Қарым-қатынастың вербалды және вербалды емес құралдары
I. Кіріспе.
Қарым.қатынастың вербалды және вербалды емес құралдары.
II. Негізгі бөлім.
1).Адамдар арасындағы қарым.қатынас.
2).Топтағы адамдарың өзара қарым.қатынас түрлері.
3).Қоғамдық өмір және қарым.қатынас.
4).Адамдар арасындағы қарым.қатынастың вербалды және вербалды емес құралдары.
III. Қорытынды.
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер.
Қарым.қатынастың вербалды және вербалды емес құралдары.
II. Негізгі бөлім.
1).Адамдар арасындағы қарым.қатынас.
2).Топтағы адамдарың өзара қарым.қатынас түрлері.
3).Қоғамдық өмір және қарым.қатынас.
4).Адамдар арасындағы қарым.қатынастың вербалды және вербалды емес құралдары.
III. Қорытынды.
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер.
Психология ғылымының кез-келген мәселесі адмның жан дүниесінің сырымен,қоғам мен әлеуметтік өмірдің сан алуан салаларымен тығыз байланысты.Бұл табиғи заңдылық болашақ ұрпақтың да өмір жолы мен тағдырының әрқилы қырларымен өзара ұштасты.
Соңғы жылдарда адамның жан дүниесімен сырласып,оның психологиясын зерттуде психолгтар мен социолг мамандар,ұстаздар мен басқару қызметіндегі жетекшілерге жете зер салып көңіл аударып отырған маңызды мәселенің бірі-адамдар арасындағы қарым-қатынас жасап,олардың өзара тілдесе білулерінің құпия сыры және оның кілті неде?деген мәселенің шешімін табу қазіргі өмір талабы.
Осындай мәселенің байыбын барлап оның себеп-салдарын анықтау,тиімді жолын табу әлеуметтік өмірде адамның мінез-құлқының қалыпты дамуын қамтамасыз ете алмай,оған зиянды әсер етуі даусыз.Қазіргі кезде жағымсыз қылықтар адамдар арасындағы қарым-қатынаста да жиі байқалып отыр.Қарым-қатынас жасау арқылы адамға ғана тән табиғи қасиет.Және ол адамның тіршілік бейнесі мен мәдени өмірінде,тұрмыс салтында күнделікті қажеттіліктерін қанағаттандыратын тұрақты шарт.Ойын мен оқу және еңбек адам әрекетінің негізгі түрлері осы қарым-қатынас арқылы дамып жетіліп жүзеге асады.Адамдар өзара тілдесіп өмір сүруге бейімделу организм тіршілігі үшін су мен ауа,күн шұғыласы сияқты табиғи қажеттілігімен бірдей.
Адамдар арасындағы қарым-қатынас жасаудың қажеттілігі мен мңызын жапондықтардың жеке басын тәрбиелеп жетілдіру әрекетіндегі істерінен айқын аңғаруға болады.Адамдардың өзара қарым-қатынас жасауы арқылы бірін-бірі түсініп,мінез-құлқындағы ұнамды қасиеттерін де қалыптастыруға ықпал етеді.Бір сөзбен айтқанда,олар өзара тілдесіп тіршілік еткен ортасын әлеуметтік жағдайды түсінетін деңгейге көтеріледі.
Қарым-қатынас орнатудың тиімді болуы басқарушылар мен бағынушылар,жетекшілер мен атқарушылар арасындағы түсініктің ереже қағидаларын қалыптастырып,әрбір іс-әректтің өнімді де,пайдалы да болып бітуіне әсер етеді.Мұндай жәйіттердің сыры”Адам факторы”дейтін психологиядағы маңызды мәселенің бірі.К.Маркс әрбір істің жүйелі болып бітуі мен оның нәтижелі жемісі адамдармен тіл табысуға тәуелді,сондықтан кез-келген кәсіби жұмыстың ойдағыдай жүзеге асуы үшін адамдардың дарлық ерекшеліктерімен санасып,оларға талапқоюмен бірге,қамқорлық та көрсетіп отыру қажет.
Соңғы жылдарда адамның жан дүниесімен сырласып,оның психологиясын зерттуде психолгтар мен социолг мамандар,ұстаздар мен басқару қызметіндегі жетекшілерге жете зер салып көңіл аударып отырған маңызды мәселенің бірі-адамдар арасындағы қарым-қатынас жасап,олардың өзара тілдесе білулерінің құпия сыры және оның кілті неде?деген мәселенің шешімін табу қазіргі өмір талабы.
Осындай мәселенің байыбын барлап оның себеп-салдарын анықтау,тиімді жолын табу әлеуметтік өмірде адамның мінез-құлқының қалыпты дамуын қамтамасыз ете алмай,оған зиянды әсер етуі даусыз.Қазіргі кезде жағымсыз қылықтар адамдар арасындағы қарым-қатынаста да жиі байқалып отыр.Қарым-қатынас жасау арқылы адамға ғана тән табиғи қасиет.Және ол адамның тіршілік бейнесі мен мәдени өмірінде,тұрмыс салтында күнделікті қажеттіліктерін қанағаттандыратын тұрақты шарт.Ойын мен оқу және еңбек адам әрекетінің негізгі түрлері осы қарым-қатынас арқылы дамып жетіліп жүзеге асады.Адамдар өзара тілдесіп өмір сүруге бейімделу организм тіршілігі үшін су мен ауа,күн шұғыласы сияқты табиғи қажеттілігімен бірдей.
Адамдар арасындағы қарым-қатынас жасаудың қажеттілігі мен мңызын жапондықтардың жеке басын тәрбиелеп жетілдіру әрекетіндегі істерінен айқын аңғаруға болады.Адамдардың өзара қарым-қатынас жасауы арқылы бірін-бірі түсініп,мінез-құлқындағы ұнамды қасиеттерін де қалыптастыруға ықпал етеді.Бір сөзбен айтқанда,олар өзара тілдесіп тіршілік еткен ортасын әлеуметтік жағдайды түсінетін деңгейге көтеріледі.
Қарым-қатынас орнатудың тиімді болуы басқарушылар мен бағынушылар,жетекшілер мен атқарушылар арасындағы түсініктің ереже қағидаларын қалыптастырып,әрбір іс-әректтің өнімді де,пайдалы да болып бітуіне әсер етеді.Мұндай жәйіттердің сыры”Адам факторы”дейтін психологиядағы маңызды мәселенің бірі.К.Маркс әрбір істің жүйелі болып бітуі мен оның нәтижелі жемісі адамдармен тіл табысуға тәуелді,сондықтан кез-келген кәсіби жұмыстың ойдағыдай жүзеге асуы үшін адамдардың дарлық ерекшеліктерімен санасып,оларға талапқоюмен бірге,қамқорлық та көрсетіп отыру қажет.
1.Алдамұратов.Ә."Жалпы психология"Алматы,"Білім"1996ж.
2.Жарықбаев.Қ."Жалпы психология"Алматы,2004ж.
3.Жарықбаев.Қ."Жантану негіздері"Алматы,2002ж.
4.Елеусізов.С."Қарым-қатынас психологиясы"Алматы,Рауан баспасы,1995ж.
2.Жарықбаев.Қ."Жалпы психология"Алматы,2004ж.
3.Жарықбаев.Қ."Жантану негіздері"Алматы,2002ж.
4.Елеусізов.С."Қарым-қатынас психологиясы"Алматы,Рауан баспасы,1995ж.
Жоспар:
I. Кіріспе.
Қарым-қатынастың вербалды және вербалды емес құралдары.
II. Негізгі бөлім.
1).Адамдар арасындағы қарым-қатынас.
2).Топтағы адамдарың өзара қарым-қатынас түрлері.
