«ЖЕР ҚОЙНАУЫН ПАЙДАЛАНУШЫЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІНЕ САЛЫҚ САЛУДЫ ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУ»

Пән: Геология, Геофизика, Геодезия
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 63 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі

әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

ЗАҢ ФАКУЛЬТЕТІ

ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ҚАРЖЫЛЫҚ ҚҰҚЫҚ КАФЕДРАСЫ

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

ТАҚЫРЫБЫ: «ЖЕР ҚОЙНАУЫН ПАЙДАЛАНУШЫЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІНЕ САЛЫҚ САЛУДЫ ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУ»

Орындаған: 4- курс студенті Қуанышев А.

Ғылыми жетекші: аға оқытушы Қожабек Қ. М.

Норма бақылаушы:

з. ғ. к., доцент Айдарханова К. Н.

Кафедра меңгерушісінің рұқсатымен

«»2011 жылы

қорғауға жіберілді, з. ғ . к. доцент Рахметов Е. Ш.

Алматы, 2011

РЕФЕРАТ

Менің дипломдық жұмысымның тақырыбы «Жер қойнауын пайдаланушылардың қызметіне салық салуды құқықтық реттеу», деп аталады. Дипломдық жұмысы 61 бетті құрайды. Дипломдық жұмыс кіріспеден және негізгі бөлім мен қорытынды бөлімдерінен тұрады. Негізгі бөлім жеке-жеке тақырыптары бар бөліктерден тұрады.

Бірінші тарауда мелекеттің салық жүйесі және салық элементтері, салықтың түсінігі және оның түрлеріне теориялық талдау жасалынып, өзекті мәселелері қарастырылады.

Екінші тарауда жер қойнауын пайдалаушылар төлейтін салықтар мен арнаулы төлемдерге жеке-жеке зерттеу жүргізіліп, өнімді бөлу туралы келісім-шарт бойынша Қазақстандық үлесті бөлу мәселесі қарастырылған. Ал үшінші тарауда жер қойнауын пайдаланушылаға салық салуда мемлекеттік саясатты жетілдірудін мәселелері қарастырылған.

Сонымен қатар, дипломдық жұмыс қолданылған әдебиеттер, нормативтік- құқықтық актілер тізімінен тұрады.

Дипломдық жұмысты жазу барысында ғылыми әдебиеттер және Қазақстан Республикасындағы нормативтік - құқықтық актілер, сонымен қатар қазақстандық, шетелдік ғалымдардың ғылыми еңбектері қолданылды.

Дипломдық жұмысында жиі кездесетін терминдер: салық, салықтық міндеттемелер, салық төлеуші, жер қойнауы, бонус, қазақстандық үлес, мемлекеттің салықтық қызметі және т. б.

ГЛОССАРИЙ

«Салық»- мемлекет тарапынан біржақты шығарылған заңдардың негізінде, сол заңдарда айқындалған нақтылы мөлшерде және қатаң белгіленген мерзімдерде, Республикалық немесе жергілікті бюджет кірісін қалыптастыру мақсатында салықтық міндеттемелерін орындауға тиісті заңды және жеке тұлғалардан жүйеленген әрі тұрақты түрде уәкілетті мемлекеттік органдар алатын баламасыз, қайтарымсыз, ақшалай (кейде заттай) міндетті төлем болып табылады.

«Алымдар»- дегеніміз мемлекеттік уәкілетті органдар тарапынан өтінуші-келуші белгілі бір тұлғаларға қатысты нақтылы көрсетілген тиісті қызметтер мен берілген құқықтар немесе арнайы рұқсаттар үшін ол заңды немесе жеке тұлғалардан алынатын мақсатты - бағдарлы, біршама - эквивалентті әрі міндетті ақшалай төлемдер.

«Бонустар»- пайдалы қазбаларды геологиялық зерттеуге және өндіруге байланысты жер қойнауын пайдалану мақсатында жасалған келісім-шартта бекітілген тәртіппен жер қойнауын пайдаланушы төлейтін тіркелген төлемдер болып табылады.

«Коммерциялық табу бонусы»- келісім-шарт ауқымының шегіндегі аумақтарда жасалынған әрбір коммерциялық табу үшін, оның ішінде кен орындарына қосымша бақылау (табылған пайдалы қазбаларды кейіннен өндіруді көздемейтін бақылау есепке алынбайды) жүргізу барысында табылған өндіру үшін экономикалық жағынан тиімді пайдалы қазбалардың нақтылы түрлерінің қорлары, сондай-ақ келісім-шарттар мен техникалық-экономикалық есептеулерде бастапқы айқындалған алынатын қордың мөлшерін арттырғаны үшін белгіленетін тіркелген төлем, яғни нақты жер қойнауын пайдаланушылар төлейтін арнаулы міндетті төлем болып табылады.

«Пайдалы қазбаларды өндіргені үшін салық»- пайдалы қазбаларды өндіру және техногендік құралымдарды қайта өңдеу процесінде жер қойнауын пайдалануға берілген құқық үшін жер қойнауын пайдаланушылар төлейтін арнаулы төлем болып табылады.

«Өнімді бөлу туралы келісім-шарт»- Қазақстан Республикасында жер қойнауын пайдаланушыға келісім-шарт ауқымының аумағында ақылы негізде мұнай операцияларын қоса алғанда жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізуге және осы операцияларды және осы байланысты жұмыстарды өз есебінен белгілі бір мерзімге жүргізуге құқық беретін шарт болып табылады.

«Жер қойнауын пайдаланушылар»- Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында, мұндай операцияларын қоса алғанда, жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізу құқығын иеленуші жеке немесе заңды тұлға.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3-4

1. МЕМЛЕКЕТТІҢ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІ ЖӘНЕ САЛЫҚТЫҢ ТҮСІНІГІ МЕН ТҮРЛЕРІ . . . 5-23

1. 1. Мелекеттің салық жүйесі және салық элементтері . . . 5-12

1. 2. Салықтың түсінігі және Қазақстан Республикасында қолданылатын салықтардың түрлері . . . 13-25

2. ЖЕР ҚОЙНАУЫН ПАЙДАЛАНУШЫЛАР ТӨЛЕЙТІН САЛЫҚТАР МЕН АНАЙЫ ТӨЛЕМДЕР . . . 26-42

2. 1. Жер қойнауын пайдалаушылар төлейтін салықтар мен арнаулы төлемдерді құқықтық реттеу . . . 26-36

2. 2. Өнімді бөлу туралы келісім-шарт бойынша Қазақстан Республикасының үлесін құқықтық реттеудің ерекшеліктері . . . 37-42

3. МЕМЛЕКЕТТІҢ САЛЫҚТЫҚ ҚЫЗМЕТІНІҢ ӘДІСТЕРІ ЖӘНЕ ОНЫ ЖЕР ҚОЙНАУЫН ПАЙДАЛАНУШЫЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІНЕ САЛЫҚ САЛУДА ТИІМДІ ПАЙДАЛАНУДЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ . . . 43-57

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 58-59

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН НОРМАТИВТІК-ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР МЕН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 60-61

КІРІСПЕ

Зерттеу жұмысының өзектілігі. Еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін ел эконмикасына, оның ішінде негізінен жер қойнауын пайдалану саласына ірі көлемді шетелдік инвестициялардың ағылғандығы белгілі. Қазақстан Республикасы Президенті 2011 жыл 28 қаңтардағы Қазақстан халқына Жолдауында «тәуелсіздік жылдарында елімізге 120 млрд. АҚШ долларынан астам шетелдік инвестиция тартылды», деп атап өткен болатын [1] . Ал осы қаржылардың негізгі бөлігі жер қойнауын игеруге жұмсалып, пайдалы қазбалар кеңінен өндіріле бастады. Демек, мұнда мемлекет жер қойнауындағы орасан-зор байлықты игерушілердің қызметіне салық салуды ұтымды және барынша тиімді ұйымдастыру тиіс. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының Конституциясында «…заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды және өзге де міндетті төлемдерді төлеу әркімнің борышы әрі міндеті болып табылады», деп бекітілген [2] . Қазақстан Республикасының егемендігі, оның әлеуметтік бағдарлы нарықтық қатынастарға бағытталған даму жолына көшуі, мемлекет және қоғам мүддесіне қажетті қаржы-қаражаттардың мемлекет құзырында орталықтандырылуы, сондай-ақ өтпелі кезеңдегі экономиканы реттеу барысында пайдаланылатын салық құқықтың экономика және құқық аяларына өзіне тиесілі орнын алуының басты себебіне айналып отыр.

Мемлекеттің материалдық мүддесі мен қоғам өмірінің айырықша экономикалық аясының тоғысатын жері, көбінесе объективті қаржылық-құқықтық құбылыс ретінде жарқын көрініс табатын салық салу саласы әрқашанда мемлекеттің салықтық құқығының реттеуші ықпалының ауқымы ретінде көрініс табады. Сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің 7 ақпан 2008 жылғы Қазақстан халқына Жолдауында « . . . салық жүйесін Қазақстанның жаңа сатыдағы дамуының міндеттерімен сәйкестендіру қажет . . . Үкіметтің жаңа Салық кодексін әзірлеуі қажет. Жаңа кодекс салық қызметтерінң оның нормаларын өз қалауынша түсіндірулерінен қорғайтындай, әкімшілендіру сапасы мен салық төлеушілер мүдделері үйлесетіндей тікелей іс-әрекетету сипатына ие болуы керек»[3], деп баса назар аударуы еліміздегі салықтық қатынастарды одан ірі жетілдіру қажеттілігін бекіте түседі. Осы жолдаудың айқындаған бағытына сәйкес елімізде 2009 жылдың 1 қаңтарынан жаңа Cалық кодексі күшіне енгені белгілі.

Жұмыстың объектісі және пәні. Салықтық құқық қоғамдық-мемлекеттік маңызы бар айрықша объективтік-субъективтік экономикалық аяны толығымен қамти отырып, осы салық салу саласындағы айтарлықтай тұрақты ұйымдастырушы және материалдық сипаттағы салықтық қатынастарды реттейтін, әлеуметтік және фискальдық саясаттың ұстаным-бағдарларын көздейтін, мемлекет билігінің әкімшілік және экономикалық әлеуетінің салықтық құзырындағы заңи және экономикалық мазмұнды құқықтық нормалардың жиынтығынан тұратын құқықтық құрылым болып табылады, сондай-ақ оның салықтық құқықтық нормаларында мүмкіндігінше мемлекет пен салық төлеушілердің экономикалық-қаржылық мүдделерінің қарама-қайшылығы ескеріледі.

Нарықтық экономика жағдайындағы Қазақстан Республикасында қоғамдағы қандай болмасын процестерге мемлекеттік әкімшілік жүргізу арқылы тікелей ықпал ету мүмкіндігінің тарыла бастағаны бүгінде баршаға аян. Бұл орайда халықаралық өркениетті стандарттар мен нарық талаптарына сай келетін, сондай-ақ қоғамдық және мемлекеттік мүдделерге қол жеткізуге жол ашатын әлеуметтік экономикалық жанама ықпал ететін елеулі құралы салықтар, салық салу жүйесі және мемлекеттің салықтық құқығы пайдаланылады.

Зерттеу жұмысының міндеттері мен мақсаты. Салықтарға тән функциялар мемлекеттік бюджеттің ақшалай қаражаттарын негізінен корпоративтік шаруашылық аясы субъектілерінің тавбыстары есебінен қалыптастыруға нысаналанған тұрақты байланыстың мемлекет пен салық төлеушілер арасында туындауы мен дамуы барысында іске асырылады. Өндіріс пен салық салу және мемлекеттік бюджет кірістерін қалыптастыру арасындағы тәуелділік ұтымды салық жүйесін құрудың, сондай-ақ тиімді салықтың заң актілерін қабылдаудың теориялық және практикалық негізінен құрайды.

