Wіndows графикалық операциялық жүйелермен жұмыс істеуге бағыттау

Кіріспе
1.1. Wіndows 2000 жөне компьютерге қойылатын техникалық талаптары
1.2. Wіndows 2000.ның негізгі түсініктері
1.3. Маус (Тышқан) қолтетігін қолдану
1.4. Динамикалық (контексті) меню түсінігі
1.5. Жұмыс столы
1.6. Басты меню
1.7. Терезе (окно) түсінігі

Казіргі таңда дербес компьтерлер саласында аппараттық құрылғылардың өзгеруі өте тез екендігі барлықтарымызға белгілі. Осы компоненттер өзара байланыста болып жөне кедергісіз істеу үшін осы құрылғылардың аппараттық интерфейстері мен оларды программалық құралдар арқылы басқаратын өдістер үйлесімді болу қажет. Осы проблеманы шешуге көмекке операциялық жүйелер келеді. Сондай жүйе ретінде Wіndows қолданылады. Бұл графикалық жүйенің өр түрлі нұсқалары бар. Олар: Wіndows 95, 98, 2000, Mіllenіum жөне басқалар.
Ұсынылып отырған методикалық оқу құралының негізгі мақсаты студенттерді қазіргі кезде қолданылып жүрген Wіndows графикалық операциялық жүйелермен жұмыс істеуге бағыттау. Осы мақсатта методикалық құралда Wіndows жүйесінің теориялық мөліметтері, негізгі түсініктері, жүйенің жұмыс істеу өдістері берілген. Wіndows операциялық жүйемен (ОЖ) танысу, оның жұмыс істеуіне пайдаланатын негізгі компонеттерін (Жұмыс столы, Терезе, Маус (Тышқан), Тапсырмалар тақтасы (Панель задач), Қапшықтар (Папка), Бағыттауыш (Проводник)) оқып білу. Өр тақырыптың теориялық материалдарынан кейін, оларды бекіту үшін тапсырмалар берілген.
Методикалық құралдың соңында материалдарды бекіту жөне тақырып бойынша сынақ жұмысына дайындалу үшін арнайы сұрақтар мен тест-сұрақтары берілген.

1. Алдажаров Қ., Бекбаев А., Бөрібаев Б.,Есжанов А., Құсайынов А.Қ., Нақысбеков Б.Қ,Сарыпбеков Ж., Тоқтамысов И., Тұрым А.Ш, Шөріпбаев А.Ө. Қазақша – орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік: Информатика жөне есептеуіш техника/Жалпы редакциясын басқарған проф. Асқарбек Құсаинов.-Алматы: Республикалық мемлекеттік “Рауан“ баспасы, 1999. – 304 бет.
2. Алдажаров Қ., Жантаева А. “Экономикалық информатика жөне информациялық технология” пөнінен барлық экономика мамандары үшін Wіndows95 операциялық ортада жұмыс істеу негіздеріне методикалық нұсқау. //”Экономика баспасы”.-ҚМБА, Алматы, 1999, 27б.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Казіргі таңда дербес компьтерлер саласында аппараттық құрылғылардың
өзгеруі өте тез екендігі барлықтарымызға белгілі. Осы компоненттер өзара
байланыста болып жөне кедергісіз істеу үшін осы құрылғылардың аппараттық
интерфейстері мен оларды программалық құралдар арқылы басқаратын өдістер
үйлесімді болу қажет. Осы проблеманы шешуге көмекке операциялық жүйелер
келеді. Сондай жүйе ретінде Wіndows қолданылады. Бұл графикалық жүйенің өр
түрлі нұсқалары бар. Олар: Wіndows 95, 98, 2000, Mіllenіum жөне басқалар.
Ұсынылып отырған методикалық оқу құралының негізгі мақсаты
студенттерді қазіргі кезде қолданылып жүрген Wіndows графикалық операциялық
жүйелермен жұмыс істеуге бағыттау. Осы мақсатта методикалық құралда Wіndows
жүйесінің теориялық мөліметтері, негізгі түсініктері, жүйенің жұмыс істеу
өдістері берілген. Wіndows операциялық жүйемен (ОЖ) танысу, оның жұмыс
істеуіне пайдаланатын негізгі компонеттерін (Жұмыс столы, Терезе, Маус
(Тышқан), Тапсырмалар тақтасы (Панель задач), Қапшықтар (Папка), Бағыттауыш
(Проводник)) оқып білу. Өр тақырыптың теориялық материалдарынан кейін,
оларды бекіту үшін тапсырмалар берілген.
Методикалық құралдың соңында материалдарды бекіту жөне тақырып бойынша
сынақ жұмысына дайындалу үшін арнайы сұрақтар мен тест-сұрақтары берілген.
1. Wіndows 2000 жөне компьютерге қойылатын техникалық талаптары

Wіndows-ты практикада пайдалану үшін қолданушының компьютерде еркін
жұмыс істеуі талап болады, сондықтан компьютерге қойылатын талаптар төменгі
кестедегідей болуы мүмкін:
Компьютер компоненттері Минималды талаптар Практикалық талаптар
Процессор Pentіum - 1 немесе Pentіum - ІІІ немесе
жоғары жоғары
Оперативтіік жады 32 Мбайт 256 Мбайт
қатты дискідегі бос орын50 Мбайт 8 Гбайт
Жұмыс құралы маус
Видиоадаптер VGA SVGA

1.2. Wіndows 2000-ның негізгі түсініктері

Компьютерді іске қосқаннан кейін Wіndows 2000 операциялық жүйе іске
қосылады. Кейбір жағдайларда экранда пайдаланушының аты-жөнін жөне
құпиясөзді (парольді) енгізуді талап ететін қарым-қатынас терезесі шығады.
Аты-жөніңізді жөне құпиясөзді теріп, ОК батырмасын басыңыз. Бұдан кейін,
компьютер жұмысқа дайын.
Wіndows 2000 қолданушының графикалық интерфейсін іске асырады. Бұл жүйенің
өзіне жөне программаларға да таратылады.
Графикалық интерфейс келесіні білдіреді:
1. экранда ОЖ мен колданба программаларды басқару элементтері графикалық
түрде берілуін;
2. қолданушыға керекті элементті ерекшелеп алуға жөне оның қалып - күйін
өзгертуге мүмкіндік беретін құрылғының барын.
Осы құрылғы ретінде маус (тышқан) пайдаланылады. Оны тегіс бетте (стол
бетінде) жылжытқанда экранда бірге арнайы маркер (маус сілтемесі) жылжыйды.
Сілтеме керекті басқарылатын элементке орналасқанда, басқарылатын өрекетті
жүзеге асыруға болады.

1.3. Маус (Тышқан) қолтетігін қолдану

Мауста ( қөп жагыдайда екі батырма болады: Сол жақ негізгі батырма, оң жақ
контексті (динамикалық) меню батырмасы. Маус келесі басқару амалдарды іске
асырады:
1. тұрып қалу (зависание) - егер сілтемені басқарылатын элементке алып
келіп бір - екі секунд тоқтап тұрсақ, онда элементің қасында көмек
информациясы шығуы мүмкін;
2. шырт еткізу (щелчок);
3. екі рет шырт еткізу (двойной щелчок);
4. оң жақ батырманы шырт еткізу (щелчок правой кнопкой);
5. сүйреу (перетаскивание);
6. арнайы сүйреу: оң жақ батырманы басып отырып (специальное
перетаскивание).
1.4. Динамикалық (контексті) меню түсінігі

Wіndows-тағы өр объект өзіне лайықты қасиеттерімен (аты, құрылу
датасы, дискідегі адресі, пайдалануға болатын командалар тізімі жөне с.с.)
сипатталынады. Осыларға қатынас құру үшін оң жақ батырма пайдаланылады. Кез
келген объектіде оң жақ батырманы шырт еткізгенде динамикалық меню ашылады.
Динамикалық (контексті) меню - ағымдағы объектінің командалар тізімі.
Контексті менюді ашу үшін келесі төсілдерді пайдалануға болады:
1. объектінің ярлыгын немесе таңбашасын (значок) оң жақ батырмамен шырт
еткізу;
2. SHІFT + F10 пернелерін басу;
3. (-КОНТЕКСТ арнайы пернесін басу.
Соңғы екі төсілдерді пайдалану алдында объект алды ала ерекшелену қажет.

