Қазақ халқының салт – дәстүрлері жайлы

1. Қазақ халқының салт . дәстүрлері
2. Наурыз
3. Мәдениет және өнер
4. Тұрмыс . салт мәдениетінің дәстүрлері.
5. Қорытынды
6. Пайдаланылған әдебиет

Халықтың жалпы өмірін, шаруашылығын, қарым-қатынасын, салт-дәстүрлерін оның ұлттық тағамдары арқыды білуге болады. Қазақ халқының асы оның шаруашылығына байланысты деуге болады, өйткені олар мал шаруашылығымен айналысқан халық, сондықтан ең басты асы ет, сүт. Қонақжай көшпенді халықтың көптеген әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері біздің уақытқа дейін сақталып, орындалып келеді.
Қуаныш пен қайғы, ойын мен той халық үшін, ру үшін, туған-туысқандар үшін ортақ. Қазақ халқының қонақжайлылығын мынадан білуге болады: келген қонақтан оның кім, қайдан екенін сұрамай,оны аттан түсіріп, үйге кіргізіп, тамақтандырып, мал сойып қастерлеп күткен, өйткені оны құдайы қонақ деп есептеген.
Бұл дәстүр осы күнге дейін сақталып келеді. Қонақты сыйламау, дұрыс қарсы алмау жаман ырымға жатып, үй иесінің надандығы болып есептеліп барлық руға ұят келтірген. Қазақтың ең басты тағамы-ет, бірақ басқа халық өкілдері, етті қолмен, яғни бес бармақпен жеу себебінен бесбармақ деп атап кеткен. Етті сеиіз қой, жылқы етінен немесе сұрленген жылқы етінен жасайды. Жылқы етінің барлық мүшесі қадірлі болып саналады. Етті пісіріп алған соң, жұқа қағаздай етіп жайма нан жазып, етті түсірген соң, сорпаға бір қайнатыпалып, пияз,бұрыш, тұз қосылған тұздық жасайды. Ет жайлы табаққа салынады. Салынған мүшесіне қарай ет бас табақ, құда табақ, күйеутабақ, корші табағы болып бөлінеді.
Бас табаққа бас, жамбас, қазы,жал-жая, омыртқа және т.б. мүшелер салынады. Етті турауды да өз жәні болады. Отырғандардың ақылщысы, басы бол деп басты жасы үлкен сыйлы ақсақалға ұсынады. Ол бастың құйқасынан отырғандарға бір-бір тілім ет беріп, жастарға шешен бол деп-тілін, ақын бол деп-таңдайын бөліп береді. Сонан соң қалған етті жастар кесіп турап, мүшелерін жасына, сыйлылығына қарай бөліп береді. Ет тек туралып болған соң, үлкен ақсақал дәм алған соң ғана желіне бастайды. Балалар дастархан щетінде, отырады, етті олдарға тек ақсақал адамдар береді. Мұндай ғұрып асату деп аталады да, біздердей ұзақ және бақытты өмір сүр деген тілекке сай болып есептеледі. Ет желініп, сорпа ішілген соң жиылған жұрттың басы-ақсақал үй иесін, отырғандарды қошеметтеп бата береді. Қонақ күту салты атадан балаға ат мұра ретінде таралып келеді.

1. Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан -2030» Барлық Қазақстандықтар өсіп өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы. Ел Президентінің Қазақстан жолдауы – Алматы, 2002
2. Ақтаев С. Сұлулықтың сырлы белестері // «Білім және еңбек» 1994, № 3.24-25 б
3. Қасымжанов А.Х. Болашақ және менталитет. – Алматы: Ниса, 1998.
4. Әбенбаев С. Эстетикалық мәдениет. – Алматы. Дарын, 2005.28-33б
5. Мұқанов С. Халық мұрасы. – Алматы:Қазақстан, 1974, 235 б
6. Әбенбаев С. Эстетикалық мәдениет негіздері – Алматы, 2005