3).Қоғамдық өмір және қарым-қатынас.
4).Адамдар арасындағы қарым-қатынастың вербалды және вербалды емес
құралдары.
III. Қорытынды.
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе.
Психология ғылымының кез-келген мәселесі адмның жан дүниесінің
сырымен,қоғам мен әлеуметтік өмірдің сан алуан салаларымен тығыз
байланысты.Бұл табиғи заңдылық болашақ ұрпақтың да өмір жолы мен тағдырының
әрқилы қырларымен өзара ұштасты.
Соңғы жылдарда адамның жан дүниесімен сырласып,оның психологиясын
зерттуде психолгтар мен социолг мамандар,ұстаздар мен басқару қызметіндегі
жетекшілерге жете зер салып көңіл аударып отырған маңызды мәселенің бірі-
адамдар арасындағы қарым-қатынас жасап,олардың өзара тілдесе білулерінің
құпия сыры және оның кілті неде?деген мәселенің шешімін табу қазіргі өмір
талабы.
Осындай мәселенің байыбын барлап оның себеп-салдарын анықтау,тиімді
жолын табу әлеуметтік өмірде адамның мінез-құлқының қалыпты дамуын
қамтамасыз ете алмай,оған зиянды әсер етуі даусыз.Қазіргі кезде жағымсыз
қылықтар адамдар арасындағы қарым-қатынаста да жиі байқалып отыр.Қарым-
қатынас жасау арқылы адамға ғана тән табиғи қасиет.Және ол адамның тіршілік
бейнесі мен мәдени өмірінде,тұрмыс салтында күнделікті қажеттіліктерін
қанағаттандыратын тұрақты шарт.Ойын мен оқу және еңбек адам әрекетінің
негізгі түрлері осы қарым-қатынас арқылы дамып жетіліп жүзеге асады.Адамдар
өзара тілдесіп өмір сүруге бейімделу организм тіршілігі үшін су мен ауа,күн
шұғыласы сияқты табиғи қажеттілігімен бірдей.
Адамдар арасындағы қарым-қатынас жасаудың қажеттілігі мен мңызын
жапондықтардың жеке басын тәрбиелеп жетілдіру әрекетіндегі істерінен айқын
аңғаруға болады.Адамдардың өзара қарым-қатынас жасауы арқылы бірін-бірі
түсініп,мінез-құлқындағы ұнамды қасиеттерін де қалыптастыруға ықпал
етеді.Бір сөзбен айтқанда,олар өзара тілдесіп тіршілік еткен ортасын
әлеуметтік жағдайды түсінетін деңгейге көтеріледі.
Қарым-қатынас орнатудың тиімді болуы басқарушылар мен
бағынушылар,жетекшілер мен атқарушылар арасындағы түсініктің ереже
қағидаларын қалыптастырып,әрбір іс-әректтің өнімді де,пайдалы да болып
бітуіне әсер етеді.Мұндай жәйіттердің сыры”Адам факторы”дейтін
психологиядағы маңызды мәселенің бірі.К.Маркс әрбір істің жүйелі болып
бітуі мен оның нәтижелі жемісі адамдармен тіл табысуға тәуелді,сондықтан
кез-келген кәсіби жұмыстың ойдағыдай жүзеге асуы үшін адамдардың дарлық
ерекшеліктерімен санасып,оларға талапқоюмен бірге,қамқорлық та көрсетіп
отыру қажет.
1.Адамдар арасындағы қарым-қатынас.Топтар.
Жеке адмдар мен топтар күнделікті өмірде басқа да әр түрлі
топтармен,адамдармен істес болып,өзара тығыз қарым-қатынас жасайды.Бұл
адамның қызмет немесе оқу орнындағы,содай-ақ,өмір сүретін ортасындағы
адамдардың топтары болуы да мүмкін.Ал,ұстаздар мен мектеп оқушылары белгілі
бір мерзім ішінде мақсат-мүдделері топтасқан ұжым құрып,ресми топқа
айналады.Бұл топтағы шәкірттер мен жетекшілер топ ішіндегі әлеуметтік-
психологиялық жағдайда мақсаттытүрде істес,пікірлес болып,қарым-қатынасқа
түседі.
Шартты және байланысты топтар.-әлеуметтік психологиядағы топтың екі
түрі.Шартты топқа жататындрды зерттеуші олардың белгілі бір тұрақты
қасиетіне орай ажыратады.Бұл топтарға адмдардың,мысалы,жас
ерекшкліктеріне,жынысына,ұлттық белгісіне,не мамандығына т.б.сәйкес бөлінуі
мүмкін.Оған енгізілген адамдардың бір-біріне және осы топқа тікелей де
жанама да қатысы болмауы мүмкін.Шартты топқа,мысалы,мектеп жасына дейінгі
балалар жатады деп есептеліп,сол жастағы бірнеше бала психологиясының
объектісіне жатады.
Байланысты топ-белгілі кеңістік пен мерзім арасында мақсат-
мүдделердің бірлігіне сәйкес біріккен адамдар тобы.Мәселен,бір сыныптағы
оқушылар,мектептегі ұстаздар мен тәрбиешілер ұжымы,жұмысшылар
бригадасы,әскери бөлімдер,отбасының құрамы-мұның бәрі байланысты топтар деп
аталады.
Байланысты топқа адамдар белгілі бір жағдайда бірігіп,ресми емес
топ құрайды.Мысалы,пойыз ішіндегі бір кеупеде келе жатқан жолушылар біршама
уақыт өткен соң өзара тіл табысып,станцияларда бірі қажетті нәрселер сатып
әкеледі,енді бірі өзгелерді сөзге айналдырады,қалжың әңгімелер
айтып,қасындағыларды көңілдендіреді.Сөйтіп,кездейсоқ адамдар тобы
арасындадағы біреуді басшы тұтып,қалғандарды оның айтқандарын
тыңдайды.Өздерінше ішкі топ болып бірігуі олардың еркіне тыс сыртқы
факторларға байланысты.Ұйымдасқан осындай бір топ сыртқы нұсқау арқылы
бірігеді.Топтар басшысыз не жетекшісіз болмайды.Кез-келген топтың сайлап
алған,не белгілеп қойған басшысы болады.Әдетте,топ алға қойылған мақсат-
мүдделерін жүзеге асыру үшін ынтымақты болып,сайланған басшысының
жетекшілігімен әралуан істерді атқарады.Топ мүшелері істерінің нәтижелі
болуы жетекшігі байланысты.Тәжірбиелі ұстаз,тәлімгер мен тәрбиеші сынып
ішіндегі топтарды қозғаушы күш етіп тәрбиелеп,оларды пайдалы істерді
орындауға бағдарлап отырады.
Ұжымдық топ-адамдар топтасуының ұйымдасқан түрі.Оның шығу тегі-
отбасы.Отбасы-белгілі бір тайпаның не рудың негізгі бөлшегі.Адамдардың
әлеуметтік өмірінің тірегі де-отбасы.Ұрылар мен басқыншылардың бандасы да-
топ.Бірақ,олар ұжым емес.Олардың ұйымдасуының ішкі және сыртқы мақсаттары-
жеке бастың қамы,қара ниет құлқы мен қоғамға деген зиянкестік
әрекеттер.Ғылыми тұрғыдан алғанда,әрбір жеке адам өз қауымдастығында ерікті
болғанда ғана пайдалы істермен шұғылдана алады.Сөйтіп,қоғамға өз пайдасын
тигізеді.
2.Топтағы адамдардың өзара қарым-қатынас түрлері.
Әлеуметтік ортада тіршілік етуші азамат өзінің кім екенін былайғы
жұртқа өзін қоршаған орта мен сыртқы дүниеге деген қатынасы арқылы таныта
алады.Адамдар қарым-қатынасының сыр-сипаты қоғамдық өмірде,әсіресе
өндірістік істердегі әрекетінен айқын байқалады.Топ ішіндегі адамдардың бір-
біріне тәуелділігі,бағынуы,бірлесіп атқаратын істері,өзара көмектесуі-
олардың нағыз топтық тіршілігінің заңды түрде қалыптасуын көрсететін
сипаттар.Олардың арасындағы қарым-қатынастардың мазмұнды болуы түрлі
әлеуметтік жағдайларға және әрбір азаматтың даралық нақты іс-әрекеттеріне
байланысты.Мұндағы өзекті мәселе-адамдардың қоғамдық ісінің нәтижелі болуы
мен әлеуметтік мақсаттылығы.Адамдар арасындағы тікелей қарым-қатынас бір-
бірін ұнатып,қолдау нәтижесінде өрістесе,ал жанама қарым-қатынас олардың
бағалы заттарды өзара алдмасуы мен бірінің ісін бірі бағалау нәтижесінде
қалыптасады.Мұндай қатынас негізінен ұжымдық сипат алады.
Психология пәні адамдар арсындағы жанама қатнастардың өзгерістерге
ұшырайтынын ерекшк атап көрсетіп,олардың мынадай деңгейлерде қалыптасып
отыратындығына мән береді.а)диффузиялық топ-бұл аралас топ деп
аталады,мұндай топтағы адамдардың өзара қарым-қатынасы топтың негізгі іс-
әрекетіне байланыссыз-ақ жүзеге асады.ә)ассоциация-бұл күрделі топ,топтың
іс-әрекеті әрбір адамның мүддесіне сай келетін болғандықтан,топтар ішіндегі
қарым-қатынас жандана бермек.б)корпорация-мұнда дажеке мүдделерге сәйкес
қатынас ассоциациялық негізде дами бермек.в)ұжым-топтың ең жоғарғы деңгейде
ұйымдасқан формасы,мұнда топ ішіндегі қарым-қатынас жалпы мақсатты іс-
әрекеттер арқылы жүзеге асып,әрбір адамның қоғамдық мақсат-мүддесімен
ұштасып жатады.
Ұжымдық қарым-қатынас жасаудың негізгі обьектісі-адамдардың
ұйымшылдығы мен бірлігі,топтағы психолоиялық ахуал,әрбір ұжым мүшесінің
көңіл-күйі,сергектігі,болашақ мақсат-мүддесі әлеуметтік психологияда өзекті
жайт ретінде дара түрі қарастырылады.Бұл мәселелердің бәрі ұжымдық мүдде
деп саналады.
3.Қоғамдық өмір және қарым-қатынас.
Қоғам-бұл адамдардың бірігіп тіршілік етуі.Еңбек ету әрекетінде
адамдар топтасып бірлесіп атқаратын іс-әрекетте ұжымның әрбір мүшесіне
белгілі бір істі тұрақты түрде атқарып отыруы жүктеледі.Сөйтіп әрбір ұжым
мүшесінің әлеуметтік ролі,қоғамдық қызметі айқындала түседі.Ал сол қоғам
мүшесінің әлеуметтік ролін көрсететін іс-әрекет түрлері;мұғалім мен шәкірт
арасындағы қатынаста,бастық қызметкер мен бағынушылар арасында,отбасындағы
ата-аналар мен балалар арасындағы,сатушылар мен алушылар
арасындағы,көршілер мен туған-туыстар қатынасында,үй иесі мен қонақтар
арасында күнделікті сан қилы әлеуметтік қарым-қатынастар өрістеп әркімнің
өзіндік ролі мен ісін,міндетті қызметі мен іс-әрекетін
білдіреді.Міне,әлуметтік өмір ... жалғасы
I. Кіріспе.
Қарым-қатынастың вербалды және вербалды емес құралдары.
II. Негізгі бөлім.
1).Адамдар арасындағы қарым-қатынас.
2).Топтағы адамдарың өзара қарым-қатынас түрлері.
3).Қоғамдық өмір және қарым-қатынас.
4).Адамдар арасындағы қарым-қатынастың вербалды және вербалды емес
құралдары.
III. Қорытынды.
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе.
Психология ғылымының кез-келген мәселесі адмның жан дүниесінің
сырымен,қоғам мен әлеуметтік өмірдің сан алуан салаларымен тығыз
байланысты.Бұл табиғи заңдылық болашақ ұрпақтың да өмір жолы мен тағдырының
әрқилы қырларымен өзара ұштасты.
Соңғы жылдарда адамның жан дүниесімен сырласып,оның психологиясын
зерттуде психолгтар мен социолг мамандар,ұстаздар мен басқару қызметіндегі
жетекшілерге жете зер салып көңіл аударып отырған маңызды мәселенің бірі-
адамдар арасындағы қарым-қатынас жасап,олардың өзара тілдесе білулерінің
құпия сыры және оның кілті неде?деген мәселенің шешімін табу қазіргі өмір
талабы.
Осындай мәселенің байыбын барлап оның себеп-салдарын анықтау,тиімді
жолын табу әлеуметтік өмірде адамның мінез-құлқының қалыпты дамуын
қамтамасыз ете алмай,оған зиянды әсер етуі даусыз.Қазіргі кезде жағымсыз
қылықтар адамдар арасындағы қарым-қатынаста да жиі байқалып отыр.Қарым-
қатынас жасау арқылы адамға ғана тән табиғи қасиет.Және ол адамның тіршілік
бейнесі мен мәдени өмірінде,тұрмыс салтында күнделікті қажеттіліктерін
қанағаттандыратын тұрақты шарт.Ойын мен оқу және еңбек адам әрекетінің
негізгі түрлері осы қарым-қатынас арқылы дамып жетіліп жүзеге асады.Адамдар
өзара тілдесіп өмір сүруге бейімделу организм тіршілігі үшін су мен ауа,күн
шұғыласы сияқты табиғи қажеттілігімен бірдей.
Адамдар арасындағы қарым-қатынас жасаудың қажеттілігі мен мңызын
жапондықтардың жеке басын тәрбиелеп жетілдіру әрекетіндегі істерінен айқын
аңғаруға болады.Адамдардың өзара қарым-қатынас жасауы арқылы бірін-бірі
түсініп,мінез-құлқындағы ұнамды қасиеттерін де қалыптастыруға ықпал
етеді.Бір сөзбен айтқанда,олар өзара тілдесіп тіршілік еткен ортасын
әлеуметтік жағдайды түсінетін деңгейге көтеріледі.
Қарым-қатынас орнатудың тиімді болуы басқарушылар мен
бағынушылар,жетекшілер мен атқарушылар арасындағы түсініктің ереже
қағидаларын қалыптастырып,әрбір іс-әректтің өнімді де,пайдалы да болып
бітуіне әсер етеді.Мұндай жәйіттердің сыры”Адам факторы”дейтін
психологиядағы маңызды мәселенің бірі.К.Маркс әрбір істің жүйелі болып
бітуі мен оның нәтижелі жемісі адамдармен тіл табысуға тәуелді,сондықтан
кез-келген кәсіби жұмыстың ойдағыдай жүзеге асуы үшін адамдардың дарлық
ерекшеліктерімен санасып,оларға талапқоюмен бірге,қамқорлық та көрсетіп
отыру қажет.
1.Адамдар арасындағы қарым-қатынас.Топтар.
Жеке адмдар мен топтар күнделікті өмірде басқа да әр түрлі
топтармен,адамдармен істес болып,өзара тығыз қарым-қатынас жасайды.Бұл
адамның қызмет немесе оқу орнындағы,содай-ақ,өмір сүретін ортасындағы
адамдардың топтары болуы да мүмкін.Ал,ұстаздар мен мектеп оқушылары белгілі
бір мерзім ішінде мақсат-мүдделері топтасқан ұжым құрып,ресми топқа
айналады.Бұл топтағы шәкірттер мен жетекшілер топ ішіндегі әлеуметтік-
психологиялық жағдайда мақсаттытүрде істес,пікірлес болып,қарым-қатынасқа
түседі.
Шартты және байланысты топтар.-әлеуметтік психологиядағы топтың екі
түрі.Шартты топқа жататындрды зерттеуші олардың белгілі бір тұрақты
қасиетіне орай ажыратады.Бұл топтарға адмдардың,мысалы,жас
ерекшкліктеріне,жынысына,ұлттық белгісіне,не мамандығына т.б.сәйкес бөлінуі
мүмкін.Оған енгізілген адамдардың бір-біріне және осы топқа тікелей де
жанама да қатысы болмауы мүмкін.Шартты топқа,мысалы,мектеп жасына дейінгі
балалар жатады деп есептеліп,сол жастағы бірнеше бала психологиясының
объектісіне жатады.
Байланысты топ-белгілі кеңістік пен мерзім арасында мақсат-
мүдделердің бірлігіне сәйкес біріккен адамдар тобы.Мәселен,бір сыныптағы
оқушылар,мектептегі ұстаздар мен тәрбиешілер ұжымы,жұмысшылар
бригадасы,әскери бөлімдер,отбасының құрамы-мұның бәрі байланысты топтар деп
аталады.
Байланысты топқа адамдар белгілі бір жағдайда бірігіп,ресми емес
топ құрайды.Мысалы,пойыз ішіндегі бір кеупеде келе жатқан жолушылар біршама
уақыт өткен соң өзара тіл табысып,станцияларда бірі қажетті нәрселер сатып
әкеледі,енді бірі өзгелерді сөзге айналдырады,қалжың әңгімелер
айтып,қасындағыларды көңілдендіреді.Сөйтіп,кездейсоқ адамдар тобы
арасындадағы біреуді басшы тұтып,қалғандарды оның айтқандарын
тыңдайды.Өздерінше ішкі топ болып бірігуі олардың еркіне тыс сыртқы
факторларға байланысты.Ұйымдасқан осындай бір топ сыртқы нұсқау арқылы
бірігеді.Топтар басшысыз не жетекшісіз болмайды.Кез-келген топтың сайлап
алған,не белгілеп қойған басшысы болады.Әдетте,топ алға қойылған мақсат-
мүдделерін жүзеге асыру үшін ынтымақты болып,сайланған басшысының
жетекшілігімен әралуан істерді атқарады.Топ мүшелері істерінің нәтижелі
болуы жетекшігі байланысты.Тәжірбиелі ұстаз,тәлімгер мен тәрбиеші сынып
ішіндегі топтарды қозғаушы күш етіп тәрбиелеп,оларды пайдалы істерді
орындауға бағдарлап отырады.
Ұжымдық топ-адамдар топтасуының ұйымдасқан түрі.Оның шығу тегі-
отбасы.Отбасы-белгілі бір тайпаның не рудың негізгі бөлшегі.Адамдардың
әлеуметтік өмірінің тірегі де-отбасы.Ұрылар мен басқыншылардың бандасы да-
топ.Бірақ,олар ұжым емес.Олардың ұйымдасуының ішкі және сыртқы мақсаттары-
жеке бастың қамы,қара ниет құлқы мен қоғамға деген зиянкестік
әрекеттер.Ғылыми тұрғыдан алғанда,әрбір жеке адам өз қауымдастығында ерікті
болғанда ғана пайдалы істермен шұғылдана алады.Сөйтіп,қоғамға өз пайдасын
тигізеді.
2.Топтағы адамдардың өзара қарым-қатынас түрлері.
Әлеуметтік ортада тіршілік етуші азамат өзінің кім екенін былайғы
жұртқа өзін қоршаған орта мен сыртқы дүниеге деген қатынасы арқылы таныта
алады.Адамдар қарым-қатынасының сыр-сипаты қоғамдық өмірде,әсіресе
өндірістік істердегі әрекетінен айқын байқалады.Топ ішіндегі адамдардың бір-
біріне тәуелділігі,бағынуы,бірлесіп атқаратын істері,өзара көмектесуі-
олардың нағыз топтық тіршілігінің заңды түрде қалыптасуын көрсететін
сипаттар.Олардың арасындағы қарым-қатынастардың мазмұнды болуы түрлі
әлеуметтік жағдайларға және әрбір азаматтың даралық нақты іс-әрекеттеріне
байланысты.Мұндағы өзекті мәселе-адамдардың қоғамдық ісінің нәтижелі болуы
мен әлеуметтік мақсаттылығы.Адамдар арасындағы тікелей қарым-қатынас бір-
бірін ұнатып,қолдау нәтижесінде өрістесе,ал жанама қарым-қатынас олардың
бағалы заттарды өзара алдмасуы мен бірінің ісін бірі бағалау нәтижесінде
қалыптасады.Мұндай қатынас негізінен ұжымдық сипат алады.
Психология пәні адамдар арсындағы жанама қатнастардың өзгерістерге
ұшырайтынын ерекшк атап көрсетіп,олардың мынадай деңгейлерде қалыптасып
отыратындығына мән береді.а)диффузиялық топ-бұл аралас топ деп
аталады,мұндай топтағы адамдардың өзара қарым-қатынасы топтың негізгі іс-
әрекетіне байланыссыз-ақ жүзеге асады.ә)ассоциация-бұл күрделі топ,топтың
іс-әрекеті әрбір адамның мүддесіне сай келетін болғандықтан,топтар ішіндегі
қарым-қатынас жандана бермек.б)корпорация-мұнда дажеке мүдделерге сәйкес
қатынас ассоциациялық негізде дами бермек.в)ұжым-топтың ең жоғарғы деңгейде
ұйымдасқан формасы,мұнда топ ішіндегі қарым-қатынас жалпы мақсатты іс-
әрекеттер арқылы жүзеге асып,әрбір адамның қоғамдық мақсат-мүддесімен
ұштасып жатады.
Ұжымдық қарым-қатынас жасаудың негізгі обьектісі-адамдардың
ұйымшылдығы мен бірлігі,топтағы психолоиялық ахуал,әрбір ұжым мүшесінің
көңіл-күйі,сергектігі,болашақ мақсат-мүддесі әлеуметтік психологияда өзекті
жайт ретінде дара түрі қарастырылады.Бұл мәселелердің бәрі ұжымдық мүдде
деп саналады.
3.Қоғамдық өмір және қарым-қатынас.
Қоғам-бұл адамдардың бірігіп тіршілік етуі.Еңбек ету әрекетінде
адамдар топтасып бірлесіп атқаратын іс-әрекетте ұжымның әрбір мүшесіне
белгілі бір істі тұрақты түрде атқарып отыруы жүктеледі.Сөйтіп әрбір ұжым
мүшесінің әлеуметтік ролі,қоғамдық қызметі айқындала түседі.Ал сол қоғам
мүшесінің әлеуметтік ролін көрсететін іс-әрекет түрлері;мұғалім мен шәкірт
арасындағы қатынаста,бастық қызметкер мен бағынушылар арасында,отбасындағы
ата-аналар мен балалар арасындағы,сатушылар мен алушылар
арасындағы,көршілер мен туған-туыстар қатынасында,үй иесі мен қонақтар
арасында күнделікті сан қилы әлеуметтік қарым-қатынастар өрістеп әркімнің
өзіндік ролі мен ісін,міндетті қызметі мен іс-әрекетін
білдіреді.Міне,әлуметтік өмір ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz