
директорының және оқу– тәрбие ісі бойынша орынбасарының кластан тыс,
мектептен тыс тәрбие жұмысын ұйымдастыруда атқаратын қызметі. Мектеп
құжаттары. Мектеп ішіндегі бақылау жұмыстары. Сабақтарды талдау, кластан
тыс жұмыстардың сапасын талдау. Мектеп жұмысын ғылыми негізде жоспарлау.
Педагогтар кеңесінің, әдіскерлер бірлестігінің, класс жетекшінің жұмыс
жоспары. Мұғалімнің педагогикалық шеберлігі мен мұғалім даярлау ісінде
талапты күшейту. Өз дайындығы мен мұғалімнің шығармашылық қабілеті дамып,
қалыптасуы, оқу–тәрбие ісін тиімді ұйымдастыруда әдістеменің алатын орны.
Мұғалімнің өзін-өзі тәрбиелеу және өздігінен білімін көтеру. Алдыңғы
қатарлы іс–тәжірибенің үйрену және пайдалану. Озық тәжірибелерді үйрену
және оны насихаттау. Жаңашыл педагогикалық тәжірибелердің мазмұны. Ғылым
мен озық тәжірибені ендіру.
СЕМИНАР ТАҚЫРЫПТАРЫ.
1 апта
1-тақырып. Сыныптың тәрбиелік жүйесі. Сынып жетекшісінің шығармашылық іс-
әрекетінің нәтижесі ретінде 2 сағат
Тәрбие жүйесі туралы ұғым. Сыныптағы тәрбие жүйесі. Тәрбиелік
технологиялар. Тәрбие жүйесінің моделін жасау.Тәрбие жүйесін құрудағы сынып
жетекшісінің іс-әрекеті. Тәрбиелік іс-шараларды дайындаудың әдістемесі.
Педагогикалық процеске қатысушылардың өзара әрекетін үйлестірудегі сынып
жетекшісінің ролі. Сынып жетекшісінің қызметі. Сынып оқушыларының іс-
әрекетін ұйымдастыру түрлеріне сипаттама. Сынып жетекшісінің іс-әрекетін
болжау, және диагностикалау.
Сынып жетекшісінің оқушылардың отбасымен ынтымақтастығының түрлері.
Тәрбие процесінде этнопедагогика материалдарын пайдалану.
Негізгі ұғымдар: педагогикалық процесс, оның жүйелері, сынып
жетекшісі, үйретуші, диагностика, болжау, жоспарлау, ынтымақтастық, тәрбие
жүйесі, тәрбие жүйесін модельдеу.
2 апта.
2 тақырып: Отбасы тәрбиесінің негіздері. 2 сағат
Отбасындағы балалар тәрбиесі. Отбасы тәрбиесі туралы Н.К. Крупская,
А.С. Макаренко, В.А. Сухамлинскийдің педагогикалық идиялалары.
Отбасында педагогикалық процесті ұйымдастырудың теориялық негіздері.
Отбасында педагогикалық процесті ұйымдастырудың негізгі компоненттері.
Отбасындағы ересектер мен балаларды, тіршілік әрекетін ұйымдастырудың
әдістері, мақсаты, міндеті, мазмұны, құралы, формалары мен отбасындағы
педагогикалық процестің негізгі сипаттамалары оны үйретудің әдістері.
Отбасы мен мектептің ынтымақтастығының түрлері. Отбасы мен
педагогикалық ұжымның жұмысындағы сынып жетекшісінің ролі. Отбасындағы
этнопедагогикалық тәрбие.
Негізгі ұғымдар: отбасылық және қоғамдық тәрбие, отбасы және
мектептегі педагогикалық процесс, ата-аналардың педагогикалық белсенділігі,
ынтымақтастық түрлері, отбасы және мектептің тәрбиелік мүмкіндіктерінің
интеграциясы.
3-тақырып. Қазіргі мектептегі білім берудің мазмұны 2 сағат
Білім берудің мазмұнын анықтаудың ғылыми-педагогикалық негізі: білім
беу және оның мазмұны туралы жалпы ұғым, мектеп тарихындағы білім
мазмұнының мәселелері мен педагогикалық ой-пікірлер; кеңес мектептерінің
дамуы мен қалыптасу дәуіріндегі білім мазмұнын құраудың негізгі кезеңдері;
жалпы адамзаттық мәдениет; әлеуметтік тәжірибе білім берудің негізгі
құрамын анықтаудың негізі ретінде. Білім беру мазмұнының компоненттеріне
сипаттама: табиғат, қоғам, техника, адам, іс-әрекет қабілеті туралы білім
негіздері: алынған білімге сезімдік- құндылық қатынасын тәрбиелеу.
Жалпы, политехникалық, кәсіби білім берудің өзара байланысы. Білім
мазмұнындағы пәнаралық байланыстың мәселелері.
Негізгі ұғымдар: білім беру, білім мазмұны, мәдениет, пән аралық
байланыс, оқушылардың оқу мүмкіндіктері.
4-тақырып Педагогикалық процестегі мұғалім мен оқушының өзара әрекетінің
мазмұны 2 сағат
Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық моделі.
Тәрбиенің жан-жақты үйлесімді мазмұны, міндеті, мақсатының өзара
диалектикалық байланысы. Тұлғаның жан-жақты мазмұнды сипатта дамуы
адамзаттық мәдениетті меңгеруменбайланысты. Дүниетаным әлемге, адамдарға,,
өзіне деген көзқарастардың жүйесі ретінде мәдениеттің дамуы және
меңгерілуінің белсенді шартары.
Жеке тұлғаның ақыл-ой мәдениеті, оның мәні. Жалпыадамзаттық мәдениет
әлеміне ену процесіндегі базалық білімнің ролі. Ақыл-ой күші және қабілеті.
Сөз мәдениеті және ойлау мәдениетінің тәрбиесі. Ғылыми дүниетаным жеке
тұлғаның ақыл-ой компоненті ретінде. Танымдық қызығушылықтың ақыл-ой
мәдениетіндегі алатын орны.
5-ТАҚЫРЫП. Тәрбие процесінің теориялық негіздері 2 сағат
Тәрбие жүйесі туралы ұғым. Педагогикалық процесте бала мен жасалатын
қатынастар және оларды тәрбиелеуге қойылатын талаптар.
Мұғалімнің жеке басының үлгісі. К.Ушинскийдің талабы. Баланы зерттеу және
оның жеке арын сыйлау, қадірлеу. Тәрбиеші баланың қаһарлы қожасы болмасын,
жұмсақ жолдары болсын (Мағжан).
Тәрбиедегі этникалық талаптар. Халықтың ұлттық тәрбиесі және оны
қолданудың маңызы.
Педагогикалық этика. Мұғалім мәдениеті. Оқушылар пікірімен санасу,
есепке алу.Сынып жетекшісінің қызметі. Сынып оқушыларының іс-әрекетін
ұйымдастыру түрлеріне сипаттама. Сынып жетекшісінің іс-әрекетін болжау және
диагностикалау. Сынып жетекшісінің оқушылардың отбасымен ынтымақтастығының
түрлері. Тәрбие процесінде этнопедагогикалық материалдарды пайдалану.
6-тақырып. Мектептің оқу-тәрбие жұмысын диагностикалау-басқарудың
негізі ретінде .Мектеп ішілік бақылау. 4 сағат
Педагогикалық қарым - қатынас құрылымы. Педагогикалық қарым - қатынас
– шығармашылық іс - әрекет. Бірлесіп қарым - қатынас жасаудағы педагогтың
тәсілдері мен шешімдері. Педагогтың қарым - қатынастық әр кезеңдегі іске
асырылу жағдайлары. Педагогикалық қарым - қатынас қойылатын талаптар. Қарым
- қатынас жасаудың ауызша және басқа түрде жүргізілетін тәсілдері.
Педагогтің жеке тұлғалық қарым - қатынас жасау стилін айқындаудың әдісі
және оның педагогтың кәсіптік өзін - өзі тәрбиелеудегі қалыптасуы. Қазіргі
мектептердегі оқытушылар мен тәрбиешілердің білімдерін жетілдіру сабақтары.
3-тақырып Тәрбиенің мақсаты, әлеуметтік келісім 4 сағат
Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің
негізгі заңдылықтары. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық
моделі құрастыру.
Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің негізгі
заңдылықтары. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық моделі.
Педагогикалық процесс-күрделі дамушы жүйе. Оның жеке тұлғаны
қалыптастырудағы ролі. Оқу-тәрбие процесін болжау, мұғалімнің әдіснамалық
бағытына тәуелді.
Оқу-тәрбие процесіне байланысты әртүрлі көзқарастар. Табиғаттағы және
қоғамдағы құбылыстардың және процестердің даму заңдылықтарының философиялық
мәні.
Педагогикалық процестің негізгі заңдылықтары, оларға сипаттама:
қоғамның әлеуметтік-экономикалық талаптарымен келісуі; оқушы мен оқытушының
екі жақты міндетті іс-әрекетімен байланысты өзара қарым-қатынасы;
оқушылардың белсенділігін арттыру мұғалімнің алдын-ала мұқият ойланған және
ұйымдастырылңан іс-әрекетінің нәтижесі; оқушылар арсындағы өзара іс-
әрекетті мұқият ұйымдастыру педагогикалық процестің тиімділігін арттырудың
шарттары.
СОӨЖ ЖӘНЕ СӨЖ ТАПСЫРМАЛАРЫ
№ Тапсырмалар Мазмұны Ұсынылатын Бақылау ТапЖоғар
әдебиет Формасы сыры
у балл
мер
зім
і
1 Қазақстан Қазақстан Мерзімдік Жазбаша 1 2
Республикасының Республикасының басылымдар мен Рефераттау апт
білім беру білім беру тұжырымдамалар а
саясаты жөніндегісаясатының мақсаты
құжаттары мен міндеттері.
2 12-жылдық білім 12-жылыдық білім Жазбаша 2 2
беру жүйесі беру жүйесінің Мерзімдік әдебиеттер апт
туралы мақсаты мен басылымдар мен мен мерзімдіка
ой-пікірлерді міндеттері. тұжырымдамалар басылымдарға
талдаңыз. талдау жасау
3 Мектепте Талқылап, Жазбаша 3 2
жүргізілетін тоқтамға келіп, апт
сабақтан тыс өзіндік шешім а
тәрбиелік жасау.
іс-шараларға
таладау жасаңыз.
4 Ы. Алтынсариннің Педагог-психолог Алтынсарин Ы. Жазбаша 4 2
мұраларын мамандығының Таңдамалы апт
халықтық қажеттіліктеріне педагогикалық а.
педагогика және басым бағыттарына мұралары 3т
психология назар аудару. Алматы., 1991
Лық ғылыми
тұрғыдан баяндау
5 Қазақ А. Құнанбаев Жарықбаев Қ.Б.,Жазбаша, 5 2
педагогикасын еңбектерін оқып, Қалиев С.Қ. кесте жасау апт
және педагогикалық, Қазақтың халық а.
психологиясын психологиялық педагогикасының
тереңірек ойларын сапаптау. тарихынан
дамытудағы А. Алматы., 1992
Құнанбаевтың
үлесі.
6 Орыс және батыс Орыс және батыс Виноградов Г. Жазбаша 6 2
Европалық Европалық ғалымдарНародная апт
ғалымдар қазақтыңқазақтың халықтық педагогика. а.
халықтық тәрбиесітәрбиесі жөніндегіИркутск., 1997
жөнінде еңбектерін
сараптау
7 М. Дулатов, А. М. Дулатов, А. Қалиев С. ҚазақЖазбаша 7 2
Байтұрсынов, М. Байтұрсынов, М. этнопедагогикас апт
Жұмабаев, Ж. Жұмабаев, Ж. ының теориялық а.
Аймауытов және Аймауытов және негіздері мен
басқалардың басқалардың тарихы.
этнопедагогикалықэтнопедагогикалы қ Алматы., 2003
идеялары ойларын сараптау,
талдау
8
Этностық Этностық ҚазақстанҚұралұлы А. Жазбаша 8 2
Қазақстан жайындағы түрлі Қазақ дәстүрлі апт
жайындағы түрлі мәдениеттік мәдениетінің а.
мәдениеттік тәрбиенің анықтамалығы
тәрбиенің ерекшеліктеріне Алматы., 1991
ерекшеліктері сипаттама беру
9 Салт-жоралар мен Газет, № 13 Жазбаша 9 2
рәсімдер журналдардан апт
материалдар қарау. а.