Сонымен салық объективті-субъективті қаржылық-экономикалық және құқықтық құбылысты, ал салық салу мемлекеттік бюджеттің (салықтық кірісін) кіріс базасын қалыптастыруға байланысты қарқынды салықтық қатынастарды көрсетеді.

Қазақстан Республикасының Конституциясында айқындалып, Салық кодексінің ережелерінде заңдық көрініс тапқан мемлекеттің салықтық құзыры тиісті мемлекеттік билік органдарының салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді белгілеу және алу жөніндегі мемлекеттік өктем өкілеттіліктері қамтитын ая болып табылады, сондай-ақ ол экономикалық кеңістіктегі мемлекеттің салық салу жүйесінің стратегиялық фискальдық әлеуетін білдіреді.

Салықтық құқық негізінде жүргізілетін мемлекеттік салық әкімшілігі салық жүйесінің тактикалық және стратегиялық салықтық әлеуетін, мақсатты әлеуметтік-экономикалық ұстанымдарды, ішкі және сыртқы салық саясатының принциптерін, салықтық құқықтық қатынастар жүйесін мемлекеттік басқаруды ұйымдастыру процесін қамтиды. Сондықтан біздің зерттеу жұмысымыз бүгінгі таңда мелекеттік бюджеттін қалыптасуында маңызды рөл атқаратын жер қойнауын пайдаланушылардың қызметіне салық салудың ерекшеліктерін жан-жақты қарастыру болып табылады.

Мемлекеттің салықтық құқығының аясында жүргізілетін салық әкімшілігі макроэкономикалық өсу тұрғысынан және халықаралық салық салу стандарттарының өркениетті үлгілеріне сай қоғам мен мемлекеттің, сондай-ақ корпоративтік шаруашылық (ішінде жеке меншік негізіндегі жеке кәсіпкерлік қызмет) субъектілерінің экономикалық-қаржылық мүдделерінің балансты болуын көздейді және соны қамтамасыз етуге ат салысады.

Салықтық құқық нормаларының мемлекеттің ішкі жәнес ыртқы салық саясатының ұстанымдарында көзделген болашақ қоғамдық байланыстардың, яғни салықтық қатынастардың аса ұтымды теориялық-практикалық модельдері бекітіледі, сондай-ақ салықтық құқықтық нормаларда белгіленген субъективтік құқықтар мен заңи міндеттер негізінде нақтылы салықтық қатынастар салықтық құқықтық қатынастар түрінде қалыптасып, дамиды.

Сонымен, салықтық құқықтық қатынастар аясы мемлекеттік және корпорациялық шаруашылық аялары мен салаларын, сондай-ақ барлық заңды тұлғалар мен азаматтар ауқымын қамтитындықтан салықтық құқық пен салық заңдарына деген салық төлеуші заңды және жеке тұлғалардың, мемлекеттік қызметкерлердің, құқық қорғау органдарындағы және басқа саладағы заңгерлердің, экономистердің және аудиторлардың қызығушылықтары мен ықылас-ынталары күн санап өсуде.

Жұмыстың зерттелу деңгейі. Нақты диплом жұмысында Қазақстан Республикасының өтпелі кезеңдегі салықтық құқықтық қатынастарды реттейтін заң актілеріне талдау жасалынған.

Өйткені, Қазақстан Республикасы бүгінгі күні орнықты даму кезеңінде салықтық құқықтық нормаларды қайта ревизиялау мәселесі қаралып отыр. Осы себепті бүгінігі салықтық құқықтық нормаларын жетілдіру өзекті мәселелердің бірі.

Жұмыста салықтық құқықтық қатынастардың мазмұнын, салықтық нормалармен байланыстыра зерделенілген. Жұмыс жазу барысында белгілі Қазақстандық ғалымдар Н. Б. Мухитдиновтың, С. М. Найманбаевтың, А. С. Худяковтың және бірқатар шетелдік ғалымдардың еңбектері, Казақстан Республикасының қолданыстағы нормативтік құқықтық актілері мен қатар арнайы ғылыми - теориялық әдебиеттер пайдаланылды.

1. МЕМЛЕКЕТІҢ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІ ЖӘНЕ САЛЫҚТЫҢ ТҮСІНІГІ МЕН ТҮРЛЕРІ

Мелекеттің салық жүйесі және салық элементтері

Бүгінде Қазақстан республикасының салық жүйесі мен салықтарды ұдайы және айтарлықтай реформалану үстінде. Бұл процестердің өтпелі кезең талаптары мен өмір тынысына, сондай - ақ мемлекет пен қоғамның мүдделері мен қажеттіліктеріне, республикалық бюджет пен жергілікті бюджеттердің кірістері мен шығыстарын қалыптастыру принциптерін жаңалауға, салықтар жүйесін өзгертуге, салық салу базаларын таңдау және қалыптастыру әдістемелеріне орай жүзеге асырылып жатқаны белгілі.

Салық жүйесі мемлекеттік билік органдары мен салық төлеушілердің өзара қарым - қатынастарын ұйымдастыратын императивтік құрылым болып табылады және ол мемлекеттің экономикалық саясатының заңи күші бар құралы ретінде пайдаланылады.

Мемлекеттің салық жүйесі салық салу стратегиясын айқындауға атсалысады және осы орайда мынадай жағдаяттарды: салық салу принциптерін; салықтарды белгілеу және аумақта заңи күшіне енгізу тәртібін; салықтар (жекелеген салықтар мен өзге де міндетті төлемдердің түрлері мен тізбесін) жүйесін; салықтан түсетін түсімдерді әр деңгейдегі бюджеттер арасында бөлу тәртібі; салықтық қатынастарға қатысушылардың құқықтары мен міндеттерін; мемлекеттік салықтық бақылауды; салықтық қатынасқа қатысушылардың жауапкершіліктерін; салықтық қатынасқа қатысушылардың құқықтары мен тиісті мүдделерін қорғау тәсілдерін қамтиды;

Мемлекеттің салық жүйесінің жұмыс істеуінің және салық салудың негізінде мына: салық салу аясындағы тұрақтылық пен орнықтылықты сақтау мақсатында белгілі баланстарды бұзатын салық саңдарын қолдануға тыйым салу; салық әкімшілігін жүргізу жөніндегі іс - әрекеттердің мәжбүрлеу - жазалау сипатында болуына жол бермеу; экономикалық - қаржылық мүдделердің біршама теңдігін қамтамасыз етуге талпыныс жасау; табыстарды тек салықтар арқылы қайта бөлу; салық функцияларының арасындағы біршама теңдікке қол жеткізу; салық салудың бейтараптылығын, ашықтығын, айқындығын және әмбебаптығын қамтамасыз ету; салықтардың (өзге де тиісті міндетті төлемдердің) салық жылында бірнеше мәрте алынуына және салықтық тең құқықтылықтың болмауына (дискриминациясына) жол бермеу тәрізді және т. б. принциптердің жатқаны дұрыс болады.

Мемлекеттің салық жүйесінің; трасферттік және индикативтік қасиеттері; императивтік сипаты; ақшалай нысандағы құнды бөлудің қаржылық - құқықтық құралы; фискальдық өзара қарым -қатынастардың принциптерін іске асыру негізі; қоғамның әлеуметтік - экономикалық дамуының әр қилы жағдайларына қарай салық әкімшілігін жүргізу жолдары; корпорациялық және мемлекеттік қаржылар аясының мүдделерін теңестіру элементі; әлеуметтік аяларға зиянын тигізбейтін, экономиканы тікелей немесе жанама түрде басқарудың тәсілі сияқты өзіне тән ерекшеліктері мен белгілері болады.

Жоғарыда баяндалған жәйттерді ескерсек, мемлекеттің салық жүйесі деп ҚР аумағы мен мемлекеттің салықтық юрисдикциясының (құзырының) ауқымында қалыптасқан қазіргі заманғы талаптар мен халықаралық салық салу стандарттарына сай салық салудың өте маңызды жағдайлары мен мән - жайларының жиынтығын айтамыз[4] .

ҚР салық жүйесі мынадай құрылымдық элементтерден:

салықтарды белгілеу және салық салу аясына енгізу тәртібі мен негіздерінен (заң актілерінде белгіленіп, бекітілуі) ; салықтар (алынатын салықтар мен міндетті тқлемдердің түрлері және тізілімі) жүйесінен; салықтардың алыну көздерінен; салықтарды (мәжбүрлеп) алудың принциптері мен түрлерінен; салықтарды алу деңгейлерінен; мемлекеттік салықтық бақылаудың нысандары мен әдістерінен; салық төлеушілердің тиісті құқықтары мен міндеттерінен; мемлекеттік органдардың өкілеттіктерінен; салықтық қатынасқа қатысушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау тәсілдерінен тұрады.

Мемлекеттің салық саясаты салық жүйесінің салықтық механизмі арқылы іске асырылады. Салықтық механизмді қалыптастыру барысында заңды және жеке тұлғалар салықтарының аралық қатынасы, салықтық міндеттемелердің туындауын негіздейтін өндіріс пен үй шаруашылығының базистік көрсеткіштері және әрбір базистік көрсеткіштен алынатын салықтың ставкалары сияқты басты мәселелер шешіледі.

Салықтық механизм ұйымдастырушы салықтық құқықтық нормаларда айқындалған әр түрлі салық құралдары арқылы жүзеге асырылатын салық салу саласын мемлекеттік басқарудың әдістері мен нысандарының жиынтығынан тұрады. Осы орайда салықтық механизм салық заң актілерінің тиісті ережелерін іске асыру жағдайлары мен қағидаларының жиынтығы ретінде көрініс табады. Демек, салықтық механизм салық салуды мемлекеттік басқарудың негізі болып табылатын салықтық құқыққа сүйенеді.

Мемлекетте қалыптасқан экономикалық - қаржылық және ұйымдастырушы салықтық құқықтық қатынастар жүйесі салықтық механизмді құру ерекшелігін айқындайды.

Салықтық механизм элементтеріне салық ставкасының мөлшері, салықтардың жиналу деңгейі, салықтар арқылы ұлттық табыстың бір бөлігінен алынатын үлес, мемлекеттік салықтық жоспарлау және болжамдау, берілетін салық жеңілдіктерінің көлемі, салықтық реттеу тиімділігі, салықтық бақылау, салықтардың инвестициялық саясатты жүргізуге және қоғамның экономикалық дамуына тигізетін ықпалы және т. б. жатады.

Салықтық механизм элементтерінің фискальдық және реттеуші жүйелер бойынша шектеулі олардың ұдайы өндіріс мақсатына қызмет көрсетулеріне, сондай - ақ жалпы - мемлекеттік, корпоративтік және жекеше экономикалық мүдделер арасындағы да тепе - теңдікке қол жеткізуге септігін тигізеді.

Сонымен салықтық механизмнің жұмыс істеу мақсатына республикалық және жергілікті бюджеттердің салықтық кірістерін қалыптастыру арқылы қоғамдық - мемлекеттік қажеттілікті қамтамасыз етуді, сондай - ақ нақтылы өндірушілердің және азаматтар табыстарының экономикалық әлеуетін ұлғайтуды жатқызуға болады.

Мемлекеттің салықтық құрылысын құру негізінде жатқан салық жүйесі мен салық салу принциптері ұйымдастыру - құқықтық және функционалдық сипаттағы салықтық құқықтық қатынастар болып табылады. Сонымен бірге, мемлекетгің салықтық құрылысына трансферттік және индикативтік қасиетгер де тән болады.

Салықтық құрылыс негізінде міндетті түрде кезінде салық салу жүйесінің классигі болған Адам Смит тұжырымдаған мына: «Мемлекеттің тұрғындары өздерінің тапқан табыстарына қарай мемлекеттің мұқтаждығын қанағаттандыруға атсалысуы тиіс. Олар төлейтін төлем - салықтың мөлшері ете дәл айқындалғаны дұрыс болады, сондай-ақ төлеу мерзімі, төлеу тәсілі және төленетін сомасы өте анық болуы қажет. Салықты алу кезеңі мен уақыты немесе тәсілі салық төлеуші үшін ыңғайлы әрі қолайлы болуға тиіс. Сонымен қатар, әрбір салықтың салмағы халықтың қалтасын ойсыратып кетпей, мүмкіндігінше аздап алынуы қажет. Сонда мемлекет қазынасына түсетін табыс мөлшерлеген межеден артық болмаса, кем түспейді» деген қағидаларға қоса қазіргі заман және экономика талаптарына сай мына жөне т. б. тұрақтылық; орнықтылық; икемділік; жүйенің бірыңғайлығы; қоғамдық, корпоративтік және жекелей мүдделер теңділігінің сақталуы; салық салу салмағының жеңілдетілуі; салықтың арзандылығы; қолайлылық; жалпыға ортақтылық; заңдылық сияқты принциптер жатады.

Сонымен қатар, салықтық құрылыстың құрылымдық элементтері ретінде салықтар мен өзге де міндетті төлемдердің нақты түрлерінің жиынтығы, олардың салық салу базалары мен салықтық төлем сомаларын қалыптастыру тәсілдері, салықтық іс-қимылдарды жүзеге асыратын қатысушылардың құқықтары мен міндеттерінің жиынтығы, мемлекеттік салық әкімшілігін жүргізу, сот билігі органдары мен прокуратура және т. б. өздеріне тиесілі орындарын алатынын айта кетуіміз қажет.

Мемлекеттің салықтық құрылысының құқықтық тұрғыдан ұйымдастырылуы мемлекеттің салықтық құқығының мақсатты-бағдарлы әлеуетіне (күш-қуатына), мемлекеттік салық әкімшілігін жүргізудің мақсатты-бағдарлы рұқсат беру және шектеу қою сияқты әрекеттеріне сүйенеді.

Мемлекеттің салықтық құрылысының ірге тасын қалау , салық салу жүйесін ұйымдастыру және оны іске басқару принциптері мемлекеттің салық саясатына сай саясаттың және мемлекеттің салықтық құқығы осы саясаттың негізі болып табылады. Мемлекеттің салық жүйесі тікелей салықтары басым англосаксондық модель мен көбінесе жанама салықтарға бас иетін континетальдық модельдердің жиынтығынан тұратын аралас салық салудың құқықтық моделін көрсетеді.

Мемлекеттің салықтық құрылысының экономикалық-құндылық негізіне салықтар жүйесі түрінде құрылымданған тікелей, жанама, ресурстық мүліктік салықтар арқылы корпорациялар мен азаматтардың жиынтық табыстарын қоғамдандырудың императивтік нысанының жиынтығы болып табылатын мемлекеттің салық жүйесі жатады. Мемлекеттің салық жүйесінің стратегиялық және функционалдық күш-қуатының нақты әлеуметтік-экономикалық аямен үйлесімді әрі нәтижелі болуы осы жүйені салық төлеушілердің экономикалық жай-күйіне, салықты төлеу қабілеттілігіне және мемлекет шығыстарын тек қоғамдық маңыздылығы өте зор тұтыну аяларына бағыттау процестерін сапалы заңдарда нақты көздеп, белгілеу арқылы құруға байланысты болады.

Осы салықтар мен өзге де міндетгі төлемдердің белгіленуі және алынуы мемлекеттің салықтық кызметіне байланысты болады.

Мемлекеттің салықтық қызметі мынадай:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.