Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктерінің қолма-қолсыз есеп айырысу операциясы

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 61 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕГІ КАССАЛЫҚ ЕСЕП АЙЫРЫСУ ҚЫЗМЕТІН ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ . . . 5

1. 1 Банктердегі кассалық есеп айырысу операциялар бөлімін ашу үшін қойылатын талаптар мен оның құрылымы және жіктелімі . . . 5

1. 2 Коммерциялық банкттердегі қолма-қолсыз ақшалармен есеп айырысу формалары мен құралдары . . . 15

1. 3 Электрондық есеп айырысудың қажеттілігі мен мәні және оларды қолдану нысандары . . . 20

2 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТТЕРДІҢ КАССАЛЫҚ ЕСЕП АЙЫРЫСУ БӨЛІМІНДЕГІ КЛИЕНТТЕРГЕ ЕСЕП АЙЫРЫСУ ҚЫЗМЕТІН КӨРСЕТУДІҢ ТӘЖІРБИЕЛІК АСПЕКТІСІ . . . 24

2. 1 Қазақстан Республикасының Коммерциялық банкттердегі қолма-қолсыз есеп айырысулардағы жаңа операциялар үдерісі . . . 24

2. 2 Қазақстан Республикасындағы «Халық Банкі » АҚ-ның кассалық есеп айырысу операциялары бөліміндегі заңды және жеке тұлғаларға шот ашу және шотты жабуды жүзеге асыру механизімі . . . 29

3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ЭЛЕКТРОНДЫҚ АҚША ЖҮЙЕСІ - ҚОЛМА-ҚОЛСЫЗ ЕСЕП АЙЫРЫСУДЫҢ ЖАҢА ИНОВАЦИЯЛЫҚ ҚҰРАЛЫ РЕТІНДЕ ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ . . . 33

3. 1 Қазақстандағы банктік карточкалар - қолма-қолсыз есеп айырысулардың инновациялық үлгісі ретінде . . . 33

3. 2 Еліміздегі электроднық қолма-қолсыз есеп айырысуды дамыту болашағы . . . 56

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 59

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 61

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасында нарықтық экономика талабына сәйкес, банк жүйесі қалыптасты. Бәсекелестік ортада банктер жүйелі қызмет атқару үшін бөлшектік банктік қызметті қалыпты жүргізу, салымдар көлемін кеңейту, клиентке қызмет көрсетудің материалдық - техникалық базасын кеңейту мәселелерін қарастыруда. Нарық талабын орындай алмаған банктер таратылды. Ал қалыпты қызмет атқарушы банктер тұрақты ресурстық базасын қалыптастырып, тартылған қаржыларды орналастырып, нарықтық экономиканың табыс көздерін іздестіруде.

Сан қилы сыннан өткен банктер бәсекелестік ортада өз тұтыушыларын табу мақсатында өз базаларын кеңейтуде. Сол себепті заңды және жеке тұлғаларға көрсетілетін банктік қызмет көлемін кеңейту, клиент қызығушылығын таба білу, есеп айырысудың жаңа нысандарын енгізу банктің басты басқарушылық жоспары болып табылады. Қазіргі таңда, мемлекетімізде күнделікті жүз мыңнан аса аймақаралық төлемдер жүргізіледі, және банктер қоғамдық көзқарасқа негізделе қызмет етеді.

Тақырыптың өзектілігі банктің басты стратегиялық мақсатына негізделеді, яғни клиенттерге сапалы қызмет көрсету, бірінші деңгейлі клиентерді тарту және олармен ұзақ мерзімде серіктестік қатынаста болу, сонымен қатар клиентке қызмет көрсетудің түрлері қолма-қол және қолма - қолсыз жолмен есеп айырысудың мәні мен мазмұнына көңіл бөлуге, есеп айырысудың жаңа оңтайлы жолдарын іздестіруде, клиент алдында сенімділік танытып, банктің негізгі ресурстық базасы болып табылатын салымдар көлемін кеңейту және басқа да төлемдерді қабылдау аясын сапалы турде қалыптастыруды көздейді.

Тақырыпты таңдауымның мақсаты, болашақ банк маманы ретінде, Отандық банк секторының дамуына өз үлесімді қосу және клиенттерге сапалы қызмет көрсету саласын жоғары деңгейге жеткізудің жаңа жолдарын қарастыру. Банк Отандық экономиканың үйлестіруші қызметінің атқарушысы болып табылады, оның қалыпты қызмет атқаруы экономиканы тұрақтандыруға және дамытуға әсерін тигізеді. « Банк - және оның клиентері » деген тұжырым бар, банктің атқаратын барлық қызметтері клиентті тарту негізінде жүргізіледі, неғұрлым клиент саны көбейген сайын, соғұрлым банк деңгейі өседі.

Тақырыптың өзектілігі, клинттерге қызмет көрсетулердің түрлерін, әдістерін, жаңа замануи талаптарға сай қызмет көрсету үлгілерін ашып көрсету.

Жұмыстың зерттеу объектісі - кассалық есеп айырысу бөлімінде клиентке көрсету барысында жүргізілетін операциялардың түрі, мәні мен мазмұны және орындалу тәртібіне негізделенеді.

Дипломдық жұмыстың бөлімдерінде мынадай тақырыптар қарастырылады:

Бірінші бөлімінде - коммерциялық банктерегі кассалық есеп айырысу қызметін ұйымдастырудың жолдары мен негіздері. Банктердегі кассалық есеп айырысу операциялар бөлімін ашу үшін қойылатын талаптар мен оның құрылымы және жіктелімімен танысу. Коммерциялық банкттердегі қолма-қолсыз ақшалармен есеп айырысу формалары мен құралдары. Электрондық есеп айырысудың қажеттілігі мен мәні және оларды қолдану нысандары.

Екінші бөлімінде - коммерциялық банктердегі кассалық есеп айырысу бөліміндегі клиенттерге есеп айырысу қызметін көрсетудің тәжрибелік аспектісі зерттелінеді. Сондай-ақ, Қазақстан Республикасының «Халық Банкі» АҚ -ның есеп айырысу бөліміндегі заңды және жеке тұлғаларға шот ашу және шотты жабуды жүзеге асырудың механизімі туралы айтылады.

Үшінші бөлімінде - Қазақстан Республикасының Коммерциялық банктердегі қолма-қолсыз есеп айырысулардағы жаңа операциялар үдерістері қарастырылады. Сонымен қатар, бүгінгі таңдағы өзекті мәселелерінің бірі, банк жүйесіндегі есеп айырысу бөлімінің халыққа сапалы қызмет көрсету, яғни, жаңа иновациялық жобаларды жүзеге асыру процесі талқыланады.

1 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕГІ КАССАЛЫҚ ЕСЕП АЙЫРЫСУ ҚЫЗМЕТІН ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ.

1. 1 Кассалық есеп айырысу операциялар бөлімін ашу үшін қойылатын талаптар мен оның құрылымы және жіктелімі .

Коммерциялық банктерде ( бұдан әрі банктерде ) клиенттерге қызмет көрсетулер кассалық есеп, салымдарды қабылдау, несие ұсыну және басқа да операциялар түрінде көрсетіледі. Банктер клиентерге қызмет көрсету ауқымын кеңейту арқылы клиентура базасын кеңейтеді. Банктің сенімділігі мен өтімділігі оның қызметінің кірістілігін мінездейді. Банктің клиентерге қызмет көрсетулері Ұлттық Банк ережелеріне сәйкес орындалады. Заңда көрсетілетін түсініктемелер:

Банк - « ҚР банктер және банк қызметі » туралы заңға сәйкес банк өз қызметін жүзеге асыруға құқылы коммерциялық ұйым, заңды тұлға болып табылады.

Банктік шот - бұл банк тәжірбиесінде қалыптасқан іскерлік қатынас саласында қолданылатын заңдылықтар келісім шарттарда қарастырылған, клиентке банктік қызмет көрсетуді жүзеге асырумен байланысты депозитті қабылдау және банктік операцияларды жүзеге асырыуы бойынша банк пен клиент арасындағы келісім шарттық қатынасты бейнелеу әдісі.

Еншілес банк - жарғылық капиталының 50 % астамы енші беруші банкке тиесілі екінші деңгейлі банк болып табылады .

Филиал - заңды тұлға болып табылмайтын, банк тұрған жерден тыс орналасқан және банктің атынан банк операцияларын жүзеге асыратын, банк берген өкілеттік шегінде әрекет ететін банк бөлімшесі болып саналады.

Өкілдік - заңды тұлға болып табылмайтын, банк тұрған жерден тыс орналасқан, банктің атынан және оның тапсыруы бойынша әрекетін атқаратын банк операцияларын жүзеге асырмайтын банк бөлімшесі болып саналады.

Қолма - қол ақшаларды қабылдау, сақтау және жұмсау үшін шаруашылық субьектісінде касса болады. Касса - бұл қолма қол ақшалар мен өзге құндылықтарды қабылдауға, беруге және уақытша сақтауға арналған, арнайы жабдықталған, оқшауланған үй-жай. Касса операцияларынын есебі ҚР Ұлттық банкі Басқармасының 1993 жылғы 23 шілдедегі №24 хаттамасымен бекітілген «ҚР х/ш касса операцияларын жүргізудің уақытша тәртібіне» сәйкес жүзеге асырылады . .

Кассалық операциялар - бұл банк клиенттерінің ақшалары мен құндылықтарын қабылдап өткізу бойынша жүргізілетін банктік операция болып саналады. Басқаша айтқанда, кәсіпорындар мен мекемелер, олардын меншік туріне байланыссыз өз ақшаларын банкте сақтайды және банктің клиентке қолма - қол ақшалай есеп айырысу жургізу бойынша қызмет көрсетуі - бұл кассадан ақшаны беру, қабылдау және сақтау болып табылады.

Екінші деңгейдегі банкттердің кассалық операцияларды жетілдіру тәртібі 1999 жылғы, 15 қаращадағы №394 Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктердің кассалық операцяларын жургізу ережелеріне сәйкес жургізіледі.

Олар бойынша келесілер қарастырылған:

Кассалық операцияларды жургізудін жалпы тәртібі;
Ақшаны жеткізу және сақтау тәртібі;
Ақшаның төлем қабілеттілігін анықтау тәртібі;
Зақымданған банкноттар мен ақаулы тиындары айырбастау және жою тәртібі;

Банктерде клиенттерге кассалық қызмет көрсету, қолма - қол ақшаларды өңдеу және кассалық жұмыстарды ұйымдастыру ісін жургізу үшін келесі бөлімшелер құрылады:

Кіріс;
Шығыс;
Кіріс-шығыс кассалары;
Қайта есептеу кассасы;
Кешкі касса және т. б

Банктер банктік заңдылықтарға сәйкес кассалық және басқада банктік операцияларды жузеге асыру үшін банк орналаспаған жерден де есеп кассалық бөлімшілерді ашуына құқылы.

Кассалық операцияларды жургізудің жалпы принципі кассирдің құндылықтар мен қолма - қол ақшаны қабылдау және беру операцияларын кіріс және шығыс кассалық құжаттарға сәйкес рәсімделген бухгалтерлік бөлім қызметкерлерінің үкімі негізінде жузеге асыруына бағытталады.

Әрбір кассирді жумысқа қабылдау кезінде толы материялдық жауапкершілік туралы келісімшарт жасалады. Жұмыс күнінін басында операциялық касса кассирлері касса меңгерушісінен аванс ретінде белгілі бір қолма-қол ақша сомасын алады және жұмыс күні сонында оны пайдаланғандығы туралы есеп береді.

Коммерциялық банктің клиенттерге кассалық қызмет көрсетуі және нақты ақшаны орнықтыруы үшін кассалық есеп айырысу бөлімде кассалық операция бөлімшесі ашылған. Кассалық операция қызметі Ұлттық Банктің екінші деңгейлі банк және операцияларының жекеленген түрін жузеге асыратын мекемелердегі кассалық операцияны жургізу бойынша 2001 жыл үшінші наурыздағы № 58 ережесіне сәйкес орындалады. Заңда қолданылатын түсініктемелер - касса нақты ақша және басқа да құндылықтарды қабылдау және беруге арналған арнай бөлімшесі ашылған. кассалық операция, бұл қабылдау, қайта санау, айырбастау, нақты ақша беру және құндылықтарды сақтау операциялары.

Орындалған жұмыс көлеміне байланысты келесі кассалар құрылуы мүмкін;

Кіріс кассасы;

Шығыс кассасы;

Ақша тусімін қайта есептеу кассасы;

Валюталық касса;

Кітапша беру бойынша касса;

Ақша және басқада құндылықтарды қабылдау және беру үшін касса жұмысына басқару және бақылау жүргізетін касса меңгерушісімен басқарылатын касса құрылуы мүмкін.

Ақша қоймасы - бұл ақша қаражаттары және басқа құндылықтар мен құжаттарды сақтау мақсатында кассалық жұмыс үшін банктерде арнайы ұйымдастырылатын бөлме. Кассалық қойма есігі ішкі жағынан жабылуы қажет. Әрбір кассирдін жұмыс орны кабиналармен бөлектелуі қажет. Кассирлердің столы құлыпталатын ұйашықтарды туруы керек. Кассирлердің кілтпен құлыпталатын сейвтер мен металл шкафтармен қамтамасыз етілуі қажет.

Кассирлер орнынан уақытша шығып кеткен кездерінен қолма - қол ақшалардан ашық турде тастап кетуіне болмайды.

Айналым кассасынан қолма - қол ақшасын сақталатын ақша қоймасы үш кілпен және коды бар құлпен ашылып, жабылады. Құндылықтардын сақталуына жауапты лауазымды тұлғалар ақша қоймасын ашпастан бұрын қауіпсіздік қызметі өкілінің қатысумен есіктін зақымдалмауын, құлыптын ақаусыздығын тексеріп, одан кейін журналға қолдарын қоюы қажет. Есіктін және құлыптын зақымдалған жағдайда, сондай - ақ ақша қоймасына кіруге әрекет ету күні туындаса, құндылықтарды сақтауға жауапты тұлғалардың қолдары қойылып акт жасалады.

Кассалық жұмыстың ұйымдастырылуына материалды жауапты тұлғалар:

Банк басшысы;
Бас бухгалтер;
Касса меңгерушісі;

Банк басшысы кассалық жұмыстың дұрыс ұйымдастырылу мен құрылуына жауапты, яғни банк қоймасындағы нақты ақшаларды кіргізу және жабылуына бас бухгалтер кассалық операциялардың бухгалтерлік есебінің дұрыс жүргізуіне қарайды. Нақты ақшаларды қабылдау және құндылықтарды беру бойынша жұмыспен кассалық аппарат айналысады. Әрбір касса қызметкеріне жеке іс жүргізіледі, сондай-ақ жеке басын куәләндыратын құжаттар, материалды жауаптылық тұралы келісім, жұмысқа қабылдау тұралы бұйрық көшірмесі сақталынады. Кассирдің жұмыс орны міндетті түрде сейф есептеу техникаларымен бір-біріне алыстатылған үстелдерімен жабдықталу керек. Касса қызметкері өз жұмысын банктің басқа қызметкерлеріне сеніп тапсырмайды. Әрбір банк мекемесінде арнайы қоймалар және ол жерде міндетті түрде сақталуда:

Нақты ақша қалдығы;
Қатаң есеп беру бланкілері;
Бағалы қағаздар;
Шетел валютасы;
Ағымды жылдағы кассалық құжаттар;

Қойма барлық техникалық талаптарға сай келуі керек. Қойманы ашу және жабу материалды жауапты тұлғамен, бекітілген бір уақытта жүргізіледі. Клиенттерден банктерге ағымды және корреспонденттік шоттарына ақша аудару екі құжат бойынша жүргізіледі:

Хабарламаға қолма-қол жарна;
Кіріс кассалық ордер;

Хабарламаға қолма-қол жарна үш бөлімнен тұрады:

Хабарлама;
Түбіртек;
Ордер;

Клиент хабарламаны толтырып аяқталған соң, шот менеджеріне ұсынады. Шот менеджері реквизиттердің дұрыстығын тексереді және кіріс кассалық журналға тіркейді. Хабарлама кассаға өткізіледі. Клиенттен нақты ақша қабылданады, хабарлама кассада қалады, түбіртек клиентке мөр басылып беріледі, ал ордер бухгалтерияға немесе бэк-офиске өткізіледі.

Нақты ақша беру үшін клиент кіріс кассалық құжатты толтырады, шот менеджеріне ұсынады. Шот менеджері реквизиттердің дұрыстығын тексеріп, бухгалтер контралерге береді. Бухгалтер контралер құжатты кассалық журналға тіркейді және клиенттің қол мөр үлгісі бар құжатын тексереді. Құжат тексерілгеннен кейін клиенттен нақты ақша қабылданады. Қабылданған сумма мен құжатта көрсетілген сумма салыстырылады. Егер жетіспеушілік табылса акт жазылады. Операциялық күннің соңында айналым кассалық журнал мен кассалық журнал тексеріледі. Барлық қабылданған нақты ақшалар клиеттің шоттына сол күні аударылуы керек.

Нақты ақша беру кассалық қызметін көрсету .

Нақты ақшаны беру шығыс кассасы арқылы ақшалай чек және шығыс кассалық ордер құжаттары бойынша жүргізіледі. Ақшалай чек - бұл қатаң есептегі құжат болып табылады, клиенттің өзінің шотынан ақша алуы үшін жазылады. Ақшалай чек мына мақсаттарда ұсынылады:

Жалақы төлеуге;
Іс-сапар шығындарына;
Жалпы шаруашылық шығындарға;

Ақшалай чек шот менеджеріне мыналарды тексеру үшін беріледі:

Ағымды шоттағы қаржы жеткіліктігін;
Клиенттердің қол үлгілерін салыстыру;
Берілген ақшалай чек номері;
Жеке бас куәлігі және басқа да реквизиттер;

Сонан кейін шот менеджері клиентке кассаға көрсету үшін чекпен бақылау маркасын береді. Кассир ақшалай чектің дұрыс толтырғандығын қайта тексереді:

Клиент шоттарын жүргізетін жауапты қызметкерлер қолдарының болуы;
Сомманың жазбаша және санмен жазылғандығын;
Жеке бас куәлігін;
Бақылау маркасының номері, оны чекке жабыстырады;

Клиентке ақшаны береді және кассалық құжаттарға қолын қояды.

Басқа да құндылықтарды беру үшін баланстан тыс ордер құрылады. Кассадан нақты ақшаны бергенде реестірлік журналға тіркейді. Операциялық күн шегінде клиент ақшалай чек бойынша бір немесе, бірнеше рет нақты ақша алуға құқығы бар.

Шот менеджері шығыс кассалық журналды бухгалтер контралерге тапсырады. Бухгалтер контралер міндетіне құжатта міндетті тұлғалар қол қойуын тексереді, суммаларды салыстырады. Сонымен қатар кіріс кассалық құжатты кассирге береді. Кассирдің міндетіне ақшалай чектік көрсетілген сомма мен клиентке ұсынған соманы салыстыру, клиент құжаттарын тексеру және де клиентке берілетін ақшаларды анау, тексеру маркасын салыстыру. Операциялық күннің соңында шығыс кассалық журнал айналым кассалық журналымен салыстырылады.

Касса операцияларын орындау кассирге жүктеледі. Ол материалды- жауапты адам болып табылады да (онымен толық материалдық жауапкершілік шарты жасалады), ережелерді мүлтіксіз орындауға міндетті болады.

Кассир ақша қаражаттарын банк мекемелерінен ақша чектері бойынша алады. Кассалық ордерлер кассадағы ақшалай операциялар бойынша негізгі бастапқы құжаттар болып табылады. Қолма қол ақшаларды кассаға қабылдау бас бухгалтер немесе ол өкілеттік берген тұлға қол қойылған КО №1 нысанадағы кіріс касса ордері бойынша жүргізіледі.

Кассалық есеп айырысу бөлім - Ұлттық Банк келісімімен ашылытын, заңды тұлға болып табылмайтын, филиалдық, өкілдік мәртебесі жоқ. Қазақстан Республикасының аумағында банк операцияларының жекеленген түрлерін орындайтын аумақтық оқшау бөлімшесі.

Банк кассалық есеп айырысу бөлімін ашу үшін Ұлттық Банк келісімі және банктің капиталының ең төменгі мөлшері сақталуы, яғни лицензиясы бар банктер үшін 1000. 000. 000 теңге, бір есеп кассалық бөлімінен көп болса 15. 000. 000 теңге аудандық орталықтарда және Алматы мен Астана қалаларында орналасқан әр бір кассалық есеп айырысу бөлім ашу үшін, басқа қалалдарда ашылса 10 миллион теңге, басқа елді мекендерде орналасқан есеп кассалық бөлімдерге 5 милион теңге қосылуы тиіс. Ұлттық Банк келісім беру туралы мәселені үш ай мерзімінде қарайды.

Қаржылық қадағалау агенттігінен бас банктің жағдайы туралы мәліметтер алады, яғни пруденциялдық нормативтердің орындалуын қарайды. Ереже бойынша банкттердің кассалық есеп айырысу бөлімінің ашылу саны шектелмейді.

Кассалық есеп айырысу бөлімін ашу үшін қойылатын талаптар мен онық құрылымы.

Банктің кассаалық есеп айырысу бөлім ашуға келісім беру жөнінде өтініш;
Кассалық есеп айырысу бөлімінің жургізуге уәкілдігі болатын банк операцияларының тізімі мен ережесі;
Ереже бойынша касслыө есеп айырысу бөлімнің атында, ашушы банктің аты да жазылып, қагшасыншы бөліс екендігі көрсетілуі тиіс; Мысалы «Халық Банкінің № 131826 кассалық есеп айырысу бөлімшесі »
Бөлімшені ашуға жергілікті өкілді және атқарушы органдардың келісімі қажет емес;
Ұлттық Банк, қаржылық қадағалау агенттігінің қалыптық талаптарына сәйкес болмаса;
Пруденциалдық қалыптарды және сақталуға міндетті нормалар мен лимиттерді сақтамау.

Касссалық есеп айырысу бөлімінің құрылымы фронт-офис және бэк офистен тұрады. Фронт-офис банктің клиенттерімен серіктестік келісім шарт құрайтын бөлім, ал бэк - офис орындалған операцияны тіркейтін бөлім болып табылады.

Кассалық есеп айырысу бөлімінде бухгалтерлік есептің жургізілуі негізгі функция болып табылады. Халық шаруашылығы мен банктің басқару жүйесіндегі бухгалтерлік есептің ролін көтермей экономика дамыту мүмкін емес. Бухгалтерлік есеп жүйесі банк басшысына банкті ұйымдастыруды жоспарлау мен бақылау үшін қажетті қаржылық және экономикалық ақпараттарды дайындау мақсатында жүргзілетін ақпараттық жүйе.

Бухгалтерлік есеп жүйесінің сапалылығын төмендегі үлгімен сипаттауға болады:

Ақпараттарды тиімді өңдеуге мүмкіндік береді.
Есеп беру мәліметтерін жедел түрде алуға мүмкіндік береді.
Нақтылық жоғарғы дәрежеде қамтамасыз етеді.
Алаяқтық мүмкіндіктерін азайтады.

Уақтылы, толық және объективті есеп банк жұмысын үнемді жүргізуге, көп шығын болдырмауға, әрдайым резервтерді іздестіруге, пайданы көбейтуге мүмкіндік береді.

Бухгалтерлік есеп - бұл, құжаттар негізінде құрылған шаруашылық қызметтің біртұтас, үздіксіз өзара байланысқан бейнесі. Банктегі бухгалтерлік есеп өзінің оперативтілігімен ерекшеленеді. Мысалы, банк мекемесінде бір операциялық күннің 3-4 сағатына ( 9-13 сағатқа дейін) жүргізілетін есеп айыру, кассалық, несиелік және тағы басқа операциялары сол күнгі аналитикалық есептің құжаты; яғни клиенттің дербес шотында көрсетіліп күнделікті баланс құру әдісі арқылы бақыланады. Бұл ақша айналымы мен есеп несие қатынасының жағдайы туралы жедел ақпарат алуға және ақша айналымы мен несиелік ресурстар айналымын қадағалауға мүмкіндік береді.

Банктегі бухгалтерлік есептің еңбасты объектісі болып мекемелер мен шаруашылық ұйымдардан ақшалай құжаттардың қабылдануы мен олардың бухгалтерлік есепте бейнеленуі болып табылады. Сол сияқты аналитикалық есептің мерзімінде төленбеген картотекадағы есеп айыру бойынша операциялардың жүргізілуі жатады, әр түрл жердегі төлеушілер мен алушылар арасындағы есеп айыру кезіндегі қаржылары, банк несиесін ұсынудың және қайтарудың әдістері мен ережелері, төлемнің ерекшеліктері тағы басқалары жатады.

Есеп операция жұмысын дұрыс және нақты ұйымдастыру банк мекемесінің банк қызметінің жақсы орындалуына әсерін тигізеді. Бухгалтерлік есептің объектілері мыналар болып табылады:

Қорлар, кассадағы ақша қаржылары, бағалы қағаздар, ақшалай құжаттар мен қымбат бағалы метелдармен жүргізілетін операциялар, шетел валютасы және онымен жүргізілетін операциялар, бюджеттік және несиелік мекемелермен есеп айырысу, шаруашылық шығындар және банк шығындары мен кірістері.

Барлық коммерциялық банкттер үшін бухгалтерлік есепті жүгізудегі құжат айналымымен, есеп беруді ұйымдастыру мен бақылаудың ортақ тәртібі белгіленген.

Кассалық есеп айырысу бөлімінде заңды және жеке тұлғалардың шоттары бойынша нақты және ақшасыз түрде есеп ақша құжаттарына сай орындалатын жұмы шеңбері, есеп операция жұмысы деп аталады. Кассалық есеп айырысу бөлімінде операцияларды жүзеге асыратын және олардың соммасын есепте бейнелейтін қызметкерлер есеп операция аппараты деп аталады. Есеп операция жұмысы өзінің жедел сипатымен ерекшеленеді.

Есеп кассалық мекемесіне клиенттерден, байланыс бөлімшілері арқылы түскен құжаттар сол күні есепке бейнеленіп, өнделуі тиіс;
Күнделікті жұмыс күнінің басында бухгалтерлік клиент шотындағы қалдықты, шотқа қойылатын талаптарды біліп отыруы тиіс;
Мекемелерге күделікті дербес шоттың көшірмесін беріп отыруы керек;
Күнделікті құжаттардың аналитикалық және синтетикалық есеп материалдарының өзара салыстырулары жүргізіледі;
Кассалық есеп бөлімі операциялық күннің аяқталуына байланысты күнделікті бухгалтерлік баланс құруы керек;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.