Нарықтық экономика жайында

Кіріспе

Нарық дегеніміз — тауарды (қызметті) сатып алу болмаса сату мақсатында сатушылар мен сатып алушылар арасындағы тығыз қарым-қатынас орнығатын кеңістік. Онда ұсыныс пен сұраныстың өзара әрекеті жеке тауар, жергілікті тауар, ұлттық тауар, аймақтық тауар және дүниежүзілік тауар деңгейінде зерттеледі.
Нарықтық экономикада адам, бір жағынан, игілікті жасаушы болса, екінші жағынан, сол игілікті тұтынушы. Игілікті адамдар арасында бөлу мен тұтынуда да бағаның қызметі зор. Нарық пен адамдар арасындағы экономикалық әрекет сұраныс пен ұсыныс қисық сызықтарының түйіскен жерінде, яғни нарықтық бағамен шешіледі.
Нарықтық экономиканың үлгілер. Нарықтық экономиканың даму үлгілері әлемнің әр жерінде түрліше қалыптасқан.
Қазақстанда нарықтық экономикаға көшу 1990 жылы басталып, бірыңғай экономикалық саясатты жүзеге асыру, мемлекеттік басқару органдарының қызметін үйлестіру мақсатымен 31 министрліктің 16-сы таратылды. Республика Президенті жанынан нарық механизмдерін экономикаға енгізу үшін Жоғары экономикалық кеңес құрылды. Сонымен қатар Қазақстан Президенті Н.Назарбаевтың «Қазақ КСР халық шаруашылығын реттелмелі нарық экономикасына көшіру жөніндегі кезек күттірмейтін шаралар туралы өкімі шықты. Республикада нарықтық қатынастардың орнығуы шаруашылықты жүргізу мен меншік формаларының, түрлі инфрақұрылымдардың көптеп енгізілуіне алып келді. Нарықтық қатынастар Қазақстанда нарықтық экономиканың бірнеше топтарын қалыптастырды.
Осы аталған негізгі және қосалқы нарықтар Қазақстанда толық және біртіндеп қалыптасып, либералдық экономиканың өркендеуіне, қаржы-экономикалық жүйенің тұрақты дамуына негіз болды.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Ө.А.Жолдасбеков атындағы №9 лицей-мектебі

Тақырыбы: Нарықтық экономика

Орындаған: Есілбайтегі А.
Қабылдаған: Нұрсейтова

Шымкент 2008 ж.
Нарық дегеніміз — тауарды (қызметті) сатып алу болмаса сату мақсатында
сатушылар мен сатып алушылар арасындағы тығыз қарым-қатынас орнығатын
кеңістік. Онда ұсыныс пен сұраныстың өзара әрекеті жеке тауар, жергілікті
тауар, ұлттық тауар, аймақтық тауар және дүниежүзілік тауар деңгейінде
зерттеледі.
Нарықтық экономикада адам, бір жағынан, игілікті жасаушы болса, екінші
жағынан, сол игілікті тұтынушы. Игілікті адамдар арасында бөлу мен тұтынуда
да бағаның қызметі зор. Нарық пен адамдар арасындағы экономикалық әрекет
сұраныс пен ұсыныс қисық сызықтарының түйіскен жерінде, яғни нарықтық
бағамен шешіледі.
Нарықтық экономиканың үлгілер. Нарықтық экономиканың даму үлгілері
әлемнің әр жерінде түрліше қалыптасқан.
Дүниежүзілік тәжірибедегі нарықтық экономика үлгілері
Экономика- Мақсаты Негізгі ерекшеліктері
ның даму
үлгілері
1 2 3
1. Әлеуметтік-— халықтық тұрмыс қажет- — экономикалық даму-
нарықтық тілігін өтейтін салалардың дын орташа өсуі;
экономика ұдайы өндіріснің — нарықтық қатынас-
үлгісі (Гер- қалыптастыру; тарға көшу мерзімінің
мания, Шве- — үнемі халықтың тұтыну үзақтығы;
ция және мүмкіндіктерін арттыру; — жұмыссыздық денгейі-
басқалар) — халықтың әсіресе, тұтыну нің 2—3% көлемінен ас-
мүмкіндігі аз топтарын әлеу- пауы;
меттік қорғау шаралары ар-
қылы жүзеге асыру;
2 . ¥ л т т ы — экономикалық даму-
қ — өз отанының дамуына ұлт дың жоғарғы қарқыны;
шаруашы- болып күш салу; — экономикалық озық
лыққа негіз- — мемлекет ішіндегі ай- Құрылымдарды қалып-
делген үлгі мақтармен, жергілікті жер- тастыру;
(Жапония, лердің даму ерекшеліктерін
Онтүстік ескеру;
Корея және — ғылыми-техникалық бағ-
басқалар) дарламаларға арқа сүйеу;

1 2 3
3. Американ- — ашық эканомикалық қаты- — экономикалық даму-
лық даму настарға жол беру; дың жоғары қарқыны;
үлгісі — дүниежүзілік экономика- — халықтың әлеуметтік
лық жаналықтарға сүйену; тұрғыдан нашар қор-
— бәсекелестікті дамыту; ғалуы;
— мемлекет тарапынан жеке — жұмыссыздардың көп-
меншік кәсіпорындарын қор- тігі (8-10%);
ғап көтермелеу;
4. Қазақстан- — либералды ашық эконо- — дағдарыстан шығып,
ның эконо- миканы қалыптастыру және экономиканы тұрақты
микалық да- оның қауілсіздігін сақтау; дамытуға бет бұруы;
му үлгісі — экономиканың әлеумет- — жұмыссыздықты мей-
тік бағытта дамуын қамта- лінше азайтуға бағыттал-
масыз ету; ған шаралар жүйесінің
— экономикалық еркіндік- қалыптасуы;
ті сақтау; — экологияның халық ден-
— жеке, аралас меншік түр- саулығына әсерінің орын
лерін дамыту алуы

Қазақстанда нарықтық экономикаға көшу 1990 жылы басталып, бірыңғай
экономикалық саясатты жүзеге асыру, мемлекеттік басқару органдарының
қызметін үйлестіру мақсатымен 31 министрліктің 16-сы таратылды. Республика
Президенті жанынан нарық механизмдерін экономикаға енгізу үшін Жоғары
экономикалық кеңес құрылды. Сонымен қатар Қазақстан Президенті
Н.Назарбаевтың Қазақ КСР халық шаруашылығын реттелмелі нарық экономикасына
көшіру жөніндегі кезек күттірмейтін шаралар туралы өкімі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.