1.5. Жұмыс столы

Компьютерді іске қосқаннан кейін операциялық жүйе экранда Жұмыс стол
деп аталатын түрде бейнелінеді.
Жұмыс столда басқару жөне безендіру элементтері болады.
Безендіру элементі ретінде фондық сурет немесе фондық өрнек (узор)
пайдаланылады. Жұмыс столында келесі басқару элементтер орналасады:

• Құрамында Пуск батырмасы бар есептер панелі, жөне қосымша панелдер.
Пуск батырмасы – көп деңгейлі менюді ашуға, программаларды тез
орындауєа жөне файлдарды іздеп табуға мүмкіндік береді. Қосымша
панельдерде дөл осы кезде орындалған программалардың немесе ашылған
терезелердің таңбашалары орналасады. Программалар іске қосылғанда
жөне терезелер ашылғанда, осы терезелерге сөйкес келетін, есептер
панелінде таңбашалар пайда болады. Терезені жапқанда, олар есептер
панелінен жоғалып кетеді;
• Wіndows объектілеріне тез қатынас жасау үшін пайдаланатын жарлықтар
мен таңбашалар;
• Жұмыс істеу барысында жұмыс столында басқада қосымша объектілерді
орналастыруға болады: қапшықтар терезелерін, сұхбаттар терезелерін,
программалар терезелерін, жүйенің анықтамалық терезелерін, жөне жұмыс
столдың құрал - саймандар панелін.
•
1.6. Басты меню

Басты меню - ерекшелеп алынған қапшықтар мен объектілерге, іздеу жөне
баптау құралдарға, программалар мен құжаттарға тез қатынас құруға арналған
Жұмыс столының басқару элементі. Wіndows-пен жұмыс істеуді аяқтау үшін тек
қана бас меню арқылы орындалады.
Құрамы:
Программалар (программы) - Wіndows көмегімен компьютерге орнатылған
программаларды іске қосу.
Таңдама (избранное) - қолданушының таңдама құжаттары мен объектілері
сақталған жеке меншік қапшықтарына тезарада қатынас құру.
Құжаттар (документы) - компьютерде жақын ара арада жұмыс істелінген 15
құжаттардың тізімі.
Баптау (настройка) - операциялық жүйені, аппараттық құрылғыларды жөне
Wіndows-тың негізгі объектілерін баптауға мүмкіндік беретін құрал.
Табу (найти) - деректерді іздеуге автоматтандырылған құралдарға қатынас
жасауға мүмкіндік беретін құрал.
Көмек алу (справка) – Wіndows-тың анықтамалығына қатынас жасау.
Орындау (выполнить) - MS-DOS командалық жолды пайдалануға жөне сол арқылы
программаларды іске қосуға мүмкіндік береді.
Сеансты аяқтау (завершение сеанса) - бұл пункт Wіndows-ты орнату кезінде
нақты қолданушы немесе компьютерде бірнеше қолданушы тіркелген болса ғана
пайда болады.
Жұмысты аяқтау (завершение работы) - компьютерді өшіру осы пункт арқылы
орындалуы қажет.

1.7. Терезе (окно) түсінігі

Жұмыс барысында Жұмыс столында ерекше объектілерді - Терезелерді- ашуға
болады. Олар контейнерлердің функцияларын атқарады, бұған келесілер жатады:
← Wіndows объектілерінің ярлыктар мен таңбашалары;
← программалар мен Wіndows-ты басқару элементтері;
← қолданбалы есептерді орындауға арналған жұмыс аймақтары.
Wіndows-та жұмыс істеу өдістеріне жөне мазмұнына қарай терезелерді төрт
түрге бөледі:
1. қапшықтар терезелері (объектілерге қатынас құруға тағайындалған);
2. сұхбат терезелері (баптау мен басқаруды ұйымдастыруға);
3.анықтамалық жүйе терезесі (анықтамалық жүйедегі жөне қолданбалы
программалардағы түсініктеме ақпараттарына қатынас құру);
4. қолданбалы программалардың жұмыс терезелері (қолданбалы есептерді
шешуге).
Бір типті терезелер (қолданбалы программалардың жұмыс терезелерінен
басқасы) ұқсас құрылымды болады, стандарты безендіру мен басқару элементер
жиындарынан тұрады жөне олармен жұмыс істегенде стандарты төсілдер жиынын
пайдалануға мүмкіндік береді.
Қолданбалы программалар жұмыс терезелері көп жағдайда жалпы Wіndows
идеологиясына бағынады. Олардың айырмашылығы өр түрлі программалардың
функцияларына жөне осы жүйеде жұмыс істейтін программаларды өр түрлі
фирмалар құрастыратына байланысты. Бірақта, олар көп стандартық
элементерден тұрады, сондықтан программалармен жұмыс істеуді тез уақытта
үйренуге болады.

1.7.1. Қапшық терезесі

Терезе келесі элементтерден тұрады:

Тақырып жолында тереземен жұмыс істеуге арналған келесі батырмалар
орналасқан:
жинақтау (терезені таңбашаға дейін кішірейтіп, есептер панеліне
орналастырады);

1- жаймалау (терезені бүкіл экран бетіне ашады);

2- қалпына келтіру (терезенің бұрынғы өлшемдері қайтарылады);

3- жабу (терезені жабады);

1- жүйелік меню батырмасы: тақырып жолының сол жағында, маус істемей қалған
кезде немесе жоқ болғанда тереземен жұмыс істеуге мүмкіншілік береді,
яғни терезенің бастапқы өлшемін қалпына келтіру, жылжыту, өлшемін өзгерту,
кішірейту, үлкейту, жабу.

Меню жолы - тақырып жолдан төмен, жатық (горизонталды) түрде орналасқан
командалар (немесе командалар тобының) тізімі. Меню арқылы қолданушы
істеп отырған программамен қарым - қатынас жасай алады.
Бұныө өр пунктісі іштей құрылған меню жүйесіне қатынас құруға мүмкіндік
береді. Меню жолының ерекшелігі - программаның барлық фукцияларына қатынас
құруды қамтамасыз ететіндігі. Бған өту үшін мауспен керекті пунктіні шырт
еткізу керек.
Пернелер арқылы өту қажет болса, онда ALT немесе F10 пернені басуға
болады. Меню жолы арқылы ашылған меню пуктілерінде командалардың
орындалуының кем дегенде үш төсілмен орындалу мүмкіншіліктері көрсетіледі:

Таңбаша (значок) - графикалық түрде көрсетіледі жөне бұл командаға сөйкес
құрал - саймандар панелінде батырма бар;
Меню пунктісінің сипаттамасы, яғни нақты команда немесе осы пуктінің
ішіндегі менюдің атауы. Келесіге назар аудару қажет:
атауында бір өріптің асты сызылған, егер ALT пернемен қоса осы өріпті басып
жіберсек команда дереу орындалады; үшінші элемент ретінде осы команданы
пернелер тақтасы көмегімен қалай орындауға болатыны көрсетілген.

Құрал-саймандар тақтасы – программаның кейбір жиі қолданылатын командаларын
тез орындау. Жұмыс аймағы. Бұл жерде қолданушының жұмыс істеп отырған
құжаты немесе объектілері орналасады. Қалып –күй жолы – орындалып жатқан іс
-өрекет туралы қысқаша мөліметтер беретін терезенің ең соңғы жолы.

1.7.2. Құжат терезесі

Элементтері:
Меню қатары мен құрал-саймандар панелі жолынан (бұл элементтер жоқ) басқа
элементтері программалық терезеденің элементтерімен бірдей.

1.7.3. Сұбат (диалог) терезесі

Орындалатын программағ қажетті қосымша ақпарат енгізу їшін қолданылады.
Элементтері (3- суретте):

Жалауша (кішкене ақ квадрат) - параметрлер мен режимдерді бекіту.
Х, O - белгісі тұрған параметр мен режимдер бекітілген параметрлер болып
есептелінеді.
Кішкене дөңгелекше (O) - параметр таңдауға арналған.
Дөңгелекшенің іші нүктемен белгіленсе, параметр таңдалған болып
есептелінеді.
Командалық батырма.
Құптау - ОК,
Бас тарту - Отмена,
Көмек алу - Справка.

1.7.4. Терезенің жиегі(рамка окна)

Терезенің өлшемін жиегі арқылы өзгертуге болады.
Сілтемені терезенің төменгі немесе жоғарғы, оң немесе сол жақ жиегіне
қойсаңыз, екі жақты сілтеме пайда болады. Осы кезде Маустың сол батырмасын
басып тұрып, жиекті жылжыту арқылы терезені үлкейтуге не кішірейтуге
болады.
Сілтемені терезенің 4 бұрышының біреуіне қойса, екі жақты көлбеу
сілтеме (↔) пайда болады. Осы кезде Маустың сол жақ батырмасын басып, оң
немесе сол жаққа жылжытып терезенің биіктігін жөне енін бірден өзгертуге
болады.

1.7.5. Бір терезеден екінші терезеге көшу немесе терезені белсендіру

Ол үшін:
1.Белсендірілетін терезенің кез-келген жеріне Маустың сол жақ батырмасымен
немесе белсендірілетін терезеге сөйкес Есептер панеліндегі таңбашаны шырт
еткізеді.
2.Alt пернесін басып тұрып, Tab пернесін керекті терезе шыққанша
қайталап басып отыру керек.

1.7.5. Бір терезеден екінші терезеге көшу немесе терезені белсендіру

Ол үшін:
1.Белсендірілетін терезенің кез-келген жеріне Маустың сол жақ батырмасымен
немесе белсендірілетін терезеге сөйкес Есептер панеліндегі таңбашаны шырт
еткізеді.
2.Alt пернесін басып тұрып, Tab пернесін керекті терезе шыққанша
қайталап басып отыру керек.

1 – Тапсырма

1."Пуск" бас менюінен қандай прграммалар орнатылғанын көріңіз.
2.Соңғы рет қолданған құжаттар тізімін қарап шығыңыз.
3.Бас менюдің "найти" пунктісі арқылы кеңеймесі .rtf файлдар тізімін
шығарып көріңіз.
4.Блокнот программасын іске қосыңыз.
5.Ашылған терезені жұмыс столдың төменгі оң жағына жылжытыңыз.
6.Терезенің енін басқарушы батырмалар жөне мауспен жиекті жылжыту арқылы
өзгертіп көріңіз.
7.Мой компьютер, Корзина терезелерін ашыңыз.
8.Ашылған терезелерге пернелер көмегімен кезек-кезегімен ауысып көріңіз.
9.Ашылған терезелерді келесі түрде: сатылы, жоғарыдан төмен, солдан оңға
орналастырыңыз.
10.Ашылған барлық терезелерді жабыңыз.

2. Қапшықтар жөне файлдармен жұмыс істеу

Файлдық жүйе файлдарда сақталған ақпараттарға ыңғайлы қатынас құруды
қамтамасыз етеді. Операциялық жүенің негізгі функциясы – файлдық амалдарды
(файлдарды көшірмелеу, жылжыту, аттарын өзгерту жөне жою) ұйымдастыру. Ол
үшін Wіndowsта қапшықтар терезелер жүйесі жөне Бағыттауыш (Проводник)
программасы пайдаланылады. Өр қапшықтың терезесінде осы қапшықтағы
объектілерге (файлдар, жарлықтар жөне қапшықтар) сайкес таңбашалары
орналасқан. Қапшық терезесіне қатынас құру үшін Жұмыс столындағы Мой
компьютер таңбашасын пайдалану қажет. Керекті қапшықты ашу үшін дискінің,
содан кейін осы қапшық орналасқан қапшықтардың таңбашаларын екі реттен
(қапшық ашылғанша) шертіп шығу керек.
Бағыттауыш(Проводник) программа терезесінің қапшық терезесінің
айырмашылығы келесіде: Бағыттауыштың терезесін екі панельге бөлінеді. Сол
жақ панелінде осы компьютердің иерархиялық қапшықтар құрылымы беріледі Егер
қапшықта ішкі қапшықтар болса, онда олар (+) таңбасымен белгіленген.
Қапшық ашылғанда (+) таңбасы (-) таңбасына ауысады. Ал оң жақ панельде
ашылған қапшықтың мазмұны көрсетіледі. Мой компьютер құрылымның бас қапшығы
болып табылады. Компьютерге орнатылған дискідегі кез – келген жалпы жөне
кез – келген арнайы қапшықты осы құрылымның элементі деп санай отырып,
тауып алуға болады.
Бағыттауыш (Проводник) терезесін ашу үшін Басты менюді немесе Жұмыс
столдағы кез – келген қапшықтын таңбашасына Динамикалық менюді пайдалануғу
болады.

2.1. Қапшықты, жарлықты (ярлықты) құру, атын өзгерту жөне қапшықтың
мазмұнын көрсету түрлері

Қапшықты құру
Қапшықты екі төсілмен құруға болады:
1. Контексті меню арқылы;
2. Негізгі менюдің ФАЙЛ пунктісі арқыды.
Егер қапшықты Жұмыс столында құру қажет болса, онда Маустың оң батырмасын
басыңыз экранда пайда болған динамикалық менюден Құру (Создать) пунктісінен
кейін Папка пунктіні таңдаңыз. Қапшыққа “Новая папка“ орнына қалауыңыз
бойынша ат беріңіз.
Негізгі менюдің ФАЙЛ пунктісі арқыды: ашылған қапшықтың ФАЙЛ Құру
(Создать) пунктісінен кейін Папка пунктіні таңдаңыз. Қапшыққа “Новая папка“
орнына қалауыңыз бойынша ат беріңіз.
Ярлык құру. Таңдалған терезенің ішінде немесе Жұмыс столында Маустың
оң батырмасын басыңыз. Экранда пайда болған динамикалық менюден Құру
(Создать) командасын басып, Ярлык пунктін таңдаңыз. Экранға Ярлык құратын
Шебер (Мастер) қарым-қатынас терезесі шығады. Ярлык құратын объект
жолымаршруты сізге белгісіз болса, Көрсету (Обзор) батырмасын басып,
тізімнен керекті объектті (программаны, құжатты) таңдап, Ашу (Открыть)
батырмасын басыңыз. Басқару қарым-қатынас терезесіне қайта оралады. Ар
қарай (Далее) батырмасын басып, пайда болған терезеге құрылатын Ярлыктың
атын теріп, Дайын (Готово) батырмасын басыңыз.
Қапшықтың (Ярлыктың) атын өзгерту. Аты өзгертілетін Қапшықты (Ярлыкты)
ерекшелеп, Маустың оң батырмасын басыңыз.
Динамикалық менюден Атын өзгерту (Переименовать) командасын таңдаңыз. Жаңа
атын теріңіз.
Қапшықтың мазмұнын көрсету түрлері. Wndows жүйесі қапшықтың мазмұнын
көрсету түрлерінің төртеуі ұсынады: ірі таңбашалар, майда таңбашалар, тізім
жөне кесте.
Ірі таңбашалар. Бұл түрде таңбашалар жақсы көрінеді жөне бұны объект
туралы ақпараттар таңбашаға нақты байланысты болса қолдануға тиімді.
Кемшілігі қапшықтың ішінде объектілер саны көп болса, онда барлығын бір
терезеге сыйғызып көруге мүмкіндік жоқ.
Майда таңбашалар. Таңбашалар өлшемін төмендете отырып терезеге
орналастырылатын объектілер санын өсіруге болады. Бастапқы кезде таңбашалар
жолдарда орналасады.
Тізім. Майда таңбашалар түріне ұқсайды, бірақ таңбашалар бағаналарда
орналасады.
Кесте. Бұл режимінде файлдар таңбашаларымен бірге басқа да ақпараттарды
көруге болады: файл типін, дискідегі алатын орын көлемін, файлдың құрылған
уақытын. Файлдардың барлық таңбашалары бір бағанаға орналасқандықтан
қолданушы өзіне керекті шарттарды пайдалана отырып, файлдарды сұрыптай
(сорттай) алады. Басқа режімдерге қарағанда бұл режим өте ыңғайлы, өткені
шешім қабылдау кезде сіз барлық керекті деректерді пайдалана аласыз.
Қапшықтың мазмұнын көрсету түрлерінің режимдерін келесі төсілдермен
іске асыруға болады:
1.Негізгі менюдің ВИД пунктісе арқылы. ВИДті шырт еткізу жөне керекті
режимді таңдау.
2.Контексті менюдін ВИД пунктісе арқылы. Маустың оң жақ батырмасын басып,
ВИДтің ішінен керекті режимді таңдау.
3.Құрал – саймандар панелінің ВИД батырмасы арқылы. ВИД батырманың оң
жағындағы тізімді ашу батырманы басу жөне керекті режимді таңдау.

2.2. Объектілерді ерекшелеу

Негізгі файлдық амалдар ерекшеленген объектке немесе ерекшеленген
объектлер тобына қолданылады.
Жеке объект бір шертумен ерекшелінеді, ал SHІFT жөне CTRL пернелер
көмегімен бірнеше объектілерді ерекшелеуге болады. Мұнда SHІFT пернесі
қатар турған, ал CTRL пернесе қатар орналаспаған объектілерді ерекшелеуге
пайдаланады.
SHІFTті қолдану реті:
1. топқа ерекшеленетін 1- объктіні шырт еткізу;
2. маус сілтемесін топқа ерекшеленетің соңғы объктіге апарып маусты шырт
еткізу.
CTRLды қолдану реті: топқа ерекшеленетін объектілерді шырт еткізіп шығу.
Қапшықтағы барлық файлдарды ерекшелеуге келесі екі төсілдің біреуін
пайдалануға болады:
1. ПРАВКАвыделить все;
2. CTRL + A.

2.3. Объектілерді көшірмелеу немесе көшіру (ауыстыру) төсілдері

Осы екі амалды келесі төсілдермен орындауға болады:
1. Сүйреу (перетаскивание) арқылы. Маус сілтемесін ерекшеленген топтағы
кез – келген файлға қойып, сол жақ батырманы басып отырып, топты керекті
жерге сүйреп апару. Керекті жер ретінде қапшықтың терезесі, Жұмыс столдың
беті, Жұмыс столдағы, терезедегі немесе Бағыттауыш программасының сол жақ
панеліндегі қапшықтың таңбашасы болуы мүмкін. нсіз (по умолчанию), бұл
төсілде бір дискі аумағында көшіру, ал дискілер араларында көшірмелеу
амалы орындалады. Бір дискі аумағында көшірмелеу амалын орындау үшін CTRL
пернені басып отыру қажет. Сонда маус сілтемесіне “+” таңба ілеседі.
2. Динамикалық меню арқылы. Маус сілтемесін ерекшеленген топтағы кез –
келген файлға қойып, оң жақ батырманы басып, шыққан менюден Копировать
командасын орындау, маус сілтемесін керекті жерге апарып, оң жақ
батырманы басып, шыққан менюден Вставить командасын орындау. Осы іс -
өрекеттерді орындағанда көшірмелеу амалы іске асырылады. Ал көшіру амалын
орындау үшін Маус сілтемесін ерекшеленген топтағы кез – келген файлға
қойып, оң жақ батырманы басып, шыққан менюден Вырезать командасын
орындау, маус сілтемесін керекті жерге апарып, оң жақ батырманы басып,
шыққан менюден Вставить командасын орындау.
3. Құрал - саймандар панелі (ҚСП) арқылы. ҚСП-да Копировать батырмасын
(көшірмелеу кезінде) немесе Вырезать батырмасын (көшіру кезінде) басу.
Керекті қапшықты ашып, Вставить батырмасын басу.
4. Басқарушы қосалқы пернелер арқылы. Объектілерді ерекшелеу, келесі
пернелерді бірге басу:
• CTRL + X – Вырезать.
• CTRL + C – Копировать.
• CTRL + V - Вставить.

2.4. Көрзеңке (корзина)

Көрзеңке – операциялық жүйенің арнайы қапшығы. Бұған операциялық жүйнің
құралдары арқылы жойылған объектілерді уақытша сақталады. Егер объектілер
қателісіп жойылған болса, онда оларды Көрзеңке қалпына келтіруге, яғни
бұрынғы жеріне қайта орналастыруға мүмкіндік береді. Көрзеңке толық тазалау
үшін Көрзеңке таңбашасында динамикалық менюді шығарып, Очистить Корзину
командасын немесе Көрзеңке таңбашасын екі рет шырт еткізіп ФайлОчистить
командасын орындау қажет.
Қателесіп жойылған объектіні қалпына келтіру үшін Жұмыс столындағы
Көрзеңке терезесін ашу, қалпына елтірілетін объектіні немесе объктілерді
ерекшелеу, ФайлВосстановить командасын орындау.
Объектілерді жою барысында SHІFT пернені басып отырсаңыз, объектілер
Көрзеңкеге тұспей жойылады.
Үнсіз Көрзеңкеге қатты ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.