Деректер базасын пайдаланып өсімдік майы мен түрлерін қарастыру

Жоспар:

1. Кіріспе.
2. ДБ, жалпы түсінігі.
3. ДББЖ.
4. Өсімдік майы түрлері.
5. Өсімдік майының көрсеткіштері.
6. Кестелер жүйесі.
7. Қорытынды.
8. Қолданылған әдебиеттер.

Кіріспе

Деректер базасы. «База» сөзінің мағынасы жиынға жақын болғандықтан, ДБ-н деректер жиыны деп айтуға болады. Көптеген деректерді жинастырып белгілі бір үрдіс, өнім, кез-келген обьектіні көрсетуге мінездеуге, т. б. іс-әрекет жасауға болады. Тізімге келтірілген ақпараттардың артықшылығы көп енмесе кемшілігі үлкен маңыздылығымен айрықша көрінуі мүмкін.

Осы деректер жиынын ежелден пайдалану басталған. Мысалы: еңбек құралының қай іске, қандай пішінде және қандай уақытта пайдалану керектігін ми сақтаған деректер, ақпараттар жиынтығымен таңдап, сәйкесін алады.

Осындай деректер базасын пайдаланып өсімдік майы мен түрлерін қарастырылып өтіледі және көрсеткіштерін әр-түрлі көз-қараста фильтрлеу арқылы деректер базасының артықшылықтары көрсетіледі.

Ең бірінші бетінен деректер базасына жалпы шолу өткізіледі, кейінгі беттерде негізгі мақсатқа жетуге тырысқанын көретінін болуы керек.

Жалпы түсінігі

Деректер базасы (ДБ немесе мәліметтер базасы) - белгілі-бір пәндік салаға қатысты обьектілер (үрдістер, құбылыстар, оқиғалар) және олардың қасиеттері мен өзара байланысын көрсететін, атаулары белгіленген мәліметтер, ақпараттар немесе деректер жиынтығы.

Деректер базасы арнайы пәндік саладағы әр түрлі қолданыстағы деректер байланысын көрсететін бірнеше түрлі болып келуі мүмкін. ДБ-ның өнеркәсіп саласы банк қызметкерлерінің бірігіп пайдаланылатын деректер жиыны деп анықтауға болады. Осыған сәйкес деректердің бөлінуін жүйенің арнайы пәндік саладағы ДБ-негізгі тағайындауы анықтайды.

Сөйтіп, ДБ мен арнайы пәндік салаға жататын обьектілерді (үрдіс, операция, оқиға, жүйе) сипаттаушы олардың қасиетін, байланысын көрсетуші деректер анықталады.

ДБ-ы пайдалану үшін қолданбалы программалармен қоса бірнеше жалпылама қолданылатын тәсілдер қажет. ДБ басқаруды жүргізетін программалық қамтамасыздандыру ақпараттық құралдар программаланатын логикалық процедуралар деректер базасын басқару жүйесін құрайды. (кейінірек ДББЖ) . ДББЖ сақталған деректер туралы көп анықтамалар береді. ДББЖ-н қолданылуға қойылатын талаптар.

1. Пәндік саланың әр түрлі функциясы үшін ДББЖ-ы тиімді пайдалану.
2. Сақталған деректердің артықшылығын азайту.
3. Шешім қабылдау үрдістер үшін қарама-қарсы ақпараттың болмауы.
4. Деректердің басқарудың қауіпсіздігін қамтамасыздандыру.
5. ДБ-ы физикалық қайта құрудың ерекшелігі
6. ДБ-ның орталықтанған болу мүмкінділігі.

Деректер базасын басқару жүйесі, яғни ДББЖ- көп мақсатты қолданысты, деректерді өңдеуді қамтамасыз ететін, деректер базасын құру үшін алу жолына арналған программалық көмек.

ДББЖ - ДБ-ы құруға мәліметтерді жан-*жақты қолдану мен өңдеуге арналған ақпараттық жүйе. Қазіргі ақпаратты өңдеу жүйелері үлкен, кеңейтілген деректерді түрлендіруде іске асырылады.

Мәлімет түсінігінің синонимі ақпарат, мәлімет, дерек терминдері бола алады. Деректерді жүйелі ұйымдастыру және оларды өңдеу тәсілдері деректер банкісінде (ДБ-н) орындалады. ДБн - ДБ мен ДББЖ-ның жиыны.

ДБн-н қолдану ақпаратты ұйымдастыру және жүргізудің мәселелерін шешеді:

1. Артықшылықты қысқарту
2. Бүтіндікті қамтамасыздандыру
3. Рұқсатты шектеу
4. Мәліметтердің тәуелсіздігін қамтамасыз ету.

1. Артықшылықты қысқарту - Бұл әр түрлі өрнектелген бір ғана деректердің болуымен бірдей деректердің түрлі физикалық қасығыштардан жазылуынан туындайды.
2. Бүтіндікті қамтамасыздандыру - Әр уақытта тек, шынайы, дәл дерек беретін қасиет болып табылады.

Артықшылықтың болуы немесе қысқартуға мағынасы бірдей деректердің әр түрлі физикалық түрлерін білдіреді, әр түрлі типті деректерді стандартталған түрде келтіру керек.

ДБ қолданудың бір ерекшелігі деректерді сақтау құрал типіне және оларды физикалық ұйымдастыру тәуелсіздігін қамтамасыз ету мүмкіндігі. Осы негіз арқасында екі деңгейлі дерек құруға болады:

1. Логикалық
2. Физикалық

1. Логикалық деңгейде мәліметтер қолданбалы программада ыңғайлы түрде жазылады.
2. Физикалық деңгейде орналасуына байланысты сақтауц тәсілін, деректердің құралымен көрсетеді.

Мәліметтер байланыстарының деңгейде иерархиялық, торлық және реляциялық модельдер құрылады. Егер деректер және олардың байланысы деректер құрылымындай болып тұрғаны болса, онда модель торлық деп аталады. Егер де деректер байланыстарының құрылымы ағаш түрінде болып тұрса, онда осындай модельді иерархиялық модель деп атайды. Егер деректер мен деректердің байланыстары кестедей құрылса, онда осы модель реляциялық модель деп аталады.

Қазіргі дамыған уақытта алдында аталған үш модельдің кең таралған түрі реляциялық модель болып саналады.

Деректердің реляциялық моделі.

Деректердің реляциялық моделі мәліметтердің сипаттамаларының қарапайымдылығына және түрлендіруге мүмкіндік беретін теориялық ақпараттық жетілген жағдайына байланысты кең қолданыстағы модель болып табылады. Рекляциялық деректер модельдерінің негізін кесте түрінде құрастырылған мәліметтер жиынын құрайды. Мәліметтердің мұндай, яғни кесте түрінде көрсетілуі мамандарға жақсы таныс. Жиындар теориясынан белгілі бір кестенің өрнектелген аналогы қатынас болып табылады.

ДБ өте көп жерде қолданылады. Ең тиімді жері ЭЕМ мен компьютер программалары мен ондағы үрдістерде болып табылады. Оның негізі, құрылымы көптеген жағдайларда өзгеріссіз қалып, тек ақпарат түрлері мен олардың көп болуы күннен күнге көбейіп тұрады. ДБ тек электр есептеуіш машина мен компьютерде ғана кездеспейді, ол адамға жақсы таныс кітпатарда, өнеркәсіпте қолданылады. Тіпті адамның миы өзімшіл бір ДБ ретінде көруге болады.

Деректер базасы мысалы өсімдік майы, түрлері мен көрсеткіштері

Өсімдік майлары үшглицирид пен май қышқылдарының қоспасы және өсімдіктерінің май алу кезінде қосылатын заттар жиынтығы болып табылады. Қосылатын заттарға кіреді: Фосфатидтер, бос май қышқылдары, сабынданбайтын заттар (стеорин, витаминдер, пигменттер) .

Өсімдік майының негізгі түрлері:

1. Күнбағыс майы
2. жүгері майы
3. соя майы
4. тазартылған мақта майы
5. қыша майы
6. рапс майы
7. какос майы
8. арахис майы
9. зығып майы
10. тазартылған зәйтүн майы
11. пальма майы
12. пальмаядро майы.

Өсімдік майының қауіпсіздік көрсеткіштері пестицид, ауыр металл және микотоксиндердің жіберілетін деңгейі МЕМ СТ-пен шектеледі. Осы пестицидтер мен жіберілетін деңгейінің ДБ-н қарастырып өтейік.

Өсімдік майларында пестицидтердің жіберілетін деңгейі.

Өсімдік майларында ауыр металлдар және микотоксиндердің жіберілетін деңгейі

Осындай түрде басқа кестелерді құруға болады.

1. Сараптау обьектілері
2. Тағамдық және биологиялық бағалылығы
3. Физика-химиялық көрсеткіштер
4. Қаіпсіздік көрсеткіштер
5. Органолептикалық көрсеткіштер
6. Сапалық көрсеткіштер

Аталған өзіндік белгілі бір деректер базалық жүйе ретінде алуға болады. Немесе, жай, көп торларды қажет етпейтін осындай ДБ-н құруға болады:

ДББЖ-нпайдалана отырып, осы кестеден нығыздау немесе экстракциялау арқылы алынатын май түрлерін бөліп алуға болады: барлық келтірілген түрлері, какос майынан басқа, жатады.

Жемісінің ядросын пайдаланып жасалатын майды оңашалап қою керек болса, онда тағамдық пальмаядролық май көзге түсетін еді.

Мысалы: бізге нығыздау арқылы алынатын май түрлерін бөліп қарастыру керек болсын:

Онда негізгі кестеден деректері бір бөлек май түрлері өзіндік кестені құрайды.

Өсімдік майларының түстілігін анықтау үшін түсті шкаланы (эталондарды) дайындау.

Осы кестеден бізге тустілік саны мен пробирка номері керек болсын дейік, онда:

Осылай қажетті мәліметтер жиынын алуға болады.

ДББЖ-ның тағы бір артықшылығы - көп түрлілігі мен қалағанынша істеу мүмкіндігі.

Оған дәлелге келесідей берілгенін іске асыруға тырысайық:

Кестеден номері 5-тен номері 10-ға дейінгі пробирканы бөлу керек.

Кей жағдайларда сараптау кезінде кез-келген үлгілер таңдап алынады. Яғни сарапшының өз еркімен пробирканы таңдап, оның көрсеткіштеріне назарын аударуы мүмкін. Мысалы: Оның қалауы 3-ші, 7-ші, 11-ші пробирка номеріне тоқтады. Кестеміз келесідей сипат алады.

Сарапшы басқа да жағдайларға назар аударуы мүмкін. Сарапталатын пробиркаларының жағдайы мен оларға әсер ететін қоршаған ортасына қарай, тағы басқа жағдайларға қарап, кестедегі иодтың стандартты ерітіндісін ескермей және 1-ші мен 10-шы номерлі пробиркадан басқасын ерекшелеп тексеруі мүмкін:

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс