Мәдениет туралы түсінік
I. Кіріспе
Мәдениет туралы түсінік
II. Негізгі бөлім
1.1. Мәдениет ұғымы тарихи
1.2. Материалдық және рухани мәдениет
III Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Мәдениет туралы түсінік
II. Негізгі бөлім
1.1. Мәдениет ұғымы тарихи
1.2. Материалдық және рухани мәдениет
III Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Мәдениет (латын. Cultura - өңдеу, егу деген сөзінен шыққан) – табиғат объектісіндегі адамның әрекеті арқылы жасалатын өзгерістер. Бұл сөзде адам еңбегінің ерекшелігі, оның адамның іс-әрекетімен байланыстылығы, адамның және оның қызметінің бірлігі негізделген. Кейіннен «мәдениет» деген сөз жалпылық маңыз алды, адам жасағанның бәрін де «мәдениет» деп атады. Осы ұғымда мәдениеттің мазмұнды белгілері, түсінігі көрсетілді. Мәдениет – адам жасаған «екінші табиғат».
Мәдениет – жеке адамның өмір сүру мақсаты мен құндылық жүйесі, адамның өмір сүрген ортамен қарым-қатынасы. Ол - өзара қарым-қатынас нәтижесінде қалыптасатын ерекше құбылыс.
Адамдар өздерін қоршаған ортаға, оның әлеуметтік және мәдени қатынасына әсер етеді, өзгертеді. Олар оны өз мақсатына пайдаланады. Болашақ қоғамға, ұрпаққа мұра етіп қалдырады, ал ол мұра белгілі жағдайда үнемі дамуда болады.
Мәдениет әр түрлі әлеуметтік құрылымдардың, топтардың, таптардың, жіктердің, ұлттардың, жеке адамдардың өмір сүру жағдайына, талабына сәйкес пайда болып, қалыптасады. Мысалы: аң аулау, еңбек құралдарын жасау, от жағу, тамақ пісіру, киіну, жарасымды өмір сүру, екінші біреуге ұнау, ортамен қатынаста болу, т.б.
Мәдениет – жеке адамның өмір сүру мақсаты мен құндылық жүйесі, адамның өмір сүрген ортамен қарым-қатынасы. Ол - өзара қарым-қатынас нәтижесінде қалыптасатын ерекше құбылыс.
Адамдар өздерін қоршаған ортаға, оның әлеуметтік және мәдени қатынасына әсер етеді, өзгертеді. Олар оны өз мақсатына пайдаланады. Болашақ қоғамға, ұрпаққа мұра етіп қалдырады, ал ол мұра белгілі жағдайда үнемі дамуда болады.
Мәдениет әр түрлі әлеуметтік құрылымдардың, топтардың, таптардың, жіктердің, ұлттардың, жеке адамдардың өмір сүру жағдайына, талабына сәйкес пайда болып, қалыптасады. Мысалы: аң аулау, еңбек құралдарын жасау, от жағу, тамақ пісіру, киіну, жарасымды өмір сүру, екінші біреуге ұнау, ортамен қатынаста болу, т.б.
1. Аристотель философиясы 3-том.Қ. Ә. Әбішев, Т. Ы. Әбжанов ауд.: Қ. Ә. Әбішев, А.Сағиқызы, Т. Рысқалиев, Ә. Қодар, М. Сәбит.(Алматы 2005)
Бұл томда Аристотельдің "Метафизика" деп аталатын
негізгі еңбегіне кіретін 12 кітабы, "Үлкен этика" және
"Саясат" еңбектері түгелімен қазақ тіліне аударылып
беріліп отыр.
1.Философия тарихы
I.Аристотель -- философия тарихы - метафизика - таным
теориясы - грек философиясы - саяси-әлеуметтік
философия - философиялық ілімдер - Аристотель
философиясы
2. Әлемдік әлеуметтану антологиясы (2-том) К. Ү. Биекенов қазақш. ред. басқ. Н. Оразбек ; аударма сарапшы: Ж. Ысмағұлов.-(Алматы 2005)
Әлемдік әлеуметтану
-- әлеуметтану - әлеуметтану ғылымы - қоғамдық еңбек -
еңбек бөлінісі - әлемдік әлеуметтану
3. Әлемдік әлеуметтану антологиясы (4-том)К.Ү.Биекененов,
Б. Ғ.Аяған, М. С. Әженов
қазақш. ред. басқ. Н. Оразбек ;
аударма сарапшы: Ж. Ысмағұлов. (Алматы 2006)
Антологияның бұл томына әлеуметтану ғылымына үлес
қосқан ғалымдар Г. Бонның, Г. Москаның, Л.
Гумпловичтің, Ф. Знанецкийдің, П. Блаудың, Д. Мидтің,
Ч. Кулидің, Ф. Гиддингстің және А. Шюцтің туындыларынан
үзінділер топтастырылған.
1.Әлемдік әлеуметтану
-- әлеуметтану - әлемдік әлеуметтану - халық
психологиясы - әлеуметтану құрылымы
Бұл томда Аристотельдің "Метафизика" деп аталатын
негізгі еңбегіне кіретін 12 кітабы, "Үлкен этика" және
"Саясат" еңбектері түгелімен қазақ тіліне аударылып
беріліп отыр.
1.Философия тарихы
I.Аристотель -- философия тарихы - метафизика - таным
теориясы - грек философиясы - саяси-әлеуметтік
философия - философиялық ілімдер - Аристотель
философиясы
2. Әлемдік әлеуметтану антологиясы (2-том) К. Ү. Биекенов қазақш. ред. басқ. Н. Оразбек ; аударма сарапшы: Ж. Ысмағұлов.-(Алматы 2005)
Әлемдік әлеуметтану
-- әлеуметтану - әлеуметтану ғылымы - қоғамдық еңбек -
еңбек бөлінісі - әлемдік әлеуметтану
3. Әлемдік әлеуметтану антологиясы (4-том)К.Ү.Биекененов,
Б. Ғ.Аяған, М. С. Әженов
қазақш. ред. басқ. Н. Оразбек ;
аударма сарапшы: Ж. Ысмағұлов. (Алматы 2006)
Антологияның бұл томына әлеуметтану ғылымына үлес
қосқан ғалымдар Г. Бонның, Г. Москаның, Л.
Гумпловичтің, Ф. Знанецкийдің, П. Блаудың, Д. Мидтің,
Ч. Кулидің, Ф. Гиддингстің және А. Шюцтің туындыларынан
үзінділер топтастырылған.
1.Әлемдік әлеуметтану
-- әлеуметтану - әлемдік әлеуметтану - халық
психологиясы - әлеуметтану құрылымы
Жоспар:
I. Кіріспе
Мәдениет туралы түсінік
II. Негізгі бөлім
1.1. Мәдениет ұғымы тарихи
1.2. Материалдық және рухани мәдениет
III Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
МӘДЕНИЕТ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК
Мәдениет (латын. Cultura - өңдеу, егу деген сөзінен шыққан) – табиғат
объектісіндегі адамның әрекеті арқылы жасалатын өзгерістер. Бұл сөзде адам
еңбегінің ерекшелігі, оның адамның іс-әрекетімен байланыстылығы, адамның
және оның қызметінің бірлігі негізделген. Кейіннен мәдениет деген сөз
жалпылық маңыз алды, адам жасағанның бәрін де мәдениет деп атады. Осы
ұғымда мәдениеттің мазмұнды белгілері, түсінігі көрсетілді. Мәдениет – адам
жасаған екінші табиғат.
Мәдениет – жеке адамның өмір сүру мақсаты мен құндылық жүйесі, адамның өмір
сүрген ортамен қарым-қатынасы. Ол - өзара қарым-қатынас нәтижесінде
қалыптасатын ерекше құбылыс.
Адамдар өздерін қоршаған ортаға, оның әлеуметтік және мәдени қатынасына
әсер етеді, өзгертеді. Олар оны өз мақсатына пайдаланады. Болашақ қоғамға,
ұрпаққа мұра етіп қалдырады, ал ол мұра белгілі жағдайда үнемі дамуда
болады.
Мәдениет әр түрлі әлеуметтік құрылымдардың, топтардың, таптардың,
жіктердің, ұлттардың, жеке адамдардың өмір сүру жағдайына, талабына сәйкес
пайда болып, қалыптасады. Мысалы: аң аулау, еңбек құралдарын жасау, от
жағу, тамақ пісіру, киіну, жарасымды өмір сүру, екінші біреуге ұнау,
ортамен қатынаста болу, т.б.
Бұл талап-тілектер қоғамдық прогреске, өрлеуге тікелей байланыста. әр
қоғамдық кезеңде жаңа талап, тілектер пайда болады, өндіріс құралдары
дамиды. Мәселен, бір кездерде жазба әдебиеті болмады соның нәтижесінде
фольклор қалыптасты, кейінірек те білімнің қалыптасып, жазудың шығуы жаңа
талап қойды. Бүкіл құндылықты, мифті жазып қалдыру талабы пайда болды.
Информатика дамыды, оларды микрофон, магнитофон, компьютерге түсіру арқылы
мәңгі ету қажеттігі туды. Сөйтіп, мәдениет әлеуметтік құрылымдардың, жеке
адамның тілегіне, талабына сәкес қалыптасты. Қоғамда адам тілегінен тыс
мәдениет қалыптаспайды.
Қазіргі заманғы сөзддіктерде мәдениетке төмендегідей анықтамалар
берілген: а) мәдениет – белгілі бір халықтың қол жеткен табыстары мен
шығармашылығының жиынтығы; ә) мәдениет – адамзат қауымының белгілі бір
тарихи кеңістіктегі қызметі мен өзіндік ерекшеліктері (палеолит
мәдениеті,критмикен мәдениеті, қазақ мәдениетіжәне т.б.); б) мәдениет –
адамдық әрекеттің белгілі бір саласының жетілу деңгейі (сөйлеу мәдениеті,
еңбек мәдениеті, құқық мәдениеті және т.б.); в) мәдениет - агромәдениет
(дәнді өсімдіктер мәдениеті, цитрустық мәдениеті және т.б.).
ниет жаңа сатыға көтерілді.
Мәдениет ұғымы тарихи.
Мәдениет ұғымы тарихи қалыптасудың ұзақ даму жолын өтті.
Алғашқы қауымдық құрылыс адам баласының өсіп дамуындағы, адамдық
жолға түсе бастауының ең алғашқы кезеңі болды және оның жүздеген
мыңжылдықтарға созылғаны ақиқат. Оған басты дәлел ретінде адамдардың ең
алғаш еңбек құралдарының пайда болғанына 2,5 млн. Жылға жуық уақыт
өткендігін айтсақ та жеткілікті.
Дүние жүзінде жүргізіліп жатқан археологиялық жұмыстардың нәтижесінде
алғашқы адамдардың қоныстары ашылып, олардың тастан жасалған құрал-
саймандары көптеп табылуда. Олай болса, археология ғылымының ғылыми
зерттеулерінің дәл осы тас құралдардан басталуыда тегіннен-тегін емес
сияқты. Ғылымдардың пікірінше, алғашқы қауымдық құрылыс үш дәуірге
бөлінеді. Олар: тас дәуірі, қола дәуірі және темір дәуірі.
Бріншіден, көне және орта палеолит дәуірлерінде алғашқы адамдардың
биологиялық эволюциясы аяқталып нағыз адам қалыптасты. Екішіден, тастан
және т.б. жасалған түрлі құралдар көбейіп қана қоймай, сапалық өзгерістерге
де ұшырады. Үшіншіден, кейінгі палеолит дәуірінің ең басты жаңалығы –
экзогания болды да, ендігі жерде неке қарым-қатынастарынан ең жақын
туысқандар – ата-аналары мен балалар, туған ағалары мен қарындастары
шығарылып тасталды. Инцестке (қан араласу деген сөз) тыйым салу неке қарым-
қатынастарының қоғамдық тұрғыдан тәртіпке келтірудің бастамасы болды.
Осындай түбегейлі қоғамдық-әлеуметтік өзгерістердің нәтижесінде ру және
жанұя пайда болды.
Ал, гректер сонау көне заманның өзінде-ақ өмірге икемді, қабілетті,
жан-жақты қалыптасқан азаматтарды тәрбиелеуге бағытталған сирек
кездесетін білім беру жүйесін жасады. Адамға деген мұндай қамқорлықта
сөзсіз гуманистік құндылық бар, оның негізінде мәдени процестердің
мақсаты үшін күресетін адам идеалы жатыр. Бұл жөнінде В.Йегер былай деп
тамаша айтып кеткен болатын: Грек мәдениетінің идеяларынсыз ертедегі дүние
тарихы кезең болып өмір сүре алмас еді де, ал Батыс Европалық мәдениет
дүниеге келмеген болар еді. Грекияда негізінен мәдениеттің
аристократиялық (ақсүйектік) түрі кеңінен таралған, ал оның негізінде
генеалогиялық дәстүрлер жатыр. Ақсүйектік қасиеттер мен қатар, адамзаттық
қасиеттерге де ерекше көңіл бөлді. Басты мақсатқа апарар жол – білім жолы
болды.
Көне Египет мәдениетінің ең басты ерекшелігі – ажалға қарсылық болды.
Бұл табиғи қарсылық, немесе мәңгілік өмір сүруге талпынушылық Египет
халқының бүкіл діни санасына тереңдей еніп, оның мәдениеті мен өнерін
қалыптастыруда айрықша рөл атқарды.
Египет мәдениеті – сан-салалы мәдениет. Солардың бірі – біздің
заманымызға келіп жеткен Египеттің ең көне жазу текстері. Олар – құдайларға
құлшынық ету мен шаруашылықты жүргізуге байланысты жазбалар. Көне Египет
әдебиетінің тамаша туындыларының бірі – Өмірден түңілген адамның өз
жанымен сұхбаты деп аталады.
Қытай мәдениетіне келетін болсақ, даосизм адамзатты табиғатпен бірлікке
шақырды. Даосизмнің негізін қалаушы – Лао-Цзы өз заманында кәрі дана
деген атаққа ие болған. Дао – жер бетіндегі тіршілік атаулының негізі,
бүкіл заттық дүние мен табиғат құбылыстарының қайнар көзі. Дао ілімінде
жеке адамның адамгершілік тұрғыдан жетілуі - өзін қоршаған ортамен
үйлесімділігімен байланыста қарастырылады. Лао-Цзының бұл атақты
философиялық-діни қағидалары О пути к добрадетели атты еңбегінде жан-
жақты баяндалады.
Қытай мәдениетінің екінші бір қайнар бұлағы – Конфуций ілімі болып
саналады. Оның негізін қалаушы Кун Фу-цзы, яғни Кун – ұстаз. Конфуций
б.з.б. 551 ж. шамасында өмірге келген.
Мәдениеттің өзекті бөлігі - өнер. Таңбалы тастағы кескіндер мен
тағы адамдардың ырым билерінен бастап, Рафаэль мен Микеланджелоның
мәңгілік туындыларымен жалғасқан, халықтың шығармашылық рухынан туған
талай сұлу дүниелерсіз, өнер әлемінсіз, қандай мәдениеттің болсын рухын
сезіне алмаймыз. Шынында да, өнер мәдениеттің алтын қазынасы, адамның
ұлылығын білдіретін ғажап көріністердің ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
I. Кіріспе
Мәдениет туралы түсінік
II. Негізгі бөлім
1.1. Мәдениет ұғымы тарихи
1.2. Материалдық және рухани мәдениет
III Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
МӘДЕНИЕТ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК
Мәдениет (латын. Cultura - өңдеу, егу деген сөзінен шыққан) – табиғат
объектісіндегі адамның әрекеті арқылы жасалатын өзгерістер. Бұл сөзде адам
еңбегінің ерекшелігі, оның адамның іс-әрекетімен байланыстылығы, адамның
және оның қызметінің бірлігі негізделген. Кейіннен мәдениет деген сөз
жалпылық маңыз алды, адам жасағанның бәрін де мәдениет деп атады. Осы
ұғымда мәдениеттің мазмұнды белгілері, түсінігі көрсетілді. Мәдениет – адам
жасаған екінші табиғат.
Мәдениет – жеке адамның өмір сүру мақсаты мен құндылық жүйесі, адамның өмір
сүрген ортамен қарым-қатынасы. Ол - өзара қарым-қатынас нәтижесінде
қалыптасатын ерекше құбылыс.
Адамдар өздерін қоршаған ортаға, оның әлеуметтік және мәдени қатынасына
әсер етеді, өзгертеді. Олар оны өз мақсатына пайдаланады. Болашақ қоғамға,
ұрпаққа мұра етіп қалдырады, ал ол мұра белгілі жағдайда үнемі дамуда
болады.
Мәдениет әр түрлі әлеуметтік құрылымдардың, топтардың, таптардың,
жіктердің, ұлттардың, жеке адамдардың өмір сүру жағдайына, талабына сәйкес
пайда болып, қалыптасады. Мысалы: аң аулау, еңбек құралдарын жасау, от
жағу, тамақ пісіру, киіну, жарасымды өмір сүру, екінші біреуге ұнау,
ортамен қатынаста болу, т.б.
Бұл талап-тілектер қоғамдық прогреске, өрлеуге тікелей байланыста. әр
қоғамдық кезеңде жаңа талап, тілектер пайда болады, өндіріс құралдары
дамиды. Мәселен, бір кездерде жазба әдебиеті болмады соның нәтижесінде
фольклор қалыптасты, кейінірек те білімнің қалыптасып, жазудың шығуы жаңа
талап қойды. Бүкіл құндылықты, мифті жазып қалдыру талабы пайда болды.
Информатика дамыды, оларды микрофон, магнитофон, компьютерге түсіру арқылы
мәңгі ету қажеттігі туды. Сөйтіп, мәдениет әлеуметтік құрылымдардың, жеке
адамның тілегіне, талабына сәкес қалыптасты. Қоғамда адам тілегінен тыс
мәдениет қалыптаспайды.
Қазіргі заманғы сөзддіктерде мәдениетке төмендегідей анықтамалар
берілген: а) мәдениет – белгілі бір халықтың қол жеткен табыстары мен
шығармашылығының жиынтығы; ә) мәдениет – адамзат қауымының белгілі бір
тарихи кеңістіктегі қызметі мен өзіндік ерекшеліктері (палеолит
мәдениеті,критмикен мәдениеті, қазақ мәдениетіжәне т.б.); б) мәдениет –
адамдық әрекеттің белгілі бір саласының жетілу деңгейі (сөйлеу мәдениеті,
еңбек мәдениеті, құқық мәдениеті және т.б.); в) мәдениет - агромәдениет
(дәнді өсімдіктер мәдениеті, цитрустық мәдениеті және т.б.).
ниет жаңа сатыға көтерілді.
Мәдениет ұғымы тарихи.
Мәдениет ұғымы тарихи қалыптасудың ұзақ даму жолын өтті.
Алғашқы қауымдық құрылыс адам баласының өсіп дамуындағы, адамдық
жолға түсе бастауының ең алғашқы кезеңі болды және оның жүздеген
мыңжылдықтарға созылғаны ақиқат. Оған басты дәлел ретінде адамдардың ең
алғаш еңбек құралдарының пайда болғанына 2,5 млн. Жылға жуық уақыт
өткендігін айтсақ та жеткілікті.
Дүние жүзінде жүргізіліп жатқан археологиялық жұмыстардың нәтижесінде
алғашқы адамдардың қоныстары ашылып, олардың тастан жасалған құрал-
саймандары көптеп табылуда. Олай болса, археология ғылымының ғылыми
зерттеулерінің дәл осы тас құралдардан басталуыда тегіннен-тегін емес
сияқты. Ғылымдардың пікірінше, алғашқы қауымдық құрылыс үш дәуірге
бөлінеді. Олар: тас дәуірі, қола дәуірі және темір дәуірі.
Бріншіден, көне және орта палеолит дәуірлерінде алғашқы адамдардың
биологиялық эволюциясы аяқталып нағыз адам қалыптасты. Екішіден, тастан
және т.б. жасалған түрлі құралдар көбейіп қана қоймай, сапалық өзгерістерге
де ұшырады. Үшіншіден, кейінгі палеолит дәуірінің ең басты жаңалығы –
экзогания болды да, ендігі жерде неке қарым-қатынастарынан ең жақын
туысқандар – ата-аналары мен балалар, туған ағалары мен қарындастары
шығарылып тасталды. Инцестке (қан араласу деген сөз) тыйым салу неке қарым-
қатынастарының қоғамдық тұрғыдан тәртіпке келтірудің бастамасы болды.
Осындай түбегейлі қоғамдық-әлеуметтік өзгерістердің нәтижесінде ру және
жанұя пайда болды.
Ал, гректер сонау көне заманның өзінде-ақ өмірге икемді, қабілетті,
жан-жақты қалыптасқан азаматтарды тәрбиелеуге бағытталған сирек
кездесетін білім беру жүйесін жасады. Адамға деген мұндай қамқорлықта
сөзсіз гуманистік құндылық бар, оның негізінде мәдени процестердің
мақсаты үшін күресетін адам идеалы жатыр. Бұл жөнінде В.Йегер былай деп
тамаша айтып кеткен болатын: Грек мәдениетінің идеяларынсыз ертедегі дүние
тарихы кезең болып өмір сүре алмас еді де, ал Батыс Европалық мәдениет
дүниеге келмеген болар еді. Грекияда негізінен мәдениеттің
аристократиялық (ақсүйектік) түрі кеңінен таралған, ал оның негізінде
генеалогиялық дәстүрлер жатыр. Ақсүйектік қасиеттер мен қатар, адамзаттық
қасиеттерге де ерекше көңіл бөлді. Басты мақсатқа апарар жол – білім жолы
болды.
Көне Египет мәдениетінің ең басты ерекшелігі – ажалға қарсылық болды.
Бұл табиғи қарсылық, немесе мәңгілік өмір сүруге талпынушылық Египет
халқының бүкіл діни санасына тереңдей еніп, оның мәдениеті мен өнерін
қалыптастыруда айрықша рөл атқарды.
Египет мәдениеті – сан-салалы мәдениет. Солардың бірі – біздің
заманымызға келіп жеткен Египеттің ең көне жазу текстері. Олар – құдайларға
құлшынық ету мен шаруашылықты жүргізуге байланысты жазбалар. Көне Египет
әдебиетінің тамаша туындыларының бірі – Өмірден түңілген адамның өз
жанымен сұхбаты деп аталады.
Қытай мәдениетіне келетін болсақ, даосизм адамзатты табиғатпен бірлікке
шақырды. Даосизмнің негізін қалаушы – Лао-Цзы өз заманында кәрі дана
деген атаққа ие болған. Дао – жер бетіндегі тіршілік атаулының негізі,
бүкіл заттық дүние мен табиғат құбылыстарының қайнар көзі. Дао ілімінде
жеке адамның адамгершілік тұрғыдан жетілуі - өзін қоршаған ортамен
үйлесімділігімен байланыста қарастырылады. Лао-Цзының бұл атақты
философиялық-діни қағидалары О пути к добрадетели атты еңбегінде жан-
жақты баяндалады.
Қытай мәдениетінің екінші бір қайнар бұлағы – Конфуций ілімі болып
саналады. Оның негізін қалаушы Кун Фу-цзы, яғни Кун – ұстаз. Конфуций
б.з.б. 551 ж. шамасында өмірге келген.
Мәдениеттің өзекті бөлігі - өнер. Таңбалы тастағы кескіндер мен
тағы адамдардың ырым билерінен бастап, Рафаэль мен Микеланджелоның
мәңгілік туындыларымен жалғасқан, халықтың шығармашылық рухынан туған
талай сұлу дүниелерсіз, өнер әлемінсіз, қандай мәдениеттің болсын рухын
сезіне алмаймыз. Шынында да, өнер мәдениеттің алтын қазынасы, адамның
ұлылығын білдіретін ғажап көріністердің ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz