ЧЖОУ ЭНЬЛАЙ – ҚЫТАЙДЫҢ МЕМЛЕКЕТ ЖӘНЕ САЯСИ ҚАЙРАТКЕРІ

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 57 бет
Таңдаулыға:

Ф. 4. 7. -007-05

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ.

М. О. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН

МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ.

Педагогикалық мамандықтар бойынша қашықтықтан оқыту институты

«ЖАЛПЫ ТАРИХ ЖӘНЕ АРХЕОЛОГИЯ» кафедрасы

«Бекітемін»

кафедра меңгерушісі

Е. И. Шабанов

т. ғ. к., доцент «»2007ж

тақырыбы:« чжоу эньлай - Қытайдың мемлекет және саяси қайраткері »

Кеңесші: Диплом жұмысының жетекшісі:

аға оқытушы. Турекулова Ж. Е аға оқытушы Камалдинов Р. А.

/аты-жөні, ғылыми атағы/ «»2007ж

Рецензент: Тапсырманы орындаған

т. ғ. д., профессор Голованов А. А. студент Оразбаев Серик

/ аты-жөні, ғылыми атағы /

Шымкент-2007ж

Мазмұны.

Кіріспе . . . 3

І тарау. Чжоу Эньлайдың қоғам және саяси қайраткері ретінде қалыптасуы . . . 7

ІІ-Тарау. Жапонияның Қытайдағы отарлау саясаты және

Чжоу Эньлайдың азаттық қозғалыстағы орны . . . 23

ІІІ-Тарау. Чжоу Эньлай - мемлекет қайраткері, Қытай Халық Республикасының премьер - министрі . . . 37

Қорытынды . . . 51

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . . 53

Кіріспе

¬оµамның даму тарихында ХХ µасырдың 90 жылдары үлкен өзгерiстерден басталды. Еуразия ¶ұрлыµында ең мы¶ты атанµан және коммунизм мен социализм идеяларын ұстанып, капитализмге ¶арсы шы¶¶ан тұтас бiр жүйе - Кеңес одаµы ыдырады. Халы¶аралы¶ аренада жас егемен мемлекеттердiң пайда болуы, халы¶аралы¶ ¶атынастар тарихында жаңа бiр кезең болып табылатыны сөзсiз. Дәл осы сәттен бастап бұрынµы кеңес мемлекетi орталы¶а баµындырылµан бүкiл саясаты, экономикасы және нарыµы өзiнiң орны мен ролiн аны¶тай халы¶аралы¶ ¶атынастарды дамыту баµытына түседi. Халы¶аралы¶ байланыстарды дамыту жолына түскен ¬аза¶стан - интеграция барысында Еуропа елдерiне ¶араµанда, Азия мемлекетерi жа¶ын екендiгiн түсенедi. Олардың iшiнде ең маңызды болып, этномәдениеттiк және тарихи байланысы бар мемлекет - Қытай Халық Республикасы болып табылады.

Қытай мен Қазақстан арасында дипломатиялық қатынастар орнаған сәттен бастап біздің екі жақты байланыстарымыз барлық бағыттар бойынша даму үстінде. Жоғары деңгейлі сапар алмасулар өрістей түсуде, саяси өзара түсіністік тұрақты нығаюда, сауда-экономика, көлік қатынастары, энергетика салаларында, сондай-ақ қауіпсіздік мәселелері мен мәдениет саласыда ынтымақтастықтың жемісті нәтижелерін көруге болады.

Екі мемлекет те үздіксіз мәдени әріптестік жобаларын жүзеге асырып, жыл сайын 10-нан астам мәдени шаралармен алмасуда. Мұнда: 2004ж Алматыда «ҚХР ШҰАР-дың мәдени апталығы» сәтті өтіп, ол Шанхай қаласындағы «Алматының мәдени күндеріне» ұласты. Екі ел арасындағы білім саласындағы байланыстар да күнен -күнге жақсарып келеді.

Қытай мен Қазақстан ең жақын көрші елдер, біздің тауларымыз да, өзендеріміз де ортақ алады. Екі мемлекет арасындағы жоғары саяси сенім қалыптасты.

Өткен ғасырдың 90-шы жылдарында екі елдің басшылары көрегенді саясатпен 1700 шақырымға созылып жатқан шекара мәселесін өзара түсіністік және өзара пайдалы құжаттарға қол қою арқылы шешіп алған. Жалпы алғанда қай салада болсын шешілмей жатқан саяси мәселелер жоқ деп айтуға болады.

Екі мемлекет басшысы мен үкіметтерінің бір-біріне деген жоғары саяси сенімі, көрші болуды жазған екі халықтың дәстүрлі терең достығы, әріптестіктің үлкен әлеуеті, сауда-экономикалық, гуманитарлық, ғылыми-техникалық, қоршаған ортаны қоғау салаларындағы іс-шаралар екі елдің ынтымақтастығы мен достастығының тереңдей беруіне негіз қалайды.

Міне осы жағдайлардың бәрін ескере отырып бүгінгі таңда біз жастар, өз көршіміз ҚХР тарихында маңызды орын алатын қоғам қайраткерлерінің өмірі мен қызметін білуіміз қажет.

Қытай Халық Республикасының құрылуы - Қытай халқының талай жылдарға созылған ұлт-азаттық күресінің жемісі.

Тәуелсіздікке жеткізген жол оңай болған жоқ, ол ұлы белестерден, көптеген қиын-қыстау асулардан тұрды. Міне, осы Қытай Халық Республикасының жариялануына ерен қызметімен үлес қосқан, туған халқын азаттық жолындағы күресте бастаған Қытай қолбасшыларының көш басында тұрған аса ірі саяси жетекшілерінің бірі және Қытай Коммунистік партиясының негізін қалаушы - Чжоу Эньлай Қытай тарихында ерекше орын алады.

Чжоу Эньлай - Қытай Халық Республикасының және Қытай Коммунистік партиясының көрнекті саяси қайраткері, Қытай халқының тәуелсіздік үшін күрес жылдарында бұқара халықты жігерлендіріп, ұйымдастыра алған талантты басшыларының бірі.

Кәсіби - революционер, жас кезінен Қытай халқын шетел империалистері мен ұлттық феодалдық - милитаристік және компрадорлық қуғын сүргіннің езгісінен азат ету жолына түскен Чжоу Эньлай революцияның жеңісінен соң көрнекті мемлекет қайраткері, 1976 жылдың қаңтарында қайтыс болғанға дейін ҚХР мемлекеттің министрлер кеңесінің басшысы болды.

Чжоу Эньлайдың өмірі тәуелсіздік үшін болған соғыстармен, шет ел интервенттеріне қарсы жүргізген саяси қызметімен байланысты. Ол шет елде эмиграцияда жүрген кезінде Карл Маркстің «Капиталымен» танысып, В. И. Лениннің революция жайлы еңбектерін өте қызығушылықпен оқып, оны халқына жеткізу үшін көптеген шығармаларын газет беттеріне шығарып отырды.

Мен бұл тақырыпты қарастыруда алға қойған мақсатым Чжоу Эньлайдың Қытай тарихында, әрбір Қытай өмірінде алатын орнын зерттеу болып табылады. Чжоу Эньлайдың өмірі мен қызметін жазуда біздің алдымызға қойған негізгі міндетіміз:

оның саяси қайраткер ретінде қалыптасуы;
мемлекеттік аппараттағы қызметін зерттеу және оған дұрыс баға беру болып табылады.

Чжоу Эньлайдың қоғадық - саяси және мемлекет қайраткері ретінде рөлін зерттеген орыс және ағылшын тарихшыларының монографиялық еңбектері бар.

Англияда Чжоу Эньлайдың өмірі мен қызметі жайлы әр уақытта әр түрлі бірқатар кітаптар шығарылды. Қытай ұлттық көсемдерінің өмірі мен қызметін қарастырған орыс академигі Л. С. Тихвинскийдің Чжоу Эньлай туралы монографиялық еңбегі жазылған. /1/

Чжоу Эньлай бала кезінде әке-шешесінен ерте айрылып, өзінің туысқан ағайындарының қолында тәрбиеленеді. Ол жас кезінен бастап патриоттық сезімге толы антиманьжуриялық памфлеттерді оқып өседі. Мектеп қабырғасында жүрген кезінде газет ашып, оған Пекин милитаристік билігінің ішкі және сыртқы саясатын сынап, өте қатал баға беріп отырды. Осы кезде Қытайда болып жатқан патриоттық, антижапондық қозғалыстарға да қатысып отырды. Бұл істері үшін Чжоу Эньлай талай рет саяси қуғынға ұшырады.

Қытай халқының отарлық езгіге қарсы күресі мен онда Чжоу Эньлайдың алатын орны туралы көптеген құнды зерттеулер бар. Қытай халқының ұлт азаттық көтерілісте жеңіске жеткеннен кейін мемлекет басына келген алғашқылардың бірі Чжоу Эньлай болды.

Бұл кезең Қытай халқы үшін есте кетпес ең ауыр жылдар. Себебі қаншама жылдар бойына созылған революцияның салдары елдің экономикасына кері әсерін тигізді. Елдің экономикалық және әлеуметтік жағдайы өте төмен сатыда болды. Міне, осындай қиын-қыстау кезеңде үкімет басына келіп, оны экономикалық дағдарыстан шығарып қана қоймай, өрлеу жолына салған Чжоу Эньлайдың рөлі тарих бетінде ерекше орын алды.

Чжоу Эньлайдың қызметі Қытай революциясының шешуші кезеңдерінде өте қажет болды. Партиялық, әскери және дипломатиялық істермен айналысуда Қытай Коммунистік партиясында Чжоу Эньлайдың беделі өте жоғары болды.

Чжоу Эньлай тарихқа халықаралық коммунистік қозғалыстың ірі қайраткері, дарынды әскер басы және Қытайдағы социализм құрылыс ісіне елеулі үлес қосқан дипломат ретінде кіреді.

Бұл тақырыпты жазуда біз сонымен қатар мерзімді басылымдар беттерінде жарық көрген мақалаларды қолдандық. /2/

Әрине соңғы кездері жазылып жатқан мақалаларды Чжоу Эньлайдың саяси көзқарастары мен мемлекеттік қызметіне дұрыс баға берген.

Диплом жұмысы екі бөлімнен, кіріспе және қорытындыдан тұрады. Жұмыс соңында пайдаланылған әдебиеттер тізімі берілген.

І -тарау. Чжоу Эньлайдың қоғам және саяси қайраткер ретінде қалыптасуы.

Чжоу Эньлай 1898 жылы 5-наурызда Цянсу провинциясындағы уездік қала Хуайанда кедейлікке ұшыраған мемлекеттік қызметкердің - феодалдық топтың оқымысты сословиясы өкілдерінің отбасында дүниеге келді. Провинциалық қаржы басқармасының ұсақ қызметкері болған оның әкесі, әйелі қайтыс болған соң тоғыз жасар ұлын өзінің баласыз ағасының отбасына береді. Бір жылдан соң баланы Мукденде (қазіргі Шэньян) полицияның офицері болып істейтін немере ағасы өз тәрбиесіне алады. Осында Чжоу Эньлай шет ел миссионерлерінің көмегімен ашылған мектепке барады. Ол онда Қытай классикалық әдебиетімен қатар Чарлз Дарвиннің, Жан-Жак Руссоның және басқа Европалық авторлардың шығармаларын оқып танысады, мұнымен қатар осы тұста Қытайдың патриоттық антиманьчжуриялық мақалаларымен танысады. Мектепте ол ағылшын тілін үйрене бастайды. 1911 жылы Басталған Синьхай революциясынан соң және Қытайды 1912 жылдың ақпанына дейін басқарған Цин империясы биліктен тайғаннан кейін Чжоу Эньлай маньчжурлар Қытайдың ер адамдарына күштеп таңған дәстүрлі бұрымын кесіп тастайды.

1913 жылы Чжоу Эньлай Тяньзинде американ миссионерлерінің көмегімен жаңадан ашылған Нанькай орта мектебіне түсіп, онда төрт жыл интернатта жатып оқиды және мектеп әкімшілігінің түрлі техникалық жұмыстарын орындау арқылы күнелтеді. Нанькай орта мектебінде оқыған жылдары (1913-1917) елдегі революциялық қозғалыстың бәсеңдеген кезіне топ келді. Билікті ірі помещик генерал Юань Шикай; соңынан оның жолын қуушылар басқарған реакциялық солтүстік милитаристік (бэйяндік) тап басып алды. Оңтүстік және Оңтүстік-батыс милитаристерінің сепаратистік топтары белсенді қызметін өрістетті. Басталған бірінші дүниежүзілік соғысты пайдаланған жапон милитаризм өзінің Қытайдағы Экономикалық және саяси ықпалын күшейтті. 1915 жылы оларды орындау елдің толық отаршылық құлдыққа түсуін білдіретін еді. Қытай қоғамының қалың бұқарасы ішінде, ең алдымен оқушы жастар арасында жаппай патриоттық жапонға қарсы қозғалыс етек алып, онымен милитаристік топтарда, жапондар да санасуға тура келді. /3/

Чжоу Эньлай осы оқиғаларға «үн қосып», «Еңбекті құрметтеу, ұжымдасып өмір сүру» атты мектеп қауымдастығын құрды және осы қауымдастық журналының редакторы болды. Журнал Қытай басшыларының жапон басқыншыларына тайтарыс бере алмауын қатты сынға алды. /4/

1917 жылы Жазда Чжоу Эньлай Нанькай мектебін үздік бітіреді. 1917 жылы қыркүйек ол мектепте бірге оқыған ауқатты досының шақыруымен жапонияға университеттік білім алуға кетеді. Бірақ осында келген соң жапон социалистік әдебиетін оқумен айналысты, К. Маркстің «Капиталымен» танысты, университетке түсу емтихандарына дайындалуды қойып, Жапониядағы Қытай студенттерінің қоғамдық қызметіне белсенді түрде кірісті, жапон үкіметінің Қытай әскерлерін Қиыр Шығыс пен Сібірге қатар ол газет басылатын баспахана жұмысшыларының арасында үгіт-насихат жұмыстарын жүргідеді. Чжоу Эньлай өз мақалаларында социалистік идеяларды таратты, шет ел капиталының Қытай жұмысшыларының арзан еңбегін қанауға қарсы болды, еңбек ақыны арттыру туралы олардың талабын қорғады, Қытай милитаристерінің саясатын айыптады, ескі феодалдық - отбасылық әдет-ғұрыпты, конфуцияндық философияны сынады. /5/ Октябрь революциясы мен Кеңестік Россияның өмірімен танысуды жалғастыра отырып, Чжоу Эньлай Қиыр Шығыс университетін бітірген, коммунистік көзқарастағы Пекин университетінің оқытушысы Сергей Полевпен кездесу үшін студенттер тобын бастап келіп жүрді. Осы кездесулер кезінде студенттер социалистердің, анархистердің, чаристердің, әсіресе коммунистердің тарихтағы орны мен рөлі байланысты мәселелерді талқылады. /6/

1919 жылы Тамызда Чжоу Эньлай Шаньдун провинциясының жапондықтармен ымы-жымы бір милитаристерінің осы провинциядағы бұрынғы герман иеліктерін жапоншыға беруге қарсы бас көтерген студенттерді қуғын-сүргінге салған әрекеттерін қатты сынға алған мақала жарияланды. Оның бастамасы бойынша митинг шақырылып, онда шоньдун өкіметінің әрекеті айыпталды. Митингке қатысқан Тяньзинь студенттерді өкіметке наразылық білдіріп, астаналық студенттермен байланыс орнату үшін өз делегаттарын Пикинге жіберуге шешім қабылдады. /7/ Пикин өкіметі осы делегаттарды тұтқынға алған кезде Чжоу Эньлай Тяньзиньдік студенттердің Пикинге қарай жаппай жорығын ұйымдастырып, қамалғандарды босатуды талап етті. Өкімет оларды тыңдауға мәжбүр болды. 1919 жылы 6-шы қыркүйекте Тяньзиньде студенттік патриоттық ояну Қауымдастығының құрылуына арналған жиналыс өтіп, онда Чжоу Эньлай милитаристерінің, компрадарлық буржуазия мен бюрократтардың өкіметін құлатуға, жыныстар теңдігіне және феодалдық сарқыншақтарды жоюға шақырды. Көп ұзамай Чжоу Эньлай Қауымдастықтың мәжілісінде алғашқы Қытай марксистерінің бірі, Пикин университетінің профессоры Ли Дагжаоны сөз сөйлеуге шақырды. Бұл кезеңде Чжоу Эньлай «Коммунистік партияның Манифесін», марксизмнің негізін қалаушылардың басқа шығармаларын көп көңіл бөліп оқыды, Қытай Коммунистік партиясының негізін қалаушылардың бірі ЧэньДусюмен кездесті. Өкімет студенттер газетіне тыйым салған соң, ол оны астыртын шығарып тұрды.

1920 жылы 29-шы қантарда өкімет жапон тауарларына байкот жариялауға шақырған жаппай митингіні қуу кезінде Чжау Эньлай басқа бірқатар студенттермен бірге қамауға алынды. /8/ 13 апталық түрмеде болу кезінде ол камерадағы жолдастарымен марсизм, экономика және құқық бойынша сабақтар жүргізді, өз білімін жетілдірді. Чжоу Эньлайдың сотта жапон тауарларына байкот жариялауға шақырған патриоттық қозғалысқа қарсы болып, студенттік митингілер мен шерулерді аяусыз қудаланған өкіметті айыптаған өжет мінезі оны Тяньзиньде кеңінен танымал етіп қамаудан шығуына себеп болды. /9/ Чжоу Эньлай түрмеден шыққан соң ояну Қауымдастығының басқа да мүшелері сияқты Қытайда қанат жайған жастардың оқу мен жұмыс істеу үшін Еуропа елдеріне кету қозғалысына қатысты, бұл қозғалыс Қытай қоғамының алдынғы қатарлы Европа елдерінің тәжірбиесіне сүйене отырып, елді артта қалушылықтан шығаруға ұмтылысын білдірді.

1920 жылы күзде Чжоу Эньлай Тяньзинь тұрғындары өз еріктерімен жинаған ақшаға бір топ студент болып Францияға келді.

Франция бұл жылдары қытай жастарын басқа Европалық елдермен салыстырғандағы арзан өмірімен, саяси либерализмімен және жоғары оқу орындарының ашықтығымен қызықтыратын. Оның үстіне, Қытай үкіметі жолға шыққандарға жәрдемақы беруге уәде берді. Бірақ мың жарым Қытайлық Францияда өте қиын жағдайда болды, үкіметтің жәрдем ақысы келмеді, жоғарғы оқу орындарына түсу жайына қалды. Келгендердің көпшілігі Париж бен Лиондағы Рено автомобиль заводтары мен Лиллдегі көмір шоқтарына жұмысқа тұрды. /10/

Францияға келген соң Чжоу Эньлай Париж маңындағы Бийянкур жұмысшысы қалашығына орналасып, бірден Қытай жастарының арасындағы ұйымдастыру және революциялық насихат жұмыстарына беріледі. Ол сондай-ақ Бельгия мен Германиядағы Қытайлармен байланыс орнатты. Бір мезгілде Чжоу Эньлай бір Тяньзинь газетінің штаттан тыс тілшісі болады. ⁹ Берлинде ол Қытай Қызыл армиясының болашақ бас қолбасшысы Чжу Дэмен танысып, оны революциялық жұмысқа тартады. Францияда Чжоу Эньлай Марксизм идеяларын зерттеп, насихаттауды жалғастыра берді және Цай Хэсень, Ли Лисано, Дэн Сяопин сияқты тұлғалар кірген бір топ серіктерімен бірге ҚКП құрылғанға дейін Парижде Қытай коммунистік жастар лигасын ұйымдастырып, оның органы- «La jeunesse» (жастар) журналының редакторы әрі негізгі авторы болды 1921ж. Жазда Шанхайда құрылған Қытай Коммунистік париясымен байланыс орнатқан соң 1922 жылы Жазда Лиганың мүшелері Европада тұратын Қытайлардың коммунистік үйірмелерін өкілдерінің қатысуымен Париж маңындағы Булон орманында жасырын өткен конференцияда ҚКП-ге кіру туралы шешім қабылдап, оның Европалық специясын құрады. /11/ Сондықтан ҚХР-да Чжоу Эньлайды ҚКП-ның негізін қалаушылардың және оның алғашқы мүшелерінің қатарына қосады. Специяға қатысушылар, оның ішіндегі Чжоу Эньлай, Коминтерн мен ҚКП-ның шешімі бойынша Сунь Ятсен негізін қалаған Гоминьдан партиясына кіре бастады. Сол кезеңге қарай Қытай Гоминьдан мен ҚКП-ның біртұтас антиимпериалистік майданы құрылған еді.

1924 жылы Қыркүйекте ҚКП басшылығының нұсқауымен Чжоу Эньлай Европадан Қытайға, Гуангжауға (Кантон) - Оңтүстік Қытайдың астанасына келеді, мұнда Сунь Ятсен басқарған революциялық үкімет орналасқан болатын. Чжоу Эньлай ҚКП Гуандун-Гуансийск коммитетінің хатшысы және оның әскери бөлімінің басшысы болып істейбастады. Көп ұзамай Сунь Ятсеноны Кеңес әскери кеңесшілерімен нұсқаушыларының қатысуымен Сунь Ятсен үкіметіне әскери кадрлар даярлау үшін құрылған Хуанпу (Вампу) әскери мектебінің саяси бөлімінің бастығы етіп тағайындайды. Осы қызметте Чжоу Эньлай өзінің дарынды саяси қызметкер ретінде көрседеті. Хуанпу мектебінің бастығы Чан Кайши еді, ол сол кезде өзінің реакциялық көзқарастарын мұқият жасырып, өзін Сунь Ятсеннің адал шәкірті ретінде көрсетуге тырысты. Ұлттық - революциялық армияның Оңтүстік Қытайдың милитористеріне қарсы әскери операцияларына ерлікпен қатыса отырып, Чжоу Эньлай мектептің командирлері мен курсанттарының арасында үлкен беделге ие болады, бұл кейіннен оның 1937 жылы Гоминдон - ҚКП біртұтас майданын өркендету жөніндегі табысты жұмысына көп жәрдемін тигізді.

1925 жылы 27-жасар Чжоу Эньлай студенттік ояну Қауымдастығының белсендісі Дэн Ингаоға үйленеді, ол онымен 1919жылы Танысып, Европада болған жылдары үзбей хат алысып тұратын. Чжоу Эньлай мен Дэн Ингао 50 жылдан астам өмірдің ыстық - суығын бірге көреді. Соңғы уақытқа дейін Дэн Ингао Қытайдың Біртұтас патриоттық майданының органы- Қытай халық саяси консультативтік кеңесінің БүкілҚытайлық комитетінің төрағасы болды.

Оңтүстік революциялық әскерлерінің 1925-1926 жылдары Солтүстік жорығы кезінде Чжоу Эньлай 1-армениялық корпустық саяси комиссары болды, соңынан Шаньхойда пролетариаттық Ұлттық-революциялық армияны қолдауына бағытталған әскери бас көтеруіне дайындық жүргізді. /12/ Чжоу Эньлайдың басшылығымен көтеріліске шыққан пролетариат Қытайдың осы ірі өнеркәсіп орталығында билікке қол жеткізеді. Үш күн бойы жұмысшылар Чан Кайши бастаған әскерлердің келуін күтіп, қаланы ұстап тұрды. Бірақ Чан Кайши реакцияның жағына шығып, 12-сәуірде Ианхайға келген соң империалистік державалар мен жергілікті контрреволюциямен ауыз жаласып, көтеріліске шыққандарды аяусыз жазалады. /13/ Чжоу Эньлай кереметтің күшінен қашып құтылады: оның басы үшін көп сыйлық тағайындаған еді.

Чан Кайши бастаған Гаминьданның оң қанаты революция іске сатқындық жасап, ол Нанкинде контрреволюциялық орталық үкімет құрған соң Чжоу Эньлай Гамиьдан құрамынан шығады. 1927 жылы Көктемде өткен ҚКП-ның V съезінде ол ҚКП Орталық Комитетінің мүшелігіне сайланып оның құрамында өмірінің соңғы кезіне дейін болады. Бір мезгілде Чжоу Эньлай Орталық Комитеттің әскери бөлімінің меңгерушісі болып бекітіліп, осы қызметте революция ісінің Гоминданның сол қанатының көптеген басшылары кеткен сонда революцияға адал бөлімдердің Наньчан қаласында 1927 жылы 1-ші тамызда басталған көтерілісін басқарады. Біраз көтеріліске қатысқан бірқатар Гоминьдан әскер басшыларының сатқындығынан ол жеңіліске ұшырайды. Көтерілісшілердің бір бөлігі, оның ішінде Чжоу Эньлай, революциялық база орналасқан Гуандун провинциясының Оңтүстігіне кетеді, ал Чжу Дэ басқарған екінші бөлігі Изиньганшань тауындағы Мао Цзэдун жетекшілік еткен шаруалар тобына барып қосылады. Наньган көтерілісін есте қалдыру үшін 1-тамыз қазір Қытай халық-азаттық армиясының күні ретінде атап өтіледі.

1928жылы Басында Чжоу Эньлай Коминтерннің жәрдемімен Кеңес Одағына жасырын түрде келеді, осында Москва маңында маусым - шілдеде ҚКП-ның V съезі өтіп, онда 1925-1927 жылдары Ұлттық революцияның қорытындылары шығарылады/14/ және Қытай халқының ұлт-азаттық күресінің одан арғы бағыттары белгіленеді. Съезде Чжоу Эньлай ұйымдық жұмыс туралы есеп беріп, әскери мәселе бойынша баяндама жасайды және Саяси Бюроның мүшесі, Орталық Комитеттің хатшысы болып сайланады. 1928жылы Жазда ол Коминтерннің Москвада өткен VI конгресінің жұмысына қатысып, онда Коминтерннің Атқару Комитетінің мүшелігіне кондидатболып сайланады.

Гаминьдан ҚКП-мен біртұтас майданды жайып, ҚКП-ға жұмысшылар, шаруалар, жастар, әйелдер мен кәсіптік одақтарға қарсы қатал қуғын-сүргін ұйымдастырған соң, Қытайдағы революциялық қозғалыс бәсеңдеп қалды.

Ақ террор жағдайында ҚКП ОК Чжоу Эньлайға ОК жұмысын астыртын ұйымдастыруды жүктеді. 1928 жылы Қазан айында ол Шанхайға астыртын оралып, осы міндетті орындауға кіріседі. 1929 жылы екінші жартысында ҚКП өз қатарын ішінара қалпына келтіріп, астыртын түрде жұмыс істей бастады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.