Стрестің дерт дамуындағы маңызы

Негізгі бөлім

• Стресс
• Стресстің маңызы
• Кома
• Команың пайда болу түрлері
• Команың сатылары
• Шоктың түрлері
• Даму кезеңдері
• Патологиялық анатомиясы

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер

Стресс ( ағылш stress – ауыртпалық, күш түсу) – деп қоршаған ортаның кез келген қолайсыз әсерлеріне организмнің арнайыланбаған бірбеткей серпілістерімен жауап қайтаруымен көрінетін, оның қорғану – бейімделу мүмкіншіліктерінің жаңа деңгейде қалыптасуын айтады. Бұл қолайсыз ықпалдарына:
• физикалық әсерлер ( ыстық немесе суық температуралар, иондағыш сәулелер электр соққы, жарақат, ауыр қол жұмыстарын атқару т.с.с. )
• химиялық әсерлер ( улы химиялық заттар, гипоксия т.б.)
• биологиялық әсерлер ( жұқпалар, вирустар, микробтардың уыттары, жәндіктердің улары т.б.)
•психогендік ( жан дүниелік жарақаттар, күйзелістер, ауыр қайғы қасірет, көңіл күйдің толқулары)
•әлеуметтік жағдайлар ( қазіргі адамдарға шамадан шамадан тыс ақпараттардың әсерлері, уақыттың тапшылығы, жеке тұлғалардың арасындағы шиеленістер, қоғамның шиеленістері жеке адамдардың қимыл қозғалыстарының азаюы т.с.с.)

«Стресс» атауын медицинаға Канада ғалымы Ганс Селье алғаш 20 ғ. Алпысыншы жылдары енгізді. Бүл ғалымның байқауы бойынша әсер еткен қолайсыз жағдайларына қарамай оларға организм әрқашан бірбеткей жауап қайтарады. Бұл кезде;
• айырша без бен лимфалық түйіндердің кері дамуы
• бүйрек үсті бездерінің гипертрофиясы
•асқазан мен ұлабардың шырышты қабықтарында ойық жаралар дамуы
•қанда нейтрофильдер көбейіп, эозинофильдермен лимфоциттердің азаюы
•тіндерде зат алмасуларының өзгерістері байқалады.
Стрестің дерт дамуындағы маңызы. Стресс адамда дерттердің дамуына екі жағдайда әкелуі мүмкін:
• организмге әсер еткен ықпалдың қарқыны тым артық болып, стресс дамытатын жүйенің белсенділігі қатты көтеріліп кетуінен;
•стресті шектейтін жүйенің туа біткен немесе жүре пайда болған тапшылықтарынан. Организмде ГАМҚ, серотониннің, шағын реттеуші пептидтердің, простагландиндердің, антиоксиданттардың түзілуіне қажетті ферменттердің тұқым қуалайтын гендік немесе жүре пайда болған ақаулары болуы ықтимал. Олардың тұқым қуалайтын гендік ақаулары ұрпақтан ұрпаққа беріледі. Олардың тұқым қуалайтын гендік ақаулары қрпақтан ұрпаққа беріледі. Сондықтан кейбір адамдарда антиоксиданттардың түзілуіне қажетті ферменттердің жеткіліксіздігі болады. Ал, жүре пайда болған бүһұл ферменттердің аз түзілуі немесе белсенділігінің төмендеуі қоршаған ортаны ластайтын әртүрлі химиялық улы өнімдердің әсерлерінен, ашығудан, ішетін тамақта нәруыздардың, витаминдердің, микроэлементтердің тапшылығынан дамиды.

• Ахметов Ж. «Патологиялық анатомия». Алматы, 2008

• Авдеев М.И. «Судебная медицинская экспертиза трупа» Москва, 1976

• Струков А.И., Серов В.В. «Патологическая анатомия» Учебник 4 Издание., стеоротипное. Медицина,1995-668 с., ил