Банкттің таратылған қаржылары

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3

I.Банкттің таратылған қаржылары
1.1Коммерциялық банктін таратылған қаржыларының құрылымы ... ... ... ...4
1.2Несиелік ресурстардың жалпы көлеміндегі таратылған қаржыларының үлес салмағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5

II.Депозиттік операциялары
2.1Мерзімді депозитер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
2.2Талап етуге дейінгі депозиттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
2.3Депозиттік және жинау сертификаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16

III.Депозиттік саясат
3.1Тұрғындардың қажет уақытында талап ететін депозит ... ... ... ... ... ... ..18
3.2 Банк операцияларын реттеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25

Әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..27

Кіріспе
Коммерциялық банктер бір жағынан, шаруашылың субъектілердің уақытша бос ақшалай қаражаттарын тартатын болса, екінші жағынан, бұл қаражаттар есебінен кәсіпорындар мен ұйымдардың әр түрлі қажеттерін қанағаттандыратын арнайы мекеме. Коммерциялық банктің пассивтік операциялық негізінде оның қызметінің жүзеге асырылуы үшін қажетті банк ресурстары жинақталады.
«Банк ресурстары» термині «несиелік ресурсына» қарағанда кең ұғымды білдіреді. Банк ресурстары тек несиелеуге ғана емес, сол сияқты басқа да активтік немесе комиссиондық операцияларды қаржыландыру үшін пайдаланылады.
Жоспарлы экономиканы әкімшіл және әміршіл басқару жүйесі жағдайында банк ісінің ұйымдастырылуында мемлекеттік монополия көрінісі байқалды. Барлық кәсіпорындар, ұйымдар және мекемелор заңды түрде мемлекеттік банк мекемелерінде өздерінің ресурстарын міндетті түрде сақтауға тиіс болды. Банкке кәсіпорындар мен мекемелердің ресурстары іс жүзінде ақысыз тартылды. Тек кооперативтік кәсіпорындарға ғана жартылай мөлшерде төленді. Осындай жағдайларда жалпы мемлекеттік қарыз деген экономикалық түсінік қалыптасты. Жалпы мемлекеттік қарыз қор халық шаруашылығын несиелеу үшін банк жүйесі арқылы мемлекеттің ықпалымен жинақталған қаражаттар жиынтығын білдіреді. Демек, олар банк ресуртары болып самалады. Несиелік қорды орталықтан бөлу сипаты банк ресурстарының құрылымдарына тікелей әсер етті. Сол кезеңдер де банк ресурстары меншікті және тартылған қаражаттарға бөлінген. Мұндағы меншікті қаражаттарға: жарғылық резервтік, негізгі құралдар, амортизациялың және банк ісін дамыту корлар, ал тартылған қаражаттарға: мемлекеттік бюд-жет қаражаты, кәсіпорындардың, ұйымдардың есеп айырысу және ағымдық шоттардағы қаражаттары және халықтың ақшалай жинақтары жатты.

Әдебиеттер:
1.Банковское дело/Под ред. Сейткасымова Г.С. — Алматы:
Қаржы-Қаражат, 1998.
1. Банковское дело / Под ред. Лаврушина О.И. — М., 1992.
3.Банковское дело / Под ред. Лаврушина О.И. — М.: Финансы "
и статистика, 1998.
4.Банки и банковские операции в России / Под ред. Лапиду-
са М.Х. - М., 1996.
5.Банковское дело / Под ред. Колесникова В.И. — М., 1995.

6.Банковское дело: стратегическое руководство/Под ред.
Платонова В., Хиггниса М. — М.: Консалтбанкир, 1998.
6. Банки и банковские операции / Под ред. Жукова Е.Ф. — М.,1997.
8. Усоскин В.М. Современный коммерческий банк: управле-
ние и операции. — М.: Антидор, 1998.

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3I.Банкттің таратылған
қаржылары
1.1Коммерциялық банктін таратылған қаржыларының құрылымы ... ... ... ...4
1.2Несиелік ресурстардың жалпы көлеміндегі таратылған қаржыларының үлес
салмағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
II.Депозиттік операциялары
2.1Мерзімді
депозитер ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ..9
2.2Талап етуге дейінгі
депозиттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..14
2.3Депозиттік және жинау
сертификаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16
III.Депозиттік саясат
3.1Тұрғындардың қажет уақытында талап ететін
депозит ... ... ... ... ... ... ..18
3.2 Банк операцияларын
реттеу ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..22
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
Әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .27

Кіріспе

Коммерциялық банктер бір жағынан, шаруашылың субъектілердің уақытша бос
ақшалай қаражаттарын тартатын болса, екінші жағынан, бұл қаражаттар
есебінен кәсіпорындар мен ұйымдардың әр түрлі қажеттерін қанағаттандыратын
арнайы мекеме. Коммерциялық банктің пассивтік операциялық негізінде оның
қызметінің жүзеге асырылуы үшін қажетті банк ресурстары жинақталады.
Банк ресурстары термині несиелік ресурсына қарағанда кең ұғымды
білдіреді. Банк ресурстары тек несиелеуге ғана емес, сол сияқты басқа да
активтік немесе комиссиондық операцияларды қаржыландыру үшін пайдаланылады.
Жоспарлы экономиканы әкімшіл және әміршіл басқару жүйесі жағдайында банк
ісінің ұйымдастырылуында мемлекеттік монополия көрінісі байқалды. Барлық
кәсіпорындар, ұйымдар және мекемелор заңды түрде мемлекеттік банк
мекемелерінде өздерінің ресурстарын міндетті түрде сақтауға тиіс болды.
Банкке кәсіпорындар мен мекемелердің ресурстары іс жүзінде ақысыз тартылды.
Тек кооперативтік кәсіпорындарға ғана жартылай мөлшерде төленді. Осындай
жағдайларда жалпы мемлекеттік қарыз деген экономикалық түсінік қалыптасты.
Жалпы мемлекеттік қарыз қор халық шаруашылығын несиелеу үшін банк жүйесі
арқылы мемлекеттің ықпалымен жинақталған қаражаттар жиынтығын білдіреді.
Демек, олар банк ресуртары болып самалады. Несиелік қорды орталықтан бөлу
сипаты банк ресурстарының құрылымдарына тікелей әсер етті. Сол кезеңдер де
банк ресурстары меншікті және тартылған қаражаттарға бөлінген. Мұндағы
меншікті қаражаттарға: жарғылық резервтік, негізгі құралдар, амортизациялың
және банк ісін дамыту корлар, ал тартылған қаражаттарға: мемлекеттік бюд-
жет қаражаты, кәсіпорындардың, ұйымдардың есеп айырысу және ағымдық
шоттардағы қаражаттары және халықтың ақшалай жинақтары жатты.

I.Банкттің таратылған қаржылары
1.1Коммерциялық банктін таратылған қаржыларының құрылымы
Бүгінгі таңдағы банк ресурстары нарығының құрылуында көптеген
ерекшсліктер бар деуге болады. Коммерциялың банктердің қызметінің
тұрақтылығы үшін, ең бастысы, олардың баланстары өтімді болу керек, ал оның
қамтамасыз етілуі, банктік ресурстап мен несиелік жұмсалымдар арасындағы
көлемі және мерзімі бойынша тепе-теңдіктің сақталуын талап етеді.
Банк ресурстары нарығының пайда болуымен қатар бағалы қағаздар нарығы
қалыптасады. Сөйтіп банктер жаңа қызмет түрлері ретінде бағалы қағаздармен,
факторинг, лизинг және басқа операциялармен тікелей жұмыс жасай бастады.
Бұл, яғни банктің ресурстық құрамына тек қана ақшалай қаражаттар емес, сол
сияқты тауарлы-материалдық құндылықтар және бағалы қағаздар кіреді дегенді
білдіреді. Ұлттық (орталық) банкіміз банктердің банкі болып
табылатындықтан, коммерциялық банктердің ресурстарының бір бөлігі сол
банктен алған ресурстардан да құралады.
Демек, коммерциялың банктер ерекше бір кәсіпорын ретінде делдалдық
қызметке байланысты, банктік ресурстар қарығында ақшалай ресурстарды сатып
ала отырып, оны қажет ететін кәсіпорынға, ұйымға және халыққа сатып
отырады.
Банк ресурстары — бұл банктін пассивтік операциял-ры негізінде
қ,алыптасқ,ан және барлық, активтік операциялар бойынша банк өтімділігін
қ,амтамасыз ету жәнс пайда табу мақсатында орналастыруға бғгытталатын
банктін меншікті және тартылған қаражаттарының жиынтығы.
Нарықтық қатынастарға өту барысында банктік ресурстарының құрылымында
біршама өзгерістер болуда. Меншікті қаражаттар қатарына, біріншіден,
коммерциялың банктің акционерлік капиталы, резервтік қоры, сол сияңты
қосымша қорлары кіреді. Тартылған қаражаттардың жаңа түріне: Ұлттық банктен
және басңа да несиелік мекемелерден алатын несиелер, басқа банктердің,
корреспонденттік шоттағы, депозиттік шоттардағы қаражаттары, облигацияларды
сатудан түскен қаражаттар, лизингтік операцияларды жүзеге асырғаны үшін
алынған тауарлы-материалды құндылықтар жатады.
Коммерциялың банктердің ресурстарының құрылымы олардың мамандануына,
әмбебаптығы мен қызметінің ерекшеліктеріне қарай ерекшеленеді.
Банк ресурстарының құрылымына мыналар жатады:
1) Банктін меншікті капиталы.
Банктін заемдық және тартылған қаражаттары.
Банк ресурстарының құрамындағы меншікті капитал үлесі тартылған
қаражаттарға қарағанда өте төмен болғандықтан барлық қаражаттарға деген
қажеттілігінің 10%-ға жуық бөлігі өтелсе. ал қалған бөлігі тартылған
қаражаттардың үлесіне тиеді.

1.2Несиелік ресурстардың жалпы көлемдегі таратылған қаржыларының үлес
салмағы

Депозиттер қажет уақытында талап ететін депозиттердщ ерекшеліктері мынада:
біріншіден, ақшаларды алу және салу кез келген уақытта ешқандай шектеусіз
бөліктеп те, толығымен де жүзеге асырылады; екіншіден, ақшалар шоттан қолма-
қол формада да, чек арқылы да алынуы мүмкін; үшіншіден, шот иесі банкке
шотты пайдаланғаны үшін түрақты айлық мөлшерлеме түрінде немесе әрбір
жазылған чек үшін комиссиялық алым төлейді; төртіншіден, банк қажет
уақытында талап етілетін депозиттер бойынша Орталық банкке мерзімді
депозиттерге қарағанда ең төменгі резервті жоғары сәйкестікте сақтауға
міндетті. Қажет уақытында талап етілетін депозиттердің негізгі артықшылығы
жоғары тиімділігі, оларды төлем қаражаттары ретінде тікелей пайдалану
мүмкіндігі болып табылады.
Банк ресурстарының қүрылымында тартылған ңаражаттар үлесі меншікті
ңаражаттармен салыстырған өте жоғары, олардың есебінен банктің активтік
операцияларының басым бөлігі жүзеге асырылады.
Нарықтық қатынастардың дамуына байланысты, сондай-ақ ескі банктік жүйе
үшін уақытша бос ақшалай қаражаттарды тартудың дәстүрлі емес тәсілдерінің
болуы, тартылатын қаражаттар құрылымын толығымен өзгертті десе де болады.
Банктік тәжірибеде барлық тартылатын қаражаттарды жинақтау тәсілдеріне
байланысты үлкен екі топқа бөледі:
* депозиттік қражаттар;
* депозиттік емес тартылган қ,аражаттар.
* Тартылған қаражаттар ішінде ең көп бөлігін депозиттер ңүрайды.
Депозиттер банк үшін бірден-бір арзан ресурс көзі болып табылады.
Депозит - бұл клиенттердін (жеке және занды тұлғалардын) банктегі
белгілі бір шотқа салған және өздері пайдалана алатын қаражаттары.
Депозиттік емес тартылған қаражаттар - бұл банктің алған қарыздары
түрінде немесе өздерінін меншікті бағалы қағаздарын сату жолымен тарататын
қаражаттары.
Депозиттік емес банктік ресурс көздері мен депозиттер өзара ажыратылады.
Біріншіден, олар персоналдың емес, яғни банктің нақты клиентінің атынан
тартылмайды; екіншіден, мұндай қаражаттарды тарту инициативасы банктің
өзінен туындайды.
Депозиттік емес тартылған ресурстармен көбіне ірі коммерциялық банктер
айналысады. Өйткені, депозиттік емес қаражаттар ірі сомада сатып
алынатындықтан да, оларды көтерме сауда операциялар сипатына жатқызуға
болады.
Коммерциялық банктердің меншікті капиталының рөлі мен шамасы, басңа
қызметпен айналысатын кәсіпорындар және ұйымдарға қарағанда өзіндік
ерекшеліктерге ие.
Банктің меншікті капиталы банктің тұрақтылығын қамтамасыз етуде маңызды.
Банктің бастапқы құрылуы барысында меншікті капитал көмегімен банк
қызметіне байланысты алғашқы шығындар: жер, ғимарат, құрал-жабдық жалақыға
жұмсалатын және т.б. шығындар жабылады. Себебі, меншікті капиталсыз банктің
қызметін бастау мүмкін емес. Осы меншікті капитал есебінен банкте қажетті
резервтер құрылды. Сонымен қатар, банктің меншікті капиталы ұзаң мерзімді
активтерге жұмсалымдардың басты көзі.
Меншікті және тартылған коммерциялың банк ресурстары Ұлттық банкте
ашылатын корреспонденттік шотта көрсетіледі. Бұл активтік шот, сондыңтан да
дебеті бойынша ресурстар, ал кредиті бойынша несиелік жұмсалымдар беріледі.
Демек, дебеттік қалдықтың шамасы банктің бос резервінің мөлшерін көрсетеді.
Банктің бос резервінің мөлшері активтік операцияларға жұмсалмаған оның
ресурстарының шамасын білдіреді. Осы бос резервтер сомасы қаншалықты жоғары
болса, банктің тұрақтылығы соғұрлым жоғары, бірақ пайдасы төмен болады.
Керісінше, егер бос жатқан қаражаттарының шамасы аз болса, онда тұрақтылығы
төмен, пайдасы жоғары келеді. Сондыңтан да, әрбір коммерциялық банк өзінің
корреспонденттік шоттағы қалдығын үнемі ықшамдауға ұмтылады.

Нарық жағдайында банктердің ресурстық потенциалын өсіру мәселелері және
оның тұрақтылығын қамтамасыз ету бірінші дәрежелі маңызға ие. Несиелік
ресурстар халық шаруашылығының уақытша бос ресурстары мен жинақтары
(ақшалай және тауарлай формада) және банктік жүйенің арнайы несиелеу үшін
арналған қаражаттарының жиынтығы.
Несиелік ресурстар ақшалай ресурстардың бір формасы. Демек, біздің
көзқарасымызша, экономикалық белгісі бойынша анағұрлым дұрысы, несиелік
ресурстардың қайтарымдылық негізде уақытша пайдаланылатын ақшалай
қаражаттардың бөліктері ретінде айқындалуы болып табылады.
Коммерциялық банктер қарыз беру процесінде пайдалану үшін жинақтайтын
несиелік ресурстар келесі көздер есебінен І құралады:
* депозиттер;
* банкаралық займдар;
* депозиттік емес көздер;
* коммерциялық банктердің меншікті қаражаттары.
Несиелік ресурстардың аталып кеткен көздерін ретімен
қарастырайық.
Нарықтық экономикаға өту және банктік жүйені басқару құрылымындағы және
сызбасындағы өзгерістер несиелік ресурстардың құрамында және көздерінде
көрініс тагпы. Несиелік ресурстардың құрамы біртекті емес. Несиелік
ресурстардың анағұрлым тұрақты бөлігі болып депозиттік қаражатгар
табылады, олар әр түрлі белгілері бойынша жіктеледі. Депозиттердің салым
ретінде орналастырылуы мүмкін ең төменгі шегі деген ұғым жоқ. Теория
жүзінде ең жоғарғы шегі бар, өйткені банк Орталық банк анықтайтын өз
қаражаттары мен міндеттемелері арасындағы норматавтік арақатынасты
сақгауға міндеттенеді.
Депозиттер деп әдетте клиенттердің баньске белгілі бір талаптарының бар
екенін куәландыратын банктік шоттардағы жазулар немесе клиенттердің
банктердегі келісімдер және шарттар бойынша салымдар формасындағы ақшалай
қаражаттары түсіндіріледі. Депозиттік операциялар негізінде банктердің
несиелік ресурстарының көп бөлігі құралады. Банктік депозиттер жүйесі
ағымдық салымдарды (қажет уақытында талап ететін салымдар), занды және жеке
тұлғалардың мақсатты және мерзімдік салымдарын қамтиды.
Депозиттердің және депозиттік операциялардың дүниежүзілік стандарт
деңгейіне дейін дамуы Қазақстан Республикасында нарықтық экономикаға тән,
экономикалық жағдайлардың құрылуына қарай бірте-бірте жүретін болады.
Мұндай жағдайлар болып коммерциялық банктердің толық акционер-ленуі және
олардың қызметтерінің коммерциялануы, екі деңгейлік банктік жүйенің толық
мәнді қызмет етуі, салымшылардың мүдделерін қорғайтын құқықтық базаның
жасалуы, ақша айналымын және ақша массасын реттеудің және бақылаудың жаңа
әдістерін енгізу мен ең негізгісі — эконо-миканың нақты секторын жандандыру
болып табылады.
Банктік тәжірибеде депозиттер бірнеше критерийлер бойынша жіктеледі:
алыну формалары, салымшылардың категориялары, мақсатты бағыты, және
табыстылық дәрежесі бойынша. Депозиттерді және депозиттік операцияларды
ұйымдастырудың халықаралық тәжірибесі шоттар формаларының көптігімен
ерекшеленеді. Депозиттік шоттар жүйесін қүру үшін база ретінде шетелдік
коммерциялық банктердің тәжірибесі пайдаланылуы мүмкін.

II.Банктің депозиттік операциялары
2.1Мерзімді депозиттер

Депозиттік операциялар активті және пассивті болып бөлінеді. Активті
депозиттік операциялар — банктің уақытша бос ақша қаражаттарын басқа
корреспондент-банктердегі шоттарда орналастыруымен байланысты операциялар.
Олар банктің өтімді активтері ретінде, яғни жалпы активтердің өте аз
бөлігін алады.
Пассивті депозиттік операциялар — бұл клиенттердің уақытша бос ақша
қаражаттарын белгілі уақытңа және пайыз төлеу шартымен тартумен байланысты
операциялар. Бұл операциялар көмегімен тартылған депозиттер пассив жағының
көп бөлігін алады және банктік ресурстар қалыптастырудың негізгі көзі.
Казіргі банктік тәжірибеде салымдардың, депозиттердің және депозиттік
емес ресурстардың шоттарының әр түрлері кездеседі. Бұл банктердің жоғарғы
бәсекелестік нарықта банк қызметтеріне деген клиенттер топтарының сұранысын
қанағаттандыруға және олардың қаражаттары мен уақытша бос қаражаттарын
банктік шоттарға тартуға ұмтылуына жағдай жасайды.
Экономикалық мазмұнына қарай депозиттерді мынадай топтарға бөледі:
* талап етуіне деиінгі депозиттер;
* мерзімді депозиттер;
* жинак, салымдары;
* бағалы қағаздар.
Сондай-аң, оларды мынадай белгілеріне байланысты жіктеуге болады:
— мерзімдеріне қарай;
* салым иелерінң категорияларына қарай:
* қаражаттарды салу және қайтарып алу шартына қарай;
* пайыз төлеу тәсіліне қарай;
— банктін, активтік операциялары бойынша жеңілдіктер алуына
қарай;
— тағы басқалар.
Салым иелерінің категорияларына байланысты депозиттік шоттар мынадай
түрлерге бөлінеді:
* жеке тұлғалардың шоттарына;
* кәсіпорындар және акционерлік қоғамдардың шоттарына;
* жергілікті билік ұйымдарының шоттарына;
* қаржылық мекемелердің шоттарына;
* шетелдік азаматтардың шоттарына.
Мерзімді депозит — бұл банктерде белгілі бір мерзімге және пайыз төлеу
шартында орналастырылған клиенттердін уақытша бос ақша қаражаттары.
Мерзімді депозит анық белгілі бір мерзімі бар, ол бойынша тұрақты пайыз
төленеді және әдетге салымды мерзімінен бүрын алуға шек қойылады. Мерзімді
депозиттер жеке тұлғалардың, компаниялардың, кәсіпорындардың және
ұйымдардың банктерде шоттарға алдын ала белгілі бір мерзімге, әдетте 1
айдан кем емес, орналастырған қаражаттарын білдіреді.
Мерзімді депозиттердің ерекшеліктері мыналар болып табылады: біріншіден,
шоттардағы қаражаттар есеп айырысуға арналмаған және оларға чектер
жазылмайды; екіншідей, шоттардағы қаражаттар жай айналады; үшіншіден,
мерзімді депозиттер бойынша пайыз төленеді (бұл кезде пайыздық
мөлшерлеменің ең жоғары деңгейі жекелеген кезеңдерде Орталық банк. арқылы
реттелуі мүмкін).
Бұл депозит түрі алдын ала хабарлаудан кейін немесе мерзім бойынша
алынуы мүмкін. Мерзімді депозиттер чектің көмегімен пайдаланылмайды, біраң
қолма-қол аңша түрінде еркін аударылады немесе ағымдағы шотқа аударылады.
Егер мерзімге дейін бүл салымды алатын болса, онда шот иесі айыппұл төлеуге
міндетті.
Бұл салымның ерекшелігі — талап еткенге дейінгі депозитке қарағанда,
оларға міндетті резервтердің төменгі мөлшері белгіленеді.
Депозиттің бұл түрін алдын ала хабарлау негізінде немесе уаңыты жеткен
кезде салым иесі ала алады. Мерзімді депозиттерді чектер арқылы алуға
болмайды. Мерзімді депозиттерді басңа шоттарға аударуға болады.
Мерзімді депозиттер мынадай түрлерге бөлінеді:
* меншікті-мерзімді депозиттер;
* алдын ала алуы ескертілетін мерзімді депозиттер.
Меншікті-мерзімді депозиттер саңталу мерзіміне қарай жіктеледі:
* 30 күнге дейінгі;
* 30 — 90 күнге дейінгі;
* 90 —180 күнге дейінгі;
* 180 күннен 360 күнге дейінгі;
* 360 күннен жоғары.
Мерзімді депозиттер бойынша, салым иесінен алдын ала хабарлау депозиті
бойынша міндетті түрде өтінішін талап етеді. Өтініш беру уақыты алдын ала
келісіледі және депозит бойынша, соған сәйкес пайыз белгіленеді. Әдетте,
алдын ала алуын хабарлау мерзімі жеті күннен жоғары болып келеді.
Мерзімді депозиттердің мынадай ерекшеліктері болады:
* есеп айырысу үшін пайдаланылмайды, әрі мүндай шоттарға ешқандай да есеп
айырысу құжаттары толтырылмайды;
* шоттағы қаражат баяу айналады;
* түраңты пайыз төленеді;
* пайыз мөлшерінің ең жоғарғы деңгейі Ұлттың банкі тарапынан реттеліп
отырады;
* ақшаны алуы туралы салым иесінің алдын ала хабардар етуі талап етіледі;
* бұл шоттағы қаражаттар бойынша ең төменгі мөлшерде резервтер белгіленеді.
Тағы бір кеңінен таралған депозиттердің түрі — жинақ салымдары. Олардың
белгіленген мерзімі жоқ, қаражатты алуда ескертуін талап етпейді, салымның
жоғары шегі шектелген, аңшаны салу және алу кезінде жинақ кітапшасын
көрсетуі қажет.
Банктер үшін мұндай шоттар қосымша жұмыстарды талап етеді: операцияны
ресімдеу қиынырақ кітапшаны жоғалту және ұрлатып алу жағдайына сай екі
жақты тіркеу енгізу қажет және т.б. Компьютердің көмегімен жасалған жеке
бет шоты туралы көшірмесі негізінде жинақ салымдармен басқа салымдарды
ауыстыруға мүмкіндігі бар.
Мерзімді депозиттер және жинаң салымдары депозиттік ресурстардың біршама
тұрақты бөлігін білдіреді.
Жинақ салымдардың тұрақты мерзімі болмайды. Бұл салымдардың түрі
Осйынша, мерзімді депозиттерге қарағанда төменгі мөлшерде пайыз төленеді.
Жинақ салымдар жинақ кітапшалары негізінде толтырылады.
Жинақ салымдардың мынадай ерекшеліктері болады:
* ақшалай қаражаттар сақтауда тұрақты мерзімі болмайды;
* шоттағы қаражатты алдыы ала алу барысында ешқандай да ескерту талап
етілмейді;
* ақшаны шотқа саларда немесе шоттан аларда міндетті түрде ақшалай
қаражаттар қозғалысы көрсетілетін жинақ кітапшасының болуы талап етіледі.
Отандық банктік тәжірибеде жинақ шоттары тек жеке тұлғаларға ғана
ашылады. Ал шетел тәжірибесінде мұндай шоттар коммерциялық емес ұйымдарға
және іскер фирмаларға ашыла береді.
Отандық банктік тәжірибеде жеке тұлғаларға ашылатын жинақ салымдар салым
операцияларының мерзіміне және мазмұнына қарай мынадай түрлерге бөлінеді:
— мерзімді жинақ салымдар;
-— қосымша жарна қосатын мерзімді жинақ салымдар;
* ұтыс салымдары;
* ақшалай-заттай ұтыс салымдары;
— ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.