10Жаңа уақытта Тәрбиелік № 14, Жазбаша 10 2
туындаған салттаріс-шараның апт
мен дәстүрлер, жоспарын а.
олардың тәрбиелікталдаңыздар.
мәні.
11Дәстүрлі діни Талдау барысында Қоңыратбаев Ә. Ауызша қорғау11 2
ілімдердің басылымдық, Көне мәдениет апт
тәрбиелік қуаты мерзімдік газет, жазбалары а.
журнал материалдарАлматы., 1993
ды талдаңыздар.
12Халық Ән өнері туралы Құралұлы А. 12 2
композиторларыныңсипаттама беріңіз.Қазақ дәстүрлі Баяндама апт
шығармаларындағы мәдениетінің а
тәрбие мәселесі анықтамалығы
Алматы., 1991
13 13
Халықтың рухани Этнопедагогикалық Қазақтың Жазбаша апт2
мінез-құлықтық еңбектердегі тәлімдік а
құндылықтарындағыпедагогикалық ой-пікірлер
ұлтаралық және көзқарастары. антологиясы, 2
адамзаттылық том
(құрастырған
Қ.Б. Жарықбаев,
С.Қ. Қалиев
Алматы., 1994
14Халық Этнопедагогика Жарықбаев Қ. Б.Жазбаша 14 2
педагогикасы ғылымының дамуына ., Наурызбаев баяндау апт
бойынша Қазақстанөзіндік үлесін Ж. Қазақтың а
мемлекетінің қосқан белгілі ұлттық
жұмыс тәжірибесі педагогтардың тәлім-тәрбие
еңбектерін атауларының
сараптаңыздар. түсіндірме
сөздігі.
Алматы., 1993
Ескертпе. Жазбаша жұмыстарды бағалау (баяндама, эссе, шығарма) келесі
критерийлер есепке алынады: 1) тапсыру мерзімдерін сақтау және жұмыс
талаптарын толық орындау; 2) барлық жазбаша жұмыстарда қолданатын
әдебиеттер нұсқаулары болуы керек; 3) Сіздің жұмысыңызда баса назар
аударылған ақпарат болуы қажет және қарастырылған сұрақ бойынша Сіздің
ойлау процесіңіздің сіздің логикасын бейнелеуі керек. Аяқталмаған жазбаша
жұмыстар есептелмейді.
Аралық бақылау № 1
"Болашақ қазақ зиялыларын қалыптастыру мен дамытудағы этнопедагогика
ғылымының ролі" тақырыбында шағын шығармашылық жұмыс. (жазбаша түрде).
Әдебиеттер тізімі:
Негізгі:
1. История педагогики г.1 Учебное пособие для педагогических университетов
по ред. А.И.Пискунова – М. ТЦ. Сфера, 1998 – 192с.
2. Историн В.А. История педагогики – М, 1995.
3. Бержанов Қ. Мусин Е. Педагогика тарихи Алматы мектеп, 1983.
4. Мусульманские мектебы и медресе в Казахстане. Алма-Ата, 1981 – 279с.
Қосымша:
1. Қазақ халқының салт-дәстүрлері. – Алматы, 1994.
2. Қазақ. – Алматы, 1993.
3. Қазақ халқының тәлім тәрбие тарихынан. – Алматы, 1992.
4. Қайқаус Қабунама. – Алматы, 1992.
5. Құдайбердіұлы Шәкәрім Мұсылмандық шарты. – Алматы, 1993.
Аралық бақылау № 2
( кесте толтырыңыздар).
Негізгі әдебиеттер
1. Қожахметова К.Ж. Халық педагогикасын зерттеудің кейбір ғылыми және
теориялық мәселелері. Алматы., 1993
2. Қалиев С.Қ. XV-XІX ғ.ғ. ақын-жыраулар поэзиясындағы педагогикалық ойлар.
Алматы., 1990
3. Жарықбаев Қ.Б., Қалиев С.Қ. Қазақтың халық педагогикасының тарихынан
Алматы., 1992
Қосымша әдебиеттер
1. Жарықбаев Қ. Б.., Наурызбаев Ж. Қазақтың ұлттық тәлім-тәрбие атауларының
түсіндірме сөздігі. Алматы., 1993
2. Құралұлы А. Қазақ дәстүрлі мәдениетінің анықтамалығы Алматы., 1991
3. Қоңыратбаев Ә. Көне мәдениет жазбалары Алматы., 1993
5. Табылды Ә. Қазақ этнопедагогикасы және оқыту әдістемесі. Алматы., 2004
Емтихан сұрақтары
1. Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі педагогика ғылымының алатын орны, оның
басты ерекшеліктері: арнайы пәні, ғылыми- терменологиялық аппараты
зерттеу әдістері.
2. Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым.
3. Тәрбиенің тарихы мен оның негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы
көрнісі.
4. Педагогика ғылымының негізгі әдіс-тәсілдері туралы жалпы түсінік.
5. Педагогиканың қызметі, пәні және объектісі.
6. Педагогиканың ұғым – түсініктік аппараты.
7. Педагогиканың негізгі категориялары.
8. Педагогиканың методологиялық негіздері.
9. Педагогиканың философиямен,мәдениеттанумен, әлеуметтанумен,
психологиямен, физиологиямен және басқа да ғылым салаларымен
байланыстылығы.
10. Педагогикалық жүйе.
11. Педагогика ғылымының қазіргі міндеттері.
12. Педагогикалық әдістердің түрлері.
13. Халыққа білім беру жүйесіндегі оқу орны ретінде, әртүрлі үлгідегі
мектептерді басқару және жетекшілік ету.
14. Басқару қағидалары.
15. Әкімшілікті басқару объектісі- мектептегі педагогикалық процесс
ретінде.
16. Мектеп басшыларына қойылатын талаптар.
17. Оқу-тәрбие жұмысы бойынша мектеп директорының, орынбасарларының
атқаратын қызметі.
18. Мұғалім еңбегі- мектептегі педагогтардың ұжымдық іс-әрекетінің негізгі
бөлігі ретінде.
19. Педагогикалық қарым-қатынас құрылымы.
20. Педагогикалық қарым-қатынас – шығармашылық іс-әрекет.
21. Бірлесіп қарым-қатынас жасаудағы педагогтың тәсілдері мен шешімдері.
22. Педагогтың қарым- қатынастық әр кезеңдегі іске асырылу жағдайлары.
23. Педагогикалық қарым - қатынас қойылатын талаптар.
24. Қарым-қатынас жасаудың ауызша және басқа түрде жүргізілетін тәсілдері.
25. Педагогтің жеке тұлғалық қарым-қатынас жасау стилін айқындаудың әдісі
және оның педагогтың кәсіптік өзін-өзі тәрбиелеудегі қалыптасуы.
26. Тұлға туралы ұғым."Адам", "тұлға", "индивид".
27. Тұлға құрылымының көп қырлылығы, күрделілігі, оның барлық
компоненттерінің өзара байланысы.
28. "Тұлғаны дамыту", "тәрбиелеу", "қалыптастыру" ұғымдарына сипаттама.
29. Оқушының дамуы – педагогикалық проблема.
30. Тұлғаның даму проблемасына әртүрлі көзқарастар.
31. Баланың даму процессі.
32. Оқушылардың жас ерекшеліктері. Оқушылардың дербес ерекшеліктері.
33. Әлеуметтік факторлар және тұлғаның қалыптасуы.
34. Тұлғаның қалыптасуына тәрбиенің өскен ортасының әсері.
35. Тәрбие жүйесі туралы ұғым.
36. Педагогикалық процесте бала мен жасалатын қатынастар және оларды
тәрбиелеуге қойылатын талаптар.
37. Мұғалімнің жеке басының үлгісі.
38. К.Ушинскийдің талабы.
39. Тәрбиедегі этникалық талаптар.
40. Халықтың ұлттық тәрбиесі және оны қолданудың маңызы.
41. Педагогикалық этика.
42. Мұғалім мәдениеті.
43. Оқушылар пікірімен санасу, есепке алу.
44. Сынып жетекшісінің қызметі.
45. Сынып оқушыларының іс-әрекетін ұйымдастыру түрлеріне сипаттама.
46. Сынып жетекшісінің іс-әрекетін болжау және диагностикалау.
47. Сынып жетекшісінің оқушылардың отбасымен ынтымақтастығының түрлері.
48. Тәрбие процесінде этнопедагогикалық материалдарды пайдалану.
49. Педагогикалық қарым - қатынас құрылымы.
50. Педагогикалық қарым - қатынас – шығармашылық іс - әрекет.
51. Бірлесіп қарым - қатынас жасаудағы педагогтың тәсілдері мен шешімдері.
52. Педагогтың қарым-қатынастық әр кезеңдегі іске асырылу жағдайлары.
53. Педагогикалық қарым-қатынас қойылатын талаптар.
54. Қарым-қатынас жасаудың ауызша және басқа түрде жүргізілетін тәсілдері.
55. Педагогтің жеке тұлғалық қарым-қатынас жасау стилін айқындаудың әдісі
және оның педагогтың кәсіптік өзін-өзі тәрбиелеудегі қалыптасуы.
56. Қазіргі мектептердегі оқытушылар мен тәрбиешілердің білімдерін
жетілдіру сабақтары.
57. Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің негізгі
заңдылықтары.
58. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық моделі құрастыру.
59. Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің негізгі
заңдылықтары.
60. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық моделі.
61. Педагогикалық процесс-күрделі дамушы жүйе.
62. Оның жеке тұлғаны қалыптастырудағы ролі.
63. Оқу-тәрбие процесін болжау, мұғалімнің әдіснамалық бағытына тәуелді.
64. Оқу-тәрбие процесіне байланысты әртүрлі көзқарастар.
65. Табиғаттағы және қоғамдағы құбылыстардың және процестердің даму
заңдылықтарының философиялық мәні.
66. Отбасында педагогикалық процесті ұйымдастырудың теориялық негіздері.
67. Отбасында педагогикалық процесті ұйымдастырудың негізгі компоненттері.
70. Отбасы мен мектептің ынтымақтастығының түрлері.
71. Отбасы мен педагогикалық ұжымның жұмысындағы сынып жетекшісінің ролі.
72. Отбасындағы этнопедагогикалық тәрбие.
72. Педагогика ғылымының қалыптасуына себеп болған саяси,экономикалық және
әлеуметтік жағдайлар.
73. Педагогиканың негізін салушы, оның пікірлестері, басты еңбегі.
74. Ресей педагогтарының еңбектері.
Әдебиеттер тізімі
Негізгі:
1. Пидкасистый П.И. Педагогика. – М., 1996.
2. Харламов И.Ф. Педагогика. – М., 1996
3. Подласый И.П. Педагогика. –М., 1996
4. Хмель Н.Д. Біртұтас педагогикалық процесс.-Алматы., 2001
5. Лихаччев Б.Т. Педагогика. -М., 1996
6. Хмель Н. Д.Педагогический процесс общеобразовательной школе.-Алматы,
1984
Қосымша:
1. Лихачев Б.Т. Педагогика. Курс лекции. М., Прометей, 1992.
2. Педагогика пәндерінің негіздері Е.Б. Дайрабаев Алматы 2005
3. Хмель Н.Д., Иванова Н.Д. Организация самостоятельной работы студентов.
А., 1971.
4. Нұрмаханова Ә. Лекцияның терең сезімдік әсері. А., 1985.
5. Сабиров Т.С. Оқыту теориясының негіздері. Оқу құралы. Алматы, 1980.
6. Тұғынбаев Б.А. Дамыта оқыту технологиялары. Алматы, 2000.
7. Тұрғынбаев Б.А. Шығармашылық қабілет және дамыта оқыту. Алматы, 1990.
8. Гарунов М.Г., Семушкина Л.Г., Фокин Ю.Г. Этюды дидактики высшей школы.
М., 1994.
9. Нұрмаханова Ә. Лекцияның терең сезімдік әсері. Алматы, 1995.
10. Фарбер И.Е. Очерки вузовской педагогики. Саратов, 1984.
11. Шаймерденова К. Қазіргі сабақ және оның өзекті мәселелері. Алматы,
1990.
12. Шаймерденова К. Педагогические взгляды. А.Кунанбаева. А., Рауан, 1991.
13. Шаймерденова К.Ш. Педагогикалық қабілет оның қалыптасуы жайлы кейбір
мәселелер. А., ЦИЦУ, 1983.
14. Шаймерденова К.Ш. Мектептегі оқу-тәрбие жұмысының халық педагогикасы
негізінде жүргізу жолдары. А., 1993.
15. Шаймерденова К.Ш. Абайдың педагогикалық көзқарасындағы жаңашылдық және
оқу-тәрбие мәселелері. Алматы. ББЖКБАРИ, 2002.
16. М.Жұмабаев. Педагогика.-1992
17. Педагогика Под. ред. В.А. Сластенина. М., 2000
Баға қою саясаты.
Бағалау критерийлері ( сабақ түрі бойынша балл қою).
І аралық бақылау ( кезекті бақылауды қоса) – 30 %
ІІ аралық бақылау ( кезекті бақылауды қоса) – 30 %
Қорытынды аттестация –40 %
Барлығы 100 %
Аралық бақылау (АБ) 7 және 15 аптада жүргізіледі.
Аралық бақылау және кезекті бақылау қорытындылары жинақталу принципі
бойынша ведомостқа қойылады да ол емтиханға жіберілетін негіздеме болып
табылады.
Бақылау шкаласы (%)
А 95 - 100 % Өте жақсы
А- 90 – 94 %
В+ 85 –89 %
Жақсы
В 80 – 84 %
В- 75 -79 %
С+ 70 -74 %
Қанағаттанарлық
С 65 – 69 %
С- 60 – 64 %
D+ 55 – 59 %
D 50 – 54 %
F 0 - 49 % Қанағаттанарлықсыз
Пән бойынша емтихандық баға аралық бақылау (60 %) және қорытынды
бақылаулардың (40 %) қосындысы бойынша анықталып, 100 %-ті құрайды.
Егер студент семестр бойы аралық бақылау мен кезекті бақылау
қорытындылары бойынша ең жоғары баллдың ( 60 %) жартысынан төмен балл
болса, онда ол емтиханға жіберілмейді.
Аралық бақылау (АБ)
Ретті Студенттердің сабақтарының және Ұсынылған балдар саны
жұмыстарының түрі (%)
1 Аудиториядағы дәрістік сабақтардағы 5
тапсырмаларды меңгеру
2 Аудиториядағы практикалық сабақтардың 5
тапсырмаларын орындау
3 СӨЖ нәтижелері 20
4 Аралық бақылау 1-7 апталар 15
5 Аралық бақылау 8-15 апталар 15
АБ бойынша барлығы 60
ДӘРІСТЕРДІҢ МАЗМҰНЫ
1-тақырып. Қазіргі педагогиканың әдіснамалық негіздері.
Жоспары:
1. Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым.
2. Тәрбиенің тарихы мен оның негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы
көрнісі.
3. Педагогика ғылымының негізгі әдіс-тәсілдері туралы жалпы түсінік.
Педагогиканың қызметі, пәні және объектісі
4. Педагогиканың философиямен, культурологиямен, социологиямен,
психологиямен, физиологиямен және басқа да ғылым салаларымен
байланыстылығы.
5. Педагогикалық жүйе. Педагогика ғылымының қазіргі міндеттері.
Ұғымдық түсіндірме сөздер: педагогика, тәрбие, оқыту, білім беру, ұғым,
даму, әдіс, тәсіл, әдіснама, ғылым т.б.
Дәрістің мақсаты: Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі педагогиканың орны
мен ролін,пәні мен міндеттері, ғылым және өнер ретіндегі педагогиканы
нақтылап, қоғамның даму кезеңіндегі ашып көрсету.
1. Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым.
Қазіргі кезде қазақ қоғамы қоғамдық экономикалық жүйеден екінші бір
жүйеге өтудің қиын кезеңінде тұр. Мемлекет тарапынан адамдардың жақсы өмір
сүруіне жағдай жасалу, олардың әділеттілік, еріктілік, қайрымдылық
құндылықтарын қамтамасыз етуге бағытталған. Бұл үрдістің өзіндік
қиыншылығы, қарама-қайшылығы, көп жақтылығы бақалады. Бұл негізінен
белгілі курстар арқылы немесе ”жоғарыдағы” адамдардың ниеттенуіне
байланысты. Жалпы әрбір адамның мақсатын өзінің қатысуынсыз іске асыруға
болмайды. Сондықтан Қазақстанның әрбір азаматты жоғарыдағы мақсатты іске
асыруға үлес қосуы тиіс. Егер де, халық білімді, ақылды, мәдениетті,
гуманды, демократиялы, әділетті, кәсіби бағдарлы болса, соғұрлы қоғам
өркениет деңгейіне көтеріледі. Сол себептен, Қазақстанның болашақ иелерін
сол тұрғыда тәрбиелеу қажет.
Осыған орай, еліміздегі жоғары білім концепциясында адамның дамуындағы
өмірмен, адамдармен қарым-қатынасына зор назар аударылып отыр. Әр адам
күшті, құрметті, іскер, сыйлы өмірде өз дегініне жетуге тырысады. Сол
себептен, әр кім өзін-өзі құрметтеп, бағалай білуі қажет.
Әрбір адамның психология және педагогика аймағында ғылыми білімі
болмайынша бұл дәрежеге жету мүмкін емес. Педагогика ғылымы - өмір туралы
ғылым.
Педагогика - өркениетті қоғамның даму тарихынан, жас ұрпақ тәрбиелеу
тәжірибесінен бастау алады.
Педагогика ұғымы екі мағына береді. Біріншіден - білімнің ғылыми
аумағы, ғылым; екіншіден - өнер, қолөнер, педагогикалық іс-әрекет аумағы.
Грек тілінен тікелей аударғанда "бала жетектеуші" ал, өнер сөзінің мағынасы
"баланы өмірде жетектеу", т.б. оқыту, оны тәрбиелеу, жан және тәннің
дамуына бағыттау.
Педагогика - қоғам мен табиғаттың теңдесуін, өмірге қанағаттандыруда
толық белсенді шығармашылық, рухани байлығын көмек беру, адамды тәрбиелеуді
зерттейтін ғылым. Педагогикалық білім – жан-жақты, адамды дамытудың
тәсілдері мен жолдарын әмбебап оқытуды тұтасымен зерттейді.
Педагогика, басқа ғылымдар сияқты дамушы ғылым, оның негізгі
категорияларының ойлау аспектілері үнемі кеңейтіліп қарастырылып отырылады.
Ал, педагогикалық шығармашылық тәрбие мен оқу күшінің шектеусіз көпқырлы
тәжірибеде дамиды.
Берілген курста педагогика ғылымы мен тәжірибесінің әр түрлі
бағыттары, әлеуметтік-педагогикалық мәселелер әсерінен балалар да ересектер
қатарына теңеседі. Дәстүрлі оқыту мәселелері мен қатар тәрбие мен білім
беруде, қазіргі кезеңдегі адамның педагогикалық бағдарын анықтауда өзіндік
тәсілін таңдауда адамадар мен немесе олардың талабымен – отбасында,
өндірісте, мектепте немесе жоғары оқу орынында, көшеде не топтарында
теңдеседі.
Осылайша, аталмыш курс педагог боламын деп шешім қабылдаған адамдар
өшін тағайындалған, тыңдаушылардың мамандығынан және әрекет тегінен тәуелді
емес. Ол осы қиын үрдісте басқа адамдарға көмек беру тілегі және тәрбиелі,
білімді адам болуға ұмтылу үшін тиімді.
Білімнің негізі, педагогиканың негізі аталған курста тыңдаушылардың
қарым-қатынастағы қиындықты жеңу, өмірлік жағдайлардағы тәрбиелеуші
мақсаттың саналы түрде таңдай білуі, өз балаларыңды білімді етіп
тәрбиелеуге дайын болу және педагогикалық іс-әрекет берілген.
Тәрбие мен білім беру аймағы қоғам мен мемлекеттің, тұлғаның өкілетті
дамуы, әрқашан әрбір адамның кең көзқарасын тудырды және жалпы кез-келген
адамның біліміне тәуелсіз, бәрімізге белгілі, бәрібір педагогикада өзін
маманмын деп есептейді. Жоғары білім берудің басты міндеті – студенттің
тұлға, маман, азамат ретінде қалыптасуында өзіндік ойлауға және ізденіске,
сонымен қатар, ғылым, техника, мәдениет және қоғамдағы өмірлік маңызды
іргелі және қосымша шешімдерді қабылдау. Барлық әлемде бағыттар мен
стратегиялық бағдарларды өңдеуді, білім беруді тәрбиелеумен тек педагогтар
ғана айналыспайды, сонымен қатар, психологтар, экономистер, саясаткерлер,
заңгерлер, социологтар және көптеген басқа мамандарда айналысады. Сонымен
бірге, қазіргі заманғы барлық білім берудің көптүрлі доктриналары,
стратегиялары, жүйесі мен технологиялары ішінен инвариантты және
әмбебаптылары бөліп алу қауіпті. Педагогикалық шығармашылық және жаңашылдық
әрекет тұрақты идеялар мен үлгілерді дәріптей дамыта отырып, үзіліссіз
сіңіру мен баюды көздейді. Әлем қаншалықты көпқырлы, соншалықты әртүрлі
және педагогикалық дәстүрлі. Бірақ осы үрдіс ішінде рухани интеграциялар
әртүрлі адамзаттық қауымдастықтағы әлемдік білім беру кеңістігі мен жалпы
білім беру-тәрбиелеу стратегиялардың және идеяларың мақсатты бағытталған
ізденісі болып табылады. Ал бұл педагогикалық методтар мен технологиялар,
тәрбиелеу мен оқытудағы заңдылықтар мен принциптер, негізгі категориялар
мазмұны мен мағынасына тояттап және тұрақтап, педагогикалық ғылым дамуының
әсер етуіне сәйкес.
2. Тәрбиенің тарихы мен оның негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы
көрнісі.
Педагогика – адамзат қоғамының даму тарихымен бірге өмір сүріп, дамып келе
жатқан, адамдардың тәрбие, оқыту, білім беру деп аталатын саналы әрекетін
зерттейтін ғылым. Тәрбие, оқыту мен білім беру ісінде қоғам мен оның мүшесі
болып табылатын жеке адам өзара мүдделес, мұраттас. Әрбір ата-ана дүние
есігін енді ғана ашқан нәрестесін өзінің үлкен саналы ғұмырының жалғасы,
бүгінгіні ертеңге жалғастырушы деп біледі, ал қоғам, дәлірек айтқанда, оның
саяси реттеушісі саналатын мемлекет, сол жас адамның тәрбиелі тағылымды,
білімдар және парасатты азамат болып өсуін өзінің қуаттылығының, мызғымас
беріктігінің, өркениеттілігінің кепілі деп санайды. Осы ортақ мүдде мақсат
бірлігі, сан ғасырлық тәжірибе, бұл саладағы алғашқы зерттеулер,
тұжырымдар, қоғамдық құрылыстардың өзгеруі кезінде болмай қоймайтын сан
қырлы, алуан саналы жүйелілік өзгерістер педагогиканың биік мәртебелі,
іргелі ғылым ретінде қалыптасуына негіз қалады.
Педагогика атауының түп-төркіні гректің “пайдос” – бала және “аго” –
деген сөзінен шыққан. “Пайдагогос” тура маынасында аударсақ “бала
жетектеуші” деген ұғымды білдіреді. Ежелгі Грецияда қожайынның баласын
мектепке жетектеп апарып, алып қайтатын құлды педагог деп атаған. Ал
мектепте ұстаздық етумен басқа білімдар құлдар айналысқан. Тәрбиелеу мен
білім беру тұтастай алғанда баланы сан-саналы мазмұнда, кемел өмірге
баулитын, яғни оған тәрбие, білім беретін, рухани жағынан байып, жан-жақты,
тоғысып жетілуіне бағыт-бағдар жасайтын, жол көрсететін ерекше сала, осы
бірегей өнердің мән-мазмұнын ашу үшін “педагогика” сөзі бірте-бірте кең
ұғымда қолданыла бастады. Білім беру мен тәрбие өнеріндегі басты тұлға-
ұстаз. Ұстаз балабақшада- тәрбиеші, мектепте-мұғалім, жоғары оқу орнында-
оқытушы деп аталып, әрбір шәкірт үшін өзіндік ерекшелігі жермен көктей.
2-тақырып. Жеке тұлғаны дамытудың, тәрбиелеудің қалыптастырудың өзара
байланысы және сипаты
Жоспары:
1. Тұлға туралы ұғым. "Адам", "тұлға", "индивид". Тұлға құрылымының көп
қырлылығы, күрделілігі, оның барлық компоненттерінің өзара байланысы.
2. "Тұлғаны дамыту", "тәрбиелеу", "қалыптастыру" ұғымдарына сипаттама.
3. Оқушының дамуы – педагогикалық проблема. Оқушылардың жас және дербес
ерекшеліктері.
Дәрістің мақсаты- "тұлға" ұғымына әлемдік және отандық ғалымдардың
еңбектерін сараптай келе оның дамуы мен қалыптасуын және оқушылардың жас
және дербес ерекшеліктерін анықтау.
Ұғымдық түсініктеме сөздер- тұлға, адам, кісі, даму, қалыптастыру,
көзқарас, жас ерекшелік, дербес ерекшелік, дарын, талант, орта,
тұқымқуалаушылық, тәрбие т.б.
1. Тұлға туралы ұғым. "Адам", "тұлға", "индивид". Тұлға ұрылымының көп
қырлылығы, күрделілігі, оның барлық компоненттерінің өзара байланысы.
Бүгінгі таңда педагогика ғылымының өзекті мәселелерінің бірі – жеке
тұлғаны жетілдіруде, жан-жақты дамытуда, білім беруде, ғылымның соңғы
жетістіктерін қолданып, шығармашылық жұмыстарды жасауға қабілетті,
дүниетанымдық көзқарасы кең, рухани бай азамат дайындау. Олай болса "тұлға"
дегеніміз не осы мәселеге тоқталмас бұрын отандық ғалымдарымыздың ой-
пікірлерін қарастырсақ.
Жеке тұлға атауын отандық ғалымдар “жеке адам”, “дара тұлға”,
“даралық”,”жеке тұлға”, “адам”,”кісі” тағы басқа ұғым ретінде қарастырады.
Біз ғылыми еңбегімізде “жеке тұлға” деп қарастыруды жөн көрдік. Сондай-ақ,
“жеке тұлға” ұғымы көп мағыналы, біріншіден даралық қасиеттердің бірлігі
және әлеуметтік рольдегі іс-әрекеттің субъектісі, екіншіден басқа
адамдармен қарым-қатынасқа түсу үрдісінде еңбектің, танымның, қатынастың
субъектісі ретінде сипатталады.
Мәселен, Т.Тәжібаев өз еңбегінде: “Жеке адам әлеуметтік қатынастар мен
саналы іс-әрекетті жүзеге асырушы, нақты қоғамның мүшесі, өзін басқалардан
ажырата білетін, өзінің кім екенін түсінетін есі кірген ересек кісі” - деп
қарастырады.
Ә. Алдамұратов “Адам - табиғатта кемелденіп жетілген, ақыл ойы дамыған
қоғамдық тұлға” деп анықтама берсе, Республикамызға танымал ғалымдарымыздың
бірі Қ.Б. Жарықбаев: “Жеке тұлға дегеніміз - қоғам мүшесі ретіндегі адам.
Әр адамның рухани байлығы оның басқа адамдармен байланысының алуан
түрлігіне, өмірге белсене қатысуына байланысты болады”, - деп тұжырымдайды.
Ал, Ресейлік ғалым А.Н. Леонтьевтің пікірі бойынша “Жеке тұлғаның
жетістіктері мен кемшіліктері, жақсы және әлсіз жақтарымен көрінетін тек
өзіне ғана тән ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Жалпы және этникалық педагогика кафедрасы
К.Ж. Жолтаева, Ұ.Б. Төлешова,
С.Ә. Рамазанова
МЕКТЕП ПЕДАГОГИКАСЫ
( "05010- Педагогика және психология "мамандығы үшін
оқу- әдістемелік кешені)
Қазақстан Республикасы
Алматы, 2007
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Философия және саясаттану факультеті
” Бекітілді ”
Факультеттің
ғылыми кеңесі
отырысында бекітілді
Хаттама № ---- ”----” ----- 2007 ж
Декан (аты-жөні) -------------
---
”-------” -------------- 2007
ж
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Пәні ” Мектеп педагогикасы ”
Мамандығы 050103- “педагогика және психология”
Күндізгі
Оқу бөлімі ----------------------------------
( күндізгі, кешкі, сырттай, қысқартылған)
Кредит саны
Курсы
Семестр
Дәріс сағат
Семинар --- сағат
СӨЖ – сағат
Сынақ сағат
АБ саны 2
Барлық аудиториялық сағат сағат
Алматы 2007
Оқу жұмыс бағдарламасы Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық
университеті психология-педагогика факультетінің бастауыш мектеп
педагогикасы, бастапқы әскери және дене дайындығы кафедрасының оқу-
әдістемелік бірлестігі ендірген “Мектеп педагогикасы” пәні бойынша типтік
бағдарлама негізінде жасаған.
Жалпы және этникалық педагогика кафедра мәжілісінде “-----“-----2007 ж.
қаралды. Хаттама--------№
Жалпы және этникалық педагогика кафедрасының меңгерушісі,
--------------------
Жалпы және этникалық педагогика кафедрасының әдістемелік кеңес төрайымы
(төрағасы) ---------------
Философия және саясаттану факультетінің әдістемелік кеңесінде
“-----“-----2007 ж. құпталды. Хаттама--------№
Философия және саясаттану факультетінің әдістемелік кеңес (төрағасы)
төрайымы -------------
АЛҒЫ СӨЗ
Соңғы он жылдықта білім беру жағдайындағы әлеуметтік-экономикалық
өзгерістер қоғамның сұраныстарына, талабына сәйкес тез арада жылдам жауап
беруі қажет. Ол үшін педагогика курсын оқытудың зор мәні бар, жүйелі білім
және іскерлікпен дағдыны меңгеруге бағдар беру, болашақ маманның зерттеу
және тәжірибелік міндеттерді шығармашылықпен, ғылым мен техниканың мәдени
жетістіктерін дамыта отырып өздігінен және жауапкершілікпен шешуіне
мүмкіндік береді.
Курстың мақсаты болашақ мұғалімдердің теориялық білімдер жүйесі мен
дағдысын тұтас педагогикалық процесс жағдайындағы тәжірибелік әсерін
қалыптастыру.
Курстың міндеттері:
студентерді кәсіби іс-әрекет теориясымен қаруландыру болашақ
мұғалімдерді дайындаудың негізі;
• болашақ мұғалімдерде өзіндік кәсіби іс-әрекетінің жүйелі түрде
көрінуінің қалыптастыру;
• болашақ мұғалімдерде тұлғалық, мәнді, кәсіби (гумандық,
педагогикалық ойлау, қарым-қатынас жасай білу, педагогикалық әдеп,
төзімділік т.б.) сапаларды қалыптастыру;
• студенттердің өзін-өзі білімін көтеруге, шығармашылықпен ғылыми
ізденіс жұмысына дайындығын қалыптастыру.
Бағдарлы гуманитарлық білімдер жүйесіндегі педагогика ғылым ретінде
тұлғаның интелектуалдық жағынан қалыптасуында пәнаралық байланыстарды
жүзеге асыруды “Мектеп педагогикасы“ курсын оқыту әлеуметтік-гуманитарлық
пәндер (философия,әлеуметтану, жасөспірімдер психологиясы, мәдениеттану
т.б.) сонымен қатар педагогика саласы бойынша “Педагогикалық мамандыққа
кіріспе“, “Адамзат тарихындағы педагогикалық ойлар мен мектептердің дамуы“
т.б. курстарды оқытуды талап етеді. Бұл пәнаралық байланыс жағдайында
педагогикалық процестің ерекшелігін педагогика курсын оқыту барысында түрлі
педагогикалық құбылыстарды байқауға мүмкіндік береді.
Мемлекеттік стандартқа сәйкес жоғарғы кәсіптік білім беруде педагогика
курсын оқыту барысында студенттердің міндетті түрде меңгеретін білімдері:
• педагогиканың теориялық-әдіснамалық негізі бойынша;
• теория мен тәжірибедегі тұтас педагогикалық процесс бойынша;
• тұтас педагогикалық процесті басқару;
Сонымен қатар студенттер төмендегідей іскерлікті меңгеруі тиіс:
• тұтас педагогикалық процесті таратудың технологиялары бойынша ;
• педагогикалық процестің тәрбиелік миханизмдері мен заңдылықтарына
сәйкес келетін оқу-тәрбие жұмыстарын жүзеге асыру;
• сыныптағы оқу-тәрбие процесінің диагностикасының негізгі
сипаттарына қарай (ауыспалы) және оның одан әрі қарай дамуын
болжауды жүзеге асыру;
• оқу-тәрбие міндеттерін тұжырымдау, осы міндеттерге сәйкес іс-әрекет
түрлерін, формалары мен әдістерін талдай білу;
МОДУЛЬ1. ПЕДАГОГИКАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ, МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1 апта.
1-тақырып. Қазіргі педагогиканың әдіснамалық негіздері 2 сағат
Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі педагогика ғылымының алатын орны,
оның басты ерекшеліктері: арнайы пәні, ғылыми- терменологиялық аппараты
зерттеу әдістері.
Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым. Тәрбиенің тарихы мен оның
негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы көрнісі. Педагогика
ғылымының негізгі әдіс-тәсілдері туралы жалпы түсінік. Педагогиканың
қызметі, пәні және объектісі. Педагогиканың ұғым – түсініктік аппараты.
Педагогиканың негізгі категориялары. Педагогиканың методологиялық
негіздері. Педагогиканың философиямен, культурологиямен, социологиямен,
психологиямен, физиологиямен және басқа да ғылым салаларымен
байланыстылығы. Педагогикалық жүйе. Педагогика ғылымының қазіргі
міндеттері. Педагогикалық әдістердің түрлері.
2-тақырып. Жеке тұлғаны дамытудың, тәрбиелеудің қалыптастырудың өзара
байланысы және сипаты- 2 сағат
Тұлға туралы ұғым."Адам", "тұлға", "индивид". Тұлға құрылымының көп
қырлылығы, күрделілігі, оның барлық компоненттерінің өзара байланысы.
"Тұлғаны дамыту", "тәрбиелеу", "қалыптастыру" ұғымдарына сипаттама.
Оқушының дамуы – педагогикалық проблема. Тұлғаның даму проблемасына әртүрлі
көзқарас. Баланың даму процессі. Оқушылардың жас ерекшеліктері. Оқушылардың
дербес ерекшеліктері. Әлеуметтік факторлар және тұлғаның
қалыптасуы.Тұлғаның қалыптасуына тәрбиенің өскен ортасының әсері.
2 апта.
3-тақырып. Балалардың жас және дербес ерекшеліктері, оларды оқу-тәрбие
процесінде есепке алу 2 сағат
Оқушылардың жеке тұлғалық дамуының жас ерекшелік кезеңдері, оларға
сипаттама. Жеке тұлға дамуының педагогикалық проблемасы. Жеке тұлғаның
даму проблемасына әртүрлі көзқарас. Баланың даму процесі.
Жеке тұлғаның дамуындағы жағдайаттар. Қазіргі қоғамның даму кезеңінде
жеке тұлғаны қалыптастырудың ерекшеліктері. Оқушының оқуға деген шынайы
мүмкіндіктерін педагогикалық процесте ұйымдастыруда есепке алу (мазмұны,
құралдары, түрлері мен оқу-тәрбие іс-әрекетінің әдістері).
Негізгі ұғымдар: тұлға,жас ерекшелігіне байланысты жаңа тұжырым беру,
дербес ерекшеліктері, даралап оқыту.
МОДУЛЬ 2. Тұтас педагогикалық процестің теориясы мен практикасы
3 апта.
1-тақырып. Тұтас педагогикалық процесс- педагогика пәні мен мұғалім
қызметінің объектісі 2 сағат
Педагогика пәні және мұғалімнің іс-әрекет объектісі мектеп
тәжірибесінде, оқу құралдарында, бағдарламаларда осы ұғымдардың дамуы, осы
мәселелердің көрніс табуы. Мұғалімнің объектісі туралы ұғымның қалыптасу
тарихы. Педагогикалық процестің мәні, оның құрылымдық компонентері. Оқушы-
педагогикалық процестің субъектісі.
Жеке тұлғаның тұтастығы- педагогикалық процестің үш бірліктегі
қызметін іске асыруды түсіндірудің негізі. Жеке тұлғаның шығармашылығы.
Педагогикалық процестің негізгі заңдылықтары. Педагогикалық процесс. Ұғым.
Жүйе. ,,Мектеп жүйесі,,. Оқутыдың тәрбиелеудің бірлігі – процестің негізгі
мәні. Өзара біріккен іс - әрекеті. Оқу – тәрбие процесін басқару. Оқытудың
заңдылығы мен заңы (мақсат, мазмұн, талап және тұлғаның деңгейі). Оқытудың
принципін сипаттау: дамыту, тәрбиелеу санналылық нәтижелік ғылымилық
көрнекілік өмірмен байланыстылық жүйелілік, бірізділік шамаға лайықтылық
ұжымдық және жеке оқыту.
3 апта.
2-тақырып. Педагогикалық процестің заңдылықтары 2 сағат
Педагогикалық процесс-күрделі дамушы жүйе. Оның жеке тұлғаны
қалыптастырудағы ролі. Оқу-тәрбие процесін болжау, мұғалімнің әдіснамалық
бағытына тәуелді. Оқу-тәрбие процесіне байланысты әртүрлі көзқарастар.
Табиғаттағы және қоғамдағы құбылыстардың және процестердің даму
заңдылықтарының философиялық мәні.
Педагогикалық процестің негізгі заңдылықтары, оларға сипаттама:
қоғамның әлеуметтік-экономикалық талаптарымен келісуі; оқушы мен оқытушының
екі жақты міндетті іс-әрекетімен байланыстыөзара қарым-қатынасы;
оқушылардың белсенділігін арттыру мұғалімнің алдын-ала мұқият ойланған және
ұйымдастырылңан іс-әрекетінің нәтижесі; оқушылар арсындағы өзара іс-
әрекетті мұқият ұйымдастыру педагогикалық процестің тиімділігін арттырудың
шарттары.
4 апта.
3-тақырып Тәрбиенің мақсаты, әлеуметтік келісім 2 сағат
Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің
негізгі заңдылықтары. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық
моделі.
Қоғамдық мәдениет – жас ұрпақ тәрбиесінің мақсатын айқындаудың
әдіснамалық негізі (материалдық, рухани, әлеуметтік-нормативтік мәдениет).
Сана мен мінез - құлық бірлігі. Балалардың шығармашылық белсенділігі
мен дамуын есепке алу. Тәрбиені өмірмен, әлеуметтік ортамен байланыстыру.
Жағымды тәжірибеге сүйену. Жеке бала мен қатынас. Тәрбиенің гумандық
сипаты. Тұтастығы мен бірлігі. Балаға талап пен құрметті қатар қою.
Оқушылар ұжымына сүйені.
Тәрбиенің әлеуметтік институттары. Мектеп – осы институттар жұмысын
ұйымдастырушы және біріктіруші. Педагогикалық ынтымақтастық.
Отбасылық тәрбие, оған қойылатын талаптар. Отбасының педагогикалық
мәдениеті. Республика Конституциясы отбасылық тәрбие туралы.
Мектептің ата – аналар, қоғамдық ұйымдармен жүргізілетін жұмысының
түрлері. Педагогикалық насихат. Отбасын және байланыс орнату. Ата – аналар
активін құру. Оларды мектептік тәрбие жұмысына қатыстыру.
Негізгі ұғымдар: тәрбиенің мақсаты, жалпы адамзаттық мәдениет, жеке тұлғаны
әлеуметтендіру және дербестендіру, жеке тұлғаны жан-жақты үйлесімді дамыту,
тұлғаның шығармашылық мүмкіндігі.
5 апта.
4- тақырып: Дүниетаным жеке тұлғаны қалыптастырудың өзегі ретінде 2 сағат
Дүниетанымның негізгі компоненттері мен мәні. Дүниетанымның түрлері.
Дүниетанымды қалыптастырудың әдіснамалық негіздері. Философия, оның әртүрлі
бағыттарының қалыптасушы тұлғаның дүниетанымдық көзқарасын бағалаудың
ролі. Дүниетанымды қалыптастырудың психологиялық негіздері. Жеке тұлғаның
құндылық бағыттары. Оқушылардың дүниетанымын қалыптастырудың жолдары мен
құралдары: ғылыми білімді қалыптастыруда көзқарасы мен көзін жеткіз,
оқытудың әдістері мен формаларының, мазмұнның ролі; оқушыларға әлемді
түсінуін қалыптастырудағы көзқарасын қазіргі әлеуметтік жағдайаттарға
талдау жасау; әртүрлі іс-әрекеттер түрлеріне оқушыларды қалыптакстыру;
оқушыны тұлғалық әлеуметтендіру мен дүниетанымдық көзқарасын
қалыптастырудағы мектеп пен жанұяның бірлеаскен іс-әрекеті.
5-апта.
5-тақырып. Педагогикалық процестегі мұғалім мен оқушының өзара
әрекетінің мазмұны 2 сағат
Педагогтік білім жүйесінде мұғалім тұлғасының дамуы. БПП-тің даму
жолдары. Оқытудағы дүниетанымдық сұраныс пен қызығу дәлелдеудің негізі.
Оқытудың әсерленуі, оқытудың ұйымдастырудың жүйесі және жолдары туралы
түсінік (жеке оқыту, класс – сабақ жүйесі, лекциялық - семинарлық жүйе
т.б.). Сабақтың типтері және құрылымы. Мұғалімнің БПП-ті зерттеудегі орны.
БПП-тегі әдістердің түрлері, ұйымдастырылу жолдары. Білімнің мазмұны
қоғамның және жеке субъектінің қажетінен туады. Мұғалімнің жеке басының
үлгісі. К.Ушинскийдің талабы. Баланы зерттеу және оның жеке арын сыйлау,
қадірлеу. Тәрбиеші баланың қаһарлы қожасы болмасын, жұмсақ жолдары болсын
(Мағжан).
Тәрбиедегі этникалық талаптар. Халықтың ұлттық тәрбиесі және оны
қолданудың маңызы.
Педагогикалық этика. Мұғалім мәдениеті. Оқушылар пікірімен санасу,
есепке алу.
Оқыту әдістері туралы ұғым, оның дамуы. Оқыту әдістеріне қойылатын
педагогикалық талаптар. Оның атқаратын функциялары: білім беру, дамыту,
тәрбиелеу, оқуға ынталандыру және бақылау.
- оқыту әдістері мен тәсілдері туралы жалпы түсінік.
- Оқыту әдісінің даму тарихы.
- Оқыту әдісінің классификациясы.
- Сабақ. Кітаппен жұмыс. Әдістеме.
Біртұтас педагогикалық процестің мақсаттарының тәрбие ісіндегі
заңдылықтар. Педагогикалық процесті ұйымдастырудың негізгі мақсаттары.
Өмірмен байланыс. Оқыту мен тәрбиені еңбекпен байланыстыру. Оқыту мен
тәрбиені еңбекпен байланыстыру. Оқыту мен тәрбиенің түрлері: көрнекілік,
жалғастық, бірізділік және жүйелілік.
МОДУЛЬ 3. Мектептің тұтас педагогикалық процесін басқару
5 АПТА.
1- тақырып Мектеп туралы нормативтік құжаттардың сипаты 2 сағат
Қазақстан Республикасының Конституциясындағы білім беру мәселелері.
Қазақстан Республикасының ,, Білім беру,, туралы Заңы. Қазақстан
республикасында орта білімді дамыту тұжырымдамасы. Қазақстан
Республикасының жалпы орта білім берудің мемлекеттік стандарты туралы
ереже. Базалық оқу жоспары, варианттық оқу жоспарлары, оқу бағдарламалары.
Мектеп түрлері, олардың сипаттамасы, ондағы оқу-тәрбие процесін
ұйымдастырудың ерекшеліктері.
Негізгі ұғымдар: нормативтік құжат, білім беру стандарты, әртүрлі
үлгідегі мектептер.
2-тақырып. Мектептің оқу-тәрбие жұмысын диагностикалау-басқарудың
негізі ретінде . Мектеп ішілік бақылау. 2 сағат
Халыққа білім беру жүйесіндегі оқу орны ретінде, әртүрлі үлгідегі
мектептерді басқару және жетекшілік ету. Басқару қағидалары. Әкімшілікті
басқару объектісі- мектептегі педагогикалық процесс ретінде. Мектеп
басшыларына қойылатын талаптар. Оқу-тәрбие жұмысы бойынша мектеп
директорының, орынбасарларының атқаратын қызметі.
Мұғалім еңбегі- мектептегі педагогтардың ұжымдық іс-әрекетінің негізгі
бөлігі ретінде. Педагогикалық қарым-қатынас құрылымы. Педагогикалық қарым-
қатынас – шығармашылық іс-әрекет. Бірлесіп қарым- қатынас жасаудағы
педагогтың тәсілдері мен шешімдері. Педагогтың қарым- қатынастық әр
кезеңдегі іске асырылу жағдайлары. Педагогикалық қарым - қатынас қойылатын
талаптар. Қарым - қатынас жасаудың ауызша және басқа түрде жүргізілетін
тәсілдері. Педагогтің жеке тұлғалық қарым-қатынас жасау стилін айқындаудың
әдісі және оның педагогтың кәсіптік өзін - өзі тәрбиелеудегі қалыптасуы.
6 апта.
1-тақырып.Мектептің оқу-тәрбие процесін ұйымдастырушылық әдістемелік
басқару 2 сағат
Оқу-тәрбие процесінің әртүрлі кезеңдеріндегі жағдайы мен оның жұмыс
істеуі туралы ақпарат –диагностиканың негізі. Педагогикалық процестің
жағдайы туралы ақпарат түрлері: бастапқы тактикалық, оперативті.Мектеп
директорының және оқу– тәрбие ісі бойынша орынбасарының кластан тыс,
мектептен тыс тәрбие жұмысын ұйымдастыруда атқаратын қызметі. Мектеп
құжаттары. Мектеп ішіндегі бақылау жұмыстары. Сабақтарды талдау, кластан
тыс жұмыстардың сапасын талдау. Мектеп жұмысын ғылыми негізде жоспарлау.
Педагогтар кеңесінің, әдіскерлер бірлестігінің, класс жетекшінің жұмыс
жоспары. Мұғалімнің педагогикалық шеберлігі мен мұғалім даярлау ісінде
талапты күшейту. Өз дайындығы мен мұғалімнің шығармашылық қабілеті дамып,
қалыптасуы, оқу–тәрбие ісін тиімді ұйымдастыруда әдістеменің алатын орны.
Мұғалімнің өзін-өзі тәрбиелеу және өздігінен білімін көтеру. Алдыңғы
қатарлы іс–тәжірибенің үйрену және пайдалану. Озық тәжірибелерді үйрену
және оны насихаттау. Жаңашыл педагогикалық тәжірибелердің мазмұны. Ғылым
мен озық тәжірибені ендіру.
СЕМИНАР ТАҚЫРЫПТАРЫ.
1 апта
1-тақырып. Сыныптың тәрбиелік жүйесі. Сынып жетекшісінің шығармашылық іс-
әрекетінің нәтижесі ретінде 2 сағат
Тәрбие жүйесі туралы ұғым. Сыныптағы тәрбие жүйесі. Тәрбиелік
технологиялар. Тәрбие жүйесінің моделін жасау.Тәрбие жүйесін құрудағы сынып
жетекшісінің іс-әрекеті. Тәрбиелік іс-шараларды дайындаудың әдістемесі.
Педагогикалық процеске қатысушылардың өзара әрекетін үйлестірудегі сынып
жетекшісінің ролі. Сынып жетекшісінің қызметі. Сынып оқушыларының іс-
әрекетін ұйымдастыру түрлеріне сипаттама. Сынып жетекшісінің іс-әрекетін
болжау, және диагностикалау.
Сынып жетекшісінің оқушылардың отбасымен ынтымақтастығының түрлері.
Тәрбие процесінде этнопедагогика материалдарын пайдалану.
Негізгі ұғымдар: педагогикалық процесс, оның жүйелері, сынып
жетекшісі, үйретуші, диагностика, болжау, жоспарлау, ынтымақтастық, тәрбие
жүйесі, тәрбие жүйесін модельдеу.
2 апта.
2 тақырып: Отбасы тәрбиесінің негіздері. 2 сағат
Отбасындағы балалар тәрбиесі. Отбасы тәрбиесі туралы Н.К. Крупская,
А.С. Макаренко, В.А. Сухамлинскийдің педагогикалық идиялалары.
Отбасында педагогикалық процесті ұйымдастырудың теориялық негіздері.
Отбасында педагогикалық процесті ұйымдастырудың негізгі компоненттері.
Отбасындағы ересектер мен балаларды, тіршілік әрекетін ұйымдастырудың
әдістері, мақсаты, міндеті, мазмұны, құралы, формалары мен отбасындағы
педагогикалық процестің негізгі сипаттамалары оны үйретудің әдістері.
Отбасы мен мектептің ынтымақтастығының түрлері. Отбасы мен
педагогикалық ұжымның жұмысындағы сынып жетекшісінің ролі. Отбасындағы
этнопедагогикалық тәрбие.
Негізгі ұғымдар: отбасылық және қоғамдық тәрбие, отбасы және
мектептегі педагогикалық процесс, ата-аналардың педагогикалық белсенділігі,
ынтымақтастық түрлері, отбасы және мектептің тәрбиелік мүмкіндіктерінің
интеграциясы.
3-тақырып. Қазіргі мектептегі білім берудің мазмұны 2 сағат
Білім берудің мазмұнын анықтаудың ғылыми-педагогикалық негізі: білім
беу және оның мазмұны туралы жалпы ұғым, мектеп тарихындағы білім
мазмұнының мәселелері мен педагогикалық ой-пікірлер; кеңес мектептерінің
дамуы мен қалыптасу дәуіріндегі білім мазмұнын құраудың негізгі кезеңдері;
жалпы адамзаттық мәдениет; әлеуметтік тәжірибе білім берудің негізгі
құрамын анықтаудың негізі ретінде. Білім беру мазмұнының компоненттеріне
сипаттама: табиғат, қоғам, техника, адам, іс-әрекет қабілеті туралы білім
негіздері: алынған білімге сезімдік- құндылық қатынасын тәрбиелеу.
Жалпы, политехникалық, кәсіби білім берудің өзара байланысы. Білім
мазмұнындағы пәнаралық байланыстың мәселелері.
Негізгі ұғымдар: білім беру, білім мазмұны, мәдениет, пән аралық
байланыс, оқушылардың оқу мүмкіндіктері.
4-тақырып Педагогикалық процестегі мұғалім мен оқушының өзара әрекетінің
мазмұны 2 сағат
Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық моделі.
Тәрбиенің жан-жақты үйлесімді мазмұны, міндеті, мақсатының өзара
диалектикалық байланысы. Тұлғаның жан-жақты мазмұнды сипатта дамуы
адамзаттық мәдениетті меңгеруменбайланысты. Дүниетаным әлемге, адамдарға,,
өзіне деген көзқарастардың жүйесі ретінде мәдениеттің дамуы және
меңгерілуінің белсенді шартары.
Жеке тұлғаның ақыл-ой мәдениеті, оның мәні. Жалпыадамзаттық мәдениет
әлеміне ену процесіндегі базалық білімнің ролі. Ақыл-ой күші және қабілеті.
Сөз мәдениеті және ойлау мәдениетінің тәрбиесі. Ғылыми дүниетаным жеке
тұлғаның ақыл-ой компоненті ретінде. Танымдық қызығушылықтың ақыл-ой
мәдениетіндегі алатын орны.
5-ТАҚЫРЫП. Тәрбие процесінің теориялық негіздері 2 сағат
Тәрбие жүйесі туралы ұғым. Педагогикалық процесте бала мен жасалатын
қатынастар және оларды тәрбиелеуге қойылатын талаптар.
Мұғалімнің жеке басының үлгісі. К.Ушинскийдің талабы. Баланы зерттеу және
оның жеке арын сыйлау, қадірлеу. Тәрбиеші баланың қаһарлы қожасы болмасын,
жұмсақ жолдары болсын (Мағжан).
Тәрбиедегі этникалық талаптар. Халықтың ұлттық тәрбиесі және оны
қолданудың маңызы.
Педагогикалық этика. Мұғалім мәдениеті. Оқушылар пікірімен санасу,
есепке алу.Сынып жетекшісінің қызметі. Сынып оқушыларының іс-әрекетін
ұйымдастыру түрлеріне сипаттама. Сынып жетекшісінің іс-әрекетін болжау және
диагностикалау. Сынып жетекшісінің оқушылардың отбасымен ынтымақтастығының
түрлері. Тәрбие процесінде этнопедагогикалық материалдарды пайдалану.
6-тақырып. Мектептің оқу-тәрбие жұмысын диагностикалау-басқарудың
негізі ретінде .Мектеп ішілік бақылау. 4 сағат
Педагогикалық қарым - қатынас құрылымы. Педагогикалық қарым - қатынас
– шығармашылық іс - әрекет. Бірлесіп қарым - қатынас жасаудағы педагогтың
тәсілдері мен шешімдері. Педагогтың қарым - қатынастық әр кезеңдегі іске
асырылу жағдайлары. Педагогикалық қарым - қатынас қойылатын талаптар. Қарым
- қатынас жасаудың ауызша және басқа түрде жүргізілетін тәсілдері.
Педагогтің жеке тұлғалық қарым - қатынас жасау стилін айқындаудың әдісі
және оның педагогтың кәсіптік өзін - өзі тәрбиелеудегі қалыптасуы. Қазіргі
мектептердегі оқытушылар мен тәрбиешілердің білімдерін жетілдіру сабақтары.
3-тақырып Тәрбиенің мақсаты, әлеуметтік келісім 4 сағат
Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің
негізгі заңдылықтары. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық
моделі құрастыру.
Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің негізгі
заңдылықтары. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық моделі.
Педагогикалық процесс-күрделі дамушы жүйе. Оның жеке тұлғаны
қалыптастырудағы ролі. Оқу-тәрбие процесін болжау, мұғалімнің әдіснамалық
бағытына тәуелді.
Оқу-тәрбие процесіне байланысты әртүрлі көзқарастар. Табиғаттағы және
қоғамдағы құбылыстардың және процестердің даму заңдылықтарының философиялық
мәні.
Педагогикалық процестің негізгі заңдылықтары, оларға сипаттама:
қоғамның әлеуметтік-экономикалық талаптарымен келісуі; оқушы мен оқытушының
екі жақты міндетті іс-әрекетімен байланысты өзара қарым-қатынасы;
оқушылардың белсенділігін арттыру мұғалімнің алдын-ала мұқият ойланған және
ұйымдастырылңан іс-әрекетінің нәтижесі; оқушылар арсындағы өзара іс-
әрекетті мұқият ұйымдастыру педагогикалық процестің тиімділігін арттырудың
шарттары.
СОӨЖ ЖӘНЕ СӨЖ ТАПСЫРМАЛАРЫ
№ Тапсырмалар Мазмұны Ұсынылатын Бақылау ТапЖоғар
әдебиет Формасы сыры
у балл
мер
зім
і
1 Қазақстан Қазақстан Мерзімдік Жазбаша 1 2
Республикасының Республикасының басылымдар мен Рефераттау апт
білім беру білім беру тұжырымдамалар а
саясаты жөніндегісаясатының мақсаты
құжаттары мен міндеттері.
2 12-жылдық білім 12-жылыдық білім Жазбаша 2 2
беру жүйесі беру жүйесінің Мерзімдік әдебиеттер апт
туралы мақсаты мен басылымдар мен мен мерзімдіка
ой-пікірлерді міндеттері. тұжырымдамалар басылымдарға
талдаңыз. талдау жасау
3 Мектепте Талқылап, Жазбаша 3 2
жүргізілетін тоқтамға келіп, апт
сабақтан тыс өзіндік шешім а
тәрбиелік жасау.
іс-шараларға
таладау жасаңыз.
4 Ы. Алтынсариннің Педагог-психолог Алтынсарин Ы. Жазбаша 4 2
мұраларын мамандығының Таңдамалы апт
халықтық қажеттіліктеріне педагогикалық а.
педагогика және басым бағыттарына мұралары 3т
психология назар аудару. Алматы., 1991
Лық ғылыми
тұрғыдан баяндау
5 Қазақ А. Құнанбаев Жарықбаев Қ.Б.,Жазбаша, 5 2
педагогикасын еңбектерін оқып, Қалиев С.Қ. кесте жасау апт
және педагогикалық, Қазақтың халық а.
психологиясын психологиялық педагогикасының
тереңірек ойларын сапаптау. тарихынан
дамытудағы А. Алматы., 1992
Құнанбаевтың
үлесі.
6 Орыс және батыс Орыс және батыс Виноградов Г. Жазбаша 6 2
Европалық Европалық ғалымдарНародная апт
ғалымдар қазақтыңқазақтың халықтық педагогика. а.
халықтық тәрбиесітәрбиесі жөніндегіИркутск., 1997
жөнінде еңбектерін
сараптау
7 М. Дулатов, А. М. Дулатов, А. Қалиев С. ҚазақЖазбаша 7 2
Байтұрсынов, М. Байтұрсынов, М. этнопедагогикас апт
Жұмабаев, Ж. Жұмабаев, Ж. ының теориялық а.
Аймауытов және Аймауытов және негіздері мен
басқалардың басқалардың тарихы.
этнопедагогикалықэтнопедагогикалы қ Алматы., 2003
идеялары ойларын сараптау,
талдау
8
Этностық Этностық ҚазақстанҚұралұлы А. Жазбаша 8 2
Қазақстан жайындағы түрлі Қазақ дәстүрлі апт
жайындағы түрлі мәдениеттік мәдениетінің а.
мәдениеттік тәрбиенің анықтамалығы
тәрбиенің ерекшеліктеріне Алматы., 1991
ерекшеліктері сипаттама беру
9 Салт-жоралар мен Газет, № 13 Жазбаша 9 2
рәсімдер журналдардан апт
материалдар қарау. а.
10Жаңа уақытта Тәрбиелік № 14, Жазбаша 10 2
туындаған салттаріс-шараның апт
мен дәстүрлер, жоспарын а.
олардың тәрбиелікталдаңыздар.
мәні.
11Дәстүрлі діни Талдау барысында Қоңыратбаев Ә. Ауызша қорғау11 2
ілімдердің басылымдық, Көне мәдениет апт
тәрбиелік қуаты мерзімдік газет, жазбалары а.
журнал материалдарАлматы., 1993
ды талдаңыздар.
12Халық Ән өнері туралы Құралұлы А. 12 2
композиторларыныңсипаттама беріңіз.Қазақ дәстүрлі Баяндама апт
шығармаларындағы мәдениетінің а
тәрбие мәселесі анықтамалығы
Алматы., 1991
13 13
Халықтың рухани Этнопедагогикалық Қазақтың Жазбаша апт2
мінез-құлықтық еңбектердегі тәлімдік а
құндылықтарындағыпедагогикалық ой-пікірлер
ұлтаралық және көзқарастары. антологиясы, 2
адамзаттылық том
(құрастырған
Қ.Б. Жарықбаев,
С.Қ. Қалиев
Алматы., 1994
14Халық Этнопедагогика Жарықбаев Қ. Б.Жазбаша 14 2
педагогикасы ғылымының дамуына ., Наурызбаев баяндау апт
бойынша Қазақстанөзіндік үлесін Ж. Қазақтың а
мемлекетінің қосқан белгілі ұлттық
жұмыс тәжірибесі педагогтардың тәлім-тәрбие
еңбектерін атауларының
сараптаңыздар. түсіндірме
сөздігі.
Алматы., 1993
Ескертпе. Жазбаша жұмыстарды бағалау (баяндама, эссе, шығарма) келесі
критерийлер есепке алынады: 1) тапсыру мерзімдерін сақтау және жұмыс
талаптарын толық орындау; 2) барлық жазбаша жұмыстарда қолданатын
әдебиеттер нұсқаулары болуы керек; 3) Сіздің жұмысыңызда баса назар
аударылған ақпарат болуы қажет және қарастырылған сұрақ бойынша Сіздің
ойлау процесіңіздің сіздің логикасын бейнелеуі керек. Аяқталмаған жазбаша
жұмыстар есептелмейді.
Аралық бақылау № 1
"Болашақ қазақ зиялыларын қалыптастыру мен дамытудағы этнопедагогика
ғылымының ролі" тақырыбында шағын шығармашылық жұмыс. (жазбаша түрде).
Әдебиеттер тізімі:
Негізгі:
1. История педагогики г.1 Учебное пособие для педагогических университетов
по ред. А.И.Пискунова – М. ТЦ. Сфера, 1998 – 192с.
2. Историн В.А. История педагогики – М, 1995.
3. Бержанов Қ. Мусин Е. Педагогика тарихи Алматы мектеп, 1983.
4. Мусульманские мектебы и медресе в Казахстане. Алма-Ата, 1981 – 279с.
Қосымша:
1. Қазақ халқының салт-дәстүрлері. – Алматы, 1994.
2. Қазақ. – Алматы, 1993.
3. Қазақ халқының тәлім тәрбие тарихынан. – Алматы, 1992.
4. Қайқаус Қабунама. – Алматы, 1992.
5. Құдайбердіұлы Шәкәрім Мұсылмандық шарты. – Алматы, 1993.
Аралық бақылау № 2
( кесте толтырыңыздар).
Негізгі әдебиеттер
1. Қожахметова К.Ж. Халық педагогикасын зерттеудің кейбір ғылыми және
теориялық мәселелері. Алматы., 1993
2. Қалиев С.Қ. XV-XІX ғ.ғ. ақын-жыраулар поэзиясындағы педагогикалық ойлар.
Алматы., 1990
3. Жарықбаев Қ.Б., Қалиев С.Қ. Қазақтың халық педагогикасының тарихынан
Алматы., 1992
Қосымша әдебиеттер
1. Жарықбаев Қ. Б.., Наурызбаев Ж. Қазақтың ұлттық тәлім-тәрбие атауларының
түсіндірме сөздігі. Алматы., 1993
2. Құралұлы А. Қазақ дәстүрлі мәдениетінің анықтамалығы Алматы., 1991
3. Қоңыратбаев Ә. Көне мәдениет жазбалары Алматы., 1993
5. Табылды Ә. Қазақ этнопедагогикасы және оқыту әдістемесі. Алматы., 2004
Емтихан сұрақтары
1. Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі педагогика ғылымының алатын орны, оның
басты ерекшеліктері: арнайы пәні, ғылыми- терменологиялық аппараты
зерттеу әдістері.
2. Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым.
3. Тәрбиенің тарихы мен оның негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы
көрнісі.
4. Педагогика ғылымының негізгі әдіс-тәсілдері туралы жалпы түсінік.
5. Педагогиканың қызметі, пәні және объектісі.
6. Педагогиканың ұғым – түсініктік аппараты.
7. Педагогиканың негізгі категориялары.
8. Педагогиканың методологиялық негіздері.
9. Педагогиканың философиямен,мәдениеттанумен, әлеуметтанумен,
психологиямен, физиологиямен және басқа да ғылым салаларымен
байланыстылығы.
10. Педагогикалық жүйе.
11. Педагогика ғылымының қазіргі міндеттері.
12. Педагогикалық әдістердің түрлері.
13. Халыққа білім беру жүйесіндегі оқу орны ретінде, әртүрлі үлгідегі
мектептерді басқару және жетекшілік ету.
14. Басқару қағидалары.
15. Әкімшілікті басқару объектісі- мектептегі педагогикалық процесс
ретінде.
16. Мектеп басшыларына қойылатын талаптар.
17. Оқу-тәрбие жұмысы бойынша мектеп директорының, орынбасарларының
атқаратын қызметі.
18. Мұғалім еңбегі- мектептегі педагогтардың ұжымдық іс-әрекетінің негізгі
бөлігі ретінде.
19. Педагогикалық қарым-қатынас құрылымы.
20. Педагогикалық қарым-қатынас – шығармашылық іс-әрекет.
21. Бірлесіп қарым-қатынас жасаудағы педагогтың тәсілдері мен шешімдері.
22. Педагогтың қарым- қатынастық әр кезеңдегі іске асырылу жағдайлары.
23. Педагогикалық қарым - қатынас қойылатын талаптар.
24. Қарым-қатынас жасаудың ауызша және басқа түрде жүргізілетін тәсілдері.
25. Педагогтің жеке тұлғалық қарым-қатынас жасау стилін айқындаудың әдісі
және оның педагогтың кәсіптік өзін-өзі тәрбиелеудегі қалыптасуы.
26. Тұлға туралы ұғым."Адам", "тұлға", "индивид".
27. Тұлға құрылымының көп қырлылығы, күрделілігі, оның барлық
компоненттерінің өзара байланысы.
28. "Тұлғаны дамыту", "тәрбиелеу", "қалыптастыру" ұғымдарына сипаттама.
29. Оқушының дамуы – педагогикалық проблема.
30. Тұлғаның даму проблемасына әртүрлі көзқарастар.
31. Баланың даму процессі.
32. Оқушылардың жас ерекшеліктері. Оқушылардың дербес ерекшеліктері.
33. Әлеуметтік факторлар және тұлғаның қалыптасуы.
34. Тұлғаның қалыптасуына тәрбиенің өскен ортасының әсері.
35. Тәрбие жүйесі туралы ұғым.
36. Педагогикалық процесте бала мен жасалатын қатынастар және оларды
тәрбиелеуге қойылатын талаптар.
37. Мұғалімнің жеке басының үлгісі.
38. К.Ушинскийдің талабы.
39. Тәрбиедегі этникалық талаптар.
40. Халықтың ұлттық тәрбиесі және оны қолданудың маңызы.
41. Педагогикалық этика.
42. Мұғалім мәдениеті.
43. Оқушылар пікірімен санасу, есепке алу.
44. Сынып жетекшісінің қызметі.
45. Сынып оқушыларының іс-әрекетін ұйымдастыру түрлеріне сипаттама.
46. Сынып жетекшісінің іс-әрекетін болжау және диагностикалау.
47. Сынып жетекшісінің оқушылардың отбасымен ынтымақтастығының түрлері.
48. Тәрбие процесінде этнопедагогикалық материалдарды пайдалану.
49. Педагогикалық қарым - қатынас құрылымы.
50. Педагогикалық қарым - қатынас – шығармашылық іс - әрекет.
51. Бірлесіп қарым - қатынас жасаудағы педагогтың тәсілдері мен шешімдері.
52. Педагогтың қарым-қатынастық әр кезеңдегі іске асырылу жағдайлары.
53. Педагогикалық қарым-қатынас қойылатын талаптар.
54. Қарым-қатынас жасаудың ауызша және басқа түрде жүргізілетін тәсілдері.
55. Педагогтің жеке тұлғалық қарым-қатынас жасау стилін айқындаудың әдісі
және оның педагогтың кәсіптік өзін-өзі тәрбиелеудегі қалыптасуы.
56. Қазіргі мектептердегі оқытушылар мен тәрбиешілердің білімдерін
жетілдіру сабақтары.
57. Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің негізгі
заңдылықтары.
58. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық моделі құрастыру.
59. Мақсатылық және әлеуметтік келісімділік-педагогикалық процестің негізгі
заңдылықтары.
60. Педагог пен оқушылардың іс-әрект нәтижесінің идеалдық моделі.
61. Педагогикалық процесс-күрделі дамушы жүйе.
62. Оның жеке тұлғаны қалыптастырудағы ролі.
63. Оқу-тәрбие процесін болжау, мұғалімнің әдіснамалық бағытына тәуелді.
64. Оқу-тәрбие процесіне байланысты әртүрлі көзқарастар.
65. Табиғаттағы және қоғамдағы құбылыстардың және процестердің даму
заңдылықтарының философиялық мәні.
66. Отбасында педагогикалық процесті ұйымдастырудың теориялық негіздері.
67. Отбасында педагогикалық процесті ұйымдастырудың негізгі компоненттері.
70. Отбасы мен мектептің ынтымақтастығының түрлері.
71. Отбасы мен педагогикалық ұжымның жұмысындағы сынып жетекшісінің ролі.
72. Отбасындағы этнопедагогикалық тәрбие.
72. Педагогика ғылымының қалыптасуына себеп болған саяси,экономикалық және
әлеуметтік жағдайлар.
73. Педагогиканың негізін салушы, оның пікірлестері, басты еңбегі.
74. Ресей педагогтарының еңбектері.
Әдебиеттер тізімі
Негізгі:
1. Пидкасистый П.И. Педагогика. – М., 1996.
2. Харламов И.Ф. Педагогика. – М., 1996
3. Подласый И.П. Педагогика. –М., 1996
4. Хмель Н.Д. Біртұтас педагогикалық процесс.-Алматы., 2001
5. Лихаччев Б.Т. Педагогика. -М., 1996
6. Хмель Н. Д.Педагогический процесс общеобразовательной школе.-Алматы,
1984
Қосымша:
1. Лихачев Б.Т. Педагогика. Курс лекции. М., Прометей, 1992.
2. Педагогика пәндерінің негіздері Е.Б. Дайрабаев Алматы 2005
3. Хмель Н.Д., Иванова Н.Д. Организация самостоятельной работы студентов.
А., 1971.
4. Нұрмаханова Ә. Лекцияның терең сезімдік әсері. А., 1985.
5. Сабиров Т.С. Оқыту теориясының негіздері. Оқу құралы. Алматы, 1980.
6. Тұғынбаев Б.А. Дамыта оқыту технологиялары. Алматы, 2000.
7. Тұрғынбаев Б.А. Шығармашылық қабілет және дамыта оқыту. Алматы, 1990.
8. Гарунов М.Г., Семушкина Л.Г., Фокин Ю.Г. Этюды дидактики высшей школы.
М., 1994.
9. Нұрмаханова Ә. Лекцияның терең сезімдік әсері. Алматы, 1995.
10. Фарбер И.Е. Очерки вузовской педагогики. Саратов, 1984.
11. Шаймерденова К. Қазіргі сабақ және оның өзекті мәселелері. Алматы,
1990.
12. Шаймерденова К. Педагогические взгляды. А.Кунанбаева. А., Рауан, 1991.
13. Шаймерденова К.Ш. Педагогикалық қабілет оның қалыптасуы жайлы кейбір
мәселелер. А., ЦИЦУ, 1983.
14. Шаймерденова К.Ш. Мектептегі оқу-тәрбие жұмысының халық педагогикасы
негізінде жүргізу жолдары. А., 1993.
15. Шаймерденова К.Ш. Абайдың педагогикалық көзқарасындағы жаңашылдық және
оқу-тәрбие мәселелері. Алматы. ББЖКБАРИ, 2002.
16. М.Жұмабаев. Педагогика.-1992
17. Педагогика Под. ред. В.А. Сластенина. М., 2000
Баға қою саясаты.
Бағалау критерийлері ( сабақ түрі бойынша балл қою).
І аралық бақылау ( кезекті бақылауды қоса) – 30 %
ІІ аралық бақылау ( кезекті бақылауды қоса) – 30 %
Қорытынды аттестация –40 %
Барлығы 100 %
Аралық бақылау (АБ) 7 және 15 аптада жүргізіледі.
Аралық бақылау және кезекті бақылау қорытындылары жинақталу принципі
бойынша ведомостқа қойылады да ол емтиханға жіберілетін негіздеме болып
табылады.
Бақылау шкаласы (%)
А 95 - 100 % Өте жақсы
А- 90 – 94 %
В+ 85 –89 %
Жақсы
В 80 – 84 %
В- 75 -79 %
С+ 70 -74 %
Қанағаттанарлық
С 65 – 69 %
С- 60 – 64 %
D+ 55 – 59 %
D 50 – 54 %
F 0 - 49 % Қанағаттанарлықсыз
Пән бойынша емтихандық баға аралық бақылау (60 %) және қорытынды
бақылаулардың (40 %) қосындысы бойынша анықталып, 100 %-ті құрайды.
Егер студент семестр бойы аралық бақылау мен кезекті бақылау
қорытындылары бойынша ең жоғары баллдың ( 60 %) жартысынан төмен балл
болса, онда ол емтиханға жіберілмейді.
Аралық бақылау (АБ)
Ретті Студенттердің сабақтарының және Ұсынылған балдар саны
жұмыстарының түрі (%)
1 Аудиториядағы дәрістік сабақтардағы 5
тапсырмаларды меңгеру
2 Аудиториядағы практикалық сабақтардың 5
тапсырмаларын орындау
3 СӨЖ нәтижелері 20
4 Аралық бақылау 1-7 апталар 15
5 Аралық бақылау 8-15 апталар 15
АБ бойынша барлығы 60
ДӘРІСТЕРДІҢ МАЗМҰНЫ
1-тақырып. Қазіргі педагогиканың әдіснамалық негіздері.
Жоспары:
1. Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым.
2. Тәрбиенің тарихы мен оның негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы
көрнісі.
3. Педагогика ғылымының негізгі әдіс-тәсілдері туралы жалпы түсінік.
Педагогиканың қызметі, пәні және объектісі
4. Педагогиканың философиямен, культурологиямен, социологиямен,
психологиямен, физиологиямен және басқа да ғылым салаларымен
байланыстылығы.
5. Педагогикалық жүйе. Педагогика ғылымының қазіргі міндеттері.
Ұғымдық түсіндірме сөздер: педагогика, тәрбие, оқыту, білім беру, ұғым,
даму, әдіс, тәсіл, әдіснама, ғылым т.б.
Дәрістің мақсаты: Адам туралы ғылымдар жүйесіндегі педагогиканың орны
мен ролін,пәні мен міндеттері, ғылым және өнер ретіндегі педагогиканы
нақтылап, қоғамның даму кезеңіндегі ашып көрсету.
1. Педагогика- адам тәрбиесі туралы ғылым.
Қазіргі кезде қазақ қоғамы қоғамдық экономикалық жүйеден екінші бір
жүйеге өтудің қиын кезеңінде тұр. Мемлекет тарапынан адамдардың жақсы өмір
сүруіне жағдай жасалу, олардың әділеттілік, еріктілік, қайрымдылық
құндылықтарын қамтамасыз етуге бағытталған. Бұл үрдістің өзіндік
қиыншылығы, қарама-қайшылығы, көп жақтылығы бақалады. Бұл негізінен
белгілі курстар арқылы немесе ”жоғарыдағы” адамдардың ниеттенуіне
байланысты. Жалпы әрбір адамның мақсатын өзінің қатысуынсыз іске асыруға
болмайды. Сондықтан Қазақстанның әрбір азаматты жоғарыдағы мақсатты іске
асыруға үлес қосуы тиіс. Егер де, халық білімді, ақылды, мәдениетті,
гуманды, демократиялы, әділетті, кәсіби бағдарлы болса, соғұрлы қоғам
өркениет деңгейіне көтеріледі. Сол себептен, Қазақстанның болашақ иелерін
сол тұрғыда тәрбиелеу қажет.
Осыған орай, еліміздегі жоғары білім концепциясында адамның дамуындағы
өмірмен, адамдармен қарым-қатынасына зор назар аударылып отыр. Әр адам
күшті, құрметті, іскер, сыйлы өмірде өз дегініне жетуге тырысады. Сол
себептен, әр кім өзін-өзі құрметтеп, бағалай білуі қажет.
Әрбір адамның психология және педагогика аймағында ғылыми білімі
болмайынша бұл дәрежеге жету мүмкін емес. Педагогика ғылымы - өмір туралы
ғылым.
Педагогика - өркениетті қоғамның даму тарихынан, жас ұрпақ тәрбиелеу
тәжірибесінен бастау алады.
Педагогика ұғымы екі мағына береді. Біріншіден - білімнің ғылыми
аумағы, ғылым; екіншіден - өнер, қолөнер, педагогикалық іс-әрекет аумағы.
Грек тілінен тікелей аударғанда "бала жетектеуші" ал, өнер сөзінің мағынасы
"баланы өмірде жетектеу", т.б. оқыту, оны тәрбиелеу, жан және тәннің
дамуына бағыттау.
Педагогика - қоғам мен табиғаттың теңдесуін, өмірге қанағаттандыруда
толық белсенді шығармашылық, рухани байлығын көмек беру, адамды тәрбиелеуді
зерттейтін ғылым. Педагогикалық білім – жан-жақты, адамды дамытудың
тәсілдері мен жолдарын әмбебап оқытуды тұтасымен зерттейді.
Педагогика, басқа ғылымдар сияқты дамушы ғылым, оның негізгі
категорияларының ойлау аспектілері үнемі кеңейтіліп қарастырылып отырылады.
Ал, педагогикалық шығармашылық тәрбие мен оқу күшінің шектеусіз көпқырлы
тәжірибеде дамиды.
Берілген курста педагогика ғылымы мен тәжірибесінің әр түрлі
бағыттары, әлеуметтік-педагогикалық мәселелер әсерінен балалар да ересектер
қатарына теңеседі. Дәстүрлі оқыту мәселелері мен қатар тәрбие мен білім
беруде, қазіргі кезеңдегі адамның педагогикалық бағдарын анықтауда өзіндік
тәсілін таңдауда адамадар мен немесе олардың талабымен – отбасында,
өндірісте, мектепте немесе жоғары оқу орынында, көшеде не топтарында
теңдеседі.
Осылайша, аталмыш курс педагог боламын деп шешім қабылдаған адамдар
өшін тағайындалған, тыңдаушылардың мамандығынан және әрекет тегінен тәуелді
емес. Ол осы қиын үрдісте басқа адамдарға көмек беру тілегі және тәрбиелі,
білімді адам болуға ұмтылу үшін тиімді.
Білімнің негізі, педагогиканың негізі аталған курста тыңдаушылардың
қарым-қатынастағы қиындықты жеңу, өмірлік жағдайлардағы тәрбиелеуші
мақсаттың саналы түрде таңдай білуі, өз балаларыңды білімді етіп
тәрбиелеуге дайын болу және педагогикалық іс-әрекет берілген.
Тәрбие мен білім беру аймағы қоғам мен мемлекеттің, тұлғаның өкілетті
дамуы, әрқашан әрбір адамның кең көзқарасын тудырды және жалпы кез-келген
адамның біліміне тәуелсіз, бәрімізге белгілі, бәрібір педагогикада өзін
маманмын деп есептейді. Жоғары білім берудің басты міндеті – студенттің
тұлға, маман, азамат ретінде қалыптасуында өзіндік ойлауға және ізденіске,
сонымен қатар, ғылым, техника, мәдениет және қоғамдағы өмірлік маңызды
іргелі және қосымша шешімдерді қабылдау. Барлық әлемде бағыттар мен
стратегиялық бағдарларды өңдеуді, білім беруді тәрбиелеумен тек педагогтар
ғана айналыспайды, сонымен қатар, психологтар, экономистер, саясаткерлер,
заңгерлер, социологтар және көптеген басқа мамандарда айналысады. Сонымен
бірге, қазіргі заманғы барлық білім берудің көптүрлі доктриналары,
стратегиялары, жүйесі мен технологиялары ішінен инвариантты және
әмбебаптылары бөліп алу қауіпті. Педагогикалық шығармашылық және жаңашылдық
әрекет тұрақты идеялар мен үлгілерді дәріптей дамыта отырып, үзіліссіз
сіңіру мен баюды көздейді. Әлем қаншалықты көпқырлы, соншалықты әртүрлі
және педагогикалық дәстүрлі. Бірақ осы үрдіс ішінде рухани интеграциялар
әртүрлі адамзаттық қауымдастықтағы әлемдік білім беру кеңістігі мен жалпы
білім беру-тәрбиелеу стратегиялардың және идеяларың мақсатты бағытталған
ізденісі болып табылады. Ал бұл педагогикалық методтар мен технологиялар,
тәрбиелеу мен оқытудағы заңдылықтар мен принциптер, негізгі категориялар
мазмұны мен мағынасына тояттап және тұрақтап, педагогикалық ғылым дамуының
әсер етуіне сәйкес.
2. Тәрбиенің тарихы мен оның негізгі сипаты, оның қазіргі қоғам дамуындағы
көрнісі.
Педагогика – адамзат қоғамының даму тарихымен бірге өмір сүріп, дамып келе
жатқан, адамдардың тәрбие, оқыту, білім беру деп аталатын саналы әрекетін
зерттейтін ғылым. Тәрбие, оқыту мен білім беру ісінде қоғам мен оның мүшесі
болып табылатын жеке адам өзара мүдделес, мұраттас. Әрбір ата-ана дүние
есігін енді ғана ашқан нәрестесін өзінің үлкен саналы ғұмырының жалғасы,
бүгінгіні ертеңге жалғастырушы деп біледі, ал қоғам, дәлірек айтқанда, оның
саяси реттеушісі саналатын мемлекет, сол жас адамның тәрбиелі тағылымды,
білімдар және парасатты азамат болып өсуін өзінің қуаттылығының, мызғымас
беріктігінің, өркениеттілігінің кепілі деп санайды. Осы ортақ мүдде мақсат
бірлігі, сан ғасырлық тәжірибе, бұл саладағы алғашқы зерттеулер,
тұжырымдар, қоғамдық құрылыстардың өзгеруі кезінде болмай қоймайтын сан
қырлы, алуан саналы жүйелілік өзгерістер педагогиканың биік мәртебелі,
іргелі ғылым ретінде қалыптасуына негіз қалады.
Педагогика атауының түп-төркіні гректің “пайдос” – бала және “аго” –
деген сөзінен шыққан. “Пайдагогос” тура маынасында аударсақ “бала
жетектеуші” деген ұғымды білдіреді. Ежелгі Грецияда қожайынның баласын
мектепке жетектеп апарып, алып қайтатын құлды педагог деп атаған. Ал
мектепте ұстаздық етумен басқа білімдар құлдар айналысқан. Тәрбиелеу мен
білім беру тұтастай алғанда баланы сан-саналы мазмұнда, кемел өмірге
баулитын, яғни оған тәрбие, білім беретін, рухани жағынан байып, жан-жақты,
тоғысып жетілуіне бағыт-бағдар жасайтын, жол көрсететін ерекше сала, осы
бірегей өнердің мән-мазмұнын ашу үшін “педагогика” сөзі бірте-бірте кең
ұғымда қолданыла бастады. Білім беру мен тәрбие өнеріндегі басты тұлға-
ұстаз. Ұстаз балабақшада- тәрбиеші, мектепте-мұғалім, жоғары оқу орнында-
оқытушы деп аталып, әрбір шәкірт үшін өзіндік ерекшелігі жермен көктей.
2-тақырып. Жеке тұлғаны дамытудың, тәрбиелеудің қалыптастырудың өзара
байланысы және сипаты
Жоспары:
1. Тұлға туралы ұғым. "Адам", "тұлға", "индивид". Тұлға құрылымының көп
қырлылығы, күрделілігі, оның барлық компоненттерінің өзара байланысы.
2. "Тұлғаны дамыту", "тәрбиелеу", "қалыптастыру" ұғымдарына сипаттама.
3. Оқушының дамуы – педагогикалық проблема. Оқушылардың жас және дербес
ерекшеліктері.
Дәрістің мақсаты- "тұлға" ұғымына әлемдік және отандық ғалымдардың
еңбектерін сараптай келе оның дамуы мен қалыптасуын және оқушылардың жас
және дербес ерекшеліктерін анықтау.
Ұғымдық түсініктеме сөздер- тұлға, адам, кісі, даму, қалыптастыру,
көзқарас, жас ерекшелік, дербес ерекшелік, дарын, талант, орта,
тұқымқуалаушылық, тәрбие т.б.
1. Тұлға туралы ұғым. "Адам", "тұлға", "индивид". Тұлға ұрылымының көп
қырлылығы, күрделілігі, оның барлық компоненттерінің өзара байланысы.
Бүгінгі таңда педагогика ғылымының өзекті мәселелерінің бірі – жеке
тұлғаны жетілдіруде, жан-жақты дамытуда, білім беруде, ғылымның соңғы
жетістіктерін қолданып, шығармашылық жұмыстарды жасауға қабілетті,
дүниетанымдық көзқарасы кең, рухани бай азамат дайындау. Олай болса "тұлға"
дегеніміз не осы мәселеге тоқталмас бұрын отандық ғалымдарымыздың ой-
пікірлерін қарастырсақ.
Жеке тұлға атауын отандық ғалымдар “жеке адам”, “дара тұлға”,
“даралық”,”жеке тұлға”, “адам”,”кісі” тағы басқа ұғым ретінде қарастырады.
Біз ғылыми еңбегімізде “жеке тұлға” деп қарастыруды жөн көрдік. Сондай-ақ,
“жеке тұлға” ұғымы көп мағыналы, біріншіден даралық қасиеттердің бірлігі
және әлеуметтік рольдегі іс-әрекеттің субъектісі, екіншіден басқа
адамдармен қарым-қатынасқа түсу үрдісінде еңбектің, танымның, қатынастың
субъектісі ретінде сипатталады.
Мәселен, Т.Тәжібаев өз еңбегінде: “Жеке адам әлеуметтік қатынастар мен
саналы іс-әрекетті жүзеге асырушы, нақты қоғамның мүшесі, өзін басқалардан
ажырата білетін, өзінің кім екенін түсінетін есі кірген ересек кісі” - деп
қарастырады.
Ә. Алдамұратов “Адам - табиғатта кемелденіп жетілген, ақыл ойы дамыған
қоғамдық тұлға” деп анықтама берсе, Республикамызға танымал ғалымдарымыздың
бірі Қ.Б. Жарықбаев: “Жеке тұлға дегеніміз - қоғам мүшесі ретіндегі адам.
Әр адамның рухани байлығы оның басқа адамдармен байланысының алуан
түрлігіне, өмірге белсене қатысуына байланысты болады”, - деп тұжырымдайды.
Ал, Ресейлік ғалым А.Н. Леонтьевтің пікірі бойынша “Жеке тұлғаның
жетістіктері мен кемшіліктері, жақсы және әлсіз жақтарымен көрінетін тек
өзіне ғана тән